De oorspronkelijke bedenker van de tabletcomputer hekelt de iPad. De Apple-tablet maakt de droom van zijn Dynabook uit de jaren zeventig niet waar.

Wetenschapper Alan Kay heeft in de jaren zeventig gewerkt in het beroemde laboratorium PARC (Palo Alto Research Centre) van kopieermachinereus Xerox. In dat onderzoekscentrum zijn veel van de hedendaagse ict-technieken én -producten al bedacht: uiteenlopend van de GUI (grafische gebruikersinterface) en de muis tot Ethernet, computers voor persoonlijk gebruik en ook de tablet.

Compleet en educatief

Laatstgenoemde heeft in 1972 al vorm gekregen in het concept van de Dynabook: een platte, draagbare en goedkope computer. Dat apparaat zoals Kay het voor zich zag, was een compleet systeem van hardware, software plus ook programmeertools, en vooral bedoeld voor kinderen. De computer moest een educatief apparaat zijn, in de visie van de wetenschapper bij PARC.

Dat doel is nog altijd niet bereikt, ook niet door de iPad, zegt hij in een interview met het bekende magazine TIME. Sommige gadgets, zoals de iPad, vertonen wel een gelijkenis met de Dynabook. Maar ze hebben de droom tot op heden niet verwezenlijkt.

Verraad

Niet alleen schieten de iPad en andere apparaten tekort, ze hebben volgens Kay zelfs de droom in bepaalde opzichten verraden. Een belangrijk onderdeel van zijn intentie was dat de Dynabook voor mediaconsumptie én voor mediacreatie moest zijn. "Is het niet glashelder dat die laatste en belangrijkste service nogal ontbreekt in hedendaagse computers voor het algemene publiek?", vraagt Kay zich hardop af in het lijvige interview.

Zijn kritiek op computermogelijkheden anno nu is feller wat Apple betreft. Dat bedrijf gaat volgens hem nog verder met de iPad en iPhone doordat het met zijn app store bepaalde restricties oplegt. Apple "staat kinderen niet eens toe om een Etoy te downloaden wat is gemaakt door een ander kind ergens in de wereld. Dit kan niet verder verwijderd zijn van de oorspronkelijke intenties van het de hele ARPA-IPTO/PARC-gemeenschap in de jaren zestig en zeventig."

Beveiliging

Apple stelt hiermee beveiliging voorop te stellen, wat zich uit in het zeer lage aantal malwaregevallen voor zijn mobiele besturingssysyteem iOS. Kay wijst die redenatie af; hij noemt het een wassen neus. Onveiligheid ligt volgens hem aan de besturingssystemen die de leveranciers aanbieden; de kwetsbaarheden daarin zijn het resultaat van slechte ontwikkelpraktijken. De tabletbedenker noemt kwetsbaarheden simpelweg "niet nodig".

Alan Kay showt een kartonnen model van zijn tabletconcept: de Dynabook.

[youtube]r36NNGzNvjo[/youtube]

Via: NHK Japan.

Bij ID.nl zijn we dol op producten die niet alleen betaalbaar zijn, maar ook een bijdrage kunnen leveren aan een beter milieu en kosten kunnen besparen. Een energiezuinige koelkast bijvoorbeeld: ze staan constant aan, dus dan is het wel prettig als het verbruik laag is. Wij vonden vijf koelkasten met een energielabel A.

Koelkasten met energielabel A zijn op dit moment nog vrij schaars; er is maar een klein aantal fabrikanten die dergelijke modellen op de markt hebben gebracht. Op Kieskeurig.nl hebben we er een aantal voor je gevonden: een overzicht van vijf courante modellen.

EDY EDHC8091A

De EDY EDHC8091A is een moderne koel-vriescombinatie die niet alleen strak oogt met zijn inox-look, maar ook uitblinkt in energiezuinigheid. Deze koelkast is voorzien van energielabel A en verbruikt op jaarbasis slechts 109 kWh. Deze koelkast is uitgerust met een led-display in de deur waarop je temperatuurinstellingen kunt aflezen en aanpassen. Binnenin vind je stevige glazen legplateaus, ruime deurvakken en handige groentelades. Erg fijn is ook de 5 jaar fabrieksgarantie die EDY geeft op deze koelkast.

❄️ Inhoud koelkast: 238 liter
🧊 Inhoud vriezer: 98 liter
🔌Verbruik op jaarbasis: 109kWh

Samsung RB38A7B6AS9

De Samsung RB38A7B6AS9 is een ruime en stille koel-vriescombinatie, waarbij het koelgedeelte en de vriezer apart worden gekoeld, wat geurvermenging voorkomt en de luchtvochtigheid optimaal houdt. Daardoor blijven verse producten als groente en fruit langer houdbaar. De koelkast biedt een royale opslagcapaciteit. Verder heeft deze Samsung RB38A7B6AS9 een zogeheten convertible zone, waarin je een deel van de vriezer flexibel kunt omzetten naar koelruimte. De deur heeft een geïntegreerd led-display, waarmee je gemakkelijk de temperatuur kunt aflezen en aanpassen.

❄️ Inhoud koelkast: 238 liter
🧊 Inhoud vriezer: 273 liter
🔌Verbruik op jaarbasis: 108kWh

Samsung RB38C7B6AB1/EF

De Samsung RB38C7B6AB1/EF heeft een opvallende stijlvolle zwarte buitenkant en is uitgerust met energielabel A. De koelkast heeft geavanceerde functies die het dagelijkse gebruik gemakkelijker maken, zoals een speciale zone waarmee je de vriezer kunt omzetten naar koelruimte; handig als je wat extra koelruimte nodig hebt. De Twin Cooling Plus-technologie zorgt er verder voor dat de koelkast en het vriesgedeelte apart worden geregeld, waardoor voedingsmiddelen langer vers blijven. Dankzij zijn ruime inhoud is deze koelkast ideaal voor voor grotere gezinnen of voor wie graag alles overzichtelijk bewaart. Verder is hij voorzien van heldere ledverlichting en een fraai led-display op de deur.

❄️ Inhoud koelkast: 273 liter
🧊 Inhoud vriezer: 114 liter
🔌Verbruik op jaarbasis: 108kWh

Samsung RB53DG706AS9 

Deze vrijstaande koelkast van Samsung is met zijn hoogte van 203 centimeter en breedte van 75 centimeter een flink apparaat. Binnenin is er flink wat plek: in totaal 538 liter, waarvan 370 liter in het koelgedeelte en 168 liter in het vriesvak. Dankzij de slimme opbouw zijn de wanden dunner dan bij veel andere modellen, waardoor je meer inhoud hebt zonder dat de buitenmaten toenemen. Ook bij deze koelkast blijft de luchtvochtigheid op peil dankzij een systeem met gescheiden luchtstromen voor het koel- en vriesgedeelte. Verder vind je in het vriesvak een handige draaibare ijsblokjesmaker, en kun je met speciale knoppen snel extra koelen of invriezen. Door de extra functies ligt het verbruik van deze koelkast wel ietsje hoger dan de andere modellen in dit overzicht.

❄️ Inhoud koelkast: 370 liter
🧊 Inhoud vriezer: 168 liter
🔌Verbruik op jaarbasis: 128kWh

Hisense RB440N4ACA

Tussen de A-labelkoelkasten van Samsung vinden we ook nog een Hisense. De RB440N4ACA is geen klein model. Hij is zo'n 202 centimeter hoog, 60 centimeter breed en 58 centimeter diep. Binnenin heb je in totaal 336 liter aan ruimte: 238 liter in het koelgedeelte bovenin en 98 liter in het vriesgedeelte onderin. Dankzij de No Frost-techniek hoef je de vriezer nooit meer handmatig te ontdooien. De deuren kun je naar wens links- of rechtsdraaiend monteren, wat handig is bij het inrichten van je keuken. Binnenin zorgt ledverlichting voor goed zicht, en het luchtcirculatiesysteem verdeelt de koude lucht gelijkmatig, zodat alles op de juiste temperatuur blijft. Ook handig: de snelle invriesfunctie voor als je net boodschappen hebt gedaan. Verder vind je twee groentelades met vochtregeling, stevige glasplaten, een flessenrek en een eierhouder.

❄️ Inhoud koelkast: 238 liter
🧊 Inhoud vriezer: 98 liter
🔌Verbruik op jaarbasis: 109kWh

Een inbouwkoelkast bouw je natuurlijk zo netjes mogelijk in een nis achter een mooie keukendeur, of je laat dat doen. Bij het aanschaffen van zo'n koelkast is er echter wel een aaantal zaken waar je rekening mee moet houden. Waar moet je allemaal op letten?

Een nieuwe inbouwkoelkast uitkiezen lijkt in eerste instantie misschien simpel: je zoekt gewoon eentje die in je keukenkast past en klaar. Maar er komt toch wat meer bij kijken: afmetingen, deuren, ventilatie, energieverbruik – het zijn allemaal dingen waar je echt even bij stil moet staan.

Grootte

Je start eigenlijk altijd bij de formaten. Daarbij kijk je echt goed naar de afmetingen van de nis waarin de nieuwe koelkast moet komen. Meet op meerdere plekken, want keukenkastjes zijn soms net niet helemaal recht. Let niet alleen op de hoogte, breedte en diepte van de ruimte, maar kijk ook waar het stopcontact zit en of er voldoende ventilatie mogelijk is. Bij voorkeur houd je zo'n 10 centimeter of meer vrije ruimte aan de achterkant, zodat de warmte van de koelkast weg kan. Laat je een nieuwe keuken ontwerpen, dan wordt uiteraard door de ontwerper al rekening gehouden met de formaten van de koelkast en de juiste ruimte voor de warmteafvoer.

Type deuren

Een ander belangrijk punt is het deursysteem. Er zijn namelijk twee manieren waarop een keukendeur aan de koelkastdeur bevestigd kan worden. Bij een deur-op-deur-systeem zitten de deuren aan elkaar vast: als je de keukendeur opent, trek je meteen de koelkastdeur mee. Dat oogt strak en netjes, maar het vraagt ook om stevige scharnieren. Bij een sleepdeursysteem zit er een geleider tussen de twee deuren, waardoor ze los van elkaar kunnen bewegen. Dat maakt de installatie net wat eenvoudiger en wordt dan ook vaak gekozen bij standaardkeukens.

Warmteafvoer

Een punt dat vaak wordt onderschat bij het plaatsen van een inbouwkoelkast, is de afvoer van warmte. Elke koelkast – hoe zuinig of stil ook – produceert warmte tijdens het koelen. Die warmte moet ergens naartoe, en in het geval van een vrijstaand model gaat dat meestal vanzelf. Maar bij een inbouwkoelkast zit de achterkant ingebouwd in een keukenkast, en dat maakt het een stuk belangrijker om hier goed op te letten.

Een koelkast die zijn warmte niet goed kwijt kan, moet harder werken om koel te blijven. Dat betekent meer stroomverbruik én meer slijtage. Zorg dus dat er voldoende ruimte achter de koelkast blijft, liefst zo’n vijf tot tien centimeter. Ook onder en boven de nis moet vaak een ventilatieopening zitten, bijvoorbeeld via een rooster in de plint of een opening aan de bovenkant van de kast.

©Batorskaya Larisa

De koelkast kan aan de achterzijde warm worden, dus een goede warmteafvoer is belangrijk.

Goede warmteafvoer is dus niet alleen belangrijk voor de levensduur van het apparaat, maar ook voor je energierekening én het geluidsniveau in huis. Zeker iets om rekening mee te houden bij het ontwerp en de montage van je keuken.

Dempen van geluid

Wat vaak over het hoofd wordt gezien, is het geluidsniveau. Inbouwkoelkasten zijn over het algemeen vrij stil, maar als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor geluiden, kan het lonen om te kiezen voor een extra stil model. Ook kun je overwegen om geluidsdempend materiaal te gebruiken of goed te letten op de ventilatieruimte, zodat de koelkast zo geruisloos mogelijk zijn werk kan doen.

©Андрей Знаменский

Een compressor van een koelkast kan af en toe geluid produceren.

Energieverbruik

Ook het energieverbruik is iets om op te letten. Een koelkast staat dag en nacht aan, dus een zuinig model kan flink schelen in de energiekosten op jaarbasis. Kijk daarom goed naar het energielabel, waarbij energielabel A de meest zuinige klasse is. Let daarbij ook op het geschatte verbruik in kilowattuur per jaar. Zeker met de stijgende stroomprijzen is dat geen overbodige luxe. Met de nieuwe energielabels zie je in één oogopslag hoe zuinig een koelkast is en wat het verbruik op jaarbasis is.

©EPREL