Vrijwel elke pc is uitgerust met een cd- of dvd-brander. Daar is veel meer mee te doen dan alleen af en toe een data-cd of -dvd te branden. Met de juiste brandsoftware krijgt u veel meer mogelijkheden en wordt schijfjes bakken een stuk leuker.Schijfjes nog niet afgeschreven. De beschrijfbare cd en dvd worden er niet populairder op.

Vrijwel elke pc is uitgerust met een cd- of dvd-brander. Daar is veel meer mee te doen dan alleen af en toe een data-cd of -dvd te branden. Met de juiste brandsoftware krijgt u veel meer mogelijkheden en wordt schijfjes bakken een stuk leuker.

Schijfjes nog niet afgeschreven

De beschrijfbare cd en dvd worden er niet populairder op. Vanwege hun 'beperkte' opslagcapaciteit van tussen de 650 MB (cdr) en 8,5 GB (dvd dual layer) hebben ze op dit moment last van twee concurrenten die niet alleen sneller maar ook prijstechnisch zeer gunstig zijn: de usb-stick (tot zo'n 32 GB) en de externe harde schijf (tot 1500 GB). Toch zijn branders nog lang niet afgeschreven. Met de juiste software bakt u er bijvoorbeeld een schijfje met foto's of films mee die met de dvd-speler op de tv zijn te bekijken.

Branden met Windows

Waarom zou u een brandprogramma kopen als Windows XP en Vista zelf al de mogelijkheid bieden om cd's en dvd's te branden? Wel, Windows XP kent zijn beperkingen.

Wanneer u geen extra software installeert kunt u met XP namelijk alleen cdr's en cdrw's beschrijven; geen dvd's. Vista weet daarentegen wel raad met dvd-schijfjes. Windows Vista Home Premium of Ultimate bevat de Windows DVD Maker, waarmee u zelfs een video-dvd kunt maken die in elke dvd-speler is af te spelen.

Naast het branden via Windows Verkenner beschikt Windows over nog meer programma's die een ingebouwde brandfunctie hebben. De duurdere Vista-versies hebben het Backupcentrum, waarmee u direct kopieën van belangrijke bestanden op een schijfje kunt branden.

Muziek-cd's kunt u in alle Windowsversies maken via Windows Media Player.

Commerciële software

In de winkel treft u doorgaans twee zeer populaire titels: Roxio Creator 2009 en Nero 9. Dit zijn echter allang geen programma's meer, maar complete softwarebundels, of suites, die veel meer kunnen dan alleen schijfjes bakken. Zo kunt u hiermee muziek-cd's rippen en branden, audio en video bewerken, foto-cd's maken en materiaal online plaatsen, film-dvd's inclusief menu's produceren, backups organiseren en nog heel veel meer. Kortom: alle toeters en bellen voor een prijs van rond de 75 euro.

Nieuwe brander? Inclusief software!

©CIDimport

LightScribe en Labelflash

Veel branders zijn voorzien van de aanduiding LightScribe of Labelflash. Dit zijn twee technieken waarmee u - in plaats van met een viltstift of een etiket - de laser van het apparaat gebruikt om uw schijfjes van een label te voorzien. U moet dan wel speciale LightScribe/Labelflash-schijfjes aanschaffen. Deze hebben een coating aan de bovenzijde. Nadat u de data hebt gebrand, gaat het schijfje omgekeerd terug in de brander. Als uw brandsoftware LightScribe of Labelflash ondersteunt, kunt u vervolgens gemakkelijk een opdrukje ontwerpen en als label op uw schijfje branden. Kijk voor meer informatie op www.lightscribe.com of labelflash.jp.

Koopt u een nieuwe brander, dan wordt daarbij in veel gevallen een zogeheten OEM-, LE- of Essentials-versie van één van deze programma's meegeleverd. Dat zijn altijd versies met minder mogelijkheden dan de volledige pakketten. Bovendien werken die vaak alleen samen met de gekochte speler.

Direct branden

Veel programma's voor het organiseren of bewerken van muziek, foto's of video's – denk aan programma's als Adobe Premiere Elements (videobewerking), Magix MP3 Maker (muziek) of ACDSee Photo Manager (foto's) - hebben zelf een onderdeel waarmee het resultaat direct kan worden gebrand.

Gratis sofware

En dan zijn er nog gratis programma's, die ook door een grote groep mensen wordt gebruikt. Vaak hebben deze programma's voldoende mogelijkheden in huis voor de doorsnee gebruiker; bovendien zijn ze een stuk 'lichter' dan de commerciële suites. Aardig om te weten in dit licht is dat Nero ooit populair werd als lichtgewicht alternatief voor Easy CD Creator en WinOnCD, maar inmiddels zijn populariteit verliest aan andere - gratis - programma's die deze positie van het tot reus uitgegroeide Nero hebben overgenomen.

Ook Nederlandstalig

Een mooi voorbeeld hiervan is CDBurnerXP. Dit Nederlandstalige programma is handig voor mensen die hoofdzakelijk audio- en data-cd's/dvd's branden. Ook Burn4Free is Nederlandstalig en met name geschikt voor audiofielen, omdat het veel audioformaten herkent. Jammer dat er ook een 'toolbar' wordt geïnstalleerd. Van het programma DeepBurner is ook een speciale Free-versie waarin de meest voorkomende brandtaken gratis zijn te gebruiken. Tot slot nog twee andere aanraders: InfraRecorder en DVD Flick.

Heel belangrijk: de codecs

Overigens vormen de meegeleverde codecs een belangrijk aspect bij het branden van audio en video. Een codec is nodig voor het afspelen van audio- en videobestanden. Gratis programma's gebruiken ook gratis codecs en deze blijven over het algemeen wat betreft prestaties en kwaliteit achter bij de commerciële codecs die zijn inbegrepen bij brandsoftware waarvoor u moet betalen. Zeker bij het maken van video-dvd's is dit iets om rekening mee te houden.

Moet ik op de formaten letten?

Schijfjes branden is soms best verwarrend. Wat betreft cd's en dvd's zijn er nogal wat typen in omloop zoals cd-r, cd-rw, dvd+r, dvd+rw, dvd+r DL, dvd-r, dvd-rw, dvd-ram, etc. Het is verstandig om eerst te kijken welk formaten uw brander ondersteunt, bijvoorbeeld met Nero InfoTool, daarna voor het meest populaire formaat te kiezen (meestal cd-r of dvd+r) en deze schijfjes te kopen. Deze worden door alle brandprogramma's ondersteund.

Denk om iso en cue!

Anders wordt het als het gaat om de manier waarop de schijfjes beschreven moeten worden. De meest bekende formaten als svcd, vcd, data-cd/dvd kunnen alle programmas wel bakken. Maar wat dacht u van avchd-dvd (gebruikt door Sony handycams), een opstart-cd/dvd of het branden van een imagebestand (iso of cue)? Controleer of het brandprogramma dat u wenst te gebruiken met deze wat minder bekende formaten overweg kan.

Blu-Ray of hd-dvd

Vrijwel alle commerciële programma's en ook een aantal gratis programma's ondersteunen het beschrijven van blu-ray- en hd-dvdschijfjes. Het laatstgenoemde formaat kunt u echter net zo goed vergeten, want dat is in de strijd om denieuwe standaard ten onder gegaan. Blu-ray-schijfjes zijn relatief duur. Dit geldt ook voor de blu-ray-branders. Beschikt u echter over zo'n brander of overweegt u er eentje aan te schaffen, controleer dan van te voren of de brandsoftware die u wilt gaan gebruiken ook met deze opvolger van de dvd overweg kan.

De Oppo Find X9 Pro is een van de duurste smartphones die je kunt kopen. Het is ook het toestel met de langste accuduur, althans in onze gebruikstests. Wat kun je nog meer verwachten? Je leest het in deze Oppo Find X9 Pro-review.

De beste accuduur

Een van de speerpunten van de Oppo Find X9 Pro is zijn reusachtige batterij. Een 7500mAh-accu voorziet de telefoon van stroom en verpulvert hiermee de accu's van de Apple iPhone 17 Pro Max (nog geen 5000 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh) en Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh). Eigenlijk komt alleen de OnePlus 15 in de buurt, met zijn 7300mAh-accu. Oppo en OnePlus zijn zustermerken. In onze test met de OnePlus 15 concludeerden wij dat we het toestel probleemloos twee dagen kunnen gebruiken bij regulier gebruik. Goed nieuws: voor de Oppo Find X9 Pro geldt hetzelfde. Het lukt ons echt niet om de accu op één dag leeg te trekken en ook bij intensiever gebruik kunnen we de twee dagen aantikken.

©Rens Blom

De Oppo Find X9 Pro hoef je dus maar om de nacht op te laden. Of ergens in de ochtend, dat kan ook. Het toestel ondersteunt namelijk erg snel opladen via de meegeleverde usb-c-kabel, al dien je dan wel zelf de benodigde adapter te kopen. Met een andere adapter gaat het laden een stuk minder snel. Voor draadloos opladen geldt hetzelfde. Het kan heel snel via een optionele Oppo-oplader of langzamer via een draadloze oplader van een ander merk.

©Rens Blom

Goed scherm

Gelukkig heeft de Oppo Find X9 Pro meer te bieden dan een fantastische accuduur. Dat mag ook wel voor die adviesprijs van 1299 euro. Het toestel beschikt over een premium ontwerp dat lekker in de hand ligt en een vingerafdrukscanner in het scherm die eigenlijk nooit dienst weigert. Het beeldscherm zelf is ook van heel hoge kwaliteit en meet 6,78 inch. Dat is fors, maar wel prettig bij het kijken van video's, gamen en typen met twee handen. Door de resolutie van 2772 x 1272 pixels is het scherm lekker scherp en de 120Hz-verversingssnelheid maakt het beeld soepel.

©Rens Blom

Hardware

Onder de motorkap zoemt – geruisloos natuurlijk – een MediaTek-processor. De dagen dat MediaTek bekendstond als een minder goede chipfabrikant zijn echt voorbij. De Dimensity 9500-chip in de Find X9 Pro is razendsnel, energiezuinig en heeft ook geen enkele moeite met games. En ja, gelet op de hoge adviesprijs van de smartphone is het niet verrassend dat Oppo er 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in zet. Een welkome combinatie die de Find X9 Pro klaarmaakt voor jaren gebruik.

Heel ver zoomen

Een ander sterk punt van de Find X9 Pro zijn de camera's. Het camera-eiland op de achterkant is groot en steekt best uit, wat komt omdat er serieuze (zoom)camera's in de behuizing zitten. Oppo werkt – al jaren – samen met fotografiemerk Hasselblad om de kwaliteit van zijn premium smartphonecamera's te verbeteren en dat is bij de Find X9 Pro niet anders. In de praktijk zijn wij bijzonder tevreden over de fotografie- en video-prestaties van de smartphone. Plaatjes ogen haarscherp, hebben realistische kleuren en zijn een genot om te bekijken op het smartphonescherm óf een groter scherm.

©Rens Blom

Interessant is de geavanceerde zoomcamera, waarmee je het beeld héél veel keren dichterbij haalt. We hebben de Find X9 Pro meegenomen naar China, waar we fabrieken van Oppo bezochten, en fotografeerden een en ander vanuit onze hotelkamer. Zoals je hieronder ziet, kun je vanaf de 21ste verdieping zó ver en goed inzoomen dat je een autobestuurder prima in beeld krijgt én de kentekenplaat kunt lezen. Of je ziet de tekst op het scherm van het reuzenrad, dat honderden meters verderop staat. Bij dat maximaal inzoomen zet de camerasoftware AI in om het beeld te verduidelijken. Daar wordt het beeld inderdaad duidelijker van, niet mooier.

©Rens Blom

©Rens Blom

Prima software vol apps

De Oppo Find X9 Pro draait op Android 16 en krijgt vijf jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Dat is goed, maar minder lang dan de zeven jaar complete updates die Google, Samsung en Apple uitrollen voor hun toptelefoons. De ColorOS-schil van Oppo werkt prima en bevat veel handige functies, maar ook ongevraagde commerciële apps als TikTok. Wij vinden het raar dat we op een peperdure smartphone lastiggevallen worden door meldingen van apps waar wij niets mee te maken willen hebben.

©Rens Blom

Conclusie: Oppo Find X9 Pro kopen?

De Oppo Find X9 Pro is een premium smartphone met fantastische hardware, een heel goede zoomcamera en de beste accuduur die je kunt vinden. De software is nog wat voor verbetering vatbaar en de adviesprijs kan een terecht struikelblok zijn. Wel nemen we ons petje af voor wat de Find X9 Pro allemaal te bieden heeft.

Wie deze Black Friday zijn woonkamer wil omtoveren tot een thuisbioscoop, treft het: 2025 is een ongekend sterk jaar voor soundbar-deals. Topmodellen van JBL, LG, Sonos, Samsung én Sony zijn tot de laagste prijs ooit gedaald en behoren bovendien tot de beste systemen van dit moment.

In dit artikel lees je precies welke vijf soundbars er écht bovenuit steken en waarom deze aanbiedingen zo interessant zijn. Je krijgt per model een uitgebreid beeld van de mogelijkheden, de geluidskwaliteit en natuurlijk de actuele Black Friday-prijs. Zo kies je gegarandeerd de soundbar die perfect past bij jouw ruimte, tv en luisterstijl.

LET OP: PRIJZEN KUNNEN DE KOMENDE DAGEN SCHOMMELEN (EN NÓG LAGER UITPAKKEN)!

©JBL

JBL Bar 800 MK2: krachtige surround, afneembare speakers

De JBL Bar 800 MK2 is afgeprijsd tot de laagste prijs ooit en dat maakt de soundbar meteen een van de spannendste Black Friday-aanbiedingen. Deze 7.1-opstelling combineert veelzijdigheid met brute kracht: in totaal 780 watt, een 10-inch subwoofer en twee volledig draadloze, afneembare surroundspeakers. Dankzij Virtual Dolby Atmos en MultiBeam 3.0 vult het systeem de hele kamer met hoogte-effecten en breed uitgespreide details. De soundbar detecteert en versterkt subtiele elementen zoals voetstappen of het ritselen van kleding, terwijl PureVoice 2.0 ervoor zorgt dat dialogen helder blijven, zelfs in actiescènes. Je sluit de bar met één HDMI-kabel aan op je tv en streamt via wifi, AirPlay 2 of Google Cast. De JBL ONE-app helpt bij de installatie en kamerkalibratie, waardoor je in een paar minuten een perfect gebalanceerde set hebt. Voor ongeveer 798 euro is dit een van de meest complete systemen in zijn prijsklasse.

©LG

LG DSC9S: premium-upgrade voor de OLED C-serie

De LG DSC9S maakt deze Black Friday vooral indruk dankzij zijn scherpe prijs van rond de 399 euro, zeker gezien het feit dat deze soundbar is ontworpen als perfecte match met LG’s OLED C-serie. De 3.1.3-configuratie levert drie opwaarts gerichte speakers, waardoor Dolby Atmos-effecten realistisch boven je worden geplaatst. De soundbar werkt naadloos samen met compatible LG-tv’s via WOW Orchestra, waarbij de tv-speakers én soundbar volledig synchroon worden aangestuurd. De draadloze subwoofer zorgt voor stevige baslagen en wie later wil uitbreiden, kan een rear-kit koppelen voor nóg meer surround. Dankzij wifi, AI-Sound Pro, uitgebreide instellingen in het tv-menu en een strakke Synergy-bracket is dit pakket zowel technisch als visueel een prachtige aanvulling op een moderne woonkamer.

©Sonos

Sonos Arc Ultra: premium 9.1.4-geluid voor een scherpe prijs

Dat Sonos dit jaar een Black Friday-knaller neerzet, is bijzonder. De Arc Ultra is een ultramoderne soundbar die voor zo'n 799 euro een verrassend complete 9.1.4-ervaring biedt. Met 14 afzonderlijke drivers, een dual-membraan woofer en slim geplaatste side- en upfiring-speakers creëert de Arc Ultra een meeslepend Atmos-geluid dat je van alle kanten omringt. De nieuwe Sound Motion-technologie zorgt voor diepere bassen dan eerdere modellen, terwijl Trueplay automatisch de akoestiek van je kamer optimaliseert. Je streamt muziek via AirPlay 2, de Sonos-app of talloze andere diensten en kunt moeiteloos uitbreiden met extra subs of rear-speakers. Voor wie audiofiel niveau wil zonder losse versterker of complexe bekabeling, is dit waarschijnlijk de smaakmaker van dit jaar.

©Samsung

Samsung HW-Q990D: de absolute surround-koning

De Samsung HW-Q990D blijft een van de meest indrukwekkende all-in-one-surroundsystemen die je kunt kopen. De 11.1.4-opstelling met 22 speakers vult de kamer met een gigantische geluidskoepel, compleet met draadloze rear-speakers en een subwoofer die je letterlijk voelt. Samsung’s Q-Symphony werkt perfect samen met nieuwe Samsung-tv’s, waarbij tv-speakers en soundbar een hybride systeem vormen dat nog voller klinkt. De automatische kalibratie via SpaceFit Sound zorgt ervoor dat het systeem precies wordt afgestemd op jouw ruimte, terwijl draadloze Dolby Atmos het kabelgeweld beperkt. Met een Black Friday-prijs van ongeveer 712 euro blijft dit systeem de onbetwiste keuze voor mensen die zonder moeite een complete bioscoopervaring willen.

©Sony

Sony Bravia Theatre System 6: eenvoud met écht 5.1.2-geluid

Het Sony Bravia Theatre System 6 is een ideale keuze voor wie wél surround wil, maar geen losse componenten of ingewikkelde installatie. De 5.1.2-set levert 1000 watt vermogen, echte rear-speakers en een draadloze subwoofer, waardoor je een stevige, dynamische bas en een overtuigend geluidsbeeld krijgt. Sony’s Vertical Surround Engine en S-Force Pro zorgen voor hoogte-effecten en breed uitgesmeerd geluid, zelfs zonder extra speakers aan het plafond. De dialogen blijven helder door de geïntegreerde centerspeaker, terwijl je alles bedient via de Sony Bravia-app. Voor zo'n 479 euro is dit een heel complete set voor films en series, die qua prijs-kwaliteitverhouding deze Black Friday bijzonder goed scoort.