Veel gemeenten stellen data beschikbaar waarmee het publiek applicaties kan bouwen. Het gaat om allerhande gegevens, variërend van openbare toiletten tot verkeersdrukte. Al staat het nog in de kinderschoenen, er zijn nu al leuke mogelijkheden.

Elke gemeente beschikt over een enorme berg gegevens. Denk aan informatie over parkeerplekken, luchtkwaliteit, vuilnisbakken, strooiroutes, hondenuitlaat-plekken, openbare toiletten, monumentale bomen et cetera. Tot voor kort waren die gegevens voorbehouden aan de gemeenten zelf. Niet omdat ze geheim waren, maar omdat het delen omslachtig was. Dat is aan het veranderen. Steeds meer gemeenten kiezen ervoor ze vrij te geven. Dit maakt het voor iedereen mogelijk om applicaties te bouwen op basis van deze open data.

Het vrijgeven van gegevens is leuk, maar het wordt pas echt interessant als gemeenten daarbij kiezen voor open standaarden. Bij voorkeur moeten de data door alle gemeenten volgens dezelfde richtlijnen worden vrijgegeven. Chris Vast van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG):

“Veel gemeenten zijn al langer bezig met open data, maar het gebruik ervan viel tegen. Dat kwam doordat iedere gemeente op zijn eigen wijze data beschikbaar stelde. Je kon wel applicaties bouwen, maar je gaat dat niet voor iedere gemeente apart doen. Daarom zijn gemeenten gestart met het standaardiseren. Daardoor komen er snel zoveel data beschikbaar dat het voor derden interessant wordt om het te gaan gebruiken. Die data zijn trouwens niet alleen interessant voor burgers. Ook intern gebruiken gemeenten het steeds vaker.”

©PXimport

Ook Marcel Moerman, data-architect bij de gemeente Amsterdam, onderstreept het belang van open standaarden. “Je kunt natuurlijk Microsoft Excel-bestanden vrijgeven, maar dan verwacht je dat de gebruiker ook Excel heeft, een programma waarvoor je moet betalen. Je wilt het juist zo laagdrempelig mogelijk maken."

"We zijn ook bezig met het ontwikkelen van Application Programming Interfaces (api’s) waarmee ontwikkelaars onze data makkelijk kunnen opnemen in hun applicaties. Daarnaast introduceren we technische documentatie. De data worden niet alleen door externe partijen gebruikt, maar onze interne afdelingen profiteren er ook van. Welke externe partijen er precies gebruik van maken? Eigenlijk weten we dat niet precies, we zetten het open en iedereen mag ermee aan de slag.”

Om welke data gaat het?

Er zijn veel data beschikbaar. Het is onmogelijk voor gemeenten om in één keer alles vrij te geven. Daarom heeft de VNG zes soorten datasets gekozen waarmee als eerste wordt geëxperimenteerd. Het gaat om deze datasets:

- Invalidenparkeerplaatsen;

- Gemeentelijke monumenten;

- Openbare meldingen;

- Bedrijfsterreinen;

- Verkiezingsbureaus;

- Raadinformatie.

Deze datasets worden met voorrang vrijgegeven, waarbij VNG wil onderzoeken hoeveel moeite dit gemeenten kost. Kunnen ze het bijvoorbeeld makkelijk aanleveren in een standaardformaat, zodat ontwikkelaars er eenvoudig mee kunnen werken? Ontwikkelaars kunnen meer informatie over deze datasets vinden op deze website.

Besluiten van gemeenten

Gemeenten werken ook aan het vrijgeven van raadsstukken. Over die stukken wordt gesproken in de gemeenteraad. Natuurlijk zijn ze al openbaar, maar door ze ook digitaal beschikbaar te stellen, hopen bestuurders dat het publiek meer betrokkenheid krijgt bij de beslissingen die door lokale bestuurders worden genomen.

Het gaat om bijvoorbeeld agenda’s, memo’s, verslagen en besluitstukken. Door die informatie eenvoudig toegankelijk te maken, kunnen inwoners, bestuurders, ambtenaren, journalisten, ondernemers en wetenschappers gemakkelijk achterhalen wat er speelt rond een bepaald thema. Voor ontwikkelaars is er een api om data op te vragen en te tonen. VNG probeert steeds meer gemeenten ertoe over te halen raadsstukken digitaal vrij te geven. Inmiddels doen meer dan honderd gemeenten mee aan dit initiatief.

Er is inmiddels een applicatie die gebruikmaakt van de digitale raadstukken van gemeenten: WaarOverheid. Dit is een webapplicatie die op een kaart toont over welke onderwerpen gemeentebestuurders praten en besluiten nemen. Gegevens van gemeenten die meedoen zijn via de Open Raadsinformatie-api beschikbaar. De applicatie WaarOverheid werd ontwikkeld tijden de zogeheten App Challenge Open Raadsinformatie. De VNG organiseerde die wedstrijd om uit te vinden wat er allemaal mogelijk is met de informatie.

©PXimport

Belangstelling neem toe

Zowel de gemeente Amsterdam als de VNG zien dat de interesse in open data toeneemt, al blijft het in veel gevallen nog bij experimenten. Moerman: “We hebben nu ongeveer tweeënhalfjaar een portaal waar we alle gegevens op verzamelen. Daarvoor waren er wel pogingen, maar het gebruik viel toen een beetje tegen. Je merkt dat de belangstelling groter wordt doordat we het nu concentreren op één plek. We hopen zo ook gerichter data beschikbaar te kunnen stellen. We beschikken over heel veel data, maar we weten zelf niet altijd welke gegevens interessant zijn."

"Een voorbeeld: ik sprak laatst met een groep mensen die een analyse doet van het groen in Amsterdam, dus bomen en planten. Ze doen dat op basis van luchtfoto’s. Toen ik hen vertelde dat we ook infraroodfoto’s hebben, raakten ze zeer enthousiast. Het blijkt dat je met infraroodfoto’s veel betere analyses kunt doen van bomen. Aan de hand daarvan kun je boomtypes herkennen. We stellen die foto’s op dit moment niet beschikbaar. Als we weten dat er vraag naar is, kunnen we daar werk van maken. We hopen door ons portaal het gesprek aan te gaan met inwoners, zodat we beter weten waar behoefte aan is.”

Op deze websites is tot slot open data te vinden van overheden:

https://data.amsterdam.nl
https://maps.amsterdam.nl
https://podk.nl
https://informatieopdekaart.nl
https://openraadsinformatie.nl
https://waaroverheid.nl
https://data.overheid.nl
https://dataplatform.nl

Wil je voor de zomer nog snel een paar kilo kwijt? Daarvoor hoef je echt niet meteen naar de sportschool. Wie thuis flink de handen uit de mouwen steekt, verbrandt namelijk meer calorieën dan je misschien denkt. Schoonmaken, tuinieren, tillen, traplopen en zelfs strijken: elke klus is een mini-workout op zich!

Lees ook: 7 fruitsoorten die je het beste kunt eten als je wilt afvallen

Stofzuigen, dweilen en ramen lappen

Schoonmaken verhoogt je hartslag. Neem bijvoorbeeld stofzuigen. Wat op het eerste gezicht een simpele klus lijkt, vraagt toch flink wat beweging. Je loopt heen en weer, draait je romp, buigt, strekt je armen en soms moet je zelfs de meubels verplaatsen. Al met al ben je dus constant in beweging. Als je dit een half uur volhoudt in een flink tempo, verbruik je al gauw 85 tot 100 calorieën, afhankelijk van je gewicht. Dweilen, waarbij je kracht zet vanuit je schouders en bovenlichaam, kost nog wat meer energie.

Ook ramen lappen is intensiever dan het lijkt. Vooral als je boven je hoofd werkt of telkens naar boven en beneden moet reiken. Wie de binnen- en buitenkant van de ramen op één dag aanpakt, heeft aan het einde van de middag vaak spierpijn in zijn of haar armen. En dat is precies het punt: hoe meer spiergroepen je gebruikt, hoe hoger je verbranding.

Strijken, bedden verschonen en wassen

Er zijn ook klussen die niet direct als 'sportief' voelen, maar wel degelijk bijdragen aan je verbranding. Strijken bijvoorbeeld. Je staat vaak lang op één plek, beweegt constant met je armen, en als je het in een stevig tempo doet, verbrand je tot zo'n 75 calorieën per uur. Dat is weliswaar minder dan bij dweilen of traplopen, maar het telt op. Zeker als je er een gewoonte van maakt om tijdens het strijken lichtjes door je knieën te buigen of steeds kleine stapjes naar links en rechts te zetten.

Ook bedden verschonen is een onderschatte klus. Matrassen optillen, hoeken van hoeslakens strak trekken, dekbedden schudden – het is een kleine workout op zich. Hier werk je met je hele lichaam, en dat merk je ook aan je ademhaling. Haal je drie bedden af en maak je ze opnieuw op? Dan ben je zo twintig tot dertig minuten bezig, goed voor 100 tot 150 calorieën, afhankelijk van hoe vlot je doorwerkt.

Wassen en de was ophangen zijn ook actieve bezigheden. Zeker als je de was buiten aan de lijn hangt. Je tilt, reikt, draait, bukt – beweging zat. De extra inspanning zit 'm vaak in de herhaling: een paar wasjes op één dag betekent veel heen en weer lopen, tillen en ophangen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Traplopen, sjouwen en tillen

Huishoudelijke taken waarbij je trappen loopt of moet sjouwen, zoals de wasmand naar zolder brengen of boodschappen uitladen, leveren relatief veel verbranding op in korte tijd. Traplopen is zelfs een van de meest intensieve activiteiten binnenshuis. Je tilt bij elke stap je eigen lichaamsgewicht omhoog. Als je meerdere keren per dag de trap op en af gaat, tikken de calorieën ongemerkt aan. Of beter gezegd, af.

Ook het verplaatsen van meubels, dozen of zelfs een volle stofzuiger draagt bij aan je dagelijkse verbranding. Vooral als je zware dingen van beneden naar boven brengt, of vanuit een onhandige hoek moet tillen, activeer je meerdere spiergroepen tegelijk.

In de tuin werken

Zodra het weer het toelaat, lonkt het buitenleven. En ook daar liggen genoeg kansen om te bewegen zonder dat het als sport voelt. Onkruid wieden, snoeien, de heg knippen, bladeren harken of gras maaien met een handmaaier – allemaal activiteiten waarbij je langdurig in beweging bent en je spieren aan het werk zet.

Tuinieren is vooral goed voor je core (je rompstabiliteit), rug en benen. Wie af en toe een kruiwagen vol tuinafval moet verplaatsen of met potgrond aan de slag gaat, zet bovendien kracht. Het voordeel is dat je in de tuin vaak langer doorwerkt dan je van tevoren had gepland. En dan heb je zo ongemerkt al 300 tot 400 calorieën verbrand.

Tempo, houding en afwisseling maken het verschil

Hoeveel energie je verbruikt bij huishoudelijke klussen, hangt sterk af van de manier waarop je ze aanpakt. Werk je rustig of stop je steeds tussendoor, dan ligt het verbruik lager. Maar zet je een muziekje op, verhoog je het tempo en werk je gefocust, dan kan het best pittig zijn.

Ook je houding speelt een rol. Wie uit de rug tilt of verkeerd draait, loopt eerder tegen blessures aan. Buig dus vanuit je knieën, houd je rug recht en span je buikspieren aan tijdens het werk. Dat is niet alleen veiliger, maar zorgt er ook voor dat je meer spiergroepen activeert.

Afwisseling is ook belangrijk. Wissel staan en zitten af, combineer zware taken met lichtere en neem korte pauzes als je langer dan een uur bezig bent. Dat maakt het huishouden fysiek beter vol te houden én leuker.

Weinig extra moeite, wél effect

Het mooie van calorieën verbranden met het huishouden is dat het weinig extra moeite kost. Je moet het toch doen – en met een iets actievere aanpak profiteert je lichaam er ook van. Zeker als je de hele dag achter een bureau zit, zijn deze klusjes een welkome onderbreking. Je komt even in beweging, gebruikt je spieren, en maakt ondertussen ook nog je huis of tuin een stukje netter.

Wie het effect groter wil maken, kan het combineren met lichte extra beweging zoals een dagelijkse wandeling, wat rek- en strekoefeningen of fietsen naar de supermarkt in plaats van met de auto. Alles bij elkaar ben je dan actiever dan je denkt, zonder dat het als sporten voelt.

©Dmytro Vasylenko

Tot slot

Natuurlijk vervangt stofzuigen geen rondje hardlopen en is ramen zemen niet hetzelfde als krachttraining. Maar als je het slim aanpakt, kun je op een dag toch een paar honderd calorieën extra kwijtraken, gewoon door bezig te zijn. De truc zit 'm in bewuster bewegen, klussen afwisselen en jezelf af en toe net wat meer uitdagen.

Dus als je je afvraagt hoe je zonder sportkleding en sportschoolabonnement fitter de zomer ingaat: kijk eens rond in huis. Grote kans dat je schoonmaakdoek, wasmand of kruiwagen je daarbij meer helpen dan je dacht.

In onderstaande tabel zie je hoeveel calorieën je verbrandt met huishoudklussen. *

*Hoeveel je weegt, heeft daar ook invloed op. 72 kilo is het gemiddelde gewicht van vrouwen in Nederland; 85 kilo van mannen. Voor beide gewichtsklassen hebben we het verbruik uitgerekend.

De temperatuur van je koelkast is belangrijker dan je misschien denkt. Als je 'm goed instelt, blijft je eten niet alleen langer vers, maar voorkom je ook verspilling én nare luchtjes.

Wat is de beste temperatuur voor je koelkast?

De gouden standaard? 4 graden Celsius. Daarmee zit je voor de meeste etenswaren helemaal goed. Mocht jouw koelkast hoger of lager staan, dan weet je dus wat je te doen staat. Maar let op: die 4 graden geldt niet overal in je koelkast. Onderin is het meestal wat koeler, omdat koude lucht naar beneden zakt. In de deurvakken – waar je telkens warme lucht binnenlaat als je de deur opentrekt – is het juist wat warmer. Zeker als je koelkast goed vol zit, kunnen de verschillen flink oplopen.

Wil je het zeker weten? Plaats dan op verschillende plekken een simpele koelkastthermometer en check of alles binnen de perken blijft. Zit er meer dan 3 graden verschil tussen boven en onder, of tussen het midden en de deur? Dan is het tijd om de boel wat slimmer in te richten.

Wist je dat sommige voedingsmiddelen gevoeliger voor temperatuurschommelingen zijn? Vlees, vis, zuivel en eieren moeten strikt op 4 °C worden bewaard. Groenten en fruit kunnen daarentegen ook bij lagere temperaturen goed gedijen in de groentelade.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Wat is de juiste vriezertemperatuur?

Voor je vriezer geldt één ijskoude regel: -18 graden Celsius is de sweet spot. Op die temperatuur liggen bacteriën en schimmels stil als een standbeeld, en blijft je eten dus veilig bewaard – soms wel maandenlang. Veel vriezers kunnen nóg kouder, maar dat heeft weinig zin. Het kost alleen extra stroom en levert geen voordelen op.

Check ook eens het sterrensysteem op je vriezer: hoe meer sterren, hoe beter hij in staat is om je eten langdurig in topconditie te houden. En twijfel je of jouw diepvries koud genoeg is? Met een vriezerthermometer weet je het zo. Want hoe warmer het wordt, hoe sneller je eten achteruitgaat, en dat is zonde van je boodschappen én je energie.

©Hedgehog94

Hoe stel je de temperatuur in?

Hoe je de temperatuur precies instelt, hangt af van het soort koelkast of vriezer dat je hebt. Heb je een klassiek model met een draaiknop? Dan doe je het een beetje op gevoel. Voor je koelkast zit je meestal goed op stand 3 of 4, voor de vriezer op stand 5. Een losse thermometer is dan geen overbodige luxe om te controleren of je echt rond de 4 °C (koelkast) en -18 °C (vriezer) zit.

Nieuwere apparaten maken het je makkelijker: met een digitaal display stel je de temperatuur tot op de graad nauwkeurig in. En met een slimme koelkast kun je zelfs vanaf je vakantieadres even de boel bijstellen via een app. Ideaal als je vergeten bent dat restje stoofpot erin te zetten voordat je wegging.

Een paar praktische tips: zet je koelkast niet pal naast het fornuis of een radiator – dat maakt 'm onnodig lui. Laat warme gerechten eerst even afkoelen voordat je ze in de koelkast zet, anders raakt de temperatuur van de hele inhoud uit balans. En check af en toe of de deur nog goed sluit. Versleten rubbers laten koude lucht ontsnappen en dan is je energiezuinige instelling voor niks geweest.

Ook interessant: Koelkastproblemen? Zo los je ze op!

©WEBSERVIS

Slim koelen, minder stroom verbruiken

Je koelkast en vriezer staan dag en nacht aan, dus alle kleine beetjes energiebesparing tellen. Begin bij de basis: kies bij de aanschaf voor een energiezuinig model, bij voorkeur eentje met label A. Die zijn flink zuiniger dan oudere of minder efficiënte modellen, en dat merk je uiteindelijk op je energierekening.

Ook de details maken verschil. Controleer minstens één keer per jaar de deurrubbers. Sluiten die niet meer goed aan? Dan ontsnapt er koude lucht en moet je apparaat overuren draaien om alles koel te houden. Houd de deuren sowieso zo veel mogelijk dicht; hoe korter je 'm opent, hoe minder warmte erin komt.

Nog een gouden tip: laat je koelkast en vriezer ademen. Zorg voor genoeg ruimte rondom, vooral aan de achterkant, zodat de warmte netjes kan worden afgevoerd. Zit de boel vol stof? Maak dan even de condensor schoon. En vergeet je vriezer niet af en toe te ontdooien. IJs op de wanden klinkt koud, maar werkt juist als een isolerend jasje, en dat kost extra stroom.