Laten we beginnen bij het meest voordehandliggende aspect: Hoe ziet Windows 10 er nou eigenlijk uit? Is het mooier dan Windows 7? Windows 8? Vista?

1. Inleiding

2. Het uiterlijk

3. Dagelijks gebruik

4. Het vernieuwde startmenu

5. Virtuele bureaubladen

6. Standaard-apps

7. Edge

8. Cortana

9. Store10. Conclusie

Windows 10 ziet er eindelijk weer uit zoals Windows eruit moet zien: Zonder verwarrende Metro-interface, met een bureaublad als centrale hub en een taakbalk met je programma's. Het grote verschil tussen de oude versie van Windows en Windows 10 is hoe veel programma's zijn opgepoetst en er net even wat moderner uit zien.

Nieuwe Windows

? Het 'nieuwe' Windows is al te zien bij het opstarten: Een moderner inlogscherm met een strak vormgegeven inlogbalk, en grote iconen (voor 'afsluiten' en 'assistentie bij inloggen') in de rechteronderhoek.

©CIDimport

De 'moderne' look zie je overal terug in Windows 10: In het startmenu, in standaardprogramma's zoals de Mail-app, in de taakbalk, in (sommige) instellingen... Het betekent in de praktijk vooral een gelikter systeem, een industriële look die vooral uit grote kale blokken bestaat. Dat komt deels door wat Microsoft met Windows 10 wil. Het besturingssysteem moet straks geschikt worden voor alle apparaten, dus niet alleen laptops en pc's maar ook smartphones en tablets. Daarvoor moet Windows zo consistent mogelijk blijven, maar ook aantrekkelijk voor beide soorten systemen. Dat betekent: Makkelijk te navigeren met toetsenbord en muis, maar ook makkelijk aan te bedienen door het met je vingers aan te raken.

Aanraakgevoelig

Die hybride vorm is goed gelukt, want nergens krijg je het idee dat het nieuwe design te veel van het goede is, of dat het geforceerd of overbodig is. Het 'Instellingen'-menu bijvoorbeeld bestaat uit grote blokken die je makkelijk kunt aanraken, en doordat de blokken met opties allemaal zo groot zijn weergegeven vind je ook snel welke optie je wil hebben.

Wel hebben iconen in veel menu's de bovenhand, en is tekst minder belangrijk geworden. Dat maakt het soms moeilijk om direct te vinden wat je zoekt: In het belangrijkste instellingen-menu zijn de privacy-opties een slotje, dat we meer met beveiliging associëren. Ook is er een icoontje om het systeem te personaliseren, dat bestaat uit een beeldscherm waarop geschreven wordt (wat van alles zou kunnen betekenen), terwijl de logischere optie (het getekende poppetje) juist staat voor gebruikers-accounts.

©CIDimport

Waarschijnlijk is dat gewoon een kwestie van wennen en veel gebruiken, en bovendien staat er nog steeds genoeg tekst bij de icoontjes waardoor je altijd nog kunt lezen welke optie je moet hebben.

In andere programma's

Niet alleen het instellingen-menu, maar ook andere menu's en opties in programma's zijn aangepast. Zou zijn drop-down-menu's groter geworden, en kun je makkelijker bij het minimaliseren of vergroten van programma's. Dat werkt echter alleen nog bij programma's die speciaal voor Windows 10 zijn gemaakt - oudere programma's hebben nog steeds de oude icoontjes.

Schuifjes vs. vinkjes

Windows 10 werkt ook steeds minder met blokjes die je kunt afvinken om opties in of uit te schakelen. Voor die blokjes zijn schuifjes in de plaats gekomen, vergelijkbaar met hoe opties tegenwoordig op mobiele besturingssystemen als Android en iOS worden afgehandeld. Ook Microsoft zelf gebruikt zulke opties in Windows Phone 8, maar op de desktop komen die onnatuurlijk over. Als je een optie aan moet zetten met je vinger, is een schuifje een logische keus - met een muis voelt dat raar en niet logisch. Je hoeft zulke schuifjes ook niet echt te schuiven; gewoon aanklikken is voldoende.

De eerste inconsistenties

Aan de andere kant zijn de schuifjes ook weer niet overal doorgevoerd, maar de inconsistentie ervan is verwarrend. Zo zitten in bepaalde 'oudere' instellingen-menu's zoals het klassieke configuratiescherm nog wel ouderwetse vinkjes, terwijl in specifieke Windows 10-apps (zoals de Edge-browser) alles is omgezet naar schuifjes. Bovendien zijn in sommige Windows 10-apps nog steeds vinkjes aanwezig, maar die zijn weer wel opgepoetst en groter gemaakt, en ze hebben een andere kleur (grijs) gekregen.

En om het geheel nog wat verwarrender te maken hebben sommige applicaties (zoals de Mail-app) beide opties onder elkaar staan, zoals hier:

©CIDimport

Toch valt er in de praktijk goed te werken met de verschillende menu-opties. Hoewel ze vanuit een ontwerp-oogpunt onlogisch zijn, is het wel duidelijk wat de knoppen doen. Je zult er niet snel van in de war raken.

Nog heel veel meer inconsistentie

Wat wel verwarrend is, is de inconsistentie van Windows 10. Die gaat namelijk van hot naar her en is een duidelijk bewijs dat het besturingssysteem nog ergens midden in de ontwikkelfase zit. De afgelopen maanden heeft het besturingssysteem meer vorm gekregen, en in iedere nieuwe Technical Preview was wel iets nieuws te merken aan de menu's. Die werden bijgeschaafd en soms helemaal overhoop gegooid, waardoor we veel hoop kregen dat Windows 10 later een mooi geheel zou worden.

Maar nu Windows 10 echt klaar is, hebben we onze twijfels.

We zijn bijvoorbeeld groot fan van het nieuwe Actiecentrum (die je kunt oproepen met een icoontje naast de kalender rechtsonder). Dat scherm is handig en biedt in één keer toegang tot je instellingen. Ook van dat instellingen-menu zijn we fan, want dat is duidelijk, helder, en hoewel over smaak niet te twisten valt durven we het ook mooi te noemen.

Verwarrende instellingen

Maar het instellingen-menu kan maar ongeveer een derde van alle mogelijke instellingen veranderen. Je kunt wat basis-dingen doen, zoals het opleuken van je profiel en het configureren van je draadloze netwerk, maar als je iets dieper op de opties in wilt gaan moet je het instellingen-menu weer verlaten.

Daarvoor is namelijk het oude 'Configuratiescherm' nog aanwezig, wat precies is zoals het er in Windows 7 en 8 uit zag. Als je eerst hebt gezocht door het moderne instellingen-menu voelt teruggaan naar het configuratiescherm als een koude douche, een deceptie die een door Microsoft vergeten noodzakelijk kwaad lijkt.

Niet sexy

Het Configuratiescherm laat je in oude (of zelfs ouderwetse) menu's dezelfde zaken regelen als in Windows 7 en 8, maar de menu's zijn er veel kleiner en statischer - dit is geen 'sexy' menu zoals de rest van Windows 10 dat wel is.

Aanvankelijk dachten we nog dat Microsoft het menu echt links liet liggen. Windows 10 wordt constant geüpdate, dus kun je redeneren dat alle opties uit het configuratiescherm uiteindelijk wel in de Instellingen worden geïntegreerd.

Het is daarom extra bizar dat het Configuratiescherm wél visueel is aangepast - al moet je goed zoeken voor je het ziet. Kijk maar eens naar de verschillen tussen de icoontjes in het startscherm:

©CIDimport

©CIDimport

Het configuratiescherm in Windows 8Het configuratiescherm in Windows 10

Je ziet daar dat de icoontjes wel zijn opgepoetst, weer om ze iets moderner te maken. Ook dieper in de menu's zijn de blokken minuscuul bijgeschaafd, en dat is heel vreemd want waarom krijgen niet alle blokken hetzelfde uiterlijk als de rest van de 'Instellingen'?

Om even extra duidelijk te maken hoe inconsistent Windows 10 is, is hier een goed voorbeeld: Het besturingssysteem heeft niet minder dan 6 verschillende UI's voor drop-down-menu's.

©CIDimport

Onlogisch

Ook zijn sommige menu-opties niet erg logisch gemaakt. Zo heb je verschillende manieren om 'Meer opties' te bekijken in apps zoals Mail of Foto's. De populairste daarvan zijn de drie puntjes naast elkaar. Dat is sowieso in alle apps de standaard-optie. Zo krijg je er bij Edge een dropdown-menu mee te zien waar je vervolgens ook op Instellingen kunt klikken, maar ook dit is niet overal hetzelfde. In de Foto's-app krijg je geen dropdown, maar verschijnt er weer een dunne balk over de hele lengte van de app, waar opties naast elkaar worden weergegeven.

Die drie puntjes zijn ook niet intuïtief, want sommige apps hebben ook Windows' eigen 'hamburgermenu'. Dat zijn drie streepjes onder elkaar, en alles in je schreeuwt ernaar dat dat de menu-opties zijn. In werkelijkheid betekent die knop in Mail of Kalender dat je er een zijbalk mee minimaliseert - wat weer iets anders is als het ene minnetje om een heel programma te minimaliseren.

En dan zijn er nog deze drie streepjes in Edge, die wéér wat anders betekenen: Het openen van de Favorieten-balk.

©CIDimport

Conclusie: Veel inconsistentie, maar wel mooi

Veel menu's in Windows hebben een visuele facelift gekregen. De instellingen zijn onherkenbaar veranderd, en zijn in één lijn gebracht met bijvoorbeeld de mobiele variant of met het nieuwe Office-pakket. Dat maakt dat Windows 10 er modern en schitterend uit ziet, en complexe menu's vaak versimpeld kan weergeven. Dat werkt erg prettig.

Toch snappen we van veel opties helemaal niks, want de inconsistentie in het uiterlijk van het OS is onnavolgbaar. Sommige menu-instellingen zijn helemaal overhoop gehaald, terwijl je andere opties hebt die precies hetzelfde zijn gebleven. En dan zijn er nog onderdelen zoals de Verkenner, die wel een heel klein beetje zijn aangepast, maar niet overduidelijk en die er daarom weer heel anders uit zien dan de rest van het systeem. Dat is jammer, want het voelt alsof Windows 10 nog niet af is. En hoewel Microsoft zegt dat Windows 10 updates blijft krijgen, is dit niet wat we hadden verwacht van zo'n grote update van het OS.

<- Vorige: InleidingVolgende: Dagelijks gebruik ->

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.