Microsoft heeft een dag na de introductie van Windows 10 een ontwikkelaarsversie van het besturingssysteem vrijgegeven. Hiermee kunnen ontwikkelaars aan de slag om alvast een eerste indruk te krijgen, en dit geeft jou ook de mogelijkheid om Windows 10 zelf eens uit te proberen!

De ontwikkelaarsversie is nog niet stabiel genoeg om standalone te gebruiken. Maar als je nog een oud pc'tje hebt staan, of je wilt het naast je gewone Windows-versie draaien, dan kun je gerust eens spelen met Windows 10.

01 Registeren als ontwikkelaar

Voordat je aan de slag kunt met de testversie van Windows 10, dien je jezelf als ontwikkelaar te registreren. Dit doe je door naar de website van het Windows Insider Program te gaan en op Begin hier te drukken. Op de Engelstalige site die verschijnt druk je vervolgens op Join now en op de volgende pagina log je in met je Microsoft-account (of je maakt een nieuwe aan). Nadat je bent aangemeld krijg je een felicitatiepagina: 'Congrats, you're now an insider'. Nu kun je echt aan de slag!

©PXimport

02 Downloaden Windows 10 iso

Het installeren van Windows 10 doen we met een iso-schijfbestand. Dit bestand download je hier. Je kunt kiezen tussen twee versies: 32 bit of 64 bit. 64 bit is aan te raden op nieuwere pc's met meer dan 2 GB aan werkgeheugen. Bij een oudere pc kies je voor de 32bit-versie. Wil je eerst nagaan of je huidige Windows-versie 32- of 64 bit is, klik dan met de rechtermuisknop op Deze Computer en kies je Eigenschappen. In het venster dat verschijnt zie je onder het kopje Systeem welke bitvariant je draait.

©PXimport

03 Usb-stick met Windows 10 maken

Nu gebruiken we het iso-bestand voor een opstartbare usb-stick. Download het programmaatje Windows 7 USB/DVD Download Tool en installeer dit. Open het programma en kies bij Source file voor Browse. Zoek vervolgens het zojuist-gedownloade iso-bestand en druk op Openen en Next. Plaats vervolgens een usb-stick (minimaal 4 GB) in de pc, waar geen bestanden meer op staan die je nog nodig hebt. Klik op USB device en Begin copying. Bevestig ten slotte dat je alle gegevens op de stick wilt verwijderen en de opstartbare usb-stick wordt gemaakt.

Dualboot, schoon of upgrade

Er zijn drie manieren waarop je Windows 10 kunt installeren. Je kunt je huidige installatie upgraden, je kunt Windows 10 naast je huidige Windows-versie installeren op een andere schijfpartitie (dualboot) of je kunt Windows 10 standalone op een systeem installeren. De stappen op deze pagina leggen uit hoe je Windows standalone of dualboot installeert. Wil je upgraden, ga dan verder met stap 7.

©PXimport

Alternatieve methode

Er is ook een vierde optie voor de installatie van Windows 10: door het te installeren in een virtuele machine. Bij een virtuele machine draai je in feite een computersysteem in een Windows-venstertje. Heel handig om in je eigen omgeving toch even Windows 10 uit te proberen. Een virtuele machine maak je gratis met het programma VirtualBox. Bij het opzetten van je virtuele machine heb je het 32bit-iso-bestand van Windows 10 ook nodig!

04 BIOS

Voordat je kunt opstarten van je usb-stick moet je eerst zorgen dat usb een hogere opstartprioriteit heeft dan je harde schijf, waar normaal gesproken je besturingssysteem van geladen wordt. Dit doe je door naar je BIOS (of UEFI op moderne pc's te gaan), vaak door tijdens het eerste opstartscherm op Del, F2, F12 of een andere toets te drukken. Geef vervolgens usb een hoge prioriteit, sla de wijzigingen op en vervolgens kun je de BIOS-omgeving afsluiten.

©PXimport

05 Opstarten voor installatie

Plaats de usb-stick en start je pc op. Als je pc vanaf de usb-stick opstart, krijg je na een laadperiode een Windows Setup-venster te zien. Laat de taal op Engels staan (een Nederlandse versie is helaas nog niet beschikbaar). Wel kun je achter Time and currency format voor Dutch (Netherlands) kiezen. Laat de toetsenbordinstellingen ook staan op United States-International en druk op Next. In het volgende venster kies je Install now, ga akkoord met de licentievoorwaarden en druk weer op Next.

©PXimport

06 Alleen Windows installeren

In het venster dat verschijnt krijg je de keuze te upgraden of te installeren. Kies Custom: Install Windows only (advanced), waarna je in het volgende scherm de schijven van de pc ziet. Je kunt hier optioneel een partitie maken of formatteren voordat je een schijf of partitie kiest. Kies je een partitie naast je bestaande Windows-partitie, dan wordt een dualboot-systeem gemaakt. Je kunt er ook voor kiezen Windows 10 over je huidige Windows-installatie heen te installeren, of je installeert het op een geformatteerde schijf. Druk op Next en de installatie begint echt. Ga verder met stap 9.

©PXimport

07 Upgraden naar Windows 10

Wil je je huidige Windows-installatie upgraden, start dan de pc zonder de usb-stick op. Zorg, voordat je echt begint, dat al je belangrijke bestanden zijn geback-upt, mocht er iets misgaan. Zodra Windows gestart is, plaats je de usb-stick en open je het bestand Setup.exe van de verwisselbare schijf. Nadat een tellertje naar 100 is gelopen, dien je akkoord te gaan met de licentievoorwaarden en krijg je na een paar laadvenstertjes de mogelijkheid om je bestanden mee te nemen met de installatie. Kies of je dit wilt en druk op Next. Er verschijnt nog een laadvenster dat vrij lang duurt ...

©PXimport

08 Aandachtspunten

Mochten er moeilijkheden of conflicten zijn tussen jouw huidige Windows-versie en het te installeren Windows 10, dan krijg je dit in het venster dat volgt te zien. In ons geval was het enige conflict de andere taal (Windows 10 werkt alleen in het Engels, terwijl onze Windows 8.1-installatie Nederlandstalig was). Druk op Ok en Install om de installatie echt te starten. Je ziet een tellertje oplopen en de pc start meerdere malen opnieuw op. Let er echter wel op dat de computer bij een herstart niet van de usb-stick start.

©PXimport

09 Instellen

Nadat de installatie gedaan is, doorloop je enige voorkeuren als je Windows 10 schoon installeert, zoals je draadloze internetverbinding. Heb je een upgrade uitgevoerd, dan worden een paar dingen meegenomen, zoals je naam en je wifi-gegevens. Kies bij de volgende stap (desgewenst) Use express settings en log in het volgende scherm in met je Microsoft-account. Heb je geen zin om in te loggen met je Microsoft-account, kies dan Create New Account en druk vervolgens op Continue using my existing account. Windows start nu daadwerkelijk op.

©PXimport

Microsoft-account

In deze workshop hebben we Windows 10 geïnstalleerd zonder Microsoft-account omdat deze optie geniepig verstopt zit. Windows 10 is echter een stuk completer als je wel je Microsoft-account koppelt aan het besturingssysteem. Zo is de OneDrive cloudopslag fraai geïntegreerd en worden e-mail, contactpersonen en de agenda uit je account gekoppeld aan de desbetreffende apps. Ook kun je pas apps downloaden uit de applicatiewinkel als je ingelogd bent. Maak je echter geen gebruik van deze Microsoft-diensten en appwinkel, dan voegt het account niets toe. Je voegt een Microsoft-account toe (of verwijdert dit) in Control Panel / User Accounts.

©PXimport

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.

Wil je dit jaar met Halloween echt indruk maken? Met de airfryer maak je in een mum van tijd griezelig lekkere hapjes die niet alleen heerlijk smaken, maar er ook angstaanjagend (leuk) uitzien. Van knakworst-mummies en spinnenpizza's tot spookachtige cupcakes en pittige Halloweenpompoentjes: 4x luguber lekkers uit de airfryer.

Knakworst-mummies

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 6 knakworsten of hotdogworsten
☐ 1 blik croissantdeeg
☐ 1 ei
☐ Suikeroogjes of mosterd of ketchup

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het croissantdeeg uit. Snijd het deeg met een scherp mesje in repen van ongeveer 1 centimeter dik.
• Tel hoeveel reepjes deeg je hebt en deel dit aantal door 6, zodat al je mummies evenveel windsel krijgen.
• Leg de deegreepjes op een bord en leg de knakworst of hotdogworst erop.
• Sla elk reepje kruislings over de worst heen; je pakt hem dus als het ware in. Zorg wel dat je bovenaan wat ruimte overlaat, voor zijn gezichtje.
• Kwast de knakworstmummies in met losgeklopt ei en leg ze in de airfryer.
• Bak de mummies in 10-12 minuten goudbruin en krokant.
• Laat iets afkoelen en snijd eventueel nog wat extra 'windsel' in met een scherp mesje.
• Decoreer met twee snoepoogjes. Heb je die niet, maak dan ogen met een klein drupje mosterd of ketchup.

©ID.nl

Spinnenpizza's

Ingrediënten (voor 6 tot 8 stuks)

☐ Pak of rol kant-en-klaar pizzadeeg
☐ 200 ml tomatensaus
☐ 200 gram geraspte kaas
☐ Zwarte olijven zonder pit
☐ Eventueel: oregano

Bereidingswijze

• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Rol het pizzadeeg uit en steek er cirkels uit met een diameter van 10 tot 15 centimeter.
• Verdeel de tomatensaus erover met een lepel. Gebruik ongeveer 1 eetlepel saus per pizza.
• Strooi de geraspte kaas erover, ongeveer 25 gram per pizza.
• Voeg eventueel voor wat extra smaak een klein beetje oregano toe.
• Leg de pizzabodems in de mand van de airfryer.
• Bak de pizzaatjes in 8-10 minuten gaar en bruin.
• Haal de pizza's uit de airfryer en versier ze. Daarvoor snijd je per pizza 1 olijf door de lengte doormidden; dit wordt het lijfje.
• Snijd voor het hoofd 1 olijf door de breedte doormidden.
• Voor de pootjes snijd je 1 olijf over de korte kant in 4 stukken, zodat je 4 ringetje hebt. Snijd die doormidden, zodat je 8 pootjes hebt.

©ID.nl

Spoken-cupcakes

Ingrediënten (voor 6 stuks)

☐ 150 gram zelfrijzend bakmeel
☐ 100 gram bruine basterdsuiker
☐ 2 eieren
☐ 100 ml plantaardige olie
☐ 75 ml karnemelk
☐ 1 el speculaaskruiden
☐ 1 tl kaneel
☐ 1 el geraspte appel
☐ Kant-en-klare topping (wit)
☐ Wat gesmolten chocolade of chocoladedecoratiestift

Bereiding

• Verwarm de airfryer voor op 160 graden.
• Meng in een kom de eieren, olie en karnemelk.
• Voeg de droge ingrediënten toe: bakmeel, basterdsuiker, speculaaskruiden, kaneel. Mix tot een glad beslag. Schep er tot slot de geraspte appel door.
• Schep het beslag in maximaal 6 cupcakevormpjes en zet ze in de mand van de airfryer.
• Bak de cupcakes in 15-18 minuten gaar en bruin. Prik met een satéprikker, als deze er schoon uitkomt zijn ze klaar.
• Laat ze afkoelen.
• Maak er met de topping met behulp van een spuitzakje en spuitmondje een toef op in de vorm van een spookje.
• Voeg met de gesmolten chocolade of de decoratiepen per spook twee oogjes en een opengesperd mondje toe.

©ID.nl

Pittige Halloweenpompoentjes

Ingrediënten (voor 16 stuks)

☐ 8 jalapeño-pepers
☐ 100 gram roomkaas (naturel)
☐ 50 gram geraspte cheddar
☐ 1 teentje knoflook (fijngehakt)
☐ 1 lente-ui (fijn gesneden)
☐ Zout en peper
☐ Olijfolie
☐ Optioneel: paprikapoeder of chilivlokken voor extra pit

Bereiding

• Snijd de jalapeñopepers in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten en pitjes. Laat de steeltjes eraan zitten.
• Meng in een kom de roomkaas, cheddar, knoflook, lente-ui, zout, peper en eventueel wat paprikapoeder of chilivlokken.
• Vul elke peperhelft met dit kaasmengsel en strijk het oppervlak glad met de achterkant van een lepel.
• Snijd met een klein mesje, satéprikker of tandenstoker voorzichtig gezichtjes in de bovenkant van de nog koude vulling: twee ogen, een neusje en een grijns.
• Zet de pepers daarna 5 tot 10 minuten in de koelkast, zodat de vulling wat opstijft en de uitgesneden gezichtjes beter zichtbaar blijven tijdens het bakken.
• Verwarm de airfryer voor op 180 graden Celsius.
• Bestrijk de buitenkant van de pepers licht met olijfolie en leg ze in de mand van de airfryer.
• Bak ze in 8 tot 10 minuten, tot de kaas gesmolten en lichtbruin is.
• Laat de Halloweenpompoentjes een paar minuten afkoelen voordat je ze serveert.