Inmiddels is trendsetter Olympus met een nieuw model gekomen, de PEN E-PM1, die als kleinste PEN ook wel de Mini wordt genoemd. Vergeleken met de meeste compacte systeemcamera's en vooral met spiegelreflexen is de Mini inderdaad heel klein. Toch is er maar weinig verschil met de andere systeemcamera's, want die zijn ongeveer net zo compact en plat.

De Mini mist een paar zaken. Zo heeft de body geen handgreep, wat de ergonomie niet echt ten goede komt. Ook heeft de camera geen ingebouwde popupflitser. Olympus levert wel een flitsertje mee dat buiten gebruik plat op de bovenkant van de camera ligt. Je schakelt hem in door hem omhoog te klappen. Helaas kun je hem niet zo verdraaien dat je via het plafond kunt flitsen; bij de Panasonic is dat trucje wel mogelijk. De PEN is de enige van de geteste camera's die over een normale flitsschoen beschikt. Handig, wat zo kun je gewoon je eigen flitser gebruiken. De PEN-camera's bieden overigens ook de mogelijkheid om draadloos flitsers aan te sturen: uniek voor een compacte systeemcamera.

Een ander voordeel dat de PEN biedt, is beeldstabilisatie via sensor-shift. Je hebt altijd stabilisatie, ook bij een pancakeobjectief en zelfs bij objectieven die je via een adapter monteert. De andere compacte systeemcamera's op de markt hebben alleen beeldstabilisatie in bepaalde objectieven. De pancakes horen daar niet bij.

De 14-42mm kitzoom is van het "inschuiftype", waarbij je vóór het fotograferen het objectief uit de vergrendelde opbergstand moet halen. De Mini heeft een 3-inch lcd-scherm met 460.000 pixels. Van de drie testcamera's is de PEN de enige waar je een optionele elektronische zoeker op kunt monteren. Panasonic en Sony hebben wel zo'n zoeker in het programma, maar die past niet op de geteste camera's.

Bij instapmodellen hoort uiteraard een eenvoudige bediening. Olympus heeft dit onder andere bereikt door het zoveel mogelijk weglaten van knoppen en instelwielen. Gelukkig kun je nog wel belangrijke zaken als belichtingscorrectie, flits, transportmodus en AF-punten met behulp van de multifunctionele toets op de achterkant instellen. Via de ok-knop kom je in de live-controlmodus. Daarin stel je alle belangrijke parameters via het scherm in. Handig, omdat deze PEN over aardig wat mogelijkheden beschikt. Zo kun je bij de flits de output instellen van vol vermogen tot 1/64. Meervoudige belichtingen zijn eveneens mogelijk. Je kunt zelfs 3D-foto's maken, al gaat dat wat omslachtig. Je maakt hiervoor een foto en beweegt de camera naar rechts totdat een overlay van het beeld over het onderwerp valt. De camera maakt zelf de tweede opname, waarna er een 3D-beeld (1920x1080 pixels) gemaakt wordt. Het is grappig, maar we vragen ons af hoeveel mensen dat gaan gebruiken.

Olympus staat bekend om de "vooringestelde" creatieve mogelijkheden, en dat is bij deze camera niet anders. Bij de Art-filters vinden we behoorlijk wat modi: pop art, soft focus, grainy film, pinhole, dramatic tone en diorama (miniatuur). Aardige effecten, maar ze zijn in tegenstelling tot bij de PEN E-P3 niet aanpasbaar. Filmen kan met full-hd (1920x1080 / 60fps / avchd) en stereogeluid.
De nieuwe PEN-modellen zijn de eerste compacte systeemcamera's met een supersnelle AF. Voorheen was dit type camera qua scherpstelsnelheid de mindere van de spiegelreflex, maar de fabrikanten zijn erin geslaagd om de automatische scherpstelling net zo snel te laten werken als bij de gemiddelde spiegelreflexcamera. Dit blijkt ook weer bij de PEN Mini. De camera heeft maar liefst 35 scherpstelpunten, die een groot deel van het beeld beslaan. Ook heeft hij een hoge seriesnelheid van 5,5 foto's per seconde, maar dat houdt hij maar heel eventjes vol.

PluspuntenMinpuntenConclusie

Samengevat zijn de sterke punten van de Olympus PEN E-PM1 de creatieve functies, zoals de zeer bruikbare Art-filters, de vele uitbreidingsmogelijkheden, zoals flitsers en zoekers, en de beeldstabilisatie in de camerabody.

Sensor (megapixel)12.3Maximale beeldresolutie4032 x 3024Maximale filmresolutie/fps1920 x 1080Filmcodec(s)AVCHDObjectiefsoortE-mountBeeldstabilisatiebodyStofreductiejaAutofocusMulti-point
Center-weighted
Spot
ContrastCamerastandeniA (Intelligent Auto)
P (programma)
A (diafragma)
S (sluitertijd)
M (handmatig)
SceneISO200
12800BelichtingsmetingMatrix
Center-weighted
SpotSluitertijd (max/min, sec)60 - 1/4000Continu fotograferen (bps)5.5RAW-ondersteuningjaHDR-standneeLCD-scherm: formaat (inch)3LCD-scherm: resolutie (pixels)460LCD-scherm: kantelbaar?neeFlitserneeAansluitingenusb 2.0
mini-hdmiOpslagmediumSDHCAfmetingen (mm)110 x 64 x 34 mmGewicht (gram)265

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare platsenspeler waarmee je naar het volle geluid van vinyl kunt luisteren? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Voor velen is de platenspeler een nostalgisch stukje techniek dat nog altijd een speciale plek inneemt in het hart van muziekliefhebbers. De warme, analoge klank van vinylplaten spreekt tot de verbeelding en biedt een heel andere beleving dan digitale muziek. Voordeel van de modernere versies van platenspelers is verder dat je toch ook de beschikking hebt over bluetooth en usb, zodat je je lp's en singles op allerlei manieren kunt luisteren. Alle modellen zijn voorzien van een drive-belt (snaaraandrijving) en kunnen uiteraard overweg met 33⅓- en 45-toerenplaten.

House of Marley Stir It Up

Wat meteen opvalt aan deze platenspeler is de bamboe behuizing, die hem een warme en natuurlijke uitstraling geeft. Het is een relatief eenvoudige speler met grotendeels handmatige bediening, maar makkelijk in gebruik. Ideaal als je gewoon lekker muziek wilt luisteren en niet te veel knopjes en instellingen wilt. Wel heeft deze platenspeler een usb-uitgang , zodat je de muziek ook eenvoudig kunt overzetten naar een computer. Hij beschikt over een voorversterker en kan dus direct op een receiver worden aangesloten. Bluetooth ontbreekt echter.

💿 Type: Handmatig met auto start/stop
🔊 Voorversterker: Ingebouwd (schakelbaar)
🎚 Audio-uitgangen: Cinch (tulpstekker)
🔌 USB-uitgang: Ja
📶 Bluetooth: Nee

Audio-Technica AT-LP60X

Deze platenspeler is een prima keuze als je gewoon lekker wilt luisteren zonder veel gedoe. Hij is volledig automatisch, dus je hoeft zelf niet te hannesen met de arm. Je sluit hem makkelijk aan op je speakers en kunt meteen beginnen met draaien. De geluidskwaliteit is gewoon goed en je hoort meteen het verschil met digitale muziek. Voor wie zijn oude platen weer eens van zolder wil halen, is dit een fijne start. Kabels worden al meegeleverd, dus je kunt 'm direct aansluiten op een receiver, maar niet op losse luidsprekers.

💿 Type: Volautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd (schakelbaar)
🎚 Audio-uitgang: 2.5mm naar cinch (kabel meegeleverd)
🔌 USB-uitgang: Ja
📶 Bluetooth: Nee

Sony PS-LX310BT

Met deze platenspeler heb je een handige mix van oud en nieuw. Je kunt hem via bluetooth koppelen aan een draadloze speaker of koptelefoon. Zo hoef je niet meteen extra apparatuur aan te schaffen en kun je meteen genieten van je muziek. Het fijne aan deze pick-up is dat hij er ook nog eens strak uitziet en niet veel ruimte inneemt. Ook handig: er zit een usb-poort op, dus je kunt deze Sony ook gebruiken om je oude platen en singles te digitaliseren.

💿 Type: Volautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd (schakelbaar)
🎚 Audio-uitgang: Cinch (tulpstekker, geïntegreerd)
🔌 USB-uitgang: Ja
📶 Bluetooth: Ja

TEAC TN-180BT-A3

Dit model oogt een beetje ouderwets, alsof het van hout is gemaakt, maar ondertussen kun je er wel gewoon draadloos muziek mee afspelen. Dat maakt hem heel geschikt voor wie houdt van de charme van vroeger, maar wel wil dat alles een beetje bij de tijd is. Je kunt met deze TEAC meteen muziek luisteren via bluetooth of je sluit hem via een tulpstekker aan op je versterker.

💿 Type: Halfautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd
🎚 Audio-uitgang: Cinch (tulpstekker)
🔌 USB-uitgang: Nee
📶 Bluetooth: Ja

Denon DP-29F

Deze platenspeler doet gewoon wat hij moet doen, zonder poespas. Zo mist hij een usb-uitgang en bluetooth-afspeelmogelijkheden. Wel is hij is volledig automatisch: je hoeft alleen maar op een knopje te drukken en hij legt de naald vanzelf op de goede positie op de plaat. Daardoor is hij heel geschikt voor wie gewoon zonder gedoe wil genieten van zijn oude platen. Hij is licht en makkelijk ergens neer te zetten. Kortom: een fijne, betrouwbare platenspeler voor een prima prijs.

💿 Type: Volautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd
🎚 Audio-uitgang: Cinch (tulpstekker, geïntegreerd)
🔌 USB-uitgang: Nee
📶 Bluetooth: Nee

Op vakantie met de camper of caravan? Dan wil je vooral genieten van de vrijheid en zo min mogelijk tijd kwijt zijn aan huishoudklusjes. Hoeft ook niet: met een beetje voorbereiding, wat slimme hulpmiddelen en een paar kleine dagelijkse routines blijft alles fris. En dat betekent ook: geen monsterschoonmaakklus bij thuiskomst dus. Als dat geen ontspannen vooruitzicht is!

Lees ook: Brug te laag? Bocht te krap? Met campernavigatie verloopt je reis wél probleemloos

🧳Dit doe je voor vertrek

Een goede start begint met een schone basis én de juiste spullen aan boord. Door je camper of caravan voor vertrek al goed schoon te maken, bespaar je jezelf tijdens je reis een hoop werk. Maak het aanrecht, de koelkast en het kookgedeelte schoon, stofzuig de vloer en neem kastjes en oppervlakken af met een vochtige doek. Ook ramen en spiegels kun je beter alvast schoonmaken: onderweg kan stof er zich dan minder makkelijk aan hechten.

Check daarnaast het toiletgedeelte. Spoel het chemisch toilet door, vul het reservoir met toiletvloeistof en neem een extra navulling mee. Reinig toiletpot en deksel grondig. Nu blijft het onderweg alleen nog maar een kwestie van bijhouden.

Pak vervolgens de juiste schoonmaakspullen in voor onderweg:

☐ Compacte handstofzuiger of kruimeldief (liefst op accu)
☐ Microvezeldoeken en een droge trekker
☐ Setje (liefst biologisch afbreekbare) schoonmaakmiddelen (voor keuken, sanitair en vloeren)
☐ Mobiele lagedrukreiniger met watertank
☐ Vuilniszakken
☐ Bezem of stoffer en blik

🏖️ Dit doe je onderweg

Ook op vakantie is het prettig als je je huis op wielen fris houdt. Regelmatig even schoonmaken voorkomt dat vuil zich ophoopt en maakt de eindschoonmaak makkelijker.

Vloeren en oppervlakken

Gebruik een handstofzuiger om zand en kruimels dagelijks weg te halen. Houd een doekje en wat allesreiniger bij de hand voor gemorste drankjes of vlekken. Leg een matje bij de ingang en neem vieze schoenen buiten al af, zodat je geen modder of zand naar binnen loopt.

Keuken en badkamer

Werkbladen maak je schoon na elk gebruik. De gootsteen en kraan kun je afnemen met een vochtige doek. In de badkamer is het belangrijk om na elke douchebeurt overtollig water weg te trekken en oppervlakken droog te maken met een microvezeldoek. Zo voorkom je kalkaanslag en schimmel.

Ventileren en luchten

Zorg dagelijks voor frisse lucht in het voertuig, vooral in de natte ruimte. Laat ramen of dakluiken even open staan om condens en vocht af te voeren.

Toilet bijhouden

Leeg de toiletcassette op tijd en maak hem ook af en toe schoon vanbinnen met water en een beetje azijn of toiletvloeistof. Zo blijft het fris én voorkom je verstoppingen.

©Kärcher

🏡 Dit doe je als je weer thuis bent

Ben je weer thuis, maak dan zo snel mogelijk schoon – zodat je caravan of camper meteen weer 'vertrekklaar' is. Haal eerst alle losse spullen uit het voertuig. Zo kun je meteen uitzoeken wat weg kan. Gooi afval weg en haal de koelkast leeg en maak hem schoon. Laat de deur van de koelkast openstaan om geurvorming te voorkomen.

Bekleding en textiel

Banken en stoelen zijn vaak intensief gebruikt. Met een vlekverwijderaar kun je – de naam zegt het al – vlekken verwijderen; is dat niet nodig, gebruik dan een textielverfrisser in sprayvorm om alles weer lekker fris te laten ruiken. Laat alles goed drogen, het liefst buiten bij warm weer, om schimmel te voorkomen.

Kasten, keuken, douche en wastafel

Kasten, plankjes en tafelbladen neem je af met een vochtige doek en mild schoonmaakmiddel. De keuken, inclusief fornuis en randen, maak je eenvoudig vetvrij met een stoomreiniger. Die werkt ook goed op kalkaanslag in de douche en op kranen.

Toilet reinigen na de reis

Spoel het toilet grondig door en maak het volledig leeg. Reinig ook het afsluitrubber en laat de cassette goed drogen voordat je die weer opbergt.

Vloeren en hoekjes

Gebruik een stofzuiger met kierenmondstuk om kruimels, zand en stof uit de vloer en hoekjes te halen. Controleer ook de ruimte onder banken en bedden.

Buitenkant van camper of caravan

Gebruik een hogedrukreiniger om vuil van de buitenkant te verwijderen. Werk eventueel met een zachte wasborstel op een telescoopsteel om makkelijk bij het dak te kunnen. Insectenresten, straatvuil en vogelpoep verwijder je het best zo snel mogelijk om vlekken te voorkomen.

©maho