Je hoort het steeds vaker: de nieuwste generatie warmtepompen zou gebruikmaken van propaan, oftewel campinggas. Dat klinkt waarschijnlijk niet meteen logisch, want waarom zou je een warmtepomp ontwikkelen op basis van campinggas? We gingen toch juist van het gas áf...?

Partnerbijdrage - In samenwerking met Nefit Bosch

Dat zit zo: de warmtepomp bevat propaan als koudemiddel en verbrandt dus geen gas, zoals een cv-ketel. In plaats daarvan heeft het apparaat een gesloten circuit waarin propaan als koudemiddel in vloeibare vorm rondgaat. Propaan wordt gebruikt voor het transport van warmte in het systeem. Dus wees gerust: ook dit type warmtepompen is nog steeds volledig elektrisch en stoot geen CO₂ uit. Maar waarom is propaan een interessant koudemiddel? Een korte introductie.

De wetenschappelijke naam van propaan is R290. Net als bij propaan beginnen de andere wetenschappelijke namen van gangbare koudemiddelen ook met een R, zoals R410A en R32. Maar daar stopt de vergelijking grotendeels. Er zijn namelijk grote verschillen tussen propaan en de andere koudemiddelen.

De meesten daarvan vertalen zich in duidelijke voordelen van een warmtepomp op propaan. De belangrijksten voordelen zijn enerzijds een kleinere impact op het milieu en anderzijds betere prestaties. In de volgende alinea’s leggen we dat uit, te beginnen met het aanbrengen van een onderscheid tussen synthetische en natuurlijke koudemiddelen.

©ryannethole

De milieuvoordelen van propaanwarmtepompen

Synthetische koudemiddelen, zoals R410A en R32, worden in een laboratorium gemaakt. Ze vallen onder de zogeheten fluorkoolwaterstoffen, in de media vaak aangeduid als F-gassen. Omdat propaan ook in de natuur voorkomt, noemen we R290 een 'natuurlijk koudemiddel'. Propaan is dus géén F-gas en bevat geen PFAS, en dat is een belangrijk onderscheid.

F-gassen hebben namelijk één groot nadeel: F-gassen hebben een negatief effect op de opwarming van de aarde. De EU heeft zich daarom ten doel gesteld om de productie en het gebruik van F-gassen terug te dringen. De regels moeten leiden tot een vermindering van de F-gassenemissies met 80 procent in het jaar 2030. Synthetische koudemiddelen met F-gassen worden naar verwachting tussen 2025 en 2030 uitgefaseerd. Warmtepompen met deze middelen mogen dan niet meer worden verkocht. Gelukkig zijn er al alternatieven, zonder schadelijke effecten, zoals R290.

Met een warmtepomp op basis van propaan sla je voor het milieu dus twee vliegen in één klap: je levert een grote bijdrage aan de vermindering van de milieu-impact en broeikasgasemissies, én je voldoet meteen aan strengere wet- en regelgeving.

De grotere prestaties van propaanwarmtepompen

Naast het milieuaspect presteren propaanwarmtepompen opvallend goed. Het koudemiddel is namelijk van grote invloed op de prestaties van een warmtepomp. Propaan maakt het mogelijk om hogere watertemperaturen te bereiken dan met traditionele koudemiddelen. Warmtepompen op propaan kunnen water opwarmen tot 65 of zelfs 70 graden Celsius. We noemen dit type warmtepompen daarom toepasselijk 'Hoog Temperatuur'- oftewel HT-warmtepompen.

Terwijl traditionele lucht-waterwarmtepompen vooral geschikt zijn voor goed geïsoleerde huizen met vloerverwarming, bieden (HT-)warmtepompen een oplossing voor bijna elk type woning. Een traditionele warmtepomp verwarmt het water in de cv-installatie in de regel namelijk tot maximaal 50 graden. Die ‘standaard’ watertemperatuur is niet voor elke woning voldoende. Vaak lukt het in oudere woningen met gewone radiatoren niet om de woning met een watertemperatuur rond 50 graden Celsius te verwarmen.

Traditionele radiatoren krijgen de woning bij watertemperaturen onder de 50 graden namelijk niet goed meer warm. Maar met verwarmingswater van 70 graden Celsius kun je wel vrijwel elke woning verwarmen, of je nu radiatoren hebt of vloerverwarming. Het grote voordeel van HT-warmtepompen met propaan als koudemiddel is dan ook dat bestaande radiatoren vrijwel altijd kunnen blijven hangen. Met propaanwarmtepompen kunnen ook oudere woningen met een lager energielabel volledig van het gas worden gehaald.

Verwarmen op deze hogere temperaturen doen deze propaanwarmtepompen bovendien nog steeds efficiënt. De nieuwste all-electric-propaanwarmtepompen, zoals de opvallend stille Compress 5800i van Nefit Bosch, zijn ook bij toepassing met gewone radiatoren zeer efficiënt. Uiteraard neemt het rendement van elke warmtepomp, ongeacht het koudemiddel, af naarmate met hogere temperaturen verwarmd wordt. Daarom is het isoleren van de woning altijd een goed idee.

©Nefit Bosch

De veiligheid van propaanwarmtepompen

Tot slot: is het gebruik van propaan veilig? Het is een feit dat propaan als gas zeer brandbaar is, maar in de nieuwste generatie warmtepompen is een dermate kleine hoeveelheid aanwezig dat het volkomen veilig is in gebruik. Bovendien bevindt al het koudemiddel zich in het gesloten koudemiddelcircuit van de buitenunit. Het koudemiddel komt dus niet in contact met de kringloop in huis. Bij de plaatsing van de buitenunit zijn er wel wat extra regels om rekening mee te houden. In de meeste situaties hoeft dat echter geen noemenswaardige beperkingen op te leveren.

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.