ID.nl logo
iPhone 7 (Plus) - De beste smartphone van Apple, voor Apple
© Reshift Digital
Huis

iPhone 7 (Plus) - De beste smartphone van Apple, voor Apple

De iPhone 7 en de grotere 7 Plus zijn op het oog haast niet te onderscheiden van zijn voorganger. Toch kun je niet stellen dat Apple stil heeft gezeten. Is de iPhone 7 onderscheidend genoeg, ook ten opzichte van z’n concurrenten? Dat lees je in deze review.

Apple wordt gezien als uitvinder van de smartphone en heeft voor vele jaren het speelveld gedomineerd met slimme uitvindingen in een mooi, kenmerkend design. De druk is echter groot om weer met échte innovatie op de proppen te komen, vooral na de release van de goedkopere iPhone SE, die het oude model van de iPhone 5s herkauwt (met betere specificaties, dat wel). De iPhone 7 heeft echter hetzelfde uiterlijk als de iPhone 6 en 6s. De verschillen zijn minimaal: het antennestreepje aan de achterkant is verplaatst, het scherm oogt wat kleurrijker, de grotere Plus-versie heeft twee camera’s aan de achterkant en de koptelefoonaansluiting is verdwenen. Daarover straks meer. Lees ook: iOS 10 - leukste update van iOS tot nu toe

Ondanks dat de behuizing hetzelfde is gebleven, kan je je oude hoesje van de iPhone 6(s) niet om de 7 plaatsen. De camera is een klein beetje omhoog verplaatst. Dus je zal met je nieuwe iPhone ook meteen een nieuw hoesje moeten kopen.

©CIDimport

Knop is geen knop

Wanneer ik het toestel voor het eerst in handen kreeg merkte ik meteen een andere verandering op. De home-knop (waarin ook de vingerafdrukscanner zit) drukt niet in. Wanneer je erop drukt met je vinger merk je dat de knop als een soort laptop-touchpad reageert. Even wennen, ook omdat je nu moet drukken om de iPhone 7 te ontgrendelen met de vingerafdrukscanner, maar het voelt luxe aan. Dit wordt mogelijk gemaakt door een nieuwe trilmotor, die ook bij apps en in iOS feedback geeft op een subtiele of juist een krachtige manier.

Een ander niet-zichtbaar verschil is dat de behuizing waterbestendig gemaakt is, zoals we dat al eerder gezien hebben bij Sony en later ook Samsung. Zonder dat je hiervoor met klepjes hoeft te rotzooien.

Ongehoord

Maar de opvallendste verandering is natuurlijk het ontbreken van een koptelefooningang. Apple heeft er zelf ook geen goede verklaring voor. De marketing-afdeling spint het als een moedig besluit, dat nodig is om draadloze koptelefoon een nodig duwtje in de rug te geven. Maar in feite is het gewoon een besluit dat alleen in het voordeel van Apple werkt en voor gebruikers onnodig gedoe en frustratie oplevert.

Apple levert bij de iPhone oortjes die je via de Lightning-aansluiting koppelt. Even je koptelefoon aansluiten op je stereo, laptop of zelfs je Mac? Vergeet het maar. Via een adaptertje dat ook in de doos zit kun je je gewone koptelefoon alsnog aansluiten, maar ook dit is een tranendal. Nu moet je naast je koptelefoon altijd een adapter meenemen, deze adapter ben je natuurlijk snel verloren en wil je je iPhone even aan de powerbank hangen terwijl je even Netflix kijkt of Spotify luistert? Vergeet het maar.

Het is leuk dat Apple draadloze koptelefoons een boost wil geven, maar je zal deze altijd op moeten laden. Iets waar je je met je gewone koptelefoon nooit zorgen over hoefde te maken. Bovendien is de geluidskwaliteit die bij een bluetooth-verbinding komt kijken nog altijd minder hoog.

Daarbij komt ook nog eens kijken dat je wellicht helemaal niet zit te wachten op de aanschaf van een nieuwe (draadloze- of lightning-) koptelefoon. Zodra je hier wel aan toe bent zal de verwarring ook alleen maar groter worden. Bij electronicawinkels zul je straks schappen hebben voor bluetooth-, lightning-, 3,5 mm- en als het even tegenzit ook usb-c-koptelefoons. Terwijl het voorheen makkelijk was: 3,5 mm of draadloos. Ondertussen heeft Apple weer een nieuwe melkkoe gevonden aan lightning-koptelefoons en -adapters. Het besluit om een simpele, kleine poort, een standaard die overal direct op werkt weg te halen valt op geen enkele manier goed te praten.

©CIDimport

iOS 10

Erg opvallend is dat iOS 10 en apps opvallend snel laden en games ontzettend soepel spelen, ook hier had ik nauwelijks last van laadschermen. Apple heeft zich behoorlijk uitgesloofd met de processor (A10 Fusion). Niet alleen heeft hij een behoorlijk piekvermogen, bij normaal gebruik wordt er minder energie verbruikt. De accuduur ten opzichte van de vorige iPhones is er ook iets op vooruit gegaan. Met de iPhone 7 kon ik iets meer dan een dag mee, terwijl de 7 Plus anderhalve dag haalde.

Natuurlijk is iOS ook op de schop gegaan. Misschien heb je het al gezien op je oudere iPhone. Met de meldingen op het startscherm en de Google Now-achtige informatiepagina is iOS wat dynamischer en praktischer gemaakt.

Camera's

Op cameragebied heeft Apple een inhaalslag te maken. Uit een recente cameratest bleek dat de camera van de vorige iPhone het een beetje af liet weten ten opzichte van de Galaxy S7, Huawei P9 en LG G5. De iPhone 7 Plus is uitgerust met een dubbele camera. De werking hiervan is een beetje vergelijkbaar met die van de LG G5. Een lens heeft een vrij kleine focus, terwijl de andere een groothoeklens is. Zo kun je in feite optisch zoomen. Standaard wordt de groothoeklens gebruikt, druk je op de zoomknop, dan schakelt hij over naar de andere lens. Naast deze optische is er ook een digitale zoom die tot tien keer inzoomt.

©CIDimport

In tegenstelling tot de G5 gebruikt de iPhone 7 Plus beide camera’s, zodat er beter scherpgesteld kan worden en beter licht (en kleur) kan worden opgepikt en dus minder ruis te zien is. Ik heb dit getest door foto’s te maken met de kleine focus en de groothoek, terwijl ik m’n vinger voor de andere lens hield. Wanneer de groothoek wordt ingezet werd de kleine lens niet gebruikt. Andersom juist wel weer. Maar duidelijk is dat Apple hier nog softwarematig aan het sleutelen is. Een komende update gaat het bijvoorbeeld mogelijk maken om te focussen op het onderwerp en de achtergrond te vervagen. Een mooi effect, wat nu juist vaak met fotobewerking achteraf toegepast moet worden.

Maar het is natuurlijk het eindresultaat dat telt. En ik moet toegeven, Apple maakt een flinke inhaalslag, en dat geldt voor zowel de Plus-versie als de gewone iPhone 7. De foto’s zijn erg gedetailleerd, van beide lenzen. Kleuren worden erg natuurgetrouw weergegeven, wat ook te danken is aan het scherm van de iPhone 7. Vooral foto’s die ik overdag buiten nam zijn indrukwekkend mooi, zonder enige ruis. Ook scherpstellen doet de iPhone sneller dan ooit. Wanneer de lichtomstandigheden wat moeilijker zijn, had ik vooral binnenshuis wat ruis en onscherpte in de foto. Ook wanneer ik buiten tegen de zon in fotografeerde had ik wat minder detail. Kortom de camera is erg indrukwekkend, maar moet toch zijn meerdere erkennen in die van de Galaxy S7, die gewoonweg beter overweg kan met moeilijke lichtomstandigheden... Maar niet de voordelen heeft van de zoom-functie van de iPhone 7 Plus. Het is echter wel een beetje suf dat de gewone iPhone 7 niet deze dubbele camera heeft, vooral omdat het een van de weinige écht vernieuwende onderdelen van de iPhone is. In deze prijsklasse kun je dit soort concessies eigenlijk niet goedpraten.

Fijn is dat het basistoestel over 32GB opslag beschikt. Dat is voldoende voor je foto’s (en apps en muziek, etc.). Voor wie dit niet genoeg is, is er voor een meerprijs ook een uitvoering met 128 of 256 gigabyte opslagruimte.

©PXimport

©PXimport

De groothoek (rechts) en de ingezoomde foto (links)

Helder en onscherp

Net als de voorgaande modellen heeft de gewone iPhone 7 een 4,7 inch-scherm (12 cm) en een resolutie van 1334 bij 750. Concurrenten rusten smartphones met een vergelijkbaar schermformaat uit met QHD-resoluties, die zo scherp zijn dat het niet eens zichtbaar is. Dat is ook wat overdreven, maar een full-HD-scherm (1920 bij 1080 pixel) is tegenwoordig wel de norm. Niet alleen is het zichtbaar, ook wordt de boot gemist met bijvoorbeeld VR, wat een nieuwe wereld opent voor games, maar ook om foto’s en video’s te bekijken. Gelukkig is de grotere iPhone 7 Plus wel met een full-HD-scherm uitgerust, dat overigens 5,5 inch (14 cm) in doorsnee is.

Waar de iPhone 7 wel mee scoort is de ongekend mooie schermkwaliteit. Zoals ik bij de foto’s al aangaf is dit heel natuurgetrouw en helder. Vooral voor je foto’s is dat prettig. Concurrenten hebben al gauw de neiging kleuren iets op te blazen.

De iPhone 7 heeft een handzaam formaat en is makkelijk in de zak of tas te steken. De Plus-versie heeft een flink groter scherm, maar is wat lomp in zijn voorkomen. Niet alleen in z’n schermformaat, maar ook de flinke randen om het scherm. De voordelen van het grote full-hd-scherm hoef ik niet uit te leggen. Maar of je met het formaat overweg kunt is heel persoonlijk. Zelf heb ik een Nexus 6P in gebruik, die precies even groot is als de iPhone 7 Plus, maar in de behuizing wel een groter 5,7 inch-scherm heeft. Toch had ik bij de iPhone 7 Plus wat moeite om hem goed te bedienen, wat voornamelijk te wijten was aan het ontbreken van een terugknop onder het scherm. In iOS vind je de mogelijkheid om terug te gaan naar een vorige weergave juist vaak in de bovenhoek van het scherm.

©PXimport

Conclusie

Is de iPhone 7 een goede smartphone? Zonder meer. Dat geldt ook voor de grote Plus--uitvoering. Het toestel is op alle fronten wat verbeterd, sneller, betere camera, mooier scherm, enzovoort. Toch ontbreekt de vernieuwing. Van een bedrijf als Apple mag je wat meer innovatie verwachten. Veel mensen kiezen bij de aanschaf van een nieuwe smartphone blind voor de nieuwste iPhone, en ook dit keer zullen die een uitstekend toestel hebben. Heb je echter al een iPhone 6(s), dan levert een upgrade echter weinig op. Helaas laat het ontbreken van een koptelefooningang en de extreme prijzen een vervelende smaak na, ze eisen een hebberige hoofdrol op van een smartphone waar verder weinig op aan te merken valt.

Goed
Conclusie

iPhone 7 (Plus) --------------- **Prijs** Vanaf € 769,- Vanaf € 909,- (iPhone 7 Plus) **Kleuren** Zwart, grijs, zilver, goud, roze **OS** iOS 10 **Scherm** 4,2” LCD, 1334 x 750 (iPhone 7) 5,5” LCD, 1920 x 1080 (iPhone 7 Plus) **Processor** 2,4 GHz, quadcore (Apple A10) **RAM** 2 GB **Opslag** 32, 128 of 256GB **Batterij** 1960 mAh (iPhone 7) 2900 mAh (iPhone 7 Plus) **Camera** 12 megapixel (iPhone 7) 12 megapixel dualcam (iPhone 7 Plus) 7 megapixel frontcam **Connectiviteit** 4G, bluetooth 4.2, wifi, GPS **Formaat** 13,8 x 6,7 x 0,7 cm (iPhone 7) 15,8 x 7,8 x 0,7 cm (iPhone 7 Plus) **Gewicht** 138 gram (iPhone 7) 188 gram (iPhone 7 Plus) **Website** [www.apple.com](http://www.apple.com/nl/iphone-7/)

Plus- en minpunten
  • Krachtig
  • Behuizing waterbestendig
  • Camera
  • Koptelefoon-aansluiting
  • Mist vernieuwing
  • Heel duur
  • Geen dubbele camera (iPhone 7)
▼ Volgende artikel
Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst
© Rens Blom
Zekerheid & gemak

Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Fantastisch
Conclusie

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Plus- en minpunten
  • Werkt via wifi en ethernet
  • Veel krachtiger en dus toekomstbestendiger
  • Kan veel meer lampen, accessoires en lampen aansturen
  • Migreren vanaf reguliere Bridge is zo gepiept
  • Eenmalige meerprijs t.o.v. normale Bridge

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

De oude, witte bridge naast de nieuwe Bridge Pro.

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

▼ Volgende artikel
Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig
© fizkes - stock.adobe.com
Huis

Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Wat gaan we doen?

In dit artikel lossen we geen concrete problemen op, maar helpen je goed voor te bereiden op allerlei mogelijke computer­storingen. We leggen uit welke tools je het best altijd in je EHBO-kistje houdt, van hardwaretools tot handige softwareprogramma’s.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Netwerkproblemen? Het kan ook zo simpel zijn als een kapotte netwerkkabel.

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Met een precisieset met verwisselbare bits kun je al je apparatuur openmaken.

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Een netwerk­set, met onder meer een krimptang, netwerk­tester en kabelstripper.

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Een multimeter is veelzijdig en hoeft niet zo duur te zijn.

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Een ‘blue screen of death’: Windows in paniek, maar wat is de oorzaak? Overigens gaat Microsoft dit scherm na 40 jaar wijzigen: het wordt zwart met kortere teksten.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Met YUMI maak je eenvoudig een multibootstick.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Na de ‘installatie’ van een distributie kun je gerust een ­volgende op de stick kwijt.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Check eerst nog even enkele opties in Ventoy.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Distributies op Ventoy: niet moeilijker dan de iso-bestanden naar de VENTOY-partitie kopiëren.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Een geheugen­test vanaf de bootstick (Memtest86+ vanuit Avira Rescue systeem).

Onmisbare reddingstools

Dé ideale troubleshooting-toolkit bestaat misschien niet, maar met de volgende aanbevelingen kom je wel dicht in de buurt. Het handige is dat je ze met YUMI of Ventoy gewoon samen op één bootstick zet. Keuzestress is dus overbodig.

GParted Live: grafische partitiebeheerder om te schalen, formatteren of herstellen.

Puppy Linux (bijvoorbeeld Ubuntu-editie): lichte Linux-distributie voor toegang tot systemen met beperkte hardware, zoals oudere pc’s.

Norton Bootable Recovery Tool, Avira Rescue System of een soortgelijke oplossing: opstartbare antivirus voor het opschonen van zwaar geïnfecteerde systemen.

CloneZilla Live: tekstgebaseerde tool voor disk-imaging en klonen van schijven voor back-ups en migratie.

MemTest86+: platformonafhankelijke geheugentest om RAM-problemen op te sporen.

SystemRescue: Linux-gebaseerde omgeving met uiteenlopende tools voor systeemherstel, partitiebeheer, dataherstel en netwerkdiagnose.

Hiren’s BootCD PE: tal van populaire troubleshootingtools in een vertrouwde Windows-desktopomgeving op basis van Windows 10 PE.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Je kunt bijvoorbeeld vanuit de verkenner in Hiren’s BootCD PE alle gewenste portable apps opstarten.

AIO-pakketten

We vestigen graag de aandacht op twee all-in-onepakketten; beide waardevolle aanvullingen op de tools uit het kader ‘Onmisbare reddingstools’.

Het eerste is The PortableApps.com Platform: een grafisch menu waarmee je selectief honderden portable apps kunt installeren (lees: uitpakken) op je bootstick. Download het bijbehorende .paf.exe-bestand (www.portableapps.com/download) en start het op je systeem. Kies Nieuwe installatie / Portable en verwijs naar je ingeplugde bootstick. Bevestig met Installeren. Start daarna Start.exe op de stick: er verschijnt een menu. Klik op Apps / Meer apps / Op categorie. Scrol bijvoorbeeld tot bij Hulpprogramma’s en vink alle gewenste tools aan. Klik op Installeren om ze aan je stick toe te voegen. Binnen een actieve distributie op je stick start je Start.exe op en navigeer je door het PortableApps-menu.

Een heel ander AIO-platform is Medicat usb (www.medicatusb.com). Deze toolkit bevat verschillende besturingssystemen, waaronder Linux-partities en een WinPE-versie met tientallen handige portable apps. Op de site vind je ook een link naar een post op het forum GBAtemp waar je instructies vindt om de talrijke bestanden (circa 26 GB) op je bootstick te krijgen. Het hele proces duurt even, maar je hebt dan ook een uiterst krachtige toolkit voor diagnose en herstel.

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Quick Assist: afstandsovername en chatgesprek in volle gang.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.

AnyDesk: een gebruiksvriendelijke en flexibele tool voor afstandsbeheer.