De markt voor lp’s zwengelt de laatste jaren weer flink aan. Veel muziekliefhebbers breiden uit pure nostalgie hun verzameling langspeelplaten uit. Toch is het ook handig om je muziekverzameling digitaal op te slaan, bijvoorbeeld wanneer je op vakantie gaat of eigen nummers wilt streamen. De inhoud van lp’s en cassettebandjes zet je eenvoudig over naar de pc.

Tip 01: Via versterker

Bij traditionele platenspelers is het volume te zwak om de muziek van lp’s rechtstreeks naar de pc te kopiëren. Je hebt hiervoor namelijk een versterkt signaal nodig. Verbind een draaitafel daarom eerst met de phone-ingang van de versterker. Indien er op je versterker geen geschikte ingang voorhanden is, gebruik je hiervoor eventueel een losse voorversterker. De meeste (voor)versterkers beschikken over een analoge uitgang om het geluid, afkomstig van je platenspeler, door te sturen naar je pc. Vaak staat deze analoge uitgang gemarkeerd met tape out of rec. Lees ook: Audio bewerken met Audacity.

In het geval van tulpuitgangen is er een verloopkabel vereist met twee tulpstekkers en aan de andere zijde een 3,5mm mini-jack om het aan te sluiten op de lijningang van je pc (blauwe ingang). Veel versterkers hebben daarnaast ook een lijnuitgang die bedoeld is voor aansluiting van een hoofdtelefoon. Als alternatief gebruik je eventueel deze uitgang om je pc te koppelen aan de versterker middels een normale mini-jack-kabel. Voor de beste geluidsoverdracht geniet een analoge uitgang aan de achterkant van je versterker echter de voorkeur.

Tip 02: Voorversterker

Er zijn ook platenspelers met een ingebouwde voorversterker. Aangezien de draaitafel in dat geval al een versterkt signaal uitzendt, is het niet nodig om een versterker als tussenstation te gebruiken. In plaats daarvan sluit je de platenspeler rechtstreeks op de pc aan. Je hebt hiervoor nog wel een speciaal verloopstekkertje nodig, met aan de ene zijde twee tulpstekkers en aan de andere zijde een mini-jack van 3,5 millimeter voor aansluiting op de blauwe lijningang van je pc.

Tip 03: Usb-platenspeler

Wil je geen gedoe met (voor)versterkers en verloopkabeltjes, dan is het gebruik van een usb-platenspeler verreweg de eenvoudigste optie. Steek de meegeleverde usb-kabel in de pc en installeer de juiste driver. Je computer herkent de usb-platenspeler vervolgens als aparte geluidsbron. Overigens leveren fabrikanten vaak geschikte software mee om de muziek naar de pc over te zetten. In plaats daarvan kun je ook het gratis programma Audacity gebruiken, waarmee we in dit artikel aan de slag gaan. Bij sommige producten is aansluiten op de pc niet eens nodig om de muziek te digitaliseren. Bij geschikte usb-platenspelers stop je een usb-stick of SD-kaart in de draaitafel, waarna het apparaat van ieder liedje een mp3-bestand fabriceert. Via een speciale opname-knop bepaal je handmatig het begin en einde van ieder nummer.

©PXimport

Tip 04: Cassettedeck

Naast een draaitafel wil je wellicht ook muziek van andere analoge geluidsdragers digitaliseren, bijvoorbeeld van een cassettedeck of een ouderwetse bandrecorder. Heeft het betreffende apparaat tulpuitgangen? Gebruik in dat geval een verloopkabel met aan de ene zijde twee tulpstekkers en aan de andere zijde een mini-jack. Laatstgenoemde aansluiting verbind je met de lijningang van de pc. Bij de meeste computers is deze ingang te herkenen aan de blauwe kleur. Als het afspeelapparaat geen tulpuitgangen bevat, dan sluit je het beste een reguliere mini-jack-kabel aan op de hoofdtelefooningang van de cassettedeck of bandrecorder.

©PXimport

Tip 05: Audacity

Audacity is een gratis audiobewerkingsprogramma. Hiermee neem je eenvoudig muziek van analoge geluidsbronnen op. Surf hiernaartoe en download het installatiebestand naar je computer. Er zijn versies voor Windows, OS X en Linux beschikbaar. In dit artikel gaan we aan de slag met de Windows-editie. De makers raden minimaal een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 2 GB RAM aan, al is het gebruik van snellere hardware geen overbodige luxe. Overigens kun je het installatiebestand met of zonder Engelstalige help-instructies downloaden. Voor de volledigheid kies je voor de complete installer-versie. Voer het exe-bestand uit en kies voor de Nederlandse taal. Je klikt viermaal op Volgende, waarna je bevestigt met Installeren. Via Volgende en Voltooien start je het programma voor de eerste keer op.

©PXimport

MAGIX Red Uw LP’s

Tip 06: Opnameapparaat

Belangrijk is dat Audacity het geluid, afkomstig van je (usb-)platenspeler, cassettedeck, bandrecorder of (voor)versterker, herkent als opnameapparaat. Bovenaan in de gebruikersomgeving doe je hiervoor een beroep op de zogeheten apparaat-werkbalk. Kies achter het microfoontje in het uitrolmenu de juiste ingang van je pc, zoals de analoge lijningang of usb-poort. Uiteraard wil je de muziek in stereogeluid vastleggen, dus laat je de instelling 2 opnamekanalen ongewijzigd. Selecteer in het laatste veld de luidsprekers die op je pc zijn aangesloten, zodat je gedigitaliseerde muziek op een later moment kunt terugluisteren.

©PXimport

Tip 07: Stukje opnemen

Je gaat nu als proef een stukje muziek opnemen, waarbij we de platenspeler als voorbeeld nemen. Leg een lp op de draaitafel en breng de arm met naald alvast in juiste positie. Wanneer het geluid via een aparte (voor)versterker wordt doorgestuurd, schakel je ook dit apparaat in. In de instellingen van de versterker geef je zo nodig aan dat je het audiosignaal in plaats van naar de speakers naar de analoge uitgang wilt doorsturen. Klik op de rode knop Opnemen om de opname te starten. Als het goed is, verschijnen er twee geluidsgrafieken in beeld. Klik na even wachten op de gele knop Stoppen. Benieuwd naar het resultaat? Je luistert het geluidsfragment terug door op de groene knop Afspelen te klikken. Controleer of er zowel uit de linker- als rechterspeaker geluid te horen is.

©PXimport

Tip 08: Volume bijstellen

Staat het volume naar jouw mening te laag of te hoog ingesteld? Je bepaalt zelf op welk volumeniveau je pc de opname vastlegt. Gebruik hiervoor de schuifregelaar achter het microfoontje in de werkbalk. Stel een logische waarde in voor het opnamevolume en neem weer een stukje van de lp op als proef. Probeer op deze manier het optimale volumeniveau voor je opname te bepalen.

©PXimport

Tip 09: Definitieve opname

Ben je klaar voor de definitieve opname? Ga naar Bestand / Nieuw om een vers opnamevenster in Audacity te openen. Het venster met de proefopnamen klik je weg zonder de geluidsfragmenten te bewaren. Druk op de knop Opnemen in Audacity en speel de langspeelplaat vervolgens vanaf het begin af. Je speelt de huidige kant volledig uit. Audacity bewaart alle gegevens in een tijdelijk audiobestand. Zodra de lp is uitgespeeld, druk je op de knop Stoppen. Via de knop Afspelen beluister je eventueel of de opname is geslaagd.

©PXimport

Tip 10: Opname opslaan

Zodra de opname is afgerond, giet je het geluidsfragment in een audiobestand. Klik hiervoor op Bestand / Audio exporteren en selecteer op je harde schijf een opslagmap. Je bedenkt een bestandsnaam, waarna je het gewenste audioformaat selecteert. De keuze hierin is behoorlijk groot. Welk audioformaat je het beste kunt kiezen, is van verschillende factoren afhankelijk. Ga je voor een hoge geluidskwaliteit zonder audioverlies, dan liggen de formaten wav, aiff en flac voor de hand. Een nadeel hiervan is dat dergelijke audiobestanden behoorlijk wat opslagcapaciteit opeisen. In plaats daarvan kun je gedigitaliseerde muziek ook in een gecomprimeerd audiobestand bewaren, zoals ogg, wma of mp3.

Voor mp3-bestanden is er overigens wel een uitbreiding van Audacity vereist (zie tip 11). De muziek neemt dan veel minder schijfruimte in beslag, wat bijvoorbeeld handig is voor gebruik op een smartphone of tablet. Voor bepaalde audioformaten stel je handmatig de beoogde kwaliteit in. De volgende stap biedt de mogelijkheid om metadata toe te voegen. Vul hier zo veel mogelijk gegevens over het betreffende album in. Bevestig met OK om het audiobestand op te slaan.

©PXimport

Tip 11: Lame-encoder

Audacity beschikt van zichzelf niet over het juiste gereedschap om gedigitaliseerde muziek om te zetten naar een gecomprimeerd mp3-bestand. Door de zogeheten Lame-encoder aan het audiobewerkingsprogramma toe te voegen, is dat wel mogelijk. Surf hiervoor hiernaartoe en klik de bovenste downloadlink aan om het exe-bestand op te slaan. Op het moment van schrijven is dat Lame v3.99.3 for Windows.exe. Voer de installatie uit door telkens op Next te klikken. Belangrijk is om de installatiemap van Lame niet te wijzigen. Bevestig als laatste met Install / Finish. Je kunt muziek nu als mp3-bestand opslaan. Ga in Audacity naar Bestand / Audio exporteren en selecteer achter Opslaan als de optie Mp3-bestanden. Bij Kwaliteit stel je eventueel de bitrate in met een maximum van 320 Kbit/s. Klik ten slotte op Opslaan en OK.

©PXimport

Tip 12: Splitsen

Je hebt nu een zijde van een lp (of cassettebandje) opgeslagen als een enkel audiobestand. Uiteraard wil je hiervan losse nummers creëren. Je regelt dat door het oorspronkelijke audiobestand te splitsen. Ga in Audacity naar Bestand / Openen en blader naar de map waar je de opname hebt opgeslagen. Bevestig daarna met Openen om het bestand te laden. Belangrijk is om het juiste beginpunt van het eerste nummer te bepalen.

Gebruik hiervoor de mediaknoppen boven aan het venster. Zodra je het exacte beginpunt weet, klik je binnen de geluidsgrafiek om de verticale marker op de goede plek te zetten. Klik daarna op Sporen / Label toevoegen bij selectie. Merk op dat er onder de geluidsgrafiek een leeg label in beeld verschijnt. Klik op het witte label en typ de naam van het liedje. Plaats de verticale marker vervolgens in de geluidsgrafiek op de plek waar het tweede liedje begint. Kies vervolgens wederom voor Sporen / Label toevoegen bij selectie. Herhaal deze stappen voor ieder liedje. Na afloop ga je naar Bestand / Meervoudig exporteren. Selecteer met Kiezen de opslagmap en stel bij Format het gewenste audioformaat in. De overige instellingen laat je ongewijzigd, waarna je uiteindelijk kiest voor Exporteren / OK.

©PXimport

Automatische labels

©PXimport

Tip 13: Metadata bewerken

Tijdens het opslaan van een muziekbestand krijg je gelegenheid om metadata (tags) toe te voegen. Deze gegevens zijn belangrijk voor de vindbaarheid binnen een mediaprogramma op de pc of mobiele muziekbibliotheek op een smartphone of tablet. Twijfel je of alle gegevens correct zijn ingevuld? Je past deze gegevens naderhand gemakkelijk aan. Open het betreffende muziekbestand en ga naar Bestand / Metadata bewerken. Vul de juiste gegevens in en sluit het venster met OK. Je bewaart de wijzigingen door het muziekbestand opnieuw te bewaren. Via Bestand / Audio exporteren open je hiervoor het juiste menu.

©PXimport

Tip 14: Audio oppoetsen

Uiteraard lukt het bij een slechte opname nooit om een audiobestand te fabriceren dat spatzuiver klinkt. Wel kun je ongewenste geluiden enigszins wegwerken. Zo reduceer je bijvoorbeeld het ruisniveau van een opname van een lp. Open in Audacity het juiste audiobestand en kies voor Effecten / Ruisonderdrukking. Speel wat met de instellingen en pas met OK de wijzigingen toe. Bevalt het resultaat je niet? Met Ctrl+Z maak je iedere wijziging weer ongedaan. Neem ook de overige opties onder het menuonderdeel Effecten door om het geluid te optimaliseren. Voor sommige effecten is het eerst nodig om het juiste gedeelte in de geluidsgrafiek te selecteren.

©PXimport

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.