Het fijne van een smartphone is dat je veel papierwerk en elektronica thuis kunt laten en altijd in je broekzak bij de hand hebt: onder meer als muziekspeler, agenda, reader, calculator... of als camera. Een goede smartphone is de compactcamera intussen al lang en breed voorbijgestreefd, maar welke telefoon fungeert als beste vervanger van je verouderde camera? Ik testte de beste smartphone-camera's van dit moment.

Met uitzondering van Apple brengen grote fabrikanten in het voorjaar hun nieuwste toptoestellen uit, waarbij de één nog harder marketingteksten kraait dan de ander. Er is echter maar één manier om erachter te komen welke telefoon de camerarol het beste op zich neemt. Daarom ging ik op pad met de smartphones die in individuele tests het meeste indruk op me hebben gemaakt, te weten de iPhone 7 Plus van Apple, de LG G6, de Samsung Galaxy S8 en de Huawei P10.

Afvallers

Er zitten aardig wat afvallers in het lijstje. Sony en HTC bijvoorbeeld, die met hun laatste toptoestellen helaas niet meer in het spoor kunnen blijven van de concurrentie - alhoewel HTC binnenkort een nieuwe smartphone presenteert, die we helaas niet meer mee konden nemen met deze test. OnePlus en Motorola, die juist voor een veel betere prijs een smartphone bieden met een meer dan prima camera. De Google Pixel en Chinaphones, die alleen uiterst moeizaam tegen meerprijs geïmporteerd moeten worden omdat ze hier niet verkrijgbaar zijn. Of de toptoestellen van vorig jaar, waarbij de Galaxy S7 zonder moeite de beste plaatjes schoot, op ruime afstand gevolgd door de G5 van LG en de Huawei P9. Ondanks dat de genoemde toestellen allemaal een keurige camera hebben zou het toch wat scheve verhoudingen opleveren, terwijl ik juist op zoek ben naar het antwoord op de vraag wat de beste smartphonecamera van het moment is.

©PXimport

Testmethode

Om de camera’s van de toestellen goed te testen ben ik op pad gegaan en heb ik ze het vuur aan de schenen gelegd, door met ieder toestel dezelfde foto’s te schieten in verschillende lichtsituaties. In de zon, tegen de zon in, bewolkt, in de avond, met bewegende objecten... landschaps-, macro- en portetfotografie. Maar natuurlijk ook binnenshuis, overdag en ’s avonds. En vergeet de flits niet!

Om de foto’s zo eerlijk mogelijk te houden heb ik alle opsmuk in de camera-apps uitgezet alleen de HDR-functie in sommige situaties op alle toestellen aangezet. Natuurlijk kun je als gevorderde fotograaf flink met schuifjes spelen om de belichting en andere zaken helemaal te verfijnen voor de foto. Dat heb ik niet gedaan, om de situatie zo werkelijkheidsgetrouw en vergelijkbaar mogelijk te houden heb ik op ieder toestel de opnamefunctie op automatisch gezet, zodat het toestel zelf bepaalt wat het beste resultaat oplevert. Ook heb ik geen fotografie- of bewerkingsapps geïnstalleerd.

Dat geeft in ieder geval de garantie op een hele hoop plaatjes. Die op een goede monitor met elkaar vergeleken kunnen worden, op kleurweergave, contrast, dynamisch bereik, detail, bewegingsonscherpte, ruis, focus, enzovoort.

Frontcamera

©PXimport

Zoom-illusie

Apple iPhone 7 Plus

Sensor 12 megapixel dual-cam
Pixelgrootte 1,3 μm
Diafragma f/1,8 en f/2,8
Review
9Score90

Toen ik een jaar geleden voor eenzelfde test op pad ging met de beste smartphones van het moment, scoorde de iPhone opvallend matig. Minder dan de andere drie andere objectieven die ik dit jaar test. Met de iPhone 7 Plus heeft Apple in ieder geval een flinke inhaalslag gemaakt. Het toestel beschikt over een dubbele camera, die behoorlijk innovatief ingezet wordt. Deze dubbele camera is echter niet aanwezig op de gewone iPhone 7, voor de beste iPhone-camera moet je dus bij het plussize model wezen.

Dubbele camera

Het probleem van camera’s in smartphones is dat toestellen te dun zijn om een zoomlens in de behuizing te laten passen. Alleen digitale zoom is mogelijk, wat in feite hetzelfde is als inzoomen in een foto. Apple heeft z’n dubbele camera vernuftig ingezet om een soort optische zoom te brengen: de dubbele camera bestaat namelijk uit een groothoeklens en een gewone lens. Standaard wordt de groothoek aangesproken, maar wanneer je op de zoomknop drukt, verspringt hij naar het gewone objectief. Overigens wordt bij het maken beeld van beide camera’s gebruikt voor het eindresultaat. Dit is bijvoorbeeld te zien bij de portretmodus, waarbij de diepte dankzij de twee lenzen voor het toestel waarneembaar is, wordt gebruikt om de achtergrond te vervagen. Mede dankzij de realistische kleurweergave en het vele detail is de iPhone 7 Plus de beste smartphone om mensen mee te fotograferen.

Mik en schiet

De camera-app van de iPhone is simpel, deze wil vooral voor jou bepalen wat de beste iso-waarden? Sluitertijd? Raw? Vergeet het maar. Je kunt de flits aan- of uitzetten, HDR inschakelen, een kleurfiltertje kiezen en een timer aanzetten, maar daar houdt het wel een beetje mee op. Zonde, want dat maakt de iPhone een point-and-click toestel, terwijl hij meer in z’n mars heeft. In het donker komen kleuren wat valer over. Desondanks is de iPhone 7 Plus altijd in staat een indrukwekkend goede foto af te leveren, waarbij weinig bewegingsonscherpte optreedt. Apple heeft een flinke inhaalslag gemaakt op cameragebied!

©PXimport

Nachtblind

Huawei P10

Sensor 20 en 12 megapixel dual-cam
Pixelgrootte 1,25 μm
Diafragma f/2,2
Review6Score60

Ook de Huawei P10 maakt gebruik van een dubbele camera, maar de techniek er achter verschilt behoorlijk ten opzichte van de andere twee dubbelziende smartphones. Een gewone lens en een monochrome lens werken samen om zo een foto op te leveren. Door de monochrome lens zou het toestel beter in staat zijn diepte te analyseren en het contrast en detail ten goede komen. Daar hoef je je bij de P10 ook absoluut geen zorgen om te maken. Het toestel is in staat om ontzettend snel mooie plaatjes te schieten, waarbij contrast, scherpte en kleurovergang inderdaad wel snor zit. Ook is het zeker de moeite waard om alleen de monochrome camera eens uit te proberen.

Lichtarm

De P10 scoort echter opvallend zwak wanneer het licht schaars wordt. Buitenshuis, maar vooral binnenshuis. Donkere vlakken, weinig detail en veel bewegingsonscherpte omdat de camera een langere sluitertijd moet hanteren om meer licht af te vangen. Om het nog even uit te testen ben ik met de P10 naar een concert geweest, waar al m’n foto’s mislukten. Ook wanneer ik de nachtmodus activeerde, die ervoor zorgde dat er meer te zien was, maar ook meer sluitervertraging optrad, met nog meer bewegingsonscherpte tot gevolg. De resultaten waren zelfs teleurstellender dan de foto’s van mijn eigen Nexus 6P, nota bene een andere (oudere) Huawei-smartphone. Dat zou te maken kunnen hebben met het hogere diafragma van de lenzen (hoe lager het diafragma, hoe meer licht de lens afvangt) van de P10. Maar ik vermoed dat Huawei met een software update wel het een en ander recht kan zetten.

Net als de iPhone 7 Plus kan de dubbele camera gebruik maken van diepte, waardoor je in de potretmodus de achtergrond kunt vervagen. Dit werkt leuk, maar is nog zeker niet zo goed als die van Apple. Alle instelmogelijkheden krijg je te zien wanneer je het camerabeeld naar rechts wegveegt. Het is echter jammer dat de HDR- en nachtmodus niet automatisch geactiveerd worden, maar handmatig moet gebeuren. Hierdoor heb je toch snel het idee dat je niet altijd de juiste modus voor je foto gebruikt. Wanneer je het camerabeeld juist omhoog veegt heb je razendsnel geavanceerde instellingen beschikbaar, voor het instellen van bijvoorbeeld de witbalans, lichtgevoeligheid en sluitertijd.

©PXimport

Twee ogen zien meer

LG G6

Sensor 13 megapixel dual-cam
Pixelgrootte 1,12 μm
Diafragma f/1,8 en f/2,4
Review8Score80

Het toestel van LG is de dikste van de vier. Qua design scoor je daar minder punten mee, maar wanneer je het toestel kantelt om foto’s te maken heb je wel veel betere grip. Het enige wat dit af zou maken is een sluiterknopje.

Lensuitersten

De G6 beschikt net als zijn voorganger over een dubbele camera, een met een groothoeklens en een met een lens met een hele kleine kijkhoek. LG zet dit niet helemaal zoals Apple in om een optische zoom na te bootsen. Standaard wordt de groothoek ingezet en met een knopje bovenin de camera-app wissel je direct van lens. Overigens schakelt hij ook over bij het in- en uitzoomen.

LG maakt zijn goede reputatie met de G6 nog altijd waar (de G4 werd immers twee jaar terug als beste cameratelefoon uitgeroepen). Wanneer ik de camera testte kreeg ik toch een voorkeur voor de camera met de kleine kijkhoek, waarbij foto’s wat beter uit de verf kwamen. Bij groothoekfoto’s had ik vaak wat last van wat ruis en een wat minder dynamisch bereik. Maar vooral in situaties met weinig licht schiet de groothoek tekort. Bovendien treedt bij dit objectief ook (onvermijdelijk) wat bolling op: de foto lijkt een beetje rond te lopen. Het andere uiterste treed weer op met de gefocuste lens, waarbij je met je camera op dezelfde hoogte minder op de foto krijgt dan de andere toestellen. Ook kan deze kleine kijker in moeilijkere lichtomstandigheden betere foto’s maken met minder ruis.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Beste app

Net als voorgaande twee cameratests biedt de camera-app van LG de beste mogelijkheden voor gevorderde fotografen. HDR kan automatisch en veel geavanceerde instellingen zijn handmatig aan te passen. Sluitertijd, witbalans, focus: het allemaal instelbaar en individueel op automatisch te zetten. Bovendien heb je alles razendsnel ingesteld. Omdat je ook in raw kunt fotograferen, kun je dit zelfs naar wens nabewerken.

Nachtcycloop

Samsung Galaxy S8

Sensor 12 megapixel
Pixelgrootte 1,22 μm
Diafragma f/1,7
Review9Score90

Vorig jaar was het erg saai om de camera’s van smartphones te testen. De Galaxy S7 won namelijk op alle fronten met afstand de beste, vooral door het lage diafragma was de camera ontzettend goed in staat in omstandigheden met weinig licht prachtige foto’s te schieten. Ten opzichte van zijn voorganger is er aan de camera van de S8 niet heel veel veranderd en hier en daar ietsje verbeterd. Terwijl de concurrentie intussen met z’n dubbele camerageweld een flinke inhaalslag maakt. Het is niet voldoende om Samsung van de troon te stoten, maar vooral ten opzichte van de iPhone 7 Plus is het niet meer zo makkelijk om een absolute testwinnaar aan te wijzen.

Uilen

Het verschil in donkere omgevingen met de iPhone is wel opvallend. De Galaxy S8-foto’s zijn een stuk warmer en gedetailleerder, terwijl de foto’s van de iPhone wat witter ogen en minder ruis hebben. Ondanks dat de foto’s behoorlijk verschillend ogen, kun je niet echt zeggen welke foto het beste uit de verf komt. Wil je echter all-round de beste plaatjes schieten, dan kom je toch weer uit bij de Samsung Galaxy. Kleuren zijn ietsje verzadigd, maar daardoor spatten ze werkelijk van je scherm. Daarbij helpt het prachtige (gebogen) amoledscherm van het toestel natuurlijk ook mee. Maar ook qua detail en scherpte kunnen de dubbelziende concurrenten nog niet meekomen, dat verschil wordt duidelijk bij macrofotografie.

Automatisch maakt de Galaxy S8 goede foto’s, waarbij het toestel zelf al in staat is HDR toe te passen wanneer hij dat nodig acht. Maar ook gevorderde fotografen hebben binnen een veegje op het scherm alle geavanceerde camera-instellingen bij de hand. Ook op dat punt is deze smartphone geschikter voor fotografen dan de iPhone, die de fotograaf geen instelopties biedt. Suf is wel dat Samsung het ook nodig vond twee extra knoppen in de camera-app in te bouwen voor de tekortschietende virtuele assistent Bixby en wat kinderachtige snapchat-achtige filters. Prima om ze aan te bieden, maar als je ze niet nodig hebt en niet uit kunt zetten zitten ze storend in de weg.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Conclusie

Wanneer je een smartphone zoekt met de beste camera, dan kom je vandaag de dag uit bij de Galaxy S8 of de iPhone 7 Plus. Hierbij gaat een lichte voorkeur uit naar eerstgenoemde, omdat de camera net even wat levendigere foto’s maakt en meer instelmogelijkheden biedt. Mooi meegenomen is ook dat eerstgenoemde qua hardware en prijs wat beter uit de verf komt dan de iPhone. De iPhone is juist erg natuurgetrouw qua weergave en heeft de potretfotografie als sterke troef, maar helaas wat te beperkt.

Aan de G6 van LG kun je je geen buil vallen, vooral de focuslens is erg sterk. De groothoek is leuk, maar schiet iets tekort. Toch, als je puur kijkt naar camera’s in de smartphone dan kun je beter die paar tientjes meer investeren in de testwinnaar. De enige camera die toch wat tegenvalt komt van Huawei. In goede lichtomstandigheden kan de dubbele camera zich meten met de concurrentie, maar wanneer het wat donkerder is, zijn de resultaten helaas beduidend minder.

De vriezer ontdooien staat bij weinig mensen hoog op het verlanglijstje. Toch is het een klus die je niet eindeloos kunt uitstellen. IJsafzetting in je vriezer kost energie, beperkt de ruimte én verkort de levensduur van het apparaat. In dit artikel lees je wanneer het tijd is voor actie én hoe je het handig en veilig aanpakt.

Hoe weet je dat je vriezer toe is aan een ontdooibeurt?

Begin je te merken dat de lades stroef schuiven of zelfs niet meer goed dichtgaan? Dan is dat een duidelijk signaal: er zit te veel ijs tegen de wanden. Behalve dat het onpraktisch is, zorgt die ijslaag er ook voor dat je vriezer harder moet werken om koud te blijven. Dat zie je terug op je energierekening én je belast het systeem onnodig.

IJs ontstaat vooral door warme, vochtige lucht die telkens naar binnen stroomt als je de deur opent. Die lucht condenseert tegen de vriezerwanden en bevriest daar. Hoe vaker en hoe langer je de deur open laat staan, hoe sneller het probleem zich opbouwt.

Heb je een vriezer met No Frost-technologie? Dan zit je goed: die voert het vocht actief af en voorkomt ijsvorming. Toch is ook dan een regelmatige schoonmaak – een à twee keer per jaar – aan te raden. Bij oudere modellen zonder No Frost kan het nodig zijn om je vriezer elk kwartaal te ontdooien.

En ruik je bij het openen van je vriezer een muffe geur? Grote kans dat er iets mis is. Open verpakkingen, bedorven etenswaren of vocht van half bevroren producten kunnen gaan stinken. Tijd voor een schoonmaakbeurt.

Lees ook: Deze functies kun je allemaal vinden op een vriezer

©Yanukit - stock.adobe.com

Zo ontdooi en reinig je je vriezer stap voor stap

Klaar om aan de slag te gaan? Volg dan deze eenvoudige werkwijze:

Trek de stekker eruit

Veiligheid eerst: schakel de vriezer volledig uit.

Leeg de vriezer volledig

Haal alle etenswaren eruit. Gebruik een koeltas met koelelementen of zet ze tijdelijk buiten als het koud genoeg is.

Verwijder de lades

Laat ze op kamertemperatuur komen voor je ze schoonmaakt; zo voorkom je barsten of scheurtjes.

Laat het ijs smelten

Zet de deur open en wacht rustig af. Wil je het proces versnellen? Zet dan een emmer heet water in de vriezer en sluit de deur weer. Na ongeveer 30 minuten zou het meeste ijs los moeten laten.

Verwijder ijsresten voorzichtig

Gebruik nooit een mes of schroevendraaier! Neem liever een warme, natte doek of haal het ijs voorzichtig met de hand weg.

Maak de binnenkant schoon

Gebruik een sopje van warm water met een beetje afwasmiddel of soda. Vermijd agressieve geuren of chloor: die blijven hangen in het plastic.

Droog alles goed af

Zorg dat je vriezer helemaal droog is voordat je de stekker weer in het stopcontact steekt. Zo voorkom je dat er direct weer ijs ontstaat.

Zet de vriezer weer aan en vul hem opnieuw

Laat de vriezer eerst goed op temperatuur komen voordat je de producten terugplaatst. Voilà – je vriezer is weer als nieuw!

Lees ook: 12 tips tegen vieze geurtjes in huis

Windows kent flink wat verborgen of mogelijk vergeten programma’s die je waarschijnlijk niet of nog nauwelijks gebruikt. Het zijn een beetje de ‘vergeten groenten’ van Windows. Denk aan het klassieke Configuratiescherm, het Windows X-menu, het venster met speciale tekens en nog meer verborgen parels. Laten we ze eens afstoffen!

Vreemde tekens

Ben je druk aan het typen en kom je erachter dat je een vreemd teken nodig hebt? Vraag een overzicht op via het venster met speciale tekens. Dit onderdeel is diep verborgen in Windows, maar is wel handig. Het laat je snel vreemde tekens verwerken in je document, bijvoorbeeld in Word.

Open het Startmenu en typ Speciale tekens. Een overzicht verschijnt. Kies het gewenste lettertype boven in het venster. Heb je een teken gevonden, dan selecteer je het en dubbelklik je erop om het te plaatsen in Te kopiëren tekens. Klik op Kopiëren. Vervolgens kun je het teken in je eigen document plakken (met de toetscombinatie Ctrl+V). In het venster vind je ook de optie Geavanceerde weergave. Hiermee krijg je toegang tot extra opties, zoals het kiezen van een tekenset en het zoeken naar specifieke karakters door ze te beschrijven (bijvoorbeeld: ‘uitroepteken’).

Snelle toegang tot vreemde tekens, ongeacht de gebruikte app.

Gebruikersaccounts

Heb je behoefte aan een snel overzicht van de gebruikersaccounts in Windows? Je kunt een lijst opvragen. Open het venster Uitvoeren en typ Control userpasswords2. Klik op OK. Op de tab Gebruikers zie je welke gebruikers op de computer aanwezig zijn. Dubbelklik erop om de details te bekijken. Zo zie je onder meer op de tab Groepslidmaatschap welke rechten de gebruiker heeft (bijvoorbeeld Administrator of Standaardgebruiker).

ClearType aanpassen

ClearType is ingebakken in Windows en zorgt ervoor dat letters vloeiend op je scherm worden getoond. Wist je dat ClearType meerdere modi kent en je normaal gesproken de kans niet krijgt om de meest optimale modus voor je ogen en het gebruikte beeldscherm te selecteren? Open het Startmenu en typ cttune, gevolgd door Enter. Een wizard opent. Doorloop de verschillende vensters en geef aan van welke ClearType-modus je gebruik wilt maken.

Laat de letters op het beeldscherm er nog beter uitzien.

Schijfbeheer

Dacht je dat de verkenner alle informatie toont over de schijven en indeling van de computer? Dan heb je Schijfbeheer nog niet gezien. Open het Startmenu en typ diskmgmt.msc. Boven in het venster zie je de aanwezige schijven en partities. Je ziet van welk bestandssysteem gebruik wordt gemaakt, wat de status van de schijf is, welke capaciteit deze heeft en welk gedeelte van de schijf nog beschikbaar is. De onderste helft van het venster visualiseert de schijven en geeft aan hoe elke schijf is ingedeeld. Veel computers beschikken bijvoorbeeld over een verborgen Windows-herstelpartitie: of dat het geval is, zie je in dit overzicht. Klik erop met de rechtermuisknop voor aanvullende opties. Zo kun je hier de stationsletter aanpassen, maar ook de grootte van een partitie aanpassen. Veiligheid staat natuurlijk voorop; zorg daarom altijd voor een goede back-up van de bestanden voordat je wijzigingen aanbrengt via Schijfbeheer.

Gedetailleerde informatie over de schijven en partities.

Systeemconfiguratie

Ook deze verborgen tool mag niet ontbreken in ons lijstje: Systeemconfiguratie. Open wederom het Startmenu en tik msconfig. Het onderdeel geeft je informatie over de manier waarop Windows wordt opgestart (via de tab Algemeen), maar geeft ook controle over de services en andere onderdelen die tijdens de start worden geladen.

Open de tab Services voor een overzicht van aanwezige services. Bij Status zie je of ze actief of gestopt zijn. Verwijder het vinkje bij een service die je niet nodig hebt. Die functie is uiteraard alleen bedoeld voor de meer gevorderde gebruiker en als je weet waarvoor de services zijn bedoeld.

Op de tab Hulpprogramma’s vind je een lijst met handige programma’s en hun beschrijving. Maak je gebruik van een multibootsysteem met meerdere besturingssystemen? Op de tab Computer opstarten kun je kiezen welk besturingssysteem standaard moet worden geladen en hoelang het opstartmenu in beeld moet blijven.

Systeeminformatie

Wil je álles weten over je computer? Dan komt het onderdeel Systeeminformatie goed van pas. In het geopende Startmenu typ je msinfo. Aan de linkerkant zie je de verschillende categorieën waarover je de informatie kunt opvragen. Rechts in het venster vind je alle relevante details. Kies Systeemoverzicht voor een totaalweergave, waarin je onder meer ziet welke processor wordt gebruikt en welke versie de firmware van je computer heeft.

Wil je bepaalde informatie delen met anderen (bijvoorbeeld voor probleemoplossing), dan kies je voor Bestand / Exporteren. Je kunt de gegevens daarmee in een tekstbestand opslaan. Via het zoekvenster onderin (of via Ctrl+F) kun je met behulp van trefwoorden zoeken naar specifieke informatie.

Alles wat je moet weten over de computer vind je hier.

Netwerk onder controle

Je kent het ongetwijfeld: bij problemen even snel de netwerkverbinding willen herstellen door deze in en uit te schakelen. In Windows 11 is dat aardig weggestopt en al helemaal voor bekabelde verbindingen. Gelukkig is het klassieke Configuratiescherm-onderdeel nog beschikbaar. Open het Startmenu en typ ncpa.cpl. Het venster netwerkverbindingen verschijnt: alle draadloze én bekabelde verbindingen overzichtelijk in beeld, zonder opsmuk. Klik erop met rechts voor snelle acties, zoals Uitschakelen of Eigenschappen.

Handig: snel je netwerk in- en uitschakelen.

Betrouwbaar of niet

Windows houdt bij hoe het is gesteld met de prestaties van de machine. Heeft de computer een vastloper of gebeurt er iets onverwachts, dan wordt dit bijgehouden. De betrouwbaarheidscontrole geeft je een goed beeld van wat er mogelijk misgaat. Open het Startmenu en typ Betrouwbaarheid. Kies Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. In een tijdlijn lees je hoe de machine zich in de afgelopen tijd heeft ontwikkeld. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende incidenten, zoals kritieke gebeurtenissen, waarschuwingen en informatieve meldingen. Klik op een datum om te zien wat er op die dag aan de hand is. Dubbelklik op een onderdeel om de details te bekijken.

Hoe betrouwbaar is jouw computer?

Logboeken

Heb je de betrouwbaarheidsgeschiedenis bekeken en behoefte aan iets meer informatie over bepaalde gebeurtenissen op de computer? Het onderdeel Logboeken komt hiervoor van pas (in Startmenu typ je Logboeken). Klik links op Windows-logboeken. Bij Systeem zie je bijvoorbeeld welke systeemactiviteiten (inclusief fouten) hebben plaatsgevonden. Selecteer een vermelding om de details te bekijken. Op deze manier kun je eventuele fouten die je eerder in de betrouwbaarheidsgeschiedenis hebt gezien, koppelen aan meer informatie over de fout zelf.

Lokaal groepsbeleid

‘Editor voor lokaal groepsbeleid’ is niet de meest uitnodigende naam, maar in de praktijk is dit wel een interessant verborgen onderdeel van Windows 11 Pro. Hoewel dit programma primair is bedoeld voor bedrijven en netwerken met meerdere computers, kun je het ook thuis prima gebruiken om Windows naar je hand te zetten. Open het Startmenu en typ gpedit.msc. Klap de sectie Computerconfiguratie / Beheersjablonen uit. Hier vind je de verschillende Windows-onderdelen die je onder handen kunt nemen.

Via Startmenu en Taakbalk kun je bijvoorbeeld specifieke opties uit het Startmenu verwijderen of alle pop-upmeldingen laten verdwijnen. Ga wel voorzichtig te werk: dit verborgen Windows-onderdeel is krachtig en kan problemen geven als je onzorgvuldig te werk gaat. En helaas: in de Home-editie van Windows 11 is het niet beschikbaar.

Dit zijn veel opties die je normaal alleen via het Windows-register kunt aanpassen.

Windows Sandbox

Maak je gebruik van de Pro-versie van Windows 11, lees dan even verder. Die versie bevat namelijk Windows Sandbox. Met Sandbox kun je een instantie van Windows draaien in een afgebakende omgeving (ofwel in een virtuele machine). In de Sandbox kun je vervolgens programma’s (of bestanden die je niet helemaal vertrouwt) proberen, zonder dat je hiermee je primaire Windows-omgeving vervuilt. Bij het sluiten van Sandbox wordt alles gewist: de volgende keer begin je weer met een schone lei.

Open het Startmenu, typ Windows-onderdelen en kies Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Zet een vinkje bij Windows Sandbox. Na installatie open je het via het Startmenu. Een nieuw venster met volledige Windows-omgeving verschijnt. Houd je het voor gezien? Sluit het venster simpelweg om alles te wissen.

In Windows Sandbox kun je zonder problemen zaken uitproberen.

Klembordgeschiedenis

Op een gemiddelde dag kopieer en plak je aardig wat items. Heb je een item nodig dat je eerder hebt gekopieerd? Maak dan gebruik van de klembordgeschiedenis. Druk op Windows-toets+V en zie daar: een compact venster met een overzicht van eerder gekopieerde items. Klik op het item dat je nodig hebt om het weer te plakken. Of klik op de drie puntjes om het item uit de lijst te verwijderen (als je het toch niet meer nodig hebt). Je kunt items ook vastmaken: klik op de bijbehorende punaise zodat het onderdeel altijd zichtbaar blijft. Handig!

De klembordgeschiedenis houdt bij wat je eerder hebt gekopieerd.

Bestandsgeschiedenis

We blijven nog even in de geschiedenismodus en wel met het verborgen onderdeel Bestandsgeschiedenis. Hiermee kun je kopieën maken van je bestanden en in geval van nood terugkeren naar een eerdere versie van dat bestand. Je kunt Bestandsgeschiedenis alleen gebruiken in combinatie met een externe schijf (inclusief een netwerkschijf).

Open het Startmenu en typ bestandsgeschiedenis. Klik op Inschakelen. Vervolgens geef je aan welke locatie je wilt gebruiken: klik links op Station selecteren. Wil je dat er van specifieke mappen niet een back-up wordt gemaakt, dan kies je hierna voor Mappen uitsluiten / Toevoegen en wijs je deze mappen aan. Via Geavanceerde instellingen kun je de werking verder naar je hand zetten. Zo geef je hier op hoe vaak een kopie van bestanden moet worden gemaakt en hoelang de back-ups bewaard moeten blijven. Om bestanden later terug te zetten, kies je links in het venster voor Persoonlijke bestanden terugzetten.

Broncontrole

Heb je zin om écht de diepte in te gaan, bijvoorbeeld om te zien waardoor de computer opeens trager wordt of slecht reageert? Maak dan gebruik van Broncontrole (open het Startmenu en typ broncontrole). Hier zie je per belangrijk systeemonderdeel (processor, schijf, netwerk en geheugen) hoe de prestaties zijn. Broncontrole geeft aan welke processen beslag leggen op het systeem. Reageert de computer bijvoorbeeld traag omdat de processor continu in gebruik is, dan kun je in het vak Processor de processen sorteren en ontdekken wie hieraan schuldig is. Je kunt vervolgens de boosdoener uitschakelen: klik erop met de rechtermuisknop en kies Proces beëindigen.

Geheugencontrole

Sommige programma’s helpen je met het opsporen van mogelijke computerproblemen. Goed voorbeeld hiervan is Geheugencontrole, waarmee je het werkgeheugen van de machine controleert. Open het Startmenu en typ geheugencontrole. Zorg ervoor dat je al je werk hebt gesloten en klik op Nu opnieuw opstarten en zoeken naar problemen. De computer start opnieuw op en de controle wordt uitgevoerd. Bij eventuele problemen stelt Geheugencontrole je hiervan op de hoogte.

Het werkgeheugen neem je onder de loep met de Geheugencontrole.

Opslaginzicht

Veel van de besproken vergeten Windows-onderdelen gaan al flink wat Windows-versies mee. Dat geldt niet voor alle onderdelen, zoals Opslaginzicht. Dit onderdeel helpt je bij het in bedwang houden van de bestanden op je computer. Het maakt bijvoorbeeld automatisch ruimte vrij en verwijdert tijdelijke bestanden.

Open de Windows-instellingen (Windows-toets+I) en kies Systeem / Opslag / Opslaginzicht. Uiteraard zorg je dat de optie Windows probleemloos laten werken door automatisch tijdelijke systeem- en app-bestanden op te schonen is geactiveerd. Onder Gebruikersinhoud automatisch opschonen kun je opslaginzicht inschakelen en aangeven wanneer het moet worden uitgevoerd. Standaard is dat bij weinig vrije schijfruimte, maar dagelijks, wekelijks of maandelijks behoort ook tot de mogelijkheden. Om de controle en optimalisatie direct uit te voeren, klik je op de knop Opslaginzicht nu uitvoeren (onder in het venster).

Stappenbeschrijving

Uiteraard word je regelmatig door vrienden en familie gevraagd om ze op computergebied uit de brand te helpen. Juist dan kan het verborgen onderdeel Stappenbeschrijving goed van pas komen (open het Startmenu en typ Stappenbeschrijving). Dit programma maakt screenshots van de schermen waarin je iets uitlegt en geeft aan waarop je klikt. Op basis van die stappen kun je anderen helpen en laten zien hoe je het probleem oplost.

Klik op Opname starten en voer de stappen uit. Klik hierna op Stoppen en beoordelen. Een overzicht van alle stappen verschijnt. Via Opmerking toevoegen kun je aanvullende informatie opgeven. Klik hierna op Opslaan om het bestand als zip-bestand te bewaren en met anderen te delen. Microsoft geeft overigens al enige tijd via een melding in het programma aan dat Stappenbeschrijving wordt uitgefaseerd, maar gelukkig is dat nog niet gebeurd.