De markt voor lp’s zwengelt de laatste jaren weer flink aan. Veel muziekliefhebbers breiden uit pure nostalgie hun verzameling langspeelplaten uit. Toch is het ook handig om je muziekverzameling digitaal op te slaan, bijvoorbeeld wanneer je op vakantie gaat of eigen nummers wilt streamen. De inhoud van lp’s en cassettebandjes zet je eenvoudig over naar de pc.

Tip 01: Via versterker

Bij traditionele platenspelers is het volume te zwak om de muziek van lp’s rechtstreeks naar de pc te kopiëren. Je hebt hiervoor namelijk een versterkt signaal nodig. Verbind een draaitafel daarom eerst met de phone-ingang van de versterker. Indien er op je versterker geen geschikte ingang voorhanden is, gebruik je hiervoor eventueel een losse voorversterker. De meeste (voor)versterkers beschikken over een analoge uitgang om het geluid, afkomstig van je platenspeler, door te sturen naar je pc. Vaak staat deze analoge uitgang gemarkeerd met tape out of rec. Lees ook: Audio bewerken met Audacity.

In het geval van tulpuitgangen is er een verloopkabel vereist met twee tulpstekkers en aan de andere zijde een 3,5mm mini-jack om het aan te sluiten op de lijningang van je pc (blauwe ingang). Veel versterkers hebben daarnaast ook een lijnuitgang die bedoeld is voor aansluiting van een hoofdtelefoon. Als alternatief gebruik je eventueel deze uitgang om je pc te koppelen aan de versterker middels een normale mini-jack-kabel. Voor de beste geluidsoverdracht geniet een analoge uitgang aan de achterkant van je versterker echter de voorkeur.

Tip 02: Voorversterker

Er zijn ook platenspelers met een ingebouwde voorversterker. Aangezien de draaitafel in dat geval al een versterkt signaal uitzendt, is het niet nodig om een versterker als tussenstation te gebruiken. In plaats daarvan sluit je de platenspeler rechtstreeks op de pc aan. Je hebt hiervoor nog wel een speciaal verloopstekkertje nodig, met aan de ene zijde twee tulpstekkers en aan de andere zijde een mini-jack van 3,5 millimeter voor aansluiting op de blauwe lijningang van je pc.

Tip 03: Usb-platenspeler

Wil je geen gedoe met (voor)versterkers en verloopkabeltjes, dan is het gebruik van een usb-platenspeler verreweg de eenvoudigste optie. Steek de meegeleverde usb-kabel in de pc en installeer de juiste driver. Je computer herkent de usb-platenspeler vervolgens als aparte geluidsbron. Overigens leveren fabrikanten vaak geschikte software mee om de muziek naar de pc over te zetten. In plaats daarvan kun je ook het gratis programma Audacity gebruiken, waarmee we in dit artikel aan de slag gaan. Bij sommige producten is aansluiten op de pc niet eens nodig om de muziek te digitaliseren. Bij geschikte usb-platenspelers stop je een usb-stick of SD-kaart in de draaitafel, waarna het apparaat van ieder liedje een mp3-bestand fabriceert. Via een speciale opname-knop bepaal je handmatig het begin en einde van ieder nummer.

©PXimport

Tip 04: Cassettedeck

Naast een draaitafel wil je wellicht ook muziek van andere analoge geluidsdragers digitaliseren, bijvoorbeeld van een cassettedeck of een ouderwetse bandrecorder. Heeft het betreffende apparaat tulpuitgangen? Gebruik in dat geval een verloopkabel met aan de ene zijde twee tulpstekkers en aan de andere zijde een mini-jack. Laatstgenoemde aansluiting verbind je met de lijningang van de pc. Bij de meeste computers is deze ingang te herkenen aan de blauwe kleur. Als het afspeelapparaat geen tulpuitgangen bevat, dan sluit je het beste een reguliere mini-jack-kabel aan op de hoofdtelefooningang van de cassettedeck of bandrecorder.

©PXimport

Tip 05: Audacity

Audacity is een gratis audiobewerkingsprogramma. Hiermee neem je eenvoudig muziek van analoge geluidsbronnen op. Surf hiernaartoe en download het installatiebestand naar je computer. Er zijn versies voor Windows, OS X en Linux beschikbaar. In dit artikel gaan we aan de slag met de Windows-editie. De makers raden minimaal een processor met een kloksnelheid van 1 GHz en 2 GB RAM aan, al is het gebruik van snellere hardware geen overbodige luxe. Overigens kun je het installatiebestand met of zonder Engelstalige help-instructies downloaden. Voor de volledigheid kies je voor de complete installer-versie. Voer het exe-bestand uit en kies voor de Nederlandse taal. Je klikt viermaal op Volgende, waarna je bevestigt met Installeren. Via Volgende en Voltooien start je het programma voor de eerste keer op.

©PXimport

MAGIX Red Uw LP’s

Tip 06: Opnameapparaat

Belangrijk is dat Audacity het geluid, afkomstig van je (usb-)platenspeler, cassettedeck, bandrecorder of (voor)versterker, herkent als opnameapparaat. Bovenaan in de gebruikersomgeving doe je hiervoor een beroep op de zogeheten apparaat-werkbalk. Kies achter het microfoontje in het uitrolmenu de juiste ingang van je pc, zoals de analoge lijningang of usb-poort. Uiteraard wil je de muziek in stereogeluid vastleggen, dus laat je de instelling 2 opnamekanalen ongewijzigd. Selecteer in het laatste veld de luidsprekers die op je pc zijn aangesloten, zodat je gedigitaliseerde muziek op een later moment kunt terugluisteren.

©PXimport

Tip 07: Stukje opnemen

Je gaat nu als proef een stukje muziek opnemen, waarbij we de platenspeler als voorbeeld nemen. Leg een lp op de draaitafel en breng de arm met naald alvast in juiste positie. Wanneer het geluid via een aparte (voor)versterker wordt doorgestuurd, schakel je ook dit apparaat in. In de instellingen van de versterker geef je zo nodig aan dat je het audiosignaal in plaats van naar de speakers naar de analoge uitgang wilt doorsturen. Klik op de rode knop Opnemen om de opname te starten. Als het goed is, verschijnen er twee geluidsgrafieken in beeld. Klik na even wachten op de gele knop Stoppen. Benieuwd naar het resultaat? Je luistert het geluidsfragment terug door op de groene knop Afspelen te klikken. Controleer of er zowel uit de linker- als rechterspeaker geluid te horen is.

©PXimport

Tip 08: Volume bijstellen

Staat het volume naar jouw mening te laag of te hoog ingesteld? Je bepaalt zelf op welk volumeniveau je pc de opname vastlegt. Gebruik hiervoor de schuifregelaar achter het microfoontje in de werkbalk. Stel een logische waarde in voor het opnamevolume en neem weer een stukje van de lp op als proef. Probeer op deze manier het optimale volumeniveau voor je opname te bepalen.

©PXimport

Tip 09: Definitieve opname

Ben je klaar voor de definitieve opname? Ga naar Bestand / Nieuw om een vers opnamevenster in Audacity te openen. Het venster met de proefopnamen klik je weg zonder de geluidsfragmenten te bewaren. Druk op de knop Opnemen in Audacity en speel de langspeelplaat vervolgens vanaf het begin af. Je speelt de huidige kant volledig uit. Audacity bewaart alle gegevens in een tijdelijk audiobestand. Zodra de lp is uitgespeeld, druk je op de knop Stoppen. Via de knop Afspelen beluister je eventueel of de opname is geslaagd.

©PXimport

Tip 10: Opname opslaan

Zodra de opname is afgerond, giet je het geluidsfragment in een audiobestand. Klik hiervoor op Bestand / Audio exporteren en selecteer op je harde schijf een opslagmap. Je bedenkt een bestandsnaam, waarna je het gewenste audioformaat selecteert. De keuze hierin is behoorlijk groot. Welk audioformaat je het beste kunt kiezen, is van verschillende factoren afhankelijk. Ga je voor een hoge geluidskwaliteit zonder audioverlies, dan liggen de formaten wav, aiff en flac voor de hand. Een nadeel hiervan is dat dergelijke audiobestanden behoorlijk wat opslagcapaciteit opeisen. In plaats daarvan kun je gedigitaliseerde muziek ook in een gecomprimeerd audiobestand bewaren, zoals ogg, wma of mp3.

Voor mp3-bestanden is er overigens wel een uitbreiding van Audacity vereist (zie tip 11). De muziek neemt dan veel minder schijfruimte in beslag, wat bijvoorbeeld handig is voor gebruik op een smartphone of tablet. Voor bepaalde audioformaten stel je handmatig de beoogde kwaliteit in. De volgende stap biedt de mogelijkheid om metadata toe te voegen. Vul hier zo veel mogelijk gegevens over het betreffende album in. Bevestig met OK om het audiobestand op te slaan.

©PXimport

Tip 11: Lame-encoder

Audacity beschikt van zichzelf niet over het juiste gereedschap om gedigitaliseerde muziek om te zetten naar een gecomprimeerd mp3-bestand. Door de zogeheten Lame-encoder aan het audiobewerkingsprogramma toe te voegen, is dat wel mogelijk. Surf hiervoor hiernaartoe en klik de bovenste downloadlink aan om het exe-bestand op te slaan. Op het moment van schrijven is dat Lame v3.99.3 for Windows.exe. Voer de installatie uit door telkens op Next te klikken. Belangrijk is om de installatiemap van Lame niet te wijzigen. Bevestig als laatste met Install / Finish. Je kunt muziek nu als mp3-bestand opslaan. Ga in Audacity naar Bestand / Audio exporteren en selecteer achter Opslaan als de optie Mp3-bestanden. Bij Kwaliteit stel je eventueel de bitrate in met een maximum van 320 Kbit/s. Klik ten slotte op Opslaan en OK.

©PXimport

Tip 12: Splitsen

Je hebt nu een zijde van een lp (of cassettebandje) opgeslagen als een enkel audiobestand. Uiteraard wil je hiervan losse nummers creëren. Je regelt dat door het oorspronkelijke audiobestand te splitsen. Ga in Audacity naar Bestand / Openen en blader naar de map waar je de opname hebt opgeslagen. Bevestig daarna met Openen om het bestand te laden. Belangrijk is om het juiste beginpunt van het eerste nummer te bepalen.

Gebruik hiervoor de mediaknoppen boven aan het venster. Zodra je het exacte beginpunt weet, klik je binnen de geluidsgrafiek om de verticale marker op de goede plek te zetten. Klik daarna op Sporen / Label toevoegen bij selectie. Merk op dat er onder de geluidsgrafiek een leeg label in beeld verschijnt. Klik op het witte label en typ de naam van het liedje. Plaats de verticale marker vervolgens in de geluidsgrafiek op de plek waar het tweede liedje begint. Kies vervolgens wederom voor Sporen / Label toevoegen bij selectie. Herhaal deze stappen voor ieder liedje. Na afloop ga je naar Bestand / Meervoudig exporteren. Selecteer met Kiezen de opslagmap en stel bij Format het gewenste audioformaat in. De overige instellingen laat je ongewijzigd, waarna je uiteindelijk kiest voor Exporteren / OK.

©PXimport

Automatische labels

©PXimport

Tip 13: Metadata bewerken

Tijdens het opslaan van een muziekbestand krijg je gelegenheid om metadata (tags) toe te voegen. Deze gegevens zijn belangrijk voor de vindbaarheid binnen een mediaprogramma op de pc of mobiele muziekbibliotheek op een smartphone of tablet. Twijfel je of alle gegevens correct zijn ingevuld? Je past deze gegevens naderhand gemakkelijk aan. Open het betreffende muziekbestand en ga naar Bestand / Metadata bewerken. Vul de juiste gegevens in en sluit het venster met OK. Je bewaart de wijzigingen door het muziekbestand opnieuw te bewaren. Via Bestand / Audio exporteren open je hiervoor het juiste menu.

©PXimport

Tip 14: Audio oppoetsen

Uiteraard lukt het bij een slechte opname nooit om een audiobestand te fabriceren dat spatzuiver klinkt. Wel kun je ongewenste geluiden enigszins wegwerken. Zo reduceer je bijvoorbeeld het ruisniveau van een opname van een lp. Open in Audacity het juiste audiobestand en kies voor Effecten / Ruisonderdrukking. Speel wat met de instellingen en pas met OK de wijzigingen toe. Bevalt het resultaat je niet? Met Ctrl+Z maak je iedere wijziging weer ongedaan. Neem ook de overige opties onder het menuonderdeel Effecten door om het geluid te optimaliseren. Voor sommige effecten is het eerst nodig om het juiste gedeelte in de geluidsgrafiek te selecteren.

©PXimport

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.