ID.nl logo
Audio bewerken met Audacity
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Audio bewerken met Audacity

Het programma Audacity biedt veel mogelijkheden om met audio aan de slag te gaan. Van het uitknippen van een fragment uit een mp3-bestand, tot het opnemen en exporteren van audio. En het allermooiste is dat Audacity gratis is. Het opensource programma is zowel voor Windows- als Mac- als Linuxgebruikers verkrijgbaar. In deze cursus leggen we u uit wat Audacity allemaal kan.

Audacity is een programma dat bedoeld is om geluidsbestanden nauwkeurig te snijden, effecten op fragmenten toe te passen en te converteren naar een ander formaat. Het programma kan met verschillende formaten goed omgaan en zit boordevol functies. Het programma is geschikt voor Windows 98 en hoger en Mac OS X 10.4 of hoger. Hebt u thuis een Linux-systeem, dan downloadt u gemakkelijk de broncode voor GNU/Linux. De meest recente versie is op het moment van publiceren schrijven 2.0.2. U kunt Audacity downloaden via de website.

©PXimport

Audacity is voor alle bekende besturingssystemen verkrijgbaar.

1. De vormgeving

Audacity is redelijk overzichtelijk. Aan de bovenkant vindt u de transportsectie met onder andere knoppen voor afspelen, opnemen en doorspoelen. Daarnaast zijn zes verschillende gereedschappen te vinden. Deze knoppen bepalen welke functie uw muis heeft. Zo kunt u inzoomen of bewerken, maar ook geluidsgolven tekenen of sporen in de tijd verschuiven. Hiernaast ziet u twee meters voor het weergavevolume en het opnamevolume, met de schuiven rechts ervan bepaalt u deze waardes. Eronder vindt u nog een paar selectievakken waar u uw audio-interface-instellingen kunt regelen en helemaal rechtsboven zijn een aantal snelkoppelingen voor functies uit het menu geplaatst. De projecteigenschappen zijn allemaal terug te lezen aan de onderkant van het scherm. Het middelste vlak is geheel gereserveerd voor de golfvorm van het te openen geluidsbestand.

©PXimport

Het uiterlijk van Audacity.

Woordenlijst

Kanaal Geluidsbestanden bestaan uit één (mono) of twee kanalen (stereo)

Spoor Een spoor is in Audacity een mono- of stereo-geluidsbestand. Sporen kunt u onder elkaar zetten en zijn tegelijkertijd af te spelen.

Golfvorm De visuele weergave van geluid heet een golfvorm. Golfvormen zijn lijnen die op en neer bewegen, daarbij kruisen ze steeds de nullijn in Audacity.

Latency Vertraging die optreedt omdat de processor een bewerking uitvoert.

Oversturing Ook wel distortion genoemd vanwege het gelijknamige gitaar-effect. Dit ontstaat als het ingangssignaal te hard binnenkomt bij uw audio-ingang. Een overstuurd opgenomen signaal is later niet meer te repareren.

2. Bestandsformaten begrijpen

Klik op Bestand / Openen en kies een geluidsbestand. Er bestaan twee soorten audioformaten: gecomprimeerde audio en ongecomprimeerde audio. Ongecomprimeerde geluidsbestanden zijn groot, maar hebben meestal een goede kwaliteit. Bekende voorbeelden zijn wav- of aif-bestanden. Het bekendste formaat is ongetwijfeld mp3. Als u een ongecomprimeerd bestand opent in Audacity, krijgt u een waarschuwing te zien. Er wordt gevraagd of u het bestand direct op uw harde schijf wilt bewerken of dat u een kopie naar het Audacity-project wilt kopiëren. De laatste optie is standaard geselecteerd en raden wij u ook aan. Zo voorkomt u dat u bewerkingen op uw geluidsbestand niet meer ongedaan kunt maken. Een gecomprimeerd bestand wordt altijd naar Audacity gekopieerd, omdat het programma niet direct met gecomprimeerde bestanden kan omgaan. Een conversie is dan altijd noodzakelijk. Als u de standaardkeuze niet bij elke actie wilt bevestigen, zet dan een vinkje bij Mij niet meer waarschuwen en altijd bovenstaande keuze toepassen. Het geluidsbestand wordt geopend en u ziet meteen een visuele weergave van de geluidsgolven. Als u een stereobestand hebt geopend, ziet u twee kanalen onder elkaar. De bovenste is altijd het linkerkanaal, de onderste het rechterkanaal. U start het afspelen door op de Play-knop te klikken of op de spatiebalk te drukken. Links van de golfvorm vindt u informatie over het bestand. De cijfers boven de golfvorm geven de tijd aan. De combinatie van het linker- en rechterkanaal heet in Audacity een spoor.

©PXimport

Een kopie maken voordat u begint aan bewerkingen is een goed idee.

3. Audio bewerken

Om een fragment uit het geluidsbestand te snijden, moet u allereerst inzoomen op de passage waar het uitgehaald moet worden. Klik op het zoom-gereedschap (naast de transportsectie met bedieningsknoppen) en zoek de passage op. Als u een goed idee hebt welk fragment uit de golfvorm gesneden moet worden, verandert u uw cursor weer naar het selectie-gereedschap (de I). Selecteer het fragment en u ziet dat het een donkergrijze kleur krijgt. U hebt nu twee mogelijkheden. De eerste mogelijkheid verwijdert het gehele fragment en maakt het bestand korter. Klik op de Delete-toets op uw toetsenbord of kies voor Bewerken / Audio verwijderen / Verwijderen. Wilt u het gesneden fragment ergens anders neerzetten, dan kiest u niet voor Verwijderen, maar voor Knippen (Ctrl+X). Het fragment wordt naar het plakbord gekopieerd en u kunt het ergens anders inzetten door voor Bewerken / Plakken (Ctrl+V) te kiezen.

©PXimport

Het geselecteerde fragment voor verwijdering.

Met de tweede mogelijkheid creëert u stilte op de plek van het fragment, de lengte van het geluidsbestand wordt hierdoor niet aangepast. Selecteer het fragment en kies voor Bewerken / Audio verwijderen / Audio dempen. U zult merken dat er bij het snijden soms klikjes ontstaan. Dit komt omdat een golfvorm dan wordt afgesneden op een ongelukkige positie. De beste positie om een golfvorm te snijden is bij de nullijn. Als u een geluidsbestand extreem inzoomt, ziet u dat de golfvormen steeds weer omhoog en naar beneden bewegen. Steeds passeren ze daarbij de nullijn. Audacity kan voor u naar het dichtstbijzijnde nulpunt zoeken. Hebt u een selectie gemaakt, klik dan even op Bewerken / Nulpunten zoeken en de selectie wordt geoptimaliseerd. Helemaal zeker is deze methode bij stereo-bestanden niet. Aangezien een stereospoor uit twee golfvormen bestaat, is de kans klein dat de golfvormen van het linkerkanaal en het rechterkanaal op exact hetzelfde moment de nullijn raken. Nulpunten zoeken kunt u ook door op de Z-toets van uw toetsenbord te drukken.

©PXimport

Het fragment is verwijderd, maar er is een stilte voor in de plaats gekomen.

Effecten

Audacity wordt met een aantal effecten geleverd. Onder Effecten ziet u een hele rij staan, waaruit u het gewenste effect selecteert. Het wordt op het gehele spoor of op een selectie toegepast. Het is heel eenvoudig om zo bijvoorbeeld galm aan uw stem toe te voegen door GVerb te kiezen of een muziekstuk sneller af te laten spelen met het effect Snelheid wijzigen. Met Normaliseren optimaliseert u het geluidsniveau van een spoor zonder deze te laten oversturen en met Omkeren draait u een spoor of fragment achterstevoren.

©PXimport

Met het effect Snelheid wijzigen kunt u muziek langzamer of sneller afspelen.

4. Audio opnemen

Met Audacity kunt u ook audio opnemen. Als u een microfoon hebt, is het gemakkelijk om podcasts of andere gesproken teksten op te nemen. U moet hiervoor wel eerst uw audio-interface of geluidskaart selecteren. Dit kan de interne geluidschip op uw moederbord zijn, maar als u echt professioneel aan de slag wilt, is een aparte audio-interface een goed idee. Wilt u geen audio-interface aanschaffen, dan kunt u tegenwoordig ook goed uit de voeten met usb-microfoons. Ook een computer-microfoon die u op de roze audio-ingang van uw computer aansluit, kan al voldoende zijn, al kunt u van dit soort microfoons meestal niet teveel verwachten. In de werkbalk vindt u, naast de ingangs- en uitgangsweergave, vier selectievakken. In het eerste vak kiest u de audio-host. In Windows hebt u meestal de keuze uit MME of Windows DirectSound. Welk protocol u kiest, hangt af van uw systeem. MME is het veiligst op oude systemen, maar als u een nieuw systeem hebt, kan Windows DirectSound zorgen voor minder latency (vertraging). Ernaast selecteert u uw audio-interface of interne geluidskaart. Achter het microfoon-icoontje vindt u de ingangsinstellingen. De eerste is de audio-ingang, hier selecteert u uw usb-microfoon of uw audio-interface waar de microfoon op is aangesloten. In het laatste veld kiest u voor een mono- of stereo-ingangskanaal. Een microfoon is altijd mono, dus als u alleen uw stem op wilt nemen dan gaat u voor 1 (mono) invoerkanaal. Spreek vervolgens duidelijk in uw microfoon en u zult zien dat de rechtermeter uit zal slaan. Zorg ervoor dat de meter altijd groen of lichtoranje blijft. Rood is nooit goed, dit betekent dat uw signaal overstuurt. Dit is naderhand niet meer te repareren. U kunt het ingangsvolume aanpassen door de schuif achter het microfoontje bovenin iets naar links te zetten. Hebt u een audio-interface, dan zult u dit waarschijnlijk moeten regelen in de mixer van de audio-interface, de schuif in Audacity is dan gedeactiveerd. Om op te nemen, klikt u op de opnameknop (het rode rondje). Audacity maakt automatisch een nieuw audiospoor aan.

©PXimport

Stel de ingangsvoorkeuren in om audio te kunnen opnemen.

Stemmen verwijderen

Stemmen verwijderen uit muzieknummers belooft Audacity ook te kunnen. Stelt u zich hier niet teveel van voor, want feitelijk is dit bij de meeste muziek onmogelijk. De meeste muziek is zó gemixt dat vocalen altijd precies in het midden van de luidsprekers worden gezet, in tegenstelling tot bijvoorbeeld gitaren of achtergrondgeluiden, die alleen uit de linker of rechter luidspreker kunnen komen. Het effect Vocal Remover verwijdert alle informatie uit een muziekstuk dat in het midden zit. Helaas zitten er meestal meer dingen precies in het midden, zoals de baslijn en sommige drums. Deze worden dan ook verwijderd. Effecten op de hoofdvocalen, zoals galm en echo, zijn meestal stereo en hiervan wordt ook alleen het middelste deel verwijderd. Op de linker en rechter luidspreker is dus wel de galm van de stem te horen, ook al is de directe zangstem verwijderd.

©PXimport

Stemmen verwijderen doet u met Vocal Remover, al werkt dit niet zonder fouten.

5. Meerdere sporen samenvoegen

Hebt u een muziekbestand geopend en een microfoonopname gemaakt, dan is het heel eenvoudig om deze twee sporen tot één spoor samen te voegen. Dit kunt u vervolgens weer opslaan als één bestand. Selecteer beide sporen door Bewerken / Selecteren / Alles te kiezen en klik op Sporen / Mixen en doorrekenen. Wilt u de onderlinge volumes bepalen voor u de sporen samenvoegt, zorg dan eerst dat u met de schuif links van het spoor een volume bepaalt. De weergave van de golfvorm verandert niet mee, dus u moet dit op gehoor doen. Wilt u dat uw stem alleen op het rechterkanaal is te horen, zet dan de schuif eronder helemaal naar rechts, richting de letter R. Pas bij het samenvoegen zal Audacity de golfvormen opnieuw voor u tekenen. U kunt de individuele sporen ook naar voren of achteren verschuiven. Selecteer het gereedschap Tijd verschuiven, aangegeven met de twee pijltjes. U verschuift nu een heel spoor in de tijd door erop te klikken en het naar links of rechts te bewegen.

©PXimport

In Audacity kunt u meerdere sporen tegelijkertijd geopend hebben en afspelen.

Automatisch dempen

Een slim hulpmiddel in Audacity is de functie Automatisch dempen. Automatisch dempen verlaagt het volume van één of meer sporen als het volume van een ander spoor een bepaald niveau bereikt. Radio-dj's maken hier veel gebruik van, de muziek wordt automatisch zachter wanneer de dj gaat praten. Hebt u een spoor met tekst opgenomen en wilt u hetzelfde effect bereiken, laad dan een muzieknummer als tweede spoor in door op Bestand / Importeren / Audio te klikken. De twee sporen staan nu onder elkaar. Sleep het muziekspoor naar boven door links van de golfvorm te klikken en te slepen. Het stemspoor staat. Selecteer het muziekspoor en kies voor Effecten / Automatisch dempen. Hoeveelheid demping bepaalt hoeveel decibel (dB) het muziekspoor gedempt wordt en met Maximum pauze bepaalt u hoelang de pauzes in uw stemspoor mogen zijn alvorens het volume in het muziekspoor weer omhoog gaat. Fade-in en fade-out zijn ook nog aan te geven, het is aan te raden deze op de standaardwaarden te laten staan. Klik op OK om de demping toe te passen.

6. Audio exporteren

U kunt uw gemaakte projecten op verschillende manieren opslaan. Het gehele project, met bijvoorbeeld drie of vier sporen onder elkaar, is op te slaan als Audacity-project. Klik op Bestand / Project opslaan als, er wordt een bestand gemaakt met de extensie aup. Dit kan alleen door Audacity worden geopend. Wilt u geluidsbestanden exporteren, dan kiest u voor Bestand / Exporteren. Kies een bestandsnaam en locatie en kies achter Opslaan als het gewenste formaat. U hebt hier veel mogelijkheden. Wilt u een ongecomprimeerd bestand, kies dan bijvoorbeeld voor WAV (Microsoft) signed 16 bit PCM. Dit is vergelijkbaar met cd-kwaliteit. Uiteraard zorgt dit wel voor grote bestanden. Wilt u ruimte besparen, kies dan voor mp3-bestanden. Het is wel belangrijk om nog even op Opties te klikken. Naast Kwaliteit moet u niet een te lage waarde kiezen. Een goede tip is om het project eerst als aup-project op te slaan en een aantal mp3-kwaliteitsniveau's te proberen. Vergelijk de geluidskwaliteit van bijvoorbeeld een 128 kbps-bestand met een 320 kbps-bestand en kies de voor u beste optie. Het aup-project kunt u desgewenst van uw harde schijf verwijderen. Kiest u voor mp3, dan kunt u in het volgende venster nog metadata meegeven aan het bestand. Dubbelklik op een waarde, geef de informatie in en sluit af met OK. Andere formaten die ondersteund worden zijn .flac en .ogg (Ogg Vorbis).

©PXimport

U kunt vanuit Audacity als mp3 opslaan.

7. Oude opnames digitaliseren

Met Audacity kunt u oude elpees of cassettes digitaliseren. Het belangrijkste hierbij is dat u de apparatuur op de juiste manier aansluit. Hiervoor moet u de uitgang van het apparaat met een kabel verbinden met de ingang van de computer. Bij de meeste computers is de ingang een roze mini-jack ingang. Dit is een kleine aansluiting van 3,5 millimeter doorsnee. Uw cassettedeck of versterker moet natuurlijk wel een uitgang hebben, een simpele cassettespeler heeft dit meestal niet. Een platenspeler moet aangesloten zijn op een versterker met phono-ingang, omdat het signaal uit een platenspeler te zwak is om te verwerken in de computer. Een uitgang is bij de meeste hi-fi-apparaten een tulpstekker, ook wel RCA-stekker genoemd. U zult dus waarschijnlijk een 'stereo tulp naar mini-jack'-kabel moeten hebben. In Audacity gebruikt u dezelfde instellingen als voor het opnemen van een microfoonsignaal, let er alleen wel op dat u bij de invoerkanalen 2 (stereo) invoerkanalen hebt geselecteerd. Speel een elpee of cassette af, pas het ingangssignaal aan en neem op door op de opnameknop te klikken. U kunt een hele elpee-kant in één keer opnemen en daarna de opname in stukken verdelen. Audacity heeft een handige functie om meteen meerdere nummers op te slaan zonder te snijden. Ga met uw cursor naar de positie waar het eerste nummer begint en klik op Sporen / Label toevoegen bij selectie of gebruik de toetscombinatie Ctrl+B. Audacity opent nu een extra labelspoor onder het audiospoor. Ga met uw cursor naar het begin van het tweede nummer en druk nog eens op Ctrl+B. Doe dit tot u alle nummers hebt gelabeld. U geeft de labels een naam door in het paarse rechthoekje te dubbelklikken en de naam van het nummer in te voeren. Klik vervolgens op Bestand / Meervoudig exporteren. In het volgende venster vult u een exportlocatie in en kiest u onder Bestanden benoemen hoe u wilt dat de bestanden gaan heten. Achter Exportformat kunt u uw favoriete formaat kiezen. Het is aan te raden een ongecomprimeerd formaat te kiezen als u de maximale geluidskwaliteit wilt behouden. Sluit af door op Exporteren te klikken.

©PXimport

Met het labelspoor verdeelt u een geluidsbestand in meerdere stukken.

©PXimport

Exporteren naar verschillende bestanden gaat vervolgens heel eenvoudig.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 elektrische kachels voor extra bijverwarming
© ID.nl
Energie

Waar voor je geld: 5 elektrische kachels voor extra bijverwarming

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of je van extra gemakken voorzien. Nu de meteorologische hefst is begonnen en de temperaturen verder dalen is het tijd om te kijken of je je huis beter kunt verwarmen. Met een extra elektrisch kacheltje bijvoorbeeld.

In de koudere maanden van het jaar kan het soms heerlijk zijn om een extra warmtebron in huis te hebben. Bijverwarming is dan een uitkomst. Of je nu een koude hoek in de woonkamer wilt opwarmen, je thuiskantoor wilt verwarmen zonder de thermostaat in de hele woning omhoog te zetten, of gewoon snel wat extra warmte wilt creëren; er is een grote verscheidenheid aan elektrische kachels beschikbaar. Wij vonden vijf verschillende soorten bijverwarming, van keramische ventilatorkachels tot infrarood panelen om de ruimtes in je huis snel te verwarmen.

De'Longhi TCH8993ER.BC

Met een vermogen van 2400 watt kan deze keramische torenkachel van De'Longhi snel een grote ruimte verwarmen. Deze kachel is bovendien uitgerust met een Eco-Energy functie, die ervoor zorgt dat hij de gewenste temperatuur bereikt met zo min mogelijk energieverbruik. Dit is niet alleen goed voor je portemonnee, maar ook voor het milieu. De kachel heeft ook een handige afstandsbediening, zodat je vanuit je luie stoel de instellingen kunt aanpassen. Verder beschikt dit model over een tip-over-beveiliging, een geruststellende gedachte als je huisdieren of kleine kinderen hebt. De kachel schakelt zichzelf automatisch uit als hij per ongeluk omvalt. Door de keramische technologie wordt de lucht niet uitgedroogd en verbranden er geen stofdeeltjes, wat zorgt voor een schonere en aangenamere warmte.

Wattage: 2400W
Type verwarming: Keramische torenkachel
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

Inventum KC222WOS Ceramic Fan Heater

De Inventum KC222WOS is een compact model. Deze keramische kachel heeft niet alleen twee warmtestanden (1200 en 2000 watt), maar ook een handige oscillatiefunctie. Met de 60° draaibeweging wordt de warme lucht gelijkmatig over een groter gebied verspreid, waardoor je minder last hebt van koude plekken in de ruimte. Verder is de temperatuur traploos instelbaar, wat de kachel zeer flexibel in gebruik maakt. Ook dit apparaat is voorzien van belangrijke veiligheidsfuncties zoals omvalbeveiliging en oververhittingsbeveiliging. Dit betekent dat de kachel automatisch uitschakelt bij te hoge temperaturen of als hij per ongeluk omvalt. De geïntegreerde handgreep en het lichte gewicht maken het eenvoudig om de kachel van de ene naar de andere kamer te verplaatsen.

Wattage: 1200W en 2000W
Type verwarming: Keramische ventilator
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

Princess 348254 Slimme infrarood paneelverwarming

Een heel andere manier van verwarmen vind je bij deze Princess 348254. In tegenstelling tot convectorkachels die de lucht verwarmen, richten infrarood panelen zich op het direct verwarmen van mensen en objecten in de kamer. De warmte is direct voelbaar en bovendien droogt de lucht niet uit. Dit model is ook nog eens 'slim'. Met de bijbehorende app kun je de kachel namelijk overal bedienen, of je nu op de bank zit of onderweg bent. Zo kun je de kachel aanzetten voordat je thuiskomt, zodat je in een heerlijk warme kamer binnenstapt. Het paneel is met 540 watt relatief energiezuinig en kan zowel aan de muur worden bevestigd als vrijstaand worden gebruikt.

Wattage: 540W
Type verwarming: Infrarood
Beveiligingsopties: Oververhitting

ICQN Infraroodkachel

De ICQN infraroodkachel richt op het verwarmen van een klein kantoor of een aparte ruimte in huis. Met een vermogen van 900 watt levert deze kachel gerichte warmte. Het compacte en lichte ontwerp maakt het apparaat zeer handzaam en gemakkelijk te verplaatsen naar elke plek waar je extra warmte nodig hebt. De kachel werkt via een infraroodpaneel, dat warmte uitstraalt die direct op objecten en mensen gericht is, vergelijkbaar met de warmte van de zon. Dit betekent dat je de warmte meteen voelt zodra je het aanzet.

Wattage: 900W
Type verwarming: Infrarood
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

Inventum KC221W

Deze compacte keramische kachel is perfect voor het snel verwarmen van kleine tot middelgrote ruimtes, zoals een caravan, zolderkamer, of studeerkamer. Met een maximaal vermogen van 2000 watt genereert hij snel een aangename temperatuur. De kachel heeft twee warmtestanden en een aparte ventilatorstand voor in de zomer, zodat je er het hele jaar door plezier van hebt. Dankzij de traploos instelbare thermostaat kun je de temperatuur nauwkeurig naar wens instellen, en de kachel zorgt er zelf voor dat de ruimte op die temperatuur blijft. Een controlelampje laat je zien wanneer het apparaat in werking is. Het geïntegreerde handvat maakt hem gemakkelijk te verplaatsen en de omvalbeveiliging en oververhittingsbeveiliging zorgen voor een veilige gebruikservaring. Een no-nonsense kachel die doet wat hij moet doen.

Wattage: 2000W
Type verwarming: Keramische kachelventilator
Beveiligingsopties: Omvallen en oververhitting

▼ Volgende artikel
Dit wil je: WhatsApp als je slimme notitieboek
© amnaj
Huis

Dit wil je: WhatsApp als je slimme notitieboek

WhatsApp gebruik je vooral om te appen, maar het kan ook je handigste metgezel zijn. Door ideeën, taken en documenten direct in je eigen chat te zetten, ontstaat een systeem dat je altijd bij de hand hebt. In dit artikel lees je hoe je WhatsApp verandert in een slim notitieboek waarmee je gedachten en bestanden nooit meer zoekraken.

In dit artikel ontdek je:
  • Hoe je een notitiechat met jezelf start en slim gebruikt
  • Waarom WhatsApp sneller werkt dan traditionele notitie-apps
  • Manieren om structuur en takenlijsten overzichtelijk te houden
  • Hoe je documenten, bonnetjes en scans bewaart en terugvindt
  • Tips om je notitiechat veilig, opgeruimd en praktisch te houden

Ook interessant: Chatfilters in WhatsApp: zo houd je je chats overzichtelijk

WhatsApp is de plek waar we eindeloos appen: van gênante groepsfoto’s tot boodschappenlijstjes van je partner. Maar dezelfde app kan meer, véél meer. Zie het als je digitale notitieboekje: altijd open, altijd bij de hand en verrassend krachtig. Waar veel notitie-apps al snel vergeten worden, schuift WhatsApp elke dag vanzelf je scherm in. Dat maakt de drempel om iets vast te leggen lager dan ooit. En het mooiste? Je hoeft geen nieuwe app te leren gebruiken, want WhatsApp zit vermoedelijk al diep in je dagelijkse routine.

Praat met jezelf

De slimste chat is er eentje met jezelf. Dat klinkt misschien een beetje raar, maar het werkt verrassend goed. In recente versies van WhatsApp kun je simpelweg je eigen naam kiezen in het contactenoverzicht en een gesprek starten. Lukt dat niet, stuur dan een berichtje naar je eigen nummer (al is het maar 'hallo') en je hebt je persoonlijke notitieboek geopend. Vanaf dat moment staat er een privéruimte voor je klaar waarin je ideeën, lijstjes en bestanden kwijt kunt. Zet die chat bovenaan vast, zodat hij nooit wegzakt tussen familieberichten, werkdiscussies en de eindeloze stroom aan grappige gifjes van vrienden. Het voelt in eerste instantie een beetje gek, maar na een week wil, nee kún je niet meer zonder.

Snel noteren zonder gedoe

Een idee is vaak vluchtig. Je staat bij de kassa, bent onderweg met de trein of ligt net in bed om te gaan slapen als je opeens denkt: dit moet ik onthouden! Het noteren mislukt meestal niet door een gebrek aan apps, maar door de extra moeite die het kost. Geloof ons, WhatsApp maakt dat verschil. Je opent de app toch al tientallen keren per dag, dus een korte notitie intikken is geen extra drempel. Begin met een korte eerste regel die fungeert als titel, plak er een link of losse gedachte onder en klaar. Voeg een foto of screenshot toe als geheugensteuntje. Heb je geen zin om te typen? Neem een spraakbericht op. Later kun je die afspelen op je laptop en desnoods omzetten naar tekst (superhandig: je kunt spraakberichten direct in WhatsApp laten transcriberen). Het voelt minder aan als 'notities maken' en meer als gewoon appen, en juist dat maakt het zo laagdrempelig.

Structuur die niet in de weg zit

De grootste valkuil van digitale notities is overstructureren. Je begint enthousiast met mappen, categorieën en kleurcodes, en drie weken later is het systeem te ingewikkeld om nog bij te kunnen houden. Bij WhatsApp werkt dat anders. Begin met één centrale notitie-chat en gebruik simpele labels als 'Werk', 'Idee' en 'Boodschappen'. Dankzij de zoekfunctie vind je berichten razendsnel terug. Toch behoefte aan meer onderverdeling? Maak dan aparte themagroepen met alleen jezelf. Voeg kort iemand toe, verwijder die weer en je hebt een solo-chat met een duidelijke naam en profielfoto. Een geel vlak voor 'Bonnetjes', een rood vlak voor 'Reiskosten': herkenbaar in één oogopslag. Zo heb je structuur zonder dat het systeem in de weg zit.

©Yuri Arucrs peopleimages.com

Takenlijst in WhatsApp-stijl

WhatsApp is geen taken-app, maar je kunt de functies slim inzetten. Markeer actiepunten met een ster en gebruik de antwoord-functie om updates en voortgang eraan vast te knopen. Stel: je noteert 'Bel de loodgieter' en krijgt later extra informatie. Door die informatie als reply op het oorspronkelijke bericht te zetten, blijft de hele geschiedenis bij elkaar. Klaar met de taak? Verwijder de ster of sluit af met een korte reply: 'Gedaan, 17 september'. Zo blijft je takenlijst overzichtelijk en in samenhang. Je ziet niet alleen wat je moest doen, maar ook hoe het liep. Dat geeft meer grip dan losse to-dolijstjes die uit elkaar vallen.

Je eigen archiefkast

Iedereen heeft bonnetjes, facturen, pdf's en foto's van whiteboards die ergens rondslingeren. WhatsApp kan die rol van digitale schoenendoos verrassend goed overnemen. Alles wat je in je notitie-chat plaatst, wordt automatisch gesorteerd op type. Zoek je dat ene aankoopbewijs? Open de mediabibliotheek, filter op documenten en je hebt het binnen seconden teruggevonden. Ook foto's, links en screenshots kun je daar terugvinden. Door de ingebouwde documentmodus van de camera worden scans vlak en goed leesbaar, zodat je geen aparte scan-app meer nodig hebt. Je notitie-chat groeit zo ongemerkt uit tot een compleet persoonlijk archief, zonder dat het chaotisch aanvoelt.

©PaeGaG - stock.adobe.com

Extra vaart met WhatsApp Web

Op je telefoon is WhatsApp al handig, maar pas op de laptop of desktop gaat het echt vliegen. Via WhatsApp Web of de desktop-app kopieer je moeiteloos lange teksten, codefragmenten en bestanden naar je notitie-chat. Andersom stuur je materiaal net zo makkelijk weer terug naar andere programma’s. De zoekfunctie werkt veel fijner met een toetsenbord en met sneltoetsen kun je in een oogwenk informatie uit elke app doorsluizen naar WhatsApp. Het voelt bijna alsof je een lichte projectmanagementtool gebruikt, maar dan in een jasje dat je al jaren kent.

Automatiseren voor luie slimmeriken

Deelknoppen en snelkoppelingen maken het nóg efficiënter. In Android deel je vanuit vrijwel elke app direct naar WhatsApp en stel je jouw notitie-chat in als standaardontvanger. Binnen iOS maak je via Opdrachten een actie die geselecteerde tekst met één tik doorstuurt naar jouw notitie-chat. Daarmee bespaar je tientallen kleine handelingen per dag. En maak er een ritueel van: schrijf elke avond drie korte regels (Wat gedaan, wat geleerd, wat morgen) en je notitie-chat wordt vanzelf een logboek dat overzicht en rust geeft. Geen rommel, maar een lopend dagboek waar je later veel aan hebt.

Veilig en privé

Wie WhatsApp als notitieboek gebruikt, moet ook nadenken over veiligheid. Zet verdwijnende berichten uit, zodat je informatie niet per ongeluk verdwijnt. Zorg dat end-to-end versleutelde back-ups actief zijn en beveilig die met een wachtwoord of herstelsleutel die je in je wachtwoordmanager opslaat. Activeer app-vergrendeling met vingerafdruk of gezichtsherkenning en laat de telefoon-encryptie standaard aan staan. Zo weet je zeker dat je notities net zo goed beschermd zijn als je persoonlijke gesprekken. Handig én geruststellend.

©Farknot Architect - stock.adobe.

Opruimen zonder moeite

Let op, want na een paar weken kan je notitie-chat flink uitdijen. Plan daarom regelmatig een korte opruimsessie van twee minuten in. Gebruik de zoekfunctie om grote video's te vinden en te verwijderen, archiveer oude notities of sluit ze af met een update. Wil je terug naar een specifiek moment, dan kun je in de zoekfunctie gericht naar een maand springen en snel door die periode bladeren. Zo blijft je notitie-chat overzichtelijk en bruikbaar in plaats van een digitale stortplaats.

De valkuilen ontwijken

Het lijkt simpel, maar er zijn valkuilen. De grootste fout is versnipperen: een beetje in WhatsApp, een beetje in Evernote (gebruikt iemand dat nog?) en wat losse mails. Kies één hoofdsysteem en houd je daaraan. Anders verlies je het overzicht. Een tweede fout is het gebruik van titelloze notities. Losse zinnen zonder duidelijke eerste regel zijn later onvindbaar. En tot slot vergeten veel mensen hun notitie-chat vast te pinnen, waardoor hij wegzakt in de massa. Het zijn kleine dingen, maar ze maken het verschil tussen een systeem dat werkt en een systeem dat verwatert.

Tadaa, je nieuwe gewoonteboek

Productiviteit draait om frictie wegnemen. WhatsApp open je sowieso al tientallen keren per dag, vaak zonder na te denken. Als je die gewoonte benut, verandert de app ongemerkt in een slim notitieboek. Begin met één chat met jezelf, pin hem vast, gebruik labels en maak gebruik van de zoekfunctie en mediabibliotheek. Binnen een week voelt het aan alsof WhatsApp niet langer alleen een praatpaal is, maar ook je persoonlijke geheugen. Een gewoonteboek dat je eindelijk wél volhoudt.