ID.nl logo
Huis

Eigen NAS bouwen met FreeNAS

Een NAS is onmisbaar om jouw data te delen of van buiten je thuisnetwerk te benaderen. Je kunt er kant-en-klaar eentje kopen, maar een eigen NAS bouwen is wel zo uitdagend, leerzaam en geeft je meer flexibiliteit. FreeNAS helpt je daarbij.

Zowel qua hardware als qua software biedt een eigen nas alleen maar voordelen. Wat hardware betreft kun je echt alle kanten uit. Wil je een behuizing die in een 19inch-rack past of een full-tower-behuizing? Ruimte voor vier 2,5inch-schijven of twaalf 3,5inch-exemplaren? Eén, twee of vier gigabit-netwerkaansluitingen? Een zuinige singlecore-cpu of een krachtige 8-core? 4 of 64 GB ram?

Alles is mogelijk: de enige beperking is jouw budget. Wel is het belangrijk om goed na te denken wat je precies verwacht van je nas. De hardware bepaalt immers welke functies in het besturingssysteem je effectief kunt gebruiken. Enkele voorbeelden:

1. De behuizing en het moederbord beperken de maximale opslagruimte en de mogelijke raid-configuraties. Is er bijvoorbeeld ruimte voor vier 2,5inch-schijven, dan kun je maximaal 8 TB in raid1 of 12 TB in raid5 configureren (vier schijven van 4 TB).

2. Om full-hd-videostreams direct te transcoderen (voor mediaspelers met een beperkte codec-ondersteuning) heb je een krachtige cpu nodig.

3. Wil je virtuele machines op je nas draaien, voorzie deze dan van voldoende geheugen.

4. Installeer je FreeNAS als besturingssysteem, kies dan bij voorkeur ecc-geheugen.

FreeNAS of OpenMediaVault?

In principe is elke Linux-distributie geschikt om je eigen nas te installeren. Je moet dan wel over een grondige kennis van de opdrachtprompt beschikken. Gelukkig bestaan er ook nas-distributies met een gebruiksvriendelijke webinterface. Twee populaire keuzes zijn OpenMediaVault en FreeNAS. Die laatste is gebaseerd op FreeBSD en is dus wel een Unix-variant, maar geen Linux.

Het grootste verschil tussen beide systemen is dat FreeNAS ZFS ondersteunt en OpenMediaVault niet. ZFS is een modern bestandssysteem met de best mogelijke bescherming tegen datacorruptie, erg belangrijk voor een nas. FreeNAS bevat kant en klaar al heel wat functionaliteit en is verder uitbreidbaar via plug-ins en jails. In dit artikel gaan we aan de slag met versie 11 van FreeNAS.

Lees eerst het onderdeel ‘Hardware Recommendations’ in deze installatiehandleiding. FreeNAS stelt namelijk redelijk hoge eisen aan de hardware: een 64bits-multicore-cpu en 8 tot 16 GB ram zijn absoluut noodzakelijk. Bouw je liever een goedkope nas met bescheiden hardware, dan is OpenMediaVault een prima alternatief.

ZFS en datasets

In de praktijk lijkt het ZFS-bestandssysteem sterk op een combinatie van lvm (logical volume manager) en raid onder Linux, ook al is de gebruikte terminologie anders. Kort gezegd combineer je één of meerdere ‘virtual devices’ of vdevs in één grote pool, waarna je die pool eventueel verder opdeelt in verschillende datasets. In zijn meest eenvoudige vorm bestaat een vdev uit één schijf, maar dat biedt geen bescherming tegen datacorruptie! Afhankelijk van het aantal schijven in je server en de gewenste capaciteit kies je dus voor:

1. Een mirror (zoals raid1) met twee schijven en vijftig procent bruikbare capaciteit.

2. Eén van de drie raid-Z-levels met meerdere schijven en minstens 67 procent bruikbare capaciteit: raid-Z1 (zoals raid5, voor 3 tot 5 schijven), raid-Z2 (zoals raid6, voor 6 tot 8 schijven) of raid-Z3 (bestaat niet in Linux-raid, voor 9 tot 12 schijven).

Een dataset is te vergelijken met een bestandssysteem, met één belangrijk verschil: standaard mag elke dataset de volledige opslagruimte in de pool benutten. Wil je dat niet, stel dan quota in op de datasets om ze een vaste grootte te geven. Je configureert je schijven in de FreeNAS-interface via Opslag / Volumes / Volume Manager. Onder Volumenaam kies je de naam van de ZFS-pool. Klik vervolgens op het plusje onder Beschikbare schijven om de gewenste schijven toe te voegen.

©PXimport

Onder Volume-indeling stel je de vdev-configuratie in voor die schijven. Het uitklapmenu bevat meer of minder opties naargelang het aantal schijven. Klik tot slot op Volume toevoegen om de nieuwe pool aan te maken. Wil je de pool verder opdelen in verschillende datasets? Selecteer dan de onderste regel in de lijst en klik onderaan op het tweede icoontje van rechts (Gegevensset aanmaken).

Om quota in te stellen moet je wel eerst op Geavanceerde modus klikken. Voor een dataset met gecomprimeerde bestanden schakel je ZFS-compressie beter uit: dubbele compressie heeft immers weinig nut.

Zodra de datasets beschikbaar zijn, kun je ze via verschillende protocollen delen. Ga daarvoor naar Delen en klik op het gewenste protocol. Voor een maximale compatibiliteit kies je het best Windows (CIFS). Onder Pad selecteer je de gewenste dataset en onder Naam kies je een naam voor de gedeelde map die getoond wordt aan de clients.

Mag iedereen de map zonder meer benaderen, vink dan Gasttoegang aan. Wil je alleen bepaalde gebruikers toegang geven, dan heb je wat meer werk. Onder Account definieer je eerst de gewenste gebruikers en groepen. Onder Opslag selecteer je de dataset in kwestie en klik je onderaan op het eerste icoontje van links (Machtigingen instellen).

FreeNAS-plugins

Standaard bevat FreeNAS enkel de benodigde software om bestanden te delen via verschillende protocollen, zoals CIFS (voor Windows) of NFS (voor Linux). Via plug-ins voeg je extra functionaliteit toe, bijvoorbeeld om media te streamen of te downloaden via bittorrent. Een prima startpunt om data van FreeNAS te delen via het web is Nextcloud.

Na de installatie van die nieuwe plug-in activeer je die als volgt. Navigeer naar het tabblad Geïnstalleerd onder Plug-ins en klik op het schuifje bij Servicestatus om de plug-in te starten. Klik op het plusje naast Plug-ins in de navigatiebalk links en vervolgens op de naam van de plug-in om die te configureren. In het geval van Nextcloud krijg je de url te zien waarop Nextcloud bereikbaar is. Daar doorloop je de wizard van Nextcloud om de installatie af te ronden.

©PXimport

Voor maximale beveiliging start FreeNAS elke plug-in in een zogenoemde jail. Dat is een afgeschermde omgeving die geen rechtstreekse toegang heeft tot jouw FreeNAS-installatie. Elke jail heeft zijn eigen ip-adres, gebruikers, software en opslagruimte. Standaard krijgen plug-ins geen toegang tot jouw data.

Je moet elke plug-in dus expliciet toegang geven tot (een deel van) jouw data voordat je die effectief kunt gebruiken. Daarvoor ga je naar het Opslag-tabblad onder het Jails-menu. Klik op Opslag toevoegen, selecteer een geïnstalleerde plug-in uit de lijst en kies vervolgens een bron (de map in FreeNAS die je wilt delen met de plug-in) en een bestemming (de locatie in de plug-in waar je data beschikbaar komt). Ga vervolgens naar de Apps-pagina van Nextcloud, zoek de app External storage support onder Not enabled en klik op Enable. Navigeer daarna naar het onderdeel External storages op de Admin-pagina en voeg de map in jouw jail toe als externe opslag van het type Local.

Terug in de app Files zie je de gedeelde map mogelijk nog niet verschijnen. Onderliggend spelen de traditionele Unix-permissies immers nog steeds een rol. De gebruiker waaronder Nextcloud draait, moet dus toegang hebben tot de map(pen) die je wilt delen met de plug-in. Dat los je als volgt op. Selecteer de plug-in in het Jails-menu en klik op het Shell-icoontje rechts onderaan. Gebruik het commando

ps aux | grep nextcloud

om Nextclouds gebruiker op te zoeken (in dit geval is dat gebruiker www). Het commando

id www

toont je het numerieke user-id en group-id van die gebruiker (hier zijn de id’s in beide gevallen 80).

Ga vervolgens naar de tabbladen Groepen en Gebruikers onder Account en controleer of de gebruiker en de groep uit de plug-in ook bestaan in FreeNAS zelf. Is dat niet het geval, maak ze dan aan met exact hetzelfde user-id en group-id. Log daarna via ssh aan op je FreeNAS-server (ssh moet je mogelijk nog inschakelen onder Services). Navigeer naar de bovenliggende map van de gedeelde map en geef de www-groep lees- en schrijftoegang met het commando:

chgrp -R www <mapnaam>; chmod -R g+rwX <mapnaam></mapnaam></mapnaam>

Voor enkel leestoegang gebruik je in dat commando de optie g+rX. Mogelijk moet je in het onderdeel External storages de map even verwijderen en opnieuw toevoegen om alsnog toegang te krijgen.

©PXimport

Werken met Jails

Voor de andere plug-ins gebruik je een vergelijkbare procedure om data van FreeNAS te benaderen in de plug-in. Plug-ins om bijvoorbeeld back-ups te maken of media te streamen werken overigens vaak prima zonder schrijftoegang. Die schakel je dan ook het best uit voor een nóg betere beveiliging van je systeem. De lijst van plug-ins in FreeNAS is misschien minder uitgebreid dan je verwacht had.

Er zijn zo’n 25 pakketten beschikbaar: verschillende mediastreamers (zoals Subsonic en PlexMediaServer), downloadsoftware (zoals CouchPotato, SABnzbd en Transmission) en back-upsoftware (bacula-sd en crashplan). Vind je niet wat je zoekt? Dat is geen probleem. De plug-ins zijn een hulpmiddel om snel en eenvoudig een bepaald pakket te installeren en te configureren via de webinterface. Maar je kunt nog steeds elk softwarepakket installeren dat geschikt is voor FreeBSD.

Daarvoor maak je je eigen jail en log je via de opdrachtprompt in om de jail te configureren. Die is overigens niet identiek aan de Linux-opdrachtprompt. Raadpleeg bij twijfel over een commando steeds de ‘man-pages’. Een man-page (kort voor ‘manual page’) is de documentatie van een commandline-programma op het systeem. In de volgende paragraaf geven we een voorbeeld om MiniDLNA te installeren. De documentatie daarvan krijg je bijvoorbeeld met het commando

man minidlnad

Klik onder Jails op Jail toevoegen om een eigen jail aan te maken. Behalve de naam hoef je verder niets te configureren. Jails krijgen standaard via dhcp een ip-adres van je router. Het precieze adres zie je in de lijst van jails. Een shell-sessie openen in de jail kan op twee manieren: via de Shell-knop onderaan of door eerst via ssh in te loggen op je FreeNAS-server.

©PXimport

Het commando

jls

toont je een lijst van alle jails. Zoek daarin het jail id van jouw jail. Met de opdracht

jexec <jail id=""> /bin/sh</jail>

open je tot slot een shell-sessie in de jail.

Stel dat je een dlna-server wilt installeren met het MiniDNLA-pakket, dan gaat dat als volgt. Zoek en installeer het juiste softwarepakket:

pkg search minidlna; pkg install minidlna

Pas het configuratiebestand /usr/local/etc/minidlna.conf aan. Deel de benodigde mappen van je FreeNAS-server met jouw jail en pas indien nodig de permissies aan zoals hierboven uitgelegd. MiniDLNA draait onder de gebruiker en de groep dlna met user-id 993 en group-id 933. Open /etc/rc.conf en voeg aan het einde de regel

minidlna_enable="YES"

toe. Start MiniDLNA met:

/usr/local/etc/rc.d/minidlna start

Controleer of /var/log/minidlna.log geen foutmeldingen bevat.

Updaten

FreeNAS is in de basis al erg goed beveiligd door afgescheiden jails te gebruiken voor extra softwarepakketten. De jails bevatten geen overbodige services buiten diegene die jij installeert. Bovendien hoeft niet elke jail schrijftoegang te hebben tot al jouw data. Het is wel belangrijk om de extra pakketten die je installeert goed up-to-date te houden. Daarvoor gebruik je de commando’s

pkg update

(controleert op updates)

pkg audit

(toont of jouw systeem kwetsbaar is) en

pkg upgrade

(installeert alle beschikbare updates). Ook FreeNAS zélf krijgt geregeld beveiligingsupdates. Je controleert dat onder Systeem / Bijwerken. Ben je bang dat je dat vergeet? Configureer dan de uitgaande mailserver onder Systeem / E-mailadres en klik op Testmail verzenden om de configuratie te testen. FreeNAS vertelt je daarna via e-mail als er een update beschikbaar is.

Conclusie

De bedoeling van je eigen cloud opzetten is natuurlijk dat je vanaf elke plek bij je data kunt. Op je router stel je dus portforwarding-regels op naar de juiste poorten én de juiste ip-adressen van de verschillende jails op je FreeNAS-server. Vergeet niet dat de ip-adressen momenteel nog dynamisch zijn. Je moet dus óf in de FreeNAS-interface een statisch ip-adres instellen voor elke jail, óf voor elke jail reserveer je een ip-adres op je router.

Die tweede optie heeft als voordeel dat je in je routerconfiguratie meteen een centraal overzicht hebt van alle gereserveerde ip-adressen in je netwerk. We raden je trouwens af om poorten op je router te forwarden naar de FreeNAS-server zelf. Mocht je het slachtoffer worden van een beveiligingslek, dan minimaliseren jails tenminste de impact. Je wilt toch niet al jouw data verliezen door een kwetsbaarheid in bijvoorbeeld back-upsoftware die niet eens schrijftoegang nodig had tot jouw data?

▼ Volgende artikel
Hoe kies je de beste inbouw-magnetron?
© v74
Huis

Hoe kies je de beste inbouw-magnetron?

Een inbouw-magnetron is ideaal als je op zoek bent naar een vaste plek voor je magnetron in een strakke, opgeruimde keuken. Maar hoe weet je welke je moet kiezen? De opties zijn uitgebreid: van compacte solo-magnetrons tot volwaardige combi-magnetrons met stoomfunctie. In dit artikel lees je waar je op moet letten zodat je een model vindt dat past bij jouw keuken én bij de manier waarop je kookt!

Dit is belangrijk bij het kiezen van een inbouw-magnetron
  • Nishoogte, nisbreedte en nisdiepte
  • Solo-magnetron of combi-magnetron?
  • Bediening: draaiknop of touch?
  • Aansluitingen ventilatie

Meten = weten

Een inbouw-magnetron moet precies passen in de nis van je keukenmeubel. Daarom is het belangrijk om goed naar de afmetingen te kijken. Fabrikanten vermelden altijd de benodigde nishoogte, nisbreedte en nisdiepte in de specificaties. De standaard nishoogtes zijn meestal 38 cm of 45 cm. Sommige modellen zijn hoger, maar dan gaat het vaak om combi-ovens of apparaten met extra functies.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 cm. 60 cm komt ook voor, maar dat is eigenlijk meer geschikt voor een volledige oven dan voor een inbouw-magnetron. De nisdiepte varieert tussen de 55 en 58 cm. Meet de beschikbare ruimte goed op, inclusief de diepte van de achterwand en eventuele obstakels zoals elektriciteitsleidingen. Zit er een plint of deur onder? Controleer dan ook of de klep van de magnetron volledig open kan. Hieronder lees je nog wat meer over de afmetingen.

Nishoogte, nisbreedte en nisdiepte: dit zijn de gangbare maten

✅ Nishoogte 38 cm (ca. 380 mm): gangbare maat voor solo-magnetrons. Wordt vaak ingebouwd boven een oven of in een hoge kast. 45 cm (ca. 450 mm): gebruikelijk voor combi-magnetrons. Deze hoogte heb je nodig als je naast de gewone magnetronfuncties (ontdooien/opwarmen) ook wilt grillen of met hetelucht wilt bakken. 60 cm (ca. 590 mm): deze hoogte heb je nodig voor een volwaardige oven met magnetronfunctie. Let op: de magnetronfunctie werkt meestal minder krachtig dan bij een echte magnetron. ✅ Nisbreedte 56 cm (meestal 560 mm nismaat) is standaard. De frontbreedte van het apparaat is dan vaak rond de 595 mm, zodat het mooi aansluit op de omliggende kastfronten. ✅ Nisdiepte 55 tot 56 cm is standaard bij een diepe kast. Sommige apparaten passen al vanaf 50 cm diepte, vooral als de stekker naar beneden kan worden weggewerkt.

©RossandHelen

Solo of combi: welk type magnetron heb je nodig?

Een solo-magnetron gebruik je voor het opwarmen van voedsel, het ontdooien van diepvriesproducten of het bereiden van eenvoudige gerechten. Dit type magnetrons is eenvoudig in gebruik, vaak goedkoper en verbruikt minder stroom. Gebruik je de ovenfunctie nauwelijks, dan is dit een logische keuze.

Een combi-magnetron combineert de magnetronfunctie met een heteluchtoven. Je kunt er dus ook pizza's, taarten of ovenschotels in maken. Sommige combi-magnetrons hebben zelfs een grillstand of een stoomfunctie , waardoor je meerdere keukenapparaten kunt vervangen door één toestel. Houd er wel rekening mee dat een combi-magnetron doorgaans iets duurder is en iets langer nodig heeft om voor te verwarmen dan een volwaardige oven.

Voorbeeld: kook je veel met verse groenten en vis, dan is een model met stoomfunctie interessant. Warm je vooral soep en kant-en-klaarmaaltijden op, dan is een solo-magnetron vaak meer dan voldoende.

Bediening: draaiknop of touch?

Het gebruiksgemak verschilt per model. Traditionele modellen hebben vaak draaiknoppen: één voor het vermogen, één voor de tijd. Simpel en overzichtelijk, vooral geschikt als je de magnetron hoofdzakelijk gebruikt voor opwarmen en ontdooien.

Moderne inbouw-magnetrons zijn vaak uitgerust met touchbediening of zelfs een touchscreen. Je selecteert dan via het display het programma, de temperatuur of het gewicht. Sommige modellen hebben automatische programma's die zelf de bereidingstijd en het vermogen aanpassen. Handig, maar soms ook wat omslachtiger bij simpele taken.

Tip: probeer in een winkel of showroom hoe intuïtief het menu aanvoelt. Kies een bediening die past bij hoe jij graag kookt.

©Tom Baker | tab62

Let op de aansluiting en ventilatie

Een inbouw-magnetron werkt op een standaard stopcontact (230 volt), maar let goed op het vermogen. Sommige combi-modellen hebben een hoger piekverbruik; zorg dat de groep waarop je het aansluit dit aankan. Kijk ook waar de stekker zit: die moet je kwijt kunnen achter het meubel of via een uitsparing in de achterwand.

Daarnaast is ventilatie belangrijk. Tijdens het gebruik komt warmte vrij. In de handleiding van het apparaat staan minimale ventilatieruimtes aangegeven, bijvoorbeeld 2 cm boven en 5 cm achter. Houd je je daar niet aan, dan kan de magnetron oververhit raken of minder lang meegaan. Zit er al een oven onder of boven de plek waar je de magnetron wilt inbouwen? Controleer dan of de gecombineerde warmteafvoer goed geregeld is.

Praktische keuzehulp

Stel jezelf de volgende vragen voor je een keuze maakt:

☐ Waar komt de magnetron precies? In een hoge kast, boven een oven of op ooghoogte?
☐ Gebruik je nu vooral de magnetronfunctie of bak je ook regelmatig in de oven?
☐ Heb je al een aparte oven? Dan heb je vaak voldoende aan een solo-magnetron
☐ Wil je kunnen grillen of stomen?
☐ Wil je eenvoudige bediening of juist veel automatische programma's?
☐ Komt de magnetron in een bestaande nis of kastenwand, of wordt de keuken nog gebouwd?

Een voorbeeld: stel, je woont alleen, kookt snel en gebruikt de oven amper. Dan is een solo-magnetron van 38 cm hoog met draaiknoppen prima. Heb je een gezin, kook je gevarieerd en wil je ruimte besparen? Dan is een combi van 45 cm met grill en stoomfunctie een betere match.

Conclusie

Een inbouw-magnetron kiezen begint bij de afmetingen, maar gaat vooral over hoe jij kookt. Warm je snel iets op, dan is een eenvoudige solo-magnetron vaak genoeg. Bak je graag of heb je weinig ruimte, dan loont het om te investeren in een goede combi-magnetron. Let altijd op de inbouwmaten, ventilatie en bediening. Zo voorkom je verrassingen en haal je het meeste uit je keuken.

▼ Volgende artikel
Review SwitchBot Roller Shade - Handig en slim, maar pittige installatie
© MG | ID.nl
Energie

Review SwitchBot Roller Shade - Handig en slim, maar pittige installatie

Er komen steeds meer toepassingen voor het automatiseren van je huis. SwitchBot is al wat langer in Nederland actief en heeft naast robotstofzuigers, schakelaars voor lichtknoppen en elektronische sloten ook een automatisch open- en sluitsysteem voor gewone gordijnen in het assortiment. Daar is nu een systeem voor rolgordijnen bijgekomen: de Roller Shade.

Goed
Conclusie

De SwitchBot Roller Shade is een fraaie manier om je woning te automatiseren en sluit goed aan als je al andere slimme apparaten in huis hebt. Het rolgordijn is volledig verduisterend, wat prettig kan zijn, maar alleen als het systeem perfect past — en dat is niet altijd eenvoudig te realiseren. Het gordijn zelf kan namelijk niet de volledige breedte van het montagesysteem beslaan. Bovendien komt de installatie vrij nauw, dus nauwkeurig opmeten vooraf is absoluut essentieel.

Plus- en minpunten
  • Automatische bediening via app of knoppen
  • Werkt met verschillende slimme diensten
  • Volledige verduistering
  • Installatie is complex en moet nauwkeurig gebeuren
  • Behoorlijk prijzig

Thuisautomatisering is een handige manier om apparaten in het huishouden te bedienen zonder dat je in de meeste gevallen ook zelf thuis hoeft te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de temperatuur in huis, het bedienen van de verlichting of deuren, maar ook het openen of sluiten van de gordijnen. Op warme dagen kan het bijvoorbeeld slim zijn om die gordijnen automatisch te sluiten als de temperatuur boven een bepaalde waarde uitkomt, of wanneer er een bepaalde intensiteit van lichtinval is.

Al deze zaken en meer kun je inregelen met de spullen van SwitchBot. Het ecosysteem van dit bedrijf omvat een scala aan apparaten, variërend van raam- en deursensors en lichtknoprobots die je lichtknoppen kunnen indrukken tot complete aircosystemen en zelfs robotstofzuigers. Maar ook slimme lampen en gordijnsystemen dus. We hebben van SwitchBot al eerder de SwitchBot Curtain en de SwitchBot Curtain 3 getest, systemen die bedoeld zijn voor gordijnen op rails.

Complete set

De SwitchBot Roller Shade is een rolgordijnsysteem waar het rolgordijn zelf al bij wordt geleverd, in tegenstelling tot de SwitchBot Curtain die bedoeld is om aan een bestaand gordijnsysteem te koppelen. Overigens kun je ook je eigen bestaande rolgordijn op het systeem van de Roller Shade monteren.

De Roller Shade is een compleet rolgordijnpakket, en in de doos vind je alles wat je nodig hebt om het systeem op te hangen. Alle beugels, het rolsysteem, schroeven en pluggen worden meegeleverd, en zelfs gereedschap voor het vastdraaien van schroeven en het op maat snijden van het rolgordijn zelf ontbreekt niet. Verder krijg je er een bedieningspaneeltje bij, bestaande uit een omhoog- en omlaagknopm, en een kabeltje van zo'n twee meter dat kan worden aangesloten op de daarvoor gemaakte aansluiting op het frame. De Roller Shade wordt aangedreven door een interne batterij die volgens SwitchBot acht maanden lang werkt zonder tussentijds opladen. Via de usb-c-poort kan het systeem indien nodig bijtanken.

Alle bevestigingsmaterialen worden meegeleverd.

Goed opmeten

Voordat je aan de slag gaat met de Roller Shade, of eigenlijk: voordat je er eentje gaat kopen, moet je eerst even goed controleren of je de juiste afmetingen in je winkelwagentje hebt. De SwitchBot Roller Shade is beschikbaar in vier breedteversies en in twee basiskleuren: gebroken wit en grijs. Voor de breedte kun je kiezen uit small, medium, large en extra large, waarbij je opeenvolgend kunt kiezen voor breedtes van 58 t/m 80 cm, 80 tot 110 cm, 110 tot 140 cm en 140 tot 185 cm.

Prijzen en maten

Omdat ramen en kozijnen nu eenmaal niet zijn gestandaardiseerd, wordt de Roller Shade geleverd in een viertal maten. Dankzij het schuifsysteem kun je een exemplaar kopen waar je een minimale hoeveelheid stof van hoeft af te knippen of snijden. De kans is namelijk klein dat het rolgordijn meteen past zonder enige aanpassing.

S (58 t/m 80 cm): € 219,99 M (80 t/m 110 cm): € 259,99 L (110 t/m 140 cm): € 299,99 XL (140 t/m 185 cm): € 339,99

Goed om te weten: alle genoemde Roller Shades worden geleverd in de maximale breedte. Dat is wel iets om rekening mee te houden als je het systeem aanschaft en het bijvoorbeeld wilt vervoeren of laat bezorgen: het is geen klein pakket.

Wij hebben voor de XL-versie gekozen, omdat het kozijn waarop de SwitchBot wordt getest een breedte van 171 cm heeft. Geen enkele SwitchBot Roller Shade zal direct passen op het raamkozijn waar je hem wilt gebruiken, waardoor je waarschijnlijk altijd een stuk gordijnstof zult moeten verwijderen. Verderop lees je hoe dat werkt.

Schematische weergave van de werking van het Roller Shade-systeem.

Belangrijk is om vooraf goed te bedenken hoe je de SwitchBot Roller Shade(s) wilt inzetten. De gordijnen zijn van polyester en verduisteren volledig. Dat kan donkerder zijn dan je gewend bent, maar in een slaapkamer is het juist vaak ideaal. Houd er wel rekening mee dat de kosten snel oplopen als je meerdere kozijnen naast elkaar hebt, omdat je voor elk raam een afzonderlijke Roller Shade nodig hebt.

Daarnaast bedekken de gordijnen nooit de volledige breedte van het kozijn. Aan beide zijden van de rol blijft een paar centimeter open, omdat de roller niet strak tegen het ophangframe aansluit. Afhankelijk van de montage kunnen hierdoor kieren ontstaan, waardoor er toch licht binnenvalt, vooral aan de kant van de motor. Plaats je meerdere Roller Shades naast elkaar voor één breed raam, dan blijven er altijd kleine openingen zichtbaar tussen de afzonderlijke gordijnen.

Je krijgt het SwitchBot-gordijn niet altijd sluitend aan de zijkanten van een venster.

Op maat maken

Omdat de Roller Shade direct uit de doos waarschijnlijk niet meteen past, moet het systeem op maat worden gemaakt. Hoe dat werkt? Het ophangsysteem bestaat uit een verschuifbare aluminium balk waartussen het rolgordijn hangt. Aan een van de zijdes bevindt zich de motor, die via een stang in de aluminium rol van het gordijn is geschoven. De gordijnrol kan door de andere zijkant los te maken van de motorstang worden afgeschoven en eventueel worden vervangen door je eigen rolgordijn. In dit artikel houden we het bij de uitleg van het meegeleverde gordijn.

Om het meegeleverde SwitchBot-gordijn op maat te maken, is een vrij ingenieus systeem bedacht: aan de niet-gemotoriseerde kant kun je een apart blokje met een snijmes monteren, waar het rolgordijn met buis en al doorheen moet worden gehaald. Op die plek wordt het rolgordijn namelijk op maat gesneden.

Het ingenieuze snijsysteem van de SwitchBot Roller Shade dat het gordijn op maat kan snijden.

In de SwitchBot-app geef je aan dat je een snij-sessie wilt starten. De motor van het rolgordijn begint nu langzaam te draaien. Tijdens het draaien moet je met de meegeleverde schroevendraaier het messysteem aandraaien, zodat het mes steeds dieper door de gordijnstof snijdt. Dat aandraaien doe je net zo lang tot het mes volledig door de stof heen is en bij de buis zelf is beland.

Het laatste deel van de buis waarop het gordijn is gerold, bestaat uit plastic. Als de snij-sessie correct is uitgevoerd en het mes met de schroevendraaier strak genoeg is aangedraaid, kan zelfs het plastic worden doorgesneden, of er in elk geval voor zorgen dat het makkelijker kan worden afgebroken.

Nadat een stuk van de gordijnstof is afgesneden, moet het einde nog wel worden losgemaakt van de rol zelf.

Volledig uitrollen

Wanneer het overtollige stuk stof is losgesneden van de rest van het rolgordijn, blijft dat stuk aan het eind natuurlijk nog wel vastzitten aan de oprolbuis. Om dat stuk los te kunnen krijgen, moet de hele gordijnrol worden afgerold. Met een totale lengte van maar liefst 2,20 meter is dat nogal wat. Dat afrollen kan door middel van de app, maar kan ook handmatig door de oprolbuis eerst van de motorstang af te halen. Nadat het gordijn tot het eind is afgerold, kan het overtollige deel van de oprolbuis worden losgeknipt. Daarna breek je (zoals hierboven besproken) het overtollige plastic deel van de oprolbuis buis af, maar beter kun je proberen om dat stuk met een goed stanleymes af te snijden (het plastic is niet heel dik).

Het complete plastic deel van de oprolbuis moet er nu afgehaald worden, zodat de rest van het gordijn fatsoenlijk aan de buis kan worden bevestigd. De oprolbuis heeft nog een binnenste buis die je weer door het plastic deel moet schuiven. Vervolgens schuif je het dikke gedeelte van het gordijn door de sleuf van de plastic buis en schroef je alles vast.

Ook de oprolbuis moet je na het verwijderen van de overtollige gordijnstof weer op maat maken. Een screenshot uit de pdf-handleiding.

Het opnieuw oprollen van het rolgordijn dient zorgvuldig te gebeuren, waarbij de linker- en de rechterkant gelijkmatig moeten worden opgerold. Gaat dat niet helemaal netjes, dan bestaat de kans dat het gordijn na het oprollen niet helemaal recht en strak om de oprolbuis zit. In ons geval moesten we het een paar keer opnieuw doen om alles strak te krijgen. Als het gordijn scheef op de rol zit, kan deze vast komen te zitten tijdens het automatisch omhoog rollen.

Ophangen

Het ophangsysteem van de Roller Shade is anders dan het gemiddelde rolgordijn. Die worden doorgaans links en rechts van de oprolbuis op het kozijn geschroefd. Bij de Roller Shade zit het bevestigingssysteem boven de aluminium balk en moet het systeem daar schuin in worden geklikt. Op zich is dat een prima manier, maar het vergt wel wat handigheid en je moet ietsje boven je macht werken omdat het hele systeem relatief zwaar is. De klus kun je dan ook beter met z'n tweeën doen.

Ook zijn de beugels waarin het aluminium frame wordt opgehangen niet heel stevig, waardoor alles een beetje naar beneden zakt op het moment dat het systeem wordt vastgeklikt. Ook belangrijk om te weten: past het frame precies in een raamnis, dan moet je het systeem compleet met het rolgordijn erin ophangen. Het rolgordijn er achteraf in plaatsen is dan niet mogelijk, omdat het systeem alleen vanaf één kant kan worden losgemaakt en het rolgordijn over de aandrijfstang van de motor geplaatst moet worden.

©MG | ID.nl

Kalibratie

Nadat de Roller Shade is opgehangen, is het tijd voor de kalibratie. Dat is nodig voor het systeem om te kunnen bepalen wanneer het rolgordijn volledig is opgerold en wanneer hij helemaal is uitgerold. Het rolgordijn is namelijk geschikt voor ramen tot zo'n 2 meter hoog, en dan moet op een bepaald moment worden ingesteld tot hoe ver het gordijn moet uitrollen totdat het venster compleet door het gordijn is bedekt. Het systeem kan niet uit zichzelf zien of het zich helemaal heeft opgerold; ook dat moet worden gekalibreerd.

Je start de kalibratie met behulp van de app, waarbij eerst moet worden bepaald wanneer het systeem volledig is opgerold. Aan de onderkant van het gordijn is een (eerder gemonteerde) aluminium stang geplaatst, die fungeert als tegengewicht om het gordijn op zijn plek te houden. Die stang dient tevens als buffer om te voorkomen dat het gordijn na het compleet oprollen blijft doordraaien. Tijdens het kalibratieproces kun je zelf niet aangeven wanneer tijdens het oprollen het einde is bereikt; dat stopt vanzelf zodra de aluminium stang het ophangframe bereikt. De app vraagt de gebruiker vervolgens of het systeem is vastgelopen of dat het einde is bereikt.

Het oprollen stopt hierdoor echter wel vrij abrupt en lijkt hiermee het ophangsysteem te beschadigen, omdat de aluminium balk relatief bruusk tegen het ophangframe wordt getrokken. Deze manier van kalibreren voelt al met al wat primitief aan, maar het werkt wel. De volgende stap is het bepalen van de afrollengte. Hierbij bepaalt de gebruiker wanneer het einde is bereikt en het raam naar wens is bedekt. Je drukt dan simpelweg op de stopknop en accepteert de stand van het gordijn. Na de kalibratie kun je de Roller Shade volledig gebruiken.

Spraakbesturing en slimme systemen

De SwitchBot Roller Shade kan ook overweg met de systemen van Google Assistant, Google Home en Alexa, maar hier is wel een apart verkrijgbare Hub voor nodig. Eenmaal daarop aangesloten kun je de gordijnen sluiten met opdrachten als 'Hey Google, sluit de gordijnen in de slaapkamer'.

Verder is de Roller Shade compatibel met Matter, het nieuwere protocol voor slimme apparaten.

Schema's en timers

De SwitchBot-app voor de kalibratie en de bediening gebruik je ook als je andere apparaten van dit merk in huis hebt. De app is niet specifiek gericht op het rolgordijnsysteem, maar kan ook worden gebruikt voor het uitlezen van de verschillende temperatuur- en vochtmeters van SwitchBot, het bedienen van de andere gordijnsystemen zoals de SwitchBot Curtain 1 en Curtain 3 en andere slimme apparaten.

Handig is dat je verschillende apparaten en meters van SwitchBot aan elkaar kunt koppelen. Zo kun je er bijvoorbeeld bij het bereiken van een ingestelde temperatuur voor zorgen dat de Roller Shade automatisch wordt gesloten of geopend. Dat kan ook bij een bepaalde lichtintensiteit: als je een (apart te verkrijgen) zonnepaneel aan de usb-c-poort op de Roller Shade aansluit, kun je aangeven bij welke intensiteit het gordijn moet sluiten of openen. Met het aansluiten van zo'n zonnepaneel wordt de Roller Shade trouwens ook automatisch opgeladen.

Conclusie

De SwitchBot Roller Shade is een mooie manier om je huis te automatiseren en kan een prima toevoeging zijn als je al delen van je huis hebt geautomatiseerd. In combinatie met bijvoorbeeld een slimme thermostaat, verlichting en koel- of verwarmingsapparaten kun je bij warm weer je huis koel houden, of 's winters juist warmer krijgen. Dankzij het SwitchBot-ecosysteem is het handig dat je het rolgordijnsysteem kunt meenemen in alle routines voor huisautomatiseringen.

De Roller Shade is 100 procent verduisterend. Dat kan prettig zijn, maar dat werkt alleen goed als je het rolgordijnsysteem ook echt goed passend krijgt. Helaas lukt dat niet altijd, omdat het rolgordijn zelf niet de volledige breedte van het montagesysteem heeft. Daarnaast luistert de installatie vrij nauw, dus alles goed van tevoren opmeten is essentieel.