ID.nl logo
Redenen om te kiezen voor een warmtepomp met propaan
© Nefit Bosch
Energie

Redenen om te kiezen voor een warmtepomp met propaan

Je hoort het steeds vaker: de nieuwste generatie warmtepompen zou gebruikmaken van propaan, oftewel campinggas. Dat klinkt waarschijnlijk niet meteen logisch, want waarom zou je een warmtepomp ontwikkelen op basis van campinggas? We gingen toch juist van het gas áf...?

Partnerbijdrage - In samenwerking met Nefit Bosch

Dat zit zo: de warmtepomp bevat propaan als koudemiddel en verbrandt dus geen gas, zoals een cv-ketel. In plaats daarvan heeft het apparaat een gesloten circuit waarin propaan als koudemiddel in vloeibare vorm rondgaat. Propaan wordt gebruikt voor het transport van warmte in het systeem. Dus wees gerust: ook dit type warmtepompen is nog steeds volledig elektrisch en stoot geen CO₂ uit. Maar waarom is propaan een interessant koudemiddel? Een korte introductie.

De wetenschappelijke naam van propaan is R290. Net als bij propaan beginnen de andere wetenschappelijke namen van gangbare koudemiddelen ook met een R, zoals R410A en R32. Maar daar stopt de vergelijking grotendeels. Er zijn namelijk grote verschillen tussen propaan en de andere koudemiddelen.

De meesten daarvan vertalen zich in duidelijke voordelen van een warmtepomp op propaan. De belangrijksten voordelen zijn enerzijds een kleinere impact op het milieu en anderzijds betere prestaties. In de volgende alinea’s leggen we dat uit, te beginnen met het aanbrengen van een onderscheid tussen synthetische en natuurlijke koudemiddelen.

©ryannethole

De milieuvoordelen van propaanwarmtepompen

Synthetische koudemiddelen, zoals R410A en R32, worden in een laboratorium gemaakt. Ze vallen onder de zogeheten fluorkoolwaterstoffen, in de media vaak aangeduid als F-gassen. Omdat propaan ook in de natuur voorkomt, noemen we R290 een 'natuurlijk koudemiddel'. Propaan is dus géén F-gas en bevat geen PFAS, en dat is een belangrijk onderscheid.

F-gassen hebben namelijk één groot nadeel: F-gassen hebben een negatief effect op de opwarming van de aarde. De EU heeft zich daarom ten doel gesteld om de productie en het gebruik van F-gassen terug te dringen. De regels moeten leiden tot een vermindering van de F-gassenemissies met 80 procent in het jaar 2030. Synthetische koudemiddelen met F-gassen worden naar verwachting tussen 2025 en 2030 uitgefaseerd. Warmtepompen met deze middelen mogen dan niet meer worden verkocht. Gelukkig zijn er al alternatieven, zonder schadelijke effecten, zoals R290.

Met een warmtepomp op basis van propaan sla je voor het milieu dus twee vliegen in één klap: je levert een grote bijdrage aan de vermindering van de milieu-impact en broeikasgasemissies, én je voldoet meteen aan strengere wet- en regelgeving.

De grotere prestaties van propaanwarmtepompen

Naast het milieuaspect presteren propaanwarmtepompen opvallend goed. Het koudemiddel is namelijk van grote invloed op de prestaties van een warmtepomp. Propaan maakt het mogelijk om hogere watertemperaturen te bereiken dan met traditionele koudemiddelen. Warmtepompen op propaan kunnen water opwarmen tot 65 of zelfs 70 graden Celsius. We noemen dit type warmtepompen daarom toepasselijk 'Hoog Temperatuur'- oftewel HT-warmtepompen.

Terwijl traditionele lucht-waterwarmtepompen vooral geschikt zijn voor goed geïsoleerde huizen met vloerverwarming, bieden (HT-)warmtepompen een oplossing voor bijna elk type woning. Een traditionele warmtepomp verwarmt het water in de cv-installatie in de regel namelijk tot maximaal 50 graden. Die ‘standaard’ watertemperatuur is niet voor elke woning voldoende. Vaak lukt het in oudere woningen met gewone radiatoren niet om de woning met een watertemperatuur rond 50 graden Celsius te verwarmen.

Traditionele radiatoren krijgen de woning bij watertemperaturen onder de 50 graden namelijk niet goed meer warm. Maar met verwarmingswater van 70 graden Celsius kun je wel vrijwel elke woning verwarmen, of je nu radiatoren hebt of vloerverwarming. Het grote voordeel van HT-warmtepompen met propaan als koudemiddel is dan ook dat bestaande radiatoren vrijwel altijd kunnen blijven hangen. Met propaanwarmtepompen kunnen ook oudere woningen met een lager energielabel volledig van het gas worden gehaald.

Verwarmen op deze hogere temperaturen doen deze propaanwarmtepompen bovendien nog steeds efficiënt. De nieuwste all-electric-propaanwarmtepompen, zoals de opvallend stille Compress 5800i van Nefit Bosch, zijn ook bij toepassing met gewone radiatoren zeer efficiënt. Uiteraard neemt het rendement van elke warmtepomp, ongeacht het koudemiddel, af naarmate met hogere temperaturen verwarmd wordt. Daarom is het isoleren van de woning altijd een goed idee.

©Nefit Bosch

De veiligheid van propaanwarmtepompen

Tot slot: is het gebruik van propaan veilig? Het is een feit dat propaan als gas zeer brandbaar is, maar in de nieuwste generatie warmtepompen is een dermate kleine hoeveelheid aanwezig dat het volkomen veilig is in gebruik. Bovendien bevindt al het koudemiddel zich in het gesloten koudemiddelcircuit van de buitenunit. Het koudemiddel komt dus niet in contact met de kringloop in huis. Bij de plaatsing van de buitenunit zijn er wel wat extra regels om rekening mee te houden. In de meeste situaties hoeft dat echter geen noemenswaardige beperkingen op te leveren.

▼ Volgende artikel
Vuurwerk fotograferen met je smartphone: zo krijg je de mooiste foto's
© ID.nl
Huis

Vuurwerk fotograferen met je smartphone: zo krijg je de mooiste foto's

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

In dit artikel

Vuurwerk fotograferen met je smartphone vraagt om een goede voorbereiding en de juiste instellingen. Je leest hoe je je telefoon stabiel houdt, waarom een schone lens verschil maakt en welke instellingen helpen om lichtsporen scherp vast te leggen. Ook leggen we uit hoe Live Photos op de iPhone en de Pro-modus op Android werken, en waar je op let bij timing en compositie voor een sterker eindresultaat. 

Lees ook: Betere foto's met je smartphone? 5 fouten die je nooit moet maken! (Plus: de beste camera-smartphones 2025)

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

Wat?Hoe?
StatiefGebruik een stabiele ondergrond of een houder
FlitserSchakel deze functie handmatig uit
FocusVergrendel de scherpte op de plek van de explosie
BelichtingVerlaag de helderheid voor diepere kleuren
ZoomBlijf op de standaardstand staan voor maximale scherpte
ModusGebruik de burst-functie voor een reeks opnames
▼ Volgende artikel
Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat?

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

In dit artikel

Je leest waarom je geen klassieke oliebollen kunt bakken in een airfryer en wat daar technisch misgaat. Ook leggen we uit wat je wel voor oudjaarsalternatief kunt maken met de airfryer én hoe je de airfryer slim gebruikt om gekochte oliebollen weer knapperig en warm te maken.

Lees ook: Ontdek de minder bekende functies van je airfryer

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Kwarkbollen uit de airfryer

Meng 250 gram volle kwark met 1 ei en 50 gram suiker tot een glad mengsel. Voeg vervolgens 300 gram zelfrijzend bakmeel toe, samen met een snuf zout. Meng alles kort tot een samenhangend deeg. Het deeg moet stevig zijn en nauwelijks plakken. Is het te nat, voeg dan een beetje extra bakmeel toe. Wie wil, kan rozijnen, stukjes appel of wat citroenrasp door het deeg mengen.

Bestuif je handen licht met bloem en draai ballen ter grootte van een kleine mandarijn. Leg ze met wat ruimte ertussen in het mandje van de airfryer, eventueel op een stukje bakpapier. Bak de bollen in ongeveer 12 tot 15 minuten op 180 graden. Halverwege kun je ze voorzichtig keren zodat ze gelijkmatig bruin worden.

Laat de bollen kort afkoelen en bestuif ze eventueel met poedersuiker. Vers zijn ze het lekkerst, maar ook lauw blijven ze prima eetbaar.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.


Nog even niet aan denken...

...maar voor 1 januari, je goede voornemens

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

View post on TikTok