“Als je niet wilde dat ik die afbeelding gebruikte, had je hem niet op Facebook moeten zetten.” Er heerst nogal onduidelijkheid over auteursrechten wanneer je online actief bent. Dat is riskant, want het gebruik van een afbeelding of tekst die niet van jou is, kan je zomaar enkele honderden euro’s boete opleveren! Wat mag er nu eigenlijk wel en niet? We zochten het voor je uit.

Online recht is een complex onderwerp, maar tegelijkertijd is het zeer belangrijk omdat we in Nederland bijna allemaal actief zijn op internet. We vroegen Charlotte Meindersma van Charlotte’s Law naar wat er zoal wel en niet mag op internet.

Charlotte’s Law

Als je een afbeelding op social media plaatst, ben je dan de rechten kwijt?

“Nee. Je geeft niet je auteursrecht op als je iets op social media plaatst. Socialmedia-content is niet ‘rechtenvrij’ en er moet gewoon toestemming gevraagd worden voor gebruik. Auteursrechtelijke werken die op social media gepubliceerd worden, blijven dus door het auteursrecht beschermd. Door het op social media te plaatsen, wordt er wel een licentie gegeven aan het socialmedia-kanaal, maar niet aan anderen. Die licentie zorgt ervoor dat de kanalen wel de content mogen publiceren en dat anderen via de deelknoppen de content met anderen kunnen delen (denk aan de deel-knop van Facebook of de retweet- en quote-mogelijkheden van Twitter). Als anderen een dergelijk werk op social media vinden en dat eraf plukken om elders te gebruiken, hebben ze daar gewoon toestemming voor nodig. Het auteursrecht is niet komen te vervallen.”

©PXimport

Mag content die op social media is geplaatst, gebruikt worden op je blog?

“Kopiëren en plakken van auteursrechtelijk beschermde werken naar je eigen blog mag ook niet zonder toestemming van de auteursrechthebbende. Vind je content op social media die je op je website wilt gebruiken, dan kan dat meestal door te embedden. Als je dat op de juiste manier doet, mag het. Heb je een afbeelding of een kort stuk tekst nodig voor het verhaal dat je wil vertellen in je blog of video, dan kun je het soms gebruiken als citaat. Dat is gratis en je hebt daar geen toestemming voor nodig, zolang je maar aan alle vijf de criteria voor een geldig citaat voldoet. Je mag bijvoorbeeld niet te veel overnemen, het moet een gerechtvaardigd doel hebben en je moet de naam van de maker vermelden.”

©PXimport

Een fotograaf eist een boete omdat ik zijn foto heb gebruikt. Moet ik betalen?

“Een bedrag dat door fotografen wordt gevorderd is geen boete, maar een schadevergoeding. De fotograaf (of andere auteursrechthebbende) heeft immers geen vergoeding ontvangen voor het gebruik van zijn/haar foto en heeft daardoor schade geleden. Bovendien steken veel fotografen in eerste instantie geld en tijd in het maken van een foto. Ze hopen vervolgens dat ze die foto’s later kunnen verkopen. Hoe exclusiever de foto, hoe meer deze waard is. Dat wil dus ook zeggen dat een foto die door een amateur-blogger is gebruikt, ervoor zorgt dat de foto in waarde is gedaald. Dit soort schade wil een auteursrechthebbende dus vergoed krijgen.”

©PXimport

Maar wat nou als die schadevergoeding belachelijk hoog is?

“Een fotograaf kan volgens het Nederlandse rechtssysteem alleen zijn werkelijke schade vergoed krijgen. Die schade is het bedrag dat de fotograaf gekregen zou hebben wanneer er vooraf wel om toestemming voor gebruik zou zijn gevraagd. De gebruikelijke licentievergoeding dus. Soms is bijvoorbeeld ook nog nodig dat de naam van de maker bij de afbeelding vermeld wordt. Als dan de naamsvermelding ontbreekt, heeft de fotograaf recht op een extra vergoeding. Als je van de licentie het werk niet had mogen aanpassen en je dat wel doet, dan is dat nog eens een inbreuk op auteursrecht. Ook daar zou een vergoeding tegenover moeten staan. Wanneer de fotograaf volgens jou een te hoge vergoeding voor zijn schade vordert, probeer dan te onderhandelen met de fotograaf. Bedenk hoe dan ook dat je de basislicentie altijd zal moeten vergoeden. Over alle verhogingen valt soms nog wel te praten. Het is echter nooit een verplichting voor de fotograaf om te schikken. Het blijft een kwestie van geven, nemen en onderhandelen. Vergeet daarbij niet dat de toon ook veel uit kan maken.”

Maar op social media mag ik toch wel plaatsen wat ik wil?

“Nee, zeker niet. Het maakt namelijk niet uit of je de foto op je eigen website uploadt, of op een socialmedia-kanaal. Door jouw gebruik van andermans foto op social media, kan diegene immers nog altijd schade lijden.”

©PXimport

Maar ik heb het van een andere website, ik ben me van geen kwaad bewust!

“Van welke site de foto of ander werk afkomstig is, doet niet ter zake. Je hebt toestemming nodig van de auteursrechthebbende zelf om het werk te mogen gebruiken. Dat de foto niet van de website van de maker zelf is afgehaald, zegt dus niets. De maker kan bijvoorbeeld aan die betreffende site toestemming voor het gebruik hebben gegeven, maar geeft daarmee nog geen toestemming aan alle andere personen of media om het over te nemen. Dat de foto op andere sites staat, wil dus ook niet zeggen dat er geen auteursrecht op zou rusten of dat de eigenaar van die site toestemming zou mogen verlenen om het werk te gebruiken. Achterhaal dus altijd zelf de maker en vraag om toestemming! Of zoek op een andere manier naar afbeeldingen die wel gratis gebruikt mogen worden. Lees meer in deze blogpost. Dat je je van geen kwaad bewust bent, zorgt er niet voor dat de auteursrechthebbende geen schade geleden heeft. Die heeft immers nog altijd geen vergoeding gekregen voor zijn/haar werk. Voor een inbreuk op het auteursrecht doet het er niet toe of de inbreuk te goeder trouw is. Ook als het gebruik van de foto te goeder trouw is gebeurd, levert openbaarmaking zonder toestemming van de rechthebbende een inbreuk op het auteursrecht op.”

©PXimport

En wat als iemand een afbeelding of tekst van mij gebruikt?

“Zorg er altijd eerst voor dat je bewijs verzamelt. Maak duidelijke screenshots, met de datum erin. Maak ook screenshots van de broncode, zodat je kunt zien of de afbeelding een embed is (want dat mag immers wel). Als je het beeld offline tegenkomt (bijvoorbeeld op een mok of in een tijdschrift) koop dan een exemplaar. Zorg dus dat je zoveel mogelijk bewijs hebt voordat je contact opneemt met de inbreukmaker. Zo voorkom je dat alles meteen verwijderd of aangepast wordt en je geen bewijs hebt voor de inbreuk. Neem vervolgens contact op met de inbreukmaker. Je mag in principe zelf bepalen hoe je gecompenseerd wilt worden, zolang het niet meer is dan de schade die je geleden hebt. Als het gaat om social media, dan kun je daarnaast ook melding doen op het betreffende netwerk.”

Maar hoe weet ik dan of een foto rechtenvrij is?

“Rechtenvrij bestaat niet. Rechtenvrij betekent immers voor veel mensen verschillende dingen en kent daardoor vele betekenissen. Het is dus een onduidelijk begrip. Het is dus beter om je af te vragen hoe je erachter komt of je een bepaalde afbeelding op een bepaalde manier mag gebruiken. Waarop in elk geval geen auteursrechten meer rusten, zijn de werken waarop het auteursrecht door de loop van tijd is vervallen. Het auteursrecht duurt tot 70 jaar na de dood van de maker. Wanneer die jaren verstreken zijn, valt het werk in het publiek domein en mag je ermee doen wat je wilt. Je weet ook dat een foto in het publiek domein valt, wanneer het een CC0 aanduiding heeft meegekregen. Je doet er wel verstandig aan van die licentie een screenshot of iets dergelijks te maken, zodat je later aan kunt tonen waar je die foto met deze ‘licentie’ vandaan hebt. Van andere foto’s is het lastig te achterhalen of ze ‘vrij van rechten’ zijn. Daar zul je goed onderzoek naar moeten doen. Kun je geen duidelijk antwoord vinden? Ga er dan vanuit dat je de foto niet zomaar kunt gebruiken. Dit kan je anders later duur komen te staan.” Een voorbeeld van een site met foto’s die vallen in publiek domein is www.publicdomainarchive.com.

©PXimport

Online recht gaat verder dan auteursrecht. Hoe zit het eigenlijk met reacties die je op social media plaatst, kun je daar ook strafbaar voor zijn?

“Wanneer je iemand online lastigvalt, dan zou dat kunnen vallen onder cyberbullying. Cyberbullying heeft veel verschijningsvormen. Afhankelijk daarvan kan ertegen opgetreden worden. Soms bijvoorbeeld op basis van het portretrecht, als het portret van iemand openbaar worden gemaakt. In veel andere gevallen zal het neerkomen op strafrecht, bijvoorbeeld vanwege smaad, laster of stalking. Door een bericht te liken, te delen of er een comment onder te plaatsen, verschijnt dat bericht ook op de timeline van je vrienden. Het zorgt dus voor een verspreiding/verdere openbaarmaking van een bepaalde post. Ongenuanceerd een belediging delen, zou daarom gezien kunnen worden als een verspreiding. Belangrijk is wel dat de verspreiding zorgt voor meer ruchtbaarheid. Aan informatie die al algemeen bekend is, kun je geen extra ruchtbaarheid meer geven, waardoor die verspreiding niet strafbaar kan zijn.”

Een vriezer zorgt ervoor dat je eten langer goed blijft. Maar sommige modellen doen meer dan alleen invriezen. Dankzij slimme functies zoals supervriezen of automatisch ontdooien bewaar je je eten niet alleen langer, maar ook beter. Welke functies kun je tegenkomen op een vriezer en wat heb je eraan? Je leest het hieronder.

Lees ook: Wat is de ideale temperatuur voor jouw koelkast en vriezer?

Supervriezen: snel (terug) naar de juiste temperatuur

Gooi je een lading verse boodschappen in de vriezer, dan stijgt de temperatuur tijdelijk. Niet ideaal: eerder ingevroren etenswaren kunnen deels ontdooien en nieuwe producten doen er langer over om echt koud te worden. Met de supervriesfunctie voorkom je dat. Deze functie – ook wel snelvriesfunctie of 'fast freeze' genoemd – verlaagt de temperatuur tijdelijk tot -24 graden Celsius of nog kouder. Zo worden alle producten in één keer snel ingevroren. Zet supervriezen het liefst aan vóór je boodschappen gaat doen. Dan werkt het systeem al op volle kracht zodra je thuiskomt. Ook handig: gebruik de functie na het ontdooien van je vriezer om 'm weer snel op temperatuur te brengen.

Thermostaat: houd de temperatuur onder controle

De beste temperatuur voor een vriezer is -18 graden Celsius. Zo blijven de meeste etenswaren lang houdbaar en blijft het energieverbruik binnen de perken. Veel vriezers hebben daarom een ingebouwde thermostaat, waarmee je de temperatuur precies kunt instellen en in de gaten houdt. Zorg dat de temperatuur altijd onder de -17 graden ligt, maar stel 'm niet kouder in dan -30 graden. Want: hoe kouder hoe beter gaat bij vriezen niet op. Een te koude vriezer slurpt onnodig veel stroom en kan de structuur en smaak van producten als groente, fruit, vis, vlees en dranken aantasten.

Heeft jouw vriezer geen ingebouwde thermostaat? Je kunt ook een losse thermometer gebruiken om de temperatuur te controleren en zo nodig bij te stellen.

©Hedgehog94

No Frost: nooit meer ontdooien

Een dikke laag ijs in je vriezer is niet alleen onhandig, maar ook ongunstig voor je eten. Lades kunnen vast komen te zitten en er blijft minder ruimte over. Bovendien beïnvloedt ijs de temperatuur en vochtbalans in de vriezer. Daardoor kunnen smaak, textuur en houdbaarheid van je eten achteruitgaan. Daarnaast geldt: hoe meer ijs in de vriezer, hoe harder de vriezer moet werken om de juiste temperatuur te behouden.

Met No Frost voorkom je dat. Deze functie gebruikt een ventilatiesysteem dat lucht op de juiste temperatuur gelijkmatig door de vriezer blaast. Zo ontstaat er geen ijsafzetting op de wanden, lades of verpakkingen. Je hoeft dus nooit meer te ontdooien én je vriezer blijft efficiënt werken.

Automatische ontdooifunctie: minder ijs, minder werk

De automatische ontdooifunctie lijkt op No Frost, maar werkt net even anders. In plaats van ijsvorming continu te voorkomen, schakelt de automatische ontdooifunctie het koelsysteem van de vriezer af en toe tijdelijk uit. Het smeltwater loopt naar een opvangbak bij de motor en verdampt daar vanzelf. Deze functie helpt vooral bij overmatige ijsvorming, maar de ontdooifunctie zal je vriezer in tegenstelling tot No Frost niet volledig ijsvrij houden. Af en toe handmatig ontdooien blijft nodig – al scheelt het flink wat werk vergeleken met een vriezer die géén automatische ontdooifunctie heeft.

©Tolstoy | Prozorov Andrey

Dooiwaterafvoer: makkelijk ontdooien zonder gedoe

Ontdooi je je vriezer handmatig? Dan is een model met dooiwaterafvoer een slimme keuze. Dit systeem voert het smeltwater automatisch af via een gootje naar een opvangbak buiten de vriezer. Je hoeft dus niet meer te dweilen of met handdoeken in de weer. Het water loopt netjes weg, ook vanaf de bodem, waardoor je vriezer na afloop meteen schoon en droog is. En je voorkomt dat achtergebleven water bij het opnieuw inschakelen weer bevriest.

IJsblokjeslade: altijd ijsblokjes bij de hand

Je kent het wel: je hebt ijsblokjes nodig, maar deze liggen ergens ver achter in de vriezer. Na een poosje graaien heb je ze eindelijk, maar dan blijkt dat de ijsblokjes volledig aan elkaar vastgevroren zijn. Een vriezer met een aparte ijsblokjeslade voorkomt dit. De ijsblokjes liggen op een vaste plek, waardoor je er altijd makkelijk bij kunt. Ze komen niet in contact met andere etenswaren, blijven fris van smaak en vriezen niet aan elkaar vast. Bovendien houd je de rest van je vriezer overzichtelijker en beter ingedeeld, omdat de ijsblokjes een eigen plek hebben.

Welke functies passen bij jou?

Ben je op zoek naar een vriezer die past bij jouw manier van bewaren? Dan is het handig om te weten dat je bij veel webwinkels eenvoudig kunt filteren op functies als No Frost, supervriezen, een ijsblokjeslade of een automatische ontdooifunctie. Zo zie je in één oogopslag welke modellen aansluiten bij wat jij belangrijk vindt. Dat maakt het kiezen van een vriezer die écht bij je past een stuk makkelijker.

Nieuwe smartphone, nieuw hoesje! Het lijkt zo simpel, maar toch kan het vinden van een passend ‘jasje’ lastig zijn. Voor vrijwel ieder mobiel toestel is de keuze namelijk enorm. Daarnaast zijn er verschillen op het gebied van bescherming en functionaliteit. Uit welke hoesjes kun je allemaal kiezen en wat zijn hiervan de voor- en nadelen?

Heb je bijvoorbeeld net een iPhone 16 gekocht en wil je daar een bijpassend hoesje voor kopen? De bekende webshop www.smartphonehoesjes.nl verkoopt alleen al voor dit exemplaar ruim duizend verschillende producten! Zie tussen dit overweldigende aanbod maar eens een geschikt exemplaar te vinden. Welk hoesje je het best kunt kopen, hangt grotendeels af van hoe je het duurbetaalde toestel wilt beschermen. Bovendien wil het oog natuurlijk ook wat! Ontdek aan de hand van dit artikel welk smartphonehoesje goed bij je past. 

Backcover

Bij een backcover zijn alleen de achterkant en zijkanten van de smartphone beschermd. Je drukt het toestel in een soort houder, waarna je het aanraakscherm altijd kunt bereiken. Handig, maar tegelijkertijd is het display op die manier wel kwetsbaar voor vuil en krassen. Gebruik om die reden bij voorkeur een goede screenprotector (zie kader).

Een goede backcover heeft verstevigde hoeken die bij een onverhoopte valfungeren als schokdempers. Zo verklein je het risico op een gebroken scherm. Bij de betere hoesjes staat in de specificaties de valbescherming vermeld, bijvoorbeeld één, twee of zelfs vijf meter. Verder heeft een goede backcover verhoogde randen; leg je de smartphone ondersteboven neer, dan beschermen deze randen het display en de selfiecamera.

Het merk Urban Armor Gear (UAG) ontwikkelt backcovers met extra verstevigde hoeken.

Bookcase

Ga je de deur uit, dan neem je al gauw een sleutelbos, smartphone en portemonnee mee. Je zakken zitten dus behoorlijk vol. Met een geschikte bookcase laat je die dikke portefeuille gewoon thuis liggen. Zoals de naam al doet vermoeden, is een bookcase een soort ‘boekje’. Zodra je de flap openslaat, kun je de smartphone bedienen. Deze flap behoedt het scherm voor krassen. Kies bij voorkeur een bookcase met een magnetische sluiting, zodat de flap niet vanzelf kan openklappen.

Een bookcase heeft vrijwel altijd plek voor enkele pasjes . Daarnaast bevat zo’n hoesje doorgaans een groot vak met eventueel een rits, waardoor je nog wat (klein)geld kunt meenemen. Tot slot hebben sommige modellen een geïntegreerde standaard. Nuttig voor wie onderweg geregeld filmpjes kijkt.

Deze bookcase van Nomad vervangt de traditionele portemonnee.

Naast de genoemde pluspunten heeft een bookcover ook enkele nadelen. Vooral tijdens het fotograferen en filmen kan de flap in de weg zitten. Gebruik je de smartphonecamera vaak, dan is dat wel iets om over na te denken. Verder passen er drie, vier, vijf of hooguit zes (bank)pasjes in de bookcase, waardoor je niet alle klantenpassen kunt meenemen. Overigens hoeft dat niet zo’n probleem te zijn, want je kunt die pasjes ook digitaal opslaan. Gebruik hiervoor Stocard of een vergelijkbare app .

Met Stocard heb je alsnog alle klantenpassen van je favoriete winkels op zak.

2-in-1-hoesje

Kun je niet tussen een backcase en bookcover kiezen? Een zogeheten 2-in-1-hoesje biedt het beste van twee werelden. Hierbij bevindt zich een uitneembare backcover in een bookcase . Dat werkt veelal met een magnetische constructie. Handig, want wanneer je de deur uitgaat, maak je de backcase weer vast. Vervolgens heb je de belangrijkste pasjes bij de hand. Wil je filmen of fotograferen? Haal het toestel dan tijdelijk even uit de bookcase. Meestal zijn 2-in-1-hoesjes iets dikker, waardoor ze een goede valbescherming bieden.

Dit 2-in-1-hoesje van Accezz heeft een krachtige magneet, zodat je de backcover in de bookcase kunt bevestigen.

Extra stevig!

Bij gebruik in een fabriek, bouwplaats of soortgelijke omgeving heeft een smartphone meer te lijden. Misschien is dan een extra stevig hoesje iets voor jou. Let hierbij vooral op de dikte van de hoeken. UAG, PanzerGlass (Care) en iDEAL of Sweden produceren bijvoorbeeld op grote schaal robuuste smartphonehoesjes met een valbescherming tot vijf meter. Deze producten voldoen doorgaans aan de militaire MIL-STD-810H-standaard.

Dit hoesje van UAG heeft dikke randen en hoeken, zodat de smartphone moeiteloos een val van maximaal vijf meter overleeft.

Eigen hoes ontwerpen

Een foto van je (klein)kind, huisdier of partner. Met een zelfontworpen hoesje maak je jouw smartphone extra persoonlijk. Verschillende bedrijven kunnen zo’n hoesje voor je maken. Nadat je een geschikt hoesje hebt gekozen, verschijnt er in de browser een ontwerptool. Hierin upload je het beoogde kiekje. Afhankelijk van de gekozen aanbieder kun je mogelijk ook een foto op jouw Facebook- of Instagramaccount selecteren. Gebruik altijd een afbeelding met een hoge resolutie, want anders oogt het resultaat korrelig. Kies je tóch een foto van een matige kwaliteit, dan toont de online ontwerptool waarschijnlijk een waarschuwing.

Het is belangrijk om de foto goed uit te lijnen. Vaak is het namelijk nodig om het beeld wat te schuiven omdat de camera’s bijvoorbeeld een belangrijk gedeelte van de foto afdekken. Afhankelijk van het gekozen product voeg je optioneel ook nog een tekst, illustratie en/of achtergrond toe. Houd er rekening mee dat de meeste gepersonaliseerde smartphonehoesjes geen goede valbescherming bieden.

Voeg in de ontwerptool van Smartphonehoesjes.nl eenvoudig je eigen foto toe.

Koordhoesje of telefoontas?

Met name voor vrouwen zijn koordhoesjes erg interessant. Deze backcover-modellen hebben een lang touwtje of riem . Dat maakt het mogelijk om de smartphone in ‘handtasstijl’ te dragen. Nuttig voor wie het toestel niet in een broek- of jaszak kwijt kan. Je past de lengte van het touwtje of de riem eenvoudig aan.

Als alternatief zijn er uiteraard ook handtassen met een speciaal smartphonevak te koop. Hiermee kun je ook nog wat andere spullen meenemen, zoals sleutels en geld. In plaats van de naam handtas gebruiken veel (web)winkels hiervoor de term telefoontas. Ten slotte bestaan er ook speciale heuptassen waarin je het mobiele toestel kunt opbergen.

Met behulp van de afneembare riem draag je dit koordhoesje van Selencia comfortabel om je schouder.

Kleur en materiaal

Weet je al wat voor smartphonehoesje je wilt kopen? Bedenk dan welke kleur je wilt. Is jouw smartphone een lust voor het oog, dan kun je ook een transparant exemplaar overwegen waarmee het design zichtbaar blijft. Het gebruikte materiaal heeft veel invloed op de aanschafprijs. De goedkoopste producten bestaan uit (dun) kunststof of siliconen; die kun je over het algemeen goed buigen. Geef je iets meer geld uit, dan kun je een stevig kunststof hoesje aanschaffen.

Wie een chic uiterlijk belangrijk vindt, kan een hoesje van imitatieleer of echt leder kopen . Dit betreft in de meeste gevallen bookcovers. Bedenk wel dat dit materiaaltype gevoeliger is voor krassen en beschadigingen. Voor de liefhebbers zijn er in diverse webshops ook nog houten backcovers en spiegelhoesjes te vinden. Ook zijn er diverse fabrikanten die voor hun producten gerecyclede materialen gebruiken.

Nomad ontwikkelt voor diverse toestellen stijlvolle hoesjes van echt leer.

Tot slot

Hopelijk geeft dit artikel je voldoende handvatten om een geschikt en betaalbaar smartphonehoesje te vinden. De allergoedkoopste hoesjes van enkele euro’s laat je trouwens het beste links liggen. Die zitten meestal ‘slap’ om het toestel, waardoor er op den duur ruimte tussen het hoesje en de smartphone ontstaat. Goede (plastic) hoesjes kun je vanaf een bedrag van grofweg tien euro vinden.