ID.nl logo
Slim verwarmen: de Tado-thermostaat
© brizmaker - stock.adobe.com
Energie

Slim verwarmen: de Tado-thermostaat

In deze workshop gaan we ons huis slim verwarmen met een thermostaat van Tado. We leggen kort uit welke mogelijkheden er binnen het assortiment van de fabrikant zijn. Vervolgens gaan we een slimme thermostaat aansluiten en verbinden met het netwerk. Deze komt op de plek van de bestaande klokthermostaat. Ten slotte laten we zien hoe je deze verder kunt instellen met de app en welke slimme features je kunt benutten, om zo veel mogelijk energie te besparen.

In veel woningen hangt op één plek, meestal in de woonkamer, een thermostaat die de temperatuur in de ruimte meet en je cv-ketel aanstuurt via draadjes of in enkele gevallen draadloos. Moderne cv-ketels werken modulerend, in tegenstelling tot de wat oudere modellen met aan/uit-functie. Het zorgt in combinatie met een modulerende thermostaat voor een meer gelijkmatige verwarming van je huis met de laagst mogelijke temperatuur. Dit biedt meer comfort omdat er minder temperatuurschommelingen zijn en is bovendien energiebesparend. De aansturing van modulerende cv-ketels gebeurt meestal via het OpenTherm-protocol. Enkele fabrikanten hebben een eigen protocol. Bij het kopen van een slimme thermostaat is het verstandig om na te gaan of deze geschikt is voor jouw cv-ketel. De Tado die we hier gebruiken ondersteunt ongeveer 95 procent van de cv-ketels.

©pololia - stock.adobe.com

We gaan een bestaande thermostaat vervangen door een slim model van Tado.

Wat gaan we doen

In deze workshop gaan we een bestaande thermostaat vervangen door een slim exemplaar van Tado. De thermostaat hangt centraal in het woongedeelte. Op basis van de hier gemeten temperatuur wordt de cv-ketel voor het hele huis aangestuurd. Eventueel kun je ter aanvulling slimme radiatorknoppen van Tado installeren in extra kamers die je vaak gebruikt. Bijvoorbeeld in je werkkamer en een slaapkamer. De temperatuur in de bewuste kamers laat je ofwel door de slimme radiatorknop zelf meten of door een apart verkrijgbare temperatuursensor. Met de radiatorknop, de temperatuursensor of de app kun je dan de (tijdelijke) temperatuur in die ruimte instellen. Ook kun je per ruimte een programma maken. De slimme radiatorknop kan zelf de kraan naar de radiator opendraaien als het te koud is of weer dichtknijpen zodra de gewenste temperatuur is bereikt.

©Andreas Berheide

Deze bestaande thermostatische radiatorknoppen kun je heel eenvoudig vervangen door slimmere exemplaren.

Warmtevraag in kamers

Waar je goed op moet letten bij het uitbreiden van je systeem met slimme radiatorknoppen is dat Tado de cv-ketel aan zal zetten zodra er warmtevraag is in één van de extra kamers, óók als de woonkamer waar de thermostaat hangt al op temperatuur is. In het woongedeelte kan het daardoor warmer worden dan de daar ingestelde temperatuur. Stel dat je slaapkamer slecht is geïsoleerd, of de warmte verdwijnt door een openstaand raam, dan kan het zeker in een goed geïsoleerde woonkamer een sauna worden! Je kunt dit voorkomen door óók in de woonkamer een slimme radiatorknop te installeren. Dan zullen de radiatoren in de woonkamer dicht worden gezet zodra de gewenste temperatuur is bereikt op een moment dat de andere kamers mogelijk nog warmte aan het vragen zijn. Bij vloerverwarming in de woonkamer en eventueel enkele extra kamers is dat wat lastiger (zie kader).

Bij (op water gebaseerde) vloerverwarming is wat meer een uitdaging om deze vanuit je slimme thermostaat te besturen. De mooiste oplossing is de installatie van een zoneklep voor de verdeler van je vloerverwarming. Die kun je rechtstreeks via draden vanuit je slimme thermostaat aansturen. Je zou ook een slimme radiatorknop vóór de vloerverwarmingsverdeler kunnen (laten) installeren. Het is raadzaam om je verwarmingsmonteur om advies te vragen of in te schakelen als er aanpassingen moeten worden gedaan. Je kunt eventueel eerst kijken hoe het gaat zonder aanpassingen aan je vloerverwarmingsinstallatie.

©All Rights Reserved.

Bij vloerverwarming is het wat meer een uitdaging om deze slim aan te laten sturen.

Opties bij aanschaf

De oude thermostaat die we gaan vervangen is meestal via twee draden aangesloten. Daarom hebben we de Starterskit Bedrade Slimme Thermostaat V3+ (ongeveer €199) geselecteerd. Werkt jouw thermostaat draadloos dan heb je de draadloze variant nodig, ook wel Starterskit Draadloze Slimme Thermostaat V3+ (ongeveer €239) genoemd. Let er goed op dat je voor een starterskit kiest. Alleen dan ontvang je namelijk de vereiste internetbridge. Bedenk vooraf of je ook extra kamers wilt verwarmen. Hier zijn diverse opties voor (zie kader).

We gebruiken in deze workshop een starterskit met thermostaat en internetbridge.

OPTIES BIJ MEERDERE KAMERS Wil je de temperatuur ook in één of meerdere extra kamers regelen dan kun je een starterskit inclusief twee slimme radiatorknoppen overwegen. Deze slimme radiatorknoppen zijn echter ook gewoon apart verkrijgbaar. De slimme radiatorknoppen kun je op een bestaande radiator monteren. Dat is bij moderne radiatorkranen heel eenvoudig: je kunt ze er direct opschroeven. De radiatorknop registreert zelf de temperatuur. Wil je de temperatuur echter op een specifieke plek in een kamer meten, dan kun je een los verkrijgbare temperatuursensor overwegen. Uitbreiden met een extra slimme thermostaat kan ook, deze zijn los verkrijgbaar. Dan kun je de temperatuur in de extra ruimte niet alleen meten (op de gewenste plek) maar ook meteen regelen op de unit zelf, zonder dat je de app hoeft te gebruiken.

Accessoires toevoegen

We raden je aan om als eerste de app van Tado te installeren. Deze is beschikbaar voor zowel Android als iPhone/iPad. Maak dan via de app een account aan en vul de gevraagde gegevens in, zoals je woonadres. De app is een uitstekende hulp bij de installatie. Het toevoegen van een accessoire van Tado gaat steeds op dezelfde manier. Je scant de qr-code op de verpakking en volgt dan stap voor stap de instructies. Zo voegen we de thermostaat toe nadat we deze van batterijen hebben voorzien en installeren de internetbridge in de meterkast. Je sluit deze via een netwerkkabel aan op je router of op een tussenliggende switch. De internetbridge zal zelf draadloos verbinding met je thermostaat maken via een eigen protocol op 868 MHz. Dit geeft over het algemeen een heel goede dekking en ook een goed bereik door muren en vloeren.

Bij het toevoegen van accessoires krijg je stapsgewijze instructies.

Thermostaat activeren

Om de thermostaat daadwerkelijk in gebruik te nemen kun je eenvoudigweg opgeven wat voor thermostaat je op dit moment gebruikt. In ons voorbeeld vervangen we een Honeywell T8851M-NL2. Zodra daarom wordt gevraagd schakel je de cv-ketel uit. Daarna haal je de oude thermostaat los van de muur. Bewaar deze goed, je kunt hem dan weer terughangen als je een keer tegen een probleem aanloopt of als je gaat verhuizen. Er zijn stickers met labeltjes bijgeleverd die het aansluiten extra makkelijk maken. Je kunt deze aan de bestaande draadjes vast maken zodat je na het bevestigen van het achterplaatje precies weet op welk kroonsteentje je ze moet schroeven. Het achterplaatje van de Tado schroef je vast aan de muur. Het past precies op de twee bestaande pluggen in de muur van de vorige thermostaat. Ten slotte kun je de thermostaat voorzichtig op dat achterplaatje klikken en de cv-ketel weer aanzetten. Daarmee zal de installatie zijn afgerond.

De labeltjes maken het vervangen van de oude thermostaat reuze eenvoudig.

Slim schema

Je kunt de temperatuur op de unit zelf regelen maar dit kan helaas alleen per hele graad. Het voordeel is wel dat je de temperatuur ook kunt regelen als je internetverbinding uitvalt. Voor een nauwkeurigere temperatuurinstelling kun je de app gebruiken. Handmatig kun je de temperatuur via de app per halve graad instellen en in een slim schema kun je het zelfs per tiende graad instellen. We raden aan om als eerste zo’n slim schema te maken. Dat is een schema met de dagen van de week en de gewenste temperatuur per dagdeel. Precies zoals je dat van een klokthermostaat gewend bent. Als je meerdere kamers verwarmt kun je dit per ruimte doen. Je kunt daarna op elk moment afwijken van het schema en de temperatuur tijdelijk aanpassen via de unit of app.

Met een slim schema kun je per ruimte en dagdeel de gewenste temperatuur kiezen.

Meer slimme features

Tado biedt diverse slimme features waar je in enkele gevallen gratis gebruik van kunt maken. Zo maakt Tado standaard gebruik van plaatselijke weersinformatie en past zich hierop aan om energie te besparen. De app geeft je bovendien mooie grafieken van de temperatuur en luchtvochtigheid en maakt een rapport over de luchtkwaliteit, met advies voor verbeteringen. Verder kan de app het detecteren als een raam is geopend. Je krijgt dan een notificatie om de verwarming uit te zetten. Als je een abonnement op Auto-Assist hebt (€2,99/maand of €24,99/jaar) kan Tado de verwarming automatisch voor je uitzetten gedurende een instelbare tijd. De feature kan overigens ook valse meldingen geven, omdat vooral wordt gekeken naar plotselinge veranderingen in temperatuur of vochtigheid. 

Aanwezigheidsdetectie

Via de smartphones van gebruikers kan Tado, middels positiebepaling met gps, ook detecteren dat de laatste persoon het huis heeft verlaten. De feature heet Geolocatie. Je ontvangt dan een herinnering om naar de afwezigheidsmodus over te schakelen. Ook hier geldt dat dit met Auto-Assist automatisch gebeurt, waarbij tevens de verwarming weer automatisch kan worden aangezet als je bijna thuis bent. Gebruik je Home Assistant dan kun je vast allerlei slimme automatiseringen bedenken waardoor je het abonnement niet nodig hebt.

Middels geolocatie kan Tado detecteren of iedereen afwezig is of niet.

INTEGRATIE IN JE SLIMME HUIS Tado kun je uitstekend integreren met systemen als Apple HomeKit, Google Assistant en Amazon Alexa. Je kunt je verwarming daardoor met je stem bedienen en de thermostaat bijvoorbeeld in scènes opnemen. Er is voor Tado ook een prima integratie met Home Assistant beschikbaar, een flexibel softwarepakket voor thuisautomatisering. Daarmee kun je allerlei slimme automatiseringsregels maken voor bijvoorbeeld het regelen van de temperatuur of het aan- en uitzetten van de verwarming.

Interesse in een Tado-set voor thuis? Bij Bol.com hebben ze 'm!

▼ Volgende artikel
Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden
© Rens Blom
Huis

Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Uitstekend
Conclusie

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Plus- en minpunten
  • Fantastische accuduur
  • Bloedsnel
  • Goedkoper dan veel andere vlaggenschepen
  • Minder goede camera's
  • Korter updatebeleid
  • Snelladen alleen met OnePlus-gadgets

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

▼ Volgende artikel
MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?
© ID.nl
Huis

MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Dit gaan we doen

We bekijken welke Linux-versies geschikt zijn nu Windows 10 niet langer wordt ondersteund. Je leest welke distributies soepel draaien op oudere computers, hoe je ze installeert en uitprobeert, en welke verschillen er zijn in uiterlijk, functies en systeemeisen. Ook laten we zien hoe je via Flathub extra software toevoegt en je Linux-omgeving naar wens inricht.

Lees ook: Het einde van Windows 10: wat zijn je opties?

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

MX Linux stelt niet al te hoge eisen aan de computer.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Stel de omgeving naar je eigen smaak in.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Een Linux-installatie proberen zonder te installeren.

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

Elementary OS is gebruiksvriendelijk én ziet er overzichtelijk uit.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Installeren maar!

Wil je aan de slag met een Linux-distributie, dan kun je deze relatief eenvoudig installeren. Je hebt hiervoor een usb-stick nodig. Gebruik een stick van minstens 4 GB. Download het installatiebestand van de website van de makers. Vaak gaat het hier om een iso-bestand. Vervolgens maak je van de usb-stick een opstartbaar medium. Een goed programma dat je hiervoor kunt gebruiken is Etcher. Klik eerst op Select Image en wijs het installatiebestand aan. Klik hierna op Select Drive en wijs de usb-stick aan. Klik op Flash om de stick te maken.

Usb-stick nodig

Voor je Linux-installatie?

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Linux Mint is een veelgebruikte vervanger voor Windows.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Je vindt veel aanpassingsmogelijkheden in Linux Mint.

Linux-software

Stap je van Windows over op Linux en ben je benieuwd welke Linux-programma's een goed alternatief zijn voor eerdere Windows-programma's? Hier vind je een overzicht van Linux-programma's die je Windows-software vervangen.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Zorin OS is beschikbaar in verschillende uitvoeringen.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Probleemloos proberen

Prettig aan een besturingssysteem zoals Linux Mint is de mogelijkheid om het in een live sessie te gebruiken. Je start hiermee het besturingssysteem op en kunt ermee werken, maar hoeft het niet permanent te installeren. Zo'n live sessie geeft je de mogelijkheid om de functies te verkennen en te bepalen of Linux in de smaak valt. Op het bureaublad van Linux Mint vind je de snelkoppeling Install Linux Mint. Gebruik deze om het besturingssysteem daadwerkelijk te installeren.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

Flathub is een rijke bron voor Linux-software.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.