De telefooncamera wordt steeds populairder, zelfs bij fotografen. Dankzij betere sensoren, lenzen en nieuwe apps kun je er echt goede foto's mee maken. Wat is precies het verschil tussen fotograferen met een telefoon en met een camera, en waar moet je bij smartphone-fotografie op letten?

Als iemand vijf jaar geleden gezegd had dat er ooit meer mensen met een telefoon zouden fotograferen dan met een camera, dan was hij recht in z'n gezicht uitgelachen. Toch is het een feit en mede oorzaak van de enorme terugloop in de verkoop van camera's (ruim -30%).

Er is in die vijf jaar een hoop veranderd. Weliswaar is de beeldkwaliteit van een 'echte' camera nog altijd beter en kun je met een smartphone niet echt zoomen; maar in de praktijk blijkt dat niet onoverkomelijk. De kleine camerasensoren van telefoons en de glazen lenselementen zijn zo verbeterd dat de kwaliteit meer dan voldoende is. Een telefoon heb je bovendien altijd bij je, omdat hij probleemloos in je broekzak past. Daarnaast heeft een smartphone ook enkele unieke voordelen.

Voordelen

Een van die voordelen is de ingebouwde gps, die je bij spiegelreflexcamera's nog zelden ziet. Dat betekent dat je bij elke foto precies kunt terugzien waar hij is gemaakt. Dat is handig voor jezelf om terug te kunnen kijken, en kan van pas komen als je foto's deelt. Je kunt je foto's dan bijvoorbeeld op een kaartje plaatsen, zodat je publiek precies ziet waar hij gemaakt is. Bij compactcamera's zien we overigens ook steeds vaker gps terug.

©PXimport

Een tweede technologie die de smartphone in het voordeel stelt is wifi. Camera's met wifi worden wel steeds gewoner, maar zijn nog allesbehalve standaard - en al helemaal niet bij spiegelreflexcamera's. Iedere smartphone beschikt over wifi en kan daardoor altijd op hoge snelheid contact maken met het internet, bijvoorbeeld om foto's te uploaden naar Facebook of Flickr. Daarnaast heb je bij een smartphone vaak ook een dataverbinding (3G of 4G), waardoor je niet afhankelijk bent van wifi om foto's te uploaden of door te sturen. Overigens kan nog geen enkele fotocamera verbinding via 3G/4G maken, met uitzondering van de recent verschenen Samsung Galaxy NX.

Een laatste voordeel van de smartphone zijn de vele beschikbare apps. Daarmee kun je functionaliteit toevoegen die niet standaard in de camera zit. Denk aan filters of een 360 graden panorama-app. Ook bestaan er heel veel apps waarmee je een foto uitgebreid kunt bewerken via het aanraakscherm.

Verschillen

Dankzij deze unieke pluspunten is het niet zo gek dat we steeds vaker de smartphone pakken voor foto en film. Toch blijven er nog genoeg redenen om je (spiegelreflex)camera te gebruiken. De kwaliteit is natuurlijk beter dankzij de veel grotere sensor en het grotere glaswerk. Dat zie je goed aan de detaillering, de scherpte en het ruisniveau (vooral bij slecht licht). Ook is er voor spiegelreflexcamera's een groot aanbod van zoomlenzen. Daarmee kun je in elke situatie spectaculaire effecten bereiken. En je kunt natuurlijk creatief spelen met beperkte scherptediepte en een scherp onderwerp tegen een onscherpe achtergrond fotograferen.

Ten slotte is een spiegelreflex vrijwel oneindig uit te breiden met accessoires, van statief tot externe flitser. Op die vlakken loopt de smartphone nog flink achter. Toch zijn er voldoende mogelijkheden om ook het maximale uit je telefoon te halen, ondanks deze nadelen.

Fotograaf

Bij fotografie is de techniek eigenlijk ondergeschikt aan de fotograaf. Als je als fotograaf goed te werk gaat, kun je ook met een smartphone mooie, bijzondere of interessante foto's maken. We geven hierna een aantal punten waar je op moet letten, waarbij we ons specifiek op smartphone-fotografie richten.

Creatief standpunt

Wil je op niveau fotograferen zodat het nauwelijks zichtbaar is dat je foto's met een smartphone zijn gemaakt? Ga dan net zo creatief te werk als je zou doen tijdens een shoot met een (compact)camera. Vermijd hapsnap-foto's waarbij je 'plat' fotografeert. Plat wil zeggen dat je pal voor het onderwerp staat, op dezelfde hoogte.

©PXimport

Ga op zoek naar afwijkende standpunten en laat je foto bestaan uit meerdere lagen zoals voorgrond, hoofdonderwerp en achtergrond. Je foto krijgt dan diepte. Fotografeer bijvoorbeeld door een paar takken heen, waarbij er best enkele op de voorgrond zichtbaar mogen zijn. Die diepte kun je eventueel achteraf nog versterken met een app met miniatuurfilter, waarbij je de voor- en achtergrond wat kunt vervagen. Bekijk ook of het mogelijk is om creatief met het perspectief te spelen, door bijvoorbeeld een heel laag of heel hoog standpunt te kiezen. Je foto valt daardoor meer op en het is direct duidelijk dat er veel aandacht aan de compositie is besteed.

Stevig vasthouden

Vrijwel geen enkele smartphone is standaard voorzien van een statiefaansluiting. Voor de beste resultaten, vooral bij slecht licht, is het belangrijk dat je de telefoon goed stilhoudt. Houd hem stevig met twee handen vast en probeer niet te bewegen als je de foto maakt. Houd het licht in de gaten en licht eventueel zelf bij met kunstlicht of fotografeer vlakbij een raam.

De telefoonflits is niet meer dan een zwak led-lampje. Die is alleen effectief als het onderwerp echt dichtbij is en dan nog is het zwakker dan een echte flitser. Simpele hulpmiddelen als een zaklamp kunnen dan net het verschil maken. Wil je toch graag een statief gebruiken, dan bestaan er speciale houders en hoesjes voor de populaire telefoons die wel beschikken over een statiefaansluiting.

©PXimport

Scherpstellen

Hoewel de kans dat je verkeerd scherpstelt met een smartphone kleiner is dan met een spiegelreflex (vanwege de kleinere sensor en grotere scherptediepte), is het wel aan te raden aandacht te besteden aan de scherpstelling. Laat dit niet over aan de telefoon, maar tik op de juiste positie op het scherm.

De camera stelt dan scherp op het onderwerp (je hoort in veel gevallen het bekende scherpstelgeluidje). Dankzij het aanraakgevoelige scherm werkt dat een stuk eenvoudiger dan bij een traditionele camera, dus maak daar vooral gebruik van.

Burst

Bij een spiegelreflexcamera moet je een speciale stand activeren om snel achter elkaar foto's te nemen in de zogeheten burst-stand. Bij de meeste smartphones is het simpelweg een kwestie van je vinger op de virtuele ontspanknop houden. Hij blijft dan foto's maken, soms tot wel tientallen beelden aan toe.

Zo'n burst is bijzonder handig bij actiefotografie, zoals sport en snel bewegende kinderen. Bij de meeste smartphones kun je achteraf de beste foto's uit de reeks selecteren en de rest weggooien.

Staand, liggend

Een camera houd je bijna altijd horizontaal vast, tenzij je een portretfoto maakt. Een smartphone is in eerste instantie een telefoon, die je meestal rechtop houdt. Als logisch gevolg fotograferen en filmen mensen ook vaak verticaal. Dat is echter niet aan te raden, zeker niet bij filmen. In de horizontale stand wordt de ruimte geheel benut, waardoor een foto het best tot z'n recht komt.

Verticaal wordt een foto zeer smal, waardoor de impact op het scherm veel minder groot is en de details minder goed zichtbaar zijn. Voor video is dat echt rampzalig, dan verschijnen er grote zwarte balken aan de zijkant met een dun reepje verticale film in het midden. Geen enkele film is verticaal, dus probeer dit altijd te voorkomen.

©PXimport

Niet zoomen

Probeer tijdens het maken van foto's met je smartphone zo min mogelijk in te zoomen. Natuurlijk kan zoomen handig zijn als je een onderwerp dichterbij wilt halen, maar het leidt onherroepelijk tot lagere beeldkwaliteit. In tegenstelling tot een echte camera bevat een smartphone geen optische zoom, maar een digitale.

Bij een digitale zoom worden pixels erbij bedacht of wordt er simpelweg een uitsnede van het totale beeldoppervlak gemaakt. Je verliest daardoor resolutie en de details worden grover. Het ziet er al snel niet meer mooi uit. Bovendien kun je net zo goed achteraf 'zoomen' door een deel van een foto uit te snijden. Het heeft hetzelfde eindresultaat en dan heb je tenminste nog de keus.

Scenes

De camera van een smartphone is niet zo uitgebreid als een spiegelreflex, waardoor iets als een P-, A-, S- of M-stand ontbreekt (of diep in het menu verborgen zit). In plaats daarvan zijn er wel creatieve standen. Daarmee kun je filters toepassen, zoals een bepaalde kleurstelling, een miniatuureffect of HDR.

©PXimport

Zo'n effect geeft je foto net even wat extra's, waardoor het resultaat er al snel spectaculair uitziet. Deze effecten kun je uiteraard ook achteraf toepassen, al dan niet met speciale apps.

Bewerken, delen

Het grote voordeel van een smartphone is dat je na het maken van foto's er direct van alles mee kunt doen. Allereerst kun je ze heel eenvoudig en vlot bewerken via de ingebouwde camera- en foto-app, maar vergeet vooral de talloze apps van derde partijen niet (zie kader). Na eventuele bewerkingen kun je je foto's direct delen met vrienden via social media. Vergeet ook een app als Dropbox niet.

Die kun je zo instellen dat foto's die je maakt automatisch geüpload worden. Eenmaal thuis zijn de vers gemaakte foto's dan direct te vinden in de Dropbox-map op je computer.

Conclusie

Technisch complexe foto's of bijzondere situaties kun je nog steeds het beste met een compact- of, nog beter, spiegelreflexcamera maken. Maar dankzij de toegenomen kwaliteit van de camera's van smartphones en de talloze apps, kun je ook met een telefoon een heel eind komen.

Zeker als je probeert zo creatief mogelijk te werk te gaan. Het is immers nog steeds de fotograaf die bepalend is voor een mooie foto en niet de camera.

Handige foto-apps

Photo Editor

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android

Photo Editor kan met een druk op de knop automatisch een foto verbeteren, maar je kunt ook handmatige bewerkingen uitvoeren. Er zijn veel kleureffecten beschikbaar en ook standaard bewerkingen als bijsnijden, helderheid, contrast, saturatie, scherpte zijn aan te passen.

Snapseed

Prijs: gratis

Geschikt voor:Android, iOS

Snapseed is in het Engels, maar bevat zeer veel mogelijkheden. Door met de vinger naar links of rechts te bewegen kun je het effect van een bepaalde bewerking bepalen. Ook een flinke hoeveelheid effecten en filters zijn present.

Photoshop Express

Prijs: gratis

Geschikt voor:Android, iOS

Photoshop Express is een gratis Engelstalige app die de meest gebruikte bewerkingsopties biedt, zoals uitsnijden, de horizon rechtzetten, de belichting en het contrast en de verzadiging aanpassen. Retoucheren kan alleen met de betaalde Photoshop Touch-app (8,99 euro).

PhotoMate

Prijs: € 6,49

Geschikt voor:Android

Als je echt serieus wilt bewerken, dan is PhotoMate aan te raden. Deze app kan zelfs overweg met raw-bestanden en biedt geavanceerde hulpmiddelen als een histogram, steekwoorden en batchbewerkingen.

iPhoto

Prijs: € 4,49 (gratis bij nieuw toestel)

Geschikt voor: iOS

De mobiele versie van iPhoto kan alle denkbare standaardbewerkingen uitvoeren, zoals rechtzetten, uitsnijden en het aanpassen van het contrast en de helderheid. Daarnaast kun je ook lokale bewerkingen uitvoeren, waarbij je slechts een klein deel van de foto aanpast in plaats van het geheel.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer: automatische citruspersen voor een mooi prijsje.

Zin in écht lekker sap? Met een citruspers maak je dat zo zelf. Het is veel smaakvoller dan sap uit een pak en zit bomvol vitamines, zonder toegevoegde suikers of andere onzin. Met een elektrische citruspers heb je binnen een minuut een heerlijk vers sapje. Ideaal voor je sinaasappel bij het ontbijt, maar ook superhandig voor een scheutje citroen door je salade of limoen in je drankje. Makkelijk, snel, en puur natuur. Wij vinden vijf luxe automatische exemplaren voor je.

Solis Citrus Press Station 8454

De Solis Citrus Press Station is ontworpen voor het persen van diverse soorten en maten citrusvruchten. Het apparaat is uitgerust met een massief metalen persarm waarmee je met minimale inspanning druk uitoefent op de vrucht. Zodra je de hendel naar beneden drukt, start de motor van 160 Watt automatisch. De speciaal gevormde perskegel is gemaakt van zwaar gegoten aluminium. De behuizing van de citruspers is vervaardigd uit roestvrij staal. Voor het schoonmaken kunnen de onderdelen die met sap in aanraking komen, van het apparaat worden losgemaakt en in de vaatwasser worden gestopt. De sapuitloop heeft een druppelstop, die je omhoog kunt klappen om te voorkomen dat er sap op het aanrecht lekt na het persen. Het apparaat staat op antislipvoetjes voor stabiliteit tijdens het gebruik.

Princess 201853 Black Steel

Bij de Princess 201853 staat de constructie van gegoten aluminium centraal en dat maakt het apparaat robuust. De pers wordt aangedreven door een stille motor met een vermogen van 160 Watt. De perskegel is universeel ontworpen en heeft opstaande randen, waardoor deze geschikt is voor zowel kleine als grote citrusvruchten zonder dat je van opzetstuk hoeft te wisselen. Het persen activeer je door de sterke aluminium persarm naar beneden te bewegen. Het sap stroomt vervolgens door een roestvrijstalen pulpfilter direct in het glas. Dankzij dit filter worden vruchtvlees en pitten van het sap gescheiden. De uitloop is voorzien van een druppelstopsysteem. Na gebruik zijn de vaatwasserbestendige onderdelen, zoals de perskegel en het filter, eenvoudig te verwijderen en te reinigen.

CASO CP 330 Pro

Dit model, de Caso CP 330 Pro, is voorzien van een roestvrijstalen behuizing en een eveneens roestvrijstalen perskegel. Het gebruik is gericht op eenvoud: je plaatst een gehalveerde citrusvrucht op de kegel en de motor met een vermogen van 160 Watt start vanzelf zodra je de hendel naar beneden beweegt. Het sap vloeit door een roestvrijstalen zeef direct in een glas dat je onder de tuit plaatst. Om nadruppelen op het werkblad te voorkomen, kan deze saptuit omhoog worden geklapt. De stabiliteit van de machine wordt verzekerd door de zuignappen aan de onderzijde, die ervoor zorgen dat het apparaat stevig op zijn plek blijft staan tijdens het persen. De losse onderdelen zijn afneembaar en kunnen in de vaatwasser worden gereinigd. De motor van het apparaat is extra stil in gebruik.

Hendi Citruspers

De Hendi Citruspers heeft een behuizing van roestwerend materiaal. De perskom, zeef en de drie meegeleverde perskegels zijn gemaakt van roestvrij staal en ABS-kunststof. Die onderdelen zijn afneembaar en kunnen in de vaatwasser. De motor, met een vermogen van 180 Watt, zorgt voor een rotatiesnelheid van 1500 toeren per minuut en wordt bediend met een aan-/uitschakelaar. Voor de veiligheid is er een polycarbonaat anti-spatkap aanwezig die het sap opvangt. Je perst de vruchten door middel van de hefboomarm. Dit model wordt geleverd met drie verschillende, verwisselbare perskegels die zijn ontworpen voor kleine en grote citrusvruchten.

Gastroback Advanced Pro S

Een specifiek kenmerk van de Gastroback 41150 Design Juicer Advanced Pro S is de aanwezigheid van twee verschillende roestvrijstalen zeven. Hiermee heb je de mogelijkheid om zelf de hoeveelheid vruchtvlees in je sap te bepalen, afhankelijk van welke zeef je gebruikt. De behuizing van het apparaat is volledig vervaardigd uit geborsteld roestvrij staal. Het persen gebeurt door middel van een massieve aluminium pershendel, die je met lichte druk naar beneden beweegt om de motor te activeren. Deze motor heeft een vermogen van 100 Watt en is ontworpen om stil te functioneren. De perskegel is universeel, wat betekent dat je er diverse formaten citrusvruchten op kunt gebruiken, van limoenen tot grapefruits. De sapuitloop is voorzien van een druppelstop. Voor de reiniging kun je alle afneembare onderdelen loskoppelen en in de vaatwasser plaatsen.

Geel, dieprood, bruin: dit is dé tijd waarin de natuur zich van haar mooiste kant laat zien. Wil jij ook prachtige herfstfoto's maken? Trek er dan de komende weken op uit, gewapend met je camera en met deze handige tips!

Lees ook: 20 tips om de mooiste foto's te maken met je compactcamera

De astronomische herfst begint al op 21 september, maar de echte kleurenpracht laat vaak even op zich wachten. Pas na de eerste koude nachten krijgen bomen hun karakteristieke tinten. Vooral in de laatste weken van oktober en de eerste dagen van november staat het bos er vaak op zijn mooist bij. De bladeren van berken, beuken en eiken veranderen dan in een bont palet van geel, oranje, rood en bruin. Wil je dit vastleggen, wacht dan niet te lang, want een flinke storm of regenbui kan het kleurrijke bladerdek flink uitdunnen.

Gebruik een polarisatiefilter

Wil je de herfstkleuren op hun mooist vastleggen, dan heb je veel aan een polarisatiefilter. Daarmee verdwijnen hinderlijke weerspiegelingen op natte bladeren en worden tinten dieper en levendiger worden. Zonder filter oogt het bladerdek na een regenbui vaak wat vlak. Houd er wel rekening mee dat het filter ongeveer anderhalve stop licht tegenhoudt, waardoor je sluitertijd langer wordt. Om bewegingsonscherpte te voorkomen, is een statief daarom een verstandige aanvulling in je uitrusting.

Contrasten maken je foto

Herfstfotografie is meer dan een spel met kleuren: het gaat ook om het vinden van tegenstellingen die een beeld laten spreken. Een dicht bos dat baadt in dezelfde goudgele gloed kan rust en eenheid uitstralen, terwijl een enkele boom met vurige bladeren in een kaal veld juist dramatisch afsteekt tegen de leegte. Dat soort contrasten geven je foto een verhaal.

Loop je door het bos, ga dan ook eens op zoek naar details. Het tapijt van bladeren op een smal pad, een rood blad dat eigenwijs boven de rest uitsteekt of drijvende bladeren die als schilderijtjes over donker water glijden. Zelfs het zachte groen van mos en de subtiele tinten van herfstgras kunnen veranderen in een klein, intiem landschap dat de seizoenssfeer perfect vangt.

©Leka - stock.adobe.com

Regen? Juist leuk!

Na een regenbui zijn de herfstkleuren vaak nog intenser. Bovendien zorgen de regenplassen voor extra weerspiegelingen. Je kunt ze ook gebruiken als interessante voorgrond in je foto's.

Herfst in de stad

Voor sfeervolle herfstfoto's hoef je niet altijd het bos in. Ook de stad biedt volop mogelijkheden. Bomen langs grachten en kanalen kleuren net zo uitbundig en vormen samen met de gevels en straten een levendig decor. Let daarbij ook op kleine scènes: een spiegeling van herfstbladeren in het water, of een felgekleurd blad dat blijft liggen op de rand van een bootje.

©Ekaterina Belova

Kleurencombinaties

Wie oog heeft voor kleur en hun onderlinge samenhang, kan foto's meer kracht en balans meegeven. In het kleurenspectrum staan bepaalde tinten recht tegenover elkaar, zoals blauw en oranje of rood en groen. Zet je die samen in beeld, dan versterken ze elkaar en springen de kleuren er echt uit. Denk aan een boom vol oranje bladeren die afsteekt tegen een strakblauwe lucht. Kleuren die juist naast elkaar liggen, zoals geel en oranje of blauw en groen, werken heel anders. Ze vloeien in elkaar over en geven je foto een rustige, harmonieuze uitstraling.

©Peter Hermes Furian

Camera-instellingen voor herfstfotografie

Om de herfstkleuren en -details zo goed mogelijk vast te leggen, is het belangrijk om de juiste camera-instellingen te gebruiken. Hieronder staan een paar basisinstellingen die je kunnen helpen:

Diafragma

Voor landschapsfoto's wil je vaak zoveel mogelijk scherpte van voor- tot achtergrond. Gebruik hiervoor een klein diafragma (hoge F-waarde, bijvoorbeeld F 8 tot F 16). Close-ups van bladeren of reflecties maken? Kies dan voor een grotere diafragmaopening (lage F-waarde zoals F 2.8 of F 4) om een mooie onscherpe achtergrond te creëren.

Sluitertijd

Afhankelijk van het licht en of je wel of niet een statief gebruikt, kun je de sluitertijd variëren. Voor scherpe foto's in weinig licht kun je voor een langere sluitertijd kiezen, maar je hebt dan wel een statief nodig om beweging te voorkomen. Als er wind is, kan een korte sluitertijd (bijv. 1/250 of sneller) handig zijn om bewegende bladeren scherp vast te leggen.

ISO

Probeer de iso-waarde zo laag mogelijk te houden (bijvoorbeeld ISO 100 of 200) om ruis in je foto's te vermijden. Bij weinig licht kun je de iso-waarde een beetje verhogen, maar vermijd te hoge waardes om beeldkwaliteit te behouden.

Herfst & licht

Herfstlicht heeft iets bijzonders. De zon staat laag en geeft het landschap vaak een zachte, warme gloed. Wil je dit licht optimaal benutten, dan zijn de eerste en laatste uren van de dag het meest geschikt. Tijdens het gouden uur – kort na zonsopkomst en vlak voor zonsondergang – worden de kleuren dieper en warmer, terwijl lange schaduwen en subtiele gelaagdheid je foto extra sfeer geven.

Midden op de dag ligt dat anders. Het felle, directe licht kan kleuren vlak maken en harde schaduwen veroorzaken. Fotografeer je toch op dit moment, zoek dan beschutte plekken of plaats jezelf zo dat de zon achter je valt, om hinderlijke reflecties te voorkomen.

Ook een grijze dag kan verrassend mooi uitpakken. Wolken werken als een natuurlijke diffuser die het licht gelijkmatig verspreidt. Hierdoor verdwijnen harde schaduwen en komen herfstkleuren juist zacht en vol verzadiging naar voren.

Lees ook: Zo fotografeer je de zonsondergang met je smartphone