We werden vorig jaar lekker gemaakt met allerlei mobiele innovaties die niet konden leveren wat ze beloofden. Een overzicht van vijf technologieën die (nog) niet zijn doorgebroken.

Het is een geweldige tijd voor de gadgetlievende elektronicafreak. Multi-touch gebruiksinterfaces, geweldige verbeteringen in het verkleinen van circuits en langere batterijduur. Denk ook aan cloudgebaseerde opslag. Mobile computing is nog nooit zo veelbelovend geweest.

Maar soms, wanneer bedrijven ongelooflijke nieuwe producten of technologie introduceren, claimt vrijwel iedereen dat een nieuw tijdperk aanstaande is en dat baanbrekende transformaties staan te gebeuren. Vervolgens gebeurt er niets.

Dit zijn vijf mobiele technologieën van 2011 die bedoeld waren om de wereld te veranderen. Dat is (nog) niet gebeurd.

1. Apple Siri

Apple leek alles goed te doen met deze spraakassistent. Het bedrijf kocht een leidende applicatiemaker met de beste technologie op dit gebied. Twee jaar lang werd de techniek geperfectioneerd om goed binnen iOS te integreren en Apple zette massa's servers op om de natuurlijke voice-interactie mogelijk te maken.

Siri werd met veel tamtam gepresenteerd als belangrijkste unique selling point van de iPhone 4S. (Introductie voor eerdere modellen bleef helaas uit.) Het zou de manier waarop mensen de iPhone gebruiken compleet veranderen. In plaats van op een knop te drukken, hoefde je alleen tegen Siri te praten om een app te starten of om de telefoon te bewegen een bericht te versturen "Stuur een bericht aan Stefan en zet daarin dat ik 10 minuten later ben". Ook kun je ermee je agenda beheren: "Wanneer is mijn volgende afspraak."

De eerste weken leek het geweldig te werken. Maar toen werd Siri onbetrouwbaar en ging het gebruikers vertellen dat de servers onbereikbaar waren of dat aan een verzoek op dat moment niet voldaan kon worden. Acties die eerder zonder problemen lukten, bleken opeens niet meer mogelijk of langer te duren.

Iedereen dacht dat het om een tijdelijk euvel ging en dat Apple snel de capaciteit zou uitbreiden om de toestroom van nieuwe gebruikers hoofd te bieden. Maar vijf maanden later, blijkt Siri nog steeds onbetrouwbaar. Ook zeggen veel gebruikers dat Siri niet goed begrijpt wat ze zeggen.

In plaats van dat het systeem steeds beter wordt, lijkt het alleen maar te verslechteren. Het gevolg is dat gebruikers de software terzijde schuiven en niet langer op Siri durven vertrouwen. Uit een peiling van de krant USA Today blijkt dat ongeveer de helft van de bezitters van een iPhone 4S Siri niet langer gebruikt.

Natuurlijk verkeert de technologie officieel nog steeds in bètastadium, maar eigenlijk is het ook een flinke teleurstelling.

2. webOS

Nog geen twee jaar geleden betaalde HP 1,2 miljard dollar om Palm Computing over te nemen. De Pre en Pixi smartphones waren toentertijd vooruitstrevend met hun webOS multi-touch besturingssysteem .

Palm had altijd veelbelovende technologie aan boord van hun producten, maar het werd gehinderd door een gebrek aan visie en verkeerde besluiten.

De meeste fans van Palm waren dolenthousiast toen bekend werd dat HP het bedrijf ging overnemen. Natuurlijk was HP een veel zakelijker merk, maar de acquisitie zou ervoor zorgen dat de continuïteit van het webOS-platform gewaarborgd zou blijven.

Een jaar geleden beloofde HP dat het Palm webOS-platform op alle mobiele HP-apparaten ingezet ging worden. Een paar smartphones op basis van het besturingssysteem werden aangekondigd en in juli 2011 volgende zelfs een heuse tablet.

De tablet was helaas niet zo fantastisch en mislukte qua marktsucces. Maar over de interface van webOS had niemand te klagen. Toekomstige versies van de HP TouchPad zouden daarom veel beter gaan worden.

In augustus maakten de HP-bestuurders een radicale koerswijziging bekend. WebOS zou namelijk verkocht gaan worden, samen met de grote Personal Systems Group. Dat gebeurde niet, maar in december werd wel bekend dat webOS voortaan onder een open-source licentietype aangeboden ging worden.

Afgelopen maand kondigde de nieuwe HP CEO Meg Whitman aan dat het open-source maken van webOS drie tot vier jaar gaat duren. Pas in september komt er een eerste uitrol.

Dat lijkt misschien niet overdreven lang te gaan duren, maar bedenk je daarbij wel dat Google elke dag zo'n 750.000 nieuwe Android-telefoons activeert. Apple verkoopt elk kwartaal zeker 37 miljoen nieuwe iPhones. Al deze nieuwe gebruikers van Android en iOS downloaden apps en ontwikkelen loyaliteit voor het platform. Tegen de tijd dat open-source webOS handsets op de markt komen, is dat veel te laat.

Met zijn innovatieve multi-touch interface, had webOS potentie om de strijd aan te gaan met iOS en Android en verder te innoveren. Nu is de toekomst van webOS onzeker, worden releases keer op keer uitgesteld en begint de software teleur te stellen.

3. De 35 dollar kostende Indiase tablet

De Indiase minister van ontwikkeling, Kapil Sibal, deed in de zomer van 2010 een opmerkelijke onthulling. Indiase universiteiten hadden volgens de bewindsman een doorbraak gedaan in hardware engineering waardoor miljoenen studenten van tablets voorzien konden worden. De tablets kenden een touch-interface, werden gevoed door zonne-energie en kosten slechts 35 dollar per stuk.

Later dat jaar beloofde Sibal dat de Indiase overheid eind 2011 meer dan 1 miljoen van zulke tablets geproduceerd zou hebben. Het zou een nieuw tijdperk in de geschiedenis van het Indiase onderwijssysteem betekenen, waar e-books en videocollege's de norm zouden gaan worden. Zover kwam het nooit.

Twee maanden na het passeren van de deadline, bleek minder dan een procent van de tablets daadwerkelijk gefabriceerd - slechts 10.000 stuks rolden van de band. Ze werken helaas niet op zonne-energie, worden niet door een Indiaas bedrijf gebouwd en ze kosten veel meer dan 35 Amerikaanse dollars. Het slechtste nieuws: ze blijken in de praktijk nauwelijks bruikbaar.

Het blijkt dat je wel degelijk een tabet voor 50 dollar kunt bouwen (35 is dus niet mogelijk), maar dat je daarvoor aardig wat gebruiksgemak moet opofferen.

Nu het partnerschap tussen de Indiase overheid en DataWind, het in het Verenigd Koninkrijk gevestigde bedrijf dat de tablets maakt, voorbij is, wijzen de partijen met een beschuldigende vinger naar elkaar. Niemand wil de verantwoordelijkheid dragen voor de geleverde producten, aangezien vrijwel alle gebruikers klagen dat het rotzooi is.

4. Draadloos opladen

Het geweldige van draadloze apparatuur is dat het, ehh, draadloos is. Geen kabels dus. Dankzij technologie als iCloud hebben iPhones geen kabels meer nodig om te synchroniseren of muziek te downloaden, geweldig toch?

Maar voor het opladen heb je voor iedere telefoon nog steeds een kabel nodig.

Dat zou niet zo mogen zijn. Enkele jaren terug beloofde draadloos opladen een volledig draadloze ervaring. Door de telefoon op een speciale mat te leggen, zou het toestel door inductieve techniek via een onzichtbaar elektromagnetisch veld opgeladen worden.

Vorig jaar leek draadloos opladen door te breken als standaard manier om een telefoon van een energieinjectie te voorzien. Een jaar later blijkt geen enkele telefoon draadloos opgeladen te kunnen worden.

De enige leverancier die de techniek op een mainstream telefoon leek toe te gaan passen was Palm, die met de Touch Stone een werkelijk innovatief draadloos oplaadstation wilde komen. Helaas is dat product geannuleerd na de overname door HP.

De twee grootste voorvechters van draadloos opladen, Duracell en Powermat, vormden in september een joint venture om draadloos opladen een impuls te geven. Ze bieden nu een scala aan producten voor populaire merktelefoons, waaronder de iPhone.

Maar tot dusver hebben zulke systemen allerlei hoesjes nodig. Om gebruik te kunnen maken van zo'n oplossing, zul je jouw compacte telefoon gedag moeten zeggen. Omdat het aftermarket-apparaten zijn, hebben ze een kabelverbindinkje naar de oplaadpoort van de telefoon nodig, waardoor ze onbruikbaar worden voor conventioneel opladen, tenzij je de case eraf haalt.

Draadloos opladen leek veelbelovend, maar tot nog toe is het uitermate teleurstellend gebleken.

5. High-definition haptics

Twee jaar geleden demonstreerde de firma Immersion Corp. geweldige haptische technologie - apparaatjes die handheld apparaten laten trillen en vibreren.

Iedereen die weleens Call of Duty op een Xbox 360 gespeeld heeft, weet hoe vibraties kunnen bijdragen aan de gebruikservaring van een gadget.

De demo's van Immersion toonden realistische haptische effecten voor games, maar ook technologie die gebruikt zou kunnen worden voor touchinterfaces.

De fabrikant zei 'high-definition haptics' te leveren en zich daarbij vooral te richten op mobiele telefoons en tablets.

Maar waar is de technologie gebleven? We zijn inmiddels twee jaar verder en onze smartphones en tablets trillen nog steeds hetzelfde. Er is niks veranderd, ondanks de beloften die Immersion deed. Wil gamen op zulke apparaten echt van de grond komen, dan hebben we die gedemonstreerde technologie wel nodig.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.