In oudere woningen heb je andere mogelijkheden voor duurzame verwarming dan bij nieuwbouw. Gelukkig heb je wel wat te kiezen. We bespreken een van de manieren om energie te besparen in jouw huis, of je nu in een klassieke boerderij of jarendertigwoning woont.

In samenwerking met LG

Als stelregel zorg je bij woningverduurzaming – om energie te besparen – éérst voor goede woningisolatie. Want: warmte die je niet verliest, hoef je ook niet op te wekken. Bij nieuwbouwwoningen van ná 2000 is deze isolatie vaak goed op orde, maar bij oudere woningen zijn vaak ingrepen nodig om optimale isolatie te bereiken. Toch zijn deze isolatie-ingrepen niet altijd mogelijk of gewenst. Heb je bijvoorbeeld een jarentwintigwoning met karakteristieke kenmerken zoals een mooie houten vloer? En wil je tóch helemaal van het gas af zonder ingrijpende aanpassingen of verbouwing? Dan zijn er alternatieven, zoals de HT-warmtepomp LG Therma V Split Hoge Temperatuur.

Eerst isoleren altijd nodig?

De overgang naar een warmtepomp wordt in de media vaak direct gekoppeld aan betere woningisolatie. Je leest bijvoorbeeld: eerst isoleren, dan pas een warmtepomp. Die stelling is te kort door de bocht en dat is jammer, want het creëert het beeld dat aan de overstap naar een warmtepomp altijd een grote verbouwing voorafgaat. Dit ontmoedigt ook een grote groep woningbezitters voor wie dit niet geldt. Want niet in iedere woning is eerst betere woningisolatie vereist.

Woningen van ná 2000 met energielabel A of B zijn meestal nu al warmtepomp-ready. En ook voor oudere woningen, met een energielabel C of lager, kun je wel degelijk met enige nuance kijken naar betere woningisolatie als harde voorwaarde voor een warmtepomp. Vaak wordt gedacht dat een hybride warmtepomp de enige haalbare tussenstap voor die groep woningen is. Maar met Therma V Split Hoge Temperatuur kunnen oudere woningen met een lager energielabel tóch meteen volledig van het gas af.

HT-warmtepomp biedt uitkomst

Hoe kan dat? Oudere woning toch volledig gasloos maken, is mogelijk doordat de LG Therma V Split Hoge Temperatuur een hoogtemperatuur-warmtepomp is (HT-warmtepomp). Dat is een speciaal soort luchtwaterwarmtepomp die verwarmingswater verwarmt tot 70 of 80 graden. Dat zijn aanmerkelijk hogere temperaturen dan bij een ‘standaard’ warmtepomp, die water verwarmt tot maximaal 55 graden. Die ‘standaard’ watertemperatuur van 55 graden is niet voor iedere woning voldoende. Vaak lukt het in oudere woningen met traditionele radiatoren niet om een woning met water van 55 graden te verwarmen.

De benodigde watertemperatuur (25, 55 of soms zelfs 80 graden) wordt grotendeels bepaald door het afgiftesysteem in de woning. De bekendste voorbeelden van afgiftesystemen zijn vloerverwarming en radiatoren. Feit is dat traditionele radiatoren bij lagere watertemperaturen minder goed werken. Waar vloerverwarming werkt bij een watertemperatuur van 35 graden, hebben radiatoren meestal een aanvoer nodig van water tussen de 60 en 80 graden.

Straling en convectie

Bij die hogere watertemperaturen ontstaan twee soorten warmte rondom de radiator: stralingswarmte en convectiewarmte. De stralingswarmte van de radiator verloopt niet via de lucht, maar is te vergelijken met de warmte die je voelt als je in de zon zit. Bij convectiewarmte wordt de omringende lucht verwarmd. Deze warme lucht in de radiator stijgt op, waardoor circulatie (ofwel een luchtstroom) ontstaat en van onderaf steeds nieuwe lucht door de radiator wordt gezogen. Deze convectiewerking speelt een grote rol bij de juiste werking van radiatoren, terwijl bij vloerverwarming juist de nadruk ligt op stralingswarmte. Verlaag je de watertemperatuur in radiatoren, dan verlies je veel van de convectiewerking waar de radiator juist voor ontwikkeld is. Gevolg: de radiatoren wekken te weinig warmte op om de woning warm te houden.

Sommige woningen met radiatoren, mits voldoende geïsoleerd, blijven óók warm als de aanvoertemperatuur naar de radiatoren wordt teruggeschroefd naar 50 graden of 55 graden. In dat geval komt de woning binnen het bereik van de ‘standaard’ warmtepomp. Lukt dat niet, dan kan een HT-warmtepomp uitkomst bieden. Het grote voordeel van de LG Therma V Split Hoge Temperatuur is dus dat bestaande radiatoren bijna altijd kunnen blijven hangen.

Stroomgebruik 

Feit is wel dat een warmtepomp bij hogere watertemperaturen meer stroom gebruikt. Daaruit volgt dat een warmtepomp meer stroom gebruikt bij radiatoren dan bij vloerverwarming, of andere vormen van zogeheten lagetemperatuurverwarming (LTV). LTV kost minder energie, omdat het water minder hoeft te worden opgewarmd. De warmtepomp gebruikt minder stroom en het rendement van de warmtepomp (aangeduid met SCOP) is in dat geval het hoogst. Toch gebruikt een HT-warmtepomp niet veel meer stroom dan een ‘normale’ warmtepomp die wordt ingezet bij radiatoren. De LG Therma V Split Hoge Temperatuur levert deze hoge watertemperaturen namelijk alleen als het buiten écht koud is. Hoe koud precies, dat verschilt per woning, maar in de regel zal dit zelden gebeuren als de temperatuur boven 7 graden is. Is het niet zo heel koud, dan zal de slimme regeling in de LG Therma V Split Hoge Temperatuur de aanvoertemperatuur zo ver mogelijk verlagen.

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.