De Fairphone 4 is een stevig en omvangrijke smartphone die minder belastend is voor het milieu dan een gemiddelde telefoon van vandaag de dag. Het idee achter de smartphonelijn blijft nog steeds nobel, ook al moet je rekening houden met duidelijke beperkingen in de ervaring. Maar dat blijkt in veel gevallen geen probleem te zijn, zoals je leest in deze Fairphone 4 review.

Ergens voelt het toch een beetje vreemd dat het bedrijf dat milieuvriendelijke smartphones uitbrengt, een nieuwe telefoon met betere specificaties lanceert. Toegegeven, de fabrikant brengt minder smartphones uit dan menig ander smartphonefabrikant, Dus als er dan een nieuwe versie verschijnt, dan is die een upgrade meestal waard. Dat blijkt ook wel uit de veranderingen die het bedrijf doorvoerde aan de Fairphone 4, die het toestel toekomstbestendiger maakt dan ooit.

Milieuvriendelijkheid zit hem niet alleen in de materialen die een fabrikant gebruikt. Voor de Fairphone 4 geldt dat de plastic achterkant dit keer voor honderd procent bestaat uit gerecycled materiaal. Ook is het aluminium frame door Fairtrade gecertificeerd en wordt de kobalt en het lithium duurzaam verwerkt in de toekomst. Dat zijn mooie berichten, maar die verliezen hun waarde wanneer je jaarlijks een smartphone koopt. Daarom is een lange gebruikersduur minstens net zo belangrijk als de componenten van zo’n telefoon en ook dat heeft Fairphone begrepen.

En laten we niet vergeten dat je de onderdelen van de telefoon zelf heel gemakkelijk omwisselt wanneer er iets aan vervanging toe is. Denk dan aan de accu of de camera. 

©PXimport

Goed voor het milieu

Ten opzichte van 2020, toen de Fairphone 3+ uit kwam, is een aantal dingen veranderd. Met 6,3-inch is het scherm veel groter dan op z’n voorganger. Het toestel zelf is eveneens groter, beter, dikker én zwaarder. Dat zal niet iedereen bevallen. Prima dat zo’n scherm dan groter is, maar klein is ook fijn. Zeker voor mensen met minder diepe zakken. 

Het toestel oogt niet alleen log, zo voelt het ook. En dat is jammer, want dit kan in de weg gaan staan wanneer iemand de Fairphone 4 overweegt. Het oog wil ook wat, natuurlijk, al is dat lang niet het belangrijkste. Zeker niet voor een duurzaam model.

Qua specs zijn er ook upgrades doorgevoerd, waardoor je waarschijnlijk langer met dit toestel doet dan de Fairphone 3+. Zo zijn er nu configuraties met 6 GB aan werkgeheugen en 128 GB aan opslagruimte en 8 GB aan werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Het is bovendien goed om te zien dat er nog steeds ruimte is voor een micro-sd-kaartje. 

De accu heeft meer vermogen (nu 3.905 mAh), waardoor het toestel langer meegaat op een volle lading. Uit onze ervaring doe je er met gemak anderhalve dag en als je het niet al te bont maakt dan haal je de tweede avond ook nog.

Dat zijn mooie zaken, maar de grootste toevoeging is de ondersteuning voor 5g. Hoewel dat netwerk nog niet helemaal uitgerold is in Nederland 5G-telefoons onevenredig groot. Dat Fairphone zich nu ook in de strijd mengt met de Fairphone 4 is goed nieuws. Want nu heb je dus een milieuvriendelijke optie die op twee fronten duurzaamheid uitstraalt: in de componenten en in de duur van het gebruik.

©PXimport

Als je het belangrijk vindt om lang met een toestel te doen en toch gebruik wil maken van de nieuwste netwerktechnologie, dan is dit de kans waar je op hebt zitten wachten.

Verder zet Fairphone zijn duurzame statement kracht bij door vijf jaar garantie en twee Android-upgrades te garanderen. Standaard krijg je er een kale versie van Android 11, met maar één app van Fairphone zelf. Binnen die app lees je meer over het bedrijf en krijg je een digitale gebruikershandleiding. 

Dat soort apps zijn redelijk ongevaarlijk en nemen weinig ruimte in. Plus: de digitale handleiding op je telefoon bespaart niet alleen papier, maar geeft je ook altijd een handig naslagwerk wanneer je onderweg ergens tegenaan loopt of iets wil regelen.

Beperkingen als compromis

Dan komen we aan bij een beperking: de processor. Dit is een Qualcomm Snapdragon 750. Zeker niet de nieuwste, maar ook niet de minste processor. Het is een chipset die bedoeld is voor midrange smartphones. De hardware is niet ontzettend snel, maar werkt prima. Zolang je niet teveel verwacht of veel gamet, dan merk je niet dat dit een oude processor is. 

Hetzelfde geldt voor het type werk- en opslaggeheugen: er bestaan snellere opties, maar dit soort beperkingen zijn nou eenmaal het compromis. Opladen via usb-c gaat vrij traag, maar dat is op de langere termijn goed voor de accu.

Daarnaast is het scherm niet heel helder en is de verversingsnelheid niet hoger dan 60 Hertz. Dat levert soms een beetje schokkend beeld op tijdens het scrollen. En ook games lopen niet zo soepel als je zou willen. Dit soort dingen zijn gelukkig overkomelijk en waarschijnlijk niet belangrijk voor de doelgroep die dit toestel op het oog heeft. Kleuren ogen verder prima en natuurgetrouwd. 

Ook met de scherpte zit het wel, dankzij de pixeldichtheid van 409 pixels per inch. Technisch gezien is dit van minder kwaliteit dan bij de 3+ (met 427 ppi), maar dat verschil is niet te zien met het blote oog. Audio klinkt niet super, maar audioberichten en video’s zijn perfect te volgen.

©PXimport

Achterop zit verder een dubbele camera van 48 megapixel (groothoek- en ultragroothoeklens), met ondersteuning voor hdr. Voorop treffen we een selfiecamera aan van 25 megapixel. De foto’s en video’s komen scherpen uit de verf en weergeven kleuren heel natuurlijk. Ook het diepte-effect komt mooi naar voren, ondanks het gebrek aan extra lenzen.

De beelden springen echter niet van je scherm af, omdat er allerlei beeldoptimalisaties missen. Maar als je van een vorige versie van de Fairphone af komt, dan is dit zeker een flinke verbetering. Nogmaals: de beperkingen die er zijn, zijn concessies die je doet in het kader van het milieu. Het kan allemaal veel slechter.

Conclusie

Concessies en beperkingen daargelaten, zijn we vooropgesteld blij dat er bedrijven als Fairphone zijn. Al is het maar om bewustzijn te creëren voor het feit dat we allemaal zo vaak smartphones kopen en weggooien. Ten opzichte van het vorige model is er gelukkig veel veranderd, waardoor het toestel meer toekomstbestendig is dan ooit tevoren. Bovendien blijft het fijn dat bepaalde onderdelen, zoals het scherm en de speakers, gemakkelijk te vervangen zijn en dat er een kale Android-versie is.

Je moet er wel rekening mee houden dat de processor ietwat oud is, het geheugen niet al te snel en het scherm de allerbeste kwaliteit levert. Ook de camera’s zijn niet jé-van-hét, het opladen duurt lang (maar dat is tevens een pluspunt) en het design valt echt goed tegen. 

Technische concessies zijn een minder groot probleem dan zo’n gedateerd design, en dat kan het toestel wellicht parten spelen. Dan doelen we met name op de afmetingen en het gewicht. Als je je daar overheen kunt zetten, dan heb je verder weinig te klagen over dit toestel en ontzie je het milieu door hem aan te schaffen.

Op echt hete dagen doet een ventilator niet veel meer dan warme lucht blazen. Niet heel helpend, als je vanuit huis werkt of de slaap probeert te vatten. Gelukkig hoef je geen dure airco aan te schaffen voor een verkoelend briesje. Zo bereik je met een ventilator hetzelfde effect.

Lees ook: Zo overleef je een plaknacht

Met de steeds hetere zomers in Nederland is een ventilator onmisbaar in huis. Hoewel een ventilator de temperatuur niet daadwerkelijk verlaagt (hij verplaatst enkel lucht) kan hij wél de gevoelstemperatuur een stuk aangenamer maken. Maar dat geldt helaas niet altijd. Is het tropisch warm, dan zul je weinig meer merken van het verkoelende effect van een ventilator. Je kunt het zelfs warmer krijgen, omdat je door de luchtstroom meer zweet verdampt zonder dat je daadwerkelijk afkoelt – en zweten is essentieel voor het reguleren van je lichaamstemperatuur. Maar geen zorgen: met een paar eenvoudige hacks tover je je ventilator in een handomdraai om tot een mini-airco, zowel in de slaap- als werkkamer en in andere ruimtes. 

Tips voor elke ruimte

Een ventilator trekt continu lucht aan en blaast deze vervolgens met een krachtige ronddraaiende beweging weer de ruimte in, waardoor een verkoelende luchtstroom ontstaat. Als de lucht die aangetrokken wordt erg warm is, zal het effect van die circulerende beweging minimaal zijn. Het is dus belangrijk dat er koele lucht beschikbaar is. Dat krijg je voor elkaar door je ventilator vlak voor een open raam te zetten: koele lucht van buiten wordt dan naar binnen getrokken. Maar let op: dit werkt alleen als de buitentemperatuur lager is dan de binnentemperatuur. Als het erg heet is buiten, is de kans groot dat het binnen wat koeler is. Wat je dan kunt proberen, is de ventilator zó plaatsen dat-ie warme lucht de kamer uitblaast, bijvoorbeeld richting een raam of deuropening. 

Een andere bekende truc is flessen met bevroren water voor de ventilator neerzetten. De lucht komt dan eerst langs de koude flessen, waardoor de luchtstroom koeler wordt. Nadeel is dat ijs op warme dagen erg snel smelt en je dus maar kort van het verkoelende effect kunt genieten. Een alternatief is de flessen niet vóór maar achter de ventilator te plaatsen. Omdat een ventilator lucht aantrekt, zal de lucht ook op deze manier extra koelen. Het effect is weliswaar minder sterk, maar het water in de flessen ontdooit wel minder snel dan wanneer je de flessen voor de ventilator zet. Handig als je langdurige verkoeling zoekt, bijvoorbeeld tijdens een thuiswerkdag of als je snakt naar een goede nachtrust. 

©Mariola Gutiérrez

Denk er bij het vullen van je flessen water wel aan dat je de flessen niet volledig vult, want water zet uit als het bevriest. En plaats de flessen water in een bakje voor je ze voor de ventilator zet, zodat er geen plasje water achterblijft.

Heb je nu verkoeling nodig maar heb je geen flessen bevroren water paraat? Zet dan een kom met koud water en ijsblokjes voor je ventilator. Een vochtige handdoek over het rooster van je ventilator hangen kan ook nog weleens helpen. 

Tips voor de slaapkamer

Slapen tijdens een warme nacht kan een uitdaging zijn, vooral als je ventilator niet meer doet wat-ie moet doen. Bovenstaande tips werken allemaal prima voor de slaapkamer, maar er zijn nog wat trucjes voor 's nachts die het proberen waard zijn. Zet bijvoorbeeld een raam open en plaats de ventilator in de deuropening richting de gang of overloop: hij blaast dan warme lucht de ruimte uit, terwijl koelere lucht van buiten naar binnen kan komen. Of zet hem omgekeerd aan het voeteneinde van je bed; zo blaast hij overtollige lichaamswarmte weg.

©Olga Yastremska, New Africa, Afr

Je kunt ook vochtige sokken aantrekken voor je naar bed gaat (leg er eventueel een handdoekje onder) en de ventilator in lage stand op je voeten laten blazen. Klinkt misschien gek, maar lichaamswarmte wordt op die manier nóg sneller afgevoerd, waardoor het tijdens een plakkerige nacht een stuk aangenamer voor je wordt. Heb je een plafondventilator in de slaapkamer? Laat hem dan tegen de klok in draaien: dit zorgt voor een verkoelende luchtstroom naar beneden. In de winter laat je hem juist met de klok meedraaien om warmte te behouden.  

Om je slaapkamer koel te houden, kun je overigens het beste overdag al maatregelen nemen. Dan werkt je ventilator 's nachts ook beter. Sluit overdag ramen en gordijnen om de warmte buiten te houden en zet ze weer open zodra de zon onder is. Kies voor luchtig en ademend beddengoed, bijvoorbeeld van linnen of katoen. Planten kunnen je slaapkamer ook verkoelen: goede én stijlvolle keuzes zijn bijvoorbeeld de sanseveria, lepelplant en goudpalm. 

De Philips HomeRun 5000 is een dweilende robotstofzuiger met een aantal fijne kwaliteiten. Met een adviesprijs van 549 euro is de robot niet goedkoop, maar wel relatief betaalbaar. De vraag is dan: wat haal je daar precies voor in huis?

Je zou misschien verwachten dat de Philips HomeRun 5000 een stap lager is dan de eerder geteste Philips HomeRun 7000 (waar we helaas niet zo tevreden over zijn). Hoewel die laatstgenoemde robotstofzuiger duurder is, zijn we veel meer te spreken over het 5000-model. Die scoort op vrijwel alle vlakken beter: zo is de waterbak groter, de accu gaat langer mee (ondanks de lagere capaciteit) en de zuigkracht is twee keer zo hoog. Ook 'mag' je dit keer een reiniger gebruiken tijdens het dweilen – dat werd bij de 7000 nog afgeraden.

Daarnaast wordt de Philips HomeRun 5000 geleverd met een eigen flesje zeep (Philips raadt aan geen andere middelen te gebruiken) en dit keer geen vieze dweillap, maar twee roterende dweilpads. In de doos tref je nog eens twee extra dweilen aan, waardoor je het ene setje kunt wassen en het andere kunt gebruiken. Verder is er dit keer tapijtdetectie, waardoor de 5000 daar automatisch rekening mee houdt tijdens het schoonmaken. De borstel heeft wederom een antiklitfunctie en de basis is vrij basaal: je zult de pads dus zelf moeten drogen na gebruik.

©Wesley Akkerman

Best nauwkeurig, maar niet heel slim

Via de gratis HomeRun-app kun je best nauwkeurig instellen wat je precies gedaan wilt krijgen. Wil je alleen stofzuigen en niet dweilen, dan moet je zelf nog wel even de pads verwijderen. Verder is het mogelijk de hoeveelheid water en de zuigkracht in te stellen. Je kunt virtuele muren instellen en niet-dweil-zones aanmaken. En via het kopje Onderhoud zie je precies welk onderdeel wat aandacht nodig heeft. Je kunt alleen niet zien hoe het met het zeepniveau zit, maar dat is niet gek gezien de prijs. Dit is immers geen premium robotstofzuiger.

Maar dat betekent niet dat het een slechte robotstofzuiger is. Dankzij de lasernavigatie vindt de Philips HomeRun redelijk goed zijn weg in huis. Het LDS-systeem – een soort LiDAR, maar dan met een enkele laser – houdt rekening met allerlei meubels en objecten en kan behoorlijk soepel om randen en hoeken rijden. Het systeem is alleen niet zo slim om af en toe even achteruit te rijden om overgeslagen plekjes alsnog mee te pakken. Dat geldt voor zowel het dweilen als het stofzuigen, waardoor het kan zijn dat er in sommige hoeken en rond stoel- of tafelpoten wat viezigheid blijft liggen.

©Wesley Akkerman

Veel te voorzichtig

Daarnaast merken we dat de Philips HomeRun 5000 lastige situaties minder goed trotseert dan bijvoorbeeld de robotstofzuigers van Dreame. De HomeRun 5000 heeft heel erg de neiging echt nergens tegenaan te willen rijden. Ook wil hij tapijten ontzien wanneer hij aan het dweilen is. Daar is op zich niets mis mee, ware het niet dat het apparaat daardoor een groot deel van je huiskamer kan overslaan. De 5000 is zó voorzichtig dat hij liever niet over dat ene hoekje van het kleed rijdt om de klus aan de zijkant van dat kleed te klaren en dat vinden we toch wel echt een kwalijke zaak.

Daardoor kunnen we er – eigenlijk wederom – niet van uitgaan dat de Philips-robotstofzuiger heel het huis netjes schoonmaakt. We willen nog best snappen dat bepaalde situaties, zeker voor een wat goedkoper model, lastig kunnen zijn voor een robot; maar de beschikbare ruimte om ergens langs of onderdoor te rijden ís er gewoon. We hebben het andere robots keer op keer zien doen.

Dat wat de 5000 schoonmaakt, ruikt en oogt fris. Dus als je geen kleed of veel obstakels in huis hebt hebt, dan kan deze robot goed dienstdoen. Maar anders kun je beter even verder kijken.

Tot slot is het goed om je te realiseren dat de thuisbasis alleen het droge vuil (stof, kruimels enzovoorts) uit de robot verwijdert. Alles met betrekking tot water moet je voor eigen rekening nemen. Je moet dus niet alleen zelf de dweilpads onderhouden, ook moet je het schone water handmatig bijvullen en het vieze water zelf weggooien. Niet de grootste problemen op de wereld, maar wel vermeldenswaardig.

Ook goed om te weten: je kunt hem aansturen met Google Home of Amazon Alexa, maar verder is er geen smarthome-integratie. En de app heeft verder dezelfde kuren als bij het 7000-model.

Philips HomeRun 5000 kopen?

Hoewel de Philips HomeRun 5000 in onze optiek veel beter scoort dan de 7000, en dat tegen een lagere adviesprijs, kan de fabrikant helaas nog geen overwinningsrondje over het veld maken. We zijn enorm blij met allerlei verbeteringen en aanpassingen, maar door de grote voorzichtigheid van het systeem laat de 5000 helaas veel steken vallen. Hij komt niet op alle plekken en rijdt ook niet even naar achteren om dat laatste beetje vuil mee te nemen. Heb je een redelijk open huis zonder vloerkleden, dan kan de HomeRun 5000 wel een aanwinst zijn.