Android-smartphones zijn (wel in mindere mate dan hun Apple-concurrent) dichtgetimmerd, waardoor u maar beperkte toegang hebt tot allerlei systeemfunctionaliteiten. Door systeemtoegang op uw apparaat te verkrijgen (rooten) is het mogelijk om uit dit keurslijf te ontsnappen, waarna u allerlei interessante programma's kunt draaien en zelfs alternatieve firmware kunt installeren.

Beveiligingsrisico's

Voor u enthousiast uw Android-smartphone begint te rooten, moet u zich er wel bewust van zijn dat applicaties met root-toegang niet meer ingeperkt worden, zodat ze meer schade aan uw telefoon kunnen berokkenen. Bij goed geschreven software zal dit niet voorvallen, maar een slordige programmeur kan een foutje in zijn applicatie maken. Omdat een geroote applicatie ook toegang heeft tot gegevens van andere applicaties, kan het dan wel voorkomen dat u plots door deze fout gegevens verliest. En dan hebben we het nog niet over applicaties die bewust kwaadaardige zaken uitvoeren. Geef dus enkel root-rechten aan applicaties die u vertrouwt! Voor alternatieve firmware geldt dit nog meer: installeer enkel een custom ROM uit een betrouwbare bron!

In dit artikel gaan we in op het rooten van een Android-telefoon. We bespreken de werkwijze, we vertellen wat handige apps zijn die u na het rooten kunt gebruiken, en tot slot installeren we alternatieve firmware op onze smartphone.

1 Wat is Rooten?

In Android worden uit veiligheidsoverwegingen standaard heel wat zaken van de gebruiker afgeschermd. U hebt slechts beperkte rechten en kunt bijvoorbeeld niet uw smartphone overklokken, screenshots maken, essentiële systeemprogramma's wijzigen enzovoort. Om toegang te krijgen tot al deze functies moet u zogenaamde root-rechten verkrijgen. 'Root' is onder Android (net als onder Linux) het gebruikersaccount dat alles kan. Standaard geeft Android u niet de mogelijkheid om het root-account te gebruiken. Om deze mogelijkheid toch te verkrijgen moet u eerst uw telefoon rooten, enigszins te vergelijken met het jailbreaken van een iPhone. Als u de instructies correct volgt, dan is uw telefoon rooten vrij ongevaarlijk en het duurt ook niet lang, in tegenstelling tot het installeren van alternatieve firmware (zie stap 13), dat heel wat risicovoller is. De rest van uw Android-installatie blijft bij het rooten intact. Aangezien u door te rooten op een eenvoudige manier heel wat meer mogelijkheden op uw smartphone krijgt, is het voor gevorderde gebruikers zeker aan te raden. Heel wat Android-applicaties uit de Android Market detecteren of uw apparaat geroot is en bieden meer mogelijkheden als dit zo is. Sommige gespecialiseerde applicaties vereisen zelfs dat uw apparaat geroot is omdat ze hun functionaliteit zonder root-toegang niet kunnen aanbieden. Let voordat u gaat rooten wel op: niet alle root-tools hebben de mogelijkheid ingebouwd om terug te keren naar de oorspronkelijke situatie.

©PXimport

Met een geroote telefoon kunt u zelfs Linux-commando's in de terminal ingeven.

2 Rooten in de praktijk

Enkele jaren geleden was het nog niet zo eenvoudig om een Android-smartphone te rooten. De fabrikanten waren er nogal huiverig over en werkten u actief tegen. Tegenwoordig bestaan er voor de meeste telefoons wel eenvoudig te gebruiken tools. Helaas bestaat er geen universeel programma waarmee u alle Android-smartphones kunt rooten. De programma's die er zijn, zijn veelal gemaakt door hobbyisten en ondersteunen alleen de smartphones die de maker bezit. Zodoende bestaan er nu heel wat root-tools die geschikt zijn voor enkele specifieke apparaten. We kunnen hier dus ook geen uitleg geven die voor alle smartphones werkt. Op de website www.xda-developers.com vindt u allerlei informatie over het rooten van verschillende Android-smartphones en het installeren van alternatieve firmware erop. De meeste tools vindt u niet in de Android Market maar moet u als apk-bestand downloaden van de website. Sla het bestand dan op de SD-kaart van uw telefoon op en installeer het met behulp van de bestandsbeheerder. Overigens moet u hiervoor wel in de instellingen bij Toepassingen het vinkje bij Onbekende bronnen aan hebben staan, anders kunt u enkel applicaties uit de Android Market installeren.

©PXimport

Vink Onbekende bronnen aan om een root-applicatie te installeren.

3 SuperOneClick

De applicatie SuperOneClick ondersteunt naar eigen zeggen 'bijna alle Android-smartphones', dus daarop gaan we hier uitgebreider in. Deze vereist niet de installatie van een applicatie op uw telefoon, maar op uw computer. Schakel eerst op uw telefoon USB-debugging in door in de instellingen naar Toepassingen / Ontwikkeling te gaan en daar USB-foutopsporing aan te vinken. Op uw computer moet u ook de Android SDK (Software Development Kit) installeren. Start daarna de Android-debugger op uw computer en sluit uw smartphone via usb op uw computer aan. In het debugvenster ziet u nu allerlei boodschappen. Als Windows bij het aankoppelen van uw smartphone vraagt om de SD-kaart te openen, doet u dit niet. Download het programma SuperOneClick van de website www.shortfuse.org, pak het bestand uit en start het. Het programma toont enkele grote knoppen. Klik op de knop Root, waarna het programma met uw smartphone verbindt en deze gaat rooten. U krijgt tijdens dit proces allerlei boodschappen te zien in het venster van SuperOneClick, op het einde ziet u als het goed is de melding 'Success!'. U kunt nu de usb-verbinding afkoppelen en het best herstart u de telefoon.

Naast SuperOneClick zijn een aantal andere bekende applicaties om te rooten z4Root (dat ook heel wat apparaten ondersteunt), Visionary (voor de HTC Desire HD en Desire Z), unrevoked (voor de HTC Desire Wildfire en Hero) en Easy Root (voor de Google Nexus One en Motorola Milestone).

©PXimport

Vink usb-foutopsporing aan om uw telefoon met SuperOneClick te rooten.

4 Root-rechten beheren

Kijk nu op uw Android-telefoon naar uw applicaties. Er is een nieuwe applicatie bijgekomen met de naam Superuser en het icoontje van een doodshoofd met ooglapje. Start het programma en open de instellingen. Ga naar Notifications en zorg dat Notifications aangevinkt is. Zo krijgt u altijd een melding wanneer een applicatie root-permissies vraagt. Op dat moment kunt u deze root-permissies aanvaarden of weigeren. U kunt in het notificatievenster ook aanvinken dat Android uw keuze onthoudt. Zo kunt u een applicatie die u vertrouwt permanent root-rechten geven, en één die u niet vertrouwt permanent root-rechten ontzeggen. U krijgt dan niet telkens op nieuw een notificatie.

©PXimport

Superuser waarschuwt u wanneer een applicatie root-rechten vraagt.

In de applicatie Superuser krijgt u een overzicht te zien van alle applicaties die u hebt laten onthouden, onderverdeeld in de categorieën Toestaan en Weigeren. Als u op een icoontje klikt, krijgt u informatie over de bijbehorende applicatie te zien en kunt u de root-rechten wijzigen. U kunt ook uw keuze laten vergeten, zodat u weer een notificatie te zien krijgt bij het starten van een applicatie die om root-rechten vraagt. Met Superuser behoudt u dus goed het overzicht over de applicaties die u root-rechten hebt gegeven.

©PXimport

Beheer in Superuser welke applicaties root-rechten krijgen.

Google Movie Rentals

Googles videotheekdienst Movie Rentals (dat overigens nog niet in Nederland beschikbaar is) uit de Android Market blokkeert geroote apparaten. Gebruikers krijgen dan een nietszeggende foutmelding. Geroote apparaten worden geblokkeerd omdat Google bang is dat u dan de beveiligingsmaatregelen om de auteursrechten te beschermen, kunt omzeilen. Uw Android-apparaat rooten is volledig legaal en u kunt er heel wat handige dingen mee doen, maar verwacht dus wel dat bepaalde zaken niet werken omdat de extra mogelijkheden contentaanbieders een doorn in het oog zijn.

5 App: screenshots

Screenshots maken is bij Android vrij omslachtig. Anders dan dat velen denken, kunt u wel een screenshot maken zonder uw telefoon te rooten. Dit kan via Android SDK op uw computer, u moet uw telefoon dus via usb aansluiten. Wilt u zonder computer een screenshot maken op uw telefoon, dan moet het apparaat geroot zijn. Er bestaan heel wat screenshot-apps voor geroote Android-telefoons, de handigste vinden wij ShootMe. Standaard neemt deze een screenshot wanneer u met de telefoon heen en weer schudt, maar u kunt de applicatie ook op audio laten reageren: het volstaat dan om naar de telefoon te roepen om een screenshot te maken. Screencasts (filmpjes van het scherm) maken is ook mogelijk.

©PXimport

Met ShootMe maakt u screenshots door met uw telefoon te schudden.

6 App: advertenties blokkeren

Een handige advertentie-blocker is AdFree Android, dat heel wat advertenties uit uw browser filtert en zelfs in-app-advertenties blokkeert. De applicatie werkt daarvoor met een lijst van te blokkeren hostnamen van bekende advertentieservers, die lijst kunt u automatisch dagelijks laten verversen door in de applicatie Check server for updates daily aan te vinken.

©PXimport

Surf zonder advertenties met AdFree Android.

7 App: bestandsbeheerders

De applicatie ES File Explorer is een heel uitgebreide bestandsbeheerder, inclusief een Dropbox- en ftp-client. Op een geroote Android-telefoon krijgt deze applicatie ook toegang tot de systeemmap, klik hiervoor op het meest linkse icoontje in de applicatie. Hierdoor kunt u - als u weet waarmee u bezig bent! - bloatware (onnodige/ongewenste software) van uw smartphoneproducent verwijderen, of een back-up maken van apk-bestanden. Klik in de instellingen op Root opties, vink Root verkenner aan en vervolgens Mount bestands systeem, waarmee u toegang krijgt tot de systeemmap.

Ook interessant is dat u met ES File Explorer via de wifi-verbinding toegang krijgt tot gedeelde netwerkschijven van uw Windows-computers, waardoor het bijvoorbeeld mogelijk is om op uw Android-telefoon video- of audio-bestanden af te spelen die op uw computer staan. In de andere richting kan het ook: als u het programma Samba Filesharing installeert, kunt u de inhoud van uw Android-apparaat via wifi op het netwerk delen met Windows-computers.

©PXimport

Deel bestanden via wifi met uw Windows-computers.

©PXimport

Stel het wachtwoord en andere instellingen van Samba in.

8 App: verplaatsen naar SD-kaart

Met Move2SD Enabler is het mogelijk om applicaties naar de SD-kaart te verplaatsen als het interne flash-geheugen bijna vol is. Android ondersteunt dit zelf ook sinds versie 2.2, maar enkel voor applicaties die hiervoor speciaal aangepast zijn, met Move2SD Enabler kan het met elke applicatie. U kunt aangeven wat de standaardlocatie is voor nieuwe applicaties die u installeert, en in de Android-instellingen vindt u dan bij Toepassingen ook een optie Verplaatsen naar SD-kaart bij elke applicatie.

©PXimport

Verplaats al uw applicaties naar de SD-kaart.

9 App: anoniem online

Als u op een anonieme manier op internet wilt gaan met uw Android-smartphone, dan is Orbot een unieke applicatie. Via Orbot laat u al het webverkeer op uw smartphone en alle DNS-aanvragen, over het Tor-netwerk gaan, dat uw anonimiteit verzekert. Orbot werkt ook zonder root-toegang, maar dan werkt het anonimiseren enkel voor applicaties die een http- of socks-proxy ondersteunen, zoals de instant messenger-applicaties Beem of Gibberbot of de browser Firefox Mobile (via de add-on ProxyMob). Hebt u Android geroot, dan zorgt Orbot dat al het internetverkeer via Tor omgeleid wordt zonder dat u de desbetreffende applicaties daarvoor moet configureren. Ook applicaties zoals Gmail, YouTube en Google Maps werken dan anoniem.

©PXimport

Met Orbot surft u anoniem via het Tor-netwerk.

10 App: speurder

Vertrouwt u bepaalde programma's op uw Android-telefoon niet en wilt u te weten komen welke informatie ze over het netwerk sturen, installeer dan Shark for Root. Dit is een 'pakketsniffer', die in een logbestand informatie over netwerkpakketten bijhoudt. Daarna leest u dit logbestand met de applicatie Shark Reader op uw telefoon uit of met het programma Wireshark op uw computer.

11 App: firewall

Met DroidWall installeert u een firewall op uw Android-telefoon. Hiermee kunt u per applicatie instellen of deze toegang krijgt tot internet via wifi of 3G. Zo voorkomt u bijvoorbeeld dat u in het buitenland een te dure rekening via 3G krijgt, door allerlei programma's die op de achtergrond internet blijven gebruiken. Of u ontzegt de applicaties die u niet vertrouwt volledig de toegang tot internet. Alle pogingen tot internettoegang kunnen gelogd worden.

©PXimport

Met DroidWall stelt u in welke applicaties netwerktoegang krijgen.

12 App: andere handigheidjes

Er bestaan ook allerlei applicaties die kleine maar soms nuttige aanpassingen doen, zoals ButtonRemapper (0,75 euro) dat u toelaat om de hardwareknoppen van uw telefoon een andere functionaliteit te geven, of LCD Density Changer (0,75 euro) waarmee u de resolutie van uw scherm wijzigt. Er zijn ook allerlei applicaties die de bootanimaties kunnen aanpassen, al moet u hiermee oppassen omdat uw telefoon bij een fout wel eens weigert op te starten. U kunt ook de klok van uw Android-telefoon automatisch laten synchroniseren met een NTP-server, zoals Windows dat ook kan doen. Hiervoor hebt u een applicatie met root-rechten nodig, er bestaan er enkele, zoals ClockSync, Micro Second en Sytrant.

Verder bestaan er heel wat applicaties die de processor van uw smartphone overklokken, zoals OverclockWidget en Milestone Overclock. Bij dit soort applicaties moet u echter goed oppassen, want een te hoge kloksnelheid kan uw smartphone instabiel maken. Bovendien moet u zeker de installatie-instructies goed lezen, zo werkt Milestone Overclock enkel op het standaard Android en niet op custom ROM's. Dezelfde waarschuwing geldt voor allerlei tuning-programma's, zoals de Galaxy Tuner voor de Samsung Galaxy S. Dit soort programma's heeft heel specifieke vereisten en kan uw telefoon schade berokkenen wanneer hij niet aan al deze eisen voldoet.

©PXimport

MicroSecond synchroniseert automatisch de tijd van uw Android-telefoon.

13 Alternatieve firmware

Met root-rechten krijgt u toegang tot heel wat mogelijkheden, maar als u ultieme flexibiliteit wilt, dan kunt u niet buiten alternatieve firmware. Deze firmware vervangt uw volledige Android-systeem. Dit is vooral handig als de producent van uw telefoon geen updates meer uitbrengt en u dus met een hopeloos verouderde Android-versie opgescheept zit. Dankzij alternatieve firmware (een custom ROM) kunt u dan wel de nieuwste Android-versie op uw telefoon installeren en profiteert u ook van de nieuwste functionaliteit, zoals betere performance, tethering, de mogelijkheid om applicaties op de SD-kaart te installeren (geïntroduceerd in Android 2.2) en geïntegreerde VoIP (geïntroduceerd in Android 2.3). Veel custom ROM's voegen bovenop de nieuwste Android-versie extra functies toe, een andere look of extra instellingen om uw systeem te finetunen en naar uw smaak aan te passen. Sommige ROM's zijn gespecialiseerd in het behalen van een betere performance en vervangen vooral de kernel door een eigen geoptimaliseerde versie. Helaas is het aanbod van alternatieve firmware zo mogelijk nog rommeliger en gefragmenteerder dan dat van applicaties om uw telefoon te rooten. Vaak is een custom ROM begonnen door een persoon die zijn eigen smartphone wil tunen, en ondersteunt het dan ook enkel dat apparaat. De kwaliteit van custom ROM's varieert ook van heel amateuristisch tot quasi-professioneel.

Back-up

Voordat u een custom ROM installeert (en voor u uw apparaat root als u echt op zeker wilt spelen), maakt u best een back-up van alle gegevens die niet op de SD-kaart staan. Het gaat dan om sms'jes, uw gespreksgeschiedenis, favorieten, applicaties enzovoort. Deze gaan allemaal verloren wanneer u een custom ROM installeert. Gegevens die u synchroniseert met een Google-account (uw Google-contacten, kalender, Gmail enzovoort) hoeft u niet te back-uppen, aangezien deze bij de eerste synchronisatie na de installatie van de custom ROM toch hersteld worden. Applicaties kunt u naar de SD-kaart back-uppen met de applicatie Titanium Backup of Astro File Manager, en ook voor back-ups van andere gegevens bestaan er applicaties, zoals SMS Backup & Restore voor uw sms-berichten en Call Logs Backup & Restore voor uw gespreksgeschiedenis. Na de installatie van de custom ROM installeert u deze back-up-applicaties opnieuw en herstelt u de gegevens op basis van de back-up op de SD-kaart die u eerder gemaakt hebt.

14 CyanogenMod

De installatie-instructies variëren weer van custom ROM tot custom ROM, en bij één custom ROM die meerdere apparaten ondersteunt variëren ze zelfs van apparaat tot apparaat. Daar kunnen we hier dus niet uitgebreid op ingaan. We geven echter wel een algemene uitleg over CyanogenMod, de bekendste custom ROM die vrij veel Android-smartphones ondersteunt. In het begin van dit jaar is CyanogenMod 7 uitgekomen, dat gebaseerd is op Android 2.3.

©PXimport

Met ROM Manager installeert u een alternatieve herstelmodus of custom ROM.

U vindt installatie-instructies voor elk apparaat op de wiki van CyanogenMod. Het eerste wat u moet doen is uw telefoon rooten. Daarna is het meestal wel de moeite om een alternatieve herstelmodus te installeren, hoewel dit optioneel is. Op veel telefoons heeft de standaard herstelmodus van de fabrikant immers slechts beperkte mogelijkheden, en wanneer u custom ROM's gaat installeren kunt u wel de luxe van een geavanceerdere herstelmodus gebruiken. Een populaire herstelmodus (recovery ROM) die vaak in combinatie met CyanogenMod gebruikt wordt is ClockworkMod Recovery. Installeer hiervoor ROM Manager uit de Android Market en selecteer daarin Flash ClockworkMod Recovery en kies uw telefoonmodel.

De laatste stap is het installeren van CyanogenMod zelf. Als u de Premium-versie van de applicatie ROM Manager in de Android Market koopt (die kost momenteel 3,99 euro), dan kunt u hierin Download ROM kiezen, wat de eenvoudigste manier is om CyanogenMod te installeren. Het kan echter ook manueel, wat ingewikkelder is en van apparaat tot apparaat verschilt. In de wiki vindt u uitgebreide hulp. Over het algemeen komt het erop neer dat u CyanogenMod naar de SD-kaart downloadt, uw telefoon in de ClockworkMod-herstelmodus herstart, dan een fabrieksherstel (factory reboot) uitvoert, de cache-partitie wist en dan het zip-bestand van CyanogenMod installeert. Na een herstart (die de eerste keer vrij traag gaat) start uw telefoon in CyanogenMod op. Omdat de Google-applicaties zoals Gmail, Google Maps, de Android Market, Google Talk en YouTube niet opensource zijn, mag CyanogenMod deze niet meeleveren, maar u kunt deze achteraf wel eenvoudig verkrijgen door een pakket (Google Apps Addon) te downloaden van de website van CyanogenMod en dit te installeren.

CyanogenMod biedt veel meer instellingen dan de standaardinstallatie van Android, en het loont dus de moeite om eens door de instellingen te gaan en te bekijken wat er allemaal mogelijk is. U kunt bijvoorbeeld de processor van uw telefoon overklokken, of het percentage van uw batterijlading in cijfers tonen. CyanogenMod ondersteunt ook tethering, zowel via wifi, bluetooth als usb. De browser is bovendien uitgebreid met een incognito-modus, die van alles wat u in deze modus in uw browser doet achteraf de sporen uitwist, zoals cookies, uw browsergeschiedenis, gedownloade bestanden enzovoort.

©PXimport

CyanogenMod ondersteunt tethering via wifi, bluetooth en usb.

©PXimport

CyanogenMod kan uw telefoon overklokken, maar wees u bewust van de risico's.

Andere ROM's

Er bestaan nog heel wat andere custom ROM's dan CyanogenMod. Het Chinese MIUI bijvoorbeeld, dat gelukkig ook een Engelse vertaling heeft, heeft een heel aparte interface. Voor de Samsung Galaxy S bestaan er heel wat meer custom ROM's. Een populaire is Darky's ROM, en als u het onderste uit de kan wilt halen qua performance, moet u zeker de Spike All in One Edition proberen. Voor tuners is er Ultimate ROM die bijvoorbeeld toelaat om de toetsen van uw Galaxy S anders toe te wijzen en een adblocker ingebouwd heeft. Voor minimalisten is er Insanity ROM, dat enkel de Android Market van de Google-applicaties bevat en u dus een heel klein systeem geeft zonder overbodige programma's. Kortom, er is voor elk wat wils, maar blijf op uw hoede: er zitten ook obscure ROM's bij die u beter kunt vermijden.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.