Edwin van Gastel test twee weken lang de Stereo L. Hij maakt dagelijks gebruik van zijn huidige multiroom systeem. En kan niet wachten om aan de slag te gaan met de Stereo L van Teufel.

©PXimport

Eerste indruk

Nu de luidsprekers uitgepakt, aangesloten en op een plek in de woonkamer staan, zie ik de schoonheid van de strak vormgegeven luidsprekers. Ik had vanaf het internet via afbeeldingen een verwachting en dacht dat ze minder mooi zouden zijn. Het uiterlijk valt dus alles mee; ze zijn zelfs mooi te noemen. Het strakke design met vooral ook de witte kleur van de lak en de mooie zilveren balk onder het zwarte gaas zorgt voor een strak geheel.

Alles voelt ook erg degelijk en zwaar aan. De knop draait lekker en geeft kleine tikjes om aan te geven dat hij een trapje verder gaat. Het gaas voor de luidsprekers is via magneetjes er zo af te halen. Ook dat ziet er mooi uit. De luidsprekers voelen door hun grootte en zwaarte, maar vooral ook door de witte, zonder naden, vormgegeven buitenkant erg robuust en solide aan.

Verbinden

De luidsprekers moeten eerst met het wifi aangesloten worden. Dat doe je via de app van Raumfeld te downloaden en door het knopje aan de voorkant van de actieve luidspreker in te drukken; het is zo gebeurd. De luidspreker geeft een eigen wifi signaal uit en dan hoef je alleen maar via je telefoon te verbinden met de Raumfeld-wifi en dan neemt hij alle instellingen van de wifi over. De stappen in de app nemen je snel door de installatie heen.

In de app kun je ook verschillende muziek kanalen instellen. Muziek vanaf je eigen computer / NAS, van Spotify en van andere muziekdiensten. Alleen Spotify kan in de app. De andere muziekdiensten moeten via Chromecast. Sowieso kun je via een line-in verbinding een pc of mp3 of platenspeler aansluiten. Via Tune-in kun je verbinding maken met alle radiostations.

Het instellen van je eigen muziek via (in ons geval) de NAS, ging eigenlijk ook heel makkelijk. Je vult het ip-adres van je NAS en en je inloggegevens en meteen ziet de app al je muziek en ordent deze op artiesten, genre, albums en ook mapstructuur. Het instellen van Deezer via chromecast moest even via een omweg; omdat Chromecast weer in de app van Deezer geïnstalleerd moet worden. En dan kun je via de app van Deezer muziek afspelen en kiezen voor een extern apparaat als Raumfeld en dan speelt de muziek via de luidspreker. Zelf heb ik geen Spotify premium account en daardoor kan ik dat niet testen. Ik schat in dat dat vergelijkbaar werkt, zoals de muziek vanuit de NAS. 

©PXimport

Kamervullend geluid

De Raumfeld Stereo L zijn aardig groot en geven dan ook een erg groot geluid! Het eerste liedje dat ik opende was via Deezer en knalde de kamer uit! In de app kon ik niet meteen zien waar het volume zat. Gelukkig zit er dan ook nog een gewone echte knop op de luidspreker. In de app kun je rechtsboven op het luidspreker-icoontje klikken en dan kun je zowel met een schuifbalkje als met een digitale ronde knop al draaiend het volume aanpassen. Ook als je de app aan hebt, kun je de volume knoppen van je telefoon gebruiken om het geluid aan te passen. Het geluid is ook nog persoonlijk aan te passen door de equalizer op treble, mid, bass en balance te verdelen. Pop, akoestische muziek en filmmuziek klinken helder en goed gevuld! De radiozenders zijn ook erg scherp en geven heerlijke sfeer in de kamer.

In deze eerste week hebben we veelal muziek als achtergrond aan staan. Tijdens het koken in de keuken, eten en natafelen. En ook tijdens wat werk achter de pc en bij het schrijven van deze review staat de muziek lekker op de achtergrond. Ook tijdens het tandenpoetsen en ‘naar bed toe gaan’ komen de leuke liedjes de kamer uit! Het voordeel van de bediening via de app of via Deezer’s eigen app is dat je heel makkelijk liedjes en afspeellijsten kunt zoeken en uitkiezen. Net zo makkelijk als je dat onderweg met je oordopjes eigenlijk doet. En nu kan iedereen meegenieten.

De luidsprekers staan nu een dikke week in de huiskamer en ze staan er nog steeds mooi bij. Deze review gaat dieper in op een aantal zaken van de Raumfeld Stereo L.

Geluid en bereik

Het geluid van de luidsprekers is nog steeds goed te noemen! Alle soorten muziek klinken vol en vullen de ruimte goed. Doordat je het geluid kunt aanpassen in de app kun je het ook helemaal zetten naar je smaak en de ruimte, passend bij de soort muziek die je draait. Wat ons huidige systeem (Sonos) heeft, is een audiokalibratie via de microfoon van de telefoon. Dat zorgt ervoor dat de luidspreker zich aanpast aan de ruimte waar die staat. Andere versterkers hebben bv een microfoontje om de ruimte zelf te meten. Dat zou nog een mooie toevoeging zijn voor luidsprekers van dit kaliber. Zeker als je deze grootte in huis haalt en je verplaatst ze naar een andere ruimte. Ik heb tijdens de afgelopen week de luidsprekers verplaatst naar een iets kleinere ruimte en dan vullen ze de kamer echt vol met geluid. Het bereik is dan eigenlijk te groot voor de ruimte (4 x 5m).

Wat me opvalt is dat als ze ‘uit’ staan en je via de app een liedje kiest; dat er eerst een dubbele klik door de luidspreker komt; alsof ze ‘aan’ gaan.

Bediening en aansluiting

De app in iOS is mooi en gebruiksvriendelijk vormgegeven. En hij is ook stabiel en is in deze periode niet uitgevallen of vastgelopen. Een handige functie is de ‘geschiedenis’ knop waar je kunt zien welke liedjes of radiostations je geluisterd hebt. Ook heb je een functie ‘persoonlijke trends’ die op basis van je gedraaide nummers een lijst maakt waar je uit kunt kiezen. De knoppen zijn groot genoeg en het zwart-witte ontwerp met oranje-rode accent waardoor je kunt zien dat je op die pagina bent, is mooi en duidelijk. Het geluid komt erg snel nadat je op een liedje hebt geklikt. Via mijn werktelefoon met Android heb ik ook de app gedownload. In de app van Android mis ik de knop ‘muziek’ om meteen in het beginscherm te kunnen kiezen uit de bronnen. In Android heb je wel onderaan in de app de belangrijke informatie over kamer, liedje, play-pauze én volume bij elkaar staan. Met de Android app komt op het home-screen van je telefoon ook een snel-menu te staan waarmee je de muziek kunt bedienen. Met de iOS-app heb je dat niet; wat wel weer jammer is. Het zou fijn zijn als je telefoon uit is en je wilt het volume harder of zachter zetten. Met Android lukt dat wel en met de iOS-app niet. Met meerdere telefoons tegelijkertijd kun je wel leuk een feestje bouwen. Je kiest dan om en om een liedje en die spelen meteen.

Ook heb ik ze op een line-in aangesloten (iMac) om te kijken hoe dat werkte. En daar merkte ik dat er een paar seconden vertraging in zat. Bij filmpjes of muziek via de computer zag je de monden bewegen en hoorde je het geluid pas later. Er zit geen digital audio of HDMI aansluiting op, stel je zou ze op tv willen aansluiten. Ook valt het me deze week pas meer op dat de twee luidsprekers aan elkaar verbonden moeten zijn met een luidsprekerkabel. Dus toen ik ze verplaatste naar de andere kamer had ik ineens een kabel door de kamer liggen. Daar moet je dus rekening mee houden bij aanschaf; dat je de kabel tussen deze twee luidsprekers weg kunt werken.

De luidsprekers zijn mooi vormgegeven, statig en robuust. Ze geven prachtig geluid en vullen grote ruimtes! Ze zijn erg groot voor als je in een normaal huis woont en een normale woonkamer hebt. De app werkt perfect en alle muziek kun je afspelen. Jammer vind ik dat je niet alle muziekservices toe kunt voegen in de app en dat je bijvoorbeeld Deezer via Chromecast moet afspelen. Maar dat zou misschien met een update van de software wel mogelijk kunnen worden in de toekomst.

Dat de luidsprekers een klik geven bij het aangaan vind ik ook hinderlijk. En dat ze verbonden moeten zijn met een luidsprekerkabel zorgt er ook voor dat ik het niet handig vindt om aan te schaffen als losstaande luidsprekers in de woonkamer. Ik ben ook benieuwd hoe het zou zijn met toegevoegde andere luidsprekers om zo multi-room te hebben. Zouden die ook met een luidsprekerkabel verbonden moeten worden? Bij de Sonos speelt alles perfect synchroon als je de luidsprekers koppelt. Dit heb ik helaas niet kunnen testen.

Voor de prijs en de mogelijkheden heb je mooie luidsprekers in huis die de ruimte goed vullen met vol geluid. Echter denk ik dat je met andere multiroom luidsprekers goedkoper uit bent en dat ze ook nog net iets gebruiksvriendelijker zijn.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.