ID.nl logo
Tablet als televisie
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Tablet als televisie

Een tablet kan prima gebruikt worden tijdens het televisiekijken. De nieuwste ontwikkeling is om de tablet te gebruiken als een zogenaamd 'tweede scherm', waarop achtergrondinformatie getoond wordt of waar het commentaar op Twitter te volgen is. Een tablet kan ook gebruikt worden als echte televisie. Zo kunt u zonder extra televisietoestel toch overal in huis televisiekijken.

1. Tablet als aanvulling

Tablets zijn uitstekend geschikt om er lekker mee op de bank te ontspannen. Surfen, spelletjes spelen, rondzwerven op sociale netwerken of filmpjes bekijken. Dat wil niet zeggen dat de televisie 's avonds uit kan. Integendeel zelfs. De nieuwste ontwikkeling laat zien dat een tablet juist gebruikt wordt tijdens het televisiekijken. Het een komt niet in de plaats van het ander, we gebruiken het steeds vaker gelijktijdig. De tablet is hierbij niet alleen een plezierige afleiding tijdens de onoverkomelijke reclameblokken, ook tijdens programma's komen ze tegenwoordig prima van pas. Om bijvoorbeeld achtergrondinformatie op te zoeken over een onderwerp dat op televisie besproken wordt of om op Twitter en Facebook te kijken welke reacties er zoal op een programma zijn en om eventueel zelf mee te discussiëren.

2. Het tweede scherm

Een tablet die wordt gebruikt als aanvulling voor wat er op televisie te zien is, wordt ook wel het 'tweede scherm' genoemd. De tablet doet dan dienst als een soort tweede televisietoestel, maar wel eentje met een andere inhoud dan wat er op het echte televisiescherm te zien is. Het gebruiken van een tablet als tweede scherm wordt ons niet door de makers opgelegd. Het is in korte tijd vanuit het niets gegroeid. Kijkers zijn zelf begonnen om over allerlei programma's te twitteren. Zo zijn er allerlei hashtags ontstaan die nu vaak onlosmakelijk verbonden zijn met bepaalde programma's. Zoals #dwdd (De Wereld Draait Door), #tvoh (The Voice Of Holland) en #widm (Wie is De Mol). Oftewel, wij als kijkers hebben er zelf voor gekozen om de televisie (oude media) te vermengen met onze tablets (nieuwe media).

3. Remotely

Wilt u tijdens een actualiteitenprogramma of het journaal meer informatie over een onderwerp hebben, dan kunt u natuurlijk zelf op onderzoek uitgaan. Veel gemakkelijker is het om met uw tablet een bezoekje aan de website Remotely.tv te brengen. Van een hele rits televisiezenders wordt hier volledig automatisch aanvullende informatie getoond die betrekking heeft op het programma dat momenteel wordt uitgezonden. Zoals de zenders Nederland 1, 2 en 3, de kanalen van RTL, SBS6, Veronica en Net5, maar ook MTV, Discovery Channel en National Geographic. Al deze kanalen worden tijdens de uitzending continu geanalyseerd. Van allerlei steekwoorden zoekt Remotely vervolgens extra informatie voor u op en toont deze op de website. Er wordt bijvoorbeeld op Wikipedia gekeken, maar ook tweets die over het programma gaan waarnaar u kijkt, ziet u hier voorbij komen. Overigens kan de website ook prima met een laptop of ander soort computer bezocht worden. Een smartphone is momenteel minder geschikt, omdat de lay-out daar nog niet geschikt voor is.

©PXimport

Via Remotely volgt u tweets en krijgt u achtergrond­informatie tijdens uw favoriete programma's.

4. Berichtenstroom

Op Remotely ziet u in de linkerkolom de programma's die momenteel op de diverse televisiekanalen worden uitgezonden. U kiest een zender, waarna in de kolom ernaast de onderwerpen verschijnen die met het programma te maken hebben. Deze berichten kunnen achtergrondinformatie bevatten, maar ook tweets zijn die de wereld ingestuurd worden. Overigens zitten er ook altijd wel wat regels in de berichtenstroom die echt niets met het televisieprogramma te maken hebben. Remotely doorzoekt bijvoorbeeld Twitter via steekwoorden, maar die hoeven niet altijd iets met het televisieprogramma te maken te hebben. Ook zijn sommige berichten wat simplistisch, zoals dat Europa een werelddeel ten noorden van Afrika is. Grote kans dat u dat ook wel weet. Remotely is nog vrij jong, dus de inhoud zal met de tijd nog wel verbeteren.

©PXimport

Soms is de uitleg van Remotely wel wat simplistisch.

5. Televisie-apps

Het gebeurt steeds vaker dat er voor populaire televisieprogramma's speciale apps ontwikkeld worden. Tijdens de uitzending kan er dan extra informatie getoond worden, zoals statistieken, foto's, filmpjes of achtergrondinformatie. Daarnaast kunt u er berichten mee op Twitter of Facebook plaatsen en zien wat anderen over het programma te melden hebben. U kunt ook stemmen op uw favoriete deelnemer in een quiz of talentenjacht. Wilt u ook tussen de wekelijkse uitzendingen door betrokken blijven, dan kunt u voorspellingen voor de komende live-uitzending doen. Zo leeft u samen met vele andere kijkers al dagenlang naar de nieuwe aflevering toe. Er kleeft wel een nadeel aan zulke specifieke apps, bedoeld voor één programma. Er kan een enorme wildgroei aan dergelijke apps ontstaan, omdat men voor elk programma een andere app kan bedenken. Al dit soort apps hebben vervolgens hun eigen specifieke en beperkte functionaliteit en vooral korte houdbaarheidsdatum: namelijk tot de serie is afgelopen.

©PXimport

Voor diverse televisieprogramma's bestaan gespecialiseerde apps (Wie is de Chef, So You Think You Can Dance, Topchef).

6. Deelnemen in de jury

Een speciale app of website zorgt voor een grotere betrokkenheid bij een programma en houdt kijkers extra aan de buis gekluisterd. Een goed voorbeeld is de app van de talentenjacht The Voice of Holland (TVOH). Met deze app kon iedereen thuis, voorafgaand aan een uitzending, voorspellen welke deelnemers er naar de volgende ronde door zouden gaan. Daarnaast was het mogelijk om tijdens de uitzending de zangprestaties van de diverse deelnemers vanuit de app te beoordelen. Voor het kijkerspubliek voelt het alsof ze echt in de jury zitten, zeker omdat de stemmers thuiscoaches genoemd worden. Omdat er met het stemmen ook nog eens punten te verdienen waren, was er een prima wedstrijdelement om nog meer mensen de app te laten gebruiken. De televisieserie is inmiddels al weer een tijdje afgelopen en de app heeft nog maar weinig nut. In het nieuwe seizoen zal deze vast nieuw leven ingeblazen worden.

©PXimport

Plaatsnemen in de jury met de app van The Voice of Holland.

7. Interactieve website

Soms is er geen speciale app, maar wel een website. Wat er op televisie gebeurt, kan namelijk volledig gesynchroniseerd worden met wat u op uw tablet ziet. Zo liggen de beide schermen pas echt in elkaars verlengde. In een talentenjacht als The Winner Is kunt u bijvoorbeeld al zien welke kandidaten er straks aan de beurt zijn en tijdens het optreden kunt u niet alleen zelf een stem uitbrengen, maar ook live zien hoe de rest van Nederland stemt. Om de beleving nog echter te maken, kunt u op een iPad links naast het adresvak tikken op het rechthoekje met een pijl erin. Kies dan de optie Zet in beginscherm. Nu is er een pictogram op het beginscherm verschenen. Start u dit op, dan wordt de website vaak volledig beeldvullend getoond.

©PXimport

Het is een website, maar de inhoud wordt realtime gesynchroniseerd met wat er op televisie gebeurt.

8. Tweede scherm zoeken

Hoe komt u er eigenlijk achter of er mooie app of een speciale website voor uw favoriete televisieprogramma bestaat? Allereerst zal er vrijwel zeker met grote regelmaat tijdens het betreffende programma de nodige aandacht aan besteed worden. Vooral als kijkers actief mee kunnen doen, bijvoorbeeld door een stem op kandidaten uit te brengen. Ook hoort en ziet u dan voor welke tablets de app geschikt is en of deze ook op smartphones te gebruiken is. Belangrijk om te weten is ook voor welke platformen de app bedoeld is: voor iOS, Android of Windows Phone. Het is slim om de sociale media goed in de gaten te houden. Het is aannemelijk dat er op Twitter en Facebook veel over gesproken zal worden.

9. Tweede scherm-websites

De NOS heeft een website, genaamd Tweedescherm.nl, waarop u tijdens grote sportevenementen terecht kunt. Door deze site in de browser van uw tablet te openen hebt u een tweede scherm. Doorgaans draait het op deze website om voetbal (eredivisie). Afgelopen jaar is de site ook tijdens de Tour de France zeer intensief gebruikt. De kans bestaat dat de NOS dat ook dit jaar weer doet. Als aanvulling op de live beelden op televisie, zijn op de website dan overzichten en statistieken te zien en kunt u er terecht voor allerlei achtergrondinformatie. Wie graag naar Eurosport kijkt, kan met de tablet op schoot terecht op NuOpEuroSport.nl. U kunt er over sport twitteren (er is wel een eigen Twitter-account vereist) en de tweets van anderen bekijken. Ook tweets, foto's en filmpjes van voetbalkenners en -commentatoren worden hier verzameld.

Veel websites die als tweede scherm dienst kunnen doen, zijn te herkennen aan de naam. Naast de twee websites die we hierboven al noemden, zijn andere voorbeelden Live.Veronicatv.nl, Live.BNN.nl en Live.Avro.nl. Afgaande op de naam, lijken deze websites niet aan één specifiek programma te zijn verbonden, maar juist aan de zender of omroep. We zouden daarom verwachten dat er telkens op de actuele uitzending wordt ingesprongen. In de praktijk blijkt dat helaas (nog) niet het geval. Op moment van schrijven ging het steeds om heel specifieke programma's. Zo kwamen wij bij de Avro uit op Wie is de Mol, dat eens per week werd uitgezonden. Op de overige dagen en uren waren er geen andere programma's live te volgen. Bij BNN was dit de Nationale IQ Test 2012, dat al meer dan een maand geleden is uitgezonden. Het is duidelijk een teken dat we met een nog erg jonge ontwikkeling te maken hebben, die zowel bij het publiek als bij de zenders nog moet inburgeren.

©PXimport

Weken na afloop was dit beeld nog steeds te zien bij BNN.

©PXimport

Tijdens en na de uitzending meespeuren op de website van Wie is de Mol.

10. Tablettelevisie

Een tablet als tweede scherm gebruiken zodat u extra informatie tijdens en na uitzendingen kunt bekijken, kan erg handig zijn. Nog leuker wordt het als u de tablet ook echt als een volwaardige televisie kunt inzetten. Nu steeds meer mensen overstappen op digitale televisie, maken kabelexploitanten het inderdaad mogelijk om ook op een tablet of smartphone mee te kijken. Zo kunt u in principe overal in huis televisiekijken en hoeft u niet per se extra televisietoestellen aan te schaffen. Er zijn wel enkele voorwaarden en ook nog wat beperkingen waar u rekening mee moet houden. Om een tablet als televisiescherm te gebruiken hebt u allereerst een abonnement op digitale televisie nodig. Maakt u nog gebruik van een analoog televisiesignaal, dan werkt het dus helaas niet. Bij digitale televisie hebt u doorgaans een zogeheten settopbox van de exploitant in bruikleen gekregen, of steekt u een CI+- of CAM-module in een kaartsleuf van de televisie. Daarnaast moet u bij dezelfde partij uw internetabonnement hebben afgesloten. U ontvangt het televisiesignaal op uw tablet namelijk via internet en niet via de settopbox of insteekmodule. Om erachter te komen welke mogelijkheden er vervolgens voor uw tweede scherm zijn, is het nodig om na te gaan bij wie u momenteel de diensten televisie en internet afneemt. Wij laten de grote exploitanten kort de revue passeren.

11. Ziggo

Hebt u een kabel- en internetabonnement afgesloten bij Ziggo, dan kunt u met uw iPhone of iPad op de belangrijkste televisiezenders afstemmen en ook nog films huren (video on demand). Een standaard televisie- en internetabonnement is al voldoende om ervan gebruik te maken. Op uw iOS-apparaat installeert u de app Ziggo TV. Televisiekijken met deze app kan alleen zolang u van uw vaste internetverbinding gebruikmaakt; via uw eigen netwerk werkt het in en om het huis. Bent u onderweg, dan kunt u dus niet via het mobiele telefoonnetwerk (3G) televisiekijken. Wel kan de app dan nog gebruikt worden om bijvoorbeeld de programmagids te raadplegen. Voor Android-tablets is momenteel alleen nog maar een app beschikbaar waarmee u de programmagids kunt raadplegen. U kunt er (nog) geen televisie mee kijken.

©PXimport

Bij Ziggo kunt u televisiekijken met een iPad of iPhone.

12. UPC

Is UPC uw kabelexploitant, dan is het nu helaas nog niet mogelijk om met uw tablet televisie te kijken. Wel hebben wij navraag voor u gedaan en UPC geeft aan dat deze dienst naar verwachting binnen enkele maanden aangeboden gaat worden. Welke mogelijkheden er precies komen en welke voorwaarden er gelden, kon men helaas niet vertellen. Dat u zowel televisie als internet bij UPC moet afnemen valt te verwachten. Of de dienst gratis of toch betaald is, blijft nog even afwachten.

13. KPN

Maakt u gebruik van KPN om digitale televisie te kijken en te internetten, dan kunt u met een tablet, maar ook via de browser op een gewone pc of laptop, televisiekijken via de dienst Interactieve TV online. Dit is gratis als u al gebruikmaakt van Interactieve TV van KPN. Zodoende kunt u overal in en om het huis televisiekijken, zonder dat u extra televisietoestellen nodig hebt. De twintig populairste zenders zijn te bekijken en uiteraard is ook de elektronische programmagids (EPG) van de partij. Televisiekijken kan ook nu alleen via uw eigen internetverbinding. Onderweg via het mobiele netwerk of via een (daadloos) netwerk van iemand anders lukt het dus niet.

Voor de iPhone, iPad en apparaten met Android stelt KPN de app KPN iTV Online beschikbaar. Ophalen kan via de betreffende app-winkel. Gebruikt u een tablet, dan kunt u televisieprogramma's bekijken, films huren en gemiste uitzendingen afspelen. Met een smartphone is dat op dit momenteel nog niet mogelijk. Wel blijven er dan nog een aantal andere handige mogelijkheden over in de app: het bekijken van de elektronische programmagids en via sociale media (Twitter en Facebook) vertellen naar welke programma's u kijkt of van plan bent te gaan kijken. Gebruikt u een laptop of pc, dan surft u naar iTVOnline.nl of KPNVandaag.nl.

©PXimport

Met KPN kunt u televisiekijken op de iPad, op een tablet met Android, of via de browser op uw computer.

14. XS4ALL

Momenteel experimenteert XS4ALL met WebTV, het streamen van live televisie via internet. Als internet- en televisieklant mag u er tijdelijk gratis gebruik van maken. Televisiekijken kan met een computer, tablet, of smartphone en u hebt er alleen een browser voor nodig, dus het hele gezin kan het waar dan ook in huis gebruiken. Ook ditmaal werkt het weer alleen zolang u in de huiselijke omgeving verkeert. Let wel: het is nog een experiment en daarom gratis. Dat houdt meteen ook in dat de werking niet gegarandeerd wordt door XS4ALL. Houd er ook rekening mee dat de dienst zomaar kan worden beëindigd of plotseling omgezet kan worden in een betaalde dienst. Overigens krijgt u uiteraard wel een melding als het niet meer gratis is en krijgt u niet direct een rekening gepresenteerd. Surf als klant van XS4ALL met uw browser naar WebTV XS4ALL om met uw tablet, smartphone of computer gratis televisie te kijken.

©PXimport

Zolang XS4ALL experimenteert, mag u als klant gratis televisiekijken via de browser.

15. Afstandsbediening

Een ander handigheidje waarvoor u een tablet of smartphone kunt gebruiken, is om deze om te toveren tot een echte afstandsbediening voor uw televisie. Sommige fabrikanten stellen hier een speciale app voor beschikbaar, zoals LG en Samsung. Omdat uw mobiele apparaat van een groot aanraakscherm is voorzien, kan het nagenoeg de letterlijke lay-out van de echte afstandsbediening overnemen. Hebt u een televisie die op internet is aangesloten, dan is het vaak ook nog mogelijk om via het virtuele (qwerty)toetsenbord van de tablet of smartphone, tekst of websiteadressen in te voeren. Dat gaat vele malen sneller en gemakkelijker dan met een gewone televisieafstandsbediening.

16. Smart TV

Samsung is een voorbeeld van een fabrikant die een app heeft gemaakt die zowel op een iPhone, iPad, als op een tablet of smartphone met Android draait. Controleer in de betreffende app-winkel wel even of uw televisietoestel ondersteund wordt. Het werkt namelijk niet met alle modellen. Contact tussen de apparaten wordt gelegd via uw thuisnetwerk. Het is daarom belangrijk dat zowel de televisie als het mobiele apparaat op hetzelfde netwerk zijn aangesloten. De televisie kan draadloos op uw netwerk zitten, maar het mag ook met een netwerkkabel rechtstreeks op de router aangesloten zijn. Recente modellen televisies van Samsung zijn voorzien van Smart TV, met speciaal voor uw televisie gemaakte apps. Het overzicht van zowel beschikbare als geïnstalleerde apps kan behalve op het grote televisiescherm, nu ook op uw tablet of smartphone bekeken worden. Verder kunt u op alleen de topmodellen ook nog eens het live televisiebeeld naar het mobiele apparaat streamen.

©PXimport

Uw tablet of smartphone als afstandsbediening bij de televisie gebruiken.

17. SlingBox

Er is nog een andere manier om op een willekeurig apparaat televisie te kijken. Dat is door gebruik te maken van een kastje dat u tussen de antennekabel en de televisie plaatst. Deze SlingBox zet het televisiesignaal om in een videostream, die vervolgens op uw eigen thuisnetwerk wordt uitgezonden. Er zitten diverse aansluitmogelijkheden op een SlingBox en behalve een televisie kunt u vaak ook nog andere apparaten aansluiten, zoals een harddiskrecorder. Het is ook mogelijk om televisie te kijken vanaf welke plek ter wereld dan ook, zolang u maar over een internetverbinding beschikt en u uw eigen thuisnetwerk kunt bereiken. Met een SlingBox hoeft u dus niet meer thuis te zijn om televisie te kunnen kijken.

©PXimport

Met een SlingBox zet u het televisiesignaal om in een videostream op uw eigen netwerk.

18. SlingPlayer Mobile

Voor smartphones en tablets is de app SlingPlayer Mobile beschikbaar. Daarmee kunt u zowel via een draadloos netwerk als via mobiel internet (3G) van uw eigen televisiestream genieten. Of dat nu live is of opgenomen programma's zijn. Een groot nadeel is dat de app niet erg goedkoop is, namelijk bijna 23 euro. Daar komt nog eens de prijs van de SlingBox bovenop; tweehonderd tot driehonderd euro, afhankelijk van het model. Het is niet voldoende om alleen de app te kopen, u hebt ook de SlingBox nodig om de stream te kunnen bekijken. De app is beschikbaar voor Android, Apple, Windows Phone en nog diverse andere mobiele platformen.

©PXimport

Met de app SlingPlayer Mobile kijkt u waar dan ook ter wereld televisie via uw eigen abonnement.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond
© M.studio - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

▼ Volgende artikel
Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde
© px.palette
Huis

Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Wat gaan we doen?

We geven diverse tips en tools om administratieve en andere papieren documenten efficiënt en ordelijk te digitaliseren. Dat gaat van scannen en OCR’en tot organiseren, automatiseren, back-uppen en meer.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Er bestaan ook heel wat printers met een ingebouwde scanner.

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

NAPS2 is prima opensource-scansoftware, met geïntegreerde meertalige OCR-module.

Pdf-printer

De focus van dit artikel ligt op papieren brondocumenten, maar we willen zeker ook (de gratis versie van) PDFCreator vermelden (www.pdfforge.org/pdfcreator). Je kunt deze namelijk als virtuele printer installeren om zo allerlei documenttypen om te zetten naar PDF(/A).

Start na installatie de app, open het tabblad Printer, vink PDFCreator aan en kies via de moersleutel het bestaande profiel PDF/A (archiefbestand). Bevestig met Opslaan en sluit de app. Open nu een document in een willekeurige toepassing, open het afdrukvenster en selecteer PDFCreator als printer. Een dialoogvenster opent waarin je het document meteen kunt opslaan als PDF/A-bestand (standaardversie 2b, maar dit is aanpasbaar via het uitklapmenu).

Je kunt zo’n virtuele printer ook inzetten om documenten automatisch als PDF/A op te slaan in een zelf te bepalen map. Maak hiervoor in PDFCreator op het tabblad Profielen een nieuw profiel aan (bijvoorbeeld PDF/A in map Facturen), kies bijvoorbeeld PDF/A-2b als formaat en geef tevens een specifieke opslaglocatie op. Koppel dit profiel op het tabblad Printer aan een nieuwe virtuele printer (bijvoorbeeld PDF/A-facturen). Zo maak je meerdere profielen en printers aan, waarbij elk PDF/A-bestand automatisch in een andere map terechtkomt.

Je kunt ook meerdere virtuele printers aanmaken, telkens met een aangepast profiel.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Met (het gratis) Adobe Scan kun je ook meerdere pagina’s laten OCR’en en in één pdf bewaren.

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

TagSpaces is een krachtige taggingtool, maar met een zekere leercurve.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Met het juiste filter kun je ook vanuit de Verkenner naar tags binnen pdf-documenten zoeken.

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Sneller zoeken binnen een logische mappenstructuur (en met labels).

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Organiseer je bestanden automatisch op basis van eigen, gecombineerde zoekfilters.

DMS

Met de tips rond doorzoekbaar maken, taggen en ordenen uit dit artikel, en met tools als TagSpaces en File Juggler, raak je al ver. Wil je je administratie nog professioneler organiseren, dan kom je uit bij een volwaardig Document Management System, kortweg DMS. Flexibele opensource-tools zijn bijvoorbeeld Papermerge en Paperless NGX. Beide installeer je het makkelijkst op Windows via Docker (Docker Desktop for Windows, met WSL2).

Na installatie bereik je het browserdashboard van de tool standaard via http://<ip-adres>:8000. Beide tools bieden OCR aan om gescande documenten doorzoekbaar te maken. Je documenten kunnen ook automatisch worden verwerkt op basis van eigen filters, en er zijn krachtige zoekopties ingebouwd. Beide tools kun je meteen uitproberen via een online demo (log in met demo / demo).

Een krachtig DMS als Paperless-ngx maakt het bijhouden van je administratie veel efficiënter.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Agent Ransack laat gecombineerde en krachtige filters toe en zoekt ook in metadata.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Duplicati is een betrouwbare, gebruiksvriendelijke en flexibele back-uptool.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).

Ook in NAPS2 kun je pdf-documenten met een wachtwoord beveiligen.