Met de GeForce RTX-series bracht Nvidia voor het eerst in jaren weer echte vernieuwing op het gebied van grafische kaarten. Vandaag gaan we twee vragen beantwoorden: wil je er één? En zo ja, welke videokaart kies je dan?

Hoewel we lang moesten wachten op deze nieuwe grafische kaarten, heeft de markt in de afgelopen twee jaar meer meegemaakt dan we voor mogelijk hadden gehouden. Vooral dankzij een enorme vraag naar deze producten van miners van cryptovaluta (Bitcoin, Ethereum etc.) werden videokaarten veel duurder. Een stevige game-pc was al niet goedkoop, maar met die prijsstijgingen werd dat voor velen onbetaalbaar. Tel de zakkende prijzen van Xboxen en Playstations daarbij op, en de liefhebbers van pc-gaming hadden genoeg te klagen.

Totdat afgelopen september Nvidia de RTX 2080 en RTX 2080 Ti uitbracht, waarbij vooral de laatste weer een echt grote stap in pure grafische rekenkracht met zich meebracht. Zelfs op 4K weet de GeForce RTX 2080 Ti in het gros van de games boven de magische 60 fps te blijven, serieus 4K-gamen is daarmee voor het eerst werkelijkheid geworden en dat is een prachtige prestatie van Nvidia. Laten we niet vergeten dat AMD niets heeft dat in de buurt komt van dit grafische geweld en dat de 4K-ervaring op consoles daar ook niet bij in de buurt komt.

Hoge prijzen

Reden voor pc gamers om de klaagzang dus even te parkeren? Niet helemaal, want met een prijskaartje van 1.200 euro is de RTX 2080 Ti niet meer dan een heel mooi stuk speelgoed voor de zeer welvarende pc-game-elite. Dan klinkt 800 euro voor een RTX 2080 bijna als een koopje, maar laten we niemand voor de gek houden en stellen dat die videokaart feitelijk in hetzelfde schuitje zit voor slechts marginaal minder selecte doelgroep. De Nvidia RTX 2070 is –als je goed zoekt – voor circa 500 euro te vinden en daarmee eerste videokaart van deze nieuwe generatie voor de grotere doelgroep. Qua prestaties staat de RTX 2080 Ti op eenzame hoogte, terwijl de RTX 2080 gemiddeld rondom het prestatiepunt van de GTX 1080 Ti ligt en de RTX 2070 qua prestaties grofweg tussen de oude GTX 1080 en GTX 1080 Ti in valt. Dat is geen gigantische stap vooruit in die middenklasse en gamers die nu al voorzien zijn van een dergelijk krachtige kaart uit de 10-serie, zullen hun hand op of in de buurt van de knip willen houden.

Ray Tracing

Om gamers toch te overtuigen over te stappen, heeft Nvidia een aantal troeven achter de hand, met ‘Ray Tracing’ vooraan de rij. Ray-tracing is de techniek waarin een beeld wordt gegenereerd door individuele lichtstralen te volgen en te simuleren hoe ze reageren op elke aanraking. Een benadering van hoe wij met onze ogen de wereld zien. Met deze nieuwe GeForce RTX-kaarten heeft Nvidia een aantal nieuwe gespecialiseerde ‘RT-cores’ toegevoegd, wiens enige taak is om die ray-tracing-berekeningen uit te voeren.

In theorie kan Nvidia daar iets mee doen wat we in jaren niet hebben gezien: een echte stap vooruit maken wat beeldkwaliteit betreft. Met deze techniek zouden we ongekend goede reflecties en sfeer dankzij accurate verlichting en schaduwen kunnen krijgen in games. Hoewel het onderdeel is van zowel de DirectX12- als Vulkan-api en daarmee in theorie iets wat we veel vaker gaan zien, vereist het wel dat game-ontwikkelaars iets met deze techniek doen. Toen bij lancering van de RTX-videokaarten bleek dat er nog geen enkele game daadwerkelijk iets met ray-tracing kon doen, was de kritiek niet meer dan begrijpelijk.

Tijdens het schrijven van dit artikel voegde EA ray-tracing-ondersteuning toe aan Battlefield V, daarmee de eerste game die er daadwerkelijk gebruik van kon maken en onze eerste hands-on-ervaring. Met ray-tracing (DXR genoemd in de game) aan, zien we inderdaad prachtige en accurate reflecties. Zeker in combinatie met een hdr-monitor is de beeldkwaliteit fenomenaal. Stormen we door de prachtige Rotterdam-map in die game heen op een groot scherm, dan krijgen we een voorproefje van next-gen-gaming voor de massa. Het resultaat mag er echt zijn.

©PXimport

Niet zonder zorgen

Toch zijn er de nodige zorgen. Battlefield V op DirectX12, nodig voor ray-tracing, is namelijk nog niet zo feilloos als op DirectX11 en veroorzaakt af en toe zwarte schermen. Ook lijkt de ray-tracing-implementatie nog niet perfect, zo zien we soms opvallende, ongewenste lichteffecten. En hoewel het detailniveau van DXR instelbaar is, zien we beperkt visueel verschil tussen Low en Ultra. En we moeten daarbij dan nog opmerken dat de impact op de prestaties aanzienlijk is: 4K met hdr en ray-tracing is niet haalbaar. Zelfs voor 1080p- of 1440p-gaming wil je eigenlijk toch de duurdere RTX 2080 Ti hebben.

De realiteit is dat realtime-ray-tracing prachtig is, maar dat we pas aan de beginfase staan. Ons vermoeden is dat de feature in Battlefield V ontzettend is gepusht, om maar iets te kunnen laten zien en dat we vooral dienen te wachten op implementaties in meer games. Ray-tracing is zeker geen gimmick – films maken er al jaren gebruik van – maar we kunnen simpelweg nog niet concluderen dat jij daar nu een nieuwe videokaart voor wilt kopen.

©PXimport

Deep learning

De andere grote truc van Nvidia in de nieuwe videokaarten is de complete tegenpool van ray-tracing. Deep Learning Anti-Aliasing of DLSS brengt geen verbetering van de beeldkwaliteit, maar evenaart de beeldkwaliteit van bestaande anti-aliasing-technieken op een veel slimmere manier. Nvidia test en optimaliseert games die DLSS ondersteunen vooraf met behulp van z’n gigantische neurale netwerk (AI voor je games dus). GeForce RTX-kaarten geven die games vervolgens vlotter weer op hoge beeldkwaliteit. Het gevolg is beeldkwaliteit van een hoge resolutie, sterk anti-aliased beeld, maar dan met een 25-50 procent hogere framerate dan voorheen. Op het moment van schrijven en ruim twee maanden na de release van de GeForce RTX-kaarten is het echter nog wachten op een echte DLSS-ervaring. Enkele demo’s en benchmarks zijn veelbelovend, maar wij kunnen pas echt enthousiast worden als we het in echte games kunnen zien en ervaren.

Te vroeg uitgebracht?

Twee veelbelovende technieken dus, maar ook twee waar we eigenlijk op zitten te wachten om nu eens echt indruk te maken in de praktijk. Dat zal ongetwijfeld gebeuren, maar we moeten opmerken dat beide technieken simpelweg nog niet rijp zijn. We vragen ons af waarom deze producten niet iets later uit zijn gebracht, tegelijk met bredere ondersteuning in games. Dure videokaarten moeten het hebben van early adopters, maar het is de taak van Nvidia om die early adopters echt meerwaarde te bieden – niet enkel de belofte voor te houden dat het echt komen gaat. Nvidia vraagt dus extra geduld van deze fanatiekste doelgroep, maar vraagt tegelijk ook de hoofdprijs. Dat is niet het aantrekkelijkste voorstel.

Redenen genoeg om er wel één te kopen

Toch zijn er voldoende redenen om deze RTX-kaarten serieus te overwegen, anders hadden we er uiteraard geen 18 stuks uitvoerig aan de tand gevoeld. Gamers die nog op oudere hardware gamen, denk aan de 9-series (GTX 960 t/m 980 Ti), of op nog oudere hardware (GTX 770 bijvoorbeeld) kunnen we verzekeren van een gigantische prestatiewinst met de nieuwe RTX-kaarten. Elke game-pc van drie jaar of ouder komt niet in de buurt van de prestaties die een 2018-game-pc met moderne processor en GeForce RTX-kaart neer zal zetten. De meer betaalbare RTX 2070 biedt zich aan als aantrekkelijk, nog redelijk te betalen optie, die alles uit die tijd ruim achter zich laat.

En voor gamers die op dit moment het allerbeste willen hebben? Of je nu om 4K-gaming geeft, of wilt gamen op WQHD (1440p) op hoge framerates: los van wat ray-tracing en DLSS nog beloven te gaan bieden de komende maanden, is er simpelweg niets krachtiger dan de high-end-modellen in de GeForce RTX-range. Wil je het beste, en kun je het betalen, dan wil je toch echt een GeForce RTX 2080 of RTX 2080 Ti.

Drie giganten strijden om één been

Wil je een Nvidia GeForce-kaart kopen in Nederland, dan is de kans groot dat je uitkomt bij ASUS, Gigabyte of MSI. Tezamen hebben zij het gros van de markt in handen en zijn ze verantwoordelijk voor alle achttien kaarten in deze test. Nvidia verkoopt zelf ook de zogeheten Founder’s Edition direct vanaf z’n eigen website, maar sinds jaar en dag is bekend dat je die vooral uit een voorliefde voor het unieke aluminium design moet overwegen. De door ons geteste modellen van de boardpartners van Nvidia blijven koeler en stiller, en zijn vaak nog goedkoper ook.

Gewoontedieren

Alle drie de fabrikanten volgen de klassieke goed-beter-best-opbouw. Bij ASUS zijn de Turbo-modellen de instappers, de Dual-modellen de middenmoters en de ROG Strix-modellen de indrukwekkende doch prijzige toppers. Gigabyte heeft als instapper de Windforce, als middenmoter de Gaming OC en het topmodel Aorus Xtreme. MSI compliceert het verhaal iets met verschillende benamingen en designs afhankelijk van de exacte chip. Zo is de RTX 2070 Armor een instapper, maar bestaat er geen RTX 2080 Ti Armor. Mocht je het overzicht verliezen: de prijskaartjes in de tabel laten er geen misverstanden over bestaan. Wat smaak betreft valt er ook niet te twisten, maar we merken wel op dat de kaarten veel op elkaar lijken. Monochroom lijkt de dominante ‘kleurstelling’ van 2018, met rgb als focus-feature op bijna elke kaart. Voor de liefhebbers van een witte pc behuizing vallen de MSI Armor- en ASUS Dual-kaarten op met veel witte details, en de volledige witte Gigabyte Gaming OC White doet daar nog een schepje bovenop.

Even traditiegetrouw zijn deze fabrikanten niet heel happig om hun instapmodellen te laten testen. Gezien de testresultaten vinden wij dat erg jammer. Meer uitgeven voor iets wat jij mooi vindt snappen wij, maar objectief gezien kunnen we alvast stellen dat de goedkopere opties in deze test eigenlijk al uitstekend zijn.

#RGBAllTheThings!

©PXimport

De beste GeForce RTX 2080 Ti

Hoewel het verschil van honderd euro tussen de goedkoopste en de duurste RTX 2080 Ti een aardig bedrag is, zal dat geen breekpunt zijn voor iemand die al op het punt staat minimaal 1.300 euro uit te geven aan een nieuwe videokaart. Dat maakt de keuze voor de duurdere alternatieven niet direct vanzelfsprekend, want de twee goedkoopste (1.299 euro) Gigabyte Gaming OC en MSI Duke, doen nauwelijks onder voor de topmodellen van 1.399 euro. De grofweg 2 procent verschil in benchmarkprestaties tussen de traagste en de snelste ga je nooit voelen in games en daarbij zijn deze kaarten ook koel en stil. De MSI Duke oogt iets indrukwekkender en is nipt efficiënter dan de Gigabyte, maar het zijn minuscuul kleine verschillen. Bij gelijke prijs geven we toch de Gigabyte GeForce RTX 2080 Ti Gaming OC onze Redactietip voor beste prijs-kwaliteitverhouding bij de 2080 Ti, vanwege het extra jaar garantie; het meest tastbare verschil tussen die twee.

Maar de beste? Bovenin strijden de ASUS ROG Strix, de MSI Gaming X Trio en de Gigabyte Aorus Xtreme. Die drie zijn nu eenmaal wat sneller en maken visueel meer indruk. Wat design betreft springt Gigabyte er het meest uit: verlichting in de fans zelf, aparte kappen op de kaart, alles om maar echt op te vallen. Liefhebbers van extreme looks worden rijkelijk voorzien en het extra jaar garantie telt hier ook, maar we moeten kritisch opmerken dat er duidelijk gekozen is voor ‘vorm boven functie’, en dat de aparte ventilatoren de Aorus Xtreme zowel wat luider als wat warmer maakt.

Tussen de MSI Gaming X Trio en de ROG Strix dan? De ROG is iets koeler, de MSI is iets stiller. De MSI is iets goedkoper en maakt visueel gezien veel indruk, maar de onnodige keuze voor 3 PCIe-power-aansluitingen maakt hem lastiger met voedingen te combineren. Daarbij merken we op dat de ASUS een handige ‘quiet mode’ kent (iets stiller, iets warmer) en de enige is die z’n rgb-synchronisatie goed voor elkaar heeft. En voor dit soort bedragen verwachten we dat elk element van de ervaring klopt. De ROG Strix gaat er dan ook vandoor met de titel Best getest.

©PXimport

Kleine zaken maken het verschil

De beste GeForce RTX 2080

Omdat de RTX 2080 een stuk zuiniger is dan de RTX 2080 Ti, zien we veel kleinere verschillen in de warmte- en geluidsproductie. Dan kunnen we wederom opmerken dat de Aorus Xtreme kaart niet de efficiëntste is, maar hier is het verschil in de praktijk dermate klein dat je je best kunt laten leiden door de uitstraling van het model. ASUS maakt het echter wel erg bont, want de meerprijs van 150 euro boven een instapmodel RTX 2080 voor hun prachtige ROG Strix-variant is wel heel gortig.

Dat maakt de goedkopere RTX 2080-opties objectief gezien het meest interessant. De MSI Gaming X Trio, MSI Duke, Gigabyte Gaming OC en ASUS Dual zijn praktisch gelijkwaardig. De extra garantie geeft in wederom de Gigabyte Gaming OC onze Redactietip. De winst gaat naar de MSI Gaming X Trio, die voor hetzelfde bedrag in tegenstelling tot de wat ingetogen Gigabyte Gaming OC visueel wel echt indruk maakt op dat prijspunt. Niet vaak zien we een fysiek beest van een kaart met zo veel rgb maar iets meer kosten dan de instappers. De ASUS Dual is weliswaar iets efficiënter, maar duurder en in deze klasse wegen we uitstraling toch mee.

©PXimport

De beste GeForce RTX 2070

Bij de RTX 2070 moeten we kritisch zijn over de forse prijsverschillen. 170 euro tussen de goedkoopste en de duurste is niet iets wat een paar procent prestatieverschil en wat featureverschillen kunnen verdedigen. Met 699 euro zitten de RTX 2070 Aorus Xtreme en ROG Strix dermate dicht tegen de RTX 2080-kaarten, dat wij niet zien waarom je dan niet voor de echt veel snellere chip gaat. De MSI RTX 2070 Gaming Z houdt de prijs beter binnen de perken, maakt fysiek wederom veel indruk en is een ongekend stille kaart die zelfs de gevoeligste oortjes niet zal belasten. In onze optiek de beste premium RTX 2070.

Toch is het de goedkoopste van het stel die eigenlijk het aantrekkelijkst lijkt als het op de prijs-prestatieverhouding aankomt. Waar de Gigabyte Gaming OC erg goed scoorde bij de RTX 2080 en RTX 2080 Ti, is de meerprijs voor extra garantie met 70 euro (of 100 euro voor de witte kleur) boven de MSI RTX 2070 Armor erg fors, en daarbij is de Armor wat stiller en koeler. Deze MSI is dan wel nipt minder snel, maar dat verschil staat totaal niet in verhouding tot de andere verschillen, iets wat de Gigabyte Windforce wel parten speelt. Daarbij is het een prachtige kaart om te zien, zolang de zwart-wit-combinatie in jouw systeem past, en zijn zowel de temperaturen als de geluidsproductie uitstekend in orde. Als je een nieuwe videokaart zoekt zonder de hoofdprijs te betalen, is de MSI Armor dus onze Redactietip.

©PXimport

Conclusie

De lancering van de GeForce RTX-kaarten zullen we niet snel vergeten. Het zijn prachtige chips, maar de hoge prijzen en het feit dat Nvidia’s twee grote focus-features bij lancering niet werken, zal nog even doordreunen. Maar zolang de kracht niet wordt beantwoord door de enige concurrent, kunnen liefhebbers van high-end-game-pc’s niet om de GeForce RTX-kaarten heen.

Welke kaart dan wijsheid is? Onder de streep zijn de verschillen in de tabel beperkt. Moderne grafische chips zijn efficiënt en de fabrikanten zijn inmiddels zeer ervaren in het maken van efficiënte koeloplossingen. Daarbij moeten we een flinke portie nuance toevoegen en stellen dat er altijd kleine verschillen tussen chips zitten, ook als je meerdere keren exact dezelfde uitvoering koopt. Enkele tientallen megahertz verschil is geen uitzondering. We kijken dan ook primair naar hoe efficiënt de koeloplossing is, al zijn ook die verschillen niet wereldschokkend.

Liggen de prijzen op moment van jouw aanschaf anders, of heb je een specifieke voorkeur voor een andere uitstraling? Wees dan niet bang om van onze aanraders af te wijken, want met de juiste prijs is geen van deze achttien kaarten een slechte koop.

Testmethode

©PXimport

Open je dagelijks meerdere keren dezelfde webpagina's of webapps, dan is het handig om alles op één plek te bundelen. Een persoonlijk dashboard in je browser, via een extensie of een webapp, biedt precies dat: overzicht en snelheid. Zo'n dashboard opent automatisch bij het starten van je browser of bij een nieuw tabblad. Je bepaalt zelf waar je tools, links, feeds of widgets komen.

Nieuw tabblad

Vrijwel alle browsers laten je in zekere mate zelf bepalen wat je ziet bij het openen van een nieuw tabblad of bij het opstarten van de browser.

We nemen eerst Chrome als voorbeeld. Klik op het plusje Nieuw tabblad en vervolgens op het potloodicoon rechtsonder. In het bijbehorende venster kun je het thema aanpassen. Er is ook de optie Een afbeelding uploaden. Je kiest hier ook of je snelkoppelingen wilt tonen. Met het plusknopje op de pagina voeg je snelkoppelingen toe, en als je met de muis over een snelkoppeling beweegt, kun je deze bewerken of verwijderen. Je kunt ook Meest bezochte sites inschakelen om snel naar vaak bezochte pagina's te gaan.

De mogelijkheden in Firefox zijn vergelijkbaar. Klik rechtsonder een nieuw tabblad op het tandwielpictogram om de achtergrond aan te passen, eventueel met een eigen afbeelding. Je kunt snelkoppelingen, ook in meerdere rijen, activeren en met Snelkoppeling toevoegen extra links aanmaken. Via Meer instellingenbeheren stel je Nieuwe tabbladen in op bijvoorbeeld Lege pagina, voor wie het graag minimalistisch houdt.

Startpagina

Je kunt je browser meestal zo instellen dat bij het opstarten dezelfde pagina verschijnt als bij een nieuw tabblad, maar dat hoeft niet. We tonen kort hoe je dit instelt in Chrome en Firefox.

In Chrome ga je naar Instellingen / Bij opstarten. Daar kies je De pagina Nieuw tabblad openen, Doorgaan waar je gebleven was of Een specifieke pagina of reeks pagina's openen. Klik op Huidige pagina's gebruiken om alle momenteel geopende tabbladen opnieuw te openen bij het opstarten. Of kies Een nieuwe pagina toevoegen en geef een url op, ook een lokale html-pagina is mogelijk via file:///\<volledig\_pad>, bijvoorbeeld file:///C:/users/toon/mijndashboard.htm.

In Firefox regel je dit via Instellingen / Startpagina. Bij Startpagina en nieuwe vensters kies je Firefox-startpagina (standaard), Lege pagina of Aangepaste URL's. Hier kun je meerdere url's invoeren, gescheiden door een pijpje |. Je kunt ook kiezen voor Huidige pagina gebruiken of Bladwijzer gebruiken.

Wil je een eigen html-pagina met bijvoorbeeld eigen links, dan kun je deze aanmaken in Kladblok of Notepad++, al werkt het vaak eenvoudiger met Microsoft Word. Kies hier in het menu Beeld de optie Weblay-out bij Weergeven en bewaar de pagina via Opslaan als / Webpagina (*.htm, *.html) (zie kader Eigen dashboards).

Lees ook: Hoe gaan populaire browsers om met je privacy?

Tabliss

Met de standaardfuncties van je browser kun je het uiterlijk en de inhoud van een nieuw tabblad maar beperkt personaliseren. Wil je meer, dan heb je al snel een extensie of web-app nodig. We stellen een handvol van deze tools voor, elk met een eigen focus.

We beginnen met de gratis opensource-extensie Tabliss, voor Firefox- en Chromium-browsers.

Na je bevestiging is Tabliss meteen actief bij het openen van een tabblad of bij het starten van je browser. Je krijgt dan een aangepaste pagina te zien. Standaard wisselt de achtergrondfoto elk kwartier, met beelden uit de Unsplash-collectie. Via de knopjes onderaan in het midden kun je pauzeren of meteen naar de vorige of volgende foto gaan.

Beweeg je muis naar de linkerbovenhoek voor extra knoppen: één om widgets te tonen of te verbergen, en één voor een schermvullende foto.

Via het tandwielpictogram stel je alles verder in. Zo kun je andere fotobronnen kiezen of ook afbeeldingen uploaden. Je kiest uit zo'n 15 widgets, waaronder Weather en Quotes, die je allemaal verder kunt instellen. Er is ook een Todo-widget voor eenvoudig taakbeheer en een Quick links-widget voor eigen snelkoppelingen.

Tabliss gebruikt de synchronisatie van je browser om instellingen tussen apparaten te kopiëren, indien deze is geactiveerd en ook extensies worden gesynchroniseerd. Bij Chrome bijvoorbeeld doe je dit via Instellingen / Jij en Google, waar je ook Extensies inschakelt bij Gegevens synchroniseren.

Eigen dashboards

De eenvoudigste manier om een eigen browser-dashboard te maken, is wellicht een zelfgemaakte html-pagina. Hoe zo'n html-code voor een basisontwerp met links er bijvoorbeeld kan uitzien, zie je hieronder.

Je kunt dit uiteraard verder uitbreiden en verfraaien met html, css, JavaScript en JSON, zodat je bookmarks en instellingen lokaal in je browser worden opgeslagen. Via deze link vind je een eenvoudige, kant-en-klare html-pagina waarin je een achtergrondafbeelding (via een afbeeldings-url), versleepbare snelkoppelingen en rss-feeds kunt instellen. Voel je vrij om hier zelf verder aan te knutselen.

Wat gevorderde gebruikers kunnen ook een eigen dashboard hosten, bijvoorbeeld op basis van Dashy. Deze tool gebruikt een eenvoudig YAML-configuratiebestand waarmee je zelf indelingen, pictogrammen, groepen en functies bepaalt. Dashy werkt in je browser, als statische site of via een Docker-container.

Verwar deze tool trouwens niet met de browserextensie Dashy New Tab Dashboard (voor Chromium-browsers). Hiermee stel je een fraai dashboard samen met tegels die je zelf groepeert en van links voorziet.

Voorbeeld html-code voor een basisontwerp met links.

Momentum

Wanneer je de browserextensie Momentum installeert (voor Firefox en Chromium-browsers), kun je je aanmelden met een account, eventueel via Google of Apple, om je dashboardinstellingen met andere apparaten te synchroniseren. Zonder account blijven alle gegevens lokaal. Momentum is helaas alleen beschikbaar in het Engels.

Bij elk nieuw tabblad krijg je een mooie achtergrondfoto te zien, eventueel met instelbare achtergrondgeluiden, samen met een inspirerend citaat en een klok.

Linksonder open je het instellingenpaneel, waar je meteen merkt dat er veel opties zijn. Sommige vereisen extra machtigingen of helaas een Plus-account (circa 40 USD per jaar), bijvoorbeeld voor het uploaden van eigen foto's of het toevoegen van eigen citaten en taaklijsten.

Centraal staat het focusveld waarin je dagelijks één hoofddoel noteert, dat je bij elk nieuw tabblad telkens onder ogen krijgt. Via een ingebouwde site-blocker kun je specifieke sites van het type sociale media of nieuws tijdelijk laten blokkeren. Je kunt ook een eenvoudige todo-lijst toevoegen of integreren met tools als Todoist of Trello. Verder zijn er een instelbare zoekbalk, een linkbalk met snelkoppelingen naar je favoriete sites en verschillende widgets, onder meer voor het weer en citaten. Het is ook mogelijk om de eerstvolgende gebeurtenissen uit je gekoppelde Google-agenda te tonen.

Infinity New Tab

Ook het gratis Infinity New Tab is een browserextensie, bruikbaar in Firefox en Chromium-browsers. Standaard zie je een fraaie achtergrondfoto, inclusief een instelbare zoekbalk. Je kunt kiezen uit Bing, Google of DuckDuckGo, maar ook andere zoekmachines toevoegen. Daaronder verschijnt een reeks snelkoppelingen in tegelvorm naar populaire websites. Je kunt eigen snelkoppelingen toevoegen en de tegelindeling aanpassen, ook door ze te verslepen. Widgets als Weer, Taken, Notities en Geschiedenis verschijnen eveneens als tegels en kun je hier beheren en aanvullen. Via Toevoegen / Applicatie kun je nog andere widgets toevoegen.

Vind je al deze tegels wat te druk, dan schakel je tijdelijk over naar een soberdere weergave via Instellingen / Minimalistische modus. Ook de achtergrondfoto kun je uitgebreid instellen: je kiest uit diverse online bronnen, met focus op bepaalde kleuren of labels, of gebruikt eigen foto's. Je stelt ook een verversingsfrequentie in en kunt de foto dimmen of vervagen.

Meld je je aan bij Infinity (klik op het knopje rechtsboven en dan op Ik), dan bewaar je je instellingen online. Zo kun je data exporteren, importeren en synchroniseren tussen apparaten. Houd er rekening mee dat de Infinity-servers mogelijk op Chinese infrastructuur draaien.

Start.me

De focus van Start.me, beschikbaar voor Firefox- en Chromium-browsers, ligt sterk op informatie en overzicht. Je hebt hiervoor een account nodig en de bijbehorende extensie uit de Chrome Web Store. Wanneer je de tool de eerste keer opstart, doorloop je enkele stappen voor personalisatie, waarbij je je naam en land invult en aangeeft of de tool je browserfavorieten mag importeren.

Je eerste startpagina wordt automatisch aangemaakt. Naast een widget voor weer en nieuws (met instelbare rss-feeds) zie je hier thematisch gegroepeerde populaire sites en een aanpasbare zoekbalk. Via de knop +Widget toevoegen voeg je extra widgets toe, zoals Notities, Taken of Insluiten. Met die laatste toon je de inhoud van een webpagina of video via <embed>- of <iframe>-code.

Er zijn nog zo'n tien andere widgets, zoals Fotogalerij, Google Kalender, Google Taken en Aandelenkoersen, maar deze zijn enkel beschikbaar in de Pro-versie (24 euro per jaar). Deze versie verwijdert ook advertenties en laat je een onbeperkt aantal startpagina's aanmaken. De gratis versie beperkt je tot drie. Je kunt een pagina volledig zelf opbouwen of starten vanuit een sjabloon, met keuze uit ongeveer 190 thema's. Elke pagina verschijnt dan als een tabblad binnen de startpagina.

Symbaloo

Met Start.me benaderen we al de pure online startpagina's: webdiensten waarmee je een gepersonaliseerde openingspagina maakt met snelkoppelingen, feeds en widgets, waarbij alles via je account in de cloud wordt opgeslagen en geladen. Typische voorbeelden zijn Protopage en Symbaloo, die beide (ook) zonder browserextensie werken. We lichten kort deze laatste toe.

Je maakt eerst een gratis account aan zodat je instellingen online bewaard en gesynchroniseerd worden. Daarna begin je met een leeg raster of kies je uit enkele kant-en-klare sjablonen. Elk vakje is een tegel die je zelf toevoegt, met een url, kleur en pictogram naar keuze. Deze tegels groepeer je in zogeheten webmixen, elk rond een ander thema. Je kunt je webmixen ook delen met anderen.

Symbaloo biedt bovendien een online bibliotheek met duizenden thematische webmixen die je meteen kunt toevoegen en aanpassen. Er zijn ook browserextensies beschikbaar om de tool verder uit te breiden.

Symbaloo blijkt vooral populair in het onderwijs, maar uiteraard kunnen zulke startpagina's ook handig zijn voor thuis of op kantoor. In de gratis versie kunnen advertenties opduiken, maar betaalde abonnementen schakelen deze uit.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar betaalbare slimme verlichting voor jouw woonkamer of tuin? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Philips Hue White and Color Ambiance Festavia

Met dit slimme lichtsnoer van twintig meter kun je een tuin of kamer sfeervol verlichten. Vanuit de Philips Hue-app stuur je de 250 leds aan. Bepaal welke kleuren en scènes je wilt weergeven, waarbij je fraaie tinten in elkaar laat overlopen. Pas verder het dimniveau en de helderheid aan. Dankzij de lengte creëer je opvallende effecten op de gevel of binnenmuur. Daarnaast hang je het snoer net zo makkelijk in een flinke kerstboom. De zwarte kabel valt in dat geval niet op. De configuratie is niet moeilijk, want het verlichtingssysteem communiceert via bluetooth rechtstreeks met een smartphone.

Je kunt de Philips Hue White and Color Ambiance Festavia ook op een geschikte bridge aansluiten. Dat heeft als voordeel dat je de lampjes overal op afstand kunt bedienen. Bovendien laat je de lampjes eventueel met andere slimme apparaten samenwerken. Je gebruikt de lichtslinger zowel binnen als buiten, want de leds zijn weerbestendig. Naast deze uitvoering van twintig meter is er tegen een meerprijs ook een lichtslinger van veertig meter (500 leds) te koop.

Philips Hue White GU10 (2-pack)

Deze slimme spotjes zijn een goed alternatief voor 'domme' ledspots of energieslurpende halogeenlampjes. Ze passen in een standaard GU10-fitting, waardoor je alle oude ledspots een-op-een kunt vervangen. Zeker wanneer je meerdere lampjes combineert, is de opbrengst van 400 lumen per stuk behoorlijk fel. De kleurtemperatuur voor wittinten loopt tot 2700 kelvin. Deze lamp ondersteunt geen kleurenweergave.

De Philips Hue White GU10 communiceert via bluetooth met de Philips Hue-app op je smartphone. Selecteer vervolgens de gewenste helderheid of kies een mooie lichtscène. Zo bevat de app schema's die je helpen om je beter te concentreren of te relaxen. Houd er wel rekening mee dat het bereik van bluetooth beperkt is. Als je de slimme ledspots alsnog vanaf elke plek wilt bedienen, kun je de Philips Hue Bridge overwegen. Hierop sluit je tot vijftig geschikte lampen aan. Je hebt dan ook toegang tot meer functies, zoals geofencing. Kom je 's avonds bijvoorbeeld laat thuis, dan springen de ledspots vanzelf aan.

WiZ A60 (2-pack)

Gebruik deze betaalbare verlichtingsset voor bestaande lampen. Je draait de E27-fitting gewoon in de armatuur van bijvoorbeeld een vloer-, bureau- of tafellamp. Via de WiZ Connected-app verbind je beide peertjes rechtstreeks met jouw wifi-netwerk. Het gebruik van een bridge is dus niet nodig, terwijl je de lampen vanaf overal ter wereld kunt bedienen. Is er geen draadloos netwerk beschikbaar? Geen probleem, want als alternatief stuur je ze via een bluetooth-verbinding aan.

In de app kies je tussen zo'n zestien miljoen kleuren, al kun je ook een warme wittint selecteren. Ook kun je effecten en routines instellen. De lichtsterkte van 806 lumen is voor een doorsnee (woon)kamer ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat dit WiZ-product met verschillende smarthomeplatformen overweg kan, waaronder Google Home en Apple HomeKit. Je schaft de twee E27-lampen tegen een kleine meerprijs eventueel inclusief afstandsbediening aan. Hiermee switch je eenvoudig tussen vier vooraf geprogrammeerde scènes en dim de verlichting.

Lees ook: 10 vragen over slimme verlichting

Twinkly Light Tree 3D

Deze lichtgevende kerstboom maakt van jouw tuin een heuse bezienswaardigheid. Met een mast en haringen zet je de slinger met 750(!) ledlampjes stevig vast. Prik vervolgens de bijgesloten stekker in het stopcontact om deze vier meter hoge kerstboom te verlichten. Je kunt als alternatief ook een uitvoering van drie meter of zelfs zes meter kopen. Het product voldoet aan de eisen van de IP44-norm en kan een spatje regen dus prima verdragen.

Zodra de mast eenmaal staat, gebruik je de Twinkly-app op je smartphone om de verlichting te configureren. Dat werkt via een rechtstreekse bluetooth- of wifiverbinding. Je hebt hierbij keuze tussen alle kleuren van de regenboog, maar je kunt desgewenst ook voor warm wit licht kiezen. In de app staan er tientallen fraaie (knipperende) lichteffecten voor je klaar. Bovendien creëer je eventueel ook eigen effecten. Vind je de lampjes te fel, dan verlaag je de helderheid ervan. Stel verder een tijdschema in. Een leuke optie is dat de Light Tree 3D optioneel met andere Twinkly-verlichtingssystemen samenwerkt.

TP-Link Tapo L630 (4-pack)

Voeg met dit prijsvriendelijke 4-pack in één klap kleurenverlichting toe aan bijvoorbeeld je plafond of keuken. Wie niet zoveel lampjes nodig heeft, kan ook een 2-pack overwegen. De TP-Link Tapo L630 heeft een gangbare GU10-fitting, waardoor je oude spotjes in huis eenvoudig kunt vervangen. In de behuizing bevindt zich een wifi-adapter. Hierdoor verbind je de lampen rechtstreeks met het draadloze thuisnetwerk. In tegenstelling tot veel andere slimme verlichtingssystemen heb je dus geen bridge of basisstation nodig.

De kleurtemperatuur loopt van 2200 tot 6500 kelvin, zodat je volop kunt variëren tussen koele en warme wittinten. Verder stel je net zo makkelijk een vrolijk kleurtje in, want je hebt keuze tussen zestien miljoen kleuren. De GU10-spotjes ondersteunen een behoorlijke lichtsterkte van maximaal 350 lumen, maar je kunt ze naar behoefte dimmen. Handig is dat je in de TP-Link Tapo-app desgewenst diverse schema's instelt. Op die manier springt de verlichting 's avonds vanzelf aan. Het is zelfs mogelijk om de lampen af te stemmen op de zonsopgang en -ondergang. Even geen smartphone bij de hand? Geen probleem, want je bedient de Tapo L630 net zo makkelijk met je stem. Dat werkt via Amazon Alexa of Google Assistent.