Tweede leven voor je oude pc

De makers van Plex brengen software uit waarmee je een oude computer kunt ombouwen tot mediaspeler. Het gaat om opensource-software die je gratis mag gebruiken. Eenmaal geïnstalleerd, kun je de computer gebruiken voor de opslag en het afspelen van verschillende media, waaronder films, foto’s en muziek. De mediabestanden zijn op verschillende apparaten toegankelijk, zowel op het thuisnetwerk en daarbuiten.

Je kunt de oude computer inzetten als Plex-server. Download en installeer de nieuwste versie van Plex Server. Het instellen van de software gebeurt via de browser: direct na installatie wordt de browser geopend en kun je Plex configureren. Geef de server een passende naam. Wil je dat de bestanden ook via een internetverbinding buitenshuis toegankelijk zijn? Plaats een vinkje bij Sta mij toe om mijn media buitenshuis te gebruiken en klik op Volgende.

Plex controleert nu welke mediabibliotheken op de computer beschikbaar zijn, zoals Muziek en Foto’s. Klik op Toevoegen als je meer locaties met media hebt en klik op Volgende. Klik hierna op Plex-apps verkrijgen. Je kunt vervolgens programma’s voor de verschillende apparaten downloaden, waarmee je de mediabestanden van de Plex-server kunt bekijken. Zo zijn er apps beschikbaar voor onder meer Windows, Android en Apple TV.

NAS

Je kunt de oude computer inzetten als centrale opslaglocatie van de computers binnen het thuisnetwerk. In plaats van te investeren in een NAS (Network Attached Storage), gebruik je de computer als opslagserver. Met TrueNAS, dat voorheen bekend stond als FreeNAS, kun je NAS-taken aan de pc toevoegen. Je vindt de nieuwste versie via www.truenas.com.

TrueNAS Core is gratis voor thuisgebruik. Op de website staan verschillende uitlegvideo’s die je stap voor stap door het installatieproces leiden. Het is verstandig deze video’s eerst te bekijken: tijdens de installatie beantwoord je verschillende vragen – onder meer over de manier van opstarten – voordat je TrueNAS kunt gebruiken. Prettig is dat de makers bij elke stap tekst en uitleg geven.

Als tweede scherm

Behoefte aan iets meer ruimte om te werken? Uiteraard kun je investeren in een tweede scherm, maar wist je dat je oude laptop ook prima dienst kan doen als extern beeldscherm? Open op de oude laptop het Windows-instellingenvenster (tip: gebruik de toetsencombinatie Windows-toets+I). Kies Systeem / Op deze pc projecteren.

Is de optie nog niet beschikbaar? Geen nood. Klik op Optionele onderdelen en installeer de module Draadloos beeldscherm. Kies hierna voor Altijd aan om de optie in te schakelen. Bij de optie Vragen om te projecteren op deze pc kies je Elke keer wanneer een verbinding wordt aangevraagd. Bij Pincode vereisen voor het koppelen kies je Nooit. Zo kun je de laptop telkens relatief snel als extern beeldscherm inzetten. 

Op de nieuwe computer druk je op Windows-toets+P en kies je Verbinding maken met een draadloos beeldscherm. Selecteer Uitbreiden (of Dupliceren, afhankelijk van de gewenste schermsituatie). De oude laptop werkt nu als tweede scherm.

Beveiligingscamera

Een oude laptop kan ook goed dienstdoen als beveiligingscamera. Je maakt daarvoor gebruik van de ingebouwde camera. Zorg er eerst voor dat de computer altijd blijft ingeschakeld en niet in slaap valt tijdens het belangrijke surveillancewerk. Open het Windows-instellingenvenster en kies Systeem / Energiebeheer en slaapstand. Kies voor Nooit in de sectie Slaapstand. Het beeldscherm hoeft niet continu te zijn ingeschakeld. Hier kun je kiezen voor bijvoorbeeld 15 minuten.

Er zijn verschillende programma’s waarmee je de computer kunt inzetten als beveiligingssysteem. ContaCam is een eenvoudig programma, dat compact is en daarmee geschikt is voor oudere computers. Het vraagt relatief weinig van het systeem en mag bovendien gratis worden gebruikt. Na installatie kun je de instellingen van de camera aanpassen in het venster Camera Basic Settings. In het eerste vak geef je een naam op voor de camera en kun je aangeven of er een dagelijkse samenvatting mag worden gemaakt (Daily Summary Video).

In de tweede sectie (Web Interface) bepaal je hoe de beelden worden getoond en of archiefbeelden mogen worden verwijderd (Allow deleting files). De derde sectie – Storage – bepaalt hoelang de beelden moeten worden bewaard (bijvoorbeeld 1 Month) en hoeveel schijfruimte altijd beschikbaar moet blijven. Tot slot is er de sectie Email, waarin je kunt instellen dat een e-mail wordt gestuurd zodra de camera een probleem ondervindt (optie Camera failure).

Je kunt de beelden via de browser bekijken. In het hoofdvenster van ContaCam vind je een koppeling om de beelden via het netwerk of lokaal te bekijken. Standaard worden de beelden via poort 8800 gestuurd, maar gevorderde gebruikers kunnen een andere poort kiezen. 

Kies in het hoofdvenster voor Settings / Global Settings. In de sectie Web Interface kies je een alternatieve poort. Voor extra beveiliging stel je in dat de beelden pas zichtbaar zijn na het opgeven van een wachtwoord. Geef een gebruikersnaam en wachtwoord op in de vakken User Name en Password.

Rekenkracht doneren

Je kunt de rekenkracht van de oude computer ook doneren aan een goed doel. Met het project Folding@home wordt de computer deels ingezet om te werken aan berekeningen voor verschillende doelen, zoals Alzheimer en Covid-19. De software van Folding draait op de achtergrond van de computer, waardoor je het apparaat ook nog voor andere doelen kunt blijven gebruiken. Na installatie geef je aan of je anoniem of via een gebruikersnaam rekenkracht wilt doneren.

Het instellen van de software vindt plaats via de browser. Via de schuifregelaar bij Power kun je aangeven hoeveel resources beschikbaar moeten worden gesteld voor het project. Bovendien kun je bepalen wanneer de software actief mag zijn. Mag het proces op de achtergrond draaien, terwijl je de computer ook voor andere doeleinden gebruikt? Dan kies je in de sectie When voor While I’m working. Wil je dat het apparaat alleen wordt ingezet wanneer je het verder niet gebruikt? Kies dan voor Only when idle. De grafiek toont hoeveel processorkracht wordt ingezet en hoeveel dagen de computer met de afgebakende taak bezig is.

Overigens kun je invloed uitoefenen op de projecten waaraan je een bijdrage levert. Bij I support research fighting kies je het gewenste project, bijvoorbeeld Any disease. Wil je dat de computer – al dan niet tijdelijk – geen processorkracht meer toekent aan het project, dan klik je op Stop Folding.

Alternatieve besturing

Het in gebruik nemen van een nieuwe computer vormt ook een mooi moment om eens te kijken naar alternatieve besturingssystemen en hiermee te experimenteren op de oude computer. Is de computer al wat trager, dan vormt Chromium OS een interessant alternatief om de computer nieuw leven in te blazen. Het besturingssysteem stelt niet al te hogen eisen aan de computer: zo heb je aan slechts 2 GB intern geheugen genoeg om Chromium OS te kunnen draaien. Een betrouwbare website waarop je recente versies van Chromium OS kunt downloaden.

Een ander interessant alternatief besturingssysteem voor oude computers is Linux Mint. Ook dit besturingssysteem kan overweg met wat tragere computers. Linux Mint is beschikbaar in verschillende versies, waarvan Cinnamon een populaire uitvoering is. Je vindt een recente versie hiervan via https://kwikr.nl/linuxmint. Op dezelfde website vind je ook een uitgebreide installatiehandleiding. 

Die komt goed van pas als je Linux Mint op een lege harde schijf wilt installeren. Bovendien ondersteunt Linux Mint een multiboot-systeem. Hierbij kun je meerdere besturingssystemen op de computer installeren en tijdens het starten van de computer kiezen welk besturingssysteem je wilt gebruiken.

Lees ook: Zet Chrome OS of Linux Mint op een oude pc

Cloudgaming

Een oude computer leent zich ook goed om in te zetten als ‘dedicated’ gaming-computer. Maar eerlijk is eerlijk: de verouderde hardware kan in dat geval de beperkende factor zijn. Een slimme manier om hiermee om te gaan is cloudgaming. Hierbij maak je gebruik van de rekenkracht van een server, waardoor je lokale computer minder wordt belast. Met andere woorden: je kunt dan zelfs op een wat tragere computer nog heel goed spellen spelen.

Nvidia biedt de dienst GeForce NOW. Om de dienst te proberen, kun je een gratis abonnement afsluiten dat je één uur per dag laat spelen. Heb je de smaak te pakken en presteert de oude computer voldoende, dan kun je overstappen op een betaald abonnement. Ook Google biedt een vergelijkbare dienst aan: Google Stadia. Je kunt de dienst een maand kosteloos uitproberen.

Bezem erdoorheen

Wil je de computer een tweede leven geven, maar merk je dat de prestaties van de machine na al die jaren tegenvallen? Met een aantal slimme handelingen kun je de prestaties van de oude computer optimaliseren, zodat je de levensduur ervan kunt verlengen. Zorg er eerst voor dat er zo min mogelijk programma’s in Windows op de achtergrond draaien.

Lees ook: 17 tips om je Windows-pc grondig op te schonen

In dit voorbeeld gaan we uit van Windows 10. Open het Windows-instellingenvenster en kies Apps / Opstarten. Zet het vinkje op Uit bij de programma’s die je niet wilt gebruiken. Twijfel je over een programma, dan controleer je in hetzelfde scherm in hoeverre het programma invloed heeft op het opstarten van Windows (je vindt deze informatie in de rechterkolom).

Het gebruikte energieprofiel heeft ook invloed op de systeemprestaties. Open het Startmenu en typ Configuratiescherm. Je opent hiermee het klassieke Configuratiescherm. Kies achtereenvolgens Hardware en geluiden / Energiebeheer. De kans is groot dat het gebalanceerde schema is gekozen. In plaats hiervan kies je voor het schema Hoge prestaties. Dat schema is verborgen: klik op Aanvullende schema’s weergeven.

Veiligheidsupdates

Nog meer prestaties

We gaan nog even door met het verbeteren van de prestaties van de oude computer, zodat we deze slim voor andere doelen kunnen inzetten. Het indexeren van bestanden kost de nodige bronnen en is voor een tweede leven van de computer – waarbij je de machine inzet voor een specifiek doel – lang niet altijd meer nodig. Schakel het indexeermechanisme uit. Open het Startmenu en typ Services.msc. Druk op Enter. Dubbelklik op Windows Search en klik op Stoppen. Hierna is het tijd om de visuele franje van de oude computer uit te schakelen.

Open het Startmenu en typ Sysdm.cpl en druk op Enter. Open de tab Geavanceerd en klik in het vak Prestaties op de knop Instellingen. Kies voor de optie Beste prestaties op de tab Visuele effecten. Open hierna het Windows-instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies Persoonlijke instellingen / Kleuren. Zet de schuif bij Transparantie-effecten op Uit.

Verder stel je in dat Windows de computer automatisch beheert, vooral als je de oude computer voornamelijk voor achtergrondtaken gebruikt, bijvoorbeeld als een beveiligingscamera of deelnemer aan het Folding-project. Bepaal zelf wanneer het automatisch onderhoud plaatsvindt, bijvoorbeeld dagelijks aan het einde van een werkdag.

Open het Startmenu en typ Configuratiescherm. Kies vervolgens Systeem en beveiliging / Beveiliging en onderhoud. Klap de sectie Onderhoud uit en kies Onderhoudsinstellingen wijzigen. Zorg dat de optie is geactiveerd Toestaan dat de computer op het geplande tijdstip voor gepland onderhoud uit de slaapstand wordt gehaald en kies de gewenste tijd bij Onderhoudstaken dagelijks uitvoeren om.

Slim met opslag

Tot slot zorgen we ervoor dat de opslagruimte goed wordt benut. In het Windows-instellingenvenster kies je voor Systeem / Opslag. Zet het vinkje op Aan bij Opslag en kies hierna voor Slim opslaan configureren of nu uitvoeren. Zorg dat de optie Opslaginzicht is ingeschakeld en laat Windows de schijf direct opschonen: klik op de knop Nu opruimen, die je onderin het venster aantreft.

Verantwoord wegdoen