De telefooncamera wordt steeds populairder, zelfs bij fotografen. Dankzij betere sensoren, lenzen en nieuwe apps kun je er echt goede foto's mee maken. Wat is precies het verschil tussen fotograferen met een telefoon en met een camera, en waar moet je bij smartphone-fotografie op letten?

Als iemand vijf jaar geleden gezegd had dat er ooit meer mensen met een telefoon zouden fotograferen dan met een camera, dan was hij recht in z'n gezicht uitgelachen. Toch is het een feit en mede oorzaak van de enorme terugloop in de verkoop van camera's (ruim -30%).

Er is in die vijf jaar een hoop veranderd. Weliswaar is de beeldkwaliteit van een 'echte' camera nog altijd beter en kun je met een smartphone niet echt zoomen; maar in de praktijk blijkt dat niet onoverkomelijk. De kleine camerasensoren van telefoons en de glazen lenselementen zijn zo verbeterd dat de kwaliteit meer dan voldoende is. Een telefoon heb je bovendien altijd bij je, omdat hij probleemloos in je broekzak past. Daarnaast heeft een smartphone ook enkele unieke voordelen.

Voordelen

Een van die voordelen is de ingebouwde gps, die je bij spiegelreflexcamera's nog zelden ziet. Dat betekent dat je bij elke foto precies kunt terugzien waar hij is gemaakt. Dat is handig voor jezelf om terug te kunnen kijken, en kan van pas komen als je foto's deelt. Je kunt je foto's dan bijvoorbeeld op een kaartje plaatsen, zodat je publiek precies ziet waar hij gemaakt is. Bij compactcamera's zien we overigens ook steeds vaker gps terug.

©PXimport

Een tweede technologie die de smartphone in het voordeel stelt is wifi. Camera's met wifi worden wel steeds gewoner, maar zijn nog allesbehalve standaard - en al helemaal niet bij spiegelreflexcamera's. Iedere smartphone beschikt over wifi en kan daardoor altijd op hoge snelheid contact maken met het internet, bijvoorbeeld om foto's te uploaden naar Facebook of Flickr. Daarnaast heb je bij een smartphone vaak ook een dataverbinding (3G of 4G), waardoor je niet afhankelijk bent van wifi om foto's te uploaden of door te sturen. Overigens kan nog geen enkele fotocamera verbinding via 3G/4G maken, met uitzondering van de recent verschenen Samsung Galaxy NX.

Een laatste voordeel van de smartphone zijn de vele beschikbare apps. Daarmee kun je functionaliteit toevoegen die niet standaard in de camera zit. Denk aan filters of een 360 graden panorama-app. Ook bestaan er heel veel apps waarmee je een foto uitgebreid kunt bewerken via het aanraakscherm.

Verschillen

Dankzij deze unieke pluspunten is het niet zo gek dat we steeds vaker de smartphone pakken voor foto en film. Toch blijven er nog genoeg redenen om je (spiegelreflex)camera te gebruiken. De kwaliteit is natuurlijk beter dankzij de veel grotere sensor en het grotere glaswerk. Dat zie je goed aan de detaillering, de scherpte en het ruisniveau (vooral bij slecht licht). Ook is er voor spiegelreflexcamera's een groot aanbod van zoomlenzen. Daarmee kun je in elke situatie spectaculaire effecten bereiken. En je kunt natuurlijk creatief spelen met beperkte scherptediepte en een scherp onderwerp tegen een onscherpe achtergrond fotograferen.

Ten slotte is een spiegelreflex vrijwel oneindig uit te breiden met accessoires, van statief tot externe flitser. Op die vlakken loopt de smartphone nog flink achter. Toch zijn er voldoende mogelijkheden om ook het maximale uit je telefoon te halen, ondanks deze nadelen.

Fotograaf

Bij fotografie is de techniek eigenlijk ondergeschikt aan de fotograaf. Als je als fotograaf goed te werk gaat, kun je ook met een smartphone mooie, bijzondere of interessante foto's maken. We geven hierna een aantal punten waar je op moet letten, waarbij we ons specifiek op smartphone-fotografie richten.

Creatief standpunt

Wil je op niveau fotograferen zodat het nauwelijks zichtbaar is dat je foto's met een smartphone zijn gemaakt? Ga dan net zo creatief te werk als je zou doen tijdens een shoot met een (compact)camera. Vermijd hapsnap-foto's waarbij je 'plat' fotografeert. Plat wil zeggen dat je pal voor het onderwerp staat, op dezelfde hoogte.

©PXimport

Ga op zoek naar afwijkende standpunten en laat je foto bestaan uit meerdere lagen zoals voorgrond, hoofdonderwerp en achtergrond. Je foto krijgt dan diepte. Fotografeer bijvoorbeeld door een paar takken heen, waarbij er best enkele op de voorgrond zichtbaar mogen zijn. Die diepte kun je eventueel achteraf nog versterken met een app met miniatuurfilter, waarbij je de voor- en achtergrond wat kunt vervagen. Bekijk ook of het mogelijk is om creatief met het perspectief te spelen, door bijvoorbeeld een heel laag of heel hoog standpunt te kiezen. Je foto valt daardoor meer op en het is direct duidelijk dat er veel aandacht aan de compositie is besteed.

Stevig vasthouden

Vrijwel geen enkele smartphone is standaard voorzien van een statiefaansluiting. Voor de beste resultaten, vooral bij slecht licht, is het belangrijk dat je de telefoon goed stilhoudt. Houd hem stevig met twee handen vast en probeer niet te bewegen als je de foto maakt. Houd het licht in de gaten en licht eventueel zelf bij met kunstlicht of fotografeer vlakbij een raam.

De telefoonflits is niet meer dan een zwak led-lampje. Die is alleen effectief als het onderwerp echt dichtbij is en dan nog is het zwakker dan een echte flitser. Simpele hulpmiddelen als een zaklamp kunnen dan net het verschil maken. Wil je toch graag een statief gebruiken, dan bestaan er speciale houders en hoesjes voor de populaire telefoons die wel beschikken over een statiefaansluiting.

©PXimport

Scherpstellen

Hoewel de kans dat je verkeerd scherpstelt met een smartphone kleiner is dan met een spiegelreflex (vanwege de kleinere sensor en grotere scherptediepte), is het wel aan te raden aandacht te besteden aan de scherpstelling. Laat dit niet over aan de telefoon, maar tik op de juiste positie op het scherm.

De camera stelt dan scherp op het onderwerp (je hoort in veel gevallen het bekende scherpstelgeluidje). Dankzij het aanraakgevoelige scherm werkt dat een stuk eenvoudiger dan bij een traditionele camera, dus maak daar vooral gebruik van.

Burst

Bij een spiegelreflexcamera moet je een speciale stand activeren om snel achter elkaar foto's te nemen in de zogeheten burst-stand. Bij de meeste smartphones is het simpelweg een kwestie van je vinger op de virtuele ontspanknop houden. Hij blijft dan foto's maken, soms tot wel tientallen beelden aan toe.

Zo'n burst is bijzonder handig bij actiefotografie, zoals sport en snel bewegende kinderen. Bij de meeste smartphones kun je achteraf de beste foto's uit de reeks selecteren en de rest weggooien.

Staand, liggend

Een camera houd je bijna altijd horizontaal vast, tenzij je een portretfoto maakt. Een smartphone is in eerste instantie een telefoon, die je meestal rechtop houdt. Als logisch gevolg fotograferen en filmen mensen ook vaak verticaal. Dat is echter niet aan te raden, zeker niet bij filmen. In de horizontale stand wordt de ruimte geheel benut, waardoor een foto het best tot z'n recht komt.

Verticaal wordt een foto zeer smal, waardoor de impact op het scherm veel minder groot is en de details minder goed zichtbaar zijn. Voor video is dat echt rampzalig, dan verschijnen er grote zwarte balken aan de zijkant met een dun reepje verticale film in het midden. Geen enkele film is verticaal, dus probeer dit altijd te voorkomen.

©PXimport

Niet zoomen

Probeer tijdens het maken van foto's met je smartphone zo min mogelijk in te zoomen. Natuurlijk kan zoomen handig zijn als je een onderwerp dichterbij wilt halen, maar het leidt onherroepelijk tot lagere beeldkwaliteit. In tegenstelling tot een echte camera bevat een smartphone geen optische zoom, maar een digitale.

Bij een digitale zoom worden pixels erbij bedacht of wordt er simpelweg een uitsnede van het totale beeldoppervlak gemaakt. Je verliest daardoor resolutie en de details worden grover. Het ziet er al snel niet meer mooi uit. Bovendien kun je net zo goed achteraf 'zoomen' door een deel van een foto uit te snijden. Het heeft hetzelfde eindresultaat en dan heb je tenminste nog de keus.

Scenes

De camera van een smartphone is niet zo uitgebreid als een spiegelreflex, waardoor iets als een P-, A-, S- of M-stand ontbreekt (of diep in het menu verborgen zit). In plaats daarvan zijn er wel creatieve standen. Daarmee kun je filters toepassen, zoals een bepaalde kleurstelling, een miniatuureffect of HDR.

©PXimport

Zo'n effect geeft je foto net even wat extra's, waardoor het resultaat er al snel spectaculair uitziet. Deze effecten kun je uiteraard ook achteraf toepassen, al dan niet met speciale apps.

Bewerken, delen

Het grote voordeel van een smartphone is dat je na het maken van foto's er direct van alles mee kunt doen. Allereerst kun je ze heel eenvoudig en vlot bewerken via de ingebouwde camera- en foto-app, maar vergeet vooral de talloze apps van derde partijen niet (zie kader). Na eventuele bewerkingen kun je je foto's direct delen met vrienden via social media. Vergeet ook een app als Dropbox niet.

Die kun je zo instellen dat foto's die je maakt automatisch geüpload worden. Eenmaal thuis zijn de vers gemaakte foto's dan direct te vinden in de Dropbox-map op je computer.

Conclusie

Technisch complexe foto's of bijzondere situaties kun je nog steeds het beste met een compact- of, nog beter, spiegelreflexcamera maken. Maar dankzij de toegenomen kwaliteit van de camera's van smartphones en de talloze apps, kun je ook met een telefoon een heel eind komen.

Zeker als je probeert zo creatief mogelijk te werk te gaan. Het is immers nog steeds de fotograaf die bepalend is voor een mooie foto en niet de camera.

Handige foto-apps

Photo Editor

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android

Photo Editor kan met een druk op de knop automatisch een foto verbeteren, maar je kunt ook handmatige bewerkingen uitvoeren. Er zijn veel kleureffecten beschikbaar en ook standaard bewerkingen als bijsnijden, helderheid, contrast, saturatie, scherpte zijn aan te passen.

Snapseed

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android, iOS

Snapseed is in het Engels, maar bevat zeer veel mogelijkheden. Door met de vinger naar links of rechts te bewegen kun je het effect van een bepaalde bewerking bepalen. Ook een flinke hoeveelheid effecten en filters zijn present.

Photoshop Express

Prijs: gratis

Geschikt voor: Android, iOS

Photoshop Express is een gratis Engelstalige app die de meest gebruikte bewerkingsopties biedt, zoals uitsnijden, de horizon rechtzetten, de belichting en het contrast en de verzadiging aanpassen. Retoucheren kan alleen met de betaalde Photoshop Touch-app (8,99 euro).

PhotoMate

Prijs: € 6,49

Geschikt voor: Android

Als je echt serieus wilt bewerken, dan is PhotoMate aan te raden. Deze app kan zelfs overweg met raw-bestanden en biedt geavanceerde hulpmiddelen als een histogram, steekwoorden en batchbewerkingen.

iPhoto

Prijs: € 4,49 (gratis bij nieuw toestel)

Geschikt voor: iOS

De mobiele versie van iPhoto kan alle denkbare standaardbewerkingen uitvoeren, zoals rechtzetten, uitsnijden en het aanpassen van het contrast en de helderheid. Daarnaast kun je ook lokale bewerkingen uitvoeren, waarbij je slechts een klein deel van de foto aanpast in plaats van het geheel.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.

Op zoek naar een nieuwe inbouw-oven? In dit artikel ontdek je waar je op moet letten bij het kiezen van een oven die past bij jouw keuken én kookstijl. Van formaat en functies tot energieverbruik en gebruiksgemak: wij helpen je op weg!

Een oven – of dat nu een inbouw-exemplaar is of een vrijstaand model – is een onmisbaar onderdeel van vrijwel elke moderne keuken. Of je nu een fanatieke hobbykok bent of gewoon graag een ovenschotel opwarmt op vrijdagavond: de juiste oven maakt het verschil. Maar met zo veel keuzes op het gebied van formaat, functies en technologieën kan het lastig zijn om door de bomen het bos nog te zien. In dit artikel nemen we je stap voor stap mee in de belangrijkste overwegingen, zodat jij straks met een gerust hart de juiste inbouw-oven kiest.

Bepaal je kookgewoonten

De zoektocht naar een geschikte oven begint bij jezelf. Hoe gebruik jij je oven? Bak je regelmatig taarten of brood, bereid je uitgebreide ovengerechten of gebruik je 'm vooral om restjes op te warmen? Voor intensieve bakkers zijn ovens met een nauwkeurige temperatuurregeling en speciale bakprogramma's ideaal. Wie juist veel tegelijk wil klaarmaken, is gebaat bij een model met meerdere inschuifhoogtes en een krachtige heteluchtfunctie. En als je graag stoomt of gezond kookt, zijn er ovens met geïntegreerde stoomfunctie of zelfs sous-vide-mogelijkheden.

©Bosch

Let op de functies die je écht gebruikt

Veel moderne ovens zitten vol met functies en programma's, maar lang niet iedereen gebruikt ze allemaal. Denk goed na over wat jij echt nodig hebt. De heteluchtstand is bij de meeste ovens standaard en zorgt voor gelijkmatige warmteverdeling, wat handig is bij het bakken op meerdere niveaus. Grillfuncties zijn fijn voor het krokant afwerken van gerechten, en sommige ovens hebben een speciale pizzastand of programma's voor automatische bereiding van bijvoorbeeld kip, brood of lasagne. Laat je niet te snel verleiden door indrukwekkende snufjes, maar kies vooral een oven die aansluit bij jouw dagelijkse gebruik.

Een oven moet niet alleen goed werken, maar ook prettig in het gebruik zijn. Duidelijke bediening, bijvoorbeeld via draaiknoppen of een overzichtelijk touchscreen, maakt het verschil in de dagelijkse praktijk. Telescopische rails kunnen handig zijn om ovenschalen veilig in en uit te schuiven. Denk ook aan het schoonmaken: sommige ovens hebben een pyrolysefunctie, waarbij de oven zichzelf verhit tot wel 500 graden om vet en etensresten in as te veranderen. Anderen maken gebruik van katalytische wanden of een stoomreinigingsprogramma. Dat scheelt flink wat poetswerk.

Energieverbruik, veiligheid en 'looks'

Bij een inbouwapparaat is energieverbruik een belangrijke overweging. Let op het energielabel: een zuinige oven bespaart op de lange termijn kosten én is beter voor het milieu. Zeker als je de oven vaak gebruikt, telt dat door. Heb je jonge kinderen in huis, kijk dan ook naar veiligheidsvoorzieningen zoals een kinderslot, automatische uitschakeling en een ovendeur die aan de buitenkant koel blijft. Zo voorkom je ongelukken in de keuken.

Verder is een oven ook een visueel element in je keuken. Veel mensen kiezen ervoor om inbouwapparaten uit één lijn of merk te combineren, zodat het geheel er strak en harmonieus uitziet. Denk aan een oven in dezelfde stijl als je combimagnetron of koffiemachine. Je kunt kiezen uit roestvrij staal, zwart glas of zelfs matte afwerkingen, afhankelijk van de stijl van je keuken. Een stijlvolle oven die mooi opgaat in het ontwerp geeft je keuken meteen een luxere uitstraling.

©ETNA

Bepaal je budget

Tot slot: bepaal vooraf hoeveel je wilt uitgeven. Inbouwovens zijn er in uiteenlopende prijsklassen, van een paar honderd euro tot meer dan duizend euro voor de luxere modellen. Binnen elk segment zijn er prima keuzes te maken, maar houd altijd oog voor de balans tussen prijs, kwaliteit en functionaliteit. Een goedkope oven met alle denkbare functies is niet altijd de beste koop, en soms is eenvoud juist duurzamer. Houd dat dus goed in de gaten als je gaat shoppen.

De juiste inbouw-oven kiezen draait vooral om goed nadenken over je eigen wensen en gewoonten. Door vooraf te bepalen wat je belangrijk vindt, voorkom je een miskoop en haal je straks veel meer plezier uit je keuken. Of je nu bakt, braadt, stoomt of grilt: met de juiste oven wordt koken leuker én makkelijker.