Opheffen XS4ALL voor efficiëntie is een dure grap

XS4ALL bestaat al sinds de dagen dat KPN nog analoge telefoon leverde en geen benul had wat dat internet eigenlijk was. XS4ALL is het laatste restje dat herinnert aan die begintijd. Maar de commotie die ontstond gaat over veel meer dan nostalgie en emotie. De diepgewortelde banden met de hackersgemeenschap zorgen niet alleen voor een ethische meerwaarde, maar zorgen ook voor een technische koploperspositie. Die zou je juist kunnen uitbuiten, in plaats van te elimineren.

Historisch trackrecord

Het trackrecord van XS4ALL is legendarisch. XS4ALL procedeerde met complexe en principiële rechtszaken tegen Stichting Brein en Scientology, het richtte de digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom op, komt op voor privacy en veiligheid, heeft diepe worstels in de hackersgemeenschap. Kortom, XS4ALL staat dicht bij internetzaken die ons allemaal raken.

KPN’s trackrecord is anders. Het bedrijf incorporeerde eerder internetprovider Planet. Het historisch relevante nieuwsarchief werd vrijwel direct weggegooid. Het bedrijf vecht geen principiële rechtszaken in ieders belang tot de bodem uit en doet niet mee met de gezamenlijke wasstraat tegen DDoS-aanvallen van providers. Wel maakte het zich in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen druk over privacy door op een bijeenkomst te vragen wanneer ik het wél goed zou vinden als mijn gegevens voor andere doelen wordt gebruikt. Een principieel ander uitgangspunt dus.

Niet hetzelfde

KPN denkt dat de bedrijven wel in elkaar te schuiven zijn. Wie op de KPN-website komt merkt wat het verkoopargument is: ‘goedkoop’ en ‘voordeel’, terwijl XS4ALL als boodschap uitdraagt: ‘beste provider’ en ‘kwaliteit’. In het geval van ‘voordelig’ Telfort, is het opheffen van het merk te begrijpen, maar bij XS4ALL niet. Het technisch beheer en de zakelijke infrastructuur zijn anders. Maar het is ook méér dan dat: de cultuur, het activisme, het zelfstandige; dát zijn de elementen die XS4ALL zo sterk maken. En die je juist terug moet geven.

De Raad van Bestuur zal XS4ALL en hun fans ongetwijfeld zien als een stel ‘internethippies’. Maar de mix van zakelijkheid en idealisme is een krachtige: een internetpetitie krijgt op het moment van schrijven al steun van meer dan 45.000 mensen (bijna 20 procent van het klantenbestand van XS4ALL), de media-aandacht is wel erg langdurig en er is een actiecomité gestart met kennis van actievoeren, geld en een concreet plan. De Italiaans-Colombiaanse bestuursvoorzitter van KPN botst hier met een stuk Nederlandse cultuur. En Hollandse zakelijkheid: wij weten hier dondersgoed hoe je een winstgevend bedrijf nóg winstgevender kunt maken.

Innovatie

Groei, wat aandeelhouders graag willen, is niet vanzelfsprekend. Met een koers die al een jaar tussen de twee en drie euro schommelt (waar deze ooit ruim 43 euro was) ontbreekt geld om echt verder in glasvezel te investeren. Kennelijk is de situatie zo nijpend dat KPN grijpt naar de ‘efficiencyslag’. Zitten aandeelhouders daarop te wachten? Of willen zij een innoverend KPN zien dat met XS4ALL – bijvoorbeeld – een gouden kans heeft nu de kabelmarkt opengaat?