De grote belofte van automatisering is dat het je leven makkelijker maakt. Toch zou je door de grote hoeveelheid tijd die je achter het scherm doorbrengt het idee kunnen hebben dat die belofte niet helemaal werkelijkheid is geworden. Kan dat niet beter? Natuurlijk kan dat beter met deze tien slimme tools voor thuisautomatisering.

Vroeger had je een typemachine en een kaartenbak. We deden het ermee, want we wisten niet beter. Tegenwoordig hebben we een tekstverwerkingsprogramma en een spreadsheet. Dat werkt op heel veel vlakken slimmer en sneller, maar nog steeds gebeurt het vaak dat je met de hand gegevens heen-en-weer moet knippen en plakken tussen die twee systemen. Is dat nu echt handiger?

Nog een voorbeeld: vroeger had je een lichtknopje en een gordijn om aan te trekken. Nu heb je een Zigbee-lamp, een gordijnrails met motortje en een centraal aansturingsysteem om dat allemaal op afstand te doen. Maar nog steeds sta je met een app te klungelen om het gordijn te sluiten of het licht aan en uit te doen. Minder fysiek, maar is het ook minder moeite?

Toch valt er best wat aan te verbeteren, want met automatiseringsgereedschappen kun je allerlei digitale systemen en diensten aan elkaar knopen. Dat begon een jaar of tien geleden met het inmiddels beroemde programma IFTTT dat nog steeds veel wordt gebruikt voor vooral smarthome-apparaten en online consumentendiensten. 

Die uitvinding heeft inmiddels gezelschap gekregen van de meest exotische systemen en apps: van eenvoudige agendakoppelingen tot de grootste industriële Robotic Processing Applications (RPA). Veel ervan zijn gratis of zelfs opensource. Met de meeste ervan kun je zonder programmeren of ingewikkeld installeerwerk aan de slag, bij andere kun je ook als computerhobbyist zelf heel veel configureren.

Zoveel smaken, zoveel keuzes, maar welke is voor jouw toepassingen het best geschikt? We selecteren de beste automatiseringssystemen voor thuis en in kleinzakelijke omgevingen.

Apiant.com

Deze Amerikaanse dienst is vooral gericht op kleinzakelijk gebruik. ‘Connect + Automate = More time’ belooft de website, en dat is natuurlijk de belofte van al dit soort automatiseringsdiensten.

Apiant gebruikt daarvoor een drag-and-drop-interface die je middels kant-en-klare bouwblokken allerlei diensten aan elkaar laat lussen. Denk daarbij vooral aan kleinzakelijke diensten zoals Shopify, Salesforce, Slack, Mailchimp en vele honderden andere. De koppelingen zijn daarbij opgeslagen in templates.

Je kunt buiten het toekennen van conditionele handelingen (‘als dit gebeurt, doe dan dat’) ook filters toevoegen, data omzetten in nieuwe formaten en zelf scripts schrijven. Daarmee houdt Apiant het midden tussen diensten als Zapier en Integromat, die alles visueel houden en daardoor soms wat rigide kunnen zijn, en volledig zelf programmeren. Dat kan ontzettend makkelijk zijn.

Nadeel van Apiant is dat je vastzit aan de templates. Zit een bepaalde workflow er niet voor je bij, dan zul je Apiant moeten vragen deze voor je te maken. Dat doet het bedrijf zonder problemen, maar beter en flexibeler zou het zijn als je deze zelf kon maken. Je kunt de dienst twee weken lang gratis uitproberen, daarna betaal je 49 dollar per maand.

©PXimport

Automate.io

Twitter, Gmail, Office 365, Slack en Instagram, maar ook ticketsysteem Jira, webshopsoftware Magento en Salesforce. Je kunt het zo gek niet bedenken: als het kan communiceren, knoopt het Indiase Automate.io het voor je aan elkaar.

Denk bijvoorbeeld aan een gebruiker die een contactformulier invult in een webdienst, waarna de gegevens van deze persoon direct in Salesforce worden ingevoerd. Je laat er de juiste vlaggen aan hangen en voilà: geen enkele potentiële klant ontsnapt nog aan je aandacht doordat de lead ergens in een mailbox blijft hangen.

Het configureren van de diensten doe je in je eigen dashboard. Dit vergt een hoop drag-and-drop en het verbinden van invoervelden. Het is even configureren, maar heel wat makkelijker dan zelf API’s aan elkaar knopen. Iedereen met een beetje Office-ervaring kan het. Ook het daisy-chainen van een aantal diensten is mogelijk, zodat je nieuwe lead bijvoorbeeld ook automatisch een mail kan ontvangen.

De dienst is voor veel services helemaal gratis, maar enkele (zoals Salesforce) vereisen een betaald abonnement. Ook geldt een beperking aan het aantal gratis handelingen dat je per maand kunt laten uitvoeren. Upgraden kan in vijf stappen, vanaf 30 dollar per maand.

©PXimport

Appy Pie Connect

Ook Appy Pie Connect richt zich op het aan elkaar knopen en automatiseren van webdiensten zoals Gmail, Slack, Twitch, Pingdom en Salesforce. Maar ook interessante opties als Strava en Mindbody: als je een sportactiviteit post, of de yogastudio die je runt ontvangt een boeking, dan kun je daar handelingen aan verbinden. Zoals het sturen van een e-mail naar mensen die samen met jou in je hardloopclub zitten, zodra je een activiteit post. Of een melding in een Google-spreadsheet toevoegen en je een berichtje via Slack of Discord sturen dat je wat met die nieuwe aanmelding moet doen.

Het systeem werkt behoorlijk intuïtief, al heeft het eveneens Indiase Appy Pie veel minder kant-en-klare apps beschikbaar dan bijvoorbeeld Automate.io. Ook is het systeem er sterk op gericht om je de knip te laten trekken: als je de proefperiode wilt gebruiken, vraagt het bedrijf meteen om je creditcardgegevens. 

Klik je dat venster weg, dan mag je alsnog gratis de proefperiode gebruiken. Daarna kun je overigens gratis gebruik blijven maken van het systeem, zolang je niet meer dan vijf diensten aansluit. Opwaarderen biedt je toegang tot meer taken en meer handelingen, vanaf 9,99 dollar in de maand.

©PXimport

Huginn

“Zie Huginn als een hackbare versie van IFTTT of Zapier op je eigen server. Je weet altijd wie je gegevens heeft. Jij.” De mannen en vrouwen achter Huggin hadden het niet treffender kunnen vertellen. Het sleutelwoord hier is hackbaar. En de namen van de concurrerende (of is het juist inspirerende?) systemen IFTTT en Zapier.

Want Huginn is net als die diensten helemaal gericht op het automatiseren van je digitale leven, maar dan zonder dat jouw gegevens via externe servers lopen. Je kunt er je eigen agents mee bouwen die vervolgens informatie voor je opnemen, doorgaans uit API’s op het internet, en die verwerken tot acties. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een agent die de weersomstandigheden in de gaten houdt. Wordt het lekker weer? Dan hoor je niets. Gaat het regenen? Dan ploft er een waarschuwingsbericht in je mailbox. Of laat je een bericht via Slack sturen.

Huginn is opensource en dat zie je er wel aan af: de vormgeving is louter functioneel en het is handig om niet bang te zijn voor een beetje code. Zin in? Begin met:

git pull: git remote add upstream https://github.com/huginn/huginn.git

©PXimport

IFTTT

‘If This Then That’ is alweer elf jaar oud. In de software- en IoT-industrie is dit waarschijnlijk de breedst geaccepteerde automatiseringsdienst. Het systeem is oneindig uitgebreid en ondersteunt niet alleen webdiensten en -API’s zoals veel andere automatiseringsdiensten, maar ook slimme lampen, slimme thermostaten, ip-camera’s en andere domotica.

Dat alles wordt via de IFTTT-webdienst samengebracht, maar je kunt deze ook via apps voor Android en iOS bedienen. Ook IFTTT gebruikt daarbij bouwblokken die je binnen applets als een ketting aan elkaar rijgt. Denk aan commandoseries als: ‘Als ik thuiskom, zet de lampen aan, de thermostaat op 20 graden, speel The Village People, zet de stofzuigrobot stil en laat mijn familie via Twitter weten dat ik thuis ben.’ Je kunt het zo gek niet bedenken of het kan met deze app worden opgezet.

IFTTT is een echt consumentensysteem: er is wel zakelijk gebruik mogelijk, maar denk daarbij vooral aan e-mailmarketing- en messaging-opties.

Basaal gebruik van het systeem is gratis, maar wil je zelf meer dan drie applets maken of wat complexere applets bouwen (en dat wil je al snel), dan zul je een abonnement moeten nemen voor 3,99 dollar per maand.

Integrately

Integrately is de prijsvechter onder de kleinzakelijke automatiseringsgereedschappen. Het Indiase bedrijf manifesteert zich op zijn website nadrukkelijk als een alternatief voor Zapier. Het bedrijf heeft goed gekeken naar hoe de andere webgebaseerde automatiseringssystemen werken: ook hier treffen we kant-en-klare koppelingen naar meer dan 350 web-apps aan die we via een visuele editor aan elkaar kunnen klikken. Het werkt allemaal bijzonder soepel en gemakkelijk. Wel moet je je eigen regels bepalen. Integrately biedt ook 13 duizend complete flows aan, als is het bijzonder ingewikkeld om deze allemaal door te bladeren.

Het uitproberen is gratis. Ook na die periode kun je het systeem met maximaal vijf automatiseringen gratis blijven gebruiken. Wil je meer, dan kun je opwaarderen naar pakketten die beginnen met 15 dollar per maand.

Hoewel Integrately prima werkt, voelt het soms wat ongemakkelijk aan door de manier waarop het zich presenteert: een schreeuwerige website met op de voorpagina embedded YouTube-filmpjes van jongens met omgekeerde baseballcaps op hun hoofd die het systeem aanraden. Ook het gegeven dat je ‘credits’ kunt verdienen door anderen door te verwijzen naar Integrately, voelt onaangenaam en weinig professioneel.

©PXimport

Integromat

Ben je op zoek naar een automatiseringsoplossing voor zakelijke toepassingen, dan is het een goed idee om een blik op het Duitse Integromat te werpen. Het is een jong bedrijf, maar wel met een volwassen ambitie en dito systeem.

Je kunt na het aanmaken van een account de automatiseringen via een visuele editor aan elkaar klikken. Daarbij kun je ook nu weer kiezen uit meer dan zeshonderd kant-en-klare bouwblokken. Denk daarbij aan koppelingen met Slack, Gmail, Discord, Salesforce, Microsoft Excel Online en Google Spreadsheets. Maar ook aan Basecamp, Google Analytics, LinkedIn, Magento en, voor cryptoliefhebbers, CoinMarketCap. De mogelijkheden zijn enorm. Zit jouw obscure API er niet bij, dan kun je zelf met de JSON- en XML-modules een koppeling bouwen.

Ook Integromat werkt met een mobiele app die vol zit met slimmigheidjes. Zo kun je binnenkomende sms-berichten en telefoonnummers in een Google-spreadsheet of een CRM zoals Salesforce laten opslaan. Dat zorgt ervoor dat je die leads ook niet hoeft te laten lopen omdat je ze vergeet. Integromat is in de basisversie met twee automatiseringen gratis. Wil je meer, dan starten de maandbundels bij 9 dollar.

©PXimport

Microsoft Power Automate

Sinds enkele jaren is ook Microsoft met MS Flow een belangrijke speler in de automatisering van alledaagse softwaretaken. Tegenwoordig heet het pakket Power Automate. Dat is een veel betere titel, want buiten het creëren van zogenaamde ‘flows’ om als-dit-dan-dat-taken te automatiseren, bevat het pakket ook heuse Robotic Processing Automation (RPA) waarmee je heel letterlijk eenvoudige softwaretaken door de machine over kunt laten nemen.

Denk bijvoorbeeld aan het kopiëren van grote hoeveelheden gegevens vanuit Excel naar MS Word: voorheen moest je dat allemaal met de hand doen met kopiëren en plakken, maar daar kun je met RPA ook de machine voor programmeren die het werk net zo uitvoert als een mens, ook tussen verschillende softwarepakketten. Microsoft brengt RPA, dat tot voor kort vaak was voorbehouden aan grote bedrijven, zo binnen het bereik van het MKB en dat is bijzonder interessant.

Power Automate ziet eruit en voelt als een echt Microsoft-programma. Als de automatisering van je bedrijf draait op de software uit Redmond, dan is het zeker de moeite waard dit pakket te overwegen. Prijs: vanaf 12,60 euro per werknemer per maand. Voor privégebruik is Power Automate overigens minder geschikt.

©PXimport

Robomotion.io

Als je de smaak van Robotic Process Automation te pakken hebt gekregen, is het de moeite waard om ook even naar het Turkse Robomotion.io te kijken. Ook dit systeem stelt je in staat om robots te programmeren en desktoptaken uit te voeren. Nadat je op de website een account hebt aangemaakt, kun je hier ‘flows’ voor bouwen: series van handelingen die tot een eindresultaat moeten leiden.

In ons geval hebben we bijvoorbeeld een prijschecker gebouwd om de beschikbaarheid van de gierend populaire Radeon 6700 XT-videokaart op de website van AMD te checken. Deze flow draait niet op het systeem van Robomotion, maar is een echte RPA-toepassing: je moet een helper-applicatie op je eigen pc, Mac of Linux-machine installeren die het werk doet, in dit geval de browser opstarten en de check doen.

Zo zijn er vele potentiële mogelijkheden, waarbij de bibliotheek met kant-en-klare flows helaas wat beperkt is. Je moet ze echt zelf met de visuele editor bij elkaar klikken. Gelukkig kun je het systeem gratis uitproberen en gebruiken. Pas als je meer mensen toegang wilt geven en meer dan drie flows wilt draaien, ga je betalen. Dat kost dan wel meteen 499 euro in de maand.

©PXimport

Zapier

Zeg je IFTTT, dan zeg je tegenwoordig ook Zapier. Want deze twee Amerikaanse systemen zijn elkaars belangrijkste concurrenten als het gaat om het automatiseren van webtaken. Belangrijk detail: Zapier heeft geen eigen apps voor je mobiele telefoon en is nauwelijks geschikt voor het automatiseren van je IoT-apparaten in huis.

Zapier is wel een kei in webtaken. Het is zo ontzettend eenvoudig om zelf een flow van handelingen te bouwen, ‘Zaps’ in de taal van het bedrijf, dat niets je ervan hoeft te weerhouden om het systeem eens uit te proberen. Zapier biedt meer dan drieduizend koppelingen met andere systemen en laat je eenvoudig taken bouwen als: als er een e-mail binnenkomt, doe dit en doe ook nog eens dat.

Je Zaps worden opgeslagen in je dashboard. Je kunt de dienst veertien dagen volledig uitproberen, inclusief premium apps als PayPal, MySQL en Zendesk. Daarna kun je de dienst beperkt gebruiken, waarbij je Zaps bijvoorbeeld maar drie stappen kunnen omvatten, of voor 19,99 dollar per maand de volledige dienst blijven benutten. Die laatste optie zal vooral voor ondernemingen relevant zijn.

©PXimport

Zelf een bot bouwen

Conclusie

De wereld van de automatiseringen is al net zo rijk als de toepassingen ervoor. Wij hebben ons hier gericht op automatiseringssystemen voor privé- en kleinzakelijk gebruik. Maar vooral op de gebieden van sales en marketing zijn er nog heel veel meer specialistische systemen beschikbaar.

Wat je kiest, is vooral afhankelijk van je behoefte: wil je alleen webtoepassingen aan elkaar knopen of ook je huisautomatisering? En waar voel je je comfortabel bij: wie wil je toegang geven tot je data en hoe geavanceerd zijn de klussen die je wilt automatiseren?

Toch loont het om een aantal van deze systemen in ieder geval even uit te proberen: ze werken allemaal bijzonder eenvoudig en de potentiële tijdwinst die je ermee kunt boeken is heel groot. Om nog maar te zwijgen van de saaie klusjes die ze je uit handen nemen.

Onze aanraders? Begin bij IFTTT, Zapier en Automate.io. Dat zijn de meest volwassen en gebruiksvriendelijkste systemen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.