Cyanogen stopt met CyanogenOS, het op Android gebaseerde besturingssysteem van telefoons als de OnePlus One. Er worden geen updates meer voor het besturingssysteem gemaakt, maar wat betekent dat in de praktijk eigenlijk? Kun je je telefoon straks nog wel blijven gebruiken?

Wat is ook alweer het verschil tussen CyanogenOS en CyanogenMod?

Simpel gezegd: CyanogenOS is de OEM-versie van CyanogenMod. De mod begon in de begindagen van Android als hobbyproject van een aantal ontwikkelaars, en nadat de custom ROM naar verschillende Android-toestellen werd geport wilden de makers het OS commercieel maken. Cyanogen Inc. werd opgericht, en het bedrijf begon met het verkopen van de mod aan telefoonmakers.

Een klein groepje smartphonefabrikanten levert CyanogenMod standaard mee op zijn toestellen. De bekendste is OnePlus, dat de One met CyanogenOS uitrustte. Ook WileyFox rust zijn toestellen ermee uit.

CyanogenOS is niets minder dan een officiële licentie van CyanogenMod, waarbij het besturingssysteem is aangepast op de hardware van een toestel.
 

Wat is de meerde van CyanogenOS en -Mod?

CyanogenMod zag het licht als een aangepaste versie van Android. Het was een project van ontwikkelaars die Googles open source-besturingssysteem juist wilde gebruiken omdat het zo makkelijk aan te passen was. De ROM had meteen al veel fans, omdat je met CyanogenMod een aantal features uit Android kon halen die niet standaard in het systeem zaten. Zo kon je je telefoon bijvoorbeeld ondersteuning geven voor flac-muziekbestanden, en werd het mogelijk om untethered een wifi-hotspot op te zetten.
 

CyanogenMod was de eerste mod waarbij je Androids permissies kon veranderen

Later was CyanogenMod de eerste ROM waarbij je de permissies voor Android-apps individueel kon instellen. Die feature zit inmiddels standaard in Android 6 en hoger, maar CyanogenMod wist de losse permissies al vanaf Android 4 te implementeren.

Nog steeds zijn CyanogenMod en CyanogenOS goede voorbeelden van hoeveel vrijheid je kunt krijgen met Android. Vooral de hoge mate van aanpasmogelijkheden is voor fans belangrijk, en het feit dat je makkelijk van bloatware af kunt komen. CyanogenMod en -OS hebben namelijk een klein aantal vooraf geïnstalleerde apps. Bij CyanogenMod is het zelfs mogelijk een ROM te downloaden met alleen maar de Play Store voorgeïnstalleerd.
 

Wat gebeurt er nu?

Cyanogen trekt nu de stekker uit CyanogenOS, het besturingssysteem. Dat betekent dat telefoons waar het OS nu op draait vanuit Cyanogen geen ondersteuning meer krijgen. Dat wil niet automatisch zeggen dat alle ondersteuning verdwijnt. Telefoonmakers kunnen zelf ook het besturingssysteem bijwerken en dat naar gebruikers versturen.

Of dat ook gebeurt, is natuurlijk maar de vraag. WileyFox heeft tegen Tweakers inmiddels aangegeven dat wel zelf te willen doen, maar hoe dat precies moet gebeuren is nog niet bekend. Mogelijk komt er een eigen vorm van de ROM uit.
 

Je kunt nog steeds zelf een alternatieve rom installeren

Het blijft echter wel nog gewoon mogelijk CyanogenMod te installeren op telefoons. De basisstructuur daarvan wordt nog steeds gewoon aangeboden, zodat onafhankelijke programmeurs die kunnen uitbrengen voor verschillende toestellen. Let er daarbij wel op dat de ondersteuning lang niet altijd even goed is, en dat het van de (amateur)programmeurs af hangt of je updates voor jouw specifieke toestel krijgt.
 

Wat voor alternatieven?

Een aantal telefoonfabrikanten is inmiddels al op zoek naar een alternatief voor CyanogenOS. Het bedrijf heeft inmiddels ook al een eigen besturingssysteem gebouwd voor de OnePlus 2 en de OnePlus 3: OxygenOS. Dat lijkt in vrijwel alle opzichten op CyanogenOS. Het is minimalistisch, en biedt veel opties om te customizen.

Daarnaast dook er twee jaar geleden een alternatieve ROM op: Sultan. Dat is in veel opzichten gebaseerd op CyanogenMod, met wederom weinig poespas en veel aanpasmogelijkheden.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zoek je een goede tablet met een riant scherm? We hebben vijf interessante producten voor je op een rijtje gezet.

Samsung Galaxy Tab S9+ WiFi

Zoek je een krachtige tablet met een groot scherm? De Samsung Galaxy Tab S9+ WiFi heeft een indrukwekkend amoledscherm van 12,4 inch. Dat is een prettig formaat om bijvoorbeeld de digitale krant te lezen of Netflix-series te bingewatchen. Verder draait de aanwezige Qualcomm Snapdragon 8 Gen 2-processor zijn hand niet om voor zware taken, zoals het spelen van 3D-games of monteren van video's. Deze chipset bevat acht rekenkernen waarvan de snelste cores zijn afgeregeld op een maximale klokfrequentie van 3,36 GHz. In combinatie met 12 GB werkgeheugen kun je vlot op deze tablet werken. Gebruik hiervoor eventueel de bijgesloten drukgevoelige stylus.

Voor beeldbewerkingen komt de respectabele resolutie van 2800 × 1752 pixels goed van pas. Foto's en video's ogen hierop haarscherp. Daarnaast ondersteunt het amoledscherm een vernieuwingsfrequentie van 120 hertz. Je speelt dus snelle games zonder haperingen. De basisuitvoering heeft 256 GB interne opslag. Kies tussen de kleurstellingen grafiet en beige. Je kunt de Galaxy Tab S9+ WiFi ook met 512 GB interne opslag kopen (grafiet/beige). Overigens heeft de waterdichte behuizing een microSD-kaartslot, waardoor je de opslagcapaciteit eenvoudig met maximaal 1 TB kunt uitbreiden. Tot slot is er nog een uitvoering met ondersteuning voor mobiel internet (5G) verkrijgbaar.

Xiaomi Pad 6

De Xiaomi Pad 6 is een krachtige tablet die zich richt op zowel entertainment als productiviteit. Het absolute hoogtepunt is het 11-inch WQHD+ scherm met een verversingssnelheid van 144Hz. Dit zorgt voor een aanzienlijk vloeiender beeld. Onder de motorkap vind je een snelle Snapdragon 870-processor, waardoor zware apps en games moeiteloos draaien.

De tablet heeft een luxe, volledig metalen behuizing en vier luidsprekers met Dolby Atmos-ondersteuning voor een ruimtelijk geluid. De accu van 8840 mAh gaat lang mee en laadt snel op (33W). Let wel dat de optionele stylus niet standaard wordt meegeleverd.

OnePlus Pad

Je koopt met de OnePlus Pad een grote tablet voor een schappelijke prijs. Het lcd-scherm van 11,61 inch bevat 2800 × 2000 pixels, waardoor je films, series en tv-programma's in Full-HD-kwaliteit kunt bewonderen. Er is 128 GB opslagcapaciteit ingebouwd. Naast huisvesting van Android en alle apps blijft er dus nog voldoende ruimte over voor eigen data. Gunstig voor het geval je bijvoorbeeld een complete serie van Netflix offline wilt bekijken. Games zien er trouwens ook fraai uit, want het scherm ondersteunt een hoge vernieuwingsfrequentie van 144 hertz.

Voor het rekenwerk is een octacore-processor van MediaTek verantwoordelijk. De rapste kern levert een maximale kloksnelheid van 3,05 GHz. Daarnaast is er een geheugenmodule met 8 GB RAM geïntegreerd. De OnePlus Pad leent zich prima voor alledaagse toepassingen, terwijl je bijvoorbeeld ook eens een foto kunt bewerken. Deze groene tablet is met zijn aluminium behuizing een echte blikvanger!

Lenovo Tab P12 (ZACH0112SE)

Op zoek naar een betaalbare tablet met een groot scherm? Dan zit je met de Lenovo Tab P12 wel goed, want dit apparaat heeft een indrukwekkende schermdiagonaal van 12,7 inch. De resolutie is met 2944 × 1840 pixels eveneens prima op orde, zodat je foto's en video's in een hoge kwaliteit kunt bekijken. Verder heeft de fabrikant ook aan een goed geluid gedacht. De metalen behuizing bevat vier minispeakers van het bekende audiomerk JBL. Een bluetooth-koptelefoon koppelen kan uiteraard ook.

De Tab P12 is met name geschikt voor alledaagse apps, zoals Facebook, YouTube, Chrome en simpele spelletjes. Voor veeleisende 3D-games en andere zware toepassingen heeft de MediaTek Dimensity 7050-processor iets te weinig power. Zes rekenkernen presteren op 2 GHz, terwijl de twee resterende cores zijn geklokt op 2,6 GHz. Deze tablet heeft daarnaast 8 GB werkgeheugen en 128 GB interne opslag. Overigens breid je de opslagcapaciteit makkelijk uit met een eigen microSD-kaart van maximaal 1 TB. Lenovo levert bij dit product een stylus mee. Benieuwd naar ervaringen van andere gebruikers? Lees dan deze reviews op Kieskeurig.nl.

Lenovo Tab M11 (ZADA0134SE)

Lenovo bewijst met zijn Tab M11 dat een goede tablet helemaal niet zo veel geld hoeft te kosten. Zo komen diverse onafhankelijke testers op Kieskeurig.nl tot een gemiddelde score van een 9. Vaak benoemde pluspunten zijn onder meer de hoge beeldkwaliteit, de lange accuduur en het goede geluid. Verder vinden gebruikers het prettig dat er al een stylus is inbegrepen. Handig voor wie graag tekeningen of handgeschreven notities maakt. Het lcd-scherm telt 1920 × 1200 pixels. De resolutie is weliswaar wat lager vergeleken met die van duurdere modellen, maar je kunt nog altijd films in Full-HD-kwaliteit streamen. De beelden ogen op het 11inch-scherm dan ook scherp. Ondanks de lage aanschafprijs heeft deze stevige tablet een metalen behuizing.

Voor het opslaan van apps en eigen data bevat de Tab M11 128 GB intern geheugen. Breid dat desgewenst uit met een eigen microSD-kaart van maximaal 1 TB. Het rekencentrum bestaat uit de veelgebruikte MediaTek Helio G88-processor en 4 GB werkgeheugen. Voor basistaken als e-mailen, internetten, webwinkelen en video's streamen is dat ruimschoots voldoende. Nuttig om te weten is dat Lenovo tot januari 2028 software-updates levert, zodat je het apparaat de komende jaren veilig kunt blijven gebruiken.

Het Nederlandse Fairphone vernieuwt zijn Fairbuds XL-hoofdtelefoon. De 2025-editie ziet er fris uit en moet beter geluid bieden dan zijn voorganger. In deze review lees je hoe de 249 euro kostende hoofdtelefoon bevalt.

Fairphone staat bekend om zijn focus op duurzame producten, gemaakt van zo eerlijk gewonnen grondstoffen en in elkaar gezet door Aziatische fabrieksarbeiders die beter behandeld en betaald worden dan gemiddeld in sector. Fairphone's producten zijn daarom wat duurder dan veel concurrerende producten, maar het duurzame karakter kan je wel een beter gevoel geven.

Modulair ontwerp

Als je minder geeft om deze vorm van duurzaamheid, kan de Fairphone Fairbuds XL (2025) nog steeds interessant zijn. Deze hoofdtelefoon is namelijk ook duurzaam voor jou als gebruiker. Je kunt belangrijke onderdelen van de hoofdtelefoon zelf loshalen en vervangen. Fairphone verkoopt reserve-onderdelen via zijn webwinkel, variërend van een batterij en hoofdband tot oorschelpen. De prijzen zijn sympathiek en de uitlegvideo's duidelijk. Bovendien heb je geen speciaal gereedschap nodig om een eventuele reparatie uit te voeren. Echt iedereen die de uitlegvideo bestudeert, lukt het. Mooi, want dankzij deze filosofie kun je de Fairbuds XL (2025) langer blijven gebruiken dan een niet-repareerbare hoofdtelefoon. Dat is op zijn beurt ook weer beter voor het milieu, omdat je een elektronica-aankoop uitstelt.

©Rens Blom

©Rens Blom

Heb je al een Fairbuds XL (2023), dan kun je die upgraden. Fairphone verkoopt de vernieuwde drivers (die beter geluid bieden) en oorkussens (die prettiger dragen) los en heeft ze zo gemaakt dat je ze in je bestaande hoofdtelefoon kunt stoppen. Een bijzondere strategie die wij wel waarderen.

Draagcomfort

Als hoofdtelefoon zelf bevalt de Fairbuds XL (2025) goed, zonder op te vallen in dit prijssegment. Hij draagt comfortabel, is opvouwbaar en heeft knopjes bij de oorschelpen die goed op de tast vindbaar zijn. Via de knopjes kun je bijvoorbeeld de ANC-modus inschakelen, die omgevingsgeluiden dempt. De ANC-modus van de Fairphone-hoofdtelefoon werkt aardig maar kan zeker niet tippen aan die van sommige concurrenten. Sony's WH-1000XM5 is al wat ouder, maar kost nu evenveel als de Fairbuds XL (2025) en biedt duidelijk betere onderdrukking van omgevingsgeluiden. Een dergelijke vergelijking kunnen we ook maken voor de transparantiemodus, die omgevingsgeluiden realistisch moet binnenlaten. Deze modus is handig als je de hoofdtelefoon draagt tijdens het fietsen of wandelen.

De accu gaat bij ons gebruik circa 28 uur mee. Een nette score voor een midrange tot afgeprijsde premium hoofdtelefoon. Opladen duurt best lang via de usb-c-poort. Overigens kun je via een geschikte usb-c-kabel ook bedraad muziek luisteren als je de hoofdtelefoon koppelt met bijvoorbeeld je smartphone.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit

Het belangrijkste onderdeel van een hoofdtelefoon is zijn geluidskwaliteit. De Fairbuds XL (2025) klinken overwegend goed, zeker voor wie populaire muziek luistert via streamingdiensten als Spotify. De bas van de hoofdtelefoon vinden we echter wat beperkt, ook al zegt Fairphone dat de bas is verbeterd ten opzichte van de Fairbuds XL uit 2023. De vorige hoofdtelefoon hebben we niet bij de hand, dus wij kunnen deze vergelijking niet maken. Voor podcasts is de 2025-editie van de hoofdtelefoon prima geschikt.

©Rens Blom

Fairbuds-app

Fairphone biedt een gratis smartphone-app waar je de hoofdtelefoon aan kunt koppelen. Deze app is vernieuwd bij de lancering van de Fairbuds XL (2025) en dat was naar onze mening hard nodig. De vorige app had namelijk een onlogische en beperkte equalizer. In de nieuwe app kun je het geluid meer naar eigen hand instellen. De app kan de software van de hoofdtelefoon ook updaten. Verder is de app nog steeds vrij basaal in vergelijking met de apps van merken als Sony en JBL, maar dat komt vooral omdat de Fairbuds XL (2025) weinig poespas biedt.

©Rens Blom

Conclusie: Fairphone Fairbuds XL (2025) kopen?

De Fairphone Fairbuds XL (2025) is niet de hoofdtelefoon met de beste prijs-kwaliteitsverhouding, want voor 249 euro koop je modellen die beter klinken en geavanceerdere functies hebben. Maar die hoofdtelefoons kun je matig tot niet zelf repareren als er een defect optreedt. Juist op dat vlak heeft Fairphone een grote troef in handen, want de Fairbuds XL (2025) kun je grotendeels zelf repareren. Bovendien is de hoofdtelefoon zo duurzaam mogelijk gemaakt. De hoofdtelefoon heeft zo een duidelijke doelgroep: mensen die duurzaamheid belangrijker vinden dan het beste geluid of de meeste snufjes. Voor die doelgroep is het goed om te weten dat de Fairbuds XL (2025) een prima indruk achterlaat.