Willen we vooral veel bestanden vinden, dan grijpen we naar KaZaA of eMule. Willen we vooral snel downloaden, dan kiezen we Bittorrent of DirectConnect. Met zoveel gangbare applicaties rijst de vraag waarom er nog steeds nieuwe clients uitkomen. Wij bekijken tien van deze clients: zijn ze de moeite van het installeren waard en wat voegen ze toe aan de peer2peer--wereld?

Overstappen van uw oude vertrouwde peer2peer-toepassing naar een nieuwe is eenvoudig. Zoeken, downloaden en installeren. Hoe eenvoudig het overstappen ook is, het kost altijd tijd. Daarom hebben wij alvast voor u tien filesharingpakketten bekeken. De grote vraag: loont het uw bestaande client naar de prullenbak te sturen? De clients waarvoor we hebben gekozen zijn Blubster, Mute, Overnet, Piolet, RockItNet, Sigster, Soulseek, Warez en Waste. Daarnaast nemen we ook eerder besproken clients mee in dit verhaal. Het gaat om Azureus (PCM april 2004, pagina 80), Ares en Zultrax (PCM augustus 2004, pagina 87). Dit zijn er in totaal twaalf, maar Piolet, RockItNet en Blubster zijn eigenlijk dezelfde toepassing, daarover later meer. Technologie Een jaar geleden was er nog vrij veel te doen over de verschillende methodes waarop peer2peer-netwerken hun bestanden overpompen, maar inmiddels zijn deze technieken in iedere client geïntegreerd. Neem nu multisource, de mogelijkheid om van meerdere bronnen gelijktijdig hetzelfde bestand te downloaden. Eerst vonden we multisource alleen terug in KaZaA, nu een jaar later ondersteunt bijna iedere client deze krachtige techniek. Ander voorbeeld: swarm-downloads. Dit houdt in dat u delen van een bestand dat u binnen hebt onmiddellijk deelt met alle andere gebruikers. Oorspronkelijk was deze techniek alleen te vinden in Bittorrent en Edonkey2000. Een ding is echter onveranderd gebleven: spyware. Zonder een goed bijgewerkte versie van een spyware-verwijderpakket zoals Adaware (www.lavasoft.de) kan het werken met sommige peer2peer-toepassingen een ware hel worden. Toch beloven praktisch bijna alle clients spyware-vrij te zijn. Vanzelfsprekend hebben we bij onze clients grondig onderzocht in hoeverre deze claim ook echt waar is. Ook al gaan de pakketten qua techniek steeds meer op elkaar lijken, er zijn nog steeds heel wat punten waarin de clients onderling verschillen. De pakketten die wij hier bespreken, vallen uiteen in drie 'categorieën': suites, onderdelen en superanoniem. Een zogeheten peer2peer-suite kan zowel films áls muziek áls software downloaden Ook leveren de meeste suites ook software mee om films en audio te previewen, wat handig is snel defecte bestanden te herkennen. Onder de categorie onderdelen vallen peer2peer-toepassingen die slechts één of twee aspecten bevatten van een suite. Zo bevat de applicatie Sigster alleen een zoekmachine voor het opsporen van zogenaamde signatuurbestanden van verschillende andere peer2peer-toepassingen. De derde categorie, superanonieme p2p-clients, zorgen ervoor dat u onherkenbaar blijft voor de buitenwereld. Suites In onze test vallen Overnet, Soulseek en Warez in de eerste categorie, onder de noemer suite. In gebruik zijn deze suites goed te vergelijken met eMule en KaZaA. Hiermee kunnen we namelijk zowel films als muziek als software downloaden. Daarnaast leveren de meeste suites ook software mee om films en audio te previewen, wat het eenvoudiger maakt om defecte bestanden eruit te filteren. Overnet lijkt heel sterk op eDonkey2000, maar dan in een modern jasje. Niet verwonderlijk, het is namelijk een nieuwe versie van hetzelfde pakket. Was eDonkey 2000 gratis met de optie op een betaalde variant, Overnet is het tegenovergestelde. We worden in principe geacht te betalen, maar er is een optie om een gratis variant te halen. Deze trend weerspiegelt wat alle grote filesharing-fabrikanten op dit moment proberen, namelijk geld verdienen met hun software. Betaalt u voor Overnet dan krijgen uw zoekopdrachten en bestandsoverdrachten meer prioriteit in het netwerk, wat de snelheid te goede komt. Ook hoeft u dan geen advertenties meer te bekijken in de interface. Maar als u de vinkjes weghaalt voor de extra software in de installatie, dan zit er ook in de gratis versie van Overnet geen spyware. Soulseek is oorspronkelijk bekend als een echte muziek-downloadtoepassing. En nog steeds staat er bij veruit de meeste gebruikers alleen muziek op het menu, hoewel we ook films kunnen zoeken. Toch heeft Soulseek naar verhouding een groter aanbod van mp3'tjes dan films. Van alle toepassingen geeft Soulseek het meest de indruk aan een gemeenschap van bestandsdelers te bouwen. Zo bevat de interface een zeer prominent venster dat naar chatruimtes verwijst. Ook is er de mogelijkheid een lijst te maken van bestanden die u leuk vindt. Aan de hand van deze lijst, en die van anderen, kan Soulseek nieuwe bestanden aanraden. Een erg leuk idee om eens wat nieuwe muziek te ontdekken! Naast deze 'Things I Like'-lijst kunt u ook een 'Wish List' maken. Hierin staan zoektermen waarop Soulseek automatisch moet gaan downloaden als een gebruiker met dergelijke bestanden online komt. Erg handig om obscuur materiaal te vinden en vooraan in de rij te staan als iets wordt uitgedeeld. Een nadeel van Soulseek is wel dat dit één van de weinige clients is die niet met multisource downloads werkt. Aan de andere kant kunnen gebruikers op deze manier bekenden voorrang verlenen tijdens het downloaden. Warez lijkt van de drie suites het meeste op KaZaA. Ze hebben hetzelfde zoekvenster en een vergelijkbare interface. Het enige verschil is dat Warez niet op het Fasttrack-netwerk zit, maar een eigen netwerk heeft. Op verscheidene forums vinden we klachten dat Warez spyware zou bevatten, maar wij hebben in de laatste versie niets kunnen ontdekken. Het enige waar Adaware mee op de proppen komt zijn een paar cookies, die waarschijnlijk geplaatst zijn door de advertentiebanners. Dit geldt overigens ook voor alle andere toepassingen die met banner-adds werken, en we kunnen het niet echt een ramp noemen. Warez is erg boeiend voor diegenen die een KaZaA Lite-variant zoeken die niets met KaZaA te maken heeft. Net als bij KaZaA Lite hebt u geen last van spyware en – in tegenstelling tot KaZaA – hoeft u niets te betalen om van de advertentiesoftware af te zijn. Onderdelen Onder onderdelen verstaan we peer2peer-toepassingen die slechts één of twee aspecten bevatten van een suite. Zo is de applicatie Sigster alleen een zoekmachine voor zogeheten signatuurbestanden (handtekeningen) van andere peer2peer-toepassingen. Deze signatuurbestanden zijn bedacht om de hoeveelheid nepbestanden op filesharing-netwerken terug te dringen. Normaal staan deze handtekeningen bijvoorbeeld op een webpagina met een beschrijving van het bestand dat erbij hoort eraan vast. Voert u ze vervolgens in het juiste p2p-pakket in, dan wordt het bestand automatisch gedownload. Sigster zoekt het internet af naar sleutels voor de Fasttrack-, Gnutella- en Edonkey2000-netwerken en speurt tegelijk ook naar Bittorrent-bestanden. Dit kan erg handig zijn omdat een zoekmachine als Google vaak een brei aan overbodige informatie doorgeeft als u naar signatuurbestanden zoekt. Aan de andere kant verliest u door deze manier van zoeken wel de luxe van een beschrijving, waardoor u weer het risico loopt alsnog nepbestanden binnen te halen. Met Sigster zelf kunt u niet downloaden; hiervoor moet u de bijbehorende pakketten installeren. Piolet, RockItNet en Blubster verdienen bijzondere aandacht. Deze drie pakketten zijn in feite hetzelfde pakket, namelijk Piolet. Hun splash screen, pictogrammen en bijgeverde spyware zijn anders, maar de interface is gelijk en in hun configuratiemodules noemen ze zichzelf alle drie Piolet. Op zich is dit nog niet zo erg. Erger is dat de kwaliteit van deze software. Normaal maken we liever geen woorden vuil aan zeer slechte software, maar dit keer maken we een uitzondering. De pakketten staan dusdanig bol van de spyware dat onze computer merkbaar trager gaat lopen. Installeert u een pakket, dan wordt uw toegang tot het internet bespioneert, uw browser overgenomen en in het geval van RockItNet krijgt u zelfs een stuk malware (afkorting van malicious software, ofwel software met slechte bedoelingen) voorgeschoteld dat om de zoveel tijd crasht! Op zich is dit alles nog te genezen met een virusscanner en Adaware. De grote angel zit hem echter in het feit dat ieder vorm van firewall uit dient te staan om contact te maken met de servers, zelfs die op een eventuele router. Combineer het weghalen van uw beveiliging met een pakket dat spyware en malware installeert, en u eindigt met één van de slechtst beveiligde computers in de wereld die bestanden staat te delen. De enige reden dat we deze modules in de test hebben laten zitten is dan ook om u te waarschuwen deze programma's nog met geen stok aan te raken. Superanoniem Een ontwikkeling die langzaam maar zeker populariteit begint te winnen zijn superanonieme filesharing-pakketten. Een groot nadeel van normale peer2peer-toepassingen is namelijk dat u (zelfs met de beste instellingen) uw ip-adres associeert met de bestanden die u aanbiedt. Dit kan tegen u gebruikt worden, denk maar aan de verschillende rechtszaken tegen peer2peer-gebruikers in de Verenigde Staten. Als antwoord hierop verscheen (al eerder) Freenet, een netwerk dat onder meer voor filesharing te gebruiken is, en dat de herkomst van bestanden en data volledig verbergt. Gebaseerd op een vergelijkbare gedachtegang is daar nu Mute bijgekomen. Kort samengevat beschermt Mute uw gegevens door, in plaats van zoekopdrachten en bestandsoverdracht volledig peer2peer-over te zenden, te werken met versleutelde pakketten die van machine naar machine uw kant op worden doorgegeven. Deze aanpak wordt gecombineerd met een variant van ip-adressering. Hierdoor is uw adres niet langer zichtbaar voor andere gebruikers op het netwerk en is het onmogelijk te achterhalen wie er wat bij wie aan het downloaden is en wat er door specifieke gebruikers wordt aangeboden. Mute onderscheidt zich van Freenet doordat het een stuk eenvoudiger te installeren is. Helaas is de Mute-gemeenschap nog erg klein waardoor er zo goed als niets te downloaden aangeboden wordt. Waste biedt weer een andere methodiek om anoniem bestanden te delen. Hier wordt een zeer zware encryptiemethode gebruikt die berust op publieke en geheime sleutels. Het idee is dat u uw publieke Waste-sleutel doorgeeft aan mensen met wie u bestanden wilt delen. Met deze sleutel kunnen ze op uw server inloggen, en met behulp van hun sleutel kunt u op de andere computers terecht. Deze aanpak is net iets anders dan gewoon een eigen ftp-site opzetten, omdat u in staat bent om alle Waste-clients die u kent gelijktijdig te doorzoeken. Het haalt echter wél het grote voordeel van p2p-filesharing weg omdat u niet langer in staat bent bij wildvreemden binnen te vallen om daar naar de collectie te kijken. Conclusie Als we de nieuwe filesharing-toepassingen naast de bestaande leggen, dan is onze slotconclusie dat er niet echt veel nieuws onder de zon is. Dat betekent echter niet dat er geen reden is om over te stappen. Een toepassing als Warez biedt u dezelfde functionaliteit als KaZaA, maar dan zonder betaling of spyware. Sigster maakt het makkelijker de signaturen van andere applicaties te gebruiken en zo eenvoudiger te downloaden en Soulseek heeft net een paar extra's zoals de 'wish list' die het werken met peer2peer-leuker maken. Echt revolutionaire nieuwe technieken zitten hem toch vooral in de superanonieme pakketten zoals Mute en Waste. Deze pakketten zijn vooruit gegaan als het gaat om installatiegemak, maar ze zijn nog steeds niet goed bruikbaar omdat er een groot gebrek aan aanbod is. Ook de eerder besproken clients als Azureus, Ares en Zultrax mogen niet vergeten worden. Deze pakketten zijn zeer vergelijkbaar met de oude garde, maar spyware-vrij en gratis. Op basis van deze pakketten ziet onze ultieme filesharing-collectie er als volgt uit: Warez voor de willekeurige zoekopdrachten, Azureus voor de snelle overdracht van grote bestanden, Sigster om specifieke bestanden te kunnen vinden en Soulseek om eens kennis te maken met nieuwe muziek. Ares www.aresgalaxy.org Azureus azureus.sourceforge.net Blubster www.blubster.com Mute mute-net.sourceforge.net Overnet www.overnet.com Piolet www.piolet.com RockItNet www.rockitnet.com Sigster www.sigster.com Soulseek www.slsknet.org Warez www.warez.com Waste waste.sourceforge.net Zultrax www.zultrax.com Wat is er aan de hand met KaZaA Lite? Eén van de meest ironische nieuwsfeiten op het gebied van filesharing was de aanklacht van Sharman Networks, de eigenaar van KaZaA, tegen de aanbieders van KaZaA Lite met betrekking tot inbreuk op hun auteursrechten. Het resultaat hiervan is dat KaZaA Lite niet meer vanaf de vertrouwde websites te downloaden is. De site www.kazaalite.tk is nu een betaalsite geworden die u aanbiedt eenvoudig te leren hoe u bestanden kunt delen over internet. Als dit al waar is, vragen wij ons af waarom u zou betalen terwijl er zoveel goede software gratis wordt aangeboden. Downloaden uit nieuwsgroepen Minder makkelijk dan KaZaA, maar niet te onderschatten is het downloaden van software uit nieuwsgroepen. Zie daarvoor PCM juli 2004, pagina 118.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.