De Fairphone 4 is een stevig en omvangrijke smartphone die minder belastend is voor het milieu dan een gemiddelde telefoon van vandaag de dag. Het idee achter de smartphonelijn blijft nog steeds nobel, ook al moet je rekening houden met duidelijke beperkingen in de ervaring. Maar dat blijkt in veel gevallen geen probleem te zijn, zoals je leest in deze Fairphone 4 review.

Ergens voelt het toch een beetje vreemd dat het bedrijf dat milieuvriendelijke smartphones uitbrengt, een nieuwe telefoon met betere specificaties lanceert. Toegegeven, de fabrikant brengt minder smartphones uit dan menig ander smartphonefabrikant, Dus als er dan een nieuwe versie verschijnt, dan is die een upgrade meestal waard. Dat blijkt ook wel uit de veranderingen die het bedrijf doorvoerde aan de Fairphone 4, die het toestel toekomstbestendiger maakt dan ooit.

Milieuvriendelijkheid zit hem niet alleen in de materialen die een fabrikant gebruikt. Voor de Fairphone 4 geldt dat de plastic achterkant dit keer voor honderd procent bestaat uit gerecycled materiaal. Ook is het aluminium frame door Fairtrade gecertificeerd en wordt de kobalt en het lithium duurzaam verwerkt in de toekomst. Dat zijn mooie berichten, maar die verliezen hun waarde wanneer je jaarlijks een smartphone koopt. Daarom is een lange gebruikersduur minstens net zo belangrijk als de componenten van zo’n telefoon en ook dat heeft Fairphone begrepen.

En laten we niet vergeten dat je de onderdelen van de telefoon zelf heel gemakkelijk omwisselt wanneer er iets aan vervanging toe is. Denk dan aan de accu of de camera. 

©PXimport

Goed voor het milieu

Ten opzichte van 2020, toen de Fairphone 3+ uit kwam, is een aantal dingen veranderd. Met 6,3-inch is het scherm veel groter dan op z’n voorganger. Het toestel zelf is eveneens groter, beter, dikker én zwaarder. Dat zal niet iedereen bevallen. Prima dat zo’n scherm dan groter is, maar klein is ook fijn. Zeker voor mensen met minder diepe zakken. 

Het toestel oogt niet alleen log, zo voelt het ook. En dat is jammer, want dit kan in de weg gaan staan wanneer iemand de Fairphone 4 overweegt. Het oog wil ook wat, natuurlijk, al is dat lang niet het belangrijkste. Zeker niet voor een duurzaam model.

Qua specs zijn er ook upgrades doorgevoerd, waardoor je waarschijnlijk langer met dit toestel doet dan de Fairphone 3+. Zo zijn er nu configuraties met 6 GB aan werkgeheugen en 128 GB aan opslagruimte en 8 GB aan werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Het is bovendien goed om te zien dat er nog steeds ruimte is voor een micro-sd-kaartje. 

De accu heeft meer vermogen (nu 3.905 mAh), waardoor het toestel langer meegaat op een volle lading. Uit onze ervaring doe je er met gemak anderhalve dag en als je het niet al te bont maakt dan haal je de tweede avond ook nog.

Dat zijn mooie zaken, maar de grootste toevoeging is de ondersteuning voor 5g. Hoewel dat netwerk nog niet helemaal uitgerold is in Nederland 5G-telefoons onevenredig groot. Dat Fairphone zich nu ook in de strijd mengt met de Fairphone 4 is goed nieuws. Want nu heb je dus een milieuvriendelijke optie die op twee fronten duurzaamheid uitstraalt: in de componenten en in de duur van het gebruik.

©PXimport

Als je het belangrijk vindt om lang met een toestel te doen en toch gebruik wil maken van de nieuwste netwerktechnologie, dan is dit de kans waar je op hebt zitten wachten.

Verder zet Fairphone zijn duurzame statement kracht bij door vijf jaar garantie en twee Android-upgrades te garanderen. Standaard krijg je er een kale versie van Android 11, met maar één app van Fairphone zelf. Binnen die app lees je meer over het bedrijf en krijg je een digitale gebruikershandleiding. 

Dat soort apps zijn redelijk ongevaarlijk en nemen weinig ruimte in. Plus: de digitale handleiding op je telefoon bespaart niet alleen papier, maar geeft je ook altijd een handig naslagwerk wanneer je onderweg ergens tegenaan loopt of iets wil regelen.

Beperkingen als compromis

Dan komen we aan bij een beperking: de processor. Dit is een Qualcomm Snapdragon 750. Zeker niet de nieuwste, maar ook niet de minste processor. Het is een chipset die bedoeld is voor midrange smartphones. De hardware is niet ontzettend snel, maar werkt prima. Zolang je niet teveel verwacht of veel gamet, dan merk je niet dat dit een oude processor is. 

Hetzelfde geldt voor het type werk- en opslaggeheugen: er bestaan snellere opties, maar dit soort beperkingen zijn nou eenmaal het compromis. Opladen via usb-c gaat vrij traag, maar dat is op de langere termijn goed voor de accu.

Daarnaast is het scherm niet heel helder en is de verversingsnelheid niet hoger dan 60 Hertz. Dat levert soms een beetje schokkend beeld op tijdens het scrollen. En ook games lopen niet zo soepel als je zou willen. Dit soort dingen zijn gelukkig overkomelijk en waarschijnlijk niet belangrijk voor de doelgroep die dit toestel op het oog heeft. Kleuren ogen verder prima en natuurgetrouwd. 

Ook met de scherpte zit het wel, dankzij de pixeldichtheid van 409 pixels per inch. Technisch gezien is dit van minder kwaliteit dan bij de 3+ (met 427 ppi), maar dat verschil is niet te zien met het blote oog. Audio klinkt niet super, maar audioberichten en video’s zijn perfect te volgen.

©PXimport

Achterop zit verder een dubbele camera van 48 megapixel (groothoek- en ultragroothoeklens), met ondersteuning voor hdr. Voorop treffen we een selfiecamera aan van 25 megapixel. De foto’s en video’s komen scherpen uit de verf en weergeven kleuren heel natuurlijk. Ook het diepte-effect komt mooi naar voren, ondanks het gebrek aan extra lenzen.

De beelden springen echter niet van je scherm af, omdat er allerlei beeldoptimalisaties missen. Maar als je van een vorige versie van de Fairphone af komt, dan is dit zeker een flinke verbetering. Nogmaals: de beperkingen die er zijn, zijn concessies die je doet in het kader van het milieu. Het kan allemaal veel slechter.

Conclusie

Concessies en beperkingen daargelaten, zijn we vooropgesteld blij dat er bedrijven als Fairphone zijn. Al is het maar om bewustzijn te creëren voor het feit dat we allemaal zo vaak smartphones kopen en weggooien. Ten opzichte van het vorige model is er gelukkig veel veranderd, waardoor het toestel meer toekomstbestendig is dan ooit tevoren. Bovendien blijft het fijn dat bepaalde onderdelen, zoals het scherm en de speakers, gemakkelijk te vervangen zijn en dat er een kale Android-versie is.

Je moet er wel rekening mee houden dat de processor ietwat oud is, het geheugen niet al te snel en het scherm de allerbeste kwaliteit levert. Ook de camera’s zijn niet jé-van-hét, het opladen duurt lang (maar dat is tevens een pluspunt) en het design valt echt goed tegen. 

Technische concessies zijn een minder groot probleem dan zo’n gedateerd design, en dat kan het toestel wellicht parten spelen. Dan doelen we met name op de afmetingen en het gewicht. Als je je daar overheen kunt zetten, dan heb je verder weinig te klagen over dit toestel en ontzie je het milieu door hem aan te schaffen.

Ninja pakt het concept van airfryers met de CRISPi helemaal anders aan. In plaats van een groot apparaat met bakmanden, is dit een compact geheel van glazen schalen waarop je een pod plaatst waar de hitte uit komt. Is dit een handig alternatief? ID.nl test het.

Eerste indruk

De CRISPi pakt airfryen anders aan: geen dichte mand, maar glazen zogeheten Tempware-schalen met daaraan vastgemaakt handgrepen. Daar bovenop klem je de PowerPod (verwarming + ventilator). In Europa geeft Ninja 1700 watt op als vermogen; dat is meer dan de 1500 watt die het apparaat in de VS heeft.

In de doos vind je een kleine kom van ongeveer 1,4 liter en een grote kom van ongeveer 3,8 liter, beide met zogeheten Crisper Plates om in de schalen te leggen, en bijpassende deksels. Ook levert Ninja een full-colour instructie- en inspiratieboekje mee, met uitgebreide uitleg over de werking, voorbeeldrecepten en tabellen met instellingen en baktijden voor zowel de kleine als de grote schaal. Ninja lijkt de kleine schaal vooral te hebben bedoeld voor snacks en bijvoorbeeld lunchgerechten voor één persoon, terwijl de grote schaal eerder voor avondeten bedoeld is.

©Saskia van Weert

Ninja benadrukt op meerdere plekken dat de CRISPi en de schalen niet alleen bedoeld zijn om eten te airfryen, maar ook om voedsel te marineren. Doe er bijvoorbeeld kip en marinade in, sluit de schaal af met het deksel, zet alles in de koelkast, waarna je tegen etenstijd de kip erin bereidt. Of je dekt na het eten de kliekjes in de schaal af met het deksel en zet het geheel na afkoelen in de koelkast. Dat meervoudige gebruik is even een mindset die je jezelf als gebruiker moet aanleren.

Uitpakken en installatie

Het in elkaar zetten is niet moeilijk: na een eerste keer proberen is het duidelijk. De Crisper Plates moeten elk in hun bijpassende schaal worden gelegd. Ze hebben rubber pootjes aan alle vier de hoeken; deze moeten met de bolletjes omlaag in de schaal worden gelegd, zonder druk uit te oefenen. Druk je te hard of leg je de platen ondersteboven in de schalen, dan kunnen de pootjes loslaten, en die kun je daarna niet meer terugplaatsen.

Gebruik je de kleine schaal, dan plaats je de PowerPod er direct op. Gebruik je de grote schaal, dan zet je eerst de adapter op de schaal en klik je daar de PowerPod in.

Doordat de schalen van glas zijn, kun je in theorie via de zijkant de garing in de gaten houden. In de praktijk is het handiger om de pod tijdens het airfryen op te tillen en van boven te kijken. Dat is sowieso wel makkelijk, omdat je etenswaren tijdens het bakken doorgaans een aantal keer moet omdraaien voor optimaal resultaat.

Bediening en functies

De PowerPod heeft maar een paar drukknoppen. Met de ronde knop kies je een van de vier mogelijke standen: Air Fry, Roast, Recrisp (opnieuw krokant) en Keep Warm. Ninja geeft geen temperaturen op voor de verschillende standen. Air Fry is de hoogste stand met 185 graden, zo vonden we online. Roast is wat minder heet, bedoeld voor bijvoorbeeld vlees. Recrisp is bedoeld voor snacks die afgekoeld of koud zijn en die je wilt oppiepen, en Keep Warm is uiteraard bedoeld om eten op temperatuur te houden.

©Saskia van Weert

Met de ronde knop kies je de gewenste stand, met de plus- en minknop pas je de tijd aan, en met Start gaat alles van start, of juist niet. De opties lichten op zodra de PowerPod goed bevestigd is en je de stekker aansluit. Standaard staat de machine na het aanzetten op Air Fry en 10 minuten.

Alles werkt heel intuïtief. Is de tijd voorbij, dan hoor je een pieptoon en komt er 'End' in het display te staan. De CRISPi gaat niet automatisch uit; dat moet je zelf doen door de stopknop lang ingedrukt te houden of de stekker uit het stopcontact te halen. Doe je dat niet en zet je de Pod na het serveren van het eten weer terug op de schaal, dan begint hij weer doodleuk met 10 minuten Air Fry. Tijdens de testperiode haalden we de stekker daarom maar gewoon uit het stopcontact om stroomverspilling tegen te gaan.

Als je de pod tussentijds optilt om het eten te bekijken of te draaien, dan stopt de pod uiteraard wel. Hij gaat verder als je hem terugplaatst en op Start drukt.

Klein minpunt: je kunt niet twee kommen tegelijk gebruiken; er is één pod. Je kunt de pod natuurlijk wel eerst op de ene schaal zetten en meteen erna op de andere, maar dat zal meestal niet heel praktisch zijn.

Prestaties in de keuken

Tijdens de testperiode is de CRISPi voor werkelijk elk denkbaar doeleinde gebruikt. Niet alleen voor het bakken van diepvriessnacks en patat/friet, maar ook voor het opwarmen van worstenbroodjes, kip met marinade voor de tikka masala, speklapjes, aardappeltjes: alles lukte. Omdat de schalen compact zijn, is voorverwarmen eigenlijk niet nodig. Net als bij alle andere airfryers is het een kwestie van proberen welke stand en welke tijd de beste zijn.

De standen Roast en Air Fry worden in de praktijk het meest gebruikt. Air Fry omdat dit de heetste stand is, en Roast voor zaken die minder snel warm moeten worden, zoals kippenpoten en stukken vlees. Je kunt trouwens ook makkelijk tussendoor de instellingen aanpassen, bijvoorbeeld eerst een tijdje op Roast en daarna 'afgrillen' met Air Fry.

©Ninja

Naast de uitstekende prestaties valt ook het gemak op waarmee je de CRISPi er even bij pakt. Omdat hij klein is en de schalen van glas zijn, oogt hij niet massief, dus kan hij bij veel mensen vast gewoon op het aanrecht staan. Als je de Crisper Plates eruit haalt, kun je de kleine glazen schaal in de grote zetten, en dan de adapter en pod erbovenop. Je hebt dan een betrekkelijk klein stapeltje met bijna alle onderdelen bij elkaar.

©Ninja

Onder de kom en de Pod bevinden zich het hitteschild en een stel harde pootjes, waardoor je ze veilig op het aanrecht of een tafel parkeert. Ninja claimt dat dit ook direct na de bereiding kan, maar gezien de warmte hebben we dat maar niet gedaan. We zetten de pod en de schalen voor de zekerheid liever op onderzetters. De handgrepen blijven wel koel genoeg om de schalen zonder keukenhandschoenen op tafel te zetten.

Schoonmaken & materialen

De glazen kommen, deksels en adapter mogen in de vaatwasser. Glas neemt geen geurtjes op, dus het vuil weekt makkelijk los. De Crisper Plates hebben een (keramische) antiaanbaklaag en alles is PFAS-vrij.

Er is desondanks één schoonmaak-aandachtspunt. De handgrepen lopen onder de schalen door in het hitteschild, en er zit een opening tussen het glas en het zwarte hitteschild. Meerdere malen zaten er toch vegen of kruimels vast tussen het glas en het kunststof. Ik heb dit verwijderd door een lang mes te omwikkelen met keukenpapier en dat tussen de spleet te wringen. Het zou handig zijn als Ninja met een dunne ragger of iets anders zou komen om ook die spleet goed schoon te houden.

Water blijft er soms ook in staan vanuit de vaatwasser, dus om te drogen is het verstandig de schalen op een theedoek schuin tegen een wand te zetten, zodat de druppels eruit kunnen lopen.

Gebruikerservaringen (NL + internationaal)

Nederlandse gebruikers op fora en websites prijzen vooral het compacte formaat, het relatief geringe geluid en het feit dat je na het koken weinig afwas hebt. De CRISPi verdwijnt zó in een keukenkastje. Een terugkerend puntje is de condens die na het koken soms in de dekselrand blijft hangen; even droogmaken helpt. Ook zagen we regelmatig dat mensen in het begin moesten zoeken naar de juiste tijden, juist omdat je niet per graad kunt instellen.

In professionele reviews uit het buitenland wordt de CRISPi neergezet als een echte kleine-keukenwinnaar: ideaal voor snacks en restjes dankzij de Recrisp-stand. In metingen kwam de thermostaat af en toe zo'n 5 graden Celsius lager uit dan de ingestelde waarde, maar dat had weinig invloed op het eindresultaat. De draagbaarheid wordt overal genoemd: de PowerPod is licht en het geheel is makkelijk te verplaatsen.

©Saskia van Weert

Eindoordeel

De Ninja CRISPi onderscheidt zich met een andere benadering van airfryen: een compacte PowerPod boven op glazen Tempware-schalen met handgrepen. Het meervoudige gebruik (marineren, bereiden, bewaren) maakt de CRISPi functioneel buiten het daadwerkelijke airfryen om. De CRISPi pakt door zijn formaat bovendien snel op en is door zijn geringe omvang makkelijk op het aanrecht te laten staan; onderdelen zijn bovendien compact in elkaar te stapelen.

Er zijn aandachtspunten. Met één Pod kun je niet met twee schalen tegelijk werken, en wie graag per graad regelt, mist die fijnmazigheid. Door het glas kun je de garing volgen, maar in de praktijk is bovenlangs kijken het meest accuraat, te meer omdat tussentijds draaien voor het beste resultaat nodig blijft. Positief is dat schalen en deksels in de vaatwasser kunnen, het materiaal PFAS-vrij is en de handgrepen voldoende koel blijven om zonder handschoenen te serveren.

Alles bij elkaar is de Ninja CRISPi een logische keuze voor wie meestal één tot drie porties bereidt, restjes krokant wil opwarmen en waarde hecht aan glaswerk dat direct de koelkast in kan. Wie juist grote batches en precieze temperatuurregeling zoekt, is beter uit met een klassieke, grotere airfryer. Maar voor dagelijks, compact en veelzijdig gebruik overtuigt de CRISPi absoluut.

Standaard is de cloudopslag van Microsoft op alle Windows 11-apparaten ingeschakeld. Maar misschien is OneDrive niet je favoriete cloudplatform en wil je deze pauzeren, uitschakelen of zelfs verwijderen. Op deze manieren doe je dat.

Pauzeren

OneDrive slaat je gegevens op externe servers op. Zorgen over de privacy van je gegevens kan een reden zijn om deze cloudopslag uit te schakelen. Maar ook prestatieproblemen op een ouder systeem of het feit dat je inmiddels de opslaglimiet hebt bereikt, kunnen goede redenen zijn om OneDrive op non-actief te zetten. Via het OneDrive-menu kun je de synchronisatie pauzeren. Klik op de kleine pijl omhoog naast de wifi- en volumeknoppen in de rechterbenedenhoek van het bureaublad om het systeemvak te openen. Selecteer het OneDrive-pictogram en open dan de instellingen via de knop in vorm van het tandwieltje. Hier kun je de optie Synchroniseren onderbreken selecteren. Daarna bepaal je of je OneDrive 2, 8 of 24 uur wilt stopzetten.

Uitschakelen

Het is ook mogelijk om de OneDrive-app volledig uit te schakelen. Uiteraard stopt dan de synchronisatie totdat je de app opnieuw inschakelt of totdat je de pc opnieuw opstart. Klik weer op het OneDrive-pictogram in het systeemvak en open de instellingen. Vervolgens kies je opnieuw Synchroniseren onderbreken. Deze keer selecteer je geen tijdsduur, maar ga je onderaan naar de optie OneDrive afsluiten. Dan verschijnt een pop-upbericht met de vraag of je zeker bent, want dan stopt de synchronisatie en worden er niet langer back-ups in de cloud gemaakt. Klik nogmaals op OneDrive afsluiten om te bevestigen.

Verwijderen

Wil je voorkomen dat deze dienst ooit nog bestanden naar de cloud uploadt, dan kun je OneDrive ook definitief verwijderen. Ga naar het instellingenvenster van Windows. De snelste manier om daar te komen is om Windows-toets+I in te drukken. In het linkermenu klik je op Apps. Daarna selecteer je in het rechterdeel de optie Geïnstalleerde apps. Vervolgens krijg je een lijst van alle apps die op de pc geïnstalleerd zijn. Je kunt naar OneDrive zoeken via de zoekbalk of je scrolt door de alfabetische lijst tot je bij Microsoft OneDrive komt. Klik op de knop met de drie puntjes naast deze app en selecteer Verwijderen. Wanneer de knop Verwijderen er niet is of lichtgrijs is, kun je in de plaats daarvan de optie Wijzigen selecteren en vervolgens kiezen om de app uit te schakelen. Deze blijft dan permanent uitgeschakeld tot je besluit om OneDrive opnieuw in te schakelen.