Als u de voorkant, achterkant en zijkanten van uw computer bekijkt, ziet u talloze aansluitingen. Hierop kan verschillende apparatuur worden aangesloten, maar wat precies? Kennis van deze aansluitingen maakt een aankoopbeslissing van externe apparatuur makkelijker, omdat u dan zeker weet dat het past. Een overzicht van courante aansluitingen.

Veel poorten

We hebben foto's van twee verschillende pc's gebruikt, zodat vrijwel alle genoemde poorten aanwezig zijn. Sommige poorten staan op beide foto's, sommige maar op één (zie de nummering).

©PXimport

©PXimport

1. Usb 2.0

Iedere computer heeft ze: usb-poorten. Al sinds jaar en dag is usb de standaardcommunicatiepoort om apparaten aan te sluiten of gegevens mee over te zetten. De standaard bestaat al sinds 1996 en werd in 2001 opgevolgd door het huidige usb2.0-protocol (480 Mbit/s). Momenteel loopt usb 2.0 tegen de limiet wat betreft snelheid. Flashgeheugen en harde schijven zijn bijvoorbeeld veel sneller dan de poort aan kan (in de praktijk maximaal 30 MB/s). Voor snellere apparaten wordt firewire soms als alternatief gebruikt. De opvolger is er in de vorm van usb 3.0.

2. Usb 3.0

Usb 3.0 is de nieuwste uitvoering van de usb-standaard, die een oplossing biedt voor de snelheidsbeperking van usb 2.0. Usb 3.0 biedt een theoretische snelheid van 5 Gbit/s, wat in de praktijk (met aftrek van 'overhead') neerkomt op maximaal 400 MB/s. Usb 3.0 is te herkennen aan de blauwe kleur in de connector. De poort op de computer is compatibel met usb 2.0 en bevat extra contacten voor de usb3.0-snelheid. De kabel die in het aangekoppelde usb3.0-apparaat gaat is fysiek anders. Het is vaak nog zoeken naar een moederbord of notebook die deze poort standaard heeft (een alternatief is een losse insteekkaart).

3. Firewire

Firewire is een alternatieve standaard van Apple voor usb, die in 1998 op de markt kwam. Firewire wordt ook wel IEEE 1394 genoemd. Het zat standaard op iedere Mac en na enkele jaren ook op pc's. Met name op het gebied van snelheid was Firewire technisch gezien superieur aan usb, waardoor de praktijksnelheid hoger uitkwam. De oorspronkelijke firewire-standaard is enkele jaren terug opgevolgd door firewire 800, dat een fysiek andere aansluiting heeft. In de praktijk vinden we op pc's alleen firewire 400 terug, de connector die u op de foto ziet. De standaard wordt gebruikt voor bijvoorbeeld externe harde schijven en CompactFlash-kaartlezers die bij snelheid gebaat zijn. Er is ook een firewire3200-protocol in de maak, maar of dat zin heeft nu usb 3.0 bestaat?

4. Analoge geluidsaansluitingen

Vrijwel iedere computer of notebook is voorzien van ten minste één 3,5mm-geluidsaansluiting voor de luidsprekers of hoofdtelefoon. Op pc's vinden we door de opkomst van surroundgeluid tegenwoordig vijf of zes 3,5mm-geluidsaansluitingen terug. Gebruikt u enkel stereoluidsprekers, dan moet u vrijwel altijd de groene aansluiting gebruiken. De blauwe aansluiting is de lijningang, terwijl roze voor de microfoon is. De overige twee aansluitingen zijn bedoeld voor de achterluidsprekers, middenluidsprekers en subwoofer. Hier zijn echter geen standaardkleuren voor en de indeling kan verschillen. Op notebooks is de koptelefoonuitgang soms gecombineerd met de microfooningang of is de koptelefoonuitgang gecombineerd met een 3,5 mm optische S/PDIF-aansluiting.

5. S/PDIF

De S/PDIF is een digitale audio-aansluiting die bedacht is door Sony en Philips (wat meteen de eerste twee letters verklaart). S/PDIF is er in een optische en coaxiale uitvoering. De optische variant wordt ook wel Toslink genoemd (wat weer voor Toshiba Link staat). De coaxiale uitvoering maakt gebruik van een RCA-connector, die meestal oranje is om verwarring met bijvoorbeeld dezelfde (gele) aansluiting voor composietvideo te voorkomen. Het is afhankelijk van bijvoorbeeld uw receiver welke S/PDIF-aansluiting u gebruikt. Sommige computers hebben ook S/PDIF-ingangen.

6. Ethernet

Met de ethernetaansluiting sluit u uw pc of notebook aan op uw thuisnetwerk, bijvoorbeeld via een router of modem. Hoewel wifi steeds populairder wordt, biedt ethernet nog steeds hogere en stabielere overdrachtssnelheden. Moderne ethernetaansluitingen hebben een snelheid tot 1000 Mbit/s (oftewel 1 Gbit/s). De ethernetaansluiting heeft twee statuslampjes waaraan u kunt zien of er data-activiteit is.

7. eSATA

Steeds vaker zit er een eSATA-aansluiting op computers. Deze is bedoeld voor het extern aansluiten van SATA-schijven, bijvoorbeeld in de vorm van een externe harde schijf. De eSATA-aansluiting is een goed alternatief voor usb 2.0 en firewire omdat het beduidend hogere snelheden biedt.

8. VGA en DVI

De meestgebruikte aansluitingen om een pc aan een beeldscherm te verbinden zijn de ouderwetse VGA-aansluiting en de DVI-aansluiting. De digitale DVI-poort is de opvolger van de analoge VGA-poort voor monitoren. Het grote verschil tussen VGA en DVI is dat er bij VGA wat kwaliteitsverlies optreedt vanwege de conversie van een digitaal naar analoog signaal. Bij DVI wordt de kleurinformatie rechtstreeks (digitaal) van de videokaart naar de monitor gestuurd. Een ander verschil is dat DVI ook informatie toevoegt over de resolutie, waardoor u dit nooit handmatig hoeft in te stellen. Het verschil is vooral zichtbaar op hogere resoluties, tot een resolutie van 1280 x 1024 is VGA meestal goed bruikbaar.

9. HDMI en DisplayPort

HDMI en DisplayPort zijn eveneens digitale alternatieven voor de DVI-aansluiting. Het grootste verschil tussen HDMI en DVI is dat HDMI ook geluidssignalen overbrengt. Verder is de bandbreedte een stuk groter dan bij DVI. Een alternatief voor HDMI is de DisplayPort. Hoewel de connector lijkt op een HDMI-plug, is hij niet compatibel. Wel is DisplayPort (net als HDMI) compatibel met de HDCP-kopieerbeveiliging. De bandbreedte is 10,8 Gbit/s. Momenteel is het aantal computers, grafische kaarten en vooral monitoren met DisplayPort beperkt, maar dat wordt steeds hoger. Het verschil tussen HDMI en DisplayPort ziet u in de losse inzet.

10. PS/2-poort

De PS/2-poort is de poort die tot nog niet zo lang geleden werd gebruikt als aansluitpoort voor de toetsenbord en muis. Bij de meeste moderne pc's wordt usb gebruikt voor de invoerapparatuur en is een PS/2-poort soms niet eens meer aanwezig. Een paarse PS/2-poort is voor het toetsenbord, een groene is voor een muis. We zien in sommige moderne pc's vanwege de afnemende populariteit van de aansluiting ook combopoortjes die voor zowel een muis al toetsenbord geschikt zijn.

Nieuw: Thunderbolt

De Thunderbolt-aansluiting is nog vrij nieuw. Het is een nieuwe op PCI Express en DisplayPort gebaseerde interface van Intel die op dit moment alleen is te vinden in de nieuwe MacBook Pro-serie van Apple. Thunderbolt, dat eerder 'Light Peak' werd genoemd, is een alternatief voor een scala aan externe aansluitingen zoals SCSI, SATA, DisplayPort, HDMI, VGA, firewire en usb. Het moet ervoor zorgen dat het aantal verschillende poorten op een computer aanzienlijk wordt verminderd. Het protocol heeft voldoende bandbreedte om in principe iedere aansluitvorm te vervangen. De huidige versie is gebaseerd op koperdraad en haalt maximaal 10 Gbit/s (twee keer zo veel als usb 3.0). Intel wil in de toekomst overschakelen naar glasvezel waardoor 100 Gbit/s haalbaar wordt. De verwachting is dat Thunderbolt in 2012 ook op pc's van andere fabrikanten zal verschijnen.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.