ID.nl logo
De perfecte foto op ieder feestje
© Reshift Digital
Huis

De perfecte foto op ieder feestje

Gasten die alle kanten opstuiven en je hun rug toekeren, gedempt licht dat ook nog eens snel wisselt. Op een feest is het voor veel smartphonegebruikers bijna onmogelijk om mooie foto's te maken. Wil je toch een aantal herinneringen vastleggen op een feestje? Lees dan verder.

De eigenaar van de feestzaal heeft het licht gedimd voor een lekker sfeertje. De dj draait z'n muziek en baadt de zaal voor wat extra sfeer in snel wisselende felle kleuren. De hapjes die zo mooi werden geserveerd zien er na twee minuten uit als een miniatuur-slagveld. Wie zegt dat fotograferen op een feest gemakkelijk is?

Ook als je nog nooit tijdens een feest gefotografeerd hebt, kun je je wel een beetje voorstellen wat de problemen zijn. Het gebrek aan licht is voor de meeste smartphones een flinke uitdaging. Ruis zal vrijwel meteen opduiken in je foto's. Bovendien is het vinden van een juiste compositie ook niet eenvoudig. Op feesten is het vaak druk, waardoor het beeld snel rommelig wordt. We helpen je in deze cursus op weg. Hierbij nemen we de smartphone als basis, maar maken we ook uitstapjes naar de compactcamera en de spiegelreflexcamera, waarmee nog meer mogelijk is.

Licht

De lichtomstandigheden op een feest stellen je voor twee uitdagingen: er is vaak maar weinig licht en de (wisselende) kleuren brengen de automatische witbalans van je telefoon al snel in de war. Als het mogelijk is om handmatig de instellingen op je telefoon aan te passen, dan kun je zelf het een en ander verbeteren. Je kiest een langere sluitertijd, een groot diafragma (klein diafragmagetal) en een hoge ISO-waarde. Hierdoor kun je bijna altijd een goed belichte foto maken, hoe slecht de lichtomstandigheden ook zijn. Het gebruik van deze uiterste waarden levert echter wel problemen op. Allereerst geeft een te lange sluitertijd namelijk bewogen beelden. Dit houdt in dat zowel de mensen die je fotografeert, maar ook jijzelf volledig stil moeten staan om bewegings-onscherpte te voorkomen.

©PXimport

En tijdens een feest staat niemand echt stil. Daarbij krijg je met een te groot diafragma, een te kleine scherptediepte. Dit houdt in dat er maar een zeer klein gebied van je foto scherp wordt. Zeker als je meerdere mensen in één opname wilt vangen, moet je voldoende scherptediepte hebben om iedereen scherp op de foto te krijgen. En het laatste probleem uit dit rijtje, is dat een te hoge ISO-waarde veel ruis oplevert. Dit is een probleem dat vooral door de relatief kleine sensor van je telefoon zeer snel zal opspelen. Gelukkig worden feestfoto's vooral op social media gedeeld, en dus op computers, tablets en smartphones bekeken. Een grote weergave of een afdruk komt dus niet vaak voor.

Balans vinden

Als je niet handmatig de instellingen van je camera kunt bepalen, zul je creatief aan de slag moeten tijdens het fotograferen. Houd hierbij de vorige drie problemen in de gaten en zoek telkens naar een goede balans.

Door scherp te stellen op donkere delen in je foto, zoals een donker silhouet, zal je camera automatisch een langere sluitertijd kiezen, waardoor je foto's beter belicht zijn. Andersom geldt ook dat je foto's donkerder worden wanneer je scherpstelt op lichtere objecten, zoals een lamp of reflecterend wit T-shirt. Daarnaast hebben een heleboel telefoons de optie om HDR-opnamen te maken. In dat geval maakt de camera kort achter elkaar meerdere foto's met verschillende sluitertijden en combineert de resultaten tot één beeld. Nadeel hieraan is dat de kans op bewegingsonscherpte zeer groot is omdat het langer duurt om één foto te maken.

Inzoomen

Een van de belangrijkste regels bij het fotograferen met een smartphone is dat je met je smartphone niet moet inzoomen. Je telefoon maakt namelijk gebruik van een digitale zoom, waardoor er veel kwaliteitsverlies optreedt. De ruis in de foto wordt nog beter zichtbaar en je verliest detaillering. Breng je onderwerp dus groter in beeld door een paar stappen naar voren te zetten.

©PXimport

Flitsen

Lukt het met de hiervoor genoemde instellingen niet om een goede foto te maken, dan rest er slechts één ding: licht toevoegen. Je kunt natuurlijk vragen of de tl-verlichting aan mag, maar de kans is klein dat je daar de feestgangers warm voor krijgt. Dus ben je aangewezen op de door velen gevreesde flitser. Je kunt de flitser in je telefoon niet gebruiken om een hele kamer uit te lichten. Daar is het kleine led-lampje simpelweg niet toe in staat. Je kunt het daarentegen wel gebruiken om kleine details bij te lichten zoals een gezicht, hapjes op een tafel of lege glazen. Bij flitslicht gaat het (wederom) om de juiste balans, dit maal tussen de flits en het aanwezige licht.

Zodra het flitslicht de overhand krijgt, zijn lelijke platte flitsfoto's het resultaat. Houd daarom voldoende afstand tot je onderwerp en probeer tegelijk zo veel mogelijk van het omgevingslicht te vangen. Zet je flitser continu aan zodat je ziet waar en hoe het licht valt. Liever iets te veel licht dan te weinig, overbelichting is namelijk eenvoudiger te corrigeren dan onderbelichting. Naast je eigen flitser kan je ook het led-lampje van een andere smartphone of een klein zaklampje gebruiken om je onderwerp uit te lichten.

Als het omgevingslicht voornamelijk afkomstig is van lampen die aan het plafond hangen dan kun je last krijgen van harde schaduwen. Gebruik in dat geval een wit papier onder je telefoon. Je flitslicht en het omgevingslicht zullen dan namelijk op het papier reflecteren waardoor de lelijke schaduw wat verzacht zal worden.

Onthoud wel dat flitsen niet erg bevorderlijk is voor de duur van je accu van je telefoon. Als je echt een avond en nacht wilt doorhalen met fotograferen, neem dan altijd een externe accu mee om je smartphone tussendoor bij te kunnen laden.

Kleurtemperatuur van flitslicht

Pas op met flitslicht. Dat heeft doorgaans een kleurtemperatuur van 5000 kelvin, net als het daglicht midden op de dag. In verhouding tot het meestal warme licht op een feest, is flitslicht dus vrij koel. Wanneer je iemand verlicht met een flitser, terwijl de mensen eromheen verlicht worden door kaarslicht, verschillen de gezichten nogal in kleurtemperatuur. Probeer dit eventueel te corrigeren in de nabewerking.

Witbalans

Mensen die weleens tijdens een concert geprobeerd hebben om een foto te maken met hun smartphone, kennen het witbalans-probleem ongetwijfeld al. Misschien niet van naam, maar wel van het resultaat. Door de flitsende lampen en de wisselende kleuren, bleken je foto's volledig uit en zal er niet meer te zien zijn dan een zweem rood, paars of blauw. Dit komt omdat de telefoon de witbalans bepaalt vóórdat de daadwerkelijke foto wordt gemaakt. De kans is dus groot dat er op het meetmoment een andere kleur lamp brandt dan tijdens het maken van de foto. Hier valt weinig tegen te doen. Er zijn echter twee manieren om toch nog redelijke resultaten te krijgen bij dit soort moeilijke omstandigheden. Ten eerste: speel in op het 'lampenritme'.

©PXimport

Het klinkt misschien gek, maar in al het bonte geflits en geflikker van de lampen, zit wel degelijk een herkenbaar patroon. Vooral tijdens concerten is er vaak per nummer een voorgeprogrammeerde lampen-routine. Na één minuut heb je deze meestal wel door en kun je, als je handmatig je witbalans kunt aanpassen, de juiste instellingen kiezen en wachten tot dezelfde lichtomstandigheden zich weer voordoen. Het vergt veel geduld maar zorgt wel voor mooi belichte resultaten. De tweede manier om betere resultaten te krijgen, is correctie in je nabewerking. Zelfs met simpele bewerkingsapps kun je je uitgebeten en verkleurde foto's aardig oplappen. Door het aanpassen van de tint, kun je de kleur aanzienlijk verbeteren. Hoewel het verleidelijk is, moet je nooit je belichting zomaar verhogen in de nabewerking. De hoeveelheid ruis zal namelijk exponentieel toenemen. Lukt het aanpassen van je kleuren niet? Kies dan voor een omzetting naar zwart-wit en verhoog het contrast.

Compositie

Op feesten is het vaak druk, waardoor je al snel rommelige foto's krijgt. Te veel onderwerpen in één opname levert zelden een mooie plaat op. Door mensen te isoleren, krijg je vaak aantrekkelijkere foto's. Dit kun je op verschillende manieren doen:

- Met flitslicht kun je ervoor kiezen om één persoon uit te lichten. De omgeving is dan een stuk donkerder en je onderwerp zal er echt 'uitspringen'. Dit kun je in de nabewerking verder benadrukken door te kiezen voor een donker vignet.

- Door te kiezen voor een groot diafragma (klein diafragmagetal) beperk je de scherptediepte. Je kunt je onderwerp dan isoleren door deze in het scherpteveld te plaatsen en alle overige storende elementen daarbuiten te zetten. Om hiermee te kunnen spelen moet er wel voldoende omgevingslicht zijn.

- In de nabewerking kun je nog handmatig selecteren welke gebieden je scherp en onscherp wilt hebben. Zorg echter wel voor soepele overgangen anders ziet het er al snel onverzorgd uit.

©PXimport

Groepsfoto's

Bij sommige feesten heb je het probleem dat je van veel mensen alleen de rug te zien krijgt. Het is afhankelijk van je stijl of je alleen registreert of ook regisseert. Als je niet bang bent om mensen aan te sturen, kun je vragen of dat groepje vrienden even wil poseren. Je kunt ze dan bijvoorbeeld net even iets draaien, zodat je een rustigere achtergrond krijgt, of je vraagt ze om iets dichterbij elkaar te gaan staan, zodat jij ook dichterbij kunt komen. Over het algemeen zullen mensen op een feest eerder geneigd zijn om te poseren dan in andere situaties. Sterker nog: vaak zal het initiatief om te poseren juist van de feestgangers komen. Houd daarbij in gedachten dat groepsfoto's het beste werken bij twee of drie personen.

Als je mensen niet laat poseren, moet je het vaak doen met wat je voor je camera krijgt. De kunst is om uit dat rommelige geheel toch beelden met een leuke compositie te halen. Om creatieve standpunten te krijgen, moet je oefenen én snel kunnen reageren.

©PXimport

Creatief

Als er één gelegenheid is om naar hartenlust te experimenteren met creatieve beelden, is het wel op een feest. Wees niet bang om gekke dingen te doen. Houd je camera schuin voor dynamische effecten. Wissel af tussen portretten en overzichtsfoto's. Neem een hoog of juist een laag standpunt in. Ga bijvoorbeeld eens in de hoek van een ruimte op een stoel staan, om een overzicht te kunnen maken van een grotere groep mensen. Bij feestfotografie zijn er maar weinig regels, dus experimenteer veel. Omdat er meestal veel foto's worden gemaakt, is de afwisseling van verschillende perspectieven aangenaam voor de kijker. Een belangrijke regel om wél in acht te nemen, is: fotografeer geen mensen die eten in hun mond stoppen! En: als mensen zitten, maak dan portretten. Bij staande mensen kun je het beeld wat ruimer nemen.

Observeer

Om mooie herinneringen tijdens een evenement te vereeuwigen, is het goed om de hele tijd alert te blijven en zelf niet te veel in het feestgedruis op te gaan. Er zullen zich altijd momenten voordoen die bijzonder zijn om te fotograferen. Een klein groepje mensen dat het uitschatert van het lachen. Mensen die bijzondere moves uitvoeren op de dansvloer. Vrienden die een toost uitbrengen. Schalen met lekkere hapjes die worden geserveerd. Zorg ervoor dat je deze momenten niet mist!

Emotie

Wat was jouw laatste feest? Het laatste feest waarbij je zelf feestganger was? Welk feest van de laatste jaren herinner je je? En wat herinner je je van dat feest? Negen van de tien keer zal het antwoord iets te maken hebben met een emotie of een gevoel. Het supergezellige feest met vrienden die je al jaren niet meer had gezien. De tranen van oma die op haar vijftigjarige bruiloft het cadeau van haar achterkleinkinderen kreeg. Of dat dansfeest waarbij je helemaal uit je dak ging op die meeslepende muziek.

Herinneringen zijn vaak gebaseerd op emoties en gevoelens. Dus focus je op emoties en uitingen van mensen. Het zijn juist deze elementen die je in je beelden moet zien te vangen.

Voorbereiden

Als je echt fanatiek bent en een hele rapportage van de avond wilt maken, zorg dan dat je vroeg aanwezig bent, zodat je tijd hebt om jezelf voor te bereiden. Je kunt alvast testopnames met de instellingen van camera en eventueel flitser maken. En je kunt kijken welke witbalans voor dit feest het beste is. Ook kun je de locatie verkennen voordat de mensen aanwezig zijn. Je hebt dan vaak een beter overzicht en je kunt bepalen waar je bijzondere standpunten kunt innemen. Als je vroeg aanwezig bent, kun je ook detailopnames maken die mooi in de reportage passen. Denk aan schalen met hapjes, die op dat moment nog geheel gevuld zijn. Misschien kun je zelfs mooie detailopnames maken van het bereiden van het eten.

©PXimport

Professioneel

Als je écht fanatiek bent in het maken van foto's tijdens feesten, overweeg dan om een systeem- of zelfs spiegelreflexcamera aan te schaffen. Het grote voordeel hiervan is dat de sensor bijna tien keer zo groot is. De camera kan daardoor onder veel moeilijkere lichtomstandigheden werken en zal aanzienlijk minder ruis veroorzaken in het beeld. Een ander groot voordeel is de mogelijkheid tot het fotograferen in raw-formaat. Met dit bestandstype blijft veel meer informatie bewaard en kun je achteraf nog grove instellingen veranderen zoals de witbalans. Een systeemcamera heeft nog een redelijk handzaam formaat en kan, in vergelijking tot een smartphone, veel meer instellingen handmatig doorvoeren. Ook kun je werken met een externe flitser, waardoor je mooiere resultaten krijgt. In de nabewerking valt er bij het gebruik van een systeem- of spiegelreflexcamera meer te verbeteren doordat de kwaliteit van de foto's stukken beter is. De beelden kunnen zonder problemen op groter formaat worden afgedrukt.

Oefenen

Zoals bij elke tak van fotografie geldt: ervaring is de beste leermeester. Je zult dus veel moeten fotograferen om het onder de knie te krijgen. Gelukkig zijn er altijd wel feestelijkheden om te oefenen. Dus is er een feestje waar je als gast heen gaat? Neem de camera mee en oefen een halfuurtje. Je zult zien dat jouw vaardigheden snel vooruit gaan. Feestfotografie is niet gemakkelijk, maar je kunt er vast heel veel plezier aan beleven!

©PXimport

▼ Volgende artikel
Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL
© ID.nl
Zekerheid & gemak

Slimmer overstappen zorgverzekering 2026: pak dubbel voordeel met CashbackXL

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Belangrijk om te weten: geduld wordt beloond

Overstappen doe je vóór 1 januari, maar de controle duurt even. Zorgverzekeraars keuren de aanvragen namelijk pas definitief in april 2026. Het duurt dus even voordat de punten in je account op 'goedgekeurd' staan, maar dat is het wachten waard.

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Waarom je CashbackXL kunt vertrouwen

CashbackXL is de grootste cashback-site van Nederland. De site registreert 97 procent van alle aankopen succesvol en scoort op Kiyoh een klantwaardering van een 9,0. Je ontvangt je uitbetaling maandelijks (of wanneer jij wilt, zonder minimumbedrag), krijgt de hoogste cashback-percentages en kunt terecht bij een toegankelijke klantenservice.

▼ Volgende artikel
Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone
© Looker_Studio - stock.adobe.com
Huis

Dit wil je weten over tweestapsverificatie, óók zonder je smartphone

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Dit artikel in het kort

Tweestapsverificatie (2FA) beschermt je accounts beter dan alleen een wachtwoord. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar dat hoeft niet. In dit artikel lees je hoe je ook zonder telefoon veilig kunt inloggen. Zo ontdek je hoe desktop-authenticators zoals Proton of KeePassXC werken, hoe je een hardwaresleutel zoals een YubiKey instelt, en hoe je back-upcodes aanmaakt voor noodgevallen. Ook wordt uitgelegd wat een digitale en fysieke token precies doen en hoe toegangssleutels (passkeys) een alternatief vormen voor klassieke wachtwoorden.

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Een eenmalige code via een (mobiele) authenticator-app is een van de populairste 2FA-verificatiemethoden.

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

De tweestapsverificatie bij Google is geactiveerd, met (voorlopig alleen) een authenticatorcode als tweede factor.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

Via Proton Authenticator voeg je een TOTP-code toe aan Googles 2FA-verificatieproces.

Werking digitale token

De meeste mensen gebruiken een digitaal token als tweede factor, zoals een pushmelding of een eenmalige cijfercode. Dit laatste wordt ook wel TOTP genoemd (Time-based One-Time Password) en werkt als volgt.

Bij het instellen van 2FA genereert de dienst een unieke geheime sleutel. Deze wordt één keer met je authenticator-app gedeeld via een QR-code of handmatige invoer. Zowel de server van de dienst als je authenticator-app gebruiken deze sleutel samen met het actuele tijdstip om met dezelfde wiskundige formule een code van meestal 6 cijfers te berekenen. Zo'n code blijft standaard dertig seconden geldig. Zodra je deze code invoert, vergelijkt de server deze met zijn eigen berekening. Is er een match, dan weet de server dat jij de juiste geheime sleutel hebt en dat de code actueel is, waarna je kunt inloggen.

©TvD | ID.nl

De achterliggende werking van een TOTP-systeem.

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Ook wachtwoordbeheerder KeePassXC kan TOTP-codes genereren.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Bij Google maak je eenvoudig een toegangssleutel aan.

Werking fysieke token

Je kunt als tweede factor ook een fysieke token gebruiken. Bij banken kan dit een klein kastje zijn dat codes genereert, maar het kan ook een hardwaresleutel zijn zoals een YubiKey. Zo'n sleutel koppel je aan je computer via usb of bij smartphones via bluetooth of NFC. Dit werkt als volgt.


Je koppelt de sleutel één keer aan je account, waarbij een uniek cryptografische sleutelpaar wordt aangemaakt. De publieke sleutel gaat naar de server van de dienst, terwijl de privésleutel veilig in het hardwaretoken blijft en deze nooit verlaat. Na het invoeren van je wachtwoord vraagt de server aan de sleutel om een unieke digitale handtekening te maken voor die specifieke aanmelding.

Jij bevestigt de aanvraag, bijvoorbeeld door het token te activeren. Vervolgens stuurt de sleutel de handtekening naar de server, die controleert of deze overeenkomt met de eerder opgeslagen publieke sleutel. Bij een match weet de server dat jij de echte sleutel bezit en kun je inloggen.

Onder meer Yubico heeft diverse hardwaretokens (YubiKey) in het aanbod.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.

Google genereert tien back-upcodes die je goed dient te bewaren voor het geval er iets misgaat.

Zonder wachtwoord

2FA combineert dus iets dat je 'weet' (wachtwoord) met iets wat je 'hebt' (zoals een code of sleutel) of 'bent' (biometrie). Er komt ook steeds meer concurrentie van een oplossing zonder wachtwoord via zogeheten toegangssleutels (passkeys). Dit systeem is enkel gebaseerd op iets wat je 'hebt' (een hardwarematige of softwarematige sleutel), vaak gecombineerd met een vorm van biometrie.

Je hebt hierbij dus geen wachtwoord meer nodig. Je kunt direct inloggen met zo'n sleutel, meestal na een geslaagde vingerafdruk, gezichtsherkenning of pincode. Onderliggend werkt dit via de FIDO2-standaard met het hardwareprotocol CTAP2 en het webprotocol WebAuthn.

Op www.passkeys.io/ vind je een demonstratie en een lijst van enkele tientallen sites en apps die toegangssleutels als volledig wachtwoordalternatief ondersteunen. Nog meer diensten staan op https://passkeys.directory, een door de community beheerde lijst. De aanduiding MFA (Multi Factor Authenticatie) betekent hier dat toegangssleutels ook inzetbaar zijn als extra beveiligingslaag naast andere inlogmethodes. Zo kun je onder meer bij Google via een toegangssleutel, zoals een pincode, inloggen, zonder zelfs je wachtwoord te hoeven intikken.

Passkeys-directory: ook Google ondersteunt volop toegangssleutels.

Offline dingen veilig bewaren?

Haal een kluis in huis!