ID.nl logo
Windows 10 opschonen automatiseer je met Tron-script
© PXimport
Huis

Windows 10 opschonen automatiseer je met Tron-script

Windows heeft best wel wat onderhoud nodig. Optimaliseren en troubleshooten vergen flink wat moeite en tools, maar niet met Tron: een uitgebalanceerd batchscript dat het hele proces automatiseert, van analyse tot herstel. Windows 10 opschonen is ermee een fluitje van een cent.

Toegegeven, het was met de nodige scepsis dat we kennismaakten met Tron. Het leek ons de zoveelste universele redmiddel dat zogenaamd met één muisklik een compleet systeem kan herstellen en optimaliseren. Intussen hebben we onze mening bijgesteld en zijn we enthousiast geraakt over Tron. Vanwaar deze switch?

Om te beginnen is Tron geen zwarte doos waarvan je niet weet wat die met je systeem uitvreet. Tron is een gratis en adwarevrije collectie van tools en functies, aangestuurd vanuit enkele goed gestructureerde scripts. Deze tools zitten vaak al in Windows ingebouwd (zoals de opdrachtregelscommando’s wmi, dism, sfc, ipconfig en bcdedit) of zijn externe tools die bekend bij een grote schare computergebruikers (zoals McAfee Stinger, Malwarebytes Anti-Malware en O&O ShutUp10).

Het gaat bovendien om opensource-batchscripts die zich zonder veel programmeerkennis laten doorgronden en ook bewerken – de maker speelt weliswaar met het idee van een PowerShell-editie. Verder hoef je niet noodzakelijk het complete script uit te voeren. Je kunt bijvoorbeeld alleen het script opstarten voor het verwijderen van cachebestanden (fase 1) of voor het opsporen en verwijderen van malware (fase 3). Verder geeft Tron je realtime feedback en houdt de tool uitvoerige logs bij.

Tron downloaden

Om helemaal het Tron-concept helemaal te begrijpen, doe je er goed aan zowel de Tron-wiki op Reddit als de beschrijvende handleiding door te nemen. Beide informatiebronnen geven je nuttige informatie over de mogelijkheden en de werking van het Tron-script.

Ben je overtuigd, haal de tool dan op via de Download-link (een beetje verborgen in de rechterkolom) op deze Reddit-pagina. Je belandt op een pagina met links naar diverse mirrorsites, waaronder de officiële repository op https://bmrf.org/repos/tron.

Voor we verdergaan, raden we aan een back-up te maken van je belangrijke bestanden voor het geval er onverhoeds toch iets misgaan. We raden hiervoor onze cursus Back-up en Herstel aan!

Plaats het gedownloade exe-bestand (circa 560 MB) bijvoorbeeld op je bureaublad en start de tool op. Het blijkt om een zelfuitpakkend archief te gaan dat twee mappen maakt: integrity_verification en tron. De eerste bevat SHA-256-checksums voor de meegeleverde bestanden, wat je toelaat de bestandsintegriteit te controleren.

De tweede bevat naast het master-script tron.bat de map resources met daarin een submap voor elke scriptfase (zoals stage_0_prep, stage_1_tempclean enzovoort), telkens inclusief het bijbehorende batch-bestand.

Eerste keer opstarten

De neiging is groot om meteen tron.bat op te starten door met rechts op dit bestand te klikken en Als administrator uitvoeren te kiezen. Dat kan, maar er kleven wel nadelen aan deze opstartmethode. Je kunt geen parameters meegeven en bij eventuele probleemsituaties krijg je wellicht geen foutmeldingen te zien. Verderop bespreken we daarom een beter alternatief.

We willen er tevens op wijzen dat je Tron best opstart vanuit een ‘normale’ Windows-omgeving, inclusief internetverbinding. Dit laatste zorgt er namelijk voor dat Tron de recentste bloatware- en malware-definities kan ophalen. Als het niet anders kan, start je Tron vanuit de veilige modus van Windows op, bij voorkeur met netwerkmogelijkheden. Door een bug verhindert Windows 10 jammer genoeg dat Tron een systeemherstelpunt mag maken. Dat doe je dus het best eerst zelf.

Wie hoopt Tron vanaf een live-cd of vanuit een WinPE-omgeving op te starten, moeten we teleurstellen: Tron werkt met diverse systeemvariabelen die niet beschikbaar zijn in zo’n omgeving. En let op, Tron laat je eerst een rood venster zien waarin je letterlijk de tekst I AGREE moet intikken voor Tron verder wil gaan.

Zoals gezegd laat je de uitvoering van het script volledig ongemoeid. Tron vraagt normaal gesproken slechts één keer om gebruikersinvoer (het indrukken van de Scan-knop bij Malwarebytes Anti-Malware), maar werkt intussen de rest van het script af.

©PXimport

Tron bedienen via opdrachtprompts

De beste manier om Tron op te starten, is via de Opdrachtprompt die je als administrator uitvoert. Vervolgens gebruik je het commando cd om naar de tron-map te navigeren. Staat die op je eigen bureaublad, dan ziet dat commando er als volgt uit:

cd %userprofile%\Desktop\tron

Vanuit deze map voer je dan het commando tron.bat uit, ervan uitgaande dat je geen specifieke parameters wilt meegeven. Stel, je wilt niet het complete script uitvoeren, maar alleen de tools uit fase 1. Dan open je eerst de betreffende map met het eerste commando en start je het script met het tweede:

cd %userprofile%\Desktop\tron\resources\stage_1_tempclean
stage_1_tempclean.bat

Deze manier doet je wellicht vermoeden dat het werken met parameters alleen mogelijk is vanaf de Opdrachtprompt, maar dat is niet helemaal correct. Je kunt namelijk ook de standaardinstellingen wijzigen waarmee tron.bat opstart. Dat doe je door het bestand \tron\resources\functions\tron_settings.bat aan te passen, bij voorkeur met een teksteditor die syntaxmarkering ondersteunt, zoals Notepad++.

In uitvoerige commentaarregels geeft de maker hier mooi de correlatie aan tussen de parameters op de opdrachtregel en de instructies in het batch-bestand. Wil je bijvoorbeeld extra informatie zien tijdens de uitvoering (wat het hele proces wel merkbaar vertraagt), dan start je tron.bat met de parameter -v:

tron.bat -v

Hetzelfde effect bereik je door de standaardinstellingen te wijzigen: verander set VERBOSE=no in set VERBOSE=yes.

Werken met parameters

Het Tron-script laat zich dus deels bijsturen, maar houd er rekening mee dat bij een conflicterende configuratie de opdrachtregelparameters prioriteit krijgen op het configuratiebestand.

Er zijn in totaal meer dan dertig parameters. Deze zijn prima gedocumenteerd (zie de eerdergenoemde handleiding) en daarom beperken we ons hier tot de interessantste, maar ook bij de bespreking van de diverse deelscripts komen nog heel wat parameters aan bod.

Met de parameter -c (Config dump) krijg je een overzicht van de huidige configuratie-instellingen en wordt het script verder niet uitgevoerd. Bij de parameter -d (Dry run) worden evenmin taken uitgevoerd, maar krijg je wel een chronologische lijst van wat er zonder deze parameter zou gebeuren. We raden je aan Tron eerst met deze parameters uit te proberen.

Wil je de pc na de scriptuitvoering automatisch herstarten, gebruik dan -r (Reboot) of -o om het toestel af te sluiten. De parameter -udl (Upload Debug Logs) gebruik je wellicht liever niet, tenzij je diverse logbestanden naar de ontwikkelaar wilt uploaden. Nuttiger is de parameter -er (Email Report), vooral wanneer je Tron op een fysiek verwijderd toestel hebt opgestart.

Wanneer je het bestand SwithMailSettings.xml in de map \tron\resources\stage_7_wrap-up\email-report via je teksteditor voorziet van de juiste smtp-server en -poort, gebruikersnaam en wachtwoord (let wel: dat gebeurt in platte tekst), zorgt deze parameter ervoor dat diverse logbestanden na afloop naar je worden doorgemaild.

Gebruik je meerdere parameters tegelijk, tik dan een spatie tussen elke parameter.

©PXimport

Analyse

Nu geven we wat nuttige informatie bij de diverse deelscripts, maar raadpleeg zeker ook de eerder vermelde handleiding (hoofdstuk ‘13. Full description of ALL actions’). We gaan er nu even van uit dat je het Tron-script inderdaad hebt uitgevoerd. Na afloop krijg je dan een scherm met een chronologisch overzicht van alle uitgevoerde operaties en eventuele meldingen.

Het is een goed idee om je systeem zo snel mogelijk na de uitvoering van het script te herstarten, zodat eventuele wijzigingen volledig worden doorgevoerd. Vervolgens kun je de logbestanden rustig bestuderen. Die bevinden zich standaard in de map C:\logs\tron. De hoofdlog is het tekstbestand tron.log. In de submap summary_logs tref je tekstbestanden aan met een overzicht van verwijderde bestanden en programma’s. In de submap raw_logs staan ook lijsten van bestanden en programma’s die voor en na de uitvoering van het script op je systeem stonden. Die kun je bijvoorbeeld vergelijken via (de gratis versie van) een tool als ExamDiff.

Ook nuttig, zeker in het geval er iets fout is gegaan, zijn de submappen backups (met de Windows logboeken) en registry_backup. Deze laatste bevat diverse registerhives, maar ook het programma ERDNT.EXE, waarmee je desnoods de geback-upte registerhives kunt terugzetten.

Laten we de deelscripts naderbij bekijken.

Fase 0:Prep

Tijdens deze fase analyseert Tron je Windows-omgeving en neemt die enkele voorzorgsmaatregelen, zoals een registerback-up en een systeemherstelpunt. Dit laatste kun je desnoods terugzetten door op Windows-toets+R te drukken en rstrui.exe uit te voeren, waarna je de verdere instructies volgt.

De tool Rkill sluit alle verdachte processen af. Processen die je daarvan absoluut wilt uitzonderen, plaats je op een afzonderlijke regel in het tekstbestand \tron\resources\stage_0_prep\rkill\rkill_process_whitelist.txt.

©PXimport

Fase 1: Tempclean

In eerste instantie worden hier allerlei tijdelijke bestanden verwijderd met behulp van CCleaner. Daarbij worden standaard ook data uit de map %localappdata% verwijderd, die onder meer wordt gebruikt door browsers voor tijdelijke bestanden en door Microsoft Store apps. Om deze data daarvoor te beschermen, wijzig je in het bestand /tron/resources\stage_1_tempclean\ccleaner\ccleaner.ini in deze regel de waarde True in False:

(App)Local Storage *=True

Ook de meeste cookies worden verwijderd, behalve bekende inlog-cookies (zoals die voor Gmail). Gebruik de parameter -scc (Skip Cookie Cleanup) om alle cookies te behouden. Standaard worden ook de Windows logboeken geleegd, weliswaar na die eerst te hebben geback-upt.

Fase 2: De-bloat

Zoals de naam al suggereert, tracht deze fase alle overtollige of ongewenste (programma)bestanden te verwijderen. Je vindt een overzicht van de bestanden die beoordeeld worden in de volgende (bewerkbare) tekstbestanden, die zich allemaal bevinden in de map \tron\resources\stage_2_de-bloat\oem:

- programs_to_target_by_name.txt;

- programs_to_target_by_GUID.txt;

- toolbars_BHOs_to_target_by_GUID.txt.

Er worden standaard ook heel wat Microsoft Store-apps verwijderd. Nu kun je die desnoods nog wel terugzetten vanuit de Microsoft Store, maar je kunt ook vooraf zelf bepalen welke je wilt behouden, door die in de submap \metro uit de twee PowerShell-scripts weg te halen. Met de parameter -m (Metro apps) worden er geen Microsoft Store-apps verwijderd. Wil je fase 2 helemaal overslaan, dan gebruik je de parameter -sdb (Skip De-Bloat).

Verder wordt ook de OneDrive-integratie in Windows 10 ongedaan gemaakt, behalve als er zich al bestanden bevinden in de standaard OneDrive-map %userprofile%\OneDrive. Gebruik je hiervoor een andere map, voeg dan de parameter -sor (Skip Onedrive Removal) toe, zodat Tron OneDrive ongemoeid laat.

©PXimport

Fase 3: Disinfect

Om potentiële malware te verwijderen, zet Tron achtereenvolgend drie antivirustools in: Malwarebytes Anti-Malware, Kaspersky Virus Removal Tool en Sophos Virus Removal Tool. Wil je die liever niet uitvoeren, gebruik dan respectievelijk de volgende parameters: -sm (Skip Malwarebytes), -sk (Skip Kaspersky) en -ss (Skip Sophos), of je gebruikt -sa (Skip all Anti-virus) om ze alle drie over te slaan.

Standaard wordt Malwarebytes Anti-Malware na afloop ook weer gede-installeerd, tenzij je de parameter -pmb (Preserve MalwareBytes) meegeeft.

Fase 4: Repair

Om mogelijke corrupte data aan te pakken, maakt Tron uitvoerig gebruik van enkele ingebouwde Windows-functies en -tools, waaronder msizap, sfc, dism, chkdsk, ipconfig en netsh. Deze laatste twee zorgen ervoor dat niet alleen de dns- en arp-cache worden geleegd, maar ook dat de Windows-sockets worden gereset. Meer informatie hierover vind je hier.

Standaard koppelt Tron ook heel wat bestandsextensies weer aan de originele programma’s. Om dat te vermijden, moet je het reg-bestand dat naar zo’n extensie verwijst (bijvoorbeeld Default_JPG.reg en Default_JPEG.reg) verwijderen uit de map \tron\resources\stage_4_repair\repair_file_extensions.

Tron pakt ook grondig de telemetrische functies van Windows aan (lees: het traceren van gebruikers), met behulp van de tools Spybot Anti-Beacon en O&O ShutUp10. Om dit te voorkomen, zet je de parameter -str (Skip Telemetry Removal) in.

©PXimport

Fase 5: Patch

Tron updatet slechts een paar externe applicaties, indien die op je systeem zijn geïnstalleerd: 7-Zip en Adobe Flash Player. Wil je zoveel mogelijk geïnstalleerde toepassingen updaten, dan moet je dus naar een andere tool uitkijken, zoals Ninite of Chocolatey.

Wel gebruikt Tron de ingebouwde Windows-updatefunctie. Als je dat wilt, kun je tevens gebruikmaken van de tool WSUS Offline. In principe volstaat het hiervoor de complete inhoud van de map \wsusoffline\client te kopiëren naar \tron\resources\stage_5_patch\wsus_offline\client.

Om de reguliere Windows-updates juist niet uit voeren, geef je de parameter -swu (Skip Windows Updates) mee en met -swo blokkeer je ook updates via WSUS Offline.

Standaard verwijdert Tron gedownloade bestanden van eerder geïnstalleerde Windows-updates, zodat je die hierna niet (zomaar) meer kunt de-installeren. Gebruik de parameter -sdc (Skip DISM Cleanup) als je dit wilt voorkomen.

Fase 6: Optimize

De optimaliseerfase bevat eigenlijk maar twee componenten. Enerzijds zorgt Tron ervoor dat de grootte van de wisselbestanden door Windows wordt geregeld (in het geval dat je daar wijzigingen in had gemaakt). Met de parameter -spr (Skip Pagefile Reset) inzet. Anderzijds wordt je schijf gedefragmenteerd met behulp van de tool Defraggler.

Tron is wel zo slim om ssd’s niet mee te fragmenteren. Wil je defragmentatie hoe dan ook vermijden (want het is eigenlijk niet meer van deze tijd), gebruik dan -sd (Skip Defrag).

Fase 7 en 8

De afrondingsfase (‘Wrap-up’) zorgt ervoor dat de nodige logbestanden worden aangemaakt en eventueel worden doorgemaild, en dat Antimalware Malwarebytes wordt gede-installeerd. In principe maakt Tron ook weer een systeemherstelpunt, maar dat gebeurde blijkbaar niet op onze testsystemen.

Fase 8 (‘Custom Scripts’) is tenslotte een geheel optionele fase die alleen maar wordt uitgevoerd wanneer je zelf een of meer batch-bestanden hebt geplaatst in de map \tron\resources\stage_8_custom_scripts. Die zal Tron dan sequentieel uitvoeren.

Je mag ook andere (hulp)bestanden in deze map plaatsen, maar Tron zelf negeert die en dat geldt ook voor cmd-bestanden. Om de uitvoer van je batch-bestanden (tijdelijk) te verhinderen maak je gebruik van de parameter -scs (Skip Custom Scripts).

▼ Volgende artikel
Van speelgazon tot schaduwtuin: zo kies je de juiste grassoort
© africaimages.com (Olga Yastremska, Africa Images)
Huis

Van speelgazon tot schaduwtuin: zo kies je de juiste grassoort

Een gazon is meer dan een stukje groen. Het kan een speelplek zijn voor kinderen of juist vooral de blikvanger zijn in een strak aangelegde tuin. Soms ligt het vol in de zon, soms grotendeels in de schaduw. Voor elke situatie is er een passend graszaadmengsel. Wat past het best bij jouw tuin?

Graszaad is altijd een mengsel Graszaad bestaat uit een mix van verschillende grassoorten. Elke soort heeft zijn eigen eigenschappen: de ene soort groeit snel, de andere is fijn van structuur, weer een andere herstelt snel en goed. Door deze eigenschappen te combineren, ontstaat een mengsel dat goed is afgestemd op de specifieke omstandigheden in de tuin.

Lees ook: Groener gras? Maaien en onderhouden doe je zo

Wat voor graszaad je nodig hebt, hangt helemaal af van het soort grasveld dat je wilt. Voor een veldje waarop je kinderen lekker kunnen ravotten en een balletje trappen heb je ander gras nodig dan voor een gazon dat vooral bedoeld is voor de sier. Hieronder lees je per toepassing welke grassoorten het meest geschikt zijn.

Speelveld: stevig en snel herstellend

Een gazon waarop gespeeld, gelopen of gevoetbald wordt, moet vooral sterk zijn. Het gras moet tegen een stootje kunnen én zich snel herstellen. Daarvoor heb je een mengsel nodig met veel Engels raaigras (Lolium perenne). Dit gras kiemt snel en vormt stevige sprieten. Het is goed bestand tegen intensief gebruik en groeit snel terug als het beschadigd raakt. Vaak wordt het aangevuld met veldbeemdgras (Poa pratensis), dat ondergronds uitlopers vormt en zo kale plekken opvult. Samen zorgen deze soorten voor een duurzaam speelgazon dat veel belasting aankan.

Siergazon: fijn, traag groeiend en egaal

Voor een siergazon gelden weer andere zaken. Het moet vooral fijn van structuur zijn, gelijkmatig groeien en een egaal, verzorgd beeld geven. Voor dit type gazon zijn roodzwenkgras (Festuca rubra) en struisgras (Agrostis capillaris) geschikt. Deze grassoorten groeien langzaam en blijven laag, waardoor je minder vaak hoeft te maaien. Ze vormen een dichte mat van fijne sprietjes die er netjes uitziet, vooral bij regelmatig onderhoud. Een siergazon vergt wel iets meer zorg, want het is minder sterk en herstelt trager bij schade.

Schaduwgazon: licht nodig, maar minder zon

In tuinen met veel schaduw, bijvoorbeeld door bomen, heeft gras het moeilijk. De meeste grassoorten groeien slecht zonder zon, wat ruimte geeft aan mos. Een schaduwgazon moet daarom vooral weinig licht nodig hebben en toch stevig genoeg zijn om een dichte mat te vormen. Mengsels voor schaduw bevatten vaak fijne vormen van roodzwenkgras en soms bosgras (Festuca heterophylla), een soort die beter groeit bij weinig licht. Een kleine hoeveelheid Engels raaigras zorgt voor stevigheid, maar alleen als er dagelijks toch wat zonlicht aanwezig is. Let op: ook schaduwgazon heeft minimaal 2 tot 4 uur daglicht nodig om goed te blijven groeien.

Droge (zand)grond: diep wortelend en hittebestendig

Op lichte zandgrond of op plekken waar je weinig sproeit, heb je gras nodig dat tegen droogte kan. Dit soort gras moet diep kunnen wortelen en niet te snel verdrogen. Mengsels voor droge omstandigheden bevatten vaak een aangepaste selectie van veldbeemdgras en speciaal geselecteerde varianten van Engels raaigras die minder water nodig hebben. Soms wordt er ook hard zwenkgras aan toegevoegd, dat goed bestand is tegen droogte en hitte. Deze soorten wortelen dieper dan gemiddeld, waardoor ze vocht uit lagere lagen kunnen opnemen. Zo blijft je gazon ook bij warme zomers langer groen.

©Elena Elisseeva | Elenathewise

Wanneer en hoe zaai je gras?

De ideale periode om gras te zaaien is in het voorjaar (maart tot mei) of het najaar (september tot half oktober). Dan is de bodem warm genoeg en valt er meestal voldoende regen. Ook tussentijds bijzaaien is mogelijk – bijvoorbeeld als je last hebt van kale plekken of na het verwijderen van mos – zolang de bodemtemperatuur boven de 10 °C ligt en de grond vochtig blijft.

Begin altijd met een goede voorbereiding. Maai het bestaande gras kort, en verwijder mos en dood materiaal door het gazon te verticuteren. Dat kan met een verticuteerhark of een verticuteermachine.

Bij het herstellen van kale plekken hark je de grond los, zodat het zaad goed contact maakt met de aarde. Zaai vervolgens het juiste graszaadmengsel voor jouw situatie. Druk het zaad licht aan, bijvoorbeeld met een plank of de achterkant van een hark. Belangrijk: houd de bodem vochtig tot het gras begint te kiemen. Dat duurt gemiddeld 7 tot 14 dagen, afhankelijk van de soort en temperatuur. Wil je extra bescherming bieden? Strooi dan een dun laagje potgrond of compost over het zaad. Dat helpt tegen uitdroging en beschermt tegen vogels.

Wacht met maaien tot het gras minstens 8 cm hoog is, en gebruik dan een hoge maaihoogte bij de eerste maaibeurt. Zo geef je jonge sprietjes de kans om zich goed te wortelen.

Lees ook: Gras vol mos? Dit wil je weten over het verticuteren van je gazon

Tabel: deze grassoorten heb je nodig

Type gazonEigenschappen grasGeschikte grassoorten
SpeelgazonSterk, snelgroeiend, herstellendEngels raaigras, veldbeemdgras
SiergazonFijn, traaggroeiend, egaalRoodzwenkgras, struisgras, veldbeemdgras
SchaduwgazonGroeiend bij weinig lichtFijn roodzwenkgras, bosgras, beetje raaigras
DroogtebestendigDiep wortelend, hittebestendigVeldbeemdgras, hard zwenkgras, raaigrasvariant

Liever meteen resultaat? Kies voor graszoden Wil je niet wachten tot graszaad kiemt en opkomt? Kies dan voor graszoden. Dat zijn kant-en-klare rollen gras, opgekweekt op een kwekerij en direct klaar voor gebruik. Ideaal als je snel een groen gazon wilt, bijvoorbeeld bij een verhuizing of als je tuin in korte tijd helemaal wordt opgeknapt. Graszoden bestaan meestal uit een stevige combinatie van Engels raaigras en veldbeemdgras. Daardoor zijn ze geschikt voor intensief gebruik én vormen ze snel een dicht tapijt.

Het leggen van graszoden kan van maart tot en met oktober, zolang het niet vriest. Zorg dat de ondergrond egaal, losgemaakt en licht vochtig is. Rol de zoden strak tegen elkaar uit, druk ze goed aan en geef royaal water – zeker in de eerste weken. Na 10 tot 14 dagen zijn ze voldoende vastgegroeid om voor het eerst te maaien.

▼ Volgende artikel
Review Ninja Café Luxe - Barista-ervaring, mits je de tijd neemt
© Ninja
Huis

Review Ninja Café Luxe - Barista-ervaring, mits je de tijd neemt

De markt voor koffiemachines is breed en beweegt snel. Veel apparaten bieden steeds meer functies, van eenvoudige espresso’s tot uitgebreide melk- en cold brew-specialiteiten. De Ninja Café Luxe-serie belooft precies dat: barista-kwaliteit, eindeloze mogelijkheden en gebruiksgemak in één apparaat. Maar maakt dit model die belofte waar in de praktijk?

Uitstekend
Conclusie

De Ninja Café Luxe is vooral geschikt voor koffieliefhebbers die graag zelf de controle houden over het volledige zetproces, bereid zijn om het apparaat goed te leren kennen en de ruimte hebben voor een grotere machine. Wie dat ziet als een leuke uitdaging, haalt met de Ninja Café Luxe een complete koffie-oplossing in huis.

Plus- en minpunten
  • Veelzijdig gebruik
  • Volledig instelbaar
  • Goede bouwkwaliteit
  • Handige accessoires en opbergmogelijkheden
  • Automatisch melkopschuim- en reinigingsprogramma
  • Niet direct intuïtief in gebruik
  • Uitgebreid stappenplan voor eerste gebruik
  • Groot en zwaar apparaat
  • Prijzig

De Ninja Café Luxe combineert een espressomachine, filterkoffiezetter en cold brew-maker in één apparaat. Met de geïntegreerde koffiemolen (25 maalstanden) en tamper stel je de koffie volledig naar wens af.

De machine biedt vijf espresso-opties, vier koffiestijlen en vier melkopschuimstanden – geschikt voor zowel dierlijke als plantaardige melk. Je kiest uit zeven drankformaten, van espresso tot cold brew-specialiteiten zoals iced latte of espresso martini.

Er zijn twee uitvoeringen:

  • De Essential (ES501EU) met 14 instellingen voor gemak en variatie.

  • De Premier (ES601EU) met extra temperatuur- en melkopties voor meer controle.

De Essential kost 449,99 euro, de Premier 549,99 euro. De machine is groot en zwaar (34,4 x 33,6 x 37,2 cm) en weegt 16,65 kilo.

©Ninja

Eerste indruk: wat veel!

Wat fijn is aan huishoudelijke apparaten van Ninja, is dat ze doorgaans gebruiksvriendelijk en intuïtief te bedienen zijn, zo bleek uit eerdere ervaringen. Gebruiksvriendelijk blijkt – na enige tijd – zeker waar, maar intuïtief kunnen we dit apparaat zeker niet noemen direct na het uitpakken. De uitgebreide handleiding, verkorte snelstartgids en een inspiratiegids met allerlei recepten voor de verschillende koffievarianten komen dan ook direct van pas.

©Saskia van Weert

Uit de doos oogt de Ninja Café Luxe direct stevig en professioneel. De afwerking is netjes en het apparaat maakt een solide indruk op het aanrecht. Bij het uitpakken valt op hoeveel accessoires en onderdelen erbij zitten: van filterhouders en melkopschuimer tot een geïntegreerde molen.

Voordat er überhaupt koffie kan worden gezet, dient er een stapsgewijze kalibratie en watermeting te worden gedaan om te bepalen hoe hard het kraanwater is in de eigen regio. De stappen staan duidelijk beschreven in de gids, alle benodigdheden (behalve koffiebonen) zitten bijgesloten in de doos. Dat alles neemt een halfuurtje in beslag, daarna is de machine klaar voor het eerste gebruik.

©Ninja

Espresso drink je natuurlijk niet uit een mok

Een elegant kopje verhoogt de smaakbeleving!

De functies op een rij

De koffiemachine heeft allerlei onderdelen die een eigen plekje hebben in of op de machine. Er zitten drie filterbakjes bij om de gemalen koffie in te doen: eentje voor een enkele hoeveelheid, een wat grotere voor een dubbele hoeveelheid drank en een grote mand voor filterkoffie.

Dan is er het portafilter, oftewel het gedeelte waarin de gemalen koffie plus het gewenste filterbakje gaan, en dat je vastklikt onder de wateruitlaat.

Er is een losse trechter die je gebruikt tijdens het malen van de koffie, en een stamper om de koffie in het bakje samen te drukken. Tot slot is er nog het melkkannetje.

©Saskia van Weert

Links van de machine kun je de trechter en de stamper bewaren, het portafilter kan onder de koffiemaler en het kannetje heeft een vaste plek rechts onder het melktuitje.

Het bedieningspaneel verdient ook wat aandacht. Aan de linkerzijde zit een draaischijf waarmee je de maalgraad van de koffiebonen instelt. Dan is er nog het display met allerlei opties en een draai-/drukknop, en een gedeelte om het soort melkschuim in te stellen. Het bedieningspaneel is duidelijk vormgegeven, maar door het grote aantal opties is het niet direct intuïtief.

Boven op het apparaat is er een warmhoudplaat voor koffiebekers. Aan de achterzijde zit het waterreservoir, bovenin zit een dekseltje om toegang te krijgen tot het bonenreservoir, en geheel rechts zit een klein deurtje waar je de metalen filterbakjes in kunt opbergen.

Kortom: een hoop opties en een hoop uitzoekwerk!

©Saskia van Weert

In gebruik: goed resultaat (na even oefenen)

Bij het apparaat zit een dikke zwart-witte gebruikshandleiding. Het is aan te raden die goed door te nemen en bij de hand te hebben tijdens het leren kennen van het apparaat en de mogelijkheden. Na enige keren wat proberen wordt duidelijk dat de basishandelingen vrij overzichtelijk zijn. Een doorgewinterde thuisbarista zal deze machine vermoedelijk sneller weten te doorgronden.

Allereerst moet het gewenste filterbakje in het portafilter. Je zet de trechter op het filterbakje en zet de machine aan. Je kiest het gewenste programma, bijvoorbeeld espresso. De standaardinstelling is een dubbele shot; dat is eventueel aan te passen in het menu.

Vervolgens hang je het portafilter onder de koffiemaler. Er verschijnen twee getallen in beeld: de ideale maalgraad en de huidige instelling. Via de draaischijf links aan de machine zorg je dat de twee getallen identiek zijn. Je start de maler en neemt het portafilter met gemalen koffie uit de machine. Je stampt de boel aan met de stamper, verwijdert de trechter en bevestigt het portafilter onder de wateruitlaat. Dat doe je door de oranje stip op het filter gelijk te houden met de stip op de machine en het filter stevig naar rechts te bewegen om het te vergrendelen. Dat gaat vrij zwaar.

©Ninja

Dan is het tijd om het koffiezetten te starten met een druk op de draai-/drukknop. Vergeet niet om een passende kop of mok onder het filter te zetten. Er komt een beetje geconcentreerde koffie uit de machine, die wordt aangevuld met heet water om de gewenste sterkte te verkrijgen. Deze stappen zijn gelijk voor vrijwel alle koffiebereidingen – alleen filterkoffie gaat iets anders.

Melkschuim maken

Mocht je cappuccino willen maken, dan doe je dierlijke of plantaardige melk in de melkkan tot aan de streep, kies je de gewenste dikte en laat je de melk warm worden en opschuimen tot een pieptoon aangeeft dat de melk klaar is. Je hoort het kleine mixertje onder in de kan flink tekeergaan en dat levert een prima resultaat op. Na het leeggieten van de kan start een automatisch schoonmaakprogramma.

De smaak van de geteste koffievarianten is prima. De exacte uitkomst hangt uiteraard af van de gebruikte bonen.

©Saskia van Weert

Schoonmaken en onderhoud

Een deel van de accessoires en onderdelen mag gewoon in de vaatwasser. Zoals wel vaker is het vaak beter voor de duurzaamheid om alles op de hand af te wassen. Metalen onderdelen blijven daardoor langer glanzend. De melkopschuimer heeft een eigen reinigingsprogramma voor het binnenwerk en het tuitje, al moet het kannetje natuurlijk wel goed afgewassen worden.

Ninja Café Luxe kopen?

De Ninja Café Luxe is een krachtige en veelzijdige koffiemachine die de serieuze thuisbarista veel te bieden heeft. Met uitgebreide instellingen voor koffie, melk en formaat, en de mogelijkheid om zowel espresso als filterkoffie en cold brews te zetten, is dit apparaat een echte allrounder. De bouwkwaliteit is stevig en professioneel, en het apparaat wordt geleverd met handige accessoires en een eigen reinigingsprogramma voor de melkopschuimer.

Tegelijk vraagt de machine om tijd en aandacht. Het is geen instapmodel voor wie snel en zonder nadenken een kopje koffie wil zetten. De bediening is uitgebreid en vergt oefening, vooral in het begin. Ook neemt het apparaat de nodige ruimte in beslag en zijn er veel onderdelen om mee te werken.

De Ninja Café Luxe is vooral geschikt voor koffieliefhebbers die graag zelf de controle houden over het volledige zetproces, bereid zijn om het apparaat goed te leren kennen en de ruimte hebben voor een grotere machine. Wie dat ziet als een leuke uitdaging, haalt met de Ninja Café Luxe een complete koffie-oplossing in huis.

Watch on YouTube