Dat het einde van Windows XP allerlei risico's met zich meebrengt als je het besturingssysteem blijft gebruiken, weet je waarschijnlijk al. Wij raden dus af XP nog te gebruiken. Wil je toch verder met Windows XP? Lees dan hier hoe je dit zo veilig mogelijk doet.

Hoewel XP niet meer door Microsoft ondersteund zal worden, blijft het wel mogelijk het besturingssysteem te gebruiken. Het grootste risico is dat beveiligingslekken niet meer worden gedicht, waardoor Windows XP nog kwetsbaarder wordt dan het besturingssysteem al was.

01 Zero day attack

Besturingssystemen en andere programmatuur bevat altijd kwetsbare plekken. Hierdoor kunnen beveiligingsproblemen ontstaan. Zodra een kwetsbaarheid bekend wordt in het Windows-besturingssysteem, wordt dit (meestal snel) verholpen via Windows Update. Als de tijd tussen het bekend worden van een lek en het uitbuiten ervan echt heel kort is, dan noemt men dat een 'zero day attack'.

Maar omdat Microsoft na 8 april stopt met het patchen van Windows XP, zal het besturingssysteem dus continu blootstaan aan allerlei aanvallen, 'zero day' of langer maakt dan niet meer uit, malwareschrijvers hebben vrij spel.

©PXimport

Gerichte aanvallen op je oude Windows XP-computer komen binnen via internet.

02 Risico's

Windows XP 'zo veilig mogelijk blijven gebruiken' is iets heel anders dan Windows XP 'veilig gebruiken'. Omdat het besturingssysteem niet meer wordt bijgewerkt, is de kans groot dat hackers en criminelen zich massaal storten op kwetsbaarheden in Windows XP, nog meer dan nu al gebeurt!

Als je geen afstand wil (of kunt) doen van je Windows XP-machine, dan is het goed om te weten waar het gevaar vandaan komt. Een samenvatting van de risico's: de computer wordt gehackt, gegevens worden gestolen, je raakt bestanden kwijt, het systeem wordt geïnjecteerd met virussen en/of je computer wordt onderdeel van een botnet. Zoals je leest komt het gevaar vooral uit één hoek: het internet.

©PXimport

Draait je computer met Windows XP ook nog over en jaar veilig en stabiel?

03 Internet uitschakelen

Omdat het grootste gevaar voor Windows van internet komt, ligt de oplossing ook voor de hand: koppel je Windows XP-computer los van internet. Gebruik het verouderde systeem alleen nog voor de meest essentiële dingen waarvoor je Windows XP niet kunt missen, bijvoorbeeld om een oud programma te draaien.

Bij een bedrade verbinding (ethernet) verwijder je simpelweg de netwerkkabel. Het is ook mogelijk om de verbinding softwarematig uit te schakelen. Dit is snelste slag als je een draadloos netwerk gebruikt. Klik met de rechtermuisknop op Deze Computer in je startmenu en kies Eigenschappen / Hardware / Apparaatbeheer. Open het onderdeel Netwerkadapter. Klik alle netwerkadapters één voor één aan en schakel ze uit via het menu Actie / Uitschakelen. Via Actie / Instakelen activeer je de adapter opnieuw.

©PXimport

De grootste stap op weg naar een veilige Windows XP-computer is het permanent uitschakelen van de internetverbinding.

04 Internet tijdelijk uitschakelen

Het is fijn dat internet altijd 24x7 beschikbaar is, maar niets is gevaarlijker voor een systeem waarvan de lekken niet meer gedicht worden. Als je de internetverbinding toch soms nodig hebt, kun je het tooltje InternetOFF overwegen. Hiermee schakel je de internetverbinding van je Windows XP-computer uit met de mogelijkheid om de verbinding tijdelijk te activeren.

InternetOFF toont een icoontje van een wereldbol in je systeemvak. Klik hierop en kies Turn off the internet. De internetverbinding wordt verbroken. Wil je internet weer activeren? Klik nogmaals op de wereldbol en kies Turn on for 5 min of Turn on for 30 min.

Zo kun je niet vergeten de verbinding weer uit te schakelen. Let op: zelfs vijf minuten op internet is niet zonder gevaar, maar altijd beter dan een permanent actieve verbinding.

©PXimport

InternetOFF schakelt de internetverbinding van je Windows XP-computer uit, met de optie om deze tijdelijk te activeren.

05 Externe opslag

Heb je je Windows XP-machine veilig van het internet afgesloten, blijf dan wel op je hoede. Je hebt je pc op deze manier wel beveiligd tegen hackers of spyware, maar virusbesmettingen kunnen zich ook nog op andere manieren voordoen, bijvoorbeeld via usb-opslagmedia, zoals externe harde schijven of usb-sticks.

Zo'n virus heeft vrij spel in een Windows XP-omgeving nu Windows XP-kwetsbaarheden niet meer verholpen worden en je virusscanner zich niet meer kan updaten zonder internetverbinding. Let daarom dus bijzonder goed op wat je via de usb-poort aansluit.

Updates tot 8 april 2014

Het is onduidelijk of (en zo ja: hoe lang) de Windows Update-functie na 8 april nog bereikbaar zal zijn voor Windows XP-gebruikers. Als het goed is, installeert je computer nu alle essentiële updates automatisch op een vast tijdstip.

Om er zeker van te zijn dat je alle updates hebt, is het aan te raden om voor 8 april een handmatig controle te doen en updates te installeren. Ga naar Start / Configuratiescherm / Windows Update en laat je systeem onderzoeken. Kies voor Snel om alleen de meest essentiële updates binnen te halen.

Met de optie Aangepast kun je zelf bepalen welke updates je installeert en tevens optionele updates installeren.

©PXimport

Zorg dat je alle updates voor Windows XP handmatig binnenhaalt en installeert voor 8 april 2014.

06 Bijgewerkte browser

Een verouderde browser is altijd een groot veiligheidsrisico. Websites worden soms gehackt en voorzien van malware of andere kwaadwillende programma's. Deze ellende wordt vervolgens automatisch geïnjecteerd als de site bekeken wordt met een verouderde browser.

Dit risico is groot als je over een jaar nog steeds Windows XP gebruikt met een verouderde versie Internet Explorer. Als je per se wil internetten op een Windows XP-computer, doe dit dan in ieder geval met een browser die bij de tijd is. Installeer bijvoorbeeld de browser Google Chrome of Mozilla Firefox.

Hoe lang deze browsers zullen blijven functioneren onder Windows XP is niet te zeggen, maar zolang dit werkt is het een veiligere keuze dan het verouderde Internet Explorer.

©PXimport

Een moderne browser maakt internetten met een Windows XP-computer iets veiliger.

07 Antivirus

Een virusscanner is nooit een overbodige luxe en zelfs essentieel als je een verouderd besturingssysteem blijft gebruiken dat verbonden is met internet. Als je nu Windows Security Essentials gebruikt op je Windows XP-computer, is het verstandig om tijdig over te stappen naar een andere beveiliger.

Dit hoeft geen commercieel programma te zijn waarvoor je jaarlijks abonnementsgeld moet betalen, er zijn goede gratis varianten.

©PXimport

Gebruik je Windows XP en Windows Security Essentials? Stap dan tijdig over naar andere beveiligingssoftware.

08 Firewall

Een compleet beveiligingsprogramma bestaat tenminste uit twee onderdelen: een virusscanner en firewall. Als je een losse virusscanner installeert, is het raadzaam om ook voor een goede firewall te kiezen. Een firewall op je computer controleert onder meer welke programma's verbinding proberen te maken met internet (zowel inkomend als uitgaand) en zal de toegang standaard blokkeren. Pas na je nadrukkelijke toestemming wordt de blokkade verwijderd.

De standaard firewallfunctie van Windows XP vind je bij Start / Configuratiescherm / Netwerk- en internetverbindingen / Windows Firewall. Helaas laat deze ingebouwde firewall veel te wensen over. Het is verstandiger om een goede gratis firewall te installeren, bijvoorbeeld Comodo Free Firewall of ZoneAlarm Free Firewall. Het is veiliger om Windows XP niet meer te gebruiken om te internetten, maar als je dat toch doet, heb je een goede firewall nodig.

©PXimport

Installeer een goede firewall, bijvoorbeeld Comodo Free Firewall of ZoneAlarm Free Firewall.

Werkt het nog?

Als je tegen alle adviezen toch Windows XP blijft gebruiken met een internetverbinding, is het raadzaam om je beveiligingsprogramma handmatig te inspecteren. Controleer regelmatig of de antivirussoftware nog werkt, voorzien is van recente updates en voer een volledige controle uit op alle bestanden.

Handig om te weten: veel malware en virussen pakken eerst de virusscanner aan en zetten deze buitenspel. Als de virusscanner dus plotseling zonder aanwijsbare reden niet meer functioneert, kan het zijn dat je computer is aangetast.

©PXimport

Controleer regelmatig handmatig of je virusscanner nog correct functioneert.

09 Programma's bijwerken

Een niet bijgewerkt besturingssysteem is slechts één van de gevaren waaraan je Windows XP-computer straks wordt blootgesteld. Het is altijd aan te raden om de rest van je programmatuur bij te werken naar de meest recente versie. Zo voorkom je dat je per ongeluk via een verouderde Java-versie wordt aangevallen of iets vervelends oploopt via een pdf-bestand.

Secunia Personal Software Inspector richt zich op bekende programma's waar regelmatig kwetsbaarheden in worden aangetroffen of waarbij het werken met een verouderde versie andere risico's met zich mee brengt. Secunia Personal Software Inspector controleert je computer op deze software, laat zien wat er verouderd is en kan dit direct voor je oplossen.

©PXimport

Secunia controleert op verouderde programma's waarna je de meest recente versie eenvoudig kunt installeren.

10 Persoonlijke tijdmachine

Nog een heel andere manier om een veiligere situatie te creëren is met Toolwiz Time Freeze. Dit is een enigszins merkwaardige oplossing die te maken heeft met het principe van een tijdmachine.

Klinkt vaag? Het werkt als volgt: Toolwiz Time Freeze maakt een momentopname van je computer. Zodra je je systeem herstart of Toolwiz Time Freeze uitschakelt, keer je automatisch terug naar dit moment. Als je systeem dus tussentijds wordt aangevallen of besmet, is een herstart voldoende om alles weer te herstellen naar die momentopname. De keerzijde is uiteraard dat het geen echte veiligheid biedt: je systeem kan weer besmet raken of een rootkitvirus nestelt zich dieper dan Windows zelf in het systeem.

De werking van Toolwiz Time Freeze is eenvoudig. Als je de optie Start hebt gekozen, is de tijdmachine actief. Je kunt Toolwiz Time Freeze automatisch laten starten en activeren met via Enable Time Freeze automatically when Windows start. Alles wat je met je computer doet, verdwijnt als sneeuw voor de zon bij de volgende herstart van je systeem. Omdat ook bestanden die je tussentijd aanmaakt worden gewist (denk ook aan data van programma's die je gebruikt!), kun je mappen uitsluiten van Toolwiz Time Freeze.

Activeer eerst de optie Enable folder exclusion when Time Freeze is on. Klik vervolgens op Add folder en wijs de map aan die je wil uitsluiten van de virtuele 'tijdmachine'. Wijzigingen in deze map blijven behouden, ook als Toolwiz Time Freeze je computer herstelt.

©PXimport

Wijs bij Add folder een of meerdere mappen aan die je wil uitsluiten van het herstelproces van Toolwiz Time Freeze.

11 Niet alleen Microsoft stopt

Het einde van de levenscyclus van een besturingssysteem wordt niet alleen ingelast door de makers het besturingssysteem. Het is te verwachten dat programmamakers de ondersteuning ook zullen gaan staken.

Wat kan dit in de toekomst betekenen? Nieuwe versies van programma's verschijnen niet meer voor Windows XP of kun je niet meer installeren. Dit hebben we eerder gezien bij het uitgefaseerde Windows 98. Als dit bij populaire programma's gebeurt, ontstaat er een beveiligingsrisico: niet alleen het besturingssysteem heeft onderhoud nodig, dit geldt ook voor programma's.

©PXimport

Hoe lang blijven de makers van populaire programma's Windows XP nog ondersteunen?

Microsoft Security Essentials

In januari maakte Microsoft bekend dat het de antivirustool Security Essentials nog tot juli 2015 blijft voorzien van updates om nieuwe virusbedreigingen te ontdekken en te verwijderen. In principe is dat een positief punt, maar verre van zaligmakend. Het is in principe alsof je een inbreker het huis uit gooit, maar de voordeur niet sluit.

Bovendien is uit een recente virusdetectietest van Dennis Technology Labs gebleken dat Security Essentials maar liefst 34 procent van alle virussen niet detecteerde.

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.