ID.nl logo
Ontwijk beperkingen met root-toegang in Android
© PXimport
Zekerheid & gemak

Ontwijk beperkingen met root-toegang in Android

Android-smartphones zijn (wel in mindere mate dan hun Apple-concurrent) dichtgetimmerd, waardoor u maar beperkte toegang hebt tot allerlei systeemfunctionaliteiten. Door systeemtoegang op uw apparaat te verkrijgen (rooten) is het mogelijk om uit dit keurslijf te ontsnappen, waarna u allerlei interessante programma's kunt draaien en zelfs alternatieve firmware kunt installeren.

Beveiligingsrisico's

Voor u enthousiast uw Android-smartphone begint te rooten, moet u zich er wel bewust van zijn dat applicaties met root-toegang niet meer ingeperkt worden, zodat ze meer schade aan uw telefoon kunnen berokkenen. Bij goed geschreven software zal dit niet voorvallen, maar een slordige programmeur kan een foutje in zijn applicatie maken. Omdat een geroote applicatie ook toegang heeft tot gegevens van andere applicaties, kan het dan wel voorkomen dat u plots door deze fout gegevens verliest. En dan hebben we het nog niet over applicaties die bewust kwaadaardige zaken uitvoeren. Geef dus enkel root-rechten aan applicaties die u vertrouwt! Voor alternatieve firmware geldt dit nog meer: installeer enkel een custom ROM uit een betrouwbare bron!

In dit artikel gaan we in op het rooten van een Android-telefoon. We bespreken de werkwijze, we vertellen wat handige apps zijn die u na het rooten kunt gebruiken, en tot slot installeren we alternatieve firmware op onze smartphone.

1 Wat is Rooten?

In Android worden uit veiligheidsoverwegingen standaard heel wat zaken van de gebruiker afgeschermd. U hebt slechts beperkte rechten en kunt bijvoorbeeld niet uw smartphone overklokken, screenshots maken, essentiële systeemprogramma's wijzigen enzovoort. Om toegang te krijgen tot al deze functies moet u zogenaamde root-rechten verkrijgen. 'Root' is onder Android (net als onder Linux) het gebruikersaccount dat alles kan. Standaard geeft Android u niet de mogelijkheid om het root-account te gebruiken. Om deze mogelijkheid toch te verkrijgen moet u eerst uw telefoon rooten, enigszins te vergelijken met het jailbreaken van een iPhone. Als u de instructies correct volgt, dan is uw telefoon rooten vrij ongevaarlijk en het duurt ook niet lang, in tegenstelling tot het installeren van alternatieve firmware (zie stap 13), dat heel wat risicovoller is. De rest van uw Android-installatie blijft bij het rooten intact. Aangezien u door te rooten op een eenvoudige manier heel wat meer mogelijkheden op uw smartphone krijgt, is het voor gevorderde gebruikers zeker aan te raden. Heel wat Android-applicaties uit de Android Market detecteren of uw apparaat geroot is en bieden meer mogelijkheden als dit zo is. Sommige gespecialiseerde applicaties vereisen zelfs dat uw apparaat geroot is omdat ze hun functionaliteit zonder root-toegang niet kunnen aanbieden. Let voordat u gaat rooten wel op: niet alle root-tools hebben de mogelijkheid ingebouwd om terug te keren naar de oorspronkelijke situatie.

©PXimport

Met een geroote telefoon kunt u zelfs Linux-commando's in de terminal ingeven.

2 Rooten in de praktijk

Enkele jaren geleden was het nog niet zo eenvoudig om een Android-smartphone te rooten. De fabrikanten waren er nogal huiverig over en werkten u actief tegen. Tegenwoordig bestaan er voor de meeste telefoons wel eenvoudig te gebruiken tools. Helaas bestaat er geen universeel programma waarmee u alle Android-smartphones kunt rooten. De programma's die er zijn, zijn veelal gemaakt door hobbyisten en ondersteunen alleen de smartphones die de maker bezit. Zodoende bestaan er nu heel wat root-tools die geschikt zijn voor enkele specifieke apparaten. We kunnen hier dus ook geen uitleg geven die voor alle smartphones werkt. Op de website www.xda-developers.com vindt u allerlei informatie over het rooten van verschillende Android-smartphones en het installeren van alternatieve firmware erop. De meeste tools vindt u niet in de Android Market maar moet u als apk-bestand downloaden van de website. Sla het bestand dan op de SD-kaart van uw telefoon op en installeer het met behulp van de bestandsbeheerder. Overigens moet u hiervoor wel in de instellingen bij Toepassingen het vinkje bij Onbekende bronnen aan hebben staan, anders kunt u enkel applicaties uit de Android Market installeren.

©PXimport

Vink Onbekende bronnen aan om een root-applicatie te installeren.

3 SuperOneClick

De applicatie SuperOneClick ondersteunt naar eigen zeggen 'bijna alle Android-smartphones', dus daarop gaan we hier uitgebreider in. Deze vereist niet de installatie van een applicatie op uw telefoon, maar op uw computer. Schakel eerst op uw telefoon USB-debugging in door in de instellingen naar Toepassingen / Ontwikkeling te gaan en daar USB-foutopsporing aan te vinken. Op uw computer moet u ook de Android SDK (Software Development Kit) installeren. Start daarna de Android-debugger op uw computer en sluit uw smartphone via usb op uw computer aan. In het debugvenster ziet u nu allerlei boodschappen. Als Windows bij het aankoppelen van uw smartphone vraagt om de SD-kaart te openen, doet u dit niet. Download het programma SuperOneClick van de website www.shortfuse.org, pak het bestand uit en start het. Het programma toont enkele grote knoppen. Klik op de knop Root, waarna het programma met uw smartphone verbindt en deze gaat rooten. U krijgt tijdens dit proces allerlei boodschappen te zien in het venster van SuperOneClick, op het einde ziet u als het goed is de melding 'Success!'. U kunt nu de usb-verbinding afkoppelen en het best herstart u de telefoon.

Naast SuperOneClick zijn een aantal andere bekende applicaties om te rooten z4Root (dat ook heel wat apparaten ondersteunt), Visionary (voor de HTC Desire HD en Desire Z), unrevoked (voor de HTC Desire Wildfire en Hero) en Easy Root (voor de Google Nexus One en Motorola Milestone).

©PXimport

Vink usb-foutopsporing aan om uw telefoon met SuperOneClick te rooten.

4 Root-rechten beheren

Kijk nu op uw Android-telefoon naar uw applicaties. Er is een nieuwe applicatie bijgekomen met de naam Superuser en het icoontje van een doodshoofd met ooglapje. Start het programma en open de instellingen. Ga naar Notifications en zorg dat Notifications aangevinkt is. Zo krijgt u altijd een melding wanneer een applicatie root-permissies vraagt. Op dat moment kunt u deze root-permissies aanvaarden of weigeren. U kunt in het notificatievenster ook aanvinken dat Android uw keuze onthoudt. Zo kunt u een applicatie die u vertrouwt permanent root-rechten geven, en één die u niet vertrouwt permanent root-rechten ontzeggen. U krijgt dan niet telkens op nieuw een notificatie.

©PXimport

Superuser waarschuwt u wanneer een applicatie root-rechten vraagt.

In de applicatie Superuser krijgt u een overzicht te zien van alle applicaties die u hebt laten onthouden, onderverdeeld in de categorieën Toestaan en Weigeren. Als u op een icoontje klikt, krijgt u informatie over de bijbehorende applicatie te zien en kunt u de root-rechten wijzigen. U kunt ook uw keuze laten vergeten, zodat u weer een notificatie te zien krijgt bij het starten van een applicatie die om root-rechten vraagt. Met Superuser behoudt u dus goed het overzicht over de applicaties die u root-rechten hebt gegeven.

©PXimport

Beheer in Superuser welke applicaties root-rechten krijgen.

Google Movie Rentals

Googles videotheekdienst Movie Rentals (dat overigens nog niet in Nederland beschikbaar is) uit de Android Market blokkeert geroote apparaten. Gebruikers krijgen dan een nietszeggende foutmelding. Geroote apparaten worden geblokkeerd omdat Google bang is dat u dan de beveiligingsmaatregelen om de auteursrechten te beschermen, kunt omzeilen. Uw Android-apparaat rooten is volledig legaal en u kunt er heel wat handige dingen mee doen, maar verwacht dus wel dat bepaalde zaken niet werken omdat de extra mogelijkheden contentaanbieders een doorn in het oog zijn.

5 App: screenshots

Screenshots maken is bij Android vrij omslachtig. Anders dan dat velen denken, kunt u wel een screenshot maken zonder uw telefoon te rooten. Dit kan via Android SDK op uw computer, u moet uw telefoon dus via usb aansluiten. Wilt u zonder computer een screenshot maken op uw telefoon, dan moet het apparaat geroot zijn. Er bestaan heel wat screenshot-apps voor geroote Android-telefoons, de handigste vinden wij ShootMe. Standaard neemt deze een screenshot wanneer u met de telefoon heen en weer schudt, maar u kunt de applicatie ook op audio laten reageren: het volstaat dan om naar de telefoon te roepen om een screenshot te maken. Screencasts (filmpjes van het scherm) maken is ook mogelijk.

©PXimport

Met ShootMe maakt u screenshots door met uw telefoon te schudden.

6 App: advertenties blokkeren

Een handige advertentie-blocker is AdFree Android, dat heel wat advertenties uit uw browser filtert en zelfs in-app-advertenties blokkeert. De applicatie werkt daarvoor met een lijst van te blokkeren hostnamen van bekende advertentieservers, die lijst kunt u automatisch dagelijks laten verversen door in de applicatie Check server for updates daily aan te vinken.

©PXimport

Surf zonder advertenties met AdFree Android.

7 App: bestandsbeheerders

De applicatie ES File Explorer is een heel uitgebreide bestandsbeheerder, inclusief een Dropbox- en ftp-client. Op een geroote Android-telefoon krijgt deze applicatie ook toegang tot de systeemmap, klik hiervoor op het meest linkse icoontje in de applicatie. Hierdoor kunt u - als u weet waarmee u bezig bent! - bloatware (onnodige/ongewenste software) van uw smartphoneproducent verwijderen, of een back-up maken van apk-bestanden. Klik in de instellingen op Root opties, vink Root verkenner aan en vervolgens Mount bestands systeem, waarmee u toegang krijgt tot de systeemmap.

Ook interessant is dat u met ES File Explorer via de wifi-verbinding toegang krijgt tot gedeelde netwerkschijven van uw Windows-computers, waardoor het bijvoorbeeld mogelijk is om op uw Android-telefoon video- of audio-bestanden af te spelen die op uw computer staan. In de andere richting kan het ook: als u het programma Samba Filesharing installeert, kunt u de inhoud van uw Android-apparaat via wifi op het netwerk delen met Windows-computers.

©PXimport

Deel bestanden via wifi met uw Windows-computers.

©PXimport

Stel het wachtwoord en andere instellingen van Samba in.

8 App: verplaatsen naar SD-kaart

Met Move2SD Enabler is het mogelijk om applicaties naar de SD-kaart te verplaatsen als het interne flash-geheugen bijna vol is. Android ondersteunt dit zelf ook sinds versie 2.2, maar enkel voor applicaties die hiervoor speciaal aangepast zijn, met Move2SD Enabler kan het met elke applicatie. U kunt aangeven wat de standaardlocatie is voor nieuwe applicaties die u installeert, en in de Android-instellingen vindt u dan bij Toepassingen ook een optie Verplaatsen naar SD-kaart bij elke applicatie.

©PXimport

Verplaats al uw applicaties naar de SD-kaart.

9 App: anoniem online

Als u op een anonieme manier op internet wilt gaan met uw Android-smartphone, dan is Orbot een unieke applicatie. Via Orbot laat u al het webverkeer op uw smartphone en alle DNS-aanvragen, over het Tor-netwerk gaan, dat uw anonimiteit verzekert. Orbot werkt ook zonder root-toegang, maar dan werkt het anonimiseren enkel voor applicaties die een http- of socks-proxy ondersteunen, zoals de instant messenger-applicaties Beem of Gibberbot of de browser Firefox Mobile (via de add-on ProxyMob). Hebt u Android geroot, dan zorgt Orbot dat al het internetverkeer via Tor omgeleid wordt zonder dat u de desbetreffende applicaties daarvoor moet configureren. Ook applicaties zoals Gmail, YouTube en Google Maps werken dan anoniem.

©PXimport

Met Orbot surft u anoniem via het Tor-netwerk.

10 App: speurder

Vertrouwt u bepaalde programma's op uw Android-telefoon niet en wilt u te weten komen welke informatie ze over het netwerk sturen, installeer dan Shark for Root. Dit is een 'pakketsniffer', die in een logbestand informatie over netwerkpakketten bijhoudt. Daarna leest u dit logbestand met de applicatie Shark Reader op uw telefoon uit of met het programma Wireshark op uw computer.

11 App: firewall

Met DroidWall installeert u een firewall op uw Android-telefoon. Hiermee kunt u per applicatie instellen of deze toegang krijgt tot internet via wifi of 3G. Zo voorkomt u bijvoorbeeld dat u in het buitenland een te dure rekening via 3G krijgt, door allerlei programma's die op de achtergrond internet blijven gebruiken. Of u ontzegt de applicaties die u niet vertrouwt volledig de toegang tot internet. Alle pogingen tot internettoegang kunnen gelogd worden.

©PXimport

Met DroidWall stelt u in welke applicaties netwerktoegang krijgen.

12 App: andere handigheidjes

Er bestaan ook allerlei applicaties die kleine maar soms nuttige aanpassingen doen, zoals ButtonRemapper (0,75 euro) dat u toelaat om de hardwareknoppen van uw telefoon een andere functionaliteit te geven, of LCD Density Changer (0,75 euro) waarmee u de resolutie van uw scherm wijzigt. Er zijn ook allerlei applicaties die de bootanimaties kunnen aanpassen, al moet u hiermee oppassen omdat uw telefoon bij een fout wel eens weigert op te starten. U kunt ook de klok van uw Android-telefoon automatisch laten synchroniseren met een NTP-server, zoals Windows dat ook kan doen. Hiervoor hebt u een applicatie met root-rechten nodig, er bestaan er enkele, zoals ClockSync, Micro Second en Sytrant.

Verder bestaan er heel wat applicaties die de processor van uw smartphone overklokken, zoals OverclockWidget en Milestone Overclock. Bij dit soort applicaties moet u echter goed oppassen, want een te hoge kloksnelheid kan uw smartphone instabiel maken. Bovendien moet u zeker de installatie-instructies goed lezen, zo werkt Milestone Overclock enkel op het standaard Android en niet op custom ROM's. Dezelfde waarschuwing geldt voor allerlei tuning-programma's, zoals de Galaxy Tuner voor de Samsung Galaxy S. Dit soort programma's heeft heel specifieke vereisten en kan uw telefoon schade berokkenen wanneer hij niet aan al deze eisen voldoet.

©PXimport

MicroSecond synchroniseert automatisch de tijd van uw Android-telefoon.

13 Alternatieve firmware

Met root-rechten krijgt u toegang tot heel wat mogelijkheden, maar als u ultieme flexibiliteit wilt, dan kunt u niet buiten alternatieve firmware. Deze firmware vervangt uw volledige Android-systeem. Dit is vooral handig als de producent van uw telefoon geen updates meer uitbrengt en u dus met een hopeloos verouderde Android-versie opgescheept zit. Dankzij alternatieve firmware (een custom ROM) kunt u dan wel de nieuwste Android-versie op uw telefoon installeren en profiteert u ook van de nieuwste functionaliteit, zoals betere performance, tethering, de mogelijkheid om applicaties op de SD-kaart te installeren (geïntroduceerd in Android 2.2) en geïntegreerde VoIP (geïntroduceerd in Android 2.3). Veel custom ROM's voegen bovenop de nieuwste Android-versie extra functies toe, een andere look of extra instellingen om uw systeem te finetunen en naar uw smaak aan te passen. Sommige ROM's zijn gespecialiseerd in het behalen van een betere performance en vervangen vooral de kernel door een eigen geoptimaliseerde versie. Helaas is het aanbod van alternatieve firmware zo mogelijk nog rommeliger en gefragmenteerder dan dat van applicaties om uw telefoon te rooten. Vaak is een custom ROM begonnen door een persoon die zijn eigen smartphone wil tunen, en ondersteunt het dan ook enkel dat apparaat. De kwaliteit van custom ROM's varieert ook van heel amateuristisch tot quasi-professioneel.

Back-up

Voordat u een custom ROM installeert (en voor u uw apparaat root als u echt op zeker wilt spelen), maakt u best een back-up van alle gegevens die niet op de SD-kaart staan. Het gaat dan om sms'jes, uw gespreksgeschiedenis, favorieten, applicaties enzovoort. Deze gaan allemaal verloren wanneer u een custom ROM installeert. Gegevens die u synchroniseert met een Google-account (uw Google-contacten, kalender, Gmail enzovoort) hoeft u niet te back-uppen, aangezien deze bij de eerste synchronisatie na de installatie van de custom ROM toch hersteld worden. Applicaties kunt u naar de SD-kaart back-uppen met de applicatie Titanium Backup of Astro File Manager, en ook voor back-ups van andere gegevens bestaan er applicaties, zoals SMS Backup & Restore voor uw sms-berichten en Call Logs Backup & Restore voor uw gespreksgeschiedenis. Na de installatie van de custom ROM installeert u deze back-up-applicaties opnieuw en herstelt u de gegevens op basis van de back-up op de SD-kaart die u eerder gemaakt hebt.

14 CyanogenMod

De installatie-instructies variëren weer van custom ROM tot custom ROM, en bij één custom ROM die meerdere apparaten ondersteunt variëren ze zelfs van apparaat tot apparaat. Daar kunnen we hier dus niet uitgebreid op ingaan. We geven echter wel een algemene uitleg over CyanogenMod, de bekendste custom ROM die vrij veel Android-smartphones ondersteunt. In het begin van dit jaar is CyanogenMod 7 uitgekomen, dat gebaseerd is op Android 2.3.

©PXimport

Met ROM Manager installeert u een alternatieve herstelmodus of custom ROM.

U vindt installatie-instructies voor elk apparaat op de wiki van CyanogenMod. Het eerste wat u moet doen is uw telefoon rooten. Daarna is het meestal wel de moeite om een alternatieve herstelmodus te installeren, hoewel dit optioneel is. Op veel telefoons heeft de standaard herstelmodus van de fabrikant immers slechts beperkte mogelijkheden, en wanneer u custom ROM's gaat installeren kunt u wel de luxe van een geavanceerdere herstelmodus gebruiken. Een populaire herstelmodus (recovery ROM) die vaak in combinatie met CyanogenMod gebruikt wordt is ClockworkMod Recovery. Installeer hiervoor ROM Manager uit de Android Market en selecteer daarin Flash ClockworkMod Recovery en kies uw telefoonmodel.

De laatste stap is het installeren van CyanogenMod zelf. Als u de Premium-versie van de applicatie ROM Manager in de Android Market koopt (die kost momenteel 3,99 euro), dan kunt u hierin Download ROM kiezen, wat de eenvoudigste manier is om CyanogenMod te installeren. Het kan echter ook manueel, wat ingewikkelder is en van apparaat tot apparaat verschilt. In de wiki vindt u uitgebreide hulp. Over het algemeen komt het erop neer dat u CyanogenMod naar de SD-kaart downloadt, uw telefoon in de ClockworkMod-herstelmodus herstart, dan een fabrieksherstel (factory reboot) uitvoert, de cache-partitie wist en dan het zip-bestand van CyanogenMod installeert. Na een herstart (die de eerste keer vrij traag gaat) start uw telefoon in CyanogenMod op. Omdat de Google-applicaties zoals Gmail, Google Maps, de Android Market, Google Talk en YouTube niet opensource zijn, mag CyanogenMod deze niet meeleveren, maar u kunt deze achteraf wel eenvoudig verkrijgen door een pakket (Google Apps Addon) te downloaden van de website van CyanogenMod en dit te installeren.

CyanogenMod biedt veel meer instellingen dan de standaardinstallatie van Android, en het loont dus de moeite om eens door de instellingen te gaan en te bekijken wat er allemaal mogelijk is. U kunt bijvoorbeeld de processor van uw telefoon overklokken, of het percentage van uw batterijlading in cijfers tonen. CyanogenMod ondersteunt ook tethering, zowel via wifi, bluetooth als usb. De browser is bovendien uitgebreid met een incognito-modus, die van alles wat u in deze modus in uw browser doet achteraf de sporen uitwist, zoals cookies, uw browsergeschiedenis, gedownloade bestanden enzovoort.

©PXimport

CyanogenMod ondersteunt tethering via wifi, bluetooth en usb.

©PXimport

CyanogenMod kan uw telefoon overklokken, maar wees u bewust van de risico's.

Andere ROM's

Er bestaan nog heel wat andere custom ROM's dan CyanogenMod. Het Chinese MIUI bijvoorbeeld, dat gelukkig ook een Engelse vertaling heeft, heeft een heel aparte interface. Voor de Samsung Galaxy S bestaan er heel wat meer custom ROM's. Een populaire is Darky's ROM, en als u het onderste uit de kan wilt halen qua performance, moet u zeker de Spike All in One Edition proberen. Voor tuners is er Ultimate ROM die bijvoorbeeld toelaat om de toetsen van uw Galaxy S anders toe te wijzen en een adblocker ingebouwd heeft. Voor minimalisten is er Insanity ROM, dat enkel de Android Market van de Google-applicaties bevat en u dus een heel klein systeem geeft zonder overbodige programma's. Kortom, er is voor elk wat wils, maar blijf op uw hoede: er zitten ook obscure ROM's bij die u beter kunt vermijden.

▼ Volgende artikel
Zó handig is het (verborgen!) tweede Startmenu van Windows 11
© ID.nl
Huis

Zó handig is het (verborgen!) tweede Startmenu van Windows 11

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Het verborgen tweede Startmenu van Windows 11

We geven toe: 'verborgen' is misschien iets te sterk uitgedrukt. Maar feit blijft dat de meeste mensen het nog niet zullen kennen, simpelweg omdat Microsoft zelf er nooit actief de aandacht op heeft gevestigd. Hoog tijd om dit superhandige Windows 11-onderdeel te leren kennen – én te gaan gebruiken!

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt


Menu-onderdeelFunctieWat je ermee kunt
Geïnstalleerde appsSoftware beherenProgramma's verwijderen of aanpassen
MobiliteitscentrumSnel toegang tot laptopinstellingenHelderheid, volume, batterijmodus, schermprojectie en presentatiemodus aanpassen
EnergiebeheerEnergie-instellingen beherenInstellen hoe je laptop omgaat met batterij, schermtijd, slaapstand en aan-uitknoppen
LogboekenSysteemlogboeken bekijkenBekijken van systeemgebeurtenissen, waarschuwingen en foutmeldingen
SysteemSysteeminformatie bekijkenSysteemtype, prestaties en apparaatdetails bekijken
ApparaatbeheerHardware beheren en drivers controlerenApparaten beheren, stuurprogramma's bijwerken en hardwareproblemen oplossen
NetwerkverbindingenNetwerkinstellingen aanpassenWifi- en ethernetinstellingen beheren of aanpassen
SchijfbeheerPartities en schijven beherenSchijven formatteren, partities aanmaken of volumes wijzigen
ComputerbeheerGeavanceerd systeembeheerToegang tot gebruikersbeheer, logboeken en taakplanning
TerminalOpdrachtregel openenPowerShell of opdrachtprompt openen voor systeembeheer
Terminal (Beheerder)Opdrachtregel openen als beheerderZelfde als Terminal, maar met beheerdersrechten
TaakbeheerProcessen en prestaties beherenTaken beëindigen, opstartprogramma's beheren en prestaties volgen
InstellingenSysteeminstellingen openenAlle standaard Windows-instellingen openen
VerkennerBestanden en mappen openenNavigeren door mappen en bestanden op je pc
ZoekenZoeken in apps, bestanden en instellingenZoeken naar programma's, documenten of instellingen
UitvoerenProgramma's of opdrachten handmatig startenSnel programma's starten via bestandsnaam of commando
Afsluiten of afmeldenSysteem afsluiten, opnieuw opstarten of afmeldenKeuzes voor slaapstand, afsluiten of opnieuw opstarten maken
BureaubladAlle vensters minimaliseren om bureaublad te tonenSnel terug naar het bureaublad zonder vensters te sluiten

Losse muis nodig?

(dat werkt soms net wat handiger)

▼ Volgende artikel
Frisse was, frisse droger: zo houd je je wasdroger écht schoon
© Shi
Huis

Frisse was, frisse droger: zo houd je je wasdroger écht schoon

Van buiten oogt hij misschien smetteloos, maar vanbinnen kan je wasdroger behoorlijk smerig zijn. Warmte, vocht en pluis vormen namelijk de perfecte broedplek voor bacteriën en schimmels. En dat ruik je. Bovendien werkt een vervuilde droger minder goed én verbruikt hij meer energie. Tijd om in actie te komen: met dit 8-stappenplan houd je jouw wasdroger schoon, fris en in topconditie!

In dit artikel lees je:

  • Waarom het belangrijk is om je wasdroger schoon te maken
  • Hoe vaak je dat idealiter moet doen
  • Een stappenplan om je wasdroger grondig schoon te maken
  • Handige schoonmaaktips voor specifieke onderdelen
  • Welke schoonmaakmiddelen geschikt zijn
  • Antwoord op veelgestelde vragen over wasdroger schoonmaken

Ook interessant: 9 veelgemaakte fouten bij het drogen van je was

Waarom is schoonmaken belangrijk?

Een wasdroger draait op hoge temperaturen en heeft continu te maken met vocht. Ideale omstandigheden voor ongewenste gasten zoals schimmels en bacteriën. Tel daar opgehoopte pluisjes en resten wasmiddel bij op, en je snapt waarom je wasdroger soms muf ruikt of er langer over doet dan normaal. Regelmatig schoonmaken voorkomt vieze luchtjes, verlengt de levensduur én maakt je droger zuiniger.

Wanneer moet je de wasdroger schoonmaken?
Experts adviseren om je wasdroger om de 3 à 4 maanden grondig schoon te maken. Doe je dat niet, dan is eens per jaar zeker een must. Je zult merken dat je wasdroger na het schoonmaken weer werkt als nieuw. De meeste storingen worden trouwens ook verholpen met een goede schoonmaakbeurt.

Een schone droger in 8 simpele stappen

1. Stekker eruit

Voordat je iets doet, trek je de stekker uit het stopcontact. Veiligheid voorop!

2. Pluizenfilters legen

Open het klepje onderin en haal de filters eruit. Meestal zijn dat er twee: een pluizenfilter en een condensfilter. Spoel ze af onder de kraan en laat ze goed drogen voordat je ze terugplaatst.

3. Condensor schoonmaken

Achter een apart klepje aan de voor- of achterkant zit de condensor. Haal stof en pluis voorzichtig weg met een vochtige doek. Vergeet ook de randjes en het klepje zelf niet.

4. Afvoerslang controleren

Koppel de slang los (als jouw droger die heeft) en check of er geen verstopping in zit. Spoel hem goed door en maak de binnen- en buitenkant schoon. Zet hem daarna weer stevig terug.

5. Binnenkant afnemen

Gebruik een zachte, vochtige doek om de binnenzijde van de trommel schoon te maken. Voor hardnekkige vlekken kun je een beetje allesreiniger gebruiken. Vergeet ook de rubber rand niet.

6. Buiten schoon, net als binnen

Neem de buitenkant van de machine af met een vochtige doek. Gebruik wat allesreiniger voor de zijkanten en voorkant, maar houd het bedieningspaneel liever droog of gebruik een licht vochtige doek.

7. Deurtje open laten

Laat na het schoonmaken de deur een tijdje openstaan. Zo kan de binnenkant goed drogen en voorkom je dat er schimmel ontstaat.

8. Lege droogbeurt draaien

Tot slot: draai een heet droogprogramma zonder was erin. Hiermee droog je de laatste vochtresten en geef je eventuele bacteriën geen kans.

Belangrijk bij het schoonmaken:

  • Maak alle afneembare onderdelen regelmatig schoon, zoals filters en condenser.
  • Gebruik milde schoonmaakmiddelen en voorkom schurende materialen.
  • Droog alle onderdelen goed voordat je ze terugplaatst.
  • Voer na elke schoonmaakbeurt een lege droogcyclus uit.
  • Ventileer je wasdroger goed na gebruik en reiniging.

©Shi

Hoe vaak moeten onderdelen worden gereinigd?

Niet alle onderdelen hoeven even vaak gereinigd te worden. Dit schema geeft een indicatie:

  • Pluizenfilters: om de 1 à 2 maanden
  • Condensor: 2 à 4 keer per jaar
  • Afvoerslang: 2 à 4 keer per jaar
  • Binnenzijde trommel: 2 à 4 keer per jaar
  • Buitenzijde: indien nodig

Merk je toch geurtjes op of neemt de droogprestatie van je wasdroger af? Voer dan een extra schoonmaakbeurt uit.

Schoonmaaktips voor specifieke onderdelen

Voor sommige onderdelen van je wasdroger zijn speciale schoonmaaktips. We zetten ze voor je op een rijtje.

Condensorkit reinigen
Week de lamellen 15 minuten in een sopje van warm water en afwasmiddel.
Spoel met water en wrijf de lamellen schoon.
Spoel na met schoon water en laat goed drogen voordat je terugplaatst.
Wasmiddelbakje reinigen
Maak wekelijks het bakje leeg en spoel schoon.
Week jaarlijks in warm water met afwasmiddel. Wrijf daarna schoon met een borstel.
Spoel goed na en laat drogen voor je terugplaatst.
Deurrubber reinigen
Veeg maandelijks stof en pluis van het rubber af.
Reinig jaarlijks grondig met warm sopje en spons.
Spoel na en dep droog met zachte doek.

©detry26

Schoonmaakmiddelen: wat gebruik je wel (en liever niet)?

Voor het grondig reinigen van je droger zijn er speciale producten op de markt. Denk aan schoonmaakmiddelen die vet, kalk en vuil aanpakken zonder onderdelen aan te tasten. Let altijd goed op of het middel geschikt is voor jouw type droger.

Ook populair zijn reinigingstabletten of -strips die je in de trommel legt voordat je een schoonmaakprogramma start. Die lossen nare geurtjes en aanslag op, maar gebruik ze niet te vaak. Overmatig gebruik kan het rubber en de binnenkant aantasten.

Liever een natuurlijk alternatief? Meng dan 5 eetlepels citroenzuur met een liter warm water en giet het in de wasmiddellade. Laat vervolgens een heet programma draaien. Goed voor je droger én het milieu.

Veelgestelde vragen over drogers schoonmaken

Kan ik een stoomreiniger gebruiken?

Nee. De hitte en vocht van een stoomreiniger kunnen onderdelen beschadigen. Gebruik altijd een microvezeldoekje met wat sop.

Wat te doen bij zwarte schimmel?

Reinig grondig de rubberen rand, filters en afvoerslang. Gebruik eventueel azijn als nabehandeling en draai daarna een heet programma. Herhaal dat regelmatig.

Waarom ruikt mijn schone was muf na het drogen?

Waarschijnlijk is je droger toe aan een schoonmaakbeurt. Begin bij het filter en de condensor en werk alles stap voor stap af. Vergeet ook de afvoerslang en het draaien van een heet leeg programma niet. Als dat allemaal niet helpt en de droger is al wat ouder, is het misschien tijd om uit te kijken naar een nieuw exemplaar.