De markt voor draadloze routers is ontzettend groot. In bijna elke prijsklasse zijn vele draadloze routers te vinden, maar is goedkoop ook altijd duurkoop? Deze maand zetten we een forse selectie routers naast elkaar, die allemaal verkocht worden voor minder dan honderd euro. Zijn ze hun geld waard of is het beter om even door te sparen voor een beter model?

Dit artikel bestaat uit elf pagina’s:

Pagina 1: Prijsklassen; 2,4 versus 5 GHz;

Pagina 2: Netgear WNDR-3700;

Pagina 3: Linksys Advanced Wireless-N Router E2000;

Pagina 4: D-Link Wireless N Quadband Home Router DIR-815;

Pagina 5: Eminent EM4570 GigaLINK 300N Router;

Pagina 6: Belkin Share Wireless Router (F7D3302ED);

Pagina 7: Ovislink Airlive WN-350R;

Pagina 8: Conceptronic (C300GBRS4);

Pagina 9: ZyXEL NBG-419N;

Pagina 10: TP-Link Ultimate Wireless N Gigabit Router TL-WR1043ND;

Pagina 11: Conclusie.

Computer!Totaal besteedt regelmatig aandacht aan draadloze routers. In onze vorige vergelijkende tests hebben we vooral gekeken naar routers die veel functionaliteit bieden of die technische hoogstandjes aan boord hebben. Maar er is veel meer keuze dan de topmodellen: voor een paar tientjes scoort u al een draadloze router en in die prijscategorie is ook nog eens volop keuze. In dit artikel kijken we naar routers tussen de 60 en 100 euro.

Prijsklassen

De prijzen van draadloze routers zijn grofweg in te delen in drie categorieën: de instapmodellen die voor minder dan vijftig euro te koop zijn, de dure modellen met veel functionaliteit en een brede middenselectie die in de winkel voor prijzen tussen vijftig en honderd euro over de toonbank gaan. Deze middenselectie bestaat vooral uit routers die niet helemaal voorop lopen als het gaat om technologie, maar dat maakt voor heel veel gebruikers weinig uit. De topmodellen van de bekende merken zijn vooral handig als u thuis gebruikmaakt van bijvoorbeeld een NAS of als u een server bereikbaar wil maken via internet. Een hele grote groep gebruikers zal deze extra functionaliteit helemaal niet gebruiken, maar kiest vooral een router om een internetverbinding te delen en zonder zorgen draadloos te werken in huis. De eisen die aan zo’n router worden gesteld zijn een stuk lager dan de eisen die de zogenaamde powerusers zullen stellen. We willen vooral dat een router snel genoeg is om de internetverbinding goed te gebruiken en dat hij voldoende dekking biedt in het hele huis. Dat een multimediaspeler of netwerkschijf ondersteund kunnen worden is meegenomen, maar het is geen noodzaak.

2,4 versus 5 GHz

In deze categorie bieden de verschillende merken voldoende keuze om een fatsoenlijke router uit te kiezen. Alle routers ondersteunen in ieder geval 802.11n, een aantal kunnen naar keuze werken op zowel de 2,4- als de 5GHz-band (dualband) en sommige modellen kunnen dat zelfs tegelijkertijd (simultaneous dualband). De 2,4GHz-band wordt het meest gebruikt, dit heeft als nadeel dat u mogelijk problemen krijgt als u veel buren hebt die draadloze routers gebruiken. De 5GHz-band is veel rustiger, maar geeft weer meer signaalverlies als uw draadloze router op enige afstand van de computer staat.

Hoe we getest hebben

De draadloze routers in onze test lijken qua hardware vaak heel erg veel op elkaar. Er is maar een beperkt aantal fabrieken dat chips produceert voor draadloze netwerken, dus die chips vinden we vaak terug in verschillende routers van verschillende merken. Dat wil niet zeggen dat alle routers identiek zijn, want firmware, gebruikte componenten en inrichting van de router kunnen wel degelijk het verschil maken. Voor ons is het wel een argument om niet al te veel nadruk te leggen op de snelheid van de routers. Daar komt bij dat de meeste routers volslagen verschillende resultaten laten zien als ze op verschillende plaatsen gebruikt worden. De omgevingsfactoren zijn nu eenmaal van grote invloed op de werking van draadloze apparatuur. In de test hebben we dan ook vooral gekeken naar de functionaliteit en de configuratiemogelijkheden van de routers, de eenvoud van installatie, stabiliteit van het geïnstalleerde besturingssysteem en het gemak waarmee de verschillende opties zijn terug te vinden in de configuratieschermen.

1. Netgear WNDR-3700

De WNDR-3700 is geen onbekende router voor ons, sterker nog: hij heeft in Computer!Totaal 10/2010 de routertest van topmodellen gewonnen. Inmiddels is de prijs gezakt en past hij in de prijscategorie van deze test. Netgear heeft zijn router uitgerust met een revolutionaire antennetechnologie. In plaats van de bekende zwarte sprietjes is de behuizing gemaakt van een speciaal materiaal dat het radiosignaal op een bijzondere manier overbrengt op de ingebouwde antennes. Hierdoor is de router niet voorzien van antennes aan de buitenzijde, maar zijn deze allemaal in de behuizing in een soort ster-vorm aangebracht. De configuratiemogelijkheden van de Netgear zijn erg uitgebreid. Het is bijvoorbeeld mogelijk om beide frequenties onafhankelijk van elkaar te configureren: via een aparte naam voor de 5GHz-band is het mogelijk om een soort tweede draadloze router te maken die speciaal bestemd is voor de draadloze stations die deze frequentie ondersteunen. Als er veel draadloze netwerken in de buurt zijn kunt u zo interferentie van het radiosignaal voorkomen. Als u thuis een mediaspeler hebt, dan kan deze waarschijnlijk zijn muziek en videobestanden downloaden van een DLNA-server. De Netgear heeft deze functionaliteit ingebouwd: u plaatst een usb-schijf met muziek of video en kunt de media vervolgens rechtstreeks afspelen op uw televisie via een mediaspeler. Netgear heeft de firmware zo geprogrammeerd, dat de router bij het plaatsen van een usb-schijf automatisch op zoek gaat naar muziek en video om deze aan te bieden aan het netwerk. Andere bestanden, zoals documenten of programma’s, biedt de Netgear aan via een netwerk-share, die eventueel zelfs via internet te benaderen is. Fabrikanten van netwerkapparatuur brengen continu nieuwe versies uit van het besturingssysteem van hun producten. Deze firmware moet u eigenlijk regelmatig bijwerken, maar in de praktijk gebeurt dit vooral als er iets niet werkt of als u een nieuwe functie nodig hebt. Toch is het zinnig om regelmatig nieuwe firmware te plaatsen, want vaak bouwen fabrikanten nieuwe functies in of voeren ze verbeteringen door. De Netgear detecteert automatisch via internet of er nieuwe firmware is, en stelt u in staat om deze automatisch te installeren. Zo is de router altijd helemaal bij de tijd als het gaat om zijn eigen software. Qua functionaliteit is de Netgear verreweg de meest uitgebreide router die te koop is in deze prijscategorie. Daarmee verdient de Netgear ons keurmerk Best Getest.

©PXimport

©PXimport

De functie om automatisch de firmware te upgraden houdt de router altijd up-to-date.

©PXimport

De Netgear kan onderdeel gemaakt worden van een bestaand draadloos netwerk, waardoor het bereik van het hele netwerk vergroot wordt.

Netgear WNDR-3700

Prijs € 90,00

Oordeel 9/10

Pluspunten

Slim gebruik van materialen voor plaatsen antennes

Guest Access

Automatische firmware-upgrade

Minpunten

Niet printen via usb

2. Linksys Advanced Wireless-N Router E2000

Linksys levert routers in verschillende prijscategorieën. Onlangs werd het productassortiment vernieuwd en zijn de verschillende types samengenomen tot drie eenvoudig te herkennen modelnummers. De E1000 is de goedkoopste en simpelste variant, de E3000 de meest uitgebreide en de geteste E2000 zit daartussenin. Deze router is stiekem de nieuwe naam voor de WRT-320N en met een prijskaartje van rond de negentig euro past deze precies in onze test. De drie modellen delen voor het grootste deel de software en de firmware, maar ze verschillen in functionaliteit en mogelijkheden. De E2000 kan op zowel de 2,4- als op de 5GHz-band functioneren, maar niet tegelijkertijd. De router is dus dualband, maar slechts één van de twee frequenties kan op een bepaald moment ingeschakeld zijn. Als we inloggen op de webinterface van de Linksys komen we vertrouwde schermen tegen. We klikken snel door de configuratieschermen om de router gereed te maken voor gebruik. Het is wel even zoeken naar de juiste instellingen voor de frequentieband, want hiervoor moeten we de WPS-mogelijkheden (Wifi Protected Setup) wegklikken. Niet de meest logische plaats voor het instellen van de parameters voor het draadloze gedeelte. We missen een usb-poort bij de Linksys: andere fabrikanten bieden gebruikers de mogelijkheid om op deze manier een harde schijf of printer aan te sluiten op hun router, en die zo voor het hele netwerk beschikbaar te maken.

©PXimport

©PXimport

De E2000 heeft ondersteuning voor zowel 2,4 als 5 Ghz, maar niet tegelijk.

©PXimport

Routers van Linksys kennen tegenwoordig Quality of Service en hebben ondersteuning voor WMM, een protocol voor het zo goed mogelijk doorgeven van video en audio over het netwerk.

Linksys Advanced Wireless-N Router E2000

Prijs € 89,00

Oordeel 6/10

Pluspunten

Vertrouwde interface

Installatiesoftware ook beschikbaar voor Apple

Minpunten

Geen externe antennes

Geen usb-aansluiting

3. D-Link Wireless N Quadband Home Router DIR-815

D-Link is een van de belangrijkste spelers op de markt van bekabelde en draadloze routers. Een van de populairste modellen is de DIR-635, maar deze zal binnenkort niet meer geleverd worden. Daarom voelen we voor deze test de DIR-815 aan de tand. Qua prijs nét onder de 100 euro, maar wel een exemplaar met – naar informatie van D-Link – quadband wireless functionaliteit. Wat dat precies betekent is ons niet geheel duidelijk, want we tellen toch echt maar twee frequentiebanden. De D-Link kan deze echter wel tegelijkertijd gebruiken, waardoor gebruikers zowel via de 2,4- als de 5GHz-band kunnen communiceren. De webinterface van D-Link lijkt wat rommelig, maar we blijken toch eenvoudig onze weg te kunnen vinden door de verschillende schermen. De belangrijkste opties zijn op die manier in te stellen door de meeste gebruikers. Sommige opties vereisen wat meer kennis dan gemiddeld. Zo zijn de firewall-regels vrij uitgebreid, maar is de handleiding nodig om de juiste notaties door te kijken. In de webinterface zien we ook ondersteuning voor IPv6. Gebruikers van providers die IPv6 aanbieden, kunnen dus met de D-Link eenvoudig aan de slag om te experimenteren met de opvolger van het IP-protocol. De DIR-815 heeft geen ondersteuning voor WDS (Wireless Distribution System), dus als u op zoek bent naar een router om uw bestaande draadloze netwerk uit te breiden, dan zult u een andere router moeten kiezen.

©PXimport

©PXimport

De router van D-Link kan tegelijkertijd twee frequentiebanden aan, maar dat maakt het nog geen quadband-router.

D-Link Wireless N Quadband Home Router DIR-815

Prijs € 95,00

Oordeel 6/10

Pluspunten

Veel mogelijkheden

Ondersteuning voor IPv6

Minpunten

Soms ingewikkelde configuratie

Geen usb-aansluiting

4. Eminent EM4570 GigaLINK 300N Router

Van Eminent ontvingen we de EM4570, een draadloze router met ondersteuning voor de 2,4GHz-band. De router is uitgerust met vier gigabitpoorten, maar een usb-poort ontbreekt. Het ontbreken van ondersteuning voor de 5GHz-band kan een nadeel zijn, maar qua draadloze functies maakt de EM4570 een hoop goed. Als een van de weinige routers in onze test heeft de Eminent ondersteuning voor WDS, het protocol om meerdere draadloze routers aan elkaar vast te knopen om zo één groot draadloos netwerk te vormen. WDS is ideaal als u groot behuisd bent of wat extra draadloos signaal wenst op lastig te bereiken plekken. De firmware van de Eminent heeft nog een handige functie: de ondersteuning voor verschillende SSID’s. De Eminent EM4570 kan twee verschillende namen voor het draadloze netwerk tegelijkertijd gebruiken. Dit is handig om apparaten die niet alle encryptiestandaarden kunnen gebruiken (denk aan een webcam, spelcomputer of mobiele telefoon) te scheiden van het ‘normale’ netwerk. In de webconfiguratie van de EM4570 vinden we alle voorzieningen terug in redelijk overzichtelijke schermen. Voor de beginnende gebruikers is er een aantal wizards die stap voor stap de configuratie aanmaken voor de Eminent. Gevorderde opties, zoals de instellingen voor WDS of voor Quality of Service, zijn terug te vinden in de ‘Advanced Setup’.

©PXimport

©PXimport

De EM4750 kan twee verschillende SSID’s aanbieden, om bijvoorbeeld webcams of spelcomputers toegang te bieden via een eigen netwerk.

©PXimport

De webinterface van de Eminent is overzichtelijk vormgegeven.

Eminent EM4570 GigaLINK 300N Router

Prijs € 69,95

Oordeel 7/10

Pluspunten

Ondersteuning voor WDS

Uitgebreide firewall

Minpunten

Geen 5GHz-functionaliteit

Geen dualband

5. Belkin Share Wireless Router (F7D3302ED)

Belkin heeft zijn draadloze routers ingedeeld in verschillende categorieën die volgens Belkin passen bij de manier waarop ze ingezet worden. De goedkoopste en eenvoudigste editie is de Surf, gevolgd door de Share, de Play en de Play Max. De verschillen zitten vooral in de gekozen hardware. Zo heeft de Play vier poorten met gigabit-ethernet, terwijl de Share uitsluitend fast-ethernet kent. Belkin heeft de functionaliteit ondergebracht in wat het zelf ‘apps’ noemt. De Self-Healing-app vinden we erg vreemd: het inschakelen van deze optie betekent dat de router zichzelf op gezette tijden herstart, een functie waarvan we ons de helende kracht niet kunnen voorstellen. Standaard rust Belkin zijn routers niet uit met een wachtwoord, waardoor iedereen op het netwerk de configuratie van de router kan aanpassen. Qua mogelijkheden is de Belkin behoorlijk goed uitgerust. Zo is er een speciale optie om de Belkin in Access Point-modus te zetten. Wanneer u deze functie inschakelt, wordt de firewall en de adrestranslatie uitgeschakeld, zodat gebruikers op het bekabelde netwerk computers kunnen bereiken die op het draadloze netwerk zitten. Deze optie is handig om bijvoorbeeld een printer op het draadloze netwerk te gebruiken vanaf een computer die via een kabel verbonden is. Een andere handige optie is het instellen van Guest Access: hiermee stelt u het draadloze netwerk open voor bezoekers, maar die kunnen alléén naar internet. De toegang tot andere draadloze computers en het bekabelde gedeelte wordt dan geblokkeerd door de router.

©PXimport

©PXimport

Belkins Share kan gebruikt worden als Access Point, waarmee de firewall en adrestranslatie uitgeschakeld worden.

©PXimport

Guest Access biedt de mogelijkheid om gasten op een veilige manier toegang te geven tot het internet.

Belkin Share Wireless Router (F7D3302ED)

Prijs € 69,99

Oordeel 5/10

Pluspunten

Usb-poort voor printer of harde schijf

Guest Access

Minpunten

Applicaties moeten uitgevoerd worden op pc voor delen bestanden

Self-Healing-functie nutteloos

Geen dualband

6. Ovislink Airlive WN-350R

De meeste merken in deze test zijn in eerdere edities veelvuldig aan bod geweest. Dat geldt niet voor het relatief onbekende Ovislink, een producent uit Taiwan van netwerkproducten. De Ovislink Airlive bevat twee antennes, die eventueel vervangen kunnen worden door kwalitatief betere varianten voor een beter signaal. Qua behuizing is de router niet echt een opvallende verschijning, maar echt lelijk kunnen we hem ook niet noemen. De webinterface van de Ovislink Airlive bevat naast de standaardmogelijkheden een aantal interessante extra’s. De Airlive is onderdeel te maken van een groter netwerk via WDS, maar de Airlive kan zelfs fungeren als ‘bridge’. In deze modus is de router uitsluitend een verbinding tussen twee draadloze routers en kan bekabelde apparatuur aangesloten worden op een draadloos netwerk via de Ovislink. Net als sommige andere routers in de test kan de Airlive meerdere SSID’s uitzenden. De Airlive kan er twee aan, maar de configuratie-instellingen zitten op een onlogische plek. Is de extra SSID eenmaal toegevoegd, dan is het verder instellen van de netwerkopties redelijk eenvoudig. Op netwerkgebied beschikt de Airlive over uitgebreide mogelijkheden om Quality of Service in te stellen: individuele draadloze computers kunnen beperkt worden in hun downloadsnelheid en bepaalde applicaties kunnen voorrang krijgen boven andere. De firewallmogelijkheden vallen echter wat tegen: het is alleen mogelijk om wat basisinstellingen te wijzigen en een beperkte set van firewallregels in te voeren.

©PXimport

©PXimport

De mogelijkheden voor Quality of Service zijn uitgebreid.

©PXimport

De Airlive kan gebruikt worden om een bestaand draadloos netwerk uit te breiden.

Ovislink Airlive WN-350R

Prijs € 89,00

Oordeel 6/10

Pluspunten

Veel mogelijkheden voor Quality of Service

Eenvoudig te gebruiken voor uitbreiding van bestaand draadloos netwerk

Minpunten

Weinig mogelijkheden voor firewall

Geen dualband

7. Conceptronic (C300GBRS4)

Conceptronic heeft routers in allerlei verschillende soorten en voor verschillende budgetten. De CB300GBRS4 is qua specificaties een van de meest uitgebreide routers uit het productportfolio. De ‘G’ in de productcode staat voor de gigabitsnelheid van het bekabelde netwerk, want er is ook een variant die uitsluitend fast-ethernet kent. Bij het doorklikken in de webinterface van de Conceptronic ontstaat al snel een overzicht van alle mogelijkheden. Dat zijn er niet uitzonderlijk veel, maar er ontbreekt ook weer niets essentieels. De vormgeving van de webinterface is strak en overzichtelijk en dat maakt het makkelijk om de juiste opties snel te vinden. Voor de beginnende gebruiker is er een wizard die de belangrijkste opties automatisch instelt, voor de iets veeleisender gebruiker is de webinterface compleet genoeg. De belangrijkste ontbrekende optie is die van Quality of Service, het is niet mogelijk om prioriteit toe te kennen aan bepaalde verkeersstromen of IP-adressen. Zolang u voldoende bandbreedte van uw internetprovider hebt is dat niet zo’n probleem, maar als u wilt bellen via internet en tegelijkertijd veel bestanden gaat downloaden, kan dit echt een nadeel zijn.

©PXimport

©PXimport

In een apart scherm configureert u IP-filters, computers die geen toegang hebben tot de Conceptronic. Deze beveiliging is makkelijk te omzeilen door iedereen die weet hoe hij zijn IP-adres zelf kan wijzigen.

©PXimport

De firewall is beperkt, maar u kunt zelf eigen firewallregels toevoegen.

Conceptronic 300Mbps 11n Wireless Gigabit Router & Access Point (C300GBRS4)

Prijs € 72,50

Oordeel 5/10

Pluspunten

Gigabit-ethernet

Strakke vormgeving webinterface

Minpunten

Weinig mogelijkheden

Quality of Service

Geen dualband

8. ZyXEL NBG-419N

Van ZyXEL ontvingen we voor deze test de NBG-419N, een eenvoudige versie uit de serie N-routers van ZyXEL. De NBG-419N is al een tijd op de markt, de introductie was in 2009, maar hij kan nog altijd aardig met zijn tijd mee. Ook al heeft de router geen dualband en zijn de switchpoorten uitsluitend 100 megabit, qua netwerkmogelijkheden is de router vrij goed uitgerust. Met name de mogelijkheden om de bandbreedte te beperken zijn uitgebreid: het is mogelijk om een bepaalde bandbreedte toe te wijzen aan een IP-adres of een protocol, maar ook om zogenaamde ‘priority scheduling’ toe te passen. Dat wil zeggen dat een bepaald type netwerkverkeer voorrang krijgt (of juist minder snel wordt verwerkt) dan andere protocollen. In de praktijk bewijst dit vooral zijn dienst als de volledige bandbreedte benut wordt, als u programma’s als bittorrent gebruikt zit u hier al snel aan. Ook bij videobellen en gewone telefonie via internet kan het interessant zijn om eens in deze opties te duiken, want het kan een stabielere verbinding opleveren bij veel gebruik. Er zijn ook een hoop dingen die we niet terug kunnen vinden in de ZyXEL, namelijk: usb-poorten, gigabit-ethernet en dualband. Dat maakt dat de router qua hardware schril afsteekt tegen de concurrentie, maar de mogelijkheden om de router te configureren maken veel goed.

©PXimport

©PXimport

Zyxel heeft een eenvoudige en een zogenaamde expert-modus. Hier ziet u de schermen voor het configureren van de bandbreedte, een wereld van verschil.

ZyXEL NBG-419N

Prijs € 65,00

Oordeel 6/10

Pluspunten

Uitgebreide mogelijkheden om bandbreedte toe te wijzen

Veel configuratie-

instellingen

Minpunten

Geen gigabit-poorten

Geen usb-poort

Geen dualband

9. TP-Link Ultimate Wireless N Gigabit Router TL-WR1043ND

TP-Link stelde een van haar populairste modellen, de TL-WR1043ND, tot onze beschikking. Het merk TP-Link is een relatief nieuw op de markt met veel mogelijkheden voor een beperkt budget. De TL-WR1043ND ziet er qua specificaties prima uit. Het is geen dualband-router, maar alle overige kenmerken zijn terug te vinden in de witte behuizing met drie antennes. De configuratie via een browser begint met een scherm waarin een wizard opgestart kan worden voor het instellen van de basisgegevens. De vormgeving is strak en rustig, waardoor we alle belangrijke opties snel en eenvoudig kunnen terugvinden. Het eerste dat opvalt is de QSS-optie, de naam die TP-Link meegeeft aan het WPS-protocol. Daarnaast valt op hoe uitgebreid de firewall is. De werking is even wennen, maar als dat eenmaal duidelijk is, kan precies ingesteld worden wat elke aangesloten computer wel en niet mag. Eventueel kunnen we een individuele computer of een bepaald protocol ook nog eens beperken in het gebruik van de bandbreedte, bijvoorbeeld om te voorkomen dat bittorrent het bekijken van een videostream in de weg gaat zitten. TP-Link levert met zijn router een installatie-cd mee op mini-formaat. Veel laptops kunnen deze mini-cd’s niet lezen. Gelukkig zijn alle drivers en de software te downloaden via de site van TP-Link.

©PXimport

©PXimport

De firewall van TP-Link is eenvoudig in te stellen en biedt veel mogelijkheden.

©PXimport

Een usb-schijf kunt u eenvoudig delen met andere gebruikers via de webinterface.

TP-Link Ultimate Wireless N Gigabit Router TL-WR1043ND

Prijs € 60,89

Oordeel 8/10

Pluspunten

Veel mogelijkheden

Uitgebreide firewall

Minpunten

Meegeleverde cd-rom niet bruikbaar in veel laptops

Geen dualband

Standaarden en beveiliging

Op het gebied van draadloze netwerken zijn er talloze standaarden waar routers en apparatuur aan moeten voldoen. Alle routers in onze test voldoen in elk geval aan de 802.11n-standaard, momenteel de snelste variant van wifi. Om apparatuur gecertificeerd te krijgen voor deze standaard moet een fabrikant wel wat doen. Zo is het verplicht om een knop te hebben voor WPS en de bijbehorende functionaliteit in te bouwen in de router. Daarmee kunt u eenvoudig uw netwerk beveiligen: één druk op de knop en uw computer stelt zich automatisch in voor het draadloze netwerk. Ook ondersteuning voor WMM, een standaard voor het optimaliseren van mediastreams door het netwerk, is verplicht. Omdat dit verplicht is, kunnen sommige routers alleen maar functioneren op maximale snelheid zolang deze optie is ingeschakeld. Het is daarom verstandig om de WMM-instellingen in de router alleen aan te passen als u zeker weet dat uw router niet automatisch terugschakelt naar een lagere doorvoersnelheid. Bij twijfel is het verstandig om de WMM-instellingen niet aan te passen.

Beveiliging

We hebben al vaak aandacht gegeven aan de beveiliging van een draadloos netwerk, maar het leidt toch altijd weer tot heel veel vragen. De beste standaard die momenteel beschikbaar is heet WPA2, deze biedt voldoende beveiliging tegen spontane afluisteraars. Het uitzetten van het uitzenden van het SSID werd vroeger nogal eens gezien als een middel om uw draadloze netwerk te beveiligen, maar deze gedachte is min of meer achterhaald. Ook beveiliging op basis van MAC-adres of IP-adres kunt u beter achterwege laten: deze zijn in no-time gekraakt en zijn alleen maar lastig voor u. Alle routers beveiligen uw interne netwerk tegen risico’s vanaf internet, waarmee u zich redelijk veilig kunt wanen als de router goed ingesteld is. Omdat alle routers gebruikmaken van zogenaamde adrestranslatie, zijn uw computers nooit rechtstreeks te benaderen via internet, tenzij u dit expliciet aangeeft in de configuratieschermen.

Conclusie

Als u een router zoekt die voor minder dan honderd euro te koop is, dan kunt u kiezen uit een brede selectie routers. Waar we voorheen – bij de topmodellen van de verschillende merken – weinig verschillen tegenkwamen op het gebied van kwaliteit, blijkt dat een selectie op prijs forse verschillen laat zien. De eenvoudigste router, in onze ogen is dat qua hardware de Zyxel NBG-419N, ligt qua specificaties straatlengtes achter op de Netgear WNDR3700, terwijl het prijsverschil maar 25 euro bedraagt. Voor die 25 euro krijgt u wél een zeer complete draadloze router, met simultane dualband en zo’n beetje alle mogelijkheden die andere routers ook hebben, plus nog wat meer. Als wij het voor het zeggen hadden, zouden we de Netgear WNDR-3700 kiezen en daarom verdient deze router ons predikaat Best Getest. Wilt u toch minder uitgeven, dan zouden we voor de TP-Link TL-WR1043ND gaan. Deze router ondersteunt geen dualband, maar is qua configuratieopties wel erg uitgebreid en u betaalt er minder dan 65 euro voor. We geven deze router dan ook het keurmerk Redactie TIP. Natuurlijk zijn er nog goedkopere routers te koop dan de in deze test bekeken modellen. In verschillende winkels hebben we al draadloze routers van 35 tot 50 euro zien liggen. Goedkoop hoeft niet per se duurkoop te zijn, maar qua specificaties zijn deze goedkope varianten erg matig. Zo zijn de draadloze signaalsterktes vaak erg zwak en is de performance soms onder de maat, zeker als u uw verbinding wilt beveiligen met WPA2. Dit komt omdat er goedkope langzamere processors worden gebruikt en omdat de chips in de routers kwalitatief slechter zijn om de lagere prijs mogelijk te maken. Wij raden dus aan om minimaal in de prijscategorie van deze test kijken als u een nieuwe router aan wilt schaffen.

©PXimport

Met je laptop wil je zo lang mogelijk werken, ook als je niet in de buurt bent van een stopcontact. Hoe maak je optimaal gebruik van de accucapaciteit? En als je batterij bijna leeg is: welke stappen kun je dan nemen om de laatste energie uit je laptop te persen?

Met een paar slimme ingrepen haal je meer plezier uit de accu van je laptop. Daardoor kun je langer met je computer doorwerken en verleng je ook nog eens de technische levensduur van je laptop. In dit artikel nemen we je mee langs de stappen voor het beste resultaat. Deze gelden voor zowel Windows 10 als Windows 11. Waar de instellingen tussen de Windows-versies onderling afwijken, vermelden we dit.

De ondersteuning van Windows 10 stopt in oktober 2025, dus vergeet niet op tijd over te stappen naar Windows 11: Windows upgraden of herstellen? Zo maak je een installatiestick

Besparing inschakelen

In Windows kun je de nodige stappen nemen om de accu van de laptop optimaal te gebruiken en de levensduur ervan te verlengen. Ben je draadloos aan het werk en raakt de batterij bijna leeg? Dan kun je Windows automatisch niet-essentiële onderdelen laten uitschakelen, zodat je langer met de accu kunt doorwerken.

In Windows 10 open je hiervoor het instellingenvenster en kies je voor Systeem / Batterij. Zet de schuif op Aan bij Batterijbesparing. Geef eronder aan vanaf welk batterijpercentage de functie moet activeren. Wij kiezen voor 20%. Plaats ook een vinkje bij De helderheid van het scherm verminderen als batterijbesparing is ingeschakeld.

Voor Windows 11 kies je in het instellingenvenster voor Systeem / Aan/uit en accu. Klap de sectie Energiebesparing uit. Zet een vinkje bij Altijd energiebesparing gebruiken en geef in het vak eronder aan bij welk batterijpercentage dit gebeurt, bijvoorbeeld 20%. Activeer ook de optie Helderheid van het scherm verlagen bij het gebruik van energiebesparing.

Wanneer mag de besparing van jou actief worden?

Scherm onder controle

Gebruik je de laptop enige tijd niet, dan bespaar je relatief veel energie door het ingebouwde scherm uit te schakelen. Bij Windows 10 kies je in het instellingenvenster voor Systeem / Aan/uit en slaapstand. Kies een korte duur (bijvoorbeeld 2 minuten) bij Batterijvoeding, uitschakelen na.

In Windows 11 kies je in het instellingenvenster voor Systeem / Aan/uit en accu. Klap de sectie Time-outs voor scherm, slaapstand en sluimerstand open. Het gaat ons om de sectie Op batterijstroom. Kies bij Mijn scherm uitschakelen na de gewenste tijd, bijvoorbeeld 2 minuten.

Slaapstand vervroegen

Door de computer bij inactiviteit sneller in de slaapstand te zetten, bespaar je ook kostbare energie. In Windows 10 kies je voor Systeem / Energiebeheer en slaapstand. Bij Slaapstand selecteer je de gewenste tijd onder Bij gebruik van batterijstroom slaapstand van pc inschakelen na.

In Windows 11 kies je in het venster Aan/uit en Accu wederom voor Time-outs voor scherm, slaapstand en sluimerstand. In de sectie Op batterijstroom bepaal je hoelang Windows inactief mag zijn bij Mijn apparaat in slaapstand laten gaan na.

Gezondheid

Wil je weten hoe het is gesteld met de gezondheid van je batterij? In Windows vind je een verborgen hulpje dat een gezondheidsrapport van de accu opstelt. Open het startmenu en typ Opdrachtprompt. Typ vervolgens op de opdrachtregel: Powercfg /batteryreport. Druk op Enter. Windows maakt een rapport en plaatst dit in de map C:\Gebruikers\<Gebruikersnaam>. Het bestand heet Battery-report.html en je opent het in de browser.

Bovenin lees je met welke capaciteit de batterij uit de fabriek kwam (bij Design Capacity). Bij Full Charge Capacity lees je hoeveel capaciteit de batterij nu maximaal aanbiedt. Dit getal neemt af naarmate je de accu langer in gebruik hebt. De blokken erna geven informatie over de details van de batterij. Bij Recent Usage lees je hoe de batterij de afgelopen drie dagen heeft gefunctioneerd.

De grafiek en de tabel eronder tonen hoe de batterijlading is afgenomen in de afgelopen zeven dagen. In de tabel Usage History lees je de verhouding af tussen het gebruik van de accu en het gebruik van het stroomnet.

Ook de rubriek Battery Capacity History is interessant. Hier zie je hoe de beschikbare capaciteit zich in de loop van de maanden en jaren ontwikkelt. Bij Battery Life Estimates lees je een inschatting van de tijd die de accu het volhoudt. In het laatste blok van het rapport zie je een inschatting van de batterijduur op basis van alle verzamelde gegevens. Je kunt het rapport uiteraard meerdere keren laten opmaken, bijvoorbeeld elk half jaar. Zo houd je een goed overzicht van de gezondheid van je accu.

Het gezondheidsrapport geeft je meer inzicht.

Hulp van buitenaf

Afhankelijk van het merk en model laptop, kun je mogelijk gebruikmaken van externe hulp. Sommige fabrikanten bieden apps aan waarmee je nog meer controle over de accu houdt. Een goed voorbeeld hiervan is de Power Manager van Dell en de Power Manager van HP. Via deze apps kun je aangeven hoe je de laptop gebruikt.

Op basis van het gebruikersprofiel past de app de batterij-instellingen aan. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven dat je de laptop grotendeels met stekker gebruikt. De app stelt de accu dan in dat deze niet boven de 80 procent of 85 procent wordt opgeladen. Heb je juist altijd alle capaciteit nodig, dan kies je ervoor om de accu altijd voor de volle 100 procent op te laden.

Sommige fabrikanten leveren aanvullende batterijhulpjes mee.

Achtergronden

Sommige instellingen zijn eenvoudig te veranderen, maar hebben een flinke impact op de batterijduur. Zo bespaar je energie door gebruik te maken van een donkere bureaubladachtergrond. Klik met rechts op het bureaublad, kies Aan persoonlijke voorkeur aanpassen en selecteer een donkere achtergrond. Voor het beste resultaat kies je ook een donker thema. Je verandert deze instellingen in de sectie Thema’s.

Energiebeheerschema

Met een energiebeheerschema bepaal je hoe Windows omgaat met de accu. Een bekend energiebeheerschema is het besparingsschema. Klik in Windows Taakbalk op de batterij en kies voor Energiebesparing. Er bestaan meerdere standaardschema’s. In de Windows-instellingen kies je Systeem Aan/uit en accu. Kies het schema bij Energiemodus: Windows maakt onderscheid tussen Aangesloten op netstroom en Op batterijstroom. Voor het beste uithoudingsvermogen kies je voor Beste energie-efficiëntie.

Je kunt de energiebeheerschema’s ook aanpassen. Open het startmenu en typ Energiebeheerschema. Kies Energiebeheerschema bewerken. Kies Geavanceerde energie-instellingen bewerken.

Een energiebeheerschema bepaalt hoe Windows omgaat met de accu.

Apps optimaliseren

Welke apps je gebruikt, heeft eveneens invloed op het energieverbruik van je laptop. In Windows 11 heb je hierover verregaande controle. In het instellingenvenster kies je voor Systeem / Aan/uit en accu / Accuverbruik. Een overzicht verschijnt van het batterijverbruik per app. Via het zoekvenster kun je bovendien op zoek gaan naar specifieke apps, als je wilt weten wat hiervan het verbruik is.

Rechtsboven vind je het filter Sorteren op. Standaard toont Windows het totale gebruik, maar interessanter is de optie Op achtergrond. Hiermee zie je welke apps op de achtergrond energie verbruiken.

Klik op Meer opties bij een app en kies Activiteit op de achtergrond beheren. Bij Machtigingen voor achtergrond-app kies je voor Stroom geoptimaliseerd. Hierbij beperkt Windows zoveel mogelijk het energieverbruik van de app, maar kan de app nog steeds functioneren. Kies voor Nooit als je energie wilt besparen: de app wordt flink beperkt en mag niet meer op de achtergrond draaien en energie verbruiken.

Optimaliseer het gedrag van de apps en bespaar hiermee kostbare energie.

Nog meer inzicht

Via taakbeheer in Windows 11 heb je ook inzicht in het energieverbruik van verschillende programma’s. Open Windows Taakbeheer met de toetscombinatie Ctrl+Alt+Esc. Klik op de tab Processen. In de kolom Status zie je een groen blaadje bij apps die zich in de efficiëntiemodus bevinden, daarover heb je in de vorige stap gelezen.  Klik op Status om alle programma’s in de efficiëntiemodus in één keer te zien.

Via taakbeheer kun je de efficiëntiemodus ook afdwingen voor een programma. Klik op het betreffende programma. De knop Efficiëntiemodus rechtsboven verschijnt: klik hierop en kies OK in het bevestigingsvenster.

Taakbeheer toont voor welke apps de energiemodus is ingeschakeld.

Extra aanbevelingen

We hebben de belangrijkste stappen uitgevoerd. Kies in Windows 11 in het venster Aan/uit en accu voor Aanbevelingen voor energie. Hier vind je een lijst met aanbevelingen om nog meer energie te besparen. Er zijn tien stappen en een balk geeft aan hoeveel stappen je al hebt uitgevoerd. Klik op de suggesties die je wilt doorvoeren.

Energiezuinig met Edge

Maak je gebruik van Edge, dan kun je deze browser ook laten helpen met het behoud van de accu. Zo kan de browser ongebruikte tabbladen in een slaapstand plaatsen, zodat ze minder beslag op het systeem leggen. Klik op de knop Instellingen en meer (rechtsboven in het Edge-venster) en kies Instellingen / Systeem en prestaties. In de sectie Prestaties optimaliseren zorg je dat de optie Efficiëntiemodus ingeschakeld is.

Standaard gebruikt Edge de modus Gebalanceerde besparingen. Wil je voor maximaal resultaat gaan, dan kies je voor Maximale besparingen. De modus wordt alleen gebruikt wanneer de laptop gebruikmaakt van een accu, maar je kunt de modus ook gebruiken als je een stekker gebruikt: kies De efficiëntiemodus inschakelen wanneer deze is aangesloten op netstroom.

Je kunt ongebruikte tabbladen in een slaapstand plaatsen.

Meer Edge-optimalisaties

In Edge heb je controle over het in slaap brengen van ongebruikte tabbladen. In het instellingenvenster kun je de slaapstand volledig uitschakelen, als je dit niet op prijs stelt. Zet de schuif op Uit bij Bronnengebruik beperken met sluimerstandtabbladen. Maak je wel gebruik van de slaapstand voor de tabbladen, dan kun je bepalen na hoeveel tijd een tab in slaap moet worden gebracht. Kies de gewenste tijd bij Slaapstand inschakelen voor inactieve tabbladen na de opgegeven tijdsduur. Heb je tabbladen die je nooit in een slaapstand wilt brengen? Sluit deze uit. Klik op Toevoegen bij Deze sites nooit in slaapstand zetten.

Optimalisaties in Chrome

In Googles browser Chrome kun je ook een paar slimme instellingen wijzigen om het maximale uit je batterij te halen. Open de instellingen via de knop met de drie puntjes, rechtsboven in het venster en ga naar Instellingen / Prestaties. Bij Voeding zorgt de optie Energiebesparing voor de batterijbesparing. Schakel deze in als dat nog niet is gebeurd.

Kies vervolgens voor Alleen aanzetten als je batterijlading 20% of minder is of voor Aanzetten als je computer niet is aangesloten. Die tweede optie gaat daarmee nóg zuiniger om met de batterij. Wil je dat niet-gebruikte tabbladen niet meer geheugen gebruiken, dan zet je de schuif op Aan bij Geheugenbesparing. Pas wanneer je de tab weer opent, kent Chrome opnieuw geheugen toe.

Het gevolg is soms een stroperige browser, zo los je het op: Trage Chrome? Zet de efficiëntiemodus uit!

Laat Chrome je ook helpen bij het besparen van energie.

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.