18 8-speed interne dvd-branders. De ontwikkelingen op het gebied van dvd-branders gaan erg snel. De schrijfsnelheden zijn alweer verdubbeld naar 8-speed, terwijl de prijzen van zowel de schrijvers als de media zijn gehalveerd. Tijd om eindelijk een dvd-brander in huis te halen? We leggen de achttien snelste dvd-branders het vuur aan de schenen. Plus: een update van onze dvd-mediatest.

"Nog geen twee jaar geleden kostte een beetje dvd-brander al snel € 500 en moest je bij het branden van een dvd'tje engelengeduld opbrengen. En dan hebben we het nog niet eens over de dure media, de compatibiliteitsproblemen en de formatenoorlog (plus, min of dvd-ram). Het gevolg is dat de dvd-brander lang niet zo'n groot verkoopsucces was als de dvd-speler, die wel in hoog tempo de huiskamers veroverde. De laatste maanden lijkt het tij voor de dvd-brander echter te keren. Tegenwoordig tik je voor minder dan € 150 een brander voor in de pc op de kop, en met de multi-formatbranders hoef je je om de formatenoorlog ook al helemaal niet meer druk te maken. Bovendien beloven de nieuwe branders zeer hoge brandsnelheden en sterk verbeterde compatibiliteit. Maar beloven is nog niet hetzelfde als doen. Daarom onderwerpen wij de nieuwste 8-speedbranders aan een uitgebreide reeks tests. Standaardenoorlog De formatenstrijd tussen het min- en plus-kamp is nog steeds niet uitgewoed, maar als consument hoef je hier nauwelijks meer wakker van te liggen. Zo ondersteunen de meeste branders uit de test zowel plus als min zonder dat je daarvoor meer geld moet betalen. LG leverde zelfs een multi-format brander die naast dvd+r(w) ook het nauwelijks gebruikte dvd-ram ondersteunt. Het is dus best mogelijk dat de dvd-formatenoorlog geen winnaar zal opleveren en beide standaarden nog een tijd in gewapende vrede zullen samenleven. Anderzijds kunnen we de vraag stellen welk voordeel de ondersteuning van meerdere formaten biedt. Met het dvd-plus-formaat kan alles wat ook met dvd-min kan en vice versa. Ook qua uitwisselbaarheid zijn er nauwelijks verschillen meer tussen de twee formaten. Toch heeft het dvd-plusformaat momenteel de beste troeven in handen: de technologie van het plusformaat sluit nog het meest aan bij de video-dvd, de prestaties liggen hoger, de beschikbaarheid van de dvd-plus media is groter en fabrikanten hoeven op een plus-schijf de helft minder heffing te betalen dan bij een min-schijf. Het is dan ook niet vreemd dat dvd-plus zijn concurrent in populariteit is voorbijgestreefd. Typerend is dat we geen enkele dvd-brander toegestuurd kregen die enkel met het min-formaat overweg kan - zelfs dvd-min-pionier Pioneer komt met een toestel dat ook dvd-plus ondersteunt. Vijf branders in de test (BenQ, HP, New Universe, Philips en RiDATA) branden uitsluitend dvd-plus, alhoewel de New Universe-brander met een downloadbare firmware-update ook tot dvd-min-branden te bewegen is. ***kader Double-layer dvd & Blu-ray De grenzen van de opslagcapaciteit voor het dvd-formaat zijn nog lang niet bereikt. Vanuit het dvd-plus-kamp staat namelijk al een nieuwe technologie in de startblokken die het opslagvermogen van een dvd+r vrijwel verdubbelt: de dual-layer dvd. Door middel van twee gescheiden informatielagen is de capaciteit van een schijfje vergroot van 4,7 GB naar 8,5 GB. Deze dual-layer dvd's zouden probleemloos kunnen worden afgespeeld op de bestaande afspeelapparatuur. Het nadeel is dat de schijfjes alleen met een speciale dual-layer dvd+r-brander gebrand kunnen worden. De eerste dual-layer branders en media zouden inmiddels in de winkels moeten liggen. Alsof dit nog niet genoeg is, zijn sommige fabrikanten al weer druk bezig met de daaropvolgende dvd-standaard: Blu-ray technologie. Bij deze technologie wordt een nauwkeurigere blauwe laser gebruikt (momenteel gebruikt men een rode laser), waardoor de opslagcapaciteit per schijfje kan worden opgevoerd tot maar liefst 27 GB per kant. Op een dubbelzijdige Blu-ray disc kun je dan 54 GB aan informatie kwijt! Deze hoge opslagcapaciteit is noodzakelijk om video-dvd's van nog hogere kwaliteit (bijvoorbeeld hdtv) mogelijk te maken. De specificaties van de Blu-ray disc read-only (bd-rom) zijn reeds rond; momenteel werkt de industrie aan specificaties van de bd-r (recordable) en bd-re (rewritable). De eerste branders en media zullen rond 2006 in de winkel liggen. ***/kader Testmethode We testen alle dvd-schrijvers op een systeem met een 3,2 GHz Pentium 4, 512 MB ddr 400-geheugen, een Seagate serial-ata-schijf en een ATI Radeon 9800XT grafische kaart. Als besturingssysteem draait Windows XP Pro, voorzien van de laatste service packs. De brandsoftware van dienst is Nero Burning ROM 6.3.0.3. Bij alle tests gebruiken we in eerste plaats media van Verbatim (8x dvd+r, 4x dvd-r en 4x dvd+rw schijfjes). Indien er met de dvd-branders zelf ook blanco schijfjes meegeleverd worden, voeren we de tests ook hiermee uit. Voor de metingen baseren we ons op de in Nero Burning ROM ge'ntegreerde DVD/CD Speed versie 2.11. Dit is een uitgebreide benchmark die zowel de lees- als schrijfprestaties bij cd's en dvd's van de branders meet en grafisch in kaart brengt. Het testparcours bestaat om te beginnen uit het volschrijven van een 700 MB cd-r, waarbij zowel het volledige tijdsverloop als de gemiddelde snelheid wordt gemeten. Na het branden controleren we de cd met een oude NEC 28D cd-rom-speler meteen op eventuele fouten. Voor de leesbenchmark gebruiken we een door Nero DVD/CD Speed gecreëerde test-cd-r. Om kwaliteit en snelheid bij het digitaal extraheren van audio-cd's van de schrijvers te meten maken we gebruik van de DAE-test. Voor het meten van het lezen en beschrijven van de dvd's doorlopen we dezelfde procedure als bij de cd's, waarbij we de beschrijfbare dvd-media (alle door de toestellen ondersteunde formaten) volschrijven met 5000 kleine bestanden. Bij het lezen van de dvd's wordt naast de gemiddelde snelheid ook de zoektijd, het processor-gebruik, de uitwerptijd en de laadtijd gemeten. Om de compatibiliteit van de gebrande schijfjes te controleren maken we een één-op-één kopie van een video-dvd. Elke kopie proberen we vervolgens uit op enkele stand-alone huiskamerspelers en de populaire PlayStation 2 spelconsole. Naast de prestaties van de branders bekijken we ook de leveringsomvang, zoals meegeleverde software, lege media en de garantieperiode. Brandsnelheid De nieuwe 8x-generatie moet in de komende tijd de 4x-apparaten aflossen. Wanneer we bedenken dat bij een dvd-brander 1-speed goed is voor 1380 KByte/s (bij een cd is dat 150 KByte/s), dan schijf je met 8-speed een dvd van 4,37 GB in 8 minuten vol. De 8x-techniek was als eerste beschikbaar voor de plus-media, maar inmiddels beginnen ook de eerste 8x dvd-min branders te verschijnen. Alle apparaten die we in deze test meenemen kunnen 8x dvd+r branden. Voor het dvd-r formaat bieden enkel Lacie, Lite-On, NEC en Pioneer al 8x ondersteuning. De verschillende dvd-branders blijken bij het schrijven van dvd+r de beloofde 8x grens te benaderen. De snelsten uit de test zijn de New Universe DDW-081 en de RiDATA RDA-08041, die beiden in 8 minuten en 2 seconden een dvd+r tot de rand toe vol schrijven. De LG GSA-4081B en de Pioneer DVR-107D halen het beloofde resultaat niet en branden vreemd genoeg maar met een gemiddelde snelheid van 4x. Ook het updaten van de firmware brengt geen soelaas. Bij dvd-r blijkt geen enkele brander de 8x barrière te benaderen, waarbij we de kanttekening moeten maken dat we ten tijde van de test nog geen 8x dvd-r-media tot onze beschikking hebben. Dit verklaart deels de lagere prestaties bij het schrijven van de dvd-r-schijven. In dit opzicht valt de Lacie 300737 dan overigens wel in positieve zin op, omdat deze een 4x dvd-r met een gemiddelde snelheid van 6,8x beschrijft. Op de herschrijfbare media ontlopen de prestaties van de verschillende dvd-schrijvers elkaar weinig: rond de 2x voor dvd-rw en 4x voor dvd+rw schijfjes. Ook gewone cd-r's branden is een belangrijke taak van een dvd-brander. Bij het beschrijven van blanco cd-r's loopt de Plextor PX-708A voorop met een snelheid van 32,78x. Ook het digitaal inlezen van audio vormt voor de dvd-branders geen probleem. Vooral Mitsumi, BenQ en Plextor, die hierbij de 30x grens doorbreken, vormen een volwaardig alternatief voor de 'ouderwetse' cd-branders. Compatibiliteit Een belangrijk punt bij het branden van dvd's is of de schijfjes naderhand wel uitgelezen kunnen worden op de dvd-speler in de huiskamer. Dit is een probleem waar voornamelijk de eerste generatie dvd-branders erg mee kampen. Om na te gaan of dit probleem ook nog bij de nieuwste branders speelt, testen we de compatibileit met verschillende stand-alone spelers in ons testlab. Tot onze vreugde blijkt de uitwisselbaarheid van de gebrande dvd-r en dvd+r schijfjes enorm te zijn verbeterd. Alle door ons gebrande schijfjes kunnen door de diverse dvd-spelers gelezen worden, met een negatieve uitzondering: schijven die we met de Sony DRU-530A branden blijken niet afspeelbaar op Sony's eigen PlayStation 2. Erg apart. Bij de herschrijfbare dvd-formaten ligt de uitwisselbaarheid een stuk lager. Zowel dvd+rw als dvd-rw zijn onleesbaar voor de PlayStation 2. Voor de overige stand-alone dvd-spelers vormt het herschrijfbare medium geen probleem. Wat de compatibiliteit van de blanco media (de lege dvd-schijfjes) met de dvd-branders betreft is het een heel ander verhaal. We testen een aantal verschillende merken dvd-media op de dvd-schrijvers uit. Vrijwel alle dvd-branders blijken wel met een of ander merk problemen te hebben; ofwel de media zijn niet op maximale snelheid te branden, ofwel de schijven zijn zelfs gewoonweg onbruikbaar (zie ook pagina XX en PCMweb.nl). De dvd-media van Verbatim werkten bij alle branders en daarom gebruiken we schijfjes van dit merk voor alle testmetingen. We kunnen echter niet anders concluderen dan dat er op het vlak van compatibiliteit nog het een en ander schort; hier ligt nog een taak voor de media-producenten. U zult er in ieder geval rekening mee moeten houden dat u na de aanschaf van een brander ook op zoek zult moeten gaan naar geschikte media. Software en ondersteuning Niet alleen de prestaties van de dvd-branders zijn van belang, ook een goede softwarebundel, ondersteuning en garantie vinden we onmisbaar. Omdat op alle dvd-writers volgens het Nederlandse consumentenrecht twee jaar garantie gegeven wordt, krijgen alle fabrikanten hier het maximaal aantal punten voor. Wat betreft de software bieden de meeste dvd-branders een degelijk basispakket. De meeste fabrikanten leveren de Nero Suite softwarebundel bij hun spelers: deze omvat naast het uitstekende Nero Burning Rom ook een video/dvd-bewerkingsprogramma, backup-toepassingen en dvd-afspeelsoftware. Plextor levert daarnaast ook nog het veelzijdige Pinnacle videobewerkingspakket. Wat in vrijwel alle gevallen een grote misser blijft, is dat er geen blanco media meegeleverd worden, of dat er media meegeleverd worden voor een andere snelheid. Een positieve uitzondering op deze regel is RiDATA, dat maar liefst tien 8x dvd+r-schijfjes meelevert. PCM conclusie Alle achttien dvd-schrijvers in de test ondersteunen de dvd plus-standaard. Dertien hiervan kunnen daarnaast uit de doos ook nog eens met het min-formaat overweg. Van de beide standaarden laat het plus-formaat bij het testen de betere prestaties zien. Daarom vinden we het geen echt minpunt wanneer een brander enkel dvd+r(w) ondersteunt. Bij de scoreberekeningen heeft dit dan ook vrijwel geen invloed. De prestaties van de nieuwe generatie 8x dvd-branders liggen - enkele uitzonderingen daargelaten - zeer dicht bijeen. De New Universe DDW-081 dvd-plus-brander komt als topper uit de test met uitstekende prestaties voor een zeer aantrekkelijke prijs. De Plextor PX-708A komt als beste dual-format-brander naar voren. Dit is een zeer betrouwbare, stabiele dvd-brander met een hoge schrijfsnelheid. Ook de Mitsumi DW-7872TE valt door zijn prestaties positief op en legt een foutloos parcours af. Houden we het prijskaartje in gedachten, dan wint de BTC DRW1008IM het van de andere drives. Op de tweede plaats volgt het beste product, de New Universe DDW-081 brander. Vanwege de verbeterde compatibiliteit en het lage prijskaartje, is onze verwachting dat de dvd-brander dit jaar zijn grote doorbraak zal beleven. Hopelijk komt de beschikbaarheid van de 8x-media hiermee wat beter op gang. Twijfelt u nog over de aanschaf, dan kunt u overwegen om de aankoop uit te stellen: binnen afzienbare tijd zullen de eerste dual-layer branders voor redelijke prijzen in de schappen liggen. ***Kader Multisessie Om dvd's in meerdere sessies te schrijven - een multisessie dus - moet u goed uitkijken: bij dvd+r-schijfjes kan multisessie enkel voor data-dvd's en dus niet voor video-dvd's. Voor dvd+rw geldt dat probleem niet. In de familie van dvd-r(w) zien we dat multisessie enkel bij dvd-rw-schijfjes mogelijk is. ***/kader ***kader Mount rainier Het schrijven van dvd+rw-schijven had inmiddels een stuk gemakkelijker gemaakt moeten zijn door de Mount Rainier-technologie. Deze technologie is een open standaard die ervoor moet zorgen dat je een dvd - of een cd, want daar werd de standaard oorspronkelijk voor ontwikkeld - gewoon als een diskette kunt gebruiken en er zonder speciale software gewoon vanuit het besturingssysteem op kunt lezen en schrijven. Ondanks toezeggingen van vrijwel alle producenten in de plus-groep is er nog weinig concreet resultaat geboekt: alleen Plextor ondersteunt Mount Rainier op dit moment, en dan nog niet eens officieel. Daarnaast moet Mount Rainier ook door het besturingssysteem ondersteund worden. Windows XP is het enige besturingssysteem dat Mount Rainier ondersteunt, zij het gedeeltelijk: het werkt namelijk alleen voor herschrijfbare cd's, niet voor herschrijfbare dvd's. Microsoft heeft aangegeven dat er pas in Longhorn volledige ondersteuning voor de Mount Rainier-standaard zal komen. ***/kader "

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.