Elke textielsoort heeft een eigen wasvoorschrift. Je kunt een wollen trui niet op dezelfde manier wassen als een spijkerbroek, want dan houd je een naveltruitje over. Daarom is alle textiel voorzien van waslabels met symbolen die aangeven op welke temperatuur en met welk wasprogramma je het moet wassen (of dat je het juist naar de stomerij moet brengen). Deze symbolen hebben allemaal een andere betekenis.

Sommige wassymbolen zijn zo gemaakt dat ze voor iedereen te begrijpen zijn. Een pictogram van een wastobbe met daarin een temperatuur geeft de maximale temperatuur aan waarop gewassen mag worden en een strijkijzer geeft aan dat het gestreken mag worden. Maar soms is de betekenis van het symbool minder logisch, vandaar deze uitleg.

Het wasvoorschrift kan je vertellen op welk wasprogramma en welke temperatuur je het kledingstuk kunt wassen, of het gebleekt mag worden, of het in de wasdroger gedroogd mag worden, op welke temperatuur je het kunt strijken en of het alleen chemisch gereinigd mag worden. De pictogrammen zijn dan ook ingedeeld in de categorieën wassen, bleken, trommeldrogen (in België: symbool droogkast), strijken en chemisch reinigen.

Niet alles wat je moet weten over de was is in een symbool terug te vinden. Zo bestaat er niet zoiets als een 'niet-centrifugeren'-symbool of een 'geen-wasverzachter'-symbool. Meestal wordt dat in tekst aangegeven op het waslabel. Tip: knip dus niet meteen na aankoop het labeltje uit je kleding, maar kijk goed wat er precies op staat!

Ook interessant: Help, mijn wasmachine stinkt!

Waslabels

Hieronder zullen we per categorie de belangrijkste symbolen, de betekenis ervan en de bijbehorende wasvoorschriften uit de doeken doen. We laten daarbij ongetwijfeld symbolen buiten beschouwing, maar voor de meest gangbare kledingstukken ben je gecoverd met de symbolen die wij hieronder bespreken.

Wastobbe: De wastobbe betekent dat je textiel op een gewoon programma kunt wassen. Onder gewone programma’s vallen ook Eco-programma’s, spaarwasjes en halve wasjes-programma’s. De temperatuur in de wastobbe geeft de maximale temperatuur aan waarop je het textiel kun wassen. Kouder wassen mag altijd. Bij een wastobbe met een kruis mag het textiel niet gewassen worden (ook niet op de hand). Zulke kleding moet je naar de stomerij brengen.

Wastobbe met één streepje: Een wastobbe met één streepje eronder betekent wassen met een anti kreuk-programma. Anti-kreuk-programma's zijn bedoeld voor kleding met synthetische vezels of kreukherstellend vezels en is ook goed te gebruiken voor fijne was. Tijdens een antikreuk-programma wordt wasgoed voorzichtiger gewassen en/of gecentrifugeerd. Soms wordt stoom gebruikt om kreuk te verminderen. In dit geval mag je de machine maximaal tot de helft beladen. Ook hier geeft de temperatuur in de wastobbe de maximale temperatuur aan waarop je het textiel kun wassen. Kouder wassen kan natuurlijk wel.

Wastobbe met onderbroken streepje: Een wastobbe met een onderbroken streepje is het symbool voor het wolwasprogramma, dat mag op maximaal 30 of 40 graden. Dit symbool staat in wollen kleding en kleding die deels uit wol bestaat. Gebruik voor wol altijd een speciaal wolwasmiddel en belaad de trommel maximaal tot een kwart van het maximale gewicht.

Wastobbe met handje: Dit symbool staat voor de snelle handwas, dat wil zeggen dat je het textiel niet mag laten weken en dat je het met de hand moet wassen. Sommige wasautomaten hebben een speciaal handwasprogramma. Je vindt dit symbool in fijne was als lingerie, zijde en ook vaak in wollen kleding. Handwassen doe je zo: los wat fijn- of wolwasmiddel op in lauw water, dompel het kledingstuk onder en masseer het sop er zachtjes doorheen. Daarna spoel je het kledingstuk uit in schoon water. In geval van wol is het belangrijk om na te spoelen met water van dezelfde temperatuur als het waswater. Wol 'schrikt' namelijk van koud water en kan dan krimpen. Wikkel het kledingstuk in een badhanddoek en druk zo voorzichtig het vocht eruit. Laat wol liggend drogen om vervorming te voorkomen.

Symbolen voor bleken: Een driehoeksymbool zonder vulling geeft aan dat kleding bleken mogelijk is met elk bleekmiddel, bijvoorbeeld chloorbleekmiddel. Een driehoek met diagonale strepen geeft aan dat je dit kledingstuk kunt wassen met een zuurstofbleekmiddel. Vaak is zuurstofbleekmiddel toegevoegd aan witwasmiddelen, maar je kunt het ook extra doseren in de vorm van oxi poeder of gel. Staat er een kruis door de driehoek, dan mag het textiel niet gebleekt worden. Je moet het kledingstuk wassen met een wasmiddel voor witte of gekleurde was zonder (zuurstof)bleekmiddel.

Symbolen voor trommeldrogen: De wasdroger wordt weergegeven door een vierkant met een rondje erin. De stippen in het rondje geven aan op welke temperatuur de was gedroogd mag worden: één stip voor lage en twee stippen voor hoge temperatuur. Hittegevoelig textiel kan krimpen in de wasdroger en heeft daarom een symbool met één stip. Staat er een kruis door het symbool, dan mag het niet in de wasdroger.

Symbolen voor strijken: De puntjes in het strijkijzer verwijzen naar de punten op de regelknop van jouw strijkijzer. Drie puntjes voor heet strijken, twee puntjes voor warm strijken, één puntje voor lauw strijken en een kruis voor niet strijken.

Symbolen voor chemisch reinigen: Een rondje met een letter erin zie je altijd in combinatie met het symbool voor niet wassen. Dit betekent dat je het kledingstuk bij de stomerij moet laten reinigen. De letters zijn bestemd voor de stomerij, zij geven aan welk oplosmiddel gebruikt kan worden. Het enige belangrijke symbool voor jou is een rondje met een kruis er door. Dit betekent: niet chemisch reinigen (dus niet naar de stomerij brengen) en voorzichtig met vlekkenmiddelen.

©Piman Khrutmuang

Geen etiket, wat nu?

Zit er geen etiketje meer in je kleding, of is het dusdanig verwassen dat je het niet meer kunt lezen? Onthoud dan het volgende:

- Als je zeker weet dat het kledingstuk wel in de wasmachine mag, maar je weet niet op welke temperatuur, houd dan altijd de laagste temperatuur en het minst intensieve wasprogramma aan.

- Weet je niet zeker of een kledingstuk gewassen mag worden, vraag het dan aan een stomerij.

- Is je kledingstuk gemaakt van een mix van stoffen, bijvoorbeeld wol en polyester, kies dan voor een wolwasprogramma.

- Katoen, linnen en viscose stoffen kunnen krimpen.

- Spijkerbroeken en andere zwaardere stoffen hebben een schurend effect op gevoelige stoffen zoals viscose-acetaat en zijde. Stop die dus nooit samen in de was(machine).

Ook interessant: Je wasmachine onderhouden - zo doe je dat!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Zin in een lekkere maaltijd, maar niet in een vette hap? Dan is een airfryer wellicht iets voor je. De redactie van ID.nl zocht er vijf uit, die bovendien van bijzondere functies zijn voorzien.

Aan een airfryer kun je niets meer verbeteren, horen we je denken. Toch is dat niet zo, want hoewel deze handige apparaten al in menig keuken te vinden zijn, wordt er nog veel doorontwikkeld. Daarom valt de keuze dit keer op airfryers met bijzondere functies die je niet direct op iedere airfryer tegen komt.

Tefal EY905D Easy Fry & Grill Dual 8.3L XXL

Deze Tefal-airfryer heeft twee gescheiden kookzones waarmee je verschillende gerechten tegelijkertijd kunt klaarmaken. Beide zones kunnen apart worden ingesteld qua temperatuur en tijd. Hierdoor kun je gerechten bereiden die niet dezelfde bereidingstijd nodig hebben, maar wel op hetzelfde moment klaar moeten zijn, bijvoorbeeld kip en friet. De inhoud van 8,3 liter is ruim genoeg voor huishoudens van 3 tot 5 personen.

De bediening van deze airfryer is digitaal, met knoppen en een overzichtelijk scherm. Het apparaat heeft verder een timer, instelbare temperatuur tot 200 graden en antiaanbaklaag. Er zijn geen geavanceerde voorgeprogrammeerde standen, maar de basisfuncties zijn voldoende voor alledaags gebruik. De manden zijn uitneembaar en kunnen met de hand of in de vaatwasser worden schoongemaakt. Met de Tefal-app vind je handige gerechten voor deze airfryer.

Inventum GF1200HLD

Dit model van Inventum combineert de functies van een airfryer en heteluchtoven. Het apparaat heeft een inhoud van 12 liter en beschikt over een roterende mand, waarmee je bijvoorbeeld friet automatisch kunt laten draaien voor een gelijkmatig resultaat. Daarnaast zijn ook een grillrek, bakplaat en draaispit meegeleverd, zodat je verschillende bereidingswijzen kunt toepassen. De temperatuur is instelbaar tot 200 graden en de timer tot 90 minuten.

LEES OOK: Airfryer met één of twee lades? Zo kies je slim

De bediening bestaat uit fysieke knoppen met een klein digitaal display. Gebruikers geven aan dat de prestaties stabiel zijn, en dat vooral de draaimand goed werkt bij snacks en aardappelproducten. Er is geen stoomfunctie of slimme aansturing. De buiten- en onderkant worden tijdens gebruik warm, dus plaatsing op een hittebestendig oppervlak is aanbevolen.

Ninja Foodi SP101EU

De Ninja Foodi SP101EU is opvallend in die zin dat het eruit ziet en werkt als een oven, maar toch airfryer-functionaliteit heeft. Het heeft dan ook acht functies: heteluchtfrituren, bakken, braden, grillen, drogen, roosteren, warmhouden en een aparte bagelstand. De oven heeft een vermogen van 2400 watt en verwarmt snel op, met een opwarmtijd van ongeveer 60 seconden. Door de combinatie van zes infrarood verwarmingselementen en luchtcirculatie wordt voedsel gelijkmatig bereid. De temperatuur en bereidingswijze worden digitaal ingesteld via een bedieningspaneel.

Bij de oven worden standaard een bakplaat, een heteluchtfrituurmand en een rooster geleverd. Het apparaat is geschikt voor verschillende soorten gerechten, van ovenschotels tot broodjes en gegrilde groenten. Dankzij het ontwerp en de functies kan de oven ook worden gebruikt als alternatief voor een traditionele heteluchtoven.

Ninja Foodi Dual Zone AF400EUWH

De Ninja Foodi AF400EU beschikt over twee aparte manden van elk 4,75 liter. Dit maakt het mogelijk om twee gerechten tegelijk te bereiden, met verschillende instellingen qua tijd en temperatuur. De zogenaamde 'Match Cook'- en 'Sync Finish'-functies zorgen ervoor dat je gerechten op hetzelfde moment klaar zijn, zelfs als deze andere bereidingstijden hebben. De bediening is volledig digitaal, met zes automatische kookprogramma’s zoals max crisp, air fry, roast en bake.

LEES OOK: Dit zijn de meestgemaakte fouten met airfryers (en zo voormijd je ze)

Je kunt de temperatuur instellen vanaf 40 tot 240 graden Celsius en het maximum vermogen is 2470 Watt. De binnenmanden zijn voorzien van een keramische antiaanbaklaag en kunnen in de vaatwasser. Het apparaat is relatief groot, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als de ruimte in je keuken beperkt is. Gebruikers van de AF400EUWH waarderen de stille werking en de mogelijkheid om flexibel te koken zonder tussendoor schoon te maken of het apparaat opnieuw in te stellen.

Princess 1.182068.01.001

Met de Princess 1.182068.01.001 Double Basket Airfryer kun je twee gerechten tegelijk bereiden, dankzij de dubbele mand. Het apparaat staat los op het aanrecht en heeft een zwart ontwerp dat in de meeste keukens past . Je bedient het eenvoudig via het LED-display en de touchknoppen. Er zijn acht programma’s, een timer en je kunt de temperatuur zelf instellen tot 220 °C. De totale inhoud is 8 liter, genoeg voor ongeveer zes porties.

Tijdens het gebruik blijven de handvatten koel, en bij oververhitting schakelt het apparaat zichzelf automatisch uit. De losse onderdelen – inclusief de binnenbakken – mogen gewoon in de vaatwasser. Met een vermogen van 2400 watt warmt de airfryer snel op en bereid je je eten gelijkmatig. Of je nu frietjes bakt of kip grilt, deze airfryer maakt het eenvoudig zonder veel gedoe.

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.