Vliegtuigen die over scheren, fluitende vogels op de achtergrond of bomexplosies die de ramen van de kamer doen trillen. Surround geluid maakt het mogelijk. De computerindustrie is inmiddels ook over stag. Soft- en hardware voor het beluisteren van surround geluid bestond al, maar nu kunt u ook zelf aan de slag.

Surround geluid heeft de bioscoop thuis gebracht en een ieder met een surround-installatie kan nu intenser genieten van een film. Was de filmindustrie de bakenmat van surround geluid, nu volgen ook andere entertainment sectoren. Zo zijn er al enkele computerspellen verschenen waarbij de kogels om je oren vliegen en waar je meerdere malen achterom moet kijken omdat je wordt achtervolgd. En wat te denken van de muziekindustrie. Als wapen tegen het illegaal kopiëren van muziek probeert men met alle macht de beter beveiligde opvolger van de cd in de markt te zetten. En aangezien de meeste consumenten niet warmlopen voor het argument van kwalitatief beter geluid, wordt steeds vaker surround geluid genoemd als reden om over te stappen op DVD-Audio of Super Audio-CD. Surround geluid De dvd heeft er voor gezorgd dat steeds meer mensen overgaan tot de aanschaffen van een surround systeem bestaande uit vijf, zes of zeven luidsprekers en een subwoofer. Alleen op die manier valt er te genieten van de verschillende geluidskanalen in Dolby Digital of DTS op uw dvd. De aanvulling van een center luidspreker, een subwoofer en twee tot vier surround luidsprekers op de bekende rechter en linker luidspreker, zorgt voor een grotere beleving van de film of het concert dat u bekijkt, simpelweg door de suggestie te wekken dat u erbij bent. Om hier optimaal van te kunnen genieten moeten de luidsprekers goed zijn op- en afgesteld. Daarnaast speelt de kwaliteit van de apparatuur, bekabeling en luidsprekers ook een doorslaggevende rol voor de totale beleving. Eigenlijk is bestaat surround geluid al een tijdje. Weliswaar niet in de zin van zes of meerdere gescheiden kanalen, maar de mogelijkheid om een stereosignaal naar meer dan twee luidsprekers te sturen. Dit kon door gebruik te maken van de Dolby Prologic decoder. Deze is in staat om bepaalde geluiden uit een stereotrack te filteren en deze door te sturen naar de surround luidsprekers. Nadeel hiervan is dat niet alle geluidsfrequenties die het menselijk oor kan waarnemen kunnen worden mee gestuurd. Het oor kan frequenties waarnemen die liggen tussen de 20 Hz en 20 kHz. Deze bandbreedte kan alleen naar luidsprekers worden verstuurd als er gebruik wordt gemaakt van een gescheiden geluidskanaal. Dolby Digital en DTS zijn encodeertechnieken waarmee zes afzonderlijke kanalen in het volle frequentiebereik kunnen worden gebruikt. Iedere luidspreker kan hierdoor weergeven wat de maker van de surroundmix heeft bedacht. Ook de surround luidsprekers kunnen hierdoor gebruik maken van het volledige frequentiebereik. Uw voordeel De audio-industrie vaart wel bij de hype rond surround geluid. Oude nummers en concerten worden opnieuw op een dvd, DVD-Audio of SACD geperst maar nu staat er groot bij vermeldt dat het een multichannel versie betreft en dus geschikt is voor surround installaties. Velen laten zich verleiden maar vragen zich na het beluisteren af wat nu eigenlijk precies het verschil is. En gelijk hebben ze want vaak is er maar nauwelijks verschil te vinden met de stereorelease van het concert. Sterker nog vaak is de stereo track alleen maar door een surround decoder heengehaald waardoor er in ieder geval geluid komt uit de surround luidsprekers. Maar dit heeft natuurlijk niets met mixen van surround geluid te maken. U kunt dit zelf ook als u maar over de juiste software en encoders beschikt. U kunt dan in een handomdraai Dolby Digital of DTS surround geluid creëren en daarbij gelijk honderden euro's besparen. En na wat oefening zult u waarschijnlijk de mixen van veel commerciële muziek cd's overtreffen. Anders ligt dit natuurlijk bij de surroundmixen van films. Deze zijn met professionele middelen en door experts in elkaar gezet. De meeste mensen zullen niet de middelen hebben om dit te kunnen realiseren. Dit neemt niet weg dat als video- en audiobewerken tot uw hobby's behoren er geen mogelijkheden zijn. De hedendaagse software beschikt over genoeg mogelijkheden om goede surroundmixen te maken die uw eigen videomateriaal een stuk aantrekkelijker kunnen maken om naar te kijken. Benodigdheden Om surroundmixen te kunnen maken moet uw computer hiervoor wel zijn uitgerust. Belangrijk is een goede geluidskaart die in staat is om surround geluid weer te geven en ASIO 2.0 ondersteunt. Dit is nodig om uw geluidssignalen naar verschillende luidsprekers te kunnen sturen, zodat u tijdens het mixen hiernaar kunt luisteren. Een goede luidsprekerset is geen overbodige luxe. Het ideaalst zou zijn als u een goede av-receiver heeft met daaraan een stel goede luidsprekers. De kans dat uw mix dan op andere installatie ook goed werkt wordt dan verhoogt. Zeer belangrijk is dat de luidsprekers goed zijn afgesteld. Een verkeerd geëncodeerde mix is storend om naar te luisteren. Onze oren kunnen al verschillen opmerken van enkele milliseconden vertraging in geluid. Op de website van Dolby kunt u genoeg informatie vinden over hoe dit het beste kan. Uw mix kunt u maken met één van de pakketten die in de kaders staan. Daarnaast kunt u ook eens kijken naar het videopakket Vegas Video 4.0 en de audiopakketten MX 51 en Samplitude of Sequoia. Encoderen Nadat uw mix klaar is, moet u het geluid nog encoderen voor gebruik op dvd, cd of internet. Voor gebruik op dvd kunt u een Dolby Digital of DTS-encoder gebruiken. Over het algemeen zijn deze zeer prijzig en het is dan ook verstandig u keuze voor software goed te bepalen. Het is ook mogelijk om surround geluid op een cd te zetten. Op dit moment kan dit alleen met de Surcode CD-DTS encoder van Minnetonka. De goedkoopste oplossing is surround geluid te produceren voor het internet. De gratis encoders van Realplayer en Windows Media Encoder zorgen er voor dat iedereen met een surround installatie aan zijn computer kan genieten van uw creaties. Hoe zat het ook al weer? Frequentie 1 Hz (Hertz) is één trilling per seconde. Mensen kunnen trillingen waarnemen van 20 Hz tot 20 Khz (20.000 Hz). Lage frequenties geven lage tonen weer, hoge frequentie hoge tonen. Intensiteit (amplitude) De intensiteit van geluid wordt aangeven met de eenheid decibel (dB). De intensiteit bepaalt het volume. De ondergrens van mensen ligt bij 0 dB, terwijl de bovengrens rond de 120 dB ligt. Het geluidsniveau van een stofzuiger ligt rond de 80 decibel, dat van een opstijgend vliegtuig rond de 130 decibel. Sample rate Als analoog geluid digitaal wordt opgeslagen gebeurt dat in stappen. Ieder stap noemen we een sample. De hoeveelheid stappen per seconde noemen we samplerate. Hoe hoger de samplerate, des te beter het geluid. Met andere woorden: het geluid wordt nauwkeuriger geregistreerd en er treedt minder vervorming op. De samplerate wordt uitgedrukt in Hertz, net zoals de frequentie van het geluid. Bij 8 kHz wordt geluid redelijk verstaanbaar. Bij 44.1 Khz (44.100 Hz) praten we over cd-kwaliteit. De meeste dvd's hebben een samplerate van 48 kHz. Bitdiepte Het registreren en opslaan van de amplitude van een sample noemen we bitdiepte. Hoe hoger de bitdiepte, des te beter het geluid, omdat de registratie nauwkeuriger plaatsvindt. Bitdiepte Aantal stappen voor registratie 4 bits 16 8 bits 256 12 bits 4.096 16 bits 65.536 24 bits 16.777.216 32 bits 4.294.967.296 Voor het opnemen van audio cd's wordt een bitdiepte gebruikt van 16. De volume van het geluid kan dus in 65.536 verschillende stappen worden opgeslagen. DVD maakt gebruik van een bitdiepte van 24. Dynamisch bereik Het verschil tussen het laagste en hoogste aantal decibels wordt dynamisch bereik genoemd. Het berekenen van het dynamisch bereik van uw opname is zeer eenvoudig. U vermenigvuldigd de bitdiepte met 6 (dB). Het dynamisch bereik van de audio op een dvd met een bitdiepte van 24 komt dan uit op 24 x 6 dB = 144 dB. 8 tips voor het maken van een surroundmix Heb duidelijk voor ogen hoe de uiteindelijke surroundmix moet klinken, voordat u effecten toepast, faders verschuift en het geluid gaat balanceren. Het is verstandig om met zoveel mogelijk afzonderlijk originele geluidsbronnen te werken in een surroundmix. U heeft dan de maximale vrijheid om het geluidsbeeld te creëren dat u wenst. Surround geluid mag nooit ten koste gaan van het hoofddoel. Teveel surround geluid wordt al snel irritant en leidt van het hoofddoel af. Bij het gebruik van effecten op individuele geluidssporen moet u altijd in de gaten houden deze klinken in de totale mix. Zorg ervoor dat niet alle lage frequenties (20 Hz – 120 Hz) naar het Low Frequenties Effects (LFE) kanaal worden gestuurd. Leg de grens op 80 Hz om te voorkomen dat mensen zonder subwoofer zonder bass komen te zitten. Test uw finale mix altijd op verschillende installaties en het liefst ook in verschillende ruimtes. U krijgt hierdoor een goed beeld hoe uw mix zal klinken in verschillende situaties. Houdt er bij het exporteren rekening mee dat niet iedereen beschikt over een surround installatie. Downmix uw werk ook naar stereo. Of iets mooi is of niet is erg subjectief. Ga dus niet teveel af op wat anderen vinden. Als u het mooi vindt klinken moet u het gewoon doen! Maven3D Professional Instabiele alleskunner Dit pakket van Emersys is speciaal ontwikkeld voor het maken van 3D- en multikanaalsgeluid. Vol met voorbeelden en online tutorials zal een ieder snel overweg kunnen met dit pakket. De middelen die u krijgt om uw geluid te positioneren zijn zeer efficiënt en eenvoudig toe te passen. Met 'Sound Field' kunt u het geluid positioneren in de kamer en daarbij kunt u ook de afmetingen van deze kamer opgeven. Het 'Sound Image' effect biedt u de optie om het geluid door gebruik van trackbals te positioneren ten op zichten van de luisteraar. Tenslotte kunt u met 'Surround Panning' het geluid pannen en balanceren tussen de verschillende luidsprekers. Dit alles kan op een geautomatiseerde wijze waardoor een stabiel geluidsbeeld mogelijk is. Maven3D heeft ook een aantal zwakke kanten. Het gaat te precies om met het importeren van geluidsformaten. Kan Maven3D niet met een formaat overweg, dan crashed het. En dat crashen gebeurt vaker en helaas om onduidelijke redenen. Daarnaast kan Maven3D niet overweg met de ASIO 2.0 drivers van de Soundblaster geluidskaarten. U zult dus een andere geluidskaart moeten hebben om geluid te kunnen versturen naar gescheiden kanalen. De exportmogelijkheden zijn zeer goed. Wel moet u een licentie aanvragen voor het exporteren naar Dolby Digital 5.1 en MPEG AAC. Daarnaast kunt u exporteren naar multichannel wav en MP3. Systeemeisen: Windows 98SE, 2000, XP, 55 MB HD Prijs: Maven3D Professional Є 330,57, Dolby Digital encoder Є 247,11 Info: www.maven3d.com Adobe Audition Betaalbare professionaliteit Het pakket dat vroeger de naam CoolEdit Pro droeg heet nu Adobe Audition. Geluidsbewerking is de hoofdfunctionaliteit van dit pakket en met de zee uitgebreide handleiding van Adobe kan zelfs een beginner ver komen. Wie direct aan de slag wil kan op de website van Adobe tutorials downloaden die stap voor stap vertellen hoe het doel te bereiken. Surround geluid maken is kinderlijk eenvoudig met de multichannel Encoder. Nadat u in de Multitrack View zes afzonderlijke tracks heeft gevuld met geluid kunt u de 'Multichannel Encoder' openen. Als u klikt op een track wordt deze actief in de 'Surround Panner'. U kunt hier, door de 'Panner Point' te verschuiven het geluidsbeeld verplaatsen naar de gewenste luidspreker(s). Wilt u het geluid automatisch gepand hebben, dan kunt u de 'Pan Envelopes' gebruiken. Met deze handels kunt u precies aangeven op welke punt het geluid waar moet zijn. Wie houdt van veel bas, kan de 'Frequently Band Splitter' inzetten om de lage frequenties uit het geluid te filteren om die vervolgens aan het LFE-kanaal toe te kennen. U kunt u surroundmix exporteren naar zes individuele mono wav-bestanden om deze vervolgens te laden in een Dolby Digital of DTS encoder. Exporteren naar een multichannel wav-bestand is handig als u de track wilt gebruiken in bijvoorbeeld Première Pro. Wilt u creatie delen met de rest van de wereld dan maakt Audition er een multichannel wma-bestand van dat u kunt afspelen in Windows Media Player. Helaas is Audition niet in staat om te encoderen naar Dolby Digital of DTS. Systeemeisen: 400 MHz, 256 MB ram, Windows 98SE, 2000, XP, 55 MB vrije schijfruimte Info: www.adobe.com Prijs Є 355,81 Adobe Première Pro Snel en efficiënt Surround geluid maken bij uw eigen videoproducties is zeer handig maar bovenal leuk. Première pro biedt u alle tools die u hiervoor nodig hebt. Om audio te bewerken in Première moet u zich vooral storten op de audiomixer. Hiermee kunt u namelijk de audio op de verschillende tracks routeren naar submixen of de master track. Hier is ook de plaats waar u aangeeft uit welke luidspreker(s) u het geluid wenst te horen. Dit gebeurt handmatig door de 'Puc' te verschuiven naar de positie waar u het geluid wilt hebben. Om de panning of balancering van geluid te automatiseren kunt u gebruik maken van 'Keyframes'. Dit gebeurt op de audiotracks in de 'Timeline'. Enige oefening is hier noodzakelijk om alles onder de knie te krijgen. Gelukkig kunt u ook voor Première Pro de nodige tutorials downloaden op de website van Adobe. Erg handig zijn de volume faders voor de verschillende geluidssporen en de verschillende audio-effecten die u kunt gebruiken om uw geluid naar wens aan te passen. De audiomixen kunt u altijd los van de video opslaan. Première downmixed de audio naar stereosignalen als u hiervoor kiest. U kunt de 5.1 surroundmix ook opslaan als multichannel wav-bestand om bijvoorbeeld de nabewerking van de audio te doen in een professioneel audio pakket. Voor het encoderen naar Dolby Digital 5.1 heeft u een licentie nodig van Minnetonka. Hiervoor moet flink in de buidel worden getast. Na drie keer wordt u gevraagd 295 dollar te betalen. Minimale systeemeisen: Pentium 800 MHz, 256 MB ram, Windows XP, 800 MB vrije schijfruimte Prijs Є 891,31 Info: www.adobe.nl Surcode DVD-DTS Eenvoudig maar te duur DTS-encoders zijn maar beperkt beschikbaar. De bekendste zijn Surcode DVD-DTS encoder en de goedkopere variant Surcode CD-DTS. Met deze software kunt u de zes mono wav- of aiff-bestanden van de verschillende luidsprekers importeren en encoderen naar een enkel wav-bestand dat u kunt branden op een dvd of cd. Meer dan het importeren en encoderen is er niet, dus iedereen kan hier snel mee uit de voeten. Minimale systeemeisen: Windows 98, 2000, NT. XP, 128 MB Ram, 10 GB HD, DVD-brander Prijs: Surcode DVD-DTS Є 1648,76, Surcode CD-DTS Є 412,40 Info: www.surcode.com Nuendo 2.0 Professioneel en prijzig Dit zeer professionele pakket kan alles wat u wilt met audio. In de handleiding vindt u een proefles voor het maken van een surroundmix. Zeker als u minder bekend bent met audiosoftware is dit een aan te raden start. Nuendo kan overweg met bestanden van 24 bit / 48 kHz. Deze bestanden kunt u eenvoudig importeren op mono, stereo of 5.1 tracks. In de mixer kunt u de afzonderlijke tracks routeren naar de master 5.1 track. De 'SurroundPan' wordt dan zichtbaar en u kunt dan handmatig of automatisch het geluid naar de verschillende luidsprekers sturen. Om de mix te encoderen naar Dolby Digital 5.1 moet u een plug-in kopen van Є 894,-. Hiervoor krijgt u wel de mogelijkheid om de bestanden tot op de decibel nauwkeurig te encoderen. Gelukkig kunt u de mix ook opslaan als een multichannel wav-bestand zodat u het in andere encoders of audiosoftware kunt encoderen. Minimale systeemeisen: Pentium 800 MHz, 384 MB ram, Windows 2000, XP, Prijs: Nuendo 2.0 Є 1499,- , Dolby Digital encoder Є 894,- Info: www.steinberg.net .

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een dashcam is handig om in het geval van een ongeval of andere gebeurtenissen de opnames terug te kunnen kijken. Wij vonden vijf dashcamsystemen voor een mooi prijsje.

Een dashcam legt videobeelden vast die kunnen dienen als bewijsmateriaal bij een ongeluk of verkeersconflict. Daarnaast kan een dashcam ook leuke of bijzondere momenten onderweg vastleggen, zoals mooie landschappen. Of een dashcam toegestaan is in het verkeer, verschilt per land. Wil je er eentje gebruiken tijdens je vakantie in het buitenland, controleer dan wat wel en niet mag, bijvoorbeeld via de website van de ANWB.

AZDome M63 Pro

De AZDome M63 Pro is een dashcam die beelden in 4K-kwaliteit opneemt. Daardoor zijn details, zoals kentekens, goed zichtbaar. De camera heeft GPS, zodat je ook achteraf kunt zien waar je gereden hebt. Je bevestigt hem met een zuignap op de voorruit en sluit hem aan op de sigarettenaansteker. Via wifi kun je beelden eenvoudig bekijken op je telefoon. De camera heeft een scherm van 3 inch en een parkeerstand, zodat hij ook opnames maakt als je auto stilstaat. Er zit standaard een geheugenkaart van 64 GB bij.

70mai A800S Smart Dashcam 4K

De 70mai A800S is een betaalbare dashcam die opneemt in 4K. Dat betekent dat de beelden scherp zijn, ook bij hoge snelheid. Hij heeft GPS om je route en snelheid vast te leggen, en wifi om beelden naar je telefoon te sturen. De lens heeft een groothoek, zodat je ook ziet wat er naast je gebeurt. Ook 's avonds of in tunnels zijn de beelden nog goed zichtbaar. De camera kan waarschuwen voor mogelijke gevaren via een rijhulpsysteem, maar die meldingen zijn niet altijd even precies.

Mio MiVue 935W 4K UHD

De Mio MiVue 935W is een dashcam van een bekend merk die opneemt in 4K-kwaliteit. Dat zorgt ervoor dat kentekens en verkeerssituaties goed zichtbaar zijn. De camera doet het ook goed bij weinig licht, dankzij een lichtgevoelige sensor. Hij heeft GPS om snelheid en locatie bij te houden, en geeft onderweg waarschuwingen voor flitspalen en trajectcontroles. De beelden kun je via wifi overzetten naar je telefoon. De dashcam heeft een vrij klein scherm, maar dat is meestal genoeg voor het bekijken van opnames.

Mio MiVue 955W

Deze andere Mio is een stevige dashcam die videobeelden vastlegt in 4K-kwaliteit en is voorzien van ingebouwde GPS om snelheid en locatie te registreren. Dankzij wifi kun je opnames draadloos overzetten naar je smartphone. De G-sensor herkent plotselinge bewegingen, zoals een botsing, en zorgt ervoor dat deze beelden niet worden overschreven. De dashcam heeft een scherm van 2,7 inch waarmee je eenvoudig kunt terugkijken. Zodra je de auto start, begint de camera automatisch met opnemen.

Nordväl DC102-4K 2CH

De Nordväl DC102-4K wordt geleverd met twee camera’s: één voor en één achter. De camera voorin filmt in 4K, en de achtercamera in Full HD. Zo krijg je een goed overzicht van wat er om je auto gebeurt. De dashcam heeft GPS om locatie en snelheid bij te houden en een G-sensor die bewegingen registreert, bijvoorbeeld bij een botsing. Via wifi kun je beelden direct bekijken of opslaan op je telefoon. Je krijgt er een geheugenkaart van 64 GB bij, zodat je meteen aan de slag kunt.

Het topmodel van Philips, de 65OLED950, is uitgerust met het beste oledpaneel, waarbij Philips met de P5 Dual AI-engine probeert de maximale prestaties te behalen. Daarnaast biedt dit toestel diverse speciale functies voor gamers, viervoudige Ambilight en Google TV. Maakt hij daarmee kans op een plek aan de absolute top?

Design

We zien een ultradun oledscherm, geen spoor van een kader, alleen een fijne metalen rand die overvloeit in de metalen rug ter versteviging van het scherm. Verder een zwarte kunststof behuizing voor elektronica, Ambilight-leds en aansluitingen. Het design van de Philips 65OLED950 oogt nogal sober, maar wel herkenbaar. Helaas zit er geen draaivoet onder dit topmodel, maar alleen twee slanke staafvoetjes aan het uiteinde. Het scherm staat daarmee erg laag op het tv-meubel; wie een soundbar in gedachte heeft, moet daar dus rekening mee houden.

©Philips

Aansluitingen

Philips heeft niet extra uitgepakt als het aankomt op de aansluitingen. Dat betekent vier HDMI-poorten, maar slechts twee die 48 Gbit/s bandbreedte leveren voor high-end gaming in 4K120. Voor een topmodel vinden we dat aan de magere kant, zeker omdat Philips met een aantal features nogal uitgesproken op gamers mikt. Bovendien zit op een van de 4K120-compatibele poorten de ARC/eARC-functie, waardoor gamers met een soundbar nog maar één HDMI 2.1-poort overhouden.

De OLED950 ondersteunt ALLM en VRR, zowel via AMD FreeSync als NVIDIA G-Sync. De input-lag moet concurrenten van LG en Samsung helaas laten voorgaan, maar met 15,3 ms (4K60) en 7,8 ms (2K120) heb je eigenlijk niets te klagen: dat zijn prima cijfers. De tv heeft een enkelvoudige tv-tuner. Sluit externe usb-opslag aan via een van de twee usb-poorten en je kunt live televisie opnemen en/of pauzeren. Verder zijn een optisch-digitale audio-uitgang en een hoofdtelefoonaansluiting aanwezig.

©Eric Beeckmans

Vierzijdige Ambilight

Vorig jaar kreeg het OLED-topmodel Ambilight Plus, een nieuwe versie met 2D-effect. Die optie is verhuisd naar het top miniLED-model (MLED950). Deze OLED950 kreeg er een vierzijdige, klassieke Ambilight voor terug. Over de jaren zijn er talrijke opties bij Ambilight gekomen, waardoor het niet alleen erg veelzijdig, maar ook zeer gemakkelijk en uitgebreid te personaliseren is.

Deze vierzijdige versie is vooral leuk aan de muur. Maar geen nood, staat de tv op een meubel dan kun je de onderste zijde eventueel dimmen of zelfs volledig uitschakelen. Je kunt instellen hoe Ambilight moet reageren als je erg donkere content bekijkt, en via de lichtsensor kan Ambilight zijn helderheid aanpassen op basis van het omgevingslicht. Daarnaast heb je ruime opties om de dynamiek en stijl aan te passen. Voor gamers is er zelfs een specifieke, zeer reactieve modus. Je kunt Ambilight ook gebruiken als Lounge-licht, als wekker of als zachte sfeer om bij te gaan slapen. Al die zaken zitten in de Ambilight Suite-app.

©Philips

Beeldverwerking

Welke content je ook bekijkt, een minimale beeldverwerking is bijna altijd vereist. De Dual P5 AI Engine kwijt zich uitstekend van die taken. Live 1080i-inhoud deinterlacet hij prima, zodat gekartelde randen goed vermeden worden. Ruisonderdrukking en upscaling brengen elk beeld in goede kwaliteit naar 4K. Wie bij het upscalen een beetje extra scherpte wenst, activeert 'textuurverbetering' of zet de scherpte iets hoger.

De processor is zo slim dat hij binnen een beeld de scherpte op verschillende manieren kan aanpassen, afhankelijk van wat er in beeld staat. Zo vermijdt hij te weinig, maar ook te veel scherpte te gebruiken. Wie nog 576p aanlevert, bijvoorbeeld via een oude dvd-speler, moet wel opletten: daar gaat de textuurverbetering toch wat te enthousiast te werk, waardoor het allemaal wat kunstmatig oogt.

Compressieruis (blokvorming) en kleurstroken in zachte gradiënten werkt de processor goed weg, zelfs zonder detail te maskeren. Alleen de moeilijkste gevallen blijven weerstand bieden. Wil je de rijke kleuren van HDR ook in SDR zien? Dan kan je Gamut Optimization gebruiken. Die feature maakt kleuren van SDR-beelden intenser, maar vermijdt huidskleuren overmatig te boosten. We zagen in de test toch een licht effect op huidstinten, maar dat bleef goed binnen de grenzen van wat we oké vinden.

Een motionstijl selecteren is een persoonlijke keuze, maar Philips levert erg goede motion interpolatie die filmbeelden enorm vloeiend kan maken. Wil je toch liever het origineel, met wat cinematische judder, maar wil je voor sport wel vloeiende beelden, activeer dan AI Sports Optimization. Voor films blijft dan jouw geselecteerde motionstijl actief (bijvoorbeeld 'Echt Cinematisch'), terwijl voor sport wel meer motion interpolation wordt gebruikt om een vloeiende weergave te garanderen.

Vergeet zeker de lichtsensor niet te activeren (Ambient Intelligence). Die kan helderheid, donkere details en HDR-weergave optimaliseren op basis van het omgevingslicht. De kleurtemperatuur houden we liever zelf onder controle, dus die optie laten we uitgeschakeld.

©Eric Beeckmans

Speciaal voor gamers

De krachtige P5 Dual AI Engine zet Philips ook in om gamers iets extra's te bieden. Via de Game Bar zie je niet alleen nuttige info, waaronder een fps-indicator (frames per second), je kunt ook behoorlijk ingrijpen op de weergave. Voor shooters is het handig dat je schaduwen beter kunt uitlichten; dat maakt het voor tegenstanders lastiger om zich te verstoppen.

De Edge Enhancer gaat nog een stap verder. Daarmee accentueer je de randen van alle objecten in het spel. En met de kleurfilter kun je bepaalde kleuren wegfilteren. Misschien vind je dat valsspelen, maar die opties kunnen het spel ook toegankelijker maken. Nog zoiets is de optie om de minimap te selecteren, uit te vergroten en een willekeurige plek op het scherm te geven.

De Game Bar biedt je tien profielen, zodat je de instellingen voor een aantal games kunt bewaren en met één klik weer kunt oproepen. Sterker nog, voor een select aantal populaire games kan de AI zelf detecteren wanneer je het opstart en het corresponderende profiel selecteren.

Record piekhelderheid

Philips gebruikt de WOLED-panelen van LG Display, en koos voor de OLED950 het gloednieuwe META3-oledpaneel. Dat paneel zagen we al in de LG G5, dus we verwachten een indrukwekkende piekhelderheid. En Philips stelt niet teleur: het 10%-venster gemeten in de bijzonder accuraat gekalibreerde Filmmaker Mode HDR toont 2204 nits, terwijl je op het volledig witte scherm nog steeds 376 nits mag verwachten. Het kleurbereik blijft nipt onder de 100% P3 – een fantastisch resultaat.

Dat zijn uitstekende waarden die nauw aansluiten bij die van de LG G5 en deze Philips meteen aan de top plaatsen. Uiteraard kun je in de HDR Kristalhelder-modus iets meer halen, maar ook in Filmmaker Mode heeft de OLED950 nog wat extra te bieden. Met de Peak Light Boost geactiveerd analyseert de AI-processor het beeld en kan hij in spurtjes van 15 seconden de piekhelderheid nog iets boosten, tot net geen 4000 nits op het 2%-venster. Dat is ronduit indrukwekkend, ook al zal de tv dat zelden nodig hebben.

De SDR Filmmaker Mode bleek bijzonder goed gekalibreerd: alle afwijkingen vielen ruim binnen de grens van wat als niet-zichtbare afwijkingen wordt geclassiciceerd. Er is voldoende schaduwnuance, maar in sommige donkere beelden zagen we nog wat hinderlijke blokvorming of strookvorming. Het anti-kleurstrookfilter weet dat gelukkig vrij goed weg te poetsen, maar het blijft een punt waar Philips aan moet werken.

©Philips

Troeven uitspelen

In de HDR Filmmaker Mode kan de OLED950 echt zijn troeven ten volle uitspelen. De kalibratie is bijzonder goed, zodat beelden de intentie perfect weergeven. Kleuren zijn zelfs in heel heldere tinten nog duidelijk, en de processor bewaakt de weergave van witnuances met AI-Adaptive tonemapping. Ook hier zien we echter een lichte neiging tot strookvorming in heel donkere beelden.

Veruit een van onze favoriete features is de Specular Highlights-instelling. Die geeft de helderheid van kleine fonkelende lichtaccenten zoals juwelen, sterren of kleine reflecties een extra zetje. Dat geeft het beeld nog meer dimensie en voegt een vleugje realisme toe.

Stevige audiokwaliteit

Opvallend: er is geen Bowers & Wilkins-logo te bespeuren dit jaar. Philips keert terug naar een eigen oplossing. De luidsprekers zitten onderaan achter het scherm en zijn zodoende naar onderen gericht. Achterop in de rug zit een stevige woofermodule verwerkt. De opstelling is goed voor 70 watt audiovermogen en ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X.

Echte hoogte-effecten zijn uiteraard nauwelijks te bespeuren; downfiring luidsprekers zijn daar niet ideaal voor. Maar de OLED950 levert wel stevig wat volume, met een goede sterke baslijn en een gebalanceerde klank. Alleen bij heel hoge volumes laat de woofer ook het chassis wat trillen. De audiopresets geven je voldoende keuze om muziek of film wat extra punch te geven, of je kunt vertrouwen op de AI-preset om dat voor jou te doen, al vonden we dat resultaat vaak wat te scherp.

Google TV voor al je entertainment

Philips is voor het grootste deel van de line-up overgeschakeld op Titan OS, maar deze OLED950 gebruikt nog steeds Google TV. De krachtige chipset garandeert een vlotte ervaring, en dankzij een uitgebreid app-aanbod, content-aanbevelingen per categorie, Google Cast en AirPlay2 is deze tv helemaal klaar voor modern gebruiksgemak. Voor meer detail verwijzen we je naar het artikel over Google TV.

©Dean Wu | Philips

Philips vernieuwde vorig jaar de afstandsbediening en die versie blijft behouden. Het is een slank design met ingebouwde oplaadbare batterij (via usb-c) en lage profieltoetsen met een zuivere, lichte aanslag. De kanteltoetsen voor volume en kanaal voelen eerst wat onhandig aan, maar wennen snel. De toetsen zijn verlicht, en Philips gebruikt dat om op handige wijze een numeriek toetsenbord te verbergen. Druk op de 123-toets (tussen volume en kanaal) en op de plaats van de D-pad lichten de cijfertoetsen op.

Conclusie

Voor het 2025-topmodel week Philips af van zijn gebruikelijke strategie. Geen opvallend design meer, geen Bowers & Wilkins-audio. Er is volop ingezet op beeldkwaliteit, en dat is Philips uitstekend gelukt. Alleen bij sommige donkere beelden kan wat strook- of blokvorming zichtbaar blijven. Maar met een record-piekhelderheid, prachtig contrast, ruim kleurbereik, knappe beeldverwerking en een slimme lichtsensor levert de 65OLED950 bijzonder mooie beelden.

Gamers krijgen een uitgebreide set features en lage input-lag. De eigen audio-oplossing levert krachtige klanken, en Google TV, met Google Cast en AirPlay 2, zorgt voor een moderne smart tv-omgeving. Om het af te maken is de OLED950 uitgerust met vierzijdige Ambilight die je helemaal naar smaak kunt instellen.