De grote belofte van automatisering is dat het je leven makkelijker maakt. Toch zou je door de grote hoeveelheid tijd die je achter het scherm doorbrengt het idee kunnen hebben dat die belofte niet helemaal werkelijkheid is geworden. Kan dat niet beter? Natuurlijk kan dat beter met deze tien slimme tools voor thuisautomatisering.

Vroeger had je een typemachine en een kaartenbak. We deden het ermee, want we wisten niet beter. Tegenwoordig hebben we een tekstverwerkingsprogramma en een spreadsheet. Dat werkt op heel veel vlakken slimmer en sneller, maar nog steeds gebeurt het vaak dat je met de hand gegevens heen-en-weer moet knippen en plakken tussen die twee systemen. Is dat nu echt handiger?

Nog een voorbeeld: vroeger had je een lichtknopje en een gordijn om aan te trekken. Nu heb je een Zigbee-lamp, een gordijnrails met motortje en een centraal aansturingsysteem om dat allemaal op afstand te doen. Maar nog steeds sta je met een app te klungelen om het gordijn te sluiten of het licht aan en uit te doen. Minder fysiek, maar is het ook minder moeite?

Toch valt er best wat aan te verbeteren, want met automatiseringsgereedschappen kun je allerlei digitale systemen en diensten aan elkaar knopen. Dat begon een jaar of tien geleden met het inmiddels beroemde programma IFTTT dat nog steeds veel wordt gebruikt voor vooral smarthome-apparaten en online consumentendiensten. 

Die uitvinding heeft inmiddels gezelschap gekregen van de meest exotische systemen en apps: van eenvoudige agendakoppelingen tot de grootste industriële Robotic Processing Applications (RPA). Veel ervan zijn gratis of zelfs opensource. Met de meeste ervan kun je zonder programmeren of ingewikkeld installeerwerk aan de slag, bij andere kun je ook als computerhobbyist zelf heel veel configureren.

Zoveel smaken, zoveel keuzes, maar welke is voor jouw toepassingen het best geschikt? We selecteren de beste automatiseringssystemen voor thuis en in kleinzakelijke omgevingen.

Apiant.com

Deze Amerikaanse dienst is vooral gericht op kleinzakelijk gebruik. ‘Connect + Automate = More time’ belooft de website, en dat is natuurlijk de belofte van al dit soort automatiseringsdiensten.

Apiant gebruikt daarvoor een drag-and-drop-interface die je middels kant-en-klare bouwblokken allerlei diensten aan elkaar laat lussen. Denk daarbij vooral aan kleinzakelijke diensten zoals Shopify, Salesforce, Slack, Mailchimp en vele honderden andere. De koppelingen zijn daarbij opgeslagen in templates.

Je kunt buiten het toekennen van conditionele handelingen (‘als dit gebeurt, doe dan dat’) ook filters toevoegen, data omzetten in nieuwe formaten en zelf scripts schrijven. Daarmee houdt Apiant het midden tussen diensten als Zapier en Integromat, die alles visueel houden en daardoor soms wat rigide kunnen zijn, en volledig zelf programmeren. Dat kan ontzettend makkelijk zijn.

Nadeel van Apiant is dat je vastzit aan de templates. Zit een bepaalde workflow er niet voor je bij, dan zul je Apiant moeten vragen deze voor je te maken. Dat doet het bedrijf zonder problemen, maar beter en flexibeler zou het zijn als je deze zelf kon maken. Je kunt de dienst twee weken lang gratis uitproberen, daarna betaal je 49 dollar per maand.

©PXimport

Automate.io

Twitter, Gmail, Office 365, Slack en Instagram, maar ook ticketsysteem Jira, webshopsoftware Magento en Salesforce. Je kunt het zo gek niet bedenken: als het kan communiceren, knoopt het Indiase Automate.io het voor je aan elkaar.

Denk bijvoorbeeld aan een gebruiker die een contactformulier invult in een webdienst, waarna de gegevens van deze persoon direct in Salesforce worden ingevoerd. Je laat er de juiste vlaggen aan hangen en voilà: geen enkele potentiële klant ontsnapt nog aan je aandacht doordat de lead ergens in een mailbox blijft hangen.

Het configureren van de diensten doe je in je eigen dashboard. Dit vergt een hoop drag-and-drop en het verbinden van invoervelden. Het is even configureren, maar heel wat makkelijker dan zelf API’s aan elkaar knopen. Iedereen met een beetje Office-ervaring kan het. Ook het daisy-chainen van een aantal diensten is mogelijk, zodat je nieuwe lead bijvoorbeeld ook automatisch een mail kan ontvangen.

De dienst is voor veel services helemaal gratis, maar enkele (zoals Salesforce) vereisen een betaald abonnement. Ook geldt een beperking aan het aantal gratis handelingen dat je per maand kunt laten uitvoeren. Upgraden kan in vijf stappen, vanaf 30 dollar per maand.

©PXimport

Appy Pie Connect

Ook Appy Pie Connect richt zich op het aan elkaar knopen en automatiseren van webdiensten zoals Gmail, Slack, Twitch, Pingdom en Salesforce. Maar ook interessante opties als Strava en Mindbody: als je een sportactiviteit post, of de yogastudio die je runt ontvangt een boeking, dan kun je daar handelingen aan verbinden. Zoals het sturen van een e-mail naar mensen die samen met jou in je hardloopclub zitten, zodra je een activiteit post. Of een melding in een Google-spreadsheet toevoegen en je een berichtje via Slack of Discord sturen dat je wat met die nieuwe aanmelding moet doen.

Het systeem werkt behoorlijk intuïtief, al heeft het eveneens Indiase Appy Pie veel minder kant-en-klare apps beschikbaar dan bijvoorbeeld Automate.io. Ook is het systeem er sterk op gericht om je de knip te laten trekken: als je de proefperiode wilt gebruiken, vraagt het bedrijf meteen om je creditcardgegevens. 

Klik je dat venster weg, dan mag je alsnog gratis de proefperiode gebruiken. Daarna kun je overigens gratis gebruik blijven maken van het systeem, zolang je niet meer dan vijf diensten aansluit. Opwaarderen biedt je toegang tot meer taken en meer handelingen, vanaf 9,99 dollar in de maand.

©PXimport

Huginn

“Zie Huginn als een hackbare versie van IFTTT of Zapier op je eigen server. Je weet altijd wie je gegevens heeft. Jij.” De mannen en vrouwen achter Huggin hadden het niet treffender kunnen vertellen. Het sleutelwoord hier is hackbaar. En de namen van de concurrerende (of is het juist inspirerende?) systemen IFTTT en Zapier.

Want Huginn is net als die diensten helemaal gericht op het automatiseren van je digitale leven, maar dan zonder dat jouw gegevens via externe servers lopen. Je kunt er je eigen agents mee bouwen die vervolgens informatie voor je opnemen, doorgaans uit API’s op het internet, en die verwerken tot acties. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een agent die de weersomstandigheden in de gaten houdt. Wordt het lekker weer? Dan hoor je niets. Gaat het regenen? Dan ploft er een waarschuwingsbericht in je mailbox. Of laat je een bericht via Slack sturen.

Huginn is opensource en dat zie je er wel aan af: de vormgeving is louter functioneel en het is handig om niet bang te zijn voor een beetje code. Zin in? Begin met:

git pull: git remote add upstream https://github.com/huginn/huginn.git

©PXimport

IFTTT

‘If This Then That’ is alweer elf jaar oud. In de software- en IoT-industrie is dit waarschijnlijk de breedst geaccepteerde automatiseringsdienst. Het systeem is oneindig uitgebreid en ondersteunt niet alleen webdiensten en -API’s zoals veel andere automatiseringsdiensten, maar ook slimme lampen, slimme thermostaten, ip-camera’s en andere domotica.

Dat alles wordt via de IFTTT-webdienst samengebracht, maar je kunt deze ook via apps voor Android en iOS bedienen. Ook IFTTT gebruikt daarbij bouwblokken die je binnen applets als een ketting aan elkaar rijgt. Denk aan commandoseries als: ‘Als ik thuiskom, zet de lampen aan, de thermostaat op 20 graden, speel The Village People, zet de stofzuigrobot stil en laat mijn familie via Twitter weten dat ik thuis ben.’ Je kunt het zo gek niet bedenken of het kan met deze app worden opgezet.

IFTTT is een echt consumentensysteem: er is wel zakelijk gebruik mogelijk, maar denk daarbij vooral aan e-mailmarketing- en messaging-opties.

Basaal gebruik van het systeem is gratis, maar wil je zelf meer dan drie applets maken of wat complexere applets bouwen (en dat wil je al snel), dan zul je een abonnement moeten nemen voor 3,99 dollar per maand.

Integrately

Integrately is de prijsvechter onder de kleinzakelijke automatiseringsgereedschappen. Het Indiase bedrijf manifesteert zich op zijn website nadrukkelijk als een alternatief voor Zapier. Het bedrijf heeft goed gekeken naar hoe de andere webgebaseerde automatiseringssystemen werken: ook hier treffen we kant-en-klare koppelingen naar meer dan 350 web-apps aan die we via een visuele editor aan elkaar kunnen klikken. Het werkt allemaal bijzonder soepel en gemakkelijk. Wel moet je je eigen regels bepalen. Integrately biedt ook 13 duizend complete flows aan, als is het bijzonder ingewikkeld om deze allemaal door te bladeren.

Het uitproberen is gratis. Ook na die periode kun je het systeem met maximaal vijf automatiseringen gratis blijven gebruiken. Wil je meer, dan kun je opwaarderen naar pakketten die beginnen met 15 dollar per maand.

Hoewel Integrately prima werkt, voelt het soms wat ongemakkelijk aan door de manier waarop het zich presenteert: een schreeuwerige website met op de voorpagina embedded YouTube-filmpjes van jongens met omgekeerde baseballcaps op hun hoofd die het systeem aanraden. Ook het gegeven dat je ‘credits’ kunt verdienen door anderen door te verwijzen naar Integrately, voelt onaangenaam en weinig professioneel.

©PXimport

Integromat

Ben je op zoek naar een automatiseringsoplossing voor zakelijke toepassingen, dan is het een goed idee om een blik op het Duitse Integromat te werpen. Het is een jong bedrijf, maar wel met een volwassen ambitie en dito systeem.

Je kunt na het aanmaken van een account de automatiseringen via een visuele editor aan elkaar klikken. Daarbij kun je ook nu weer kiezen uit meer dan zeshonderd kant-en-klare bouwblokken. Denk daarbij aan koppelingen met Slack, Gmail, Discord, Salesforce, Microsoft Excel Online en Google Spreadsheets. Maar ook aan Basecamp, Google Analytics, LinkedIn, Magento en, voor cryptoliefhebbers, CoinMarketCap. De mogelijkheden zijn enorm. Zit jouw obscure API er niet bij, dan kun je zelf met de JSON- en XML-modules een koppeling bouwen.

Ook Integromat werkt met een mobiele app die vol zit met slimmigheidjes. Zo kun je binnenkomende sms-berichten en telefoonnummers in een Google-spreadsheet of een CRM zoals Salesforce laten opslaan. Dat zorgt ervoor dat je die leads ook niet hoeft te laten lopen omdat je ze vergeet. Integromat is in de basisversie met twee automatiseringen gratis. Wil je meer, dan starten de maandbundels bij 9 dollar.

©PXimport

Microsoft Power Automate

Sinds enkele jaren is ook Microsoft met MS Flow een belangrijke speler in de automatisering van alledaagse softwaretaken. Tegenwoordig heet het pakket Power Automate. Dat is een veel betere titel, want buiten het creëren van zogenaamde ‘flows’ om als-dit-dan-dat-taken te automatiseren, bevat het pakket ook heuse Robotic Processing Automation (RPA) waarmee je heel letterlijk eenvoudige softwaretaken door de machine over kunt laten nemen.

Denk bijvoorbeeld aan het kopiëren van grote hoeveelheden gegevens vanuit Excel naar MS Word: voorheen moest je dat allemaal met de hand doen met kopiëren en plakken, maar daar kun je met RPA ook de machine voor programmeren die het werk net zo uitvoert als een mens, ook tussen verschillende softwarepakketten. Microsoft brengt RPA, dat tot voor kort vaak was voorbehouden aan grote bedrijven, zo binnen het bereik van het MKB en dat is bijzonder interessant.

Power Automate ziet eruit en voelt als een echt Microsoft-programma. Als de automatisering van je bedrijf draait op de software uit Redmond, dan is het zeker de moeite waard dit pakket te overwegen. Prijs: vanaf 12,60 euro per werknemer per maand. Voor privégebruik is Power Automate overigens minder geschikt.

©PXimport

Robomotion.io

Als je de smaak van Robotic Process Automation te pakken hebt gekregen, is het de moeite waard om ook even naar het Turkse Robomotion.io te kijken. Ook dit systeem stelt je in staat om robots te programmeren en desktoptaken uit te voeren. Nadat je op de website een account hebt aangemaakt, kun je hier ‘flows’ voor bouwen: series van handelingen die tot een eindresultaat moeten leiden.

In ons geval hebben we bijvoorbeeld een prijschecker gebouwd om de beschikbaarheid van de gierend populaire Radeon 6700 XT-videokaart op de website van AMD te checken. Deze flow draait niet op het systeem van Robomotion, maar is een echte RPA-toepassing: je moet een helper-applicatie op je eigen pc, Mac of Linux-machine installeren die het werk doet, in dit geval de browser opstarten en de check doen.

Zo zijn er vele potentiële mogelijkheden, waarbij de bibliotheek met kant-en-klare flows helaas wat beperkt is. Je moet ze echt zelf met de visuele editor bij elkaar klikken. Gelukkig kun je het systeem gratis uitproberen en gebruiken. Pas als je meer mensen toegang wilt geven en meer dan drie flows wilt draaien, ga je betalen. Dat kost dan wel meteen 499 euro in de maand.

©PXimport

Zapier

Zeg je IFTTT, dan zeg je tegenwoordig ook Zapier. Want deze twee Amerikaanse systemen zijn elkaars belangrijkste concurrenten als het gaat om het automatiseren van webtaken. Belangrijk detail: Zapier heeft geen eigen apps voor je mobiele telefoon en is nauwelijks geschikt voor het automatiseren van je IoT-apparaten in huis.

Zapier is wel een kei in webtaken. Het is zo ontzettend eenvoudig om zelf een flow van handelingen te bouwen, ‘Zaps’ in de taal van het bedrijf, dat niets je ervan hoeft te weerhouden om het systeem eens uit te proberen. Zapier biedt meer dan drieduizend koppelingen met andere systemen en laat je eenvoudig taken bouwen als: als er een e-mail binnenkomt, doe dit en doe ook nog eens dat.

Je Zaps worden opgeslagen in je dashboard. Je kunt de dienst veertien dagen volledig uitproberen, inclusief premium apps als PayPal, MySQL en Zendesk. Daarna kun je de dienst beperkt gebruiken, waarbij je Zaps bijvoorbeeld maar drie stappen kunnen omvatten, of voor 19,99 dollar per maand de volledige dienst blijven benutten. Die laatste optie zal vooral voor ondernemingen relevant zijn.

©PXimport

Zelf een bot bouwen

Conclusie

De wereld van de automatiseringen is al net zo rijk als de toepassingen ervoor. Wij hebben ons hier gericht op automatiseringssystemen voor privé- en kleinzakelijk gebruik. Maar vooral op de gebieden van sales en marketing zijn er nog heel veel meer specialistische systemen beschikbaar.

Wat je kiest, is vooral afhankelijk van je behoefte: wil je alleen webtoepassingen aan elkaar knopen of ook je huisautomatisering? En waar voel je je comfortabel bij: wie wil je toegang geven tot je data en hoe geavanceerd zijn de klussen die je wilt automatiseren?

Toch loont het om een aantal van deze systemen in ieder geval even uit te proberen: ze werken allemaal bijzonder eenvoudig en de potentiële tijdwinst die je ermee kunt boeken is heel groot. Om nog maar te zwijgen van de saaie klusjes die ze je uit handen nemen.

Onze aanraders? Begin bij IFTTT, Zapier en Automate.io. Dat zijn de meest volwassen en gebruiksvriendelijkste systemen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).