Naast de high-end Nvidia GeForce RTX 2000-serie en de wat magere cpu-upgrades van Intel, is er het afgelopen jaar niet veel nieuws geïntroduceerd in het middensegment van laptops. Hoewel de HP Pavilion Gaming 15-cx0510nd al een tijdje in de winkels ligt, is deze mooie laptop door het stilstaan van de markt nog steeds interessant.

Met de combinatie van een Intel Core i7-8750H en een Nvidia GeForce GTX 1060 is deze HP een echte middenklasser en dat zien we ook terug in de prijs. De laptop kost op het moment van schrijven ongeveer 1300 euro, maar als je online zoekt kun je hem ook voor 1200 euro vinden.

©PXimport

Behuizing en beeldscherm

Voor een gamelaptop ziet de 15-cx0510nd er erg beschaafd uit. Er zijn geen vreemde logo’s te vinden en de behuizing is redelijk netjes gevormd. De materialen voelen ook goed aan en de behuizing weet je handpalmen koel te houden tijdens lange gamesessies. De warme lucht wordt door grote ventilatiegaten netjes naar achteren geblazen, waardoor je er zelf in ieder geval geen last van hebt.

Helaas zijn de scharnieren in het scherm een groot kritiekpunt. Bij de kleinste bewegingen begint het scherm al flink te wiebelen, wat onderweg in de trein of het vliegtuig uiterst irritant kan zijn. De behuizing voelt hierdoor ook goedkoop en gammel aan, ondanks dat de rest goed in elkaar steekt.

De laptop heeft qua aansluitingen een USB 3.1 Type-C Gen 1, drie maal USB 3.1, een HDMI 2.0, een hoofdtelefoon/microfoon combo, een SD-kaartlezer en een ethernetaansluiting. Helaas kan de USB-C connector niet gebruikt worden voor het opladen van de laptop.

Hoewel het scherm maar 60Hz is, is het fijn om te zien dat HP voor een IPS-paneel heeft gekozen. De kleuren zijn, vergeleken met een gekalibreerd scherm, behoorlijk goed. De maximale helderheid is genoeg voor thuis of op kantoor, maar in de zon werkt het minder prettig. De minimale helderheid is wel erg goed. In de late avonduurtjes kan de helderheid dusdanig laag dat je geen last van je ogen krijgt.

©PXimport

Toetsenbord en touchpad

De HP 15-cx0510nd beschikt over een toetsenbord en numpad met achtergrondverlichting. Het toetsenbord neemt de hele breedte van de behuizing in beslag, maar toch voelt hij wat klein aan. De toetsen hebben een redelijk lange travel, maar helaas is het schakelpunt erg onvoorspelbaar. Daarbij voelen de toetsen tijdens het typen dof aan, wat niet zo prettig is bij het typen van lange verhalen.

Ondanks het geringe formaat is het touchpad uitstekend. Hij voelt glad aan, reageert snel en er kan erg precies mee worden gewerkt. Zoals we tegenwoordig gewend zijn is er ook ondersteuning voor de multitouchgebaren in Windows 10. Wel vreemd is dat het touchpad niet tegelijkertijd met het toetsenbord gebruikt kan worden. Zodra er een toets wordt ingedrukt, doet het touchpad niets meer. Dat is erg vervelend als je een simpel spelletje wil spelen waarbij je het toetsenbord tegelijk met het touchpad moet gebruiken. Met een usb-muis zijn er geen problemen.

©PXimport

Prestaties

Of een laptop geschikt is voor gamers valt of staat bij de prestaties en dat zit in dit geval gelukkig wel goed. De koeling is voldoende om alleen de processor of alleen de grafische chip koel te houden, maar het thermische limiet wordt al snel bereikt wanneer beide chips hard aan het werk zijn. Bij een synthetische 100% CPU-load en 0% GPU-load wordt de warmste kern maximaal 87 graden, terwijl de koelste kern niet verder komt dan 78 graden. Na ongeveer tien minuten schroeft de processor zich dan wel terug naar 2.6GHz, maar dat is in de praktijk een erg onrealistisch scenario.

Helaas is het bij games met een hoge cpu- en gpu-load een ander verhaal. In Battlefield 5 schiet de processor gelijk naar 97 graden en wordt de klokfrequentie teruggeschroefd naar 2.7GHz. Toch blijft de geluidsproductie in beide gevallen erg beperkt. De ventilatoren kun je zeker horen draaien, maar het is alles behalve storend.

Kijken we naar rauwe framerates, dan zien we dat de laptop geschikt is voor zowel competitieve games zoals Counter-Strike: Global Offensive, als meer veeleisende spellen zoals Battlefield 5. In Counter-Strike: Global Offensive haalde de laptop moeiteloos een gemiddelde framerate van 200 FPS op de hoogste settings. Als er meerdere rookgranaten in beeld komen piekt de framerate kort onder de 100 FPS, maar dat is nog altijd erg goed.

©PXimport

In Battlefield 5 is de framerate een stuk constanter, maar natuurlijk ook lager. Op hoge settings behoudt de laptop een nette gemiddelde framerate van 56 FPS. Bij dergelijke framerates geven de frametimes echter een beter beeld van de speelbaarheid van een spel dan de framerate: constante frametimes zijn veel prettiger dan fluctuerende frametimes. Op enkele kleine uitschieters na, zijn de frametimes zeer constant, dus Battlefield 5 is met deze laptop erg goed speelbaar op medium tot hoge settings.

Software

Normaal gesproken is er weinig spannends aan de software op een nieuwe laptop. De meeste fabrikanten houden het bij Windows 10 Home en misschien een paar simpele vooraf geïnstalleerde applicaties van het merk zelf. HP slaat met dat laatste echter helemaal door. De lijst met overbodige applicaties is gigantisch en dit heeft ook duidelijk impact op de opstarttijd van de laptop. Het kan zijn dat ik een paar programma’s heb gemist, maar dit is wat ik allemaal tegen ben gekomen tijdens het gebruik van de laptop:

Conclusie

De HP Pavilion Gaming 15-cx0510nd laat een dubbel gevoel achter. Aan de ene kant voelt de behuizing degelijk aan, ziet hij er netjes uit en zijn de in-game prestaties uitstekend, maar aan de andere kant zijn er ook een aantal duidelijke gebreken. Zo is het scharnier erg slecht en reageert het touchpad nergens op als er een toets is ingedrukt. Ook moeten fabrikanten stoppen met het installeren van gigantische hoeveelheden software op nieuwe laptops. Een applicatie voor support en driverupdates zou eigenlijk genoeg moeten zijn.

Gezien de prijs van 1200 euro doe je met de 15-cx0510nd vanwege de goede prestaties niet snel een miskoop, maar als je de laptop vaak op schoot of onderweg wil gebruiken, kun je door het wiebelende scherm beter naar een ander model kijken.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.