Google heeft een megaboete gekregen voor het uitbuiten van zijn concurrentiepositie. Het bedrijf moet maar liefst 2,4 miljard euro betalen aan de Europese Commissie. Niet mis, maar er speelt meer: critici denken dat Google té groot wordt - en dat dit slechts een eerste tegenvaller voor de internetgigant is.

Om te beginnen: wat is er nu precies gebeurd? De Europese Commissie is jaren bezig geweest met een onderzoek naar de concurrentiepositie van de zoekmachine, en heeft nu geconcludeerd dat Google die misbruikt om zijn eigen diensten, met name Google Shopping, voor te trekken. Daarom moet Google een boete betalen van 2,42 miljard euro. Het onderzoek werd geleid door Commissielid van Mededinging, Margrethe Vestager.

Stoppen met shoppen

Naast het betalen van de boete moet Google ook binnen 90 dagen stoppen met het bevooroordelen van zijn eigen prijsvergelijker. Doet het dat niet, dan moet er een boete betaald worden die kan oplopen tot wel 5% van de dagelijkse omzet van moederbedrijf Alphabet - dat zijn niet te misstane bedragen.

Prijsvergelijker

Het onderzoek richtte zich specifiek op Google Shopping, een prijsvergelijker die je bovenin de zoekresultaten ziet als je zoekt naar een specifiek product. Die prijsvergelijker, die in 2004 op de markt kwam onder de naam 'Froogle', werd in rap tempo de belangrijkste prijsvergelijker op internet. Het EC-onderzoek toont aan dat Google-gebruikers in 95% van de gevallen op de bovenste resultaten klikken, en vrijwel nooit op resultaten op pagina 2 bij een zoekopdracht.

Google zet zijn prijsvergelijker echter prominent bovenaan, waardoor andere prijsvergelijkers wegzakken in de zoekresultaten en daardoor significant minder verkeer krijgen.

Machtsmisbruik

De EC neemt daarbij ook mee dat Google oppermachtig is op internetgebied, en dat het in vrijwel ieder Europees land een 'dominante positie heeft in de internetzoekmarkt'. Conclusie: Google misbruikt die machtspositie om zijn eigen dienst (Shopping) voor te trekken op andere. En machtsmisbruik, dat wordt hard afgestraft.

Schijntje

2,4 miljard euro klinkt als veel geld, maar voor Google valt het mee. Het is de omzet van 10 dagen voor het bedrijf, of de winst van iets meer dan 2 maanden. Geen zakgeld, maar ook geen bedrag waar Google snel van tot de bedelstaf vervalt. Het probleem voor het bedrijf is dan ook niet zozeer financieel, maar groter van aard...

Ander onderzoek

Het huidige onderzoek is namelijk niet het enige onderzoek dat loopt naar Google. De Europese Commissie onderzoekt namelijk ook of Google zijn positie op de smartphonemarkt niet misbruikt. Het bedrijf verplicht fabrikanten van Android-toestellen namelijk bepaalde Google-apps (zoals Search en Chrome) vooraf te installeren. Gezien het feit dat er maar twee belangrijke mobiele besturingssystemen zijn is het niet ondenkbaar dat ook dat als machtsmisbruik wordt gezien - want wie gaat er nu vrijwillig Bing installeren?

Advertentiemarkt

Er loopt ook nog een inhoudelijk ingewikkeldere zaak die kijkt naar Googles advertentieplatform AdSense, waarin gekeken wordt naar speciale afspraken die Google heeft gemaakt met bepaalde klanten over advertenties die worden getoond in ingebouwde zoekmachines op websites.

Beide onderzoeken, in combinatie met de conclusie van het huidige onderzoek, geven een slecht beeld van Google dat als absolute monopolist heersend is op internet. Ook wie regelmatig op internet zit weet dat: zoeken doe je alleen via Google, Gmail is oppermachtig, Analytics en AdSense draaien op praktisch iedere website...

Monopolisten

De grootste techbedrijven van het moment lijken op monopolisten. Microsoft heeft met Windows nog steeds het overgrote merendeel van desktopbesturingssystemen in handen, Facebook drijft 77% van het mobiele social-verkeer, en Google heeft met Android en search een machtige positie. Maar of het ook echt monopolisten zijn wordt door sommige critici ook betwist. Is 'mobiel sociaal verkeer' een markt die je kunt monopoliseren? Mobiel adverteren misschien wel, en hoewel Google en Facebook daar ook groot in zijn is het al een minder significant. Hetzelfde geldt voor besturingssystemen, die inmiddels geen 'product' meer zijn dat je koopt naast je computer, maar een integraal onderdeel van een totaal systeem.

... of toch niet?

De vraag of grote techbedrijven zoals Google een monopolie zijn is een belangrijke, want monopolies zijn niet erg aantrekkelijk voor gebruikers. Er wordt daarom al jaren gesproken over de theoretische mogelijkheid om Google op te breken Zou je dat eens voor me willen kijken , zoals dat destijds ook gebeurde met de telecomsector.

Bell System breakup

Eind van de 19e eeuw waren er nog tientallen verschillende telefoonlijnen in steden, die allemaal door verschillende bedrijven werden beheerd en die niet onderling compatibel waren. Toen een bedrijf genaamd American Telephone and Telegraph, ook wel Bell Systems genoemd, al die bedrijven opkocht kwam er pas voor het eerst een algemeen telefoonsysteem. Maar de monopoliepositie die dat veroorzaakte moest ook weer gereguleerd worden door de overheid, omdat het bedrijf anders te machtig zou worden.

Nodig

Maar Europese politici zijn er niet heel happig op om bedrijven op te breken. Daarvoor moet er echt een belangrijke reden zijn. De case van ATT was anders, omdat de opkomst van het telefoonbedrijf gelijktijdig ging met de regulering van de telecomsector. Doordat ATT ineens een monopolie bleek te worden, was er een goede reden om de hele infrastructuur te reguleren. Is dat bij Google ook het geval? Zelfs als het bedrijf monopolistisch van aard is, betekent het dan dat er moet worden ingegrepen?

Beschermen van burgers

Voorstanders zien parallellen met de situatie van destijds, waarbij het opbreken van grote monopolies nodig is voor de bescherming van burgers. Destijds was het belangrijk om te reguleren dat alle telefoonlijnen hetzelfde werkten, nu is het om burgers te beschermen tegen allerhande problemen die techbedrijven met zich meebrengen. Privacyperikelen zijn bijvoorbeeld belangrijk, maar ook het feit dat Google en Facebook met hun algoritmes de publieke opinie hevig kunnen beïnvloeden wordt steeds belangrijker.

Het is ook niet voor niks dat uitgerekend Europa moest ingrijpen om te zorgen dat telecomproviders niet zelf mochten kiezen wat zij wel of niet blokkeerden. De wet op netneutraliteit is juist bedoeld om burgers te beschermen.

Toekomstmuziek

Op dit moment is het opbreken van de monopolies van techbedrijven nog ver weg, maar de eerste tekenen dat het niet zaligmakend is om alle openbare informatie via een handjevol partijen te laten lopen begint steeds meer weerstand op te wekken. De vraag blijft of dat gewoon een natuurlijke, gezonde manier van zakendoen is, of het onterecht kannibaliseren van de markt.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.