Naast de high-end Nvidia GeForce RTX 2000-serie en de wat magere cpu-upgrades van Intel, is er het afgelopen jaar niet veel nieuws geïntroduceerd in het middensegment van laptops. Hoewel de HP Pavilion Gaming 15-cx0510nd al een tijdje in de winkels ligt, is deze mooie laptop door het stilstaan van de markt nog steeds interessant.

Met de combinatie van een Intel Core i7-8750H en een Nvidia GeForce GTX 1060 is deze HP een echte middenklasser en dat zien we ook terug in de prijs. De laptop kost op het moment van schrijven ongeveer 1300 euro, maar als je online zoekt kun je hem ook voor 1200 euro vinden.

©PXimport

Behuizing en beeldscherm

Voor een gamelaptop ziet de 15-cx0510nd er erg beschaafd uit. Er zijn geen vreemde logo’s te vinden en de behuizing is redelijk netjes gevormd. De materialen voelen ook goed aan en de behuizing weet je handpalmen koel te houden tijdens lange gamesessies. De warme lucht wordt door grote ventilatiegaten netjes naar achteren geblazen, waardoor je er zelf in ieder geval geen last van hebt.

Helaas zijn de scharnieren in het scherm een groot kritiekpunt. Bij de kleinste bewegingen begint het scherm al flink te wiebelen, wat onderweg in de trein of het vliegtuig uiterst irritant kan zijn. De behuizing voelt hierdoor ook goedkoop en gammel aan, ondanks dat de rest goed in elkaar steekt.

De laptop heeft qua aansluitingen een USB 3.1 Type-C Gen 1, drie maal USB 3.1, een HDMI 2.0, een hoofdtelefoon/microfoon combo, een SD-kaartlezer en een ethernetaansluiting. Helaas kan de USB-C connector niet gebruikt worden voor het opladen van de laptop.

Hoewel het scherm maar 60Hz is, is het fijn om te zien dat HP voor een IPS-paneel heeft gekozen. De kleuren zijn, vergeleken met een gekalibreerd scherm, behoorlijk goed. De maximale helderheid is genoeg voor thuis of op kantoor, maar in de zon werkt het minder prettig. De minimale helderheid is wel erg goed. In de late avonduurtjes kan de helderheid dusdanig laag dat je geen last van je ogen krijgt.

©PXimport

Toetsenbord en touchpad

De HP 15-cx0510nd beschikt over een toetsenbord en numpad met achtergrondverlichting. Het toetsenbord neemt de hele breedte van de behuizing in beslag, maar toch voelt hij wat klein aan. De toetsen hebben een redelijk lange travel, maar helaas is het schakelpunt erg onvoorspelbaar. Daarbij voelen de toetsen tijdens het typen dof aan, wat niet zo prettig is bij het typen van lange verhalen.

Ondanks het geringe formaat is het touchpad uitstekend. Hij voelt glad aan, reageert snel en er kan erg precies mee worden gewerkt. Zoals we tegenwoordig gewend zijn is er ook ondersteuning voor de multitouchgebaren in Windows 10. Wel vreemd is dat het touchpad niet tegelijkertijd met het toetsenbord gebruikt kan worden. Zodra er een toets wordt ingedrukt, doet het touchpad niets meer. Dat is erg vervelend als je een simpel spelletje wil spelen waarbij je het toetsenbord tegelijk met het touchpad moet gebruiken. Met een usb-muis zijn er geen problemen.

©PXimport

Prestaties

Of een laptop geschikt is voor gamers valt of staat bij de prestaties en dat zit in dit geval gelukkig wel goed. De koeling is voldoende om alleen de processor of alleen de grafische chip koel te houden, maar het thermische limiet wordt al snel bereikt wanneer beide chips hard aan het werk zijn. Bij een synthetische 100% CPU-load en 0% GPU-load wordt de warmste kern maximaal 87 graden, terwijl de koelste kern niet verder komt dan 78 graden. Na ongeveer tien minuten schroeft de processor zich dan wel terug naar 2.6GHz, maar dat is in de praktijk een erg onrealistisch scenario.

Helaas is het bij games met een hoge cpu- en gpu-load een ander verhaal. In Battlefield 5 schiet de processor gelijk naar 97 graden en wordt de klokfrequentie teruggeschroefd naar 2.7GHz. Toch blijft de geluidsproductie in beide gevallen erg beperkt. De ventilatoren kun je zeker horen draaien, maar het is alles behalve storend.

Kijken we naar rauwe framerates, dan zien we dat de laptop geschikt is voor zowel competitieve games zoals Counter-Strike: Global Offensive, als meer veeleisende spellen zoals Battlefield 5. In Counter-Strike: Global Offensive haalde de laptop moeiteloos een gemiddelde framerate van 200 FPS op de hoogste settings. Als er meerdere rookgranaten in beeld komen piekt de framerate kort onder de 100 FPS, maar dat is nog altijd erg goed.

©PXimport

In Battlefield 5 is de framerate een stuk constanter, maar natuurlijk ook lager. Op hoge settings behoudt de laptop een nette gemiddelde framerate van 56 FPS. Bij dergelijke framerates geven de frametimes echter een beter beeld van de speelbaarheid van een spel dan de framerate: constante frametimes zijn veel prettiger dan fluctuerende frametimes. Op enkele kleine uitschieters na, zijn de frametimes zeer constant, dus Battlefield 5 is met deze laptop erg goed speelbaar op medium tot hoge settings.

Software

Normaal gesproken is er weinig spannends aan de software op een nieuwe laptop. De meeste fabrikanten houden het bij Windows 10 Home en misschien een paar simpele vooraf geïnstalleerde applicaties van het merk zelf. HP slaat met dat laatste echter helemaal door. De lijst met overbodige applicaties is gigantisch en dit heeft ook duidelijk impact op de opstarttijd van de laptop. Het kan zijn dat ik een paar programma’s heb gemist, maar dit is wat ik allemaal tegen ben gekomen tijdens het gebruik van de laptop:

Conclusie

De HP Pavilion Gaming 15-cx0510nd laat een dubbel gevoel achter. Aan de ene kant voelt de behuizing degelijk aan, ziet hij er netjes uit en zijn de in-game prestaties uitstekend, maar aan de andere kant zijn er ook een aantal duidelijke gebreken. Zo is het scharnier erg slecht en reageert het touchpad nergens op als er een toets is ingedrukt. Ook moeten fabrikanten stoppen met het installeren van gigantische hoeveelheden software op nieuwe laptops. Een applicatie voor support en driverupdates zou eigenlijk genoeg moeten zijn.

Gezien de prijs van 1200 euro doe je met de 15-cx0510nd vanwege de goede prestaties niet snel een miskoop, maar als je de laptop vaak op schoot of onderweg wil gebruiken, kun je door het wiebelende scherm beter naar een ander model kijken.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.