Heb je alleen maar meer opslagruimte nodig dan zijn er voldoende alternatieven voor de aanschaf van een nas. Wil je echter juist meer dan alleen bestanden bewaren, dan is de nas juist extra interessant. De nas is een prachtig veelzijdig apparaat en misschien wel het laatste bastion van de computerhobbyist. Welke NAS-toepassingen en extra functies zijn leuk en handig voor thuis, daar vertellen we je in dit artikel meer over.

De kwaliteit van een nas meet je af aan zijn hardware en het besturingssysteem, maar ook steeds meer de extra functies die je op de nas kunt installeren. Het aanbod aan deze apps en packages is zeker bij de grote nas-merken enorm, ook doordat behalve de nas-fabrikant zelf ook anderen dergelijke uitbreidingen aanbieden. De ruime keuze en het gemak waarmee je zo’n package installeert of weer verwijdert maakt dat je heel vrij kunt experimenteren tot je precies die packages hebt die jij gebruikt en handig vindt. Lees ook: Wat kun je precies met een NAS?

01. Werken met apps

Een uitbreiding installeren op een nas gaat net als het installeren van een app op de smartphone, via een app-winkel in het besturingssysteem van de nas. Bij Synology is dit de Package Center, bij QNAP AppCenter, bij Asustor AppCentral en bij Western Digital gewoon Apps. Om apps te installeren moet je wel eerst met een admin-account inloggen op de nas. Net als op de smartphone moeten ook de apps op een nas regelmatig geüpdatet worden. Je krijgt dan bij het inloggen een melding dat er updates zijn maar je kunt het zoals bij Synology via Package Center / Instellingen / Automatische updates ook automatisch laten gebeuren. Een uitbreiding verwijderen gaat veelal ook weer via de app-store. Selecteer de app en klik in het menu op Verwijderen.

©PXimport

Domoticz op de nas

02. Nas als domoticasysteem

Steeds meer apparatuur en schakelaars in huis zijn ‘slim’ en kun je met een app op de smartphone bedienen. Echt waardevol worden al die slimme apparaten echter pas als je ze in één domoticasysteem samenbrengt, dan kun je namelijk de output van de verschillende sensoren combineren. Bijvoorbeeld de klikaan-klikuitschakelaar de lamp laten inschakelen, wanneer de bewegingssensor een verandering waarneemt. Domoticafabrikanten weten dat ook en bieden bijna allemaal wel zo’n overkoepelend systeem. Helaas zijn dat altijd systemen voor hun eigen spullen en kun je er geen producten van andere merken onder hangen. Wil je voorkomen op deze manier helemaal afhankelijk te worden van één leverancier, dan is Domoticz een goed alternatief. Dit is een gratis open-source softwareplatform voor huisautomatisering, dat je kunt installeren op Windows, Max, Linux, Raspberry Pi, of op een nas.

©PXimport

03. Domoticz op Synology en Asustor

Wil je Domoticz op een nas draaien, dan ben je op dit moment beperkt tot de merken Asustor en Synology. Daarnaast wordt ook een Freenas-omgeving ondersteund. Asustor biedt het Domoticz-package direct in de appstore aan, klaar om te installeren. Synology niet, daarvoor moet een alternatieve bron voor installeerbare pakketten worden toegevoegd via Package Center / Instellingen / Pakketbronnen / Toevoegen. Er staat een Domoticz-package op de bekende website www.synocommunity.com, maar die is op het moment van schrijven verouderd. Open daarom eerst de webbrowser en ga naar www.jadahl.com. Klik onderaan de pagina bij Download op de meest recente Stable-versie voor de versie van DSM op jouw nas. Klik dan op de volgende pagina op het model Synology en kopieer dan de url in de rode balk. Schakel weer over naar de Synology en plak de url in het vak Locatie en klik op OK. Sluit de instellingen en klik in de PackageCenter op Gemeenschap. Hier staat nu de Domoticz package van jadahl.com.

©PXimport

04. Extra hardware

Het voordeel van de Jadahl-versie is dat deze meteen ook de benodigde OpenZwave-driver installeert. Deze is nodig om de nas te laten communiceren met de domotica-hardware via het Z-wave protocol. Hiervoor is nog wel een Z-wave compatibele transceiver nodig zoals de Aeotec Z-Stick Gen5 van Aeon Labs, maar ook andere RFXcom of RFLink-hardware wordt ondersteund. Belangrijk is dat de transceiver via usb op de nas aangesloten kan worden. Van deze opties kost de goedkoopste rond de 50 Euro, de andere modules zitten iets boven de 100 Euro.

©PXimport

Z-Wave, ZigBee, KAKU

©PXimport

05. Domoticz starten

Na de installatie staat Domoticz bij Asustor direct op de desktop, en Synology plaatst deze in het hoofdmenu. Klik op Domoticz en de nas opent een nieuwe webpagina, de webinterface van Domoticz op de nas. Wil je Domoticz liever op een smartphone of tablet gebruiken, dan kan dat ook. Open dan de url van de Domoticz-pagina op de smartphone of tablet. De HTML5-interface van Domoticz past zich naadloos aan bij het apparaat waarop het geopend wordt.

06. Transceiver aansluiten

Bij de eerste login geeft Domoticz aan dat er nog geen Hardware en Devices zijn verbonden. Dat klopt. Als eerste moet nu de Aeotec Z-Stick Gen5 in een vrije usb-poort op de nas worden gestoken. Gebruik bij voorkeur een usb-verlengkabel, je kunt dan de stick op of naast de nas kunt leggen en voorkomt dat deze defect raakt als je de nas eens verplaatst. Ook kun je dankzij de verlengkabel de stick juist verder van de nas wegleggen of zetten wanneer de nas bijvoorbeeld in de meterkast staat. Een goede plek voor de transceiver komt de kwaliteit van de communicatie ten goede. Heb je de stick geplaatst dan zie je onder Setup / Hardware nu de Z-stick als OpenZwave USB-device: de installatie is geslaagd.

©PXimport

07. Domoticahardware

Behalve de nas en de Z-Stick heb je ook domoticacomponenten nodig, in dit geval Z-Wave-compatibele hardware. Voor dit artikel gebruiken we hardware van Fibaro. Fibaro heeft een breed aanbod van onder meer een rookmelder, een bewegingsmelder, een vochtmelder, een openraammelder en de kleinste stopcontactadapter om van een standaard stopcontact een intelligent stopcontact te maken. Fibaro lijkt bij het ontwerp van zijn producten veel oog te hebben voor het design, wat resulteert in kleine en smaakvol vormgegeven producten. Om een domoticaproduct vindbaar te maken voor Domoticz op de nas moet het apparaat ingeschakeld worden en detecteerbaar zijn. De manier waarop dat gaat verschilt per onderdeel en kun je vinden in de handleiding die met ieder product wordt meegeleverd.

©PXimport

08. Hardware koppelen

Staat de domoticahardware klaar dan is het tijd om deze met Domoticz op de nas te verbinden. Klik in Domoticz op Setup / Node management / Include Node. Domoticz begint nu te zoeken naar domoticacomponenten. De meeste domoticaproducten - zoals in dit artikel de Fibaro-componenten - laten zich eenvoudig vinden en worden direct door Domoticz herkend.

©PXimport

09. Configureren

Om een component te configureren selecteer je deze in de lijst bij Nodes. Onderin het scherm staan dan de beschikbare opties. Eenmaal geconfigureerd komt de betreffende sensor automatisch op een van de tabbladen in Domoticz te staan. Direct eronder kun je kiezen voor Log, Aanpassen, Timers en Notificaties. Met de verschillende sensoren kun je een eigen dashboard bouwen op het gelijknamige tabblad door een sensor tot favoriet te maken, dit doe je door op het sterretje te klikken. Via Setup / Settings / Language kun je de taal van de Domoticz-interface wisselen tussen Nederlands en English. Op www.domoticz.com staat een Engelstalige handleiding die de belangrijkste opties van het gebruik van Domoticz toelicht.

©PXimport

Huisbeveiliging met een nas

10. Bewaken met ip-camera’s

Wil je graag op de hoogte blijven van het wel een wee in en om je huis dan is een ip-camera een interessante aanschaf. Elektriciteit, een netwerkverbinding en een app op de smartphone, meer is niet nodig om een oogje in het zeil te kunnen houden. Het toevoegen van een nas aan zo’n systeem heeft allerlei voordelen. De nas kan de beelden van de bewakingscamera’s opslaan en deze voor een veel langere tijd bewaren dan de camera zelf. Bovendien kan de nas dankzij de grotere rekenkracht slimme functies toevoegen, zoals het optimaliseren van de videobeelden voor meerdere resoluties, smart-recording waarbij alleen de tijd voor en na een gebeurtenis wordt bewaard, het combineren van beelden van meerdere camera’s in één overzichtsbeeld en nog veel meer. Zorg dat je de ip-camera afschermt om te voorkomen dat mensen van buitenaf de beelden ook kunnen bekijken. Vervang dus op zijn minst het standaard wachtwoord voor een sterk eigen wachtwoord.

©PXimport

11. Bewakingssoftware installeren

Gebruik als bewakingssysteem in combinatie met een of meer ip-camera’s was een van de eerste uitbreidingen van de nas en dit zie je ook duidelijk aan in de software die de verschillende nas-fabrikanten ervoor aanbieden. Die is zonder uitzondering van hoog niveau. Bij zowel Synology als QNAP heet de uitbreiding om de nas als bewakingssysteem te gebruiken Surveillance Station, en Asustor gebruikt de naam Surveillance Center. Dit zijn allemaal eigen uitbreidingen van deze nas-fabrikanten. WD heeft geen eigen package, maar levert MilestoneArcus. Dit is een goede oplossing, maar heeft niet hetzelfde niveau als de andere pakketten.

©PXimport

12. Ip-camera koppelen

Synology, Asustor en QNAP bieden de mogelijkheid het netwerk te scannen op de aanwezigheid van ip-camera’s, maar bij WD moet je het ip-adres weten en dit invoeren bij het koppelen van de camera. Belangrijk is ook het account om op de camera’s in te loggen, dit heeft de nas nodig om de beelden van de camera te kunnen gebruiken. Het is niet nodig dat met een admin-account te doen, je kunt het beste eerst op de camera een account aanmaken met beperkte rechten, een viewer of operator. De gegevens van dit account gebruik je vervolgens bij de configuratie van de camera op de nas. Afhankelijk van het merk nas wordt een bepaald merk en model ip-camera ‘native’ ondersteund. De nas kent in dat geval de kwaliteiten van de ip-camera en kan die optimaal benutten. Ontbreekt het model en mogelijk zelfs het merk, probeer dan ONVIF, het universele protocol voor de koppeling met ip-camera’s.

©PXimport

13. Beelden bewaren

Een belangrijke functie van de nas voor het bewakingssysteem is het bewaren van de camerabeelden. Je kunt hiervoor een apart volume op de nas maken als er nog schrijfruimte onbenut is, maar noodzakelijk is het niet. Het is wel aan te bevelen de camerabeelden in een aparte map te plaatsen zodat je altijd goed zicht houdt op de hoeveelheid ruimte die de camerabeelden in beslag nemen. Bij sommige surveillance-oplossingen wordt bij de eerste keer inloggen gevraagd waar je de beelden wilt bewaren, maar kijk anders bij de Instellingen, Opnamemap (QNAP), of Opname / Opslagruimte (Synology) of instellingen / Geavanceerd / Opname. Let ook op de maximale omvang van de opnames en hoe lang opnames bewaard moeten blijven. Je kunt ervoor kiezen een totaal maximum in te stellen voor alle bewakingsbeelden samen, maar het is ook mogelijk een maximum aantal dagen of GB’s per camera in te stellen.

©PXimport

14. Bewegingsdetectie

Met bewegingsdetectie wordt bedoeld dat de camera zelf de beelden analyseert en wanneer het beweging - of eigenlijk verandering - waarneemt, dat het dan een actie onderneemt. Dat kan zijn het starten van een opname maar ook het versturen van een waarschuwingsbericht. De bewegingsdetectie kun je laten uitvoeren door de camera of door de nas. Bewegingsdetectie is behoorlijk processorintensief en vergt continue aandacht van de nas. Daarom is het algemene advies het zo veel mogelijk door de ip-camera zelf te laten uitvoeren. Selecteer hiervoor de ip-camera en kies bij Synology Gebeurtenisdetectie / Detectiebron. Je kunt kiezen tussen Uitschakelen als je geen bewegingsdetectie wilt gebruiken, Doorcamera als je de camera de bewegingsdetectie wilt laten uitvoeren en DoorSurveillance Station als de nas dit klusje moet klaren. Bij QNAP vind je dit onder Instellingen / Gebeurtenis Actie Regels / Toevoegen. Selecteer als Gebeurtenisbron de Camera en bij VoorvalCamerabewegingsdetectie. Er zijn allerhande aanvullende opties zoals het detectiegebied, het deel van de opname dat je in bewaking wilt hebben, de gevoeligheid en de drempel en nog veel meer.

©PXimport

Cameralicenties

©PXimport

15. En … Actie!

Wil je ook dat er alarm geslagen wordt wanneer de bewegingsdetectie een verandering waarneemt, dan moet je die actie apart configureren. Dit kan opnieuw zowel op de ip-camera als op de nas. Hier loopt de werkwijze per nas wel erg uiteen, net als het aantal opties. QNAP maakt om het overzichtelijk te houden onderscheid tussen een Traditionele stand met de belangrijkste opties en een Geavanceerde stand met alle opties. Bij de laatste kun je behalve de bekende bewegingsdetectie ook alarm laten slaan als de nas de verbinding met de camera kwijt is of het opnemen mislukt.

©PXimport

De nas bewaakt je thuisnetwerk

16. Het thuisnetwerk bewaken

Behalve huis en haard bewaken kan een nas ook prima het thuisnetwerk in de gaten houden. Daar is het apparaat zelfs bij uitstek geschikt voor, het beschikt over voldoende geheugen en processorkracht en staat als een van de weinige apparaten ook nog eens bijna altijd aan. Een goede app om hiervoor te gebruiken is Domotz. Een verwarrende naam, want met domotica heeft het maar heel weinig te doen behalve dat het ZigBee-apparatuur kan monitoren en binnenkort ook Z-Wave. Domotz is niet gratis; na de 30 dagen proefperiode betaal je 36 euro per jaar voor het bewaken van een oneindig aantal netwerkapparaten in je netwerk. Installeer Domotz vanuit de app-store op de nas. Log daarna in en maak een account. Kies Start Free Trial als je eerst 30 dagen de toepassing wilt gebruiken.

©PXimport

17. Netwerk scannen

Ingelogd wil Domotz een aantal zaken weten zoals de naam van je netwerk, de locatie en of het een Home of Office netwerk betreft. Klik daarna op Activate your agent. Domotz start daarna een scan en inventariseert de apparaten in het thuisnetwerk. Klik op Done als de scan is afgerond. Domotz laat je nu een overzicht zien van de gevonden apparaten. Je kunt op elk apparaat doorklikken en aanvullende gegevens opgeven. Vul bij Name een logische naam in voor het apparaat, bij Location de ruimte in huis, en bij Zone de verdieping in huis. Ook kun je per apparaat aangeven hoe belangrijk deze is. De standaardinstelling is Indifferent voor apparaten met geen of minder belang. Kies bij apparaten die extra aandacht verdienen voor Important. De overige informatie wordt door Domotz automatisch verzameld en zal zich na enkele dagen steeds verder vullen. Elke verandering in de status van een apparaat wordt bijgehouden en is later terug te zien in Timeschanges en onder History.

©PXimport

18. Apparaten bewaken

Behalve dat Domotz alle veranderingen monitort, kun je ook een alert ontvangen van een wijziging van de status van een apparaat. Bijvoorbeeld als een apparaat aangaat of juist uit, of wanneer het de verbinding verliest. Hiervoor ga je naar Alerts. Er is een standaard profiel voor alle apparaten, dit kun je wijzigen via StandardAlerts. Wil je per apparaat beslissen, kies dan Custom& Service Alerts. Vink de opties aan, wil je de meldingen ontvangen op je smartphone of tablet kies dan voor Mobile, wil je liever een bericht per e-mail kies dan Email.

©PXimport

19. Meldingen ontvangen

Om de melding op je smartphone of tablet te ontvangen installeer je via de Apple App Store of Google Play Store de Domotz-app en logt daar in met dezelfde gebruikersnaam. Daarna is de app verbonden met de Domotz-webservice en kun je ook altijd live naar je netwerk kijken. Domotz scant alle apparaten ook op beschikbare diensten zoals SSH, Telnet en het Extern Bureaublad van Windows. Per apparaat vind je de beschikbare opties onder Connect. Via Connect in de rechterkantlijn van de Domotz-webinterface kun je vervolgens zo’n service gebruiken. Domotz biedt nog veel meer functionaliteit en is toch erg eenvoudig te gebruiken. Via de koppeling op de nas kun je altijd de Domotz-applicatie weer starten en ook aanvullende netwerkgegevens verzamelen, via RouteAnalysis de routering naar belangrijke webdiensten controleren, en via SpeedTest de snelheid van de internetverbinding checken.

Met de huidige energieprijzen letten we allemaal extra op ons stroomverbruik. Zuinig aandoen klinkt logisch, maar is best lastig als je niet weet waar de echte energieslurpers zitten. Soms zitten de kosten in een onverwachte hoek. We zetten vijf apparaten op een rij die meer stroom verbruiken dan je waarschijnlijk denkt.

Altijd doen: energielabel checken of instellingen aanpassen

Als je iets in huis moet vervangen, kijk in de winkel dan altijd eerst naar het energielabel. Dat geeft een duidelijk beeld van het stroomverbruik. Blijf je liever nog even bij je huidige toestel, dan helpt het om zuiniger met de instellingen om te gaan. Denk aan het aanpassen van de standby-stand of het apparaat alleen gebruiken op momenten waarop de stroomprijs lager ligt. Dat levert al snel tientallen euro's voordeel op.

©EPREL

1. Kokendwaterkraan: 133 euro per jaar

Meteen kokend water uit de kraan: wie eenmaal een Quooker heeft, wil niet meer zonder. Maar realiseer je wel dat zo'n kraan het water doorlopend op temperatuur moet houden. En dat zie je terug op je energierekening. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo'n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld 0,26 euro per kWh betaalt, dan kost de kraan je 133 euro per jaar. Je moet dus zelf de afweging maken of je het extra comfort vindt opwegen tegen de extra kosten.

2. Wifi-versterker: 23 euro per jaar

Overal goede wifi in huis: we kunnen niet meer zonder. Zeker wanneer je veel thuis werkt, graag streamt of kids hebt die niet achter hun gameconsole zijn weg te slaan, is een must. Grote kans dus dat je een of meerdere wifi-versterkers of repeaters gebruikt. Omdat die 24/7 hun werk doen, kost dat meer dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 23 euro per repeater.

3. Televisie: afhankelijk van grootte en schermresolutie

Niet verrassend: het stroomverbruik van een televisie is afhankelijk van het formaat van het scherm. Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is. Bij televisies wordt daarom ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Doordat er hier zo veel variabelen een rol spelen, kunnen we geen richtbedrag berekenen. Met deze gegevens en de uitleg over verbruik uitrekenen in het kader hierboven kun je dit het beste zelf doen.
Lees ook: Dit zijn de 11 best geteste televisies van 2025

4. Extra koelkast - tussen de 30 en 36 euro

Wanneer ze een nieuwe koelkast kopen, zetten veel mensen hun oude koelkast in de schuur of garage. Handig, maar houd er rekening mee dat oude koelkasten wel een stuk minder zuinig zijn dan nieuwe. Stel dat je een simpele, eendeurs oude koelkast als extra koelruimte gaat gebruiken. Grote kans dat zo'n koelkast dan energielabel D, E of zelfs F heeft. Daarvan is het gemiddelde jaarverbruik respectievelijk 113, 130 en 139 kWh. Dat kost je op jaarbasis al snel tussen de 30 en 36 euro op jaarbasis extra.

Het kan dus slimmer zijn om in plaats daarvan één grotere koelkast in de keuken neer te zetten. Neem een energiezuinig model als de Samsung RB38C607AB1: die heeft een koelinhoud van 273 liter en een vriesinhoud van 114. Verbruik op jaarbasis? 108 kWh, dus ongeveer 28 euro. Dat is dus lager dan die simpele, oude eendeurs koelkasten die we hierboven hebben aangehaald!

Weet je niet zeker of je aan één koelkast genoeg hebt? Veel mensen leggen uit gewoonte alles in de koelkast, maar dat is zonde van de ruimte én de energie. Sommige producten horen er zelfs liever niet in: tomaten, komkommers, avocado's en aubergines verliezen door de kou hun smaak. Daarnaast zijn harde groenten zoals pompoen, knolselderij en winterpeen op een koele plek in huis wekenlang houdbaar zonder koeling. En waarom zou je zes flessen frisdrank tegelijk koelen? Er pas een nieuwe fles in zetten wanneer de oude bijna leeg is werkt net zo goed.

Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan wanneer je hem echt nodig hebt, bijvoorbeeld wanneer je je hele familie hebt uitgenodigd voor het kerstdiner of wanneer je je verjaardag viert.

5. Consoles en gaming-pc's - tussen de 45 en 365 euro

Ben je een fervent gamer of heb je kinderen die dat zijn? Afhankelijk van het apparaat waarmee er gegamed wordt, kunnen de kosten flink oplopen. Gebeurt dat op een Xbox of PlayStation, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 45 euro.

Maar pas écht in de papieren loopt het met een game-pc: het verbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. Je hebt het dan, bij een tarief van 0,26 euro/kWh, over zo'n 365 euro. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Wil je echt besparen, dan is een gameconsole dus de betere keuze. En door hem echt uit te zetten in plaats van op stand-by wanneer je hem niet gebruikt, ben je nog voordeliger uit.

Een nieuwe laptop koop je niet zomaar. Het aanbod is groot, de verschillen in prijs en prestaties nog groter. Processors, opslag, schermtechniek en aansluitingen veranderen steeds, waardoor kiezen lastig blijft. De beste laptop is die past bij wat jij ermee doet: werk, studie, streamen of zwaardere taken als gamen of videobewerking. In deze koopgids lees je waar je anno 2025 (en ook al een beetje anno 2026) op let en hoe je binnen jouw budget een laptop vindt die lang meegaat.

Wanneer je een nieuwe laptop wilt kopen, dan is er aan keuze geen gebrek. Je moet dus goed weten waar je naar op zoek bent en dat begint bij je doel: wat ga je met de laptop doen en waar gebruik je hem? Bij een laptop die voor je werk of studie veel onderweg gebruikt wordt, zijn het gewicht en de accuduur bijvoorbeeld belangrijke aandachtspunten. Gebruik je een laptop voornamelijk thuis zonder extra randapparatuur, dan is een groter scherm fijner en maakt het gewicht weer minder uit. Belangrijk is dat je een realistisch budget bepaalt dat rekening houdt met je wensen. We raden je sowieso aan om minimaal 700 euro uit te trekken: vanaf dat prijsniveau krijg je zonder al te veel concessies een bruikbare 16 GB RAM en 512 GB-ssd. Wil je serieus aan de slag met fotobewerking of een heel goede bouwkwaliteit, mik dan op 900 tot 1200 euro zodat bijvoorbeeld een beter scherm tot de mogelijkheden behoort. Wil je serieus gamen of zware 4K-video's bewerken? Reken dan op minimaal 1200 euro voor een laptop met losse gpu en extra koeling. Ligt je budget lager, overweeg dan refurbished zakelijke modellen of een Chromebook als je vooral online werkt.

Snelle checklist

✅Bepaal waarvoor je de laptop vooral gebruikt (werk, studie, gamen, reizen)
✅Kijk naar formaat en gewicht als je vaak onderweg bent
✅Let op accuduur en schermhelderheid bij gebruik buiten
✅Ga voor minimaal 16 GB RAM en 512 GB ssd-opslag
✅Controleer aansluitingen (usb-c met laden en video, HDMI 2.0 of hoger)
✅Vergelijk toetsenbordcomfort en bouwkwaliteit
✅Controleer of onderdelen later uitbreidbaar zijn (RAM, ssd)

Schermformaat

Het beeldscherm bepaalt voor een belangrijk gedeelte het formaat van een laptop. Wanneer je een laptop veelvuldig buitenshuis wilt gebruiken, raden we je een 13- of 14inch-scherm aan. Een 14inch-laptop is wat ons betreft de ideale combinatie tussen een scherm waarop je comfortabel kunt werken en de draagbaarheid onderweg. We gaan er daarbij wel vanuit dat een laptop thuis of op je werkplek voornamelijk met een los beeldscherm gebruikt wordt als je echt langdurig werkt. Gebruik je geen los scherm en neem je je laptop nooit mee, dan is een wat groter 15- of 16inch-scherm wel fijn. Gebruik je een laptop vooral buitenshuis? Let dan op de schermhelderheid: voor gebruik in lastige lichtomstandigheden is minimaal 400 nits aan te raden. Daarnaast zijn matte schermen minder gevoelig voor storende reflecties, terwijl glanzende schermen vaak een levendiger beeld geven maar sneller spiegelen in fel licht.

Een Full-HD-scherm is ook op goedkope laptops tegenwoordig gelukkig de standaard en op een 14inch-scherm heb je hiermee een scherp plaatje. Op een 14inch-laptop is de meerwaarde van een 4K-scherm beperkt, al kan een scherm met wat hogere resolutie als 2880 x 1620 of 2560 x 1600 pixels wel prettig zijn. Voor grotere laptops geldt dat nog sterker. We zien dat de markt steeds meer verschuift van 16:9- naar 16:10-schermen. In plaats van een resolutie van 1920 x 1080 pixels heb je dan een scherm met 1920 x 1200 pixels. Die extra verticale ruimte maakt spreadsheets en websites zichtbaar prettiger zonder dat de behuizing significant groter wordt.

©Dell | Shaun Lucas

Beeldkwaliteit

Naast dat je ook op goedkopere laptops tegenwoordig een bruikbare resolutie krijgt, is ook een IPS-scherm steeds meer standaard geworden. Hierdoor is de beeldkwaliteit over het algemeen beter dan een aantal jaar geleden, toen er vooral TN-schermen op goedkopere laptops gebruikt werden. Uiteraard zijn er nog wel verschillen tussen goedkopere en duurdere IPS-panelen, maar de kwaliteit van een goedkoop IPS-paneel is doorgaans een stuk beter dan die van een goedkoop TN-paneel. Duurdere IPS-panelen hebben een betere kleurweergave omdat ze een groter gedeelte van het kleurspectrum kunnen weergeven. Goedkope panelen kunnen vaak niet alle kleuren goed weergeven, waardoor ze niet heel geschikt zijn voor serieuze fotobewerking. Daarnaast is oled sterk in opmars en bij laptops vanaf 800 euro is er genoeg keuze als je op zoek bent naar een oledscherm. Oled heeft als voordeel dat het contrast veel hoger is dan bij IPS-schermen, omdat de individuele pixels uitgeschakeld of gedimd kunnen worden. Ook is de kleurweergave over het algemeen goed, waardoor een oledscherm er al snel indrukwekkend uitziet. Een nadeel kan zijn dat oledschermen op laptops doorgaans PWM (pulse-width modulation) gebruiken om de helderheid te regelen en niet iedereen dat comfortabel vindt. Een andere schermtechniek die in opkomst is, is het mini-ledscherm. Dit is een IPS-scherm waarvan de achtergrondverlichting bestaat uit mini-leds die in zones aangestuurd kunnen worden. Hierdoor is het contrast veel beter dan bij traditionele achtergrondverlichting, waardoor de eigenschappen van een oledscherm benaderd worden.

©ASUS

©HP

RAM en opslag

Windows 11 heeft genoeg aan 8 GB RAM, maar dat is een hoeveelheid werkgeheugen die we in 2025 afraden. Software stelt steeds meer eisen en het is wel zo prettig als je tijdens het werken meerdere vensters en programma's naast elkaar kunt gebruiken. Kies dus voor minimaal 16 GB RAM. Op een krachtige laptop voor videobewerking of een krachtige gamelaptop raden we je 32 GB RAM aan. Kies ook als je weinig eisen hebt minimaal een ssd met een capaciteit van 512 GB. Een kleinere ssd wordt namelijk wel heel krap als je wat programma's op je laptop installeert. Wil je gamen? Dan is een ssd van 1 TB wat ons betreft het minimum. Moderne spellen vereisen vaak ergens tussen de 40 en 100 GB opslagruimte. Het is toch wel prettig om een paar spellen tegelijkertijd te kunnen installeren, zeker omdat het downloaden en installeren door de grote omvang ook steeds meer tijd in beslag neemt. Let erop dat het bij veel laptops niet mogelijk is om het werkgeheugen later uit te breiden of te vervangen. Bij gamelaptops of krachtigere workstations kan dat doorgaans nog wel. De opslag is bij veel laptops wel te vervangen omdat er meestal gebruik wordt gemaakt van een M.2-NVMe-ssd. Sommige laptops hebben een tweede M.2-slot.

©Adnan Ahmad Ali - stock.adobe.com

Toetsenbord

Het toetsenbord is een van de belangrijkste onderdelen van een laptop en bepaalt in grote mate hoe fijn je kunt werken. In de praktijk zijn er grote verschillen tussen het tikcomfort van laptops. Sommige toetsenborden geven een duidelijke feedback als je een toets indrukt, terwijl andere toetsenborden geen duidelijk drukpunt hebben. Op heel dunne laptops hebben de toetsen soms minder travel, wat zorgt voor een minder comfortabele tikervaring. Op goedkope laptops zit er soms speling in het toetsenbord, wat vervelend is als je langere stukken wilt tikken. Soms vind je in reviews informatie over het tikcomfort, maar in het echt uitproberen heeft wel onze voorkeur. Werk je veel met getallen, dan is een numeriek veld waarschijnlijk onmisbaar en moet je in de praktijk kijken naar laptops met minimaal een 15inch-scherm.

Een verlicht toetsenbord lijkt misschien een onbeduidend detail, maar is in de praktijk een heel fijne toevoeging. Laptops gebruik je immers vaak ook onderweg, waarbij de verlichting niet altijd zo goed is als op je werkplek thuis. Dan is het toch wel fijn als je kunt zien op welke toetsen je drukt als je naar je toetsenbord kijkt.

©Hairem - stock.adobe.com

Aansluitingen

Uiteraard is het belangrijk dat je laptop alle aansluitingen heeft die je nodig hebt, waarbij je extra moet letten op de mogelijkheden van de usb-c-poorten. Een laptop zonder usb-c-poort die ook geschikt is voor laden en het aansluiten van een beeldscherm zouden we zelf niet meer kopen. Als een laptop thunderbolt 4 of 5 ondersteunt, dan weet je zeker dat je een usb-c-poort met alle mogelijkheden krijgt, met ondersteuning voor heel hoge overdrachtssnelheden van 40 of zelfs 80 Gbit/s (thunderbolt 5). In combinatie met een geschikt thunderbolt-dockingstation ondersteunt een thunderbolt-poort twee 4K-schermen; op usb-c-dockingstations zonder thunderbolt kan dit beperkt zijn tot één scherm. Usb 4 is gebaseerd op thunderbolt en kan theoretisch ook een snelheid tot 40 Gbit/s ondersteunen, maar de eisen zijn minder streng, waardoor de maximale snelheid vaak 20 Gbit/s is. Daarnaast is het mogelijk dat de beelduitvoer beperkt is tot één 4K-scherm. In de praktijk zijn alle usb-c-aansluitingen met ondersteuning voor usb 4 geschikt voor laden en video. Tot slot zijn er ook usb-c-poorten die gebruikmaken van usb 3.2 en een maximale overdrachtssnelheid van 5 of 10 Gbit/s bieden en maximaal één 4K-scherm ondersteunen. De meeste laptops met een usb-c-poort op basis van usb 3.2 ondersteunen laden en video, maar dat is niet altijd zo. Gebruik je HDMI voor het aansluiten van een scherm, controleer dan of dat HDMI 2.0 of nieuwer is, zodat je een 4K-scherm op 60 Hz kunt gebruiken. Een of twee usb-a-poorten, een kaartlezer en een 3,5mm-headsetaansluiting zijn in de praktijk ook erg handig.

©HP

Veel processorkeuze

Elk jaar komen er nieuwe laptop-cpu's uit, terwijl ook oudere generaties in de schappen blijven, waardoor vergelijken snel onoverzichtelijk wordt en het lastig is om een bepaalde processor aan te raden. In grote lijnen gebruikt Intel tegenwoordig Core 3/5/7 voor mainstream en Core Ultra 5/7/9 voor de premiumklasse. De belangrijkste vernieuwingen zitten in de Core Ultra 200V-reeks (Lunar Lake), bedoeld voor dunne en zuinige laptops. Deze processors combineren een moderne geïntegreerde gpu met een npu voor on-device AI en voldoen aan Microsofts eisen voor een Copilot+-pc, waarmee je extra functies in Windows krijgt. Voor normale energiezuinige laptops heeft Intel de Core Ultra 200U-reeks, terwijl de 200H/HX voor krachtige laptops bedoeld is. Deze doorgaans snellere processors op basis van de Arrow Lake-architectuur zijn echter niet voorzien van een npu die voldoet aan de eisen voor een Copilot+-pc. Let er daarnaast op dat er ook Core 200-processors zonder Ultra zijn: die zijn bedoeld voor iets goedkopere mainstreamlaptops en gebruiken een oudere architectuur, vergelijkbaar met Intels eerdere 13e en 14e generatie Core-processors (Raptor Lake). Op zich is dat niet heel erg, ook de oudere generaties Core-processors zijn prima chips.

AMD volgt grofweg eenzelfde logica als Intel en verkoopt processors als Ryzen 3, 5, 7 en 9. AMD heeft wel de generatieaanduiding veranderd, want waar er eerst reeksen waren als 5000, 7000 en 8000, vallen de nieuwste processors in de 9000-, 200- en 300 AI-reeks. De Ryzen 200-reeks is een refresh op basis van Zen 4 die inzet op prijs en efficiëntie en, net als de oudere chips in de 7000- en 8000-reeks, geen npu heeft die krachtig genoeg is om te voldoen aan de eisen van een Copilot+-pc. Geschikte chips vind je bij AMD in de Ryzen AI 300-reeks met nieuwe Zen 5-cores en snellere geïntegreerde graphics. De 9000-reeks is eveneens op Zen 5 gebaseerd en omvat krachtige processors die bedoeld zijn voor bijvoorbeeld gamelaptops. Deze chips hebben een relatief langzame geïntegreerde gpu, want ze worden gecombineerd met een losse gpu.

©Intel

Prestatieverschillen

Net als bij Intel gebruikte AMD op oudere processors de letter H voor chips met een hoger energieverbruik en de letter U voor energiezuinige processors. Bij de nieuwe Ryzen 300 AI- en Ryzen 200-reeks staan geen letters meer in het typenummer. In de specificaties vind je wel een standaardenergieverbruik. Het energieverbruik zegt wel iets over prestaties, maar kan door fabrikanten vaak ook lager ingesteld worden. De koeling en fabrieksinstellingen per laptop bepalen in de praktijk veel van het werkelijke prestatieniveau. Omdat moderne chips vaak verschillende soorten kernen combineren (prestatie- en efficiëntiekernen), zegt ook een simpele eis als 'minstens zoveel cores' weinig. Als vuistregel zit je voor de meeste gebruikers veilig met Core (Ultra) 5 of Ryzen (AI) 5 of hoger. Eind 2025 komt Intel met een nieuwe processorreeks op basis van de Panther Lake-architectuur die vermoedelijk als Core Ultra 300 op de markt komt. Laptops op basis van die processors worden begin 2026 verwacht.

©AMD

ARM-processors

Toen de Microsoft Windows 11 Copilot+-pc's in 2024 geïntroduceerd werden, was dat in combinatie met een Qualcomm Snapdragon X Plus of Elite-processor die gebruikmaken van de ARM-architectuur. Een architectuur die Apple sinds 2020 met de introductie van de M1 gebruikt voor Macbooks. We vroegen ons een jaar geleden dan ook af of dit wellicht het einde van x86 in de Windows-laptop inluidde. Een jaar later moeten we concluderen dat dat nog niet het geval is. Er is namelijk niet zo heel gek veel gebeurd. Qualcomm heeft sindsdien goedkopere varianten van de Snapdragon X-processor met 8 cores geïntroduceerd, maar er zijn nog geen ARM-processors van andere fabrikanten. Nvidia en Mediatek zouden bezig zijn met een ARM-processor voor Windows, maar die lijkt te zijn uitgesteld naar 2026. De introductie van goedkopere varianten betekent wel dat ARM-laptops er nu vanaf zo'n 700 euro zijn. Als je op zoek bent naar een laptop voor kantoorwerkzaamheden, kunnen die interessant zijn als je zeker weet dat je niet tegen beperkingen aanloopt op het gebied van softwarecompatibiliteit. Want hoewel de meeste software werkt op de ARM-architectuur en de ondersteuning steeds beter wordt, zou het kunnen dat dit niet voor al jouw software geldt. Op de website windowsonarm.org vind je voor veel software informatie of deze werkt op een Windows-laptop voorzien van ARM-processor. Laptops voorzien van een Snapdragon X hebben over het algemeen een lange accuduur.

©Qualcomm

Lees ook: Productiever en creatiever: dit kan Copilot voor jou betekenen

Wat is je budget en wat kun je voor dat bedrag verwachten?

Gamelaptop

Iedere laptopprocessor is voorzien van een geïntegreerde gpu en voor dagelijks gebruik voldoen die ruimschoots. Sommige geïntegreerde gpu's zijn zelfs snel genoeg voor (licht) gamen. De gpu's in processors in Intels Core Ultra 200V-processors en AMD's Ryzen AI 300-processors zijn voor geïntegreerde gpu's best indrukwekkend. E-sportstitels en wat oudere spellen kun je bijvoorbeeld spelen op Full HD als je de kwaliteitsinstellingen bescheiden houdt. De geïntegreerde gpu's die je in andere processors vindt, zijn een stuk zwakker en niet heel geschikt voor gamen. Waar je op de desktop de keuze hebt uit videokaarten van Nvidia, AMD en Intel, ligt dat voor een laptop anders en biedt alleen Nvidia geschikte gpu's aan.

Wil je gamen in Full HD, dan heb je aan een laptop voorzien van een RTX 4060 of RTX 5050 genoeg. Wil je wat comfortabeler op Full HD of zelfs in 1440p spelen, dan zijn de RTX 4070, RTX 5060 of RTX 5070 goede kandidaten. Dit zijn helaas wel allemaal gpu's met 8 GB VRAM, een hoeveelheid die we je op een desktop-pc zouden afraden omdat spellen steeds vaker VRAM vereisen om lekker te draaien. Helaas hebben de meeste mobiele gpu's minder geheugen dan hun desktoptegenhangers. Laptops met een RTX 4050 of de oudere, nog wel verkrijgbare, RTX 3060, 3050 Ti en 3050 raden we wel af. Die gpu's zijn voorzien van 6 of zelfs 4 GB VRAM en dat is zelfs met lagere kwaliteitsinstellingen erg krap. Wil je comfortabel in spelen, dan zijn minimaal een RTX 4080 of RTX 5070 Ti dankzij de ruimere hoeveelheid 12 GB VRAM goede kandidaten.

Probeer bij gamelaptops altijd reviews te vergelijken als je meerdere modellen op het oog hebt. Want waar de prestaties van grafische kaarten op de desktop nauwelijks van elkaar verschillen, is dat bij mobiele gpu's anders. Fabrikanten kunnen op basis van de koeloplossing in de laptop het vermogen van een gpu aanpassen, waardoor een laptop met een RTX 4070 toch beter kan presteren dan een RTX 4080.

©Nvidia

Chromebook

Gebruik je een laptop vooral voor browsen en andere online-toepassingen, dan kan een Chromebook interessant zijn. Chrome OS is een relatief licht besturingssysteem, waardoor een Chromebook doorgaans goedkoper is dan een Windows-laptop. Wel is Chrome OS inmiddels meer dan alleen een browser; zo kun je tegenwoordig ook Android-apps installeren en is het ook mogelijk om Linux-applicaties te gebruiken. Hierdoor is het prettig als een Chromebook wat snellere hardware heeft. Zo is ook onder Chrome OS 8 GB RAM prettig, zodat je genoeg tabbladen en applicaties tegelijkertijd kunt gebruiken zonder tegen grenzen aan te lopen. Daarom is er naast de normale Chromebook tegenwoordig ook de Chromebook Plus. Google stelt strengere hardware-eisen aan een Chromebook Plus, waardoor deze varianten sneller zijn en softwarematig wat meer mogelijkheden, zoals ingebouwde Gemini, bieden. Ook is een Chromebook Plus net wat handiger offline te gebruiken, omdat je bestanden automatisch voor offline bewerken beschikbaar zijn. Bij een normale Chromebook moet je dat per bestand van tevoren aangeven. Een Chromebook Plus heb je vanaf zo'n 400 euro en dan krijg je sowieso een Full HD IPS-scherm, minimaal 8 GB RAM en minimaal 128 GB opslag. We raden je, gezien deze relatief lage prijs, aan om eerst naar de Plus-modellen te kijken als je een Chromebook zoekt. Normale Chromebooks zijn nog goedkoper en heb je al voor zo'n 300 euro. Dan krijg je doorgaans wel een laptop met slechts 4 GB RAM, weinig opslag of juist heel trage eMMC-opslag en een relatief trage processor.

Omdat Chromebooks ook gebruik kunnen maken van Android-apps, is een aanraakscherm met opklapbaar scharnier in de praktijk een fijne toevoeging. Veel Android-apps werken immers prettiger als je ze op een tablet kunt gebruiken.

©Acer

Apple MacBook Air

Het assortiment laptops van Apple is behoorlijk overzichtelijk en bestaat uit de MacBook Air en MacBook Pro, die beide in twee schermformaten leverbaar zijn. Met de huidige MacBook Air, die verkrijgbaar is in een 13- of 15-inchvariant, haal je een laptop in huis waarmee je vrijwel alle werkzaamheden kunt uitvoeren. De normale M4-processor heeft 10 cores en is een relatief vlotte laptopprocessor. Indrukwekkend is dat er ondanks die krachtige processor toch geen actieve koeling noodzakelijk is, waardoor de MacBook Air altijd heerlijk stil zijn werk doet. Een minpuntje van de MacBook Air is dat de instapmodellen voorzien zijn van 256 GB opslag en dat is, afhankelijk van je gebruiksdoel, wellicht te weinig. Upgraden kan alleen bij aanschaf; het is onmogelijk om de ssd op een moderne MacBook later te vervangen. Iedere MacBook is tegenwoordig wel van minimaal 16 GB RAM voorzien en dat werkt in de praktijk gewoon prettig en hoef je dus niet per se te upgraden, iets dat overigens ook alleen bij aanschaf kan. Voor consumenten is de MacBook Air wat ons betreft de laptop waar we naar zouden kijken. De duurdere MacBook Pro heeft wel een wat beter scherm met mini-ledverlichting en kan met veel krachtigere processors geconfigureerd worden en kan, doordat er wel actieve koeling is, de prestaties langduriger volhouden.

©Apple

De 10 bekendste laptopmerken in Nederland

HP (Hewlett-Packard) heeft een groot en veelzijdig aanbod. Van instapmodellen voor school en thuis tot de snellere Envy- en Omen-laptops, waarmee je ook zwaardere taken aankunt.

Apple richt zich op gebruikers die een stil en krachtig systeem willen dat jaren meegaat. De MacBook Air en Pro met M-chips draaien soepel, hebben een sterke accuduur en passen goed binnen het Apple-ecosysteem.

Lenovo valt op door zijn degelijke bouw en scherpe prijzen. De IdeaPad en Yoga zijn populaire keuzes voor dagelijks gebruik. De 2-in-1-modellen bieden extra flexibiliteit, handig als je het scherm ook als tablet wilt gebruiken.

ASUS combineert prestaties met vernieuwing. De ROG- en TUF-modellen spreken gamers aan, terwijl de ZenBook-serie bekendstaat om het slanke ontwerp en de OLED-schermen.

Acer is sterk in laptops die veel waar bieden voor hun geld. De Swift- en Aspire-series zijn betaalbaar, snel genoeg voor alledaags gebruik en breed verkrijgbaar.

Dell levert met de XPS-lijn hoogwaardige Windows-laptops voor wie kwaliteit en afwerking belangrijk vindt. Ook de Inspiron-serie blijft populair onder thuisgebruikers.

Microsoft richt zich met de Surface-lijn op lichtgewicht laptops en tablets met een goed scherm en nauwkeurige stylus-ondersteuning.

MSI spreekt vooral gamers en videomakers aan. De laptops hebben krachtige hardware, goede koeling en een uitgesproken uiterlijk.

Huawei groeit snel met de MateBook-serie. De laptops zijn dun, licht en netjes afgewerkt, met een helder scherm en scherpe prijs.

Samsung richt zich met de Galaxy Book-lijn op gebruikers die al andere Samsung-apparaten hebben. Laptops en smartphones werken daarin soepel samen.

De beste laptop ...

...is de laptop die het best bij jou past. Bedenk dus vooraf goed wat je wilt en nodig hebt. Kijk niet alleen naar de prijs, maar ook naar bouwkwaliteit, accuduur en uitbreidbaarheid. De techniek verandert snel, maar door nu slim te kiezen, zorg je dat je ook over drie of vier jaar nog prettig met je laptop werkt. Of je nu kiest voor Windows, macOS of ChromeOS: een model dat past bij wat je dagelijks doet, daar heb je uiteindelijk het meest aan!