De camera van je smartphone is een van de belangrijkste onderdelen. Nu vrijwel iedere fabrikant een nieuw topmodel heeft gelanceerd, rijst de vraag wederom welk toestel de aller-allerbeste camera aan boord heeft. Wij namen de proef op de som en testten de zeven beste smartphonecamera's.

Je compactcamera kan niet meer tippen aan de camera van een goede smartphone. Niet alleen omdat je je smartphone altijd op zak hebt, maar ook de kwaliteit van foto's en de directe beschikbaarheid om ze direct te delen met vrienden of op social media, maakt een goede camera een van de belangrijkste onderdelen van een smartphone. Lees ook: Dit zijn de beste smartphones van 2016.

Voordat we met de smartphones op pad gingen, moesten we een keuze maken welke toestellen in aanmerking komen voor de beste smartphone-camera. Die keuze was eenvoudig, aangezien we alle toestellen al aan een algemene, individuele test hadden onderworpen. De volgende zeven toestellen sprongen er wat ons betreft uit: Apple iPhone SE (die dezelfde camera heeft als de iPhone 6s), HTC 10, Huawei Nexus 6P, Huawei P9, Microsoft Lumia 950, de LG G5 en de Samsung Galaxy S7. Al deze toestellen zijn dus sowieso de beste keuze als je nu een goede smartphonecamera zoekt. We zijn samen met de collega's van Zoom.nl er op uitgetrokken om te kijken welke camera het best presteert in verschillende omstandigheden.

Waar is Sony?

Zoek je een goede camera, dan ben je bij Sony altijd goed af. Dat maakt de teleurstelling dat Sony het bij z'n smartphones niet goed voor elkaar krijgt des te teleurstellender. De camera van Xperia Z5 scoort beduidend minder dan de zeven gekozen toestellen. Vooral omdat de camera erg traag is, zijn de resultaten vaak mislukt. Het andere toptoestel, de Xperia X is op het moment van schrijven nog niet beschikbaar, maar onze eerste indruk van de camera van het toestel stelde ons ook wat teleur.

Testmethode

Om de camera's het vuur aan de schenen te leggen zijn we de binnenstad van Haarlem in getrokken. De camera's werden getest onder verschillende omstandigheden: macro, ver af, beweging, zonlicht tegen of juist in de rug. Maar ook binnen met artificieel licht. Hoe komen kleuren uit de verf? Wat zijn de mogelijkheden van de camera-app? Maar ook praktischer, hoe houdt het toestel vast en hoe komen de foto's tot hun recht op het scherm?

Dubbelziend

Een vergelijkbare smartphone-cameratest van de toptoestellen van vorig jaar was relatief eenvoudig. Ieder toestel had één sensor, waarvan die van de LG G4 uiteindelijk all-round als beste uit de bus kwam. De ontwikkelingen gaan razendsnel en fabrikanten experimenteren met dubbele camera's. LG combineert een gewone cameralens met een groothoeklens, waardoor je kunt kiezen welke lens het geschiktst is voor de foto die je wilt maken. Huawei heeft in samenwerking met camerafabrikant Leica een dubbele camera ontworpen, waarvan er één kleurenblind is, waarbij beide camera's tot één eindresultaat komen waar kleurechtheid, diepte en scherpstelling beter tot hun recht komen. Het concept is overigens niet nieuw. HTC probeerde het met de One M8, maar de Taiwanezen wisten deze camera niet lekker uit de verf te laten komen. Andere fabrikanten zoals Apple en Samsung blijven voorlopig traditioneel inzetten op één cameralens die ondanks de beperkte ruimte zo goed mogelijk moet zijn. Drie toestellen sprongen er wat ons betreft uit als beste smartphonecamera's.

Samsung Galaxy S7: Met afstand de mooiste foto's

Samsung heeft de Galaxy S7 uitgerust met een lager (beter) diafragma van f/1.7 en een grotere sensor. Dit houdt in praktijk in dat in donkere omgevingen veel meer licht afgevangen kan worden. Hierdoor komen foto's in moeilijke, donkere omgevingen ook goed uit de verf. De camera is razendsnel, waardoor nauwelijks bewegingsonscherpte ontstaat en de foto's tonen veel detail, wat je goed kunt zien bij macro-fotografie. De kleuren zijn soms wat te gesatureerd (overdreven), maar hierdoor spatten de foto's wel van het scherm, welke overigens ook de concurrentie achter zich laat. We verkiezen echter wel de gewone S7 boven de edge-variant omdat deze stabieler vasthoudt tijdens het fotograferen.

©PXimport

In de moeilijkste licht-omstandigheden (in dit geval binnen mét fel tegenlicht van buiten) staat de S7 zijn mannetje.

LG G5: Voor de gevorderde fotograaf

De camera van de G4 riepen we vorig jaar uit tot beste smartphone-camera. In de G5 vinden we dezelfde camera terug (net als in de Nexus 5X en V10 van LG), maar deze is helaas wel voorbijgestreefd door enkele concurrenten. Desondanks zijn de kleuren en het detail van de G5-camera erg goed. Gevorderde fotografen zullen bovendien erg blij zijn met de extra groothoeklens-camera waarmee je veel meer in een foto kunt vastleggen. Minpunt is wel dat foto's van deze lens wat minder gedetailleerd zijn. Als fotograaf kun je je hart op met de uitgebreide mogelijkheden van de camera-app.

©PXimport

Met de groothoek van de G5 krijg je heel veel op één foto, hoewel er wel een lichte bolling onstaat bij groothoeklenzen.

Huawei P9: Goede camera('s), goede prijs

De prijs van de Huawei P9 ligt zo'n 150 euro lager dan de S7 en G5. Toch weet de dual-cam op de P9 te overtuigen. Warme kleurweergave, ook bij weinig licht komen foto's goed uit de verf en het toestel is in staat de foto's erg snel te schieten. Alleen wanneer tegen zonlicht in gefotografeerd wordt zijn de resultaten wat minder.

©PXimport

Warme kleuren en veel detail bij de P9.

Gevallen koningen

De iPhone is bijna altijd de beste smartphone-camera geweest. Met de camera in de iPhone 6s en iPhone SE ben je nog steeds uitstekend af, maar hij wordt nu behoorlijk voorbijgestreefd door de concurrentie. Wanneer er buiten veel licht is, komt de iPhone uitstekend mee, maar als er minder licht voorhanden is, stellen de foto's wat teleur en treed er snel bewegingsonscherpte op. Ook blijven klassieke nadelen behouden: 16GB basisopslaggeheugen is onvoldoende, zeker omdat het niet uit te breiden is met een geheugenkaart. Hoewel de kleine iPhone SE prettig vasthoudt en door zijn compacte formaat erg handzaam is, voelt fotograferen en foto's bekijken op het kleine lageresolutiescherm wat ouderwets aan.

Ook Nokia heeft een geweldige reputatie als het aankomt op smartphone-fotografie. Deze erfenis is overgenomen door Microsoft, die met de Lumia 950 ook fantastische foto's maakt, met realistische kleuren, weinig ruis in donkere omgevingen en veel detail. De ingebouwde camera-app biedt veel mogelijkheden. In het donker waren de foto's echter wel wat onscherp. Let er bij de Lumia ook op dat het toestel draait op het kwakkelende Windows Mobile: er zijn weinig apps beschikbaar voor nabewerking of het delen met vrienden of sociale netwerken. Ook de kwaliteit en ondersteuning van deze apps stelt vaak teleur. Dat is jammer, op een ander platform had je meer gehad aan de camera die weinig onderdoet voor de absolute top.

©PXimport

Degelijk

HTC heeft met de 10 weer een smartphone afgeleverd die qua foto's redelijk mee weet te komen. De foto's zijn opvallend helder, ook in het donker. Wellicht komt dit ook omdat de krachtige hardware ervoor zorgt dat er weinig vertraging te merken is, en dus weinig weinig bewegingsonscherpte. De kleuren zijn echter wat flets, bijna grauw en bij zonlicht tegen leek er een witte waas over de foto heen te hangen.

Minste uit de test was de Nexus 6P. Maar schrijf deze camera niet zomaar af, want hoewel de camera-app wat beperkt is, is de HDR-functie wel erg goed.

Conclusie

Ondanks dat smartphone-fabrikanten steeds meer experimenteren met meerdere lenzen - of juist alles blijven inzetten op enkele lenzen en er steeds meer mogelijk is met camera-apps met handmatige instellingen als belichting, RAW, HDR, filters en zoveel meer, is de keuze voor de beste smartphonecamera nog nooit zo makkelijk geweest: de Galaxy S7 verslaat de concurrentie met gemak. Leuke outsiders zijn de G5 van LG, die gevorderde fotografen aanspreekt met de camera-app en groothoeklens, of de Huawei P9 die voor een iets lager budget een hele interessante (dual-)camera biedt. Opvallend genoeg behoren Apple en Microsoft (voorheen Nokia) niet meer tot de absolute top.

Eindoordeel:

1. Samsung Galaxy S7: 5 sterren

2. Samsung Galaxy S7 edge: 4,5 sterren

3. Huawei P9: 4,5 sterren

4. LG G5: 4 sterren

5. Microsoft Lumia 950: 4 sterren

6. Apple iPhone 6S Plus: 3,5 sterren

7. Apple iPhone 6S: 3,5 sterren

8. Apple iPhone SE: 3,5 sterren

9. HTC 10: 3 sterren

10. Huawei Nexus 6P: 3 sterren

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.