Microsoft staakt op 8 april de ondersteuning voor Windows XP. Dit betekent dat je pc geen nieuwe updates meer ontvangt. Wil je XP graag nog een tijdje zo veilig mogelijk gebruiken? Dankzij deze slimme tips stel je het afscheid van dit mooie besturingssysteem nog een tijdje uit.

Op eigen risico!

Aan de hand van de tips in dit artikel kun je best veel maatregelen nemen om Windows XP ook zonder updates nog een tijdje te gebruiken. Toch neem je daarmee wel een behoorlijk groot risico. Cybercriminelen doen namelijk voortdurend hun uiterste best om in te breken op computers met verouderde besturingssystemen. Op welke schaal dat gaat gebeuren voor XP, is op dit moment nog koffiedik kijken.

Wel is het zo dat wanneer er eenmaal een beveiligingslek is gevonden, deze niet meer door Microsoft wordt hersteld. Verschillende cybercriminelen kunnen dus hetzelfde gat gebruiken om zo ongestoord digitale misdaden te plegen. Wil je zo veilig mogelijk werken, dan is het verstandig om over te stappen naar een ander besturingssysteem dat nog wel ondersteund wordt. Als je er desondanks toch voor kiest om XP na 8 april te blijven gebruiken, doe je dat volledig op eigen risico.

Tip 01: XP met pensioen

Via het onderdeel Windows Update zorgt Microsoft ervoor dat het besturingssysteem actueel en stabiel blijft. De meeste pc's staan zo ingesteld dat ze via internet automatisch nieuwe updates binnenhalen. Microsoft dicht op deze manier beveiligingslekken en voegt verbeteringen toe. Windows XP kun je dankzij de updates al ruim twaalf jaar veilig gebruiken. Hoewel het bejaarde besturingssysteem nog altijd een groot marktaandeel heeft, trekt het Amerikaanse softwarebedrijf op 8 april 2014 de stekker eruit. Het besturingssysteem gaat definitief met pensioen. Na deze datum ontvangt je computer geen nieuwe updates meer.

Overigens wil dat nog niet zeggen dat je verplicht bent om meteen afscheid te nemen van de software. Computers met XP zullen na deze datum gewoon nog werken. Wel ligt er relatief veel gevaar op de loer, waardoor het belangrijk is dat je op de hoogte bent van eventuele risico's. Belangrijk is ook dat je het besturingssysteem zorgvuldig onderhoudt. Als je alle praktische tips uit dit artikel toepast, verhoogt je de kans dat XP nog een tijdje goed blijft werken.

©PXimport

Tip 01 Microsoft geeft op zijn website aan wanneer de ondersteuning voor XP eindigt.

Tip 02: Windows Update

Hoewel Microsoft XP binnenkort niet meer ondersteunt, kun je nog wel de updates downloaden die het softwarebedrijf voor het laatst heeft vrijgegeven. Zorg in ieder geval dat die op je pc staan. Klik achtereenvolgens op Start / Alle programma's / Windows Update. Je browser opent met een speciale website. Microsoft controleert via deze website of er nieuwe updates zijn. Is dat het geval, dan kies je voor de knop Snel om alle essentiële updates uit te voeren. Houd er rekening mee dat dit proces enige tijd kan duren.

Zodra alle updates zijn binnengehaald, herstart je de pc. Open vervolgens opnieuw de Windows Update-site en kijk of Microsoft nog meer essentiële updates voor je in petto heeft. Verder kun je ook voor Aangepast kiezen. Je vindt hier optionele updates om je systeem bij te werken. Dit zijn vaak nieuwe versies van Windows-programma's en stuurprogramma's van hardware.

©PXimport

Tip 02 Installeer de laatste updates naar je XP-machine.

Tip 03: Internetloos

Gebruik je de XP-machine alleen nog voor je boekhouding of om een leuk spelletje te spelen? Vraag jezelf af of het in dat geval nog zin heeft om de pc met internet te verbinden. Omdat je computer niet meer beschermd is tegen nieuwe beveiligingslekken, is offline werken aanzienlijk veiliger. Je loopt dan niet het risico dat hackers inbreken op je pc. Bovendien is de kans op virussen een stuk kleiner. Bedenk goed dat cybercriminelen ook je pc weten te vinden wanneer je niet aan het surfen bent of e-mail opent.

Als je geen internet nodig hebt, is het slim om zelf ook op 8 april 2014 definitief de netwerkkabel uit je pc te trekken. Ben je met een laptop aangemeld op een draadloos netwerk? Meestal is er op het toetsenbord een sneltoets aanwezig waarmee je de verbinding uitschakelt. Houd er rekening mee dat geïnfecteerde bestanden naast internet ook via externe opslagdragers op je computer terecht kunnen komen. Let daarom goed op met het gebruik van usb-sticks, externe harde schijven en geheugenkaarten. Zeker wanneer je externe opslagdragers op verschillende systemen gebruikt of soms aan andere personen uitleent, ligt het gevaar van besmetting op de loer.

©PXimport

Tip 03 Vanwege veiligheidsredenen kun je XP-systemen na 8 april beter niet meer met internet verbinden.

Tip 04: Goede virusscanner

De meeste mensen willen stiekem toch nog graag internet gebruiken op hun XP-computer. Logisch, want e-mail, sociale netwerken, websites en downloadnetwerken zijn té leuk om helemaal links te laten liggen. Besef wel dat je daarmee de verhoogde kans op digitale inbraken en de installatie van malware voor lief neemt. Belangrijk is om er alles aan te doen om het voor hackers en virusverspreiders zo lastig mogelijk te maken.

Als je met een XP-machine het web op gaat, bezuinig dan in ieder geval niet op je virusscanner! Omdat je pc geen beveiligingsupdates meer ontvangt, hebben cybercriminelen meer mogelijkheden om in te breken op je pc. Ook het risico op virussen en andere vormen van malware is groter. Door te kiezen voor gerenommeerde antivirussoftware zorg je ervoor dat je pc zoveel mogelijk bedreigingen buiten de deur houdt. Gratis virusscanners herkennen minder snel nieuwe bedreigingen. Kies daarom bij voorkeur voor betaalde software. Bekende ontwikkelaars van antivirussoftware zijn onder meer Symantec (Norton), Kaspersky, Panda en McAfee.

De installatie van een virusscanner wil overigens helemaal niet zeggen dat je veilig kunt werken in XP. Je pc heeft de updates van Microsoft eigenlijk nodig om het systeem tegen alle onheil te beschermen.

©PXimport

Tip 04 Een goede virusscanner is in staat om je pc tegen de meeste bedreigingen te beschermen.

Tip 05: Firewall

Een firewall controleert al het verkeer tussen het web en je computer. Zo nodig blokkeert deze virtuele muur verdachte datapakketjes. Dankzij dit hulpmiddel is het voor hackers bijvoorbeeld lastiger om in te breken op je pc. Met XP loop je extra gevaar en daarom is het belangrijk om een goede firewall te gebruiken.

Het besturingssysteem heeft dit zelf al aan boord. Ga naar Start / Configuratiescherm / Beveiligingscentrum / Windows Firewall. Als dat nog niet het geval is, markeer je de optie Ingeschakeld (aanbevolen). Bevestig met OK. Gebruik je liever een andere firewall? Als je een internet security-pakket hebt geïnstalleerd, zit die daar mogelijk al bij. Je kunt het beste deze firewall gebruiken, aangezien het ingebouwde onderdeel van XP niet meer wordt bijgewerkt en uitsluitend het inkomende verkeer controleert. Versies van andere softwareontwikkelaars hebben als voordeel dat ze meestal ook het uitgaande verkeer in de gaten houden.

Overigens zijn er op internet ook veel gratis firewalls te vinden, zoals Comodo Internet Security en ZoneAlarm.

©PXimport

Tip 05 Een firewall is een essentieel hulpmiddel om verdacht internetverkeer te weren.

Tip 06: Volledige systeemscan

Als cybercriminelen een gat in XP ontdekken, wachten ze bewust met inbraakpogingen totdat Microsoft de ondersteuning van het besturingssysteem beëindigd. Na 8 april worden er tenslotte geen gaten meer gedicht, waardoor digitale bendes ongestoord hun gang kunnen gaan. Om die reden is het belangrijk dat er geen bedreigingen op je pc aanwezig zijn, zoals geïnfecteerde bestanden. Mogelijk gebruiken kwaadwillenden deze bestanden namelijk als ingang om in te breken op je pc.

Het is daarom zinvol om regelmatig een volledige systeemscan uit te voeren. Ieder antiviruspakket heeft een dergelijke functie in huis. Alle bestanden van je XP-computer neemt de software nauwkeurig onder de loep. Na afloop van de scan zie je precies welke bedreigingen er zijn gevonden, waarna je ze simpel verwijdert. Zorg ervoor dat je geen andere werkzaamheden op de pc verricht wanneer je een volledige systeemscan uitvoert. Het kost namelijk vrij veel processorkracht om alle bestanden te controleren.

Handig is dat je bij de meeste antivirussoftware een tijdschema in kunt stellen. Zo kun je bijvoorbeeld aangeven op welk moment in de week je een volledige systeemscan wil uitvoeren.

©PXimport

Tip 06 Houd je XP-systeem schoon door regelmatig alle bestanden van de pc te scannen.

Tip 07: EMET 4.0

Microsoft heeft een gratis programma beschikbaar gesteld om je pc te beschermen tegen hackers die via beveiligingslekken je pc proberen binnen te dringen. Het pakket Enhanced Mitigation Experience Toolkit 4.0 (EMET 4.0) creëert hindernissen die cybercriminelen eerst moeten overwinnen voordat ze misbruik kunnen maken van een beveiligingslek. Concreet komt het erop neer dat het hierdoor een stuk moeilijker is om digitale misdaden te plegen.

Download EMET 4.0. Zet een vinkje voor EMET Setup.msi en download via Next het bestand naar je pc. Dubbelklik op het EMET Setup.msi-bestand om de installatie van het programma uit te voeren. Mogelijk dien je eerst het aanvullende pakket .NET Framework 4.0 te installeren. Tijdens de installatie verschijnt er een speciale wizard in beeld. Selecteer de optie Use Recommended Settings om de aanbevolen instellingen te gebruiken. Klik ten slotte op Finish. De beveiliging draait volledig in de achtergrond van je pc.

Rechtsonder in het systeemvak vind je een pictogram van EMET 4.0 waar je eventuele waarschuwingen voorbij ziet komen.

©PXimport

Tip 07 EMET 4.0 probeert beveiligingslekken van software zo goed mogelijk te beschermen.

Tip 08: Toch internet

Als je XP zonder updates gebruikt, is het verstandig om de pc niet meer te verbinden met internet. Kun je de verleiding niet weerstaan? Besef dan goed dat kwaadwillenden mogelijk precies zien wat je op het web allemaal doet. Ze kunnen in het ergste geval zelfs persoonlijke gegevens onderscheppen. Ga daarom absoluut niet internetbankieren op een XP-computer! Als cyberspionnen je inloggegevens aftappen, ben je binnen mum van tijd al je spaargeld kwijt.

Ook andere privacygevoelige websites waarvoor je moet inloggen, kun je beter niet meer gebruiken op een pc met XP. Denk hierbij aan sociale netwerken, e-maildiensten, cloudopslag en websites van de Belastingdienst. Mocht je echt niet zonder internet op je XP-machine kunnen, bezoek dan uitsluitend websites waarbij het niet nodig is om privégegevens achter te laten.

©PXimport

Tip 08 Zodra XP geen updates meer ontvangt, is het té gevaarlijk om nog online te bankieren onder dit besturingssysteem.

Tip 09: Glary Utilities

Om ervoor te zorgen dat je XP-machine niet in rap tempo veroudert, is het nuttig om eens flink de bezem door het systeem te halen. Als je allerlei overbodige bestanden verwijdert, krijgt je computer een bescheiden snelheidsboost.

Download Glary Utilities. Voer het installatiebestand uit en neem alle stappen van de wizard door. Zodra je de freeware opstart, open je eerst het tabblad 1-Klik onderhoud. Bepaal welke functies je op het systeem los wil laten. Zorg er in ieder geval voor dat de onderdelen Spyware verwijderaar, Bestanden opschonen en Opstart manager zijn aangevinkt. De overige onderdelen markeer je naar eigen inzicht, al heeft het opschonen van het register in de praktijk geen nut. Bevestig met Scannen om de taak uit te voeren. Na afloop zie je meteen of het programma spyware, nutteloze bestanden en problemen met opstartprogramma's heeft gevonden.

Klik op Details om te controleren om welke data het gaat. Weet je honderd procent zeker dat alles weg kan? Via Alles corrigeren haal je de bezem definitief door het systeem.

©PXimport

Tip 09 Glary Utilities is een handig programma om je XP-machine te onderhouden.

Tip 10: Schijfdefragmentatie

Op den duur gaan de jaren tellen voor je XP-computer. Je merkt dat meestal als eerste aan de trage reactietijd zodra je bijvoorbeeld een programma opent. Gelukkig kun je zelf een heleboel doen om de veroudering tegen te gaan. Een belangrijk hulpmiddel hiervoor is het programma Schijfdefragmentatie.

Toegegeven, bij Windows Vista, 7 en 8 is er na het defragmenteren van de schijf lang niet altijd snelheidswinst merkbaar. Dat is in XP wel anders! Zeker wanneer er veel bestanden gefragmenteerd staan opgeslagen, zal je merken dat je pc sneller reageert wanneer je de harde schijf defragmenteert. Tijdens deze taak groepeert Windows netjes alle data die bij elkaar horen. Het voordeel hiervan is dat je pc minder tijd nodig heeft om de bestanden te vinden.

Zorg ervoor dat je de komende uren niets meer op de computer hoeft te doen en ga naar Start / Alle programma's / Bureau-accessoires / Systeemwerkset / Schijfdefragmentatie. Selecteer het volume waarop Windows staat opgeslagen (meestal de C-schijf) en klik op Defragmenteren. Windows analyseert eerst de schijf en groepeert vervolgens alle data die bij elkaar horen. Houd er rekening mee dat het mogelijk uren duurt voordat Windows deze taak afrondt.

©PXimport

Tip 10 In XP is het zinvol om de harde schijf af en toe te defragmenteren.

Tip 11: DriveImage XML

Wanneer je allerlei veiligheidsmaatregelen hebt genomen en de pc netjes hebt opgeschoond, is het slim om in XP een image van de C-schijf te maken. Hiermee heb je bij problemen altijd een kopie van het besturingssysteem met al je favoriete programma's en instellingen. Mocht het systeem onverhoopt vastlopen of duikt er plotseling een hardnekkig virus op, dan herstel je met een image de C-schijf eenvoudig naar de oorspronkelijke staat. Je pc is dan weer helemaal schoon! Dat werkt een stuk sneller vergeleken met een blanco installatie van XP.

In tegenstelling tot Windows Vista, 7 en 8 heeft XP geen eigen mogelijkheid om een image te maken. Voor XP ben je hiervoor aangewezen op software van andere ontwikkelaars. Het gratis programma DriveImage XML kan je hierbij helpen. Bezoek de website www.runtime.org en klik onder DriveImage XML op Free Download om het bestand op te slaan. Installeer de freeware door telkens op Next te klikken. Start ten slotte het programma op.

©PXimport

Tip 11 Voor XP heb je een extern programma nodig om een image te maken.

Tip 12: Image maken

Je gaat nu met behulp van DriveImage XML een image maken. Klik aan de linkerkant op Backup en selecteer de partitie waarop XP is geïnstalleerd. Bij de meeste systemen is dat de C-schijf. Via Next opent in een nieuw venster een speciale wizard. Klik nogmaals op Next. Bij Directory geef je aan waar je het image wil opslaan.

Als je computer crasht, is het natuurlijk wel de bedoeling dat je nog bij het image kunt komen. Kies daarom bij voorkeur een externe opslagdrager, zoals een externe harde schijf of NAS. Als er geen extern opslagmedium voorhanden is, kun je ook een aparte partitie op de pc selecteren.

Bedenk wel dat je aan de laatstgenoemde optie niets hebt wanneer een kwaadaardig virus je pc heeft verziekt. Onder File name geef je de back-up een duidelijke naam, zodat je die later gemakkelijk herkent. Haal daarnaast het vinkje weg voor Split large files. De overige instellingen laat je ongewijzigd. Klik op Next. DriveImage XML gaat het image nu aanmaken. Sluit na afloop de wizard af via Finish.

©PXimport

Tip 12 De beste plaats om een image te bewaren, is op een extern opslagapparaat.

Tip 13: Image terugzetten

In geval van nood zet je het image met behulp van DriveImage XML weer terug. Dit vergt wel enige inspanning. Het is namelijk noodzakelijk dat je een speciale cd brandt waarmee je de computer opstart. Besef ook dat je alle documenten kwijtraakt die op de Windows-partitie zijn opgeslagen.

Bezoek de webpagina www.runtime.org/data-recovery-live-cd.htm en klik aan de rechterkant op Free Download. Sla het iso-bestand op en brand het op een lege cd. Hiervoor gebruik je een willekeurig brandprogramma, zoals ImgBurn. Herstart de pc en open het BIOS. Je regelt dat door tijdens het opstartproces op een specifieke sneltoets te drukken, bijvoorbeeld F2, F12 of Delete. Zo nodig pak je hiervoor even de handleiding van je pc erbij. Als je het BIOS hebt geopend, selecteer je de cd/dvd-drive als eerste opstartstation.

Zodra de inhoud van de cd in beeld verschijnt, klik je tweemaal op DriveImage XML. Kies aan de linkerkant voor Restore / Next. Klik op het pictogram met het mapje en selecteer het image. Dit is een xml-bestand dat je in tip 12 hebt opgeslagen. Bevestig met Openen en klik op Next. Geef aan welke partitie je wil herstellen (C-schijf) en start het herstelproces door tweemaal op Next te klikken.

©PXimport

Tip 13 Het is belangrijk dat je het image naar de juiste partitie herstelt.

Virtuele XP-machine

Wil je niet overstappen naar aan ander besturingssysteem, omdat je een programma gebruikt dat alleen maar onder XP werkt? Een veilige oplossing is om XP virtueel te draaien op een machine met Windows 7 of 8. Je gebruikt daarmee eigenlijk een computer binnen een computer, waardoor je verouderde software alsnog kunt gebruiken.

Wel is het belangrijk dat je internet op de virtuele machine uitschakelt, zodat cybercriminelen geen kans maken. Geschikte programma's om XP virtueel te draaien, zijn VirtualBox en VMware Player.

Smarthome-apparaten zijn handig, maar vaak ook relatief prijzig. Dan wil je natuurlijk niet dat de fabrikant na een paar jaar de ondersteuning stopt. Daar hoef je niet bang voor te zijn als je spullen koopt die gebruikmaken van standaarden die door iedereen gebruikt kunnen worden. Wij hebben allerlei smarthome-spullen voor je gezocht die werken met open standaarden, zoals Zigbee, Z-Wave of wifi, die je daardoor met een eigen systeem als Home Assistant of Homey kunt gebruiken.

5x Beveiliging

Aqara Deur en Raam Sensor T1

Aqara is een fabrikant van smarthomeproducten die bedoeld zijn om te gebruiken in combinatie met een eigen hub, maar vaak gebruikmaken van Zigbee. Zo is de Deur en Raam Sensor T1 een compact deur- of raamcontact die je via Zigbee kunt koppelen met onder andere Home Assistant. Je plakt de twee delen van de sensor met bijgeleverde tape op je raam of deur, waarna gedetecteerd kan worden of je raam of deur openstaat. De sensor werkt op een CR1632-knoopcel die ongeveer twee jaar meegaat.

Aeotec Multipurpose Sensor

De Aeotec Multipurpose Sensor is in eerste instantie een deur- of raamcontact waarmee je kunt detecteren of een raam of deur open of dicht is. Aeotec heeft daarnaast een temperaratuursensor en accelerometer ingebouwd. Hierdoor kan de Multipurpose Sensor de temperatuur en de hoek van de sensor detecteren, maar ook trillingen. Met die hoek kun je bijvoorbeeld bepalen of een raam in de kiepstand openstaat, terwijl trillingen naast inbraakdetectie voor allerlei dingen gebruikt kunnen worden.

De sensor communiceert via Zigbee en werkt op een CR2450-knoopcelbatterij die het ongeveer een jaar uithoudt.

IKEA Vallhorn

Het grootste voordeel van de IKEA Vallhorn is de prijs, want voor 10 euro heb je een bewegingssensor die je kunt koppelen via Zigbee. Veel van IKEA’s slimme producten gebruiken Zigbee voor communicatie met de eigen hub. De bewegingssensor heeft een ingebouwde timer die je kunt instellen op één of vijf minuten waarmee de status na het verstrijken van die tijd weer op geen beweging wordt gezet.

Je kunt hem neerzetten, maar de behuizing is ook voorzien van gaten waarmee je hem aan de muur kunt monteren. De IKEA Vallhorn werkt op twee AAA-baterijen waarbij je het best oplaadbare batterijen kunt gebruiken. Een nadeel is dat de behuizing door deze normale batterijen vrij groot is.

©PER LIEDBERG

Aeotec Sirene 6

De Aeotec Siren 6 is een sirene die gebruikmaakt van Z-Wave. Het apparaat kan hard geluid maken en lichtsignalen geven als er alarm is, maar je kunt hem ook voor andere doeleinden gebruiken. Het is namelijk mogelijk om verschillende geluiden te programmeren waardoor de speaker ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld een deurbel of andere situatie waarin je een melding wilt horen. De sirene werkt op een netspanningsadapter, maar is voorzien van een back-upbaterij voor wanneer de stroom uitvalt.

Philips Hue Motion Sensor

De Hue Motion Sensor is uiteraard bedoeld voor Philips’ eigen Hue-bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en je kunt hem ook koppelen met andere smarthome-systemen. Het grootste voordeel van de Hue Motion Sensor is dat de compacte behuizing een fraai uiterlijk heeft. Behalve neerzetten, kun je hem ook aan de muur monteren, bijvoorbeeld bovenaan in een hoek je van het plafond. De sensor werkt op twee AAA-batterijen.

3x Rookmelder

FIBARO Smoke Sensor 2

Uiteraard is het primaire doel van een rookmelder om bij brand jouw leven te redden als je thuis bent en de Fibaro Smoke Sensor 2 waarschuwt daarom met licht- en geluidsignalen als er rook gedetecteerd wordt. Daarnaast wordt een signaal verstuurd naar je smarthome-systeem. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van Z-Wave, dus die draadloze standaard moet dus wel ondersteund worden door je smarthome-systeem. Deze rookmelder werkt op een verwisselbare CR123A-batterij die ongeveer twee jaar meegaat.

KlikAanKlikUit ZSDR-850

Ook als je Zigbee gebruikt, is er een geschikte rookmelder voor Home Assistant of andere smarthome-systemen in de vorm van de KlikAanKlikUit ZSDR-850. Hoewel je dit merk waarschijnlijk kent van zijn 433MHz-producten, maakt de fabrikant tegenwoordig ook Zigbee-producten. Dezelfde producten worden ook onder de merknaam Trust verkocht.

De rookmelder heeft een luid alarm van 85 dB, dat afgaat als rook gedetecteerd wordt. Hij werkt op een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant zo’n drie jaar meegaat. De rookmelder geeft uiteraard ook een luid geluidssignaal als er rook gedetecteerd wordt.

Shelly Plus Smoke

Heb je geen Zigbee- of Z-Wave-radio in je smarthome-systeem, dan kun je terecht bij de Shelly Plus Smoke. Deze rookmelder gebruikt wifi voor de verbinding met onder andere Home Assistant.

Ook de rookmelder heeft een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant vijf jaar meegaat. Dat lijkt ons wat optimistisch, zorg er bij iedere rookmelder voor dat je een reservebatterij op voorraad hebt, zodat je deze direct kunt vervangen als de batterij leeg is.

3x Tuinverlichting

Philips Hue Buitensensor

Wil je de buitenverlichting niet de hele tijd laten branden, maar wel als er beweging gedetecteerd wordt? Dan heeft Philip met de Hue Buitensensor een bewegingssensor in het assortiment die je dankzij een weerbestendige behuizing buiten kunt gebruiken.

De bewegingssensor is in eerste instantie bedoeld om te koppelen aan een Hue Bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en is hiermee ook direct te koppelen aan Home Assistant. De sensor werkt op twee AA-batterijen, die minimaal twee jaar meegaan.

Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour

De Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour is een setje van drie lichtpaaltjes waarmee je verlichting in ieder denkbare kleur kunt maken met een lichtopbrengst van maximaal 230 lumen per paaltje.

De paaltjes zijn voorzien van scherpe punten die je in de grond of een plantenbak kunt prikken. De lampen zelf werken op 24volt-gelijkspanning, er wordt een adapter meegeleverd die je in een stopcontact steekt. Als de meegeleverde kabels te kort zijn, levert Innr verlengkabels in twee of vijf meter. Verbinden doe je via het Zigbee-protocol.

Philips Hue Impress Sokkellamp

Philips levert diverse Hue-buitenlampen, waaronder deze Impress-buitenlamp op sokkel. Er is zowel een variant die je direct op de netspanning aansluit als in een variant die je aansluit op een 24volt-adapter. Beide varianten hebben een lichtopbrengst van maximaal 1180 lumen en kosten hetzelfde.

Voor de laagspanningsvariant moet je de benodigde buitenvoeding wel los aanschaffen, waarbij de goedkoopste 40watt-variant 50 euro kost en genoeg is om bijvoorbeeld vijf Impress-buitenlampen op sokkels van energie te voorzien.

4x Schakelen

Sonoff ZBMiniL2

Met een inbouwmodule kun je een wandschakelaar slim maken en zo normale lampen opnemen in je smarthome. Veel inbouwmodules hebben een nuldraad nodig, maar zo’n draad ontbreekt in de meeste inbouwdozen voor wandschakelaars. Gelukkig hoeft een draad trekken niet per se, want de Sonoff ZBMiniL2 vereist geen nuldraad.

De inbouwmodule gebruikt Zigbee en is lekker compact, waardoor hij achter de meeste wandschakelaars moet passen.

Innr Outdoor Smart Plug

Met een slimme stekker kun je allerlei apparaten schakelen via je smarthome-systeem, waaronder lampen. Ook buiten kan zo’n slimme stekker handig zijn, bijvoorbeeld voor kerstverlichting. Een willekeurige slimme stekker buiten gebruiken is natuurlijk niet zo’n goed idee, maar de Innr Outdoor Smart Plug met Zigbee is wel ontworpen voor buiten en is spatwaterdicht.

Let er op dat deze slimme stekker met randaarde maximaal een belasting van 10 ampère (2300 watt) aan kan.

Fibaro Walli Outlet

Je kunt een wandcontactdoos slim maken met een inbouwmodule, maar er bestaan ook complete slimme wandcontactdozen, zoals de Walli Outlet van Fibaro. Dit slimme stopcontact maakt gebruik van Z-Wave, en is er in een witte of zwarte uitvoering.

Fibaro levert het stopcontact inclusief afdekraam, maar de Walli Outlet is ook compatibel met schakelmateriaal van andere fabrikanten. Behalve schakelen kan de Walli Outlet ook het energieverbruik meten en wordt dit ook getoond middels een gekleurde ring.

EcoDim Draadloze schakelaar

EcoDim maakt onder andere diverse smarthome-producten met Zigbee of Z-Wave. De fabrikant heeft onder andere Zigbee-schakelaars in het assortiment, in een witte of zwarte uitvoering. Ze werken draadloos als een afstandsbediening en je kunt ze dus over al tegen de muur bevestigen, maar ze passen ook over een inbouwdoos. De schakelaars zijn er met één, twee of vier groepen, zodat je ook in een kamer met meerdere lampen toch een wandbediening kunt gebruiken.

4x Binnenklimaat

IKEA Vindstyrka

Voor een dashboard is het handig als je voor iedere kamer gegevens hebt als de temperatuur en luchtvochtigheid. Daar kun je de IKEA Vindstyrka voor gebruiken, die je kunt koppelen via Zigbee. De Vindstyrka meet fijnstof, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Ook wordt aangegeven of vluchtige organische stoffen toe- of afnemen. Handig is dat deze luchtkwaliteitssensor ook zijn eigen schermpje heeft.

Awair Element

De Awair Element is een prettig ontworpen kastje dat de luchtkwaliteit in de gaten houdt en sensors heeft voor de temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, luchtige organische stoffen en fijnstof. Het apparaat heeft een ingebouwd ‘scherm’ bestaande uit leds waarmee je de verschillende waarden kunt aflezen.

Awair-apparaten communiceren via wifi en gebruik je eigenlijk met een eigen app en clouddienst. Je kunt echter instellen dat Home Assistant het apparaat lokaal kan benaderen via een API-functie.

Lees ook: Slimme luchtkwaliteitsmeter: zo meet en verbeter je de luchtkwaliteit in huis

Aqara Temperature and Humidity Sensor T1

Wil je de temperatuur en luchtvochtigheid onopvallend in de gaten houden, dan heeft Aqara met de Temperature and Humidity Sensor een compacte optie. De behuizing heeft een afmeting van slechts 3,6 bij 3,6 centimeter en is nog geen centimeter plat. Een perfect apparaatje dus om op een onopvallende plek op de muur te plakken.

De sensor werkt op een CR2032-knoopcelbatterij, die zo’n twee jaar meegaat. Daarbij zijn ze ook nog eens redelijk betaalbaar, waardoor je je hele huis in de gaten kunt houden.

IKEA Badring

De IKEA Badring maakt gebruik van Zigbee voor de communicatie en detecteert waterlekkage. Leg hem dus onder je wasmachine, in je keukenkastje of andere plekken waar het risico op waterlekkage groot is en voorkom de schade die lekkage altijd veroorzaakt. Uiteraard kun je IKEA-sensors ook gebruiken in combinatie met IKEA’s eigen smarthome-systeem.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.