Outlook is één van de populairste zakelijke office-programma's, en dat is het niet voor niets: de e-mailfunctionaliteit is eenvoudig en u kunt er ook handig adressen, afspraken en taken in organiseren. Ook handig zijn de 'groepsfunctionaliteiten': u kunt bijvoorbeeld in agenda's van andere mensen kijken, maar daarvoor is er wel een server nodig in het netwerk. Natuurlijk roept Microsoft meteen 'Exchange', maar zijn er ook alternatieven voorhanden?

Moet u vaak afspraken maken met andere mensen, of gebruiken u en uw collega's dezelfde documenten, dan is het handig als iedereen bijvoorbeeld bij elkaars agenda kan, of bij die gezamenlijke documenten. In zo'n geval is een server onmisbaar als Microsoft Exchange onmisbaar, maar in veel gevallen is Exchange niet de ideale oplossing, en kunt u uitwijken naar een ander pakket Waarom een alternatief? Er kunnen verschillende redenen zijn om te kiezen voor een ander product. Exchange is vrij complex, niet handig voor de kleinzakelijke gebruiker. Dit is enerzijds te wijten aan de overweldigende hoeveelheid instellingen die Exchange biedt – tijd en kennis zijn onontbeerlijk, en anderzijds aan de nazorg die het product vraagt. Eenmaal operationeel, moet u Exchange voortdurend blijven monitoren en beheren om te zorgen dat alles naar behoren blijft draaien. Wilt u die nazorg uitbesteden, dan hangt daar uiteraard een prijskaartje aan. Wel is het zo dat de aanschaf van Exchange zeer betaalbaar is geworden nu Microsoft het heeft opgenomen in de bundel Small Business Server 2003 (verkrijgbaar voor ca. € 500). Een andere reden om te kiezen voor een alternatief kan zijn dat u het misschien niet vanzelfsprekend vindt om een product van Microsoft aan te schaffen, of dat u op zoek bent naar een Linux-oplossing. Exchange – wat is er zo handig aan? Alvorens de alternatieven te bespreken, bekijken we eerst welke mogelijkheden Exchange biedt. Outlook heeft veel ingebouwde functionaliteit voor het werken in een groep, maar die is pas beschikbaar in combinatie met een Exchange server. Denk hierbij aan groepsgegevens zoals notulen of projectbestanden die Outlook opslaat in de zogenoemde publieke folders op de server. In deze publieke folders staan eveneens groepsagenda's (handig voor teamafspraken, of om te weten wanneer welke vergaderzaal bezet is) en gemeenschappelijke contactpersonen. Functies van Exchange Naast de groepsfunctionaliteit heeft Exchange veel meer mogelijkheden, die met name van belang zijn voor de beheerder van het netwerk. We stippen ze kort aan: Exchange is een mailserver Exchange transporteert e-mail van Outlook-clients naar het internet en omgekeerd; het Vooral in zakelijke omgevingen is die centrale rol van groot belang, omdat de e-mail daardoor ook centraal gecontroleerd kan worden op spam en virussen. Ook is de server dé plek voor een backup van databases met alle e-mail en agenda's van alle werkstations. Exchange is een pda- en smartphone-server Sinds versie 2003 heeft Exchange een extra onderdeel, Mobile Services. Hiermee wordt Outlook Mobile Services (OMA) verzorgd, waarmee u op afstand een pda of smartphone direct kunt synchroniseren met de informatie in Exchange. U krijgt toegang tot e-mail, contactpersonen en agenda. Ook ondersteunt Mobile Services wap 1.1, een protocol waarmee u op afstand op vrijwel iedere gsm toegang krijgt tot gegevens in een eenvoudig menu van korte tekstregels. Exchange heeft een webinterface Samen met webserver Internet Information Server (iis) en het onderdeel Outlook Web Access (OWA) heeft Exchange een webinterface. Met OWA benader je op afstand Exchange in een Outlook-achtig uiterlijk. Handig als u niet achter uw laptop of bureau zit. Exchange voor grote bedrijven Exchange is geschikt om duizenden gebruikers te bedienen en verkeer uit te wisselen met andere Exchange-servers in de organisatie. Ook is het mogelijk te werken in zogeheten failover-configuraties: andere Exchange servers nemen het dan over als er iets fout gaat. Exchange gebruikt een transactionele database. E-mail, agenda's en data voor de groepsfuncties zijn opgeslagen in een zogenoemde transactionele database. Een database die met transacties werkt beschermt gegevens zodanig dat ook na stroomuitval half weggeschreven dingen worden hersteld zodat de database intact blijft. Al deze functies maakt duidelijk dat de Outlook-functionaliteit waar we bij de alternatieven nadrukkelijk naar kijken, maar een enkel aspect is van Exchange. Afhankelijk van uw werkomgeving moet u zelf beslissen of de alternatieve pakketten voldoende andere functionaliteiten bieden om geschikt te zijn voor u. Testcriteria In dit artikel kijken we naar producten die dié functies van Outlook leveren die uit het netwerk moeten komen. Daarbij mogen mail, een eigen agenda op het netwerk, inzicht in andermans agenda, overzicht over meerdere agenda's, maken van groepsafspraken, en het houden van een gemeenschappelijk adresboek niet ontbreken. Prettig is als er buiten Outlook ook nog mogelijkheden zijn, bijvoorbeeld een webinterface om op afstand e-mail te lezen. We bekijken twee Linux-oplossingen, drie Windows oplossingen en een oplossing voor beide platformen. Alle serverproducten in deze test leveren een losse Outlook connector of plug-in – software die u op de client installeert en Outlook leert waar de server is en hoe hij daarmee communiceert. EasyGate heeft een eenvoudige, ietwat onverzorgde webinterface voor beheer. WorldPilot, de web-toegang meegeleverd met EasyGate is vrij kaal. EasyGate 5.3.79 Build 688 EasyGate is een alles-in-een Linux-oplossing op een enkele cd. EasyGate ziet er eenvoudig uit: geen mooi grafisch uiterlijk. Om de installatieprocedure goed te laten verlopen, moet de harde schijf op de eerste ide-aansluiting zitten en master zijn. Uw pc moet een processor hebben van minimaal 1 GHz, 256 MB geheugen en 40 GB opslagruimte. Let bij het installeren wel op: een beperkt aantal netwerkkaarten en scsi-adapters wordt ondersteund – de leverancier heeft daar een lijst van. Installatie gebeurt vanuit een eenvoudig tekstmenu. U kunt Nederlands kiezen voor de tekst, maar de menustructuur blijft soms Duits. Na initiële installatie en het instellen van de netwerkkaart op de console kan vanaf een webclient het beheer worden geregeld en de installatie worden afgerond. Wel hebt u hier wat technische kennis nodig en enige behendigheid in de eigenzinnige en karige bediening, want op de server staan slechts een beperkt aantal rapportages en een paar monitoring-mogelijkheden. Aardig is dat dit systeem overweg kan met isdn, dus adsl is geen verplichting. Op een tweede cd wordt de Mapi-connector versie 2.4.3 geleverd, die geschikt is voor Outlook 97, 98, 2000 en XP. Deze doet wat hij moet doen. Er is een backup-voorziening die alles in brokken van 650 MB klaarzet voor het branden naar cd-r. De wat kale webinterface, WorldPilot, geeft de client inzage in adressen, kalender, taaklijsten, notities en files. Samengevat doet dit product wat het moet doen, maar dan ook niets meer. De Windows-applicatie die het beheer doet van MDaemon heeft een hoop knoppen en tabbladen. De LookOut skin voor web access van MDaemon is fraai en afgeleid van Outlook 2003. MDaemon Pro mail server MDaemon is een krachtig mailserver-product dat geheel is toegesneden op Outlook-ondersteuning en draait onder Windows. Aardig is dat dit product de mogelijkheid biedt om een dynamische dns-server in te schakelen voor adsl zonder vast ip. De gebruikersinterface bij installatie kan op easy en advanced worden gezet. Zet u de interface op advanced, dan wordt u geconfronteerd met honderden tabbladen (die gelukkig overzichtelijk zijn ingedeeld). Tot in de kleinste hoeken in de architectuur van het mailprogramma en de mailprotocollen vindt u instellingen. De hele installatie duurt nog geen vijf minuten en vraagt slechts 10 MB schijfruimte. Niet alleen voor de beheerder is dit een rijk programma, ook de eindgebruiker heeft legio mogelijkheden. Zo is de functie Anti-Spam standaard actief, optioneel installeert u McAfee Anti-Virus. Webadmin, een module om Mdaemon op afstand te besturen, is gratis. Het onderdeel Relayfax is als externe fax-oplossing te gebruiken. Krachtig is dat zelfs dit relatief kleine programma e-mail voor meerdere domeinnamen kan afhandelen; aan elke domeinnaam kan een eigen beheerder worden toegewezen. WorldClient is de gebruikers-webinterface. Hier is veel zorg aan het uiterlijk besteed: er zijn meerdere skins. De fraaie skin LookOut lijkt wel erg op Outlook 2003. In beheer op afstand is niet voorzien, maar wel mogelijk is het extern overnemen van het bureaublad – een standaard voorziening in XP. Voor Outlook gebruikt dit product de zogenoemde GroupWare plug-in. Deze laat in Outlook duidelijk zien tot welke groepsmappen een gebruiker toegang heeft. MDaemon is bestemd voor Windows-applicatieliefhebbers die graag een hoge mate van controle hebben en niet bang zijn voor een technisch indrukwekkend product. Novell gebruikt een eigen pop-up in Outlook om meerdere agenda's te openen; Outlook met Exchange kan dit beter. Novell GroupWise WebAccess heeft veel functionaliteit en geeft breed toegang tot GroupWise. Novell Small Business Suite 6.5 Novell biedt met Novell Small Business Suite wat prijs betreft een interessant alternatief voor Exchange. Novell Small Business Suite werkt op basis van het eigen netwerkbesturingsstysteem Netware 6.5. In een gratis startpakket krijgt u onder andere dit besturingssysteem, mailserver en agenda-server met vijf client-licenties. De omvangrijke softwarebundel is weliswaar gratis, maar het is wel de bedoeling dat de installatie door een Novell-partner gebeurt, die uiteraard wel zijn uren in rekening zal brengen. Novell Small Business Suite biedt behalve het besturingssysteem Novell 6.5 de mail- en samenwerkingserversoftware GroupWise 6.5. Novell heeft een gratis connector voor Outlook beschikbaar, GroupWise Plug-in 3.0 for Outlook. Wij kregen dit onderdeel onder bestandsnaam V3OPIN6_14 aangeleverd. De installatie heeft geen anti-spam- of anti-virusmogelijkheden, maar kan met bijvoorbeeld Gwava (www.gwava.nl), Norton of McAfee worden uitgebreid. Gebruikers kunnen met Outlook, webgebaseerd of met de eigen clientsoftware werken. Het Novell-equivalent van Outlook Web Access is VirtualOffice. Het beheer van de server is ook webgebaseerd, met uitzondering van mailserver Groupwise. De beheertools zijn indrukwekkend, technisch en doorspekt met veel Novell-specifieke elementen. Het programma is ook zonder hulp van buitenaf al snel onoverzichtelijk, ingewikkeld en ontoegankelijk. De Outlook plug-in heeft beperkte functionaliteit. E-mail wordt alleen opgehaald als de refresh-knop wordt ingedrukt. Novell heeft een speciale knop om afspraken te maken in meerdere agenda's, maar wij vinden de Outlook-functie in combinatie met Exchange duidelijker. Samengevat redt Outlook het wel, maar indrukwekkend is het niet. De Groupwise Plugin 3.0 voor Outlook werkt alleen op Outlook 2000 en Outlook XP. De plug-in zal niet worden doorontwikkeld. ***stalker_web_beheer.bmp Stalker is bijzonder breed in beheersfuncties, maar het ziet er allemaal wat hoekig uit. ***stalker_web_gebruiker.bmp Stalker heeft webtoegang, maar er is zo weinig grafische opmaak, dat het uiterlijk lelijk te noemen is. Stalker CommuniGatePro 4.1.8 Het Amerikaanse bedrijf Stalker werkt al sinds 1998 aan CommuniGatePro. Alles aan dit product doet Spartaans aan; het installatietraject verloopt buitengewoon vreemd. Zo is de installatie binnen drie minuten een feit op een Windows-machine. Na installatie gebeurt er niets – een zoektocht waar de software is gebleven levert in eerste instantie niets op. Toch is CommuniGatePro al actief, als Windows service; de bestanden zijn verborgen in de Windows systeemdirectory. In de lopende service kun je niets opstarten of instellen. Vreemd genoeg vinden we het wachtwoord niet in de handleiding of op een andere logische plek, maar is dat 'verstopt' in een bestand op de harde schijf. Onder de naam postmaster vindt u met een webinterface op poort 8010 de instellingen terug en configureert u het product. CommuniGate heeft een grof uiterlijk. Ook de webinterface op Poort 8100, dat toegang geeft voor gebruikers, is lelijk, maar het is dan ook de bedoeling dat u het geheel aankleedt of dit laat doen door een dealer. Pas dan wordt het een toonbaar product. Voor de technische beheerder is er een goede Engelstalige help-functie in de webinterface zelf. CommuniGatePro is in Windows een beetje vreemd omdat het oorspronkelijk van Unix af komt. Er is bijvoorbeeld geen database, alles wordt tekstgebaseerd opgeslagen. In deze eenvoud zit echter wel de kracht van het programma. In specificaties en capaciteit moet dit product niet worden onderschat. Zo kan het duizenden gebruikers aan, en met cluster-configuraties en Radius-ondersteuning past het in grote omgevingen. Zijn er meer dan 150.000-200.000 (!) gebruikers dan wordt het tijd het product op te delen in meerder front-ends en back-ends om een goede performance te behalen. Daarvoor bestaan aparte modules en zijn er verschillende configuraties mogelijk. Wilt u het echt groots aanpakken, dan is het zelfs mogelijk om tot meer dan vijf miljoen gebruikers te gaan. U betaalt dan meer dan $ 100.000 voor de software – een koopje teruggerekend naar de prijs voor een enkele postbus. Echt een product voor grote bedrijven en internetproviders. Beheer van OpenExchange is verzorgd en ziet er vriendelijk en toegankelijk uit. Gebruikers ervaren een rijke complete functionaliteit in de webclient van OpenExchange. Suse OpenExchange Server 4.1 Suse Linux werd nog niet zo lang geleden onderdeel van Novell. Suse levert een van de krachtigste producten in deze test. Het is geen pure Exchange-vervanger, maar het gaat hier om een compleet en op zichzelf staand systeem met groepsfunctionaliteit waar agenda en e-mail deel van uitmaken. Gebruikers- en beheerdersinterface zijn fraai, het beeldscherm van de server waar het product op draait is eigenlijk niet nodig. U kunt de kast dus makkelijk ver weg zetten. De installatie van OpenExchange is relatief eenvoudig: u hebt niet meer nodig dan een half uurtje tijd, de installatie-cd's en een leeg systeem. OpenExchange vraagt 512 MB hoofdgeheugen en bij voorkeur twee harde schijven. Minder geheugen en een enkele harde schijf kan ook, maar is niet verstandig. Liefhebbers vinden de broncode op de cd, op enkele kernmodules na. Met een minimum aan instellingen kunt u al aan de slag met het programma. Een Outlook-connector, Islox, vinden we op internet en geeft de door ons gezochte Outlook-functionaliteit. Outlook functioneert prima, maar kent niet vanzelfsprekend de specifieke OpenExchange diensten en voorzieningen. Door alleen met Outlook te werken doet u het product te kort. U mist dan namelijk alle fraaie OpenExchange-functionaliteit zoals de projectfuncties, documentbeheer, de kennisbank, het prikbord en het forum. Voor e-mail is een spamfilter ingebouwd, Antivirus AMaVIS (amavis.org) voegt u optioneel toe. OpenExchange gebruikt DyCE als instant messenger-functionaliteit en FerrariFAX verzorgt eventueel een fax-interface. Beide zijn meegeleverd. OpenExchange is indrukwekkend, compleet en gebruiksvriendelijk en verdient het niet alleen Outlook te bedienen. ***TeamLink3_beheer.bmp Beheer van TeamLink3 is een Windows-applicatie die overzichtelijk is ingedeeld. TeamLink3 gebruikt een nette webclient om ook op afstand makkelijk te kunnen werken. TeamLink3 Pro for Windows Het jonge Delftse bedrijfje ConnecTUX begon in 1999 met het leveren van Linux-netwerkoplossingen. De interesse bleek al snel groot en toen bleek dat veel van hun klanten Outlook gebruikten, was dit een reden om TeamLink3 te ontwikkelen. Het product werkt zowel op Windows als op Linux en wordt geleverd met een plug-in voor Outlook. De werking is verbluffend eenvoudig en voor klein zakelijke omgevingen zeer effectief: TeamLink gebruikt een gedeelde map op het netwerk. Installatie is daarom eenvoudig en behelst slechts enkele megabytes. Zowel op de server als op de client verschijnt na de setup een wizard, waarbij de 'lastigste' stap het aanwijzen van de gedeelde map is. De Windows-versie die we voor deze test bekijken werkt op 2000, XP en Windows 2003 Server. De Linux-versie wordt met backup-software en firewall geleverd. Norman Anti-Virus krijgt u er gratis bij inclusief updates. De Windows-versie kent WebAccess naar e-mail en agenda, het Linux-product heeft dit nog niet. Connectux komt binnenkort ook met een spam-filter. Zonder mailserver is het product het goedkoopst. Die variant is interessant wanneer u bij voorkeur gebruikmaakt van e-mail bij een internetprovider. Het product kost dan € 299, € 200 goedkoper dan de versie mét mailserver. Wat ons bevalt is de eenvoud van het programma en de goede Outlook-'pasvorm'. Een perfect product voor wie eenvoud zoekt en niet geïnteresseerd is in instellingen, logbestanden en rapportages van de mailserver. Conclusie De perfecte vervanger van Exchange is er niet. Geen van de hier besproken producten biedt de Outlook-gebruiker alles wat hij ook krijgt bij Exchange, maar daarvoor zijn Outlook en Exchange dan ook te nauw met elkaar verbonden. Wel kunt u met de geteste producten met de basisfuncties van Outlook aan de slag. Novell Small Business Suite en Suse OpenExchange hebben het in deze test het moeilijkst. Deze producten zijn weliswaar fraai, maar hebben een sterke eigen identiteit: hun kracht ligt elders en als Outlook-gebruiker zie je maar een klein deel van de vele mogelijkheden terug. Deze producten komen beter uit de verf als u niet Outlook maar hun eigen client of webclient gebruikt. TeamLink3 en MDaemon passen daarentegen uitstekend bij Outlook. Onze voorkeur gaat uit naar Mdaemon met zijn vele opties. Vanwege de gebruiksvriendelijkheid van TeamLink en de gunstige prijs is dit pakket zeker een goede tweede. Ip-adres, mx, dns, router en OpenRelay Het opzetten van een eigen server die alle e-mail binnenshuis afhandelt vereist een aantal voorzieningen. De server moet vanaf het internet te vinden zijn met een domeinnaam; deze moet u registreren en onderbrengen op een betrouwbare Dynamic Name Server (dns). Voor een .nl naam kan een provider deze twee stappen zetten, tegen betaling. Voor .com namen zijn er goede en goedkope dienstverleners op internet als register.com of godaddy.com. Na registratie kan een ip-nummer aan de naam gekoppeld worden, en door gebruik te maken van het zogenoemde mx-record kunt u aangeven dat een andere server de e-mail afhandelt. Zo brengt u bijvoorbeeld de webpagina onder bij de provider voor een optimale snelheid, en handelt uw adsl-aansluiting de e-mail af. De router op de zaak moet dan wel worden opengezet voor smtp (poort 25) en eventueel voor pop3 (110), imap3 (220) en imap4 (143) als u van buitenaf mail wilt ophalen. Bedenk wel dat een mailserver hierdoor kwetsbaarder is en bestand moet zijn tegen indringers op internet. Bovendien moet hij up-to-date worden gehouden. Voorkom dat de server 'open' staat en zo misbruikt kan worden door spammers. Kijk hiervoor op ordb.org onder test een open relay voor een

Bezit je veel audiobestanden van uiteenlopende artiesten? Het is dan een hele uitdaging om de boel enigszins netjes te ordenen. De gratis versie van MediaMonkey helpt je hierbij. Maak met dit Windows-programma een overzichtelijke muziekbibliotheek en speel je favoriete liedjes op de computer af.

Tip 1 Digitale jukebox

MediaMonkey is eigenlijk een digitale jukebox. Het programma ondersteunt nagenoeg alle gangbare audioformaten, zoals flac, ogg, wma, ape en natuurlijk mp3. Alle liedjes die je aan dit programma toevoegt, belanden in een overzichtelijke catalogus. Het maakt niet uit of je nou honderden, duizenden of honderdduizenden nummers toevoegt, want MediaMonkey ordent zorgvuldig alle bestanden.

Om MediaMonkey te downloaden, klik onder Standard Version op DOWNLOAD [versienummer]. Dubbelklik op het exe-bestand en selecteer de Nederlandse taal, waarna je bevestigt met OK. Je klikt nu telkens op Volgende om de installatie te doorlopen. Accepteer hierbij de licentieovereenkomst. Klik als laatste op Installeren / Voltooien.

Download de gratis Windows-versie van MediaMonkey naar je computer.

Tip 2 Liedjes toevoegen

Misschien heb je op de computer of NAS flink wat muziek opgeslagen. In de tijd dat downloaden voor eigen gebruik nog min of meer gedoogd werd, lagen de audiobestanden immers voor het oprapen. Wellicht kun je omstreden downloadnetwerken als Napster, Kazaa, LimeWire, bittorrent en usenet (nieuwsgroepen) nog herinneren. Daarnaast kun je natuurlijk ook kopieën van cd’s op de computer bewaren (zie tip 6).

MediaMonkey wil eerst weten waar jouw digitale audiocollectie zich bevindt. Hierbij selecteert het programma automatisch de standaard muziek- en video-map in Windows. Staan daar geen liedjes in, dan haal je de vinkjes voor deze bestandslocaties weg. Klik rechtsboven op LOCATIE TOEVOEGEN en kies Lokale opslag. Zodra je de juiste map met muziek hebt gevonden, zet je hier een vinkje voor. Je kunt zo meerdere bestandslocaties selecteren. Klik daarna op OK.

Naast lokale mappen voeg je net zo eenvoudig muziek van andere apparaten toe, zoals een NAS of pc. Kies in dat geval LOCATIE TOEVOEGEN / Netwerk of Mediaserver, waarna je de juiste map of server selecteert. Klik daarna op OK.

Via VOLGENDE / VOLGENDE / VOLTOOIEN importeert MediaMonkey alle nummers in de bibliotheek. Dit proces kan even duren. Klik tot slot op SLUITEN.

Geef aan in welke (netwerk)map de muziek staat opgeslagen.

Tip 3 Eerste blik

Het hoofdvenster van MediaMonkey opent eerst met een welkomstscherm. Klik linksboven op Home om je muziekcollectie te tonen. Als het goed is, zie je verschillende albumhoesjes. Met de standaardinstellingen staan de secties Artiesten en Albums op alfabetische volgorde gerangschikt. Klik achter een sectie op alles weergeven om een volledig overzicht te tonen. Gebruik als alternatief bovenaan de knoppen Alle bestanden, Albums en Genres om binnen jouw muziekverzameling te snuffelen. Via Home keer je op ieder moment weer terug naar het beginvenster.

Zeker in een omvangrijke collectie is het nog een hele kunst om dat ene liedje te vinden. Gelukkig heeft MediaMonkey een snelle zoekfunctie. Klik rechtsboven op het vergrootglas om het zoekveld te ontvouwen. Je hoeft maar een deel van een liedje, albumtitel of artiest te typen. Het programma laat namelijk meteen de bijbehorende resultaten zien. Klik voor een uitgebreidere zoekfunctie bovenaan op Naar Geavanceerd.

MediaMonkey maakt van alle muziek een overzichtelijke bibliotheek met albumhoesjes.

Tip 4 Muziek luisteren

Uiteraard wil je de muziek ook graag beluisteren. Als je op een albumhoesje klikt, komen de onderliggende nummers tevoorschijn. Afhankelijk van in welke sectie je zit, dien je mogelijk nogmaals op de afbeelding te klikken. Gebruik achter de albumtitel de afspeelknop om alle liedjes in chronologische volgorde af te spelen. Je hoort meteen geluid.

Je kunt de liedjes ook husselen. Klik in dat geval op het pictogram met de twee gekruiste pijlen en luister in willekeurige volgorde naar de nummers. Wil je een specifiek liedje van het album horen? Zweef dan met de muisaanwijzer boven een titel en klik daarna op de afspeelknop.

Achter ieder albumhoesje schuilen er meerdere nummers.

Tip 5 Afspeellijst maken

Je maakt in MediaMonkey eenvoudig een eigen afspeellijst. Daarmee luister je naar jouw favoriete nummers van verschillende artiesten. Klik in de menubalk op Bewerken / Nieuwe afspeellijst. Er verschijnt aan de rechterkant een nieuw deelvenster. Typ een relevante naam en bevestig met Enter.

Zoek nu een nummer dat je aan de lijst wilt toevoegen. Klik eerst op de naam van het liedje en sleep deze audiotrack met ingedrukte muisknop naar het rechterdeelvenster. Je kunt als alternatief ook met de rechtermuisknop op een nummer klikken. Navigeer vervolgens naar Verzenden naar / Afspeellijst en klik op de juiste naam. Je maakt zoveel favorietenlijstjes als je maar wilt. Alle afspeellijsten zijn in het linkermenu bereikbaar.

Geen zin om zelf een afspeellijst te maken? Laat MediaMonkey dit dan voor je doen. Ga naar Bewerken / Nieuwe Auto-Afspeellijst. Er verschijnt een nieuw venster waarin het programma volgens zelfgekozen criteria liedjes selecteert. Misschien wil je bijvoorbeeld alleen maar rockmuziek horen. Klik in dat geval op het plusteken en kies Genre. Je typt volgens bovengenoemd voorbeeld Rock, waarna je bevestigt met Enter. Uiteraard staat het je vrij om andere criteria te gebruiken. Geef de automatische afspeellijst tot slot een andere naam.

Voeg via het contextmenu goede nummers aan een afspeellijst toe.

Tip 6 Audio-cd’s rippen

Wil je een digitale kopie van een fysiek muziekalbum op de computer bewaren? Dan komt de ripfunctie van MediaMonkey goed van pas. Daarmee kopieer je de inhoud van een audio-cd naar de pc. Een voorwaarde is dat het systeem is voorzien van een (extern) cd/dvd-station.

Doe eerst een muziek-cd in de lade van de optische drive. Na even wachten verschijnt in MediaMonkey vanzelf het venster Albumgegevens kiezen. Selecteer in het overzicht het juiste muziekalbum. Dat is belangrijk, want het programma koppelt zo de juiste eigenschappen aan elk liedje. Denk onder meer aan de artiest, de naam van het nummer en het genre. Maak een keuze en bevestig met OK.

Klik in de menubalk op Extra / Audio-CD rippen. De nummers van het album komen tevoorschijn. Standaard staan voor alle liedjes vinkjes. Als je een bepaald nummer niet op de computer wilt bewaren, haal je het desbetreffende vinkje weg.

Heb je alleen interesse in de grootste hits van een album? Verwijder voor de overige nummers dan de vinkjes.

Tip 7 Ripinstellingen

Voordat je de cd naar de computer kopieert, neem je eerst de instellingen door. Geef aan in welke map je de nummers wilt opslaan. Zodra je op CONFIGUREREN klikt, komt er een nieuw venster tevoorschijn. Ga via BLADEREN naar de gewenste map en bevestig met OK om deze opslaglocatie te selecteren. MediaMonkey plaatst elk geript album in een eigen submap. Sluit het venster met OK.

Met de huidige instellingen maakt het programma mp3’tjes. Je kunt desgewenst ook een ander audioformaat instellen. Klik dan eerst op MP3 en kies bijvoorbeeld WMA, WAV of FLAC. De twee laatstgenoemde bestandsformaten bieden over het algemeen een hogere audiokwaliteit. Daarentegen nemen de liedjes wel meer opslagruimte in beslag. Mp3 staat bekend om zijn acceptabele geluidskwaliteit en geringe bestandsomvang.

Bij sommige audioformaten kun je de kwaliteit aanpassen, zoals in het geval van ogg, wav, wma, aiff en flac. Klik dan achter de gekozen indeling op INSTELLINGEN. Een hogere waarde resulteert doorgaans in een betere geluidskwaliteit. Houd hierbij wel rekening met grotere bestanden en een langere ripduur. Maak een keuze en klik op OK. Bevestig nogmaals met OK om het ripproces te starten. Na afloop belanden de nummers vanzelf in de bibliotheek van MediaMonkey.

Bepaal in welke (sub)map je de geripte nummers wilt opslaan.

Tip 8 Schijfjes branden

De omgekeerde route werkt ook: niet rippen, maar brand een album naar een schijfje en speel deze cd vervolgens af op een cd-speler. Handig voor wie nog een klassieke audioset met goede speakers bezit. Overigens heb je voor dit klusje wel een (externe) cd-brander en leeg schijfje nodig.

Doe een beschrijfbare cd-r in de lade van de cd-brander. Je kunt hier normaal gesproken tachtig minuten muziek op kwijt. Klik nu met de rechtermuisknop op een albumhoes en kies Verzenden naar / Audio-CD (Branden). Belangrijk is dat in het kleine venster achter Schijf: de juiste cd-brander is geselecteerd. Klik op BRANDEN om het proces te starten. Na afloop hoor je een geluidssignaal en wordt de cd uitgeworpen. Overigens kun je deze opties eventueel uitvinken.

Je brandt desgewenst ook nummers van verschillende albums en artiesten op een cd. Het is dan handig om van jouw favoriete liedjes eerst even een afspeellijst te maken (zie tip 5). Je navigeert in het linkermenu daarna naar Afspeellijsten. Klik met de rechtermuisknop op de bewuste lijst en kies Verzenden naar / Audio-CD (Branden) / BRANDEN.

Brand een muziekalbum of afspeellijst eenvoudig naar een lege cd.

Tip 9 Metadata wijzigen

Elk digitaal opgeslagen liedje bevat metadata. Dit noemt men ook wel tags. Hierin staan allerlei gegevens, zoals de artiest(en), de naam van het nummer en het uitgiftejaar. Het is belangrijk dat alles klopt, want MediaMonkey deelt op basis van deze informatie zijn bibliotheek in. Bovendien bevindt zich in de metadata ook een hoesafbeelding.

Met name bij gedownloade bestanden klopt de metadata soms niet. Gelukkig herstel je eenvoudig een foutje. Klik in MediaMonkey met de rechtermuisknop op het bewuste liedje en kies Eigenschappen. Er verschijnt een venster met verschillende kenmerken. Pas naar eigen inzicht een of meerdere velden aan. Bij Score laat je eventueel ook nog jouw waardering voor het nummer blijken. Kies tussen een waarde van één tot vijf sterren.

Bij het tabblad Details staan nog meer kenmerken van het liedje. Die kun je eveneens allemaal wijzigen. Verder voeg je via Songteksten vrijblijvend een complete liedtekst toe. Kijk tot slot ook nog even bij Illustraties, want je kunt hier zo nodig een andere albumhoes selecteren. Klik op OK om eventuele wijzigingen op te slaan.

Controleer in de Eigenschappen of het liedje aan de juiste albumhoes is gekoppeld.

Tip 10 Automatisch taggen

Het aanpassen van metadata heet ook wel het taggen van muziek. MediaMonkey heeft hiervoor een slimme functie, want het programma wijst op jouw verzoek automatisch de juiste metadata aan alle nummers van een album toe.

Klik met rechts op een muziekalbum en kies Auto-labelen. Het programma gaat nu op zoek naar de correcte gegevens. Hebben liedjes bijvoorbeeld geen titels, dan probeert de software deze via een zogenoemde audiovingerafdruk te achterhalen. Door de huidige audiodata met dat van een database te vergelijken, komt MediaMonkey de juiste tags op het spoor. Er wordt zo nodig ook een verse albumhoes opgehaald. Vink de nummers aan waarvan je de metadata wilt aanpassen en bevestig met LABELEN EN DOORGAAN.

Wijs in één klap correcte tags aan alle liedjes van een muziekalbum toe.

Tip 11 Mediaserver

Tijdens de installatie activeert MediaMonkey op de achtergrond een mediaserver. Het voordeel hiervan is dat je met andere apparaten in je thuisnetwerk de muziekbibliotheek kunt benaderen. Denk onder andere aan een geschikte smart-tv, netwerkreceiver, wifi-speaker en soundbar. Je speelt de nummers op deze apparaten af.

Open maar eens met de afstandsbediening de bronlijst van een smart-tv en kies MediaMonkey Bibliotheek. Daarachter staat waarschijnlijk ook nog de naam van jouw computer vermeld. Je dient deze televisie nu toegang tot de muziekbibliotheek te geven. Klik in MediaMonkey op JA. Zodra je de bibliotheek op de smart-tv vernieuwt, heb je toegang tot alle albums en afspeellijsten.

Stream de nummers over je thuisnetwerk naar andere apparaten, zoals een smart-tv.

IJskoffie is populairder dan ooit. Om in te spelen op die trend lanceert L'OR de Barista Absolu: een nieuwe koffiemachine die niet alleen warme, maar ook gekoelde koffie zet. Samen met de speciale capsules zet je er thuis gewoon zelf een goede ijskoffie mee – mét smaak en cremalaag.

Gekoelde koffie met één druk op de knop

De Barista Absolu is de eerste koffiemachine van L'OR die speciaal is ontworpen met ijskoffie in gedachten. Een opvallend detail is de knop 'Enjoy Over Ice'. Die activeert een langzamere, zachte extractie van de koffie, zodat de smaken behouden blijven en niet verwateren door het ijs. Voeg zelf ijsklontjes toe aan het glas en je krijgt een koude koffie met een volle cremalaag en een verfrissende smaak.

Wie liever iets romigs of zoets drinkt, kan de basis eenvoudig aanvullen met melk, siroop of slagroom. Ook warme koffievarianten zijn mogelijk: van ristretto en espresso tot lungo of twee koppen tegelijk. Dankzij 19 bar pompdruk en geavanceerde extractietechnologie belooft de machine koffie met de intensiteit van een barista.

©L'OR

Tot 18 koffievariaties

De L'OR Barista Absolu is geschikt voor zowel standaard- als XXL-capsules van L'OR, waarmee je tot 18 verschillende koffievariaties kunt bereiden. Met de knop 'Intensity Boost' verhoog je de extractieduur voor een krachtiger kopje. De machine is beschikbaar in zwart, wit en grijs, met een adviesprijs van 129 euro.