Sony brengt de afgelopen jaren elk half jaar een nieuw topmodel smartphone uit, en zet die trend op de IFA-elektronicabeurs voort met de Xperia XZ1. De 699 euro kostende telefoon heeft een herkenbaar ontwerp, high-end hardware en draait op Android 8.0 Oreo. We bekijken hem alvast van dichtbij, voor hij later deze maand uitkomt.

Na de Xperia XZ en XZs wordt de XZ1 het derde Sony-vlaggenschip in amper een jaar tijd, maar verwacht van de buitenkant geen grote verschillen. Net als zijn voorgangers heeft de XZ1 een rechthoekig ontwerp met vrij scherpe hoeken en grote randen boven en onder het beeldscherm. Van een randloos scherm, zoals de Samsung Galaxy S8 en LG V30 hebben, is bij dit Sony-toestel geen sprake. Het maakt de XZ1 groter dan nodig; hij is qua afmetingen vergelijkbaar met bijvoorbeeld de S8, die een scherm van maar liefst 5,8 inch heeft. Weliswaar is de XZ1 voorzien van stereospeakers aan de voorkant, de forse schermranden laten de telefoon wat gedateerd overkomen. Niet in de laatste plaats omdat hij grotendeels hetzelfde oogt als een Sony-telefoon van vier jaar geleden.

Gelukkig laat de van metaal gemaakte XZ1 wel een solide indruk achter, en zijn we te spreken over de water- en stofbestendigheid en (niet geheel onbelangrijk) gewoon een 3,5mm-koptelefoonaansluiting. De vingerafdrukscanner zit nog steeds aan de rechterzijkant, verwerkt in de aan- en uitknop. Dat kan onpraktisch zijn voor linkshandigen.

©PXimport

Hardware: top of the line

Een blik op het specificatielijstje van de Sony Xperia XZ1 toont veel overeenkomsten met die van concurrerende smartphones als de HTC U11, LG V30 en OnePlus 5. De XZ1 draait op dezelfde Snapdragon 835-processor en heeft 4GB werkgeheugen met 64GB uitbreidbare opslagruimte. Verder bevat de telefoon een usb-c-poort met snelladen-functie, een relatief kleine 2700 mAh accu en een 13 megapixel frontcamera. Die lijkt op het eerste gezicht goede selfies te maken.

Aan de achterkant van de XZ1 vind je een 19 megapixel camera met f/2.0-diafragma, super slow-motion-filmfunctie en voorspellende techniek die al een paar foto's maakt voor je op de sluiterknop drukt. Komt dit alles je bekend voor? Dat kan: het Xperia XZ Premium-smartphone, die in de zomer verscheen, heeft dezelfde camera. Omdat die uitstekende foto's en video's maakt, is het aannemelijk dat de XZ1 minimaal even goed scoort. Een paar testfoto's op de beursvloer zien er in ieder geval ruim voldoende uit.

Beeldscherm: nieuwe functies, oude resolutie

De Xperia XZ1 heeft een ips lcd-scherm met full-hd-resolutie, waar Sony-topmodellen al jaren gebruik van maken. Veel premium smartphones zijn overgestapt op een beter oled-paneel met hogere qhd-resolutie, maar Sony blijft de boot afhouden (behalve met de XZ Premium met 4K-display). Voor sommigen zal dat een minpunt zijn, terwijl anderen er blij mee zijn omdat full-hd een langere accuduur mogelijk maakt. De fabrikant kiest er wel voor om nieuwe technieken in het beeldscherm te verwerken; bij de XZ1 is dat hdr-ondersteuning. Netflix-video's met hdr-ondersteuning komen zo beter tot hun recht.

©PXimport

Android 8.0 Oreo

De nieuwste smartphone komt met de nieuwste software. Zo simpel klinkt het, maar Sony is de enige fabrikant die op de IFA telefoons presenteerde met het nieuwe Android 8.0 Oreo. Die software is net een paar weken uit en is geïnstalleerd op de Xperia XZ1 (en XZ1 Compact). Andere topmodellen, waaronder de LG V30, moeten het doen met het één jaar oude Android 7.1 Nougat. Sony heeft dus een streepje voor, en past de Android-versie daarnaast weinig aan. Wel worden er een aantal commerciële apps voorgeïnstalleerd, waaronder een antivirusscanner en social media-apps. Dat zien we liever niet op zo'n dure telefoon.

©PXimport

Voorlopige conclusie

Sony levert met de Xperia XZ1 zijn derde topmodel in iets meer dan een jaar tijd af, waarbij overduidelijk meer sprake is van evolutie dan revolutie. Het herkenbare ontwerp komt vandaag de dag wat saai en ouderwets over, het beeldscherm is nauwelijks gewijzigd en de camera kennen we van een andere Sony-telefoon. Aan de andere kant is de hardware nagenoeg identiek aan die van andere vlaggenschepen, en valt het te prijzen dat Sony - vooralsnog als enige - Android 8.0 Oreo installeert op zijn smartphones. De Xperia XZ1 lijkt op alle vlakken een goede smartphone, maar weet ons op de IFA niet het wow-gevoel te bezorgen dat de Samsung Galaxy S8 en LG V30 teweegbrachten. We vragen ons daarom ook af of de telefoon later wel weet te overtuigen, want de concurrentie is ongekend sterk dit jaar.

De Sony Xperia XZ1 verschijnt in september voor 699 euro.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!