We hebben het in Computer Idee al eerder gehad over de Raspberry Pi; De minicomputer ter grootte van een creditcard. Maar wat kan er eigenlijk met het kleine apparaat? Nou, voor nog geen 35 euro heeft u met de Raspberry Pi in no-time een eigen mediaserver om films naar de televisie te streamen of om muziek af te spelen.

©CIDimport

1. Printplaatje

De Raspberry Pi is in feite niet veel meer dan een printplaatje met daarop een aantal basale computeronderdelen. Het apparaatje is zo ontworpen dat hij zo min mogelijk plek inneemt en nauwelijks energie verbruikt. Daarbij hebben de makers hun uiterste best gedaan om hem zo goedkoop mogelijk te houden. Ondanks die strenge eisen is het gelukt om van de Raspberry Pi een minicomputer te maken die allerlei taken prima kan uitvoeren, zoals het serveren van muziek, video's en foto's. Voor onze mediaserver gebruiken we Model B omdat deze meer geheugen heeft dan Model A (512 in plaats van 256MB) en beschikt over een netwerkaansluiting; handig voor het aansluiten van een NAS of het op afstand beheren van de Raspberry Pi. Model B is via diverse webshops te koop. 

©CIDimport

De Raspberry Pi wordt standaard 'kaal' opgeleverd. Dat betekent dat hij geen opslaggeheugen heeft en dat u zelf voor een sd-kaart (minimaal 2 GB) moet zorgen die gaat dienen als ‘harde schijf’. Ook een voeding (micro-usb) ontbreekt en moet los worden aangeschaft. Bij veel verkooppunten van de Raspberry Pi worden ook kleine behuizingen verkocht, die het fragiele printplaatje wat meer bescherming bieden.

©CIDimport

2. Softwaredownloaden

Omdat de Raspberry Pi zelf geen opslaggeheugen heeft, ontbreekt ook het besturingssysteem – dat moet u zelf op de sd-kaart installeren. Inmiddels zijn er al flink wat systemen beschikbaar voor installatie op de Raspberry Pi. Omdat we de mini-pc gaan inzetten als mediaserver, gebruiken we Raspbmc; een Linux-distributie die is gebaseerd op Debian en speciaal is gemaakt om de populaire opensource-mediacenter XBMC te draaien. Op www.raspbmc.com/download kunt u een kant-en-klare installer voor Windows 2000, XP of 7 downloaden die het installeren van Raspbmc op de sd-kaart vergemakkelijkt.

©CIDimport

3. Raspbmc installeren

Plaats de sd-kaart in uw pc en open setup.exe uit het gedownloade zip-bestand. Het programma waarschuwt u direct: alle data wordt gewist voor de installatie van Raspbmc. Daarom is het zaak om in het hoofdvenster van de Raspbmc Installer de juiste schijf te kiezen. Vink de sd-kaart aan in de lijst. Van de opties daaronder hoeft u alleen 'I accept the license agreement' te selecteren. Met een druk op 'Install' worden de installatiebestanden voor Raspbmc vervolgens gedownload en op de sd-kaart geplaatst.

©CIDimport

. Eerste keer starten

Plaats nu de sd-kaart in de Raspberry Pi, sluit het apparaat (bij voorkeur via hdmi) aan op uw televisie, verbind hem via de lan-poort met het thuisnetwerk en sluit de voeding aan. De Raspberry Pi heeft geen aan-/uitknop en start bij het inpluggen van de micro-usb-adapter direct. In de vorige stap is alleen de installatiesoftware van Raspbmc op de sd-kaart gezet. De eerste keer dat Raspbmc wordt gestart, wordt het systeem dan ook verder geïnstalleerd. Dit kan enige tijd duren omdat het hele besturingssysteem moet worden gedownload en geconfigureerd. Na enkele malen opnieuw starten, is de installatie bijna voltooid en start XBMC. Er moeten echter nog wat instellingen worden gedaan, dus het is handig om een usb-toetsenbord aan te sluiten. Met een beetje geluk wordt de afstandsbediening van uw tv automatisch herkend en kunt u XBMC ook vanaf de bank configureren. De eerste instelling is de taalkeuze, waarna het systeem klaar is voor gebruik.

©CIDimport

5. Media toevoegen

Een mediacenter is niets zonder media. Tijd dus om wat films en muziek toe te voegen aan XBMC. Dit kan op verschillende manieren. Als er nog voldoende ruimte is op de sd-kaart, is het mogelijk om via ftp bestanden vanaf uw computer op de Raspberry Pi te zetten. Hiervoor hebt u het ip-adres van de Raspberry Pi nodig. Dit kunt u vinden in XBMC onder het menu Systeem en vervolgens onder Systeeminformatie op het tabblad Overzicht. Dit ip-adres is het hostadres voor de ftp-verbinding. De standaard gebruikersnaam van Raspbmc is pi, met als wachtwoord raspberry. Eenmaal ingelogd, bent u in de thuismap van gebruiker pi beland. Hier kunt u zelf mappen aanmaken voor bijvoorbeeld films of muziek en daarin de mediabestanden vanaf uw pc kopiëren. Een alternatief is om een foto's, video's of muziek op een usb-stick of externe harde schijf te zetten en deze vervolgens op de Raspberry Pi aan te sluiten.

©CIDimport

6. Toevoegen aan bibliotheek

Als het ftp'en is voltooid of u heeft een externe schijf aangesloten, moet u XBMC nog laten weten waar het de mediabestanden kan vinden. Stel, u wilt muziek toevoegen aan de bibliotheek van XBMC. Ga dan naar Muziek, Bestanden. In het geval van een externe usb-schijf is deze al direct opgenomen in de lijst van locaties. Hebt u bestanden via ftp overgezet, kies dan Locatie toevoegen. In het scherm dat nu verschijnt, kiest u Bladeren en selecteert u Startmap en vervolgens de map waar uw muziek staat. Open de map en druk op OK. Vervolgens is het nog mogelijk om de naam van deze locatie aan te passen en via nog een keer OK is de map met muziek toegevoegd als snelkoppeling.

Selecteer vervolgens de usb-schijf of de nieuwe snelkoppeling en druk op de C-toets. In het menu dat verschijnt, kiest u voor Aan bibliotheek toevoegen. XBMC scant nu de geselecteerde locatie en gaat op internet op zoek naar albuminformatie en -afbeeldingen. Vervolgens kunt u in het Muziek-menu direct uw favoriete muziek afspelen.

Op een soortgelijke manier voegt u ook video's toe. Deze kunnen ook aan de bibliotheek worden toegevoegd en als XBMC de bestanden herkent, verschijnen de video's automatisch in de menu's Films of TV-series.

©CIDimport

Tips en trucs

Het is mogelijk de Raspberry Pi ook via een wifi-dongle met uw netwerk te verbinden. Voor de installatie van Raspbmc is echter een vaste verbinding vereist. De wifi-verbinding configureren kan via Programma's, Raspbmc Settings en Network Configuration. Als uw films op een nas staan en u wilt deze via wifi op de Raspberry Pi afspelen, kan deze echter gaan haperen omdat de wifi-dongle te veel energie opslokt.

Er zijn diverse plugins beschikbaar die nieuwe mogelijkheden toevoegen aan XBMC. Zo is er een addon om de NOS-journaals terug te kijken en eentje voor video's van Youtube. De plugins zijn te installeren via het submenu Add-on onder Video's, Muziek en Afbeeldingen.

Het is met XBMC ook mogelijk om films vanaf dvd-images te lezen. Volgens de makers van de Raspberry Pi is het apparaat echter onder andere zo goedkoop omdat licenties (zoals mpeg-2 voor video-dvd's) die in veel apparaten standaard zijn opgenomen, niet bij de worden geleverd. Via de website van Raspberry Pi, www.raspberrypi.org, kunnen deze los worden aangeschaft. Naast mpeg-2 kunt u er ook de VC-1-licentie kopen voor het afspelen van Silverlight-streams van Uitzending Gemist.

Tekst: Jeroen van de Nieuwenhof

Deze workshop komt uit Computer IDee nummer 8, jaargang 2013.

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.

Nederlanders besteden elke dag gemiddeld bijna 3,5 uur aan hun telefoon. Daarmee kun je gerust stellen dat smartphones een heel belangrijk onderdeel zijn van het dagelijks leven. Door meer taken te automatiseren kun je jezelf mogelijk wat tijd besparen.

Als je merkt dat je veel tijd op je telefoon doorbrengt en minder afhankelijk wilt zijn, kun je schermtijd beperken, pushmeldingen verminderen en bewust telefoonvrije momenten in je routine inplannen. Gratis apps als StayFree kunnen je hierbij ondersteunen. In dit artikel focussen we op een andere aanpak: het automatiseren van taken met ingebouwde functies en tools, zodat je daar minder tijd aan kwijt bent. We bekijken de belangrijkste mogelijkheden binnen Android en iOS (iPhone).

Google Assistent instellen

In afwachting van het moment waarop Google Gemini alle functies van Google Assistent overneemt, laten we zien hoe je met Google Assistent meerdere acties kunt koppelen en deze met een stemcommando of op een bepaald tijdstip activeert. Google Assistent is beschikbaar voor Android en iOS en apparaten als Google Nest (Hub).

Open de app (de eerste keer) en spreek Assistent instellingen in, of ga naar Instellingen / Apps / Assistent. Bij Voice Match kun je de app trainen op je stem en de functie Hey Google inschakelen, zodat de app reageert zodra je Hey Google zegt. Bij Languages kun je meerdere talen selecteren die assistent moet ondersteunen. Met Lock Screen zorg je dat de app ook bij een vergrendeld scherm reageert op je stem. Je kunt bij deze instellingen trouwens ook altijd schakelen tussen Gemini en Google Assistent. Test de werking met instructies als Welk weer wordt het morgen, Speel mijn afspeellijst op Spotify of Wat staat er op mijn agenda.

Ga na of alle opties van Google Assistent optimaal zijn ingesteld.

Krachtige routines

Een krachtige functie van Google Assistent zijn routines, waarmee je met één gesproken instructie meerdere acties achter elkaar kunt activeren. Open de app, ga naar Instellingen en kies Routines. Hier vind je suggesties om direct uit te proberen. Wil je een eigen routine maken, tik dan op +Nieuw en selecteer Persoonlijk (alleen jij kunt details beheren) of Huishouden (gezinsleden kunnen details bekijken en aanpassen). Kies Huishouden bijvoorbeeld voor acties waar ook huisgenoten mee te maken hebben, zoals het inschakelen van de lamp bij de voordeur bij beweging of het aanpassen van de helderheid en kleur van smartlampen wanneer de televisie aangaat. Geef daarna je routine een naam, bijvoorbeeld Thuiskomen.

Geef je nieuwe routine een zinvolle naam.

Start … en actie

Tik op +Starter toevoegen en kies uit vier opties: Als ik het de Google Assistent vraag, Op een specifieke tijd, Bij zonsopkomst of zonsondergang, of Als ik aankom op een locatie of deze verlaat. Voor dit voorbeeld selecteren we de laatste optie. Je moet hierbij de voorgestelde machtigingen aan de Google-app geven, zoals Locatie: Altijd toestaan en Exacte locatie gebruiken. We beantwoorden de vraag Wil je een Hele dag-routine plannen met Ja. Tik vervolgens op Selecteer een locatie en kies een bestaande locatie uit Mijn plaatsen of voeg er een toe via +Nieuwe plaats toevoegen. Stel de Straal in (in meters) en bevestig met Starter toevoegen.

Ga daarna naar het tweede deel: +Actie toevoegen. Kies uit opties zoals Informatie en herinneringen, Media afspelen en bedienen, Telefooninstellingen aanpassen, Smarthome-apparaten beheren (zoals lampen, stekkers, thermostaten of Google Chromecast) en Je eigen opdrachten uitvoeren. Voeg één of meerdere acties toe, bevestig met Klaar en vervolgens Opslaan. De routine verschijnt nu bij Je routines, waar je deze kunt (de)activeren en bewerken. Let op dat routines beperkt kunnen worden door Digitaal welzijn, bijvoorbeeld via filters of via de functie Time-out of Niet storen.

Je kunt ook slimme apparaten aansturen met een Google Assistent-routine.

Andere automatiseringen

Android biedt nog wel enkele standaardfuncties om taken te automatiseren of minstens te versnellen. Zo kun je via Instellingen / Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht (Android 15) specifieke apps blokkeren binnen bepaalde tijdstippen. Selecteer Focusmodus, kies de storende apps die je wilt verbergen en tik op +Een schema instellen om de modus automatisch te starten en te stoppen.

Via Snelle instellingen (veeg naar beneden en tik op het potloodicoon) kun je tegels voor specifieke acties toevoegen en positioneren voor directe toegang. Voorbeelden zijn Zaklamp, Niet storen, QR-code scannen, Batterijbesparing en andere circa vijftig opties.

Een kleine greep uit het beschikbare arsenaal aan snelle tegels in Android.

Voorbeelden van opdrachten

Vanaf iOS 12, iPadOS 13, macOS Monterey en watchOS 7 is de app Opdrachten (Shortcuts) beschikbaar. Hiermee kun je meerdere stappen in één taak automatiseren, vergelijkbaar met Google Assistent Routines. De app is standaard geïnstalleerd, maar indien nodig te downloaden via de App Store.

Bij het opstarten vind je al enkele voorbeeldopdrachten. Tik op de drie puntjes bij een voorbeeld om de onderliggende taakopbouw te bekijken. Elke opdracht bestaat namelijk uit een of meer taken. Zo bestaat de opdracht Stuur laatste afbeelding als tekstbericht uit: Haal nieuwste [1 foto] op, Inclusief schermafbeeldingen, Stuur [Laatste foto] naar [Ontvangers] en Toon bij Uitvoeren (om de ontvangers direct in te voeren).

De opdracht Neem een pauze is complexer. Deze vraagt invoer van een getal voor de minuten dat de niet-storen-functie actief moet blijven. Een als-dan-regel controleert of het getal kleiner is dan één. In dat geval vraagt de app opnieuw om invoer. Deze kennis komt wellicht goed van pas bij het maken van je eigen opdrachten.

De logica achter de standaardopdracht ‘Neem een pauze’, inclusief een voorwaardelijke actie.

Nieuwe opdrachten

Stel, je wilt een ingegeven tekst opslaan als herinnering en tevens naar jezelf sturen als bericht, bijvoorbeeld om een taak of idee niet te vergeten. Open de app Opdrachten en tik op het plusteken bij Starteropdrachten. Typ Vraag om invoer in de zoekbalk Zoek taken en selecteer deze actie. Tik op instructie en typ een tekst als Wat wil je opslaan en versturen? Het onderdeel Tekst kun je laten staan, omdat je geen specifiek type invoer nodig hebt, zoals getal, url, datum of tijd.

Zoek vervolgens Herinneringen in Zoek taken en kies Voeg nieuwe herinnering toe. Tik op Herinnering en veeg de optiebalk boven het toetsenbord naar links tot je Vraag om invoer ziet. Selecteer deze en tik op Gereed. Via het pijlknopje bij de taak kun je nog extra opties instellen, zoals de Prioriteit of een Vlag.

Typ daarna Berichten in de zoekbalk Zoek taken en kies Verstuur bericht. Pas indien nodig de inhoud aan door Vraag om invoer te selecteren. Tik op Ontvangers en zoek naar je eigen telefoonnummer of een andere gewenste ontvanger. Tik op Gereed en vervolgens op het pijlknopje bij deze taak. Schakel desgewenst Toon bij uitvoeren uit.

Tik op Gereed om de opdracht af te ronden. Wil je de taak hernoemen, tik dan op de drie puntjes, gevolgd door het pijlknopje naast de opdrachtnaam. Kies in het menu Wijzig naam of selecteer (ook) andere opties, zoals Kies symbool of Zet op beginscherm. Je kunt de opdracht ook starten via Siri door de naam uit te spreken, bijvoorbeeld: Hé Siri, onthoud dit!

Controleer de logica achter je opdrachten.

Focus-modi

Net als Android biedt Apple een flexibele focusfunctie. Ga naar Instellingen en open Focus. Kies een bestaande focus, zoals Werk, of tik op de plusknop om een eigen modus te maken. Bij een aangepaste focus kun je aangeven waarop je wilt focussen, zoals Lezen of Gamen, en deze een naam en kleur geven.

Stel vervolgens de focus naar wens in. Bepaal bijvoorbeeld van welke personen of apps je geen meldingen wilt ontvangen, hoe je toegangsscherm of beginscherm eruit moet zien en hoe specifieke apps of je systeem zich moeten gedragen. Zo kun je instellen welke inkomende mails je wilt zien in Mail, of je de energiebesparingsmodus wilt activeren enzovoort. Tot slot kun je een tijdsschema instellen voor automatische activering van de focusmodus.

Je kunt diverse focusfilters inschakelen.