ID.nl logo
Zo kies je de beste projector voor elke ruimte
© Reshift Digital
Huis

Zo kies je de beste projector voor elke ruimte

In dit artikel vertellen we je alles over de beste projectors. We leggen de focus op projectors voor je thuisbioscoop en vertellen waar je op moet letten als je er eentje aan wilt schaffen. Uiteraard lees je ook de verschillen met pico-projectors en projectors voor op het werk.

Projector kiezen

Een projector is een kek ding waarmee je films op een groot scherm van wel honderd tot tweehonderd inch kunt kijken, en dat gewoon in je huiskamer! Voordat je nu meteen naar de winkel rent om een projector (ook wel beamer genoemd) aan te schaffen, is het zinvol om te weten waar deze aan moet voldoen en welk type projector voor jouw omgeving het handigst is.

Er zijn nogal wat verschillende modellen te koop: een pico-projector koop je al voor een paar tientjes, een 4K-projector met accessoires kost al snel zo’n tweeduizend euro. Bovendien is niet elke projector even geschikt voor een thuisbioscoop. Zo zijn er ook modellen die perfect werken voor presentaties of statische beelden, maar minder goed snel bewegend beeld kunnen weergeven.

©PXimport

Resolutie

Net als bij een televisie is de resolutie een belangrijk punt. Tv’s hebben tegenwoordig standaard een 4K-resolutie (ook wel UHD of Ultra HD genoemd), dit betekent dat je haarscherp beeld hebt van tenminste 3840 bij 2160 pixels. 4K-projectors zijn veel prijziger dan 4K-televisies, maar kunnen ook een veel groter oppervlak beslaan: ook op een 100inch-scherm toveren ze makkelijk een prachtig beeld tevoorschijn.

Een 4K-projector geeft uiteraard een helderder beeld dan een 1080p-projector (ook wel Full HD genoemd). Bedenk hierbij wel: hoe verder je van het scherm af gaat zitten, hoe minder de extra scherpte van een 4K-projector merkbaar zal zijn.

Een 4K-projector geeft een helderder beeld dan een 1080p-projector

-

Lcd, dlp of led-projector

Twee technieken voeren de boventoon: lcd en dlp. Lcd (liquid crystal display) is de simpelste techniek. Hierbij wordt het licht van een lamp door drie lcd-chips in de kleuren rood, groen en blauw geleid. Dlp staat voor digital light processing en bestaat uit een lamp die via een kleurenwiel en spiegels een beeld projecteert op een scherm.

Lcd heeft als voordeel dat het geen regenboogeffect heeft. Dit euvel vind je wel terug op sommige dlp-projectors en wordt veroorzaakt doordat het kleurenwiel verschillende kleuren tegelijkertijd uitstuurt. Als je je ogen beweegt, dan kun je dit effect zien. Daar staat tegenover dat een lcd-projector last kan hebben van het ‘screen-door-effect’, waarbij er tussen de individuele pixels een soort raster te zien is. Hoe hoger de resolutie, hoe kleiner overigens de kans op dit effect.

Beide technologieën maken gebruik van een lamp die na een aantal uren moet worden vervangen, vaak ligt dit tussen de 2000 en 5000 gebruiksuren. Nieuwere projectors maken soms gebruik van led. het voordeel hiervan is dat je een lamp pas na 20.000 uur of meer hoeft te verwisselen. Led-projectors hebben geen last van het regenboogeffect.

Een andere techniek die je tegenwoordig weleens ziet, is 3lcd. Dit zijn eigenlijk dlp-projectors met drie chips in plaats van één. Hierdoor kunnen kleuren helderder en scherper worden weergegeven, en is het minder noodzakelijk om je ruimte te verduisteren. Er bestaan ook laserprojectors, maar die vormen een klein deel van de markt en zijn vaak nog vrij prijzig.

©PXimport

Waarom een projector?

Op sommige websites en winkels maakt men onderscheid tussen een aantal types projectors. Een multimediaprojector (de naam zegt het al) is geschikt voor vergaderruimtes, deze kan spreadsheets of presentaties helder weergeven en een filmpje op zijn tijd is ook prima.

Wil je het apparaat thuis gebruiken voor films, dan wordt dit vaak een home theater- of home cinema-projector genoemd. Een pocket-projector is er eentje die je in je zak kunt stoppen, overal mee naartoe kunt nemen en kunt gebruiken als vervanging voor een tv of beeldscherm.

Throw-afstand

De volgende stap is beslissen op wat voor oppervlakte de projector het beeld moet projecteren en op welke afstand van het scherm je de projector wilt hebben staan of hangen. Dit is natuurlijk afhankelijk van jouw persoonlijke situatie: hoeveel ruimte heb je voor een projectorscherm, hoe ver staat je bank van het scherm en waar kun je de projector in de ruimte neerzetten?

Belangrijk is de zogenaamde throw-afstand, dit is de afstand tussen de projector en het scherm. Bij een long throw-model wordt de projector vaak aan het plafond gemonteerd in een grote ruimte. Een short throw-model kan beelden op een kortere afstand op een muur of scherm projecteren, eventueel vanaf een muur aan de zijkant of vanaf het plafond.

Op http://kwikr.nl/procal vind je een aantal handige rekenhulpen om te zien wat voor jouw situatie het beste is. Als je weet hoe groot de oppervlakte is waar je op wilt projecteren, dan kun je bijvoorbeeld onder Viewing Distance Calculator bij Choose Screen Shape de optie 16:9 kiezen en bij Diagonal Size het aantal inches aangeven, bijvoorbeeld 100

Klik op Calculate en je ziet dat de ideale afstand tot je scherm rond de 11,2 voet ligt (de waarde achter THX Viewing Distance). Op http://kwikr.nl/voetcm leer je dat dit ongeveer 340 centimeter is.

Weet je wat voor schermgrootte je hebt en staat de afstand tot het scherm vast, dan kun je ook specifiek zoeken naar een projector met bepaalde throw-ratio. Dit is de afstand tot het scherm gedeeld door de breedte van het scherm. Is je scherm 2 meter breed en bedraagt de afstand tot het scherm 3 meter, dan heb je een projector nodig met een throw-ratio van 1,5:1 (3 gedeeld door 2).

©PXimport

Belangrijk is de throw-afstand, de afstand tussen de projector en het scherm

-

Hoeveel lumen?

Als je weet wat voor soort projector je wilt hebben en ook op hoeveel meter je die van je scherm af kunt plaatsen, dan is het tijd om naar de andere specificaties van het apparaat te kijken. Een belangrijk element is het aantal lumen, aangegeven in ansi-lumen. Hoe groter het aantal ansi-lumen, hoe helderder het beeld kan worden geprojecteerd.

Lampprojectors kunnen gemakkelijk 2000 of meer ansi-lumen hebben, een led-projector blijft steken bij 2000. Laserprojectors bieden vaak meer dan 3500 ansi-lumen. Hoe groter de ruimte, hoe slimmer het is om een projector met een hoog aantal lumen te kiezen. Uiteraard zegt alleen het aantal lumen nog niks, de kwaliteit van de projector heeft ook veel invloed op het uiteindelijke beeld.

Ook de mate van verduistering in je ruimte heeft veel invloed op het aantal lumen dat je nodig hebt. Als je je kamer bijna volledig kunt verduisteren door de gordijnen te sluiten, dan is een projector met 1500-2000 lumen vaak wel genoeg. Een grote ruimte die niet verduisterd kan worden en waar veel omgevingslicht is, heeft zeker een projector van minstens 4500 lumen nodig.

©PXimport

Lamp verwisselen

Bij vrijwel alle projectors moet je om de zoveel jaar de lamp vervangen. Je kunt ervoor kiezen om alleen de lichtbron (het peertje) te vervangen, maar het is raadzaam om ook meteen de behuizing ervan te verwisselen. In het Engels wordt onderscheid gemaakt tussen ‘bulb’ (de lichtbron) en ‘lamp’ (de lichtbron met behuizing), in het Nederlands spreken we in beide gevallen gewoon van ‘lamp’.

Correctie-opties

Uiteraard heeft elke projector een aantal manieren om het ideale beeld te kunnen projecteren. Belangrijke termen hierbij zijn ‘lens shift’ en ‘keystone-correctie’. Lens shift vind je alleen op duurdere modellen, je kunt hiermee de lens hardwarematig draaien om het beeld zo recht mogelijk te krijgen. Soms werkt dit door fysiek aan de lens te draaien, bij andere modellen doe je dit via een afstandsbediening.

Keystone-correctie is een softwarematige oplossing van hetzelfde probleem. Hierbij hoef je de projector of lens niet aan te raken, alles gaat via de digitale instellingen in de projector. Nadeel is natuurlijk dat dit geen hardwarematige oplossing is en vaak niet zo effectief is als lens shift.

©PXimport

Lens shift vind je alleen op duurdere modellen

-

Scherm

Minstens zo belangrijk als de projector zelf is het scherm waar je op gaat projecteren. Een witte muur kan natuurlijk prima, maar is nooit zo effen als een speciaal scherm. Een ander voordeel van een goed scherm is dat het ervoor zorgt dat er geen omgevingslicht wordt gereflecteerd. Met een goed scherm kun je het beeld dat de projector produceert dus nog een stuk optimaliseren.

Er zijn goedkope schermen op de markt die je op een voet kunt zetten voor een muur, maar een mooiere oplossing is natuurlijk een scherm dat je uit kunt rollen en aan het plafond of boven aan de muur kunt bevestigen. Deze schermen hebben vaak een afstandsbediening, zodat je scherm automatisch wordt uitgerold. Een projector kun je via een speciale houder aan je plafond bevestigen.

Aansluitingen

Niet onbelangrijk zijn de aansluitingen op je projector. Vrijwel alle projectors hebben tenminste één HDMI-poort om een blu-ray-speler, computer of digitale tv-ontvanger op aan te sluiten. Denk er wel aan dat je HDMI-kabel niet langer moet zijn dan zes tot zeven meter, want een langere kabel kan als een antenne werken en ruis oppikken.

Naast HDMI beschikken veel projectors nog over oude aansluitingen zoals analoge RGB, VGA of DVI. Vaak is er ook een usb-poort aanwezig en sommige duurdere modellen zijn uitgerust met draadloze opties.

©PXimport

Draadloos

Er zijn wel projectors op de markt die draadloze technieken aan boord hebben, maar over het algemeen is het slimmer om via HDMI een streaming-apparaat op je projector aan te sluiten. Bekende voorbeelden zijn een Apple TV of een Google Chromecast. Let er wel op dat je een apparaat kiest dat past bij je wensen.

Zo zijn er van de Apple TV twee versies verkrijgbaar: één voor Full HD en één voor 4K. De Apple TV kan niet alleen signalen van bijvoorbeeld een smartphone of tablet doorgeven, maar bevat zelf ook een App Store met apps voor bijvoorbeeld Netflix, HBO Max en Disney+. Bovendien heb je toegang tot Apple TV+, Apple Music en de gamewinkel Arcade.

De Chromecast is ook in drie versies beschikbaar. De goedkope normale Chromecast kan alleen maar 1080p-inhoud streamen en heeft zelf geen ingebouwde app-winkel, het is alleen een doorgeefluik van inhoud die je draadloos naar het apparaatje stuurt. De Chromecast Ultra biedt ondersteuning voor 4K-content. De nieuwe Chromecast met Google TV is vergelijkbaar met een Apple TV en heeft een ingebouwde app-winkel aan boord, zodat je niet per se je smartphone hoeft te gebruiken.

©PXimport

Vaak is het slimmer om via HDMI een streaming-apparaat aan te sluiten

-

Pico-projectors

Een compleet eigen categorie is het assortiment aan pico-projectors. Er is een wildgroei aan goedkope en kleine projectors van soms maar enkele tientjes. Dit soort goedkope modellen bieden vaak een extreem lage resolutie, zijn alleen geschikt voor foto’s en andere statische projecties, en kunnen niet gebruikt worden in ruimtes met omgevingslicht.

Daar staat tegenover dat ze meestal extreem handzaam zijn en een ingebouwde accu en luidspreker hebben. Leuk om ‘s avonds of ‘s nachts ergens een YouTube-filmpje te kijken, maar vaak niet geschikt voor de huiskamer. Uiteraard zijn er uitzonderingen, maar hiervoor betaal je dan ook meteen meer dan voor een normale 1080p-projector.

Kooptips

Ook deze keer geven we je weer een aantal kooptips. We hebben drie goede projectors van drie gerenommeerde merken voor je uitgezocht. De eerste is een traditionele Full-HD-projector, de tweede kan 4K-content projecteren. De laatste kooptip is een draagbare projector.

BenQ TH671ST

Prijs: € 759,-

BenQ is een gerenommeerde naam op projectorgebied. De TH671ST levert veel voor weinig geld. Deze dlp-projector heeft een Full-HD-resolutie en is met 3000 ansi-lumen prima geschikt om een film af te spelen in je woonkamer. Het apparaat beschikt over twee HDMI-poorten, twee usb-aansluitingen en een paar analoge ingangen. Volgens BenQ gaat de lamp ongeveer 4000 uur mee, een vervangende lamp inclusief behuizing kost zo’n 250 euro.

©PXimport

Optoma UHD35

Prijs: € 1049,-

Een van de meest betaalbare 4K-projectors is de Optoma UHD35. Je krijgt geen lens shift of andere functies die je bij duurdere modellen vindt, maar wel ultrascherp 4K-beeld! De kleuren zijn helder en de UHD35 kan 4K weergeven met een verversingssnelheid van 60 hertz. Ben je tevreden met 1080p, dan kan dit zelfs met 240 hertz, genoeg om games vloeiend weer te kunnen geven. De helderheid ligt op 3600 ansi-lumen.

Epson EpiqVision Mini EF12

Prijs: € 999,99

Deze led-projector is bedoeld om op locatie te gebruiken en leent zich perfect voor zomerse filmavonden in de (donkere) buitenlucht. Het apparaat weegt namelijk maar een paar kilo, is uitgerust met een goede luidspreker en draait Android TV. Doordat het een 3lcd-projector is, hoeft de lamp pas na 20.000 uur verwisseld te worden. Met 1000 ansi-lumen is het niet de meest heldere projector, dus hij is niet geschikt voor ruimtes met veel omgevingslicht.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.