Apple CEO Steve Jobs heeft woensdagavond de iPad 2 officieel gepresenteerd. De voor de introductie al veel besproken tablet kent weinig echte verrassingen, maar had toch nog wat aardigheidjes in petto. Niet iedereen is direct enthousiast.

De nieuwe iPad heet officieel iPad 2, heeft een nieuwe snelle dualcore A5 processor, een tweetal camera's, is dunner en weegt een stuk minder dan de originele iPad. De tablet gaat hetzelfde kosten en komt zowel in een Wifi-only als 3G-versie beschikbaar. In de VS is de iPad vanaf 11 maart te koop, Nederland volgt op vrijdag 25 maart.

Lees ook:

iPad 2 vs. Android 3

10 Zinloze accessoires voor iPhone en iPad

9 Typische iPad-problemen

11 Alternatieve gebruiksdoelen van een iPad

Processor

De nieuwe processor van Apple is een stuk sneller dan de 1GHz A4-chip van de iPad 1 en iPhone 4. Niet alleen gaat het om een dualcore variant, ook zijn de grafische capaciteiten flink opgekrikt, waardoor de ARM-chip in grafische software en games volgens Jobs tot 9 keer beter kan presteren. Ondanks die verbeterde prestaties zal de accu tot 10 uur lang mee kunnen gaan, waarmee de batterijduur ten opzichte van het eerdere model onveranderd blijft.

Design

De iPad 2 is 33 procent dunner dan zijn voorganger en meet nu slechts 8,8 mm dikte. De Wifi-versie weegt 601 gram, terwijl de 3G-versie waarschijnlijk iets zwaarder zal zijn. Enigszins teleurstellend is het gegeven dat het scherm gelijk is gebleven. Het is geen Retina-display zoals bij de iPhone 4 geworden, maar hetzelfde scherm als bij de iPad 1 met een resolutie van 1024 bij 768 pixels. De iPad 2 heeft iets rondere zijkanten en is naast het zwart ook in het wit verkrijgbaar.

Verder is er slecht nieuws voor accessoirefabrikanten, want Apple komt met een nieuwe eigen case: de Smart Cover. De hoes zet de iPad automatisch in slaapstand als je hem sluit en maakt 'm weer wakker zodra de hoes opengaat. De cover heeft magneetjes in de klep waardoor het sneller om de iPad is te bevestigen.

Aansluitmogelijkheden

Nog steeds heeft de iPad geen usb-connector. Ook een HDMI-aansluiting ontbreekt, maar daarvoor biedt Apple wel een apart verkrijgbare dongle (van 39 dollar), waarmee je de tablet op een 1080p-televisie aan kunt sluiten. Naast de dock-aansluiting onderop vinden we ook bovenop een stereo-jack voor een koptelefoon terug.

iOS 4.3 en software

Direct bij introductie zal de iPad geleverd worden met iOS 4.3. Dit bijgewerkte besturingssysteem biedt een snellere versie van de Safari-browser en verbindt zich automatisch met Apple TV's en Airplay-apparaten. Eindelijk laat iOS in versie 4.3 de mute-knop zich configureren als rotatie-slot, waarmee je de iPad op horizontale of verticale stand kunt vergrendelen.

Echt nieuw is dat je met de iPad 2 eindelijk kunt videobellen. Net als op de iPhone 4 is FaceTime in het tablet-OS geïntegreerd, waardoor je zowel met de camera aan de achterkant als de voorkant met andere FaceTime-gebruikers in woord en beeld kunt communiceren. Prettig is dat standaard 3G-tethering aanwezig zal zijn, waardoor je een Apple iPhone of iPad als draadloze hotspot kunt gebruiken.

Steve Jobs vertelde verder dat de populaire Mac-apps iMovie en Garageband binnenkort voor een scherpe prijs binnen iOS 4.3 beschikbaar zullen komen. De PhotoBooth-app die we kennen uit OS X zal standaard op de iPad 2 geïnstalleerd staan.

Ook brengt iOS 4.3 nieuwe opties voor Air Play, Apple's techniek voor het via Wifi streamen van muziek en video in iTunes en op iOS-apparaten. Met de nieuwe iOS-versie kunnen meer apps uit de App Store audio en video te delen. Tot op heden was AirPlay voorbehouden aan Apple's eigen iTunes-app en de YouTube-app op iOS.

Steve Jobs

Dat Steve Jobs de presentatie zelf deed mocht een verrassing heten. De CEO is officieel met ziekteverlof en geruchten over een terminale conditie deden afgelopen weken hardnekkig de ronde. Ondanks dat Jobs zichtbaar niet in optimale conditie verkeerde, kraakte hij de concurrentie op tabletgebied meermaals af. "Toen we zeiden dat de iPad magisch was, lachten mensen ons uit. Maar het is magisch gebleken."

"Mensen vroegen zich af of de prijs wel zo 'ongelofelijk' was als ze zeiden, nou, vraag dat maar aan onze concurrenten." De adviesprijzen van de grootste rivalen van de iPad zijn tot nu toe telkens iets duurder geweest. Jobs betitelde de concurrenten als "copycats".

Jobs noemde de iPad meermaals een apparaat uit het 'post-pc-tijdperk'. "Onze concurrenten zien deze ontwikkeling als de volgende pc-markt. Dat is niet de juiste benadering. Dit zijn post-pc-apparaten, die makkelijker te gebruiken moeten zijn dan pc's."

Kritiek

Volgens critici stelt Apple met de iPad 2 enigszins teleur. Zij noemen de verbeteringen niet wereldschokkend en vinden het sowieso jammer dat er geen echte verrassingen te ontdekken waren.

"Apple heeft de lat niet veel hoger gelegd", zegt analist Jack Gold van J. Gold Associates. "Ik zie dit [apparaat] niet boven de competitie uitsteken, vooral niet boven Motorola's Xoom. Apple fans zullen deze laatste versie wel kopen of upgraden, maar ik verwacht niet dat deze verbeteringen mensen naar de winkel doen laten rennen om er één te kopen."

Ezra Gottheil van Technology Business Research beaamt het betoog van Gold. "Is het weer aantrekkelijk? Ja. Maar het was voorspelbaar. Het waren zaken die iedereen verwachtte, ook de concurrentie."

Ook Stephen Baker van onderzoeksbureau NPD Group loopt niet warm voor de verbeterde versie. "Het lijkt erop dat iedereen dit keer precies wist wat er komen ging. Het is allemaal voorspelbaar geweest. Jammer, want er zijn zoveel manieren geweest waarmee je zaken op een verrassende manier had kunnen veranderen."

Een van die verrassingen had volgens Baker een lagere prijs kunnen zijn. Ook de specificaties hadden volgens de analist een stuk scherper gekund. "De concurrentie komt binnen drie of vier maanden met hetzelfde", zegt hij. "We zijn op een punt aanbeland waarop de set aan functionaliteit voor iedere apparaat vergelijkbaar zal zijn, althans in deze ronde."

Toch denkt Baker dat Apple met de ervaringen van de iPad 1 een groot voordeel heeft ten opzichte van de concurrenten. "Ze brengen de eerste tablet van de tweede generatie uit. Ze hebben een jaar ervaring met tablets en weten al een jaar hoe ze zoiets moeten verkopen."

Volgens Baker is het grote verschil met concurrenten als Motorola, RIM en Samsung dat Apple over een ijzersterk besturingssysteem beschikt. "Apple laat vandaag zien dat hardware misschien niet zo belangrijk is. Het grootste verschil met de rest is iOS versus de rest en de App Store versus de rest. Als Apple de gebruikservaring verder weet uit te bouwen, is het succes misschien niet afhankelijk van de hardware."

UPDATE:

Ondertussen lijkt de aankondiging van de nieuwe Apple-gadget voor veel iPad 1-bezitters reden om hun toestel via Marktplaats te verkopen. iPads van soms maar enkele dagen of weken oud, worden sinds gisteravond volop aangeboden. Als je even goed zoekt, blijkt het om enkele honderden tablets te gaan die nu op een nieuwe eigenaar wachten. Wil je wel een iPad, maar niet het allernieuwste model? Sla dan nu je slag.

Het is Black Friday Week bij Expert. In de winkels én online vind je hoge kortingen op televisies, laptops, wasmachines, drogers, e-readers en slimme apparaten. Dit is dus hét moment om toe te slaan. Hieronder zetten we zeven producten in de spotlight – en je ziet meteen welke korting je krijgt!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Expert

LG 55QNED86A6A 55-inch: 4K QNED EVO-televisie

De LG 55QNED86A6A combineert QNED EVO-technologie met een 55-inch 4K-scherm voor helder beeld en nauwkeurige kleuren. De α8 AI Processor 4K optimaliseert beeld en geluid automatisch, terwijl HDR10 en HLG zorgen voor een breed dynamisch bereik. Dankzij WebOS 25 schakel je snel tussen apps, en met vier HDMI 2.1-poorten sluit je moeiteloos consoles of streamingapparaten aan. Een complete smart-tv voor films, series en gaming.

💡LG 55QNED86A6A: van 849 euro voor 675 euro

Samsung WW11DG6B25LB: grote en zuinige wasmachine

De Samsung WW11DG6B25LB heeft een ruime trommel van 11 kilo en centrifugeert met 1400 toeren. EcoBubble wast grondig op lage temperatuur en Hygiënisch Stomen verwijdert bacteriën en allergenen. Met SuperSpeed is een volle trommel in 39 minuten schoon. Het AI Display leert welke programma's je het meest gebruikt en zet die vooraan. Bovendien is het met een energieklasse van A -10% ook nog eens een zuinige wasmachine.

💡Samsung WW11DG6B25LB: van 819 euro voor 566 euro

Beko BM3T3823W: energiezuinige warmtepompdroger

De Beko BM3T3823W is een energiezuinige warmtepompdroger met een capaciteit van 8 kilo. Dankzij EcoGentle blijven kleuren mooi, terwijl het AquaWave-systeem zorgt voor een zachte trommelbeweging die slijtage beperkt. De vijftien programma's bieden opties voor uiteenlopende stoffen, van katoen tot fijne was. Het overzichtelijke LED-display toont de resterende tijd en maakt elke instelling eenvoudig.

💡Beko BM3T3823W: van 519 euro voor 433 euro

Inventum VVW6008AB: vrijstaande vaatwasser

De Inventum VVW6008AB is een praktische vrijstaande vaatwasser met ruimte voor twaalf couverts. Met een hoogte van 85 centimeter past hij onder de meeste aanrechtbladen. De indeling is overzichtelijk en de bestekmand houdt messen, vorken en lepels bij elkaar zodat alles goed schoon wordt. Een nuchtere, stille vaatwasser die ontworpen is voor dagelijks gebruik.

💡Inventum VVW6008AB: van 379 euro voor 299 euro

Acer Aspire Go 15 (AG15-42P-R6QL): allround laptop

De Acer Aspire Go 15 combineert een slank ontwerp met sterke prestaties. De AMD Ryzen 7 5825U-processor en 16 GB RAM zorgen voor soepele multitasking, terwijl de 512 GB SSD voor snelle opstarttijden zorgt. Het 15,6-inch Full HD IPS-scherm levert scherpe beelden en AMD Radeon Graphics zorgt voor verbeterde grafische prestaties. Een lichte, veelzijdige laptop voor thuis, studie en onderweg.

💡Acer Aspire Go 15 (AG15-42P-R6QL): van 599 euro voor 499 euro

Eufy Video Doorbell E340 + Chime: slimme deurbel

De Eufy Video Doorbell E340 toont wie er voor je deur staat in scherpe 1080p- of 1536p-modus. Dankzij de draadloze installatie heb je geen bedrading nodig. Via de Eufy-app bekijk je livebeelden en meldingen op je smartphone. De meegeleverde Chime zorgt dat je het signaal ook zonder telefoon hoort. Een eenvoudige manier om je huis slimmer en veiliger te maken.

💡Eufy Video Doorbell E340 + Chime: van 199 euro voor 119 euro

Kobo Libra Colour (zwart): e-reader met kleurenscherm

De Kobo Libra Colour heeft een 7-inch E Ink Kaleido 3-scherm dat omslagen, illustraties en notities in kleur weergeeft. De e-reader is waterbestendig (IPX8) en biedt 32 GB opslag voor duizenden boeken. ComfortLight PRO vermindert automatisch blauw licht voor prettig lezen. Wie met de Kobo Stylus 2 werkt (optioneel), kan notities en markeringen in kleur maken. Ideaal voor lezen thuis en onderweg.

💡Kobo Libra Colour (zwart): van 239 euro voor 209 euro

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

9

Fantastisch

Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten

• Zeer goede piekhelderheid
• OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
• Goede kalibratie af fabrikant
• Goede bewegingsscherpte

• Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
• Geen ondersteuning voor DTS
• Hoge adviesprijs

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.