Toe aan een nieuwe videokaart? Dan is het vaak een hele klus uit te zoeken welke kaart het beste voor u is: er zijn wel tientallen fabrikanten op de markt die allemaal weer verschillende typen videokaarten leveren. Welke u moet hebben? Deze Koop wijzer! maakt u wegwijs in het enorme aanbod.

"Welke kaart biedt het meeste waar voor uw geld? Om dit uit te zoeken hebben we voor iedere chipset de laagste én hoogste straatprijs opgezocht: deze leest u af aan het horizontale lijntje in de grafiek. De prestatie van iedere kaart is afgeleid uit meerdere moderne benchmarks (zonder compleet en exact te willen zijn) om zo een goede indicatie te geven. Verticaal staat de relatieve prestatie: om de kaarten goed te vergelijken hebben we de maximale prestatie op 100 ge'ndexeerd. Deze getallen staan dus niet voor framerates of iets dergelijks. En zo zie je maar weer dat van de videokaarten rond de € 400 de Ati 9800Pro-chip de beste prestaties neerzet. Delen we de prestatie door de prijs en stellen we de hoogste score op 10, dan blijkt duidelijk dat de beste prijs/prestatie-verhouding in het lage middensegment te vinden is. Bovendien blijkt uit deze grafiek dat Ati zijn zaakjes beter op orde heeft dan Nvidia, zowel door de betere prestaties als de lagere prijzen. Zoals gezegd kent de markt tientallen fabrikanten van videokaarten. Toch maken ze (bijna) allemaal gebruik van de chips van twee fabrikanten: Nvidia of Ati. Dat lijkt een simpele keus, maar omdat beide fabrikanten een breed assortiment aan chips hebben valt dit behoorlijk tegen. Want de kaartmakers kopen de chips en referentieontwerpen van Ati of Nvidia om er vervolgens zelf een mooie videokaart van te bouwen. Wel is het zo dat de verschillen tussen kaarten met dezelfde chip minimaal zijn, omdat Ati en Nvidia hier bovenop zitten. Zo worden kaarten met een slecht uitgangsfilter, wat tot een onscherp beeld kan leiden, niet meer geduld. Grofweg kunnen we de markt indelen in drie segmenten: het topsegment, middenklassers en natuurlijk de instapmodellen. *** Nvidia FX5900 Ultra_1.jpg of Nvidia FX5900 Ultra_2.jpg Top of the bill Ati en Nvidia gooien alle remmen los in het topsegment met kaarten die beginnen bij € 300, tot het dubbele aan toe. Over de Nvidia FX5900 Ultra (en bijna gelijke opvolger FX5950 Ultra) en Ati Radeon 9800XT is van alles te vertellen, maar het komt neer op slim rekenen met brute kracht. Dit zijn de kaarten voor fanatieke gamers. Net als in de andere segmenten geven toevoegingen aan de naam verschil in (voornamelijk) kloksnelheden aan. Zo kunt u Ati-gebaseerde kaarten met de chipnaam Radeon 9800SE, 9800, 9800Pro en 9800XT tegenkomen. Nvidia doet hetzelfde met de FX5900 Value, FX 5900 en FX5900 Ultra. Al deze chips hebben ondersteuning voor DirectX 9. De kaarten hebben 128 MB, of (en dit is alleen voor de fanatieke anti-aliasers van belang) 256 MB geheugen. ***Ati 9600.jpg (zonder logo's etc!!) Middle of the road Deze chips zijn meestal afgeleid van het topsegment, dus hebben ze goede specificaties. Nvidia's FX5600 en nieuwe FX5700 (al dan niet Ultra) en Ati's 9600SE, 9600 en 9600Pro hebben ondersteuning voor DirectX 9. Ten opzichte van het topsegment is de kloksnelheid lager, de geheugenbandbreedte kleiner en is vaak het aantal pixel-pijplijnen gehalveerd. Prima kaarten vanaf zo'n € 150, waarop de meerwaarde van 256 MB geheugen nihil is. Die van AGP 8x trouwens ook. De 9600SE is nog iets goedkoper, en zit op de grens tussen dit segment en het volgende. *** Nvidia FX5200.jpg Poor man's graphics De instapmodellen heten Ati Radeon 9200 (Pro) en Nvidia FX5200. Deze laatste heeft als verkooppraatje DirectX 9-ondersteuning. Dat is onzinnig, want de chip is te traag om er iets mee te kunnen. Spelletjes draaien goed in resoluties tot 800x600. De kaarten zijn te koop vanaf zo'n € 60, met de Pro-modellen loopt dit op tot boven de € 100. Hier en daar ligt nog een verdwaalde Geforce4 MX440-chip in de schappen, met nog iets mindere prestaties voor onder de € 50. De moederborden met ingebouwde graphics op basis van de nForce2-chipset of de gloednieuwe Ati 9100ICP doen nauwelijks onder voor de instappers in dit segment. Moederborden van SiS, Intel en Via krijgen wel duidelijk een prestatie-opkikker door de interne grafische kaart uit te schakelen en kaarten met één van deze chips te plaatsen. Dat is trouwens alleen van belang voor spelletjes; voor kantoor en/of internet heeft zo'n upgrade weinig zin. Meer dan 64 MB videogeheugen is onzin. Wie van de drie? Kiest u Ati of Nvidia? Beide fabrikanten maken uitstekende chips met prima drivers, al is Nvidia op dit moment iets duurder. De chips kunnen meestal twee beeldschermen of een beeldscherm en een tv aansturen. Vindt u dat belangrijker dan de spelletjesprestaties dan is er nog de Canadese videokaartfabrikant Matrox, met (dure) videokaarten die zelfs drie beeldschermen tegelijk kunnen aansturen en die van oudsher de beste tv-aansturing heeft. Conclusie Het kiezen uit de tientallen kaartfabrikanten is puur een vergelijking op prijs en uitrusting, als dezelfde chip is gebruikt is het prestatieverschil nihil. Alleen tv-tuners of video-ingangen kunnen nog prijsverschillen opleveren, of bij sommige instapmodellen het weglaten van de dvi-uitgang. Voor de rest geldt: uiterlijk, koelventilator en meegeleverde software maakt de prijs. Dus laat u niet gek maken door onzinnige marketinggetallen en toevoegingen. De chips, daar draait het om. En die kunt u vergelijken in de grafieken. "

De Xiaomi 15T Pro laat zich moeilijk nog een midrange toestel noemen. Met een adviesprijs van 799 euro schuift hij stevig richting de premiumklasse. Kijken we naar de processor en de camera's, dan lijkt dat gerechtvaardigd. In deze review lees je er meer over.

De Xiaomi 15T Pro voelt direct als een high-end toestel. Het platte ontwerp met aluminium frame oogt strak en ligt stevig in de hand. De matte achterkant voorkomt vingerafdrukken en houdt het toestel netjes, terwijl de IP68-certificering bescherming biedt tegen stof en water. Het scherm is afgewerkt met Gorilla Glass 7i om krassen te weren. Handig is dat Xiaomi een hoesje en screenprotector meelevert, zodat de telefoon vanaf het eerste gebruik goed beschermd is tegen vallen en slijtage.

Het 6,83-inch amoled-scherm is een van de grootste pluspunten. Ook op zonnige dagen is het ontzettend helder (3.200 nits), waardoor je op vrijwel alle momenten goed kunt aflezen wat erop gebeurt. De hoge 144 Hz-verversingssnelheid van het Pro-model zorgt voor fijne en vloeiende animaties; dat merk je vooral bij het gamen, maar ook het scrollen. Kleuren zijn standaard levendig, maar wie een natuurgetrouwer beeld wil, kan schakelen naar de Original Color Pro-modus. Verder ondersteunt het scherm Dolby Vision en HDR10+. Het display laat deze smartphone dus weinig te wensen over.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Snel en soepel in gebruik

De 15T Pro levert hoge prestaties dankzij de krachtige Dimensity 9400+-processor. Het toestel voelt razendsnel, waardoor haperingen bij alledaagse taken (zoals mailen, scrollen of WhatsAppen) niet voorkomen. Zelfs veeleisende games op de hoogste grafische instellingen draaien moeiteloos zonder dat het toestel merkbaar heet wordt. De standaard 12 GB aan werkgeheugen zorgt ervoor dat multitasken verder soepel verloopt. Op papier is de 9400+ 'slechter' dan het Elite 8-vlaggenschip van Qualcomm, maar de vraag is of je écht iets mist.

Met de forse 5500mAh-batterij kom je goed de dag door. Zelfs bij zware belasting haal je geregeld gewoon de avond. Ben je een minder fanatieke of veeleisende gebruiker, dan is anderhalve dag realistisch. Hoewel de laadsnelheid teruggebracht is naar 90 W, blijft dit sneller dan wat gangbaar is op dit prijspunt. Opladen duurt daardoor, technisch gezien, langer dan bij de voorganger. Maar je krijgt er wel een batterij met een groter vermogen voor terug. Bovendien komen fabrikanten als Samsung en Google niet in de buurt van 90W-laden.

Nog geen Android 16

De telefoon draait op HyperOS, een softwarelaag bovenop Android 15. De interface wijkt duidelijk af van standaard Android en vraagt daarom om wat gewenning, al kun je veel onderdelen naar wens aanpassen. Minder prettig is de hoeveelheid meegeleverde apps: naast de Google-apps vind je ook dubbele downloadstores en software van derden. Positief is dat Xiaomi vijf jaar upgrades en zes jaar beveiligingsupdates belooft. Toch loop je meteen al achter, want het toestel start nog op Android 15 en levert daardoor in de praktijk één update in.

Naast bekende Google-functies zoals Circle to Search, voegt Xiaomi eigen AI-tools toe voor fotobewerking en vertalingen. Je moet dan wel een Xiaomi-account en altijd een internetverbinding hebben, maar dan kun je foto's en teksten bewerken – een beetje de gebruikelijke dingen. Met HyperOS 3 wil Xiaomi die mogelijkheden verder uitbreiden. Een unieke toevoeging is Offline Communication, waarmee je een gesprek voert met een andere 15T (Pro)-eigenaar, zonder mobiel netwerk. Geinig: een soort walkietalkiefunctie dus.

Indrukwekkend camerasysteem

Waar het allemaal echt om gaat zijn de camera's. Het systeem bestaat uit drie lenzen, aangevoerd door een 50MP hoofdcamera met de hoogwaardige Light Fusion 900-sensor. De echte ster is echter de 50MP-telelens, die met 5x optische zoom en beeldstabilisatie ontzettend fijne prestaties levert (en dat is zeldzaam in deze prijsklasse). De lens wordt aangevuld door een 12MP-ultragroothoeklens, hoewel dit kwalitatief de minst indrukwekkende van dit trio is. De kleurconsistentie tussen de lenzen is gelukkig erg goed en de brandpuntafstanden zijn hetzelfde.

De samenwerking met Leica resulteert in foto's met een authentiek en vaak contrastrijk karakter. Vooral de hoofd- en telelens blinken uit in details vastleggen en het creëren van een natuurlijke scherptediepte. Ook bij weinig licht presteert de hoofdcamera redelijk goed zonder beelden kunstmatig te verlichten. Over het geheel blijft één bekend minpunt bestaan: in het donker is het dynamisch bereik beperkt. Felle lichtbronnen worden snel overbelicht, waardoor details verloren gaan. Dit is een euvel waar Xiaomi eigenlijk al jaren last van heeft.

Xiaomi 15T Pro kopen?

De Xiaomi 15T Pro is een krachtig toestel dat qua hardware een ervaring op vlaggenschipniveau biedt voor een acceptabele prijs. Het uitstekende scherm, de solide batterijduur en het veelzijdige camerasysteem overtuigen allemaal. De sterke punten kunnen echter overschaduwd worden door de software. Het toestel draait op een oudere Android-versie en de HyperOS-interface hoeft niet iedereen te bekoren. Maar als je op zoek bent naar een smartphone die de focus legt op fotografie, dan is dit een goed alternatief voor een Samsung.

Waarom zou je een aparte wasmachine en droger kopen als je ook voor een wasdroogcombinatie kunt kiezen? Nou, zo simpel is het niet. Een wasdroogcombinatie werkt namelijk zeker niet hetzelfde als een losse wasmachine en droger. We vertellen je hoe dit zit.

Ruimte

De voornaamste reden om voor een wasdroogcombinatie in plaats van een aparte wasmachine en droger te kiezen, is de geringe ruimte die zo'n gecombineerd apparaat inneemt. Een losse wasmachine en droger kunnen samen behoorlijk wat ruimte in beslag nemen, vooral in kleinere ruimtes. Vaak is het wel mogelijk om de apparaten te stapelen (zoals je ziet op de foto hieronder – meer daarover lees je in het artikel Stapelvraag: droger op wasmachine of wasmachine op droger?, maar dan moet wel het plafond hoog genoeg zijn. Een wasdroogcombinatie is daarentegen net zo groot als een 'gewone' wasmachine en kun je dus makkelijk in kleine ruimtes kwijt. Eén apparaat oogt ook een stuk netter en ruimtelijker, wat ideaal is als je het apparaat bijvoorbeeld in de badkamer of keuken plaatst. 

©Leonid Iastremskyi

Droogresultaten

Een groot verschil in de werking van een losse droger en een wasdroogcombinatie is dat die eerste over een condensor beschikt. Die condensor haalt bij het drogen vocht uit de warme lucht, waarna het water wordt opgevangen in een reservoir of wordt afgevoerd via een slang. Kleding droogt op die manier snel én energiezuinig. Bij een wasdroogcombinatie gaat dit anders. Dit type apparaat droogt het wasgoed door middel van een verwarmingselement, waar veel energie voor nodig is. Bovendien heeft een wasdroogcombinatie geen condensor, waardoor het drogen langer duurt. Wasdroogcombinaties doen er wel twee tot drie keer langer over om wasgoed te drogen dan een aparte droger. Daarnaast zijn de droogresultaten van wasdroogcombinaties over het algemeen iets minder goed, zo concludeerde de Consumentenbond, al zijn de verschillen minimaal. 

Droogcapaciteit

Voor het drogen van wasgoed is meer ruimte nodig dan voor wassen. Dat heeft ermee te maken dat de warme lucht goed bij het natte wasgoed moet kunnen komen. De wascapaciteit van een wasdroogcombinatie is daarom altijd zo'n 25 tot 50 procent groter dan de droogcapaciteit. Dat betekent dat als je wasgoed gewassen is, je eerst een deel van het wasgoed uit de machine moet halen voordat het droogproces kan starten - tenzij je een kleine was draait, natuurlijk. Koop je een aparte wasmachine en droger met dezelfde trommelinhoud, dan heb je hier geen last van. Het enige nadeel is dat je je kleding tussen het was- en droogproces van het ene naar het andere apparaat moet verplaatsen.

Energiezuinigheid

Wasmachines en drogers vreten best wat stroom. Het is dus begrijpelijk als je een apparaat wilt aanschaffen dat energiezuinig is. Een losse wasmachine en droger is hierin de beste keuze, en dat heeft vooral te maken met het efficiëntere droogproces. Een wasdroogcombinatie verbruikt daarentegen relatief veel stroom, omdat het verhitten van het verwarmingselement veel energie kost. Dat dit type apparaat daarnaast langer bezig is met drogen, draagt ook niet bij aan de energiezuinigheid. Een wasdroogcombinatie verbruikt ook meer water dan een losse droger. 

Aanschafprijs

Je hoopt natuurlijk dat je met twee apparaten in één geld bespaart, en over het algemeen is dat ook zo. Volgens de Consumentenbond is een wasdroogcombinatie vaak goedkoper dan een losse wasmachine en droger van hetzelfde merk. Er zijn al wasdroogcombinaties van rond de 500 euro, waarmee je zeker geld bespaart ten opzichte van twee losse apparaten, maar ze zijn er ook van 2000 euro. Let wel op de droogcapaciteit: hoe goedkoper een wasdroogcombinatie, hoe groter de kans dat het apparaat minder wasgoed tegelijk kan drogen. 

Dus: wat kies je?

Heb je genoeg ruimte in huis, wil je net zoveel kunnen drogen als wassen én vind je energiezuinigheid belangrijk? Kies dan voor een losse wasmachine en droger. Dit is in aanschafprijs iets duurder dan een wasdroogcombinatie, maar je krijgt wel waar voor je geld.

Wil je ruimte besparen en wil je niet te veel geld neerleggen voor een nieuwe wasmachine en droger? Dan is een gecombineerd apparaat de betere keuze. Hou er wel rekening mee dat een wasdroogcombinatie meestal meer kan wassen dan drogen, en dat het drogen langer duurt.