Vrijwel elk ‘slim’ apparaat en natuurlijk ook computers, smartphones en tablets beschikken over lokale opslag. Vaak in de vorm van een flash-geheugen of SSD, of desnoods nog als harddisk. Alleen even snel formatteren van die opslag is vaak niet voldoende om er zeker van te zijn dat anderen niet meer bij jouw data kunnen na verkoop of weggeven! Zo kun je alle data wissen van je apparaten.

Er zijn maar weinig Windowsgebruikers die gebruik maken van volledige schijfversleuteling via Bitlocker. Bij Apple-gebruikers ziet dat er een stuk gunstiger uit. Meer recente iMac’s en macBooks beschikken over ingebouwde hardware om versleuteling real-time en on the fly te realiseren. Maar juist de oudere Mac’s hebben die truc niet aan boord. Je kunt dan wel volledige versleuteling inschakelen (net als bij de nieuwe Mac’s via File Vault), maar dat doen veel mensen dan weer niet omdat ’t realiseren daarvan tijd kost. Nu heeft die versleuteling trouwens wel nóg een voordeel, naast het feit dat bij diefstal van jouw computer niemand zonder wachtwoord, vingerafdruk, pincode of wat dan ook bij jouw gegevens kan. Komen we zo op terug!

Wipen

Kortom: veel systemen zullen onversleutelde data bevatten. Verkeer je nog steeds in de illusie dat je door simpelweg formatteren van de harde schijf in je pc of notebook alles wat ooit op je systeem bewaard is hebt vernietigd? Dan is de harde werkelijkheid anders. Via een simpel gratis tooltje als Recuva kan iedere kwaadwillende kneus in een handomdraai ’t overgrote deel van jouw ‘gewiste’ gegevens tevoorschijn halen. Dat dit mogelijk is, is een geschenk uit de hemel als je per ongeluk bestanden wist. Maar het is een vloek bij verkoop of weggeven van je computer. Om te voorkomen dat je gegevens terug te halen zijn, is het noodzakelijk dat je opslagmedium grondig gewist wordt. Dat heet ook wel wipen en komt er in ’t kort op neer dat je opslag volgeschreven wordt met – liefst willekeurige – getallen. En dat liefst een paar keer achter elkaar. Dat zorgt ervoor dat ’t ook met geavanceerde apparatuur nagenoeg onmogelijk wordt om nog iets bruikbaars van zo’n gewipet medium terug te halen.

Ingebouwd in Windows 10 (en 8)

Je raadt het al: dat is een nogal tijdvretende klus, zeker bij grote traditionele harde schijven. Bovendien zijn uren durende sequentiële schrijfacties naar een modern opslagmedium als een SSD erg ongezond daarvoor. SSD’s beschikken dan ook veelal over in de controller ingebouwde optie om dat ding veilig te wipen, zonder dat er overmatige slijtage optreedt. Meestal vind je die mogelijkheid in de met de SSD meegeleverde (of downloadbare) tool. Maak daar gebruik van en laat software van derden dan links liggen. Verder geldt dat Windows 10 – eindelijk – over een ingebouwde tool voor het wipen van schijven beschikt. Je bereikt ‘m door op Instellingen in het menu Start te klikken. Klik dan op Bijwerken en Beveiliging, gevolgd door een klik op Systeemherstel. Klik vervolgens onder het kopje Deze pc opnieuw instellen op de knop Aan de slag. Klik in het geopende venster op Alles verwijderen. In de stap Aanvullende instellingen klik je op de link Instellingen wijzigen.

©PXimport

Pas op met SSD

Zet de schakelaar onder Gegevens verwijderen aan en klik op Bevestigen (zie afbeelding bovenaan dit artikel) om vervolgens de rest van de wizard te doorlopen. Zoals je al in de ‘voetnoot’ bij deze optie kunt lezen, gaat dit proces enkele (tot vele…) uren kosten. Inderdaad: je schijf wordt meerdere malen overschreven met al dan niet willekeurige getallen. Externe software is dus niet meer nodig. Die bestaat trouwens nog wel, voor de liefhebbers die meer controle over het hele proces willen hebben. Hoe je dan te werk gaat, lees je in dit artikel. En – nogmaals – gebruik om je SSD te beschermen tegen oververhitting en (of) te veel schrijfcycli de bij je SSD behorende wipe-tool!

Mac

Ook Mac’s beschikken over een ingebouwde tool voor het veilig en grondig wissen van opslagmedia daarin. Op deze pagina legt Apple zelf haarfijn uit hoe dat moet, weinig zinvol dus om dat hier nogmaals over te tikken. Wees vooral even alert bij stap 8: (Optioneel) Klik op 'Beveiligingsopties' als deze knop beschikbaar is. Gebruik vervolgens de schuifknop om aan te geven hoe vaak de gewiste gegevens moeten worden overschreven en klik op 'OK'. Het is hier dat je aangeeft hoe veilig je schijf wordt gewist; hoe vaker overschrijven hoe veiliger. Een keer of zeven is zéér afdoende, een keer of drie voldoende als je haast hebt.

iPhone & co

Mobiele apparaten beschikken meestal eveneens over een wisfunctie. Op de iPhone en iPad vind je die bijvoorbeeld in de app Instellingen. Klik daarin op Algemeen en dan Stel opnieuw in. Klik dan op de link Wis alle inhoud en instellingen en volg de verdere instructies. Omdat de opslag van deze apparaten geheel versleuteld is, zul je zien dat het ‘wipen’ vrij snel gaat. Wordt namelijk de sleutel die toegang geeft tot je systeem uit de in de beveiligingschip (core) gewist, dan vormen de data op je opslag alleen nog maar een brij aan willekeurige getallen. Precies wat we willen. De versleuteling in deze systemen is dusdanig stevig dat je daar met zelfs de meest geavanceerde apparatuur niet doorheen breekt. Diezelfde volledige schijfversleuteling maakt ook Mac’s extreem veilig, vooropgesteld dat je die optie had aangezet. Combineer het met een paar keer overschrijven van je opslag en je kunt er honderd procent zeker van zijn dat niemand ooit nog enige zinnige informatie van je systeem haalt.

©PXimport

Android

Ook Android-toestellen zijn via de instellingen en geavanceerde opties te ‘wipen’ (zie bijvoorbeeld dit artikel. Maar daar is wel een catch: het blijkt dat bepaalde gegevens toch achterhaalbaar blijven als je telefoon niet volledig versleuteld was alvorens de ‘factory reset’ aka fabrieksherstel uit te voeren. Hoe je versleuteling inschakelt lees je – naast diverse andere tips op het vlak van beveiliging voor Android – in dit artikel. Hou er wel rekening mee dat als je Android telefoon- of tablet nog niet versleuteld is en er flink veel gegevens op staan, dit proces enkele uren kan kosten. Laat het toestel dus aan de lader hangen; een prima klusje voor de nachtelijke uren.

Router, smart-tv, streamer…

Denk verder goed na alvorens je een ander slim apparaat weggeeft. Je router bevat allerlei privacy-gevoelige informatie. Waaronder tenminste inloggevens voor je provider. En bij geavanceerde typen wellicht nog een scala aan andere dingen als VPN-inloggegevens, op interne opslag bewaarde bestanden, wifi-gegevens en ga zo maar door. Een fabrieksreset voorkomt potentiële ellende. Dat je een NAS wipet voor weggeven spreekt voor zich, maar ook iets banaals als een slimme speaker bevat al een hoop informatie over jou. Waaronder tenminste de accountgegevens van bijvoorbeeld Google, Amazon of Apple. Laat je die staan bij weggeven of verkoop, dan kan iedereen via jouw account je hele gebruiksgeschiedenis achterhalen. Geen prettige gedachte lijkt ons. Elk slim apparaat (om nog maar wat voorbeelden te noemen: smart tv, settop-box, mediaspeler enzovoort) moet je echt schoonmaken voordat het jouw huis verlaat. Kan dat om wat voor reden ook niet, dan is het beter om het ding maar gewoon op zolder te leggen of er een andere toepassing voor te verzinnen.

Auto

Een laatste aardige is trouwens je auto. Veel moderne auto’s beschikken over een boordcomputer en in ingebouwde navigatie. Zo kan een koper van je bolide makkelijk je adres achterhalen, zelfs als die auto via een tussenpersoon of dealer wordt verkocht (al mag je hopen dat die laatste alle gebruiksgegevens grondig wist voorafgaand aan verkoopt). Bedenk verder dat veel auto’s de mogelijkheid bieden om via spraakherkenning acties als handsfree bellen uit te voeren. Telefoonnummers van je mobiel kunnen daarbij vaak overgeheveld worden naar de boordcomputer. Handig, want zo kun je vanaf elke telefoon bellen met je contacten. Alleen: die contacten blijven dus wel aanwezig bij verkoop van je auto. Lees de instructies over hoe je die data wist.

Een inbouw-magnetron past naadloos in je keukenontwerp, maar het is wel belangrijk dat hij goed en veilig wordt geïnstalleerd. Daar komt meer bij kijken dan simpelweg een stekker in het stopcontact steken. In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar je allemaal op moet letten. Ook lees je wanneer je het zelf kunt doen en wanneer het slim is om een vakman in te schakelen.

Lees ook: Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Een goede installatie van een inbouw-magnetron begint bij de nis: de ruimte in het keukenmeubel waarin de magnetron moet komen. Die nis heeft vaste maten, afhankelijk van het model. De hoogte is meestal 38, 45 of 60 centimeter, maar je moet ook letten op de breedte, de diepte en de dikte van de kastwanden. Zelfs de afstand tot de muur of achterwand speelt een rol. Een paar millimeter speling kan al het verschil maken tussen een goede pasvorm en een apparaat dat klemt of scheef staat. Zeker bij combi-magnetrons, die ook als oven functioneren, is er vaak meer ventilatieruimte nodig. Sommige modellen voeren warme lucht aan de voorzijde af, andere aan de achterkant of bovenkant. Heb je die ruimte niet, dan kan het apparaat zijn warmte niet kwijt en raakt het oververhit. 

Zo zit het met de stroomvoorziening

Naast een passende nis is ook de stroomvoorziening belangrijk. Vrijwel alle inbouw-magnetrons werken op een standaard geaard stopcontact, maar dat mag niet in de nis zelf zitten. De hitte en vochtigheid in die ruimte maken het ongeschikt voor elektra. Vaak wordt het stopcontact geplaatst in een aangrenzende kast of er net boven. Bij zwaardere modellen – bijvoorbeeld met oven- en grillfunctie – kan het vermogen oplopen tot 3000 watt. In dat geval is het verstandig om na te gaan of je groepenkast dit aankan of dat er een aparte groep nodig is. 

Zo verloopt de montage

Als alles klopt – de nis, de ventilatie en het stroompunt – kun je de magnetron zelf plaatsen. De meeste modellen worden geleverd met een montageset of een omlijsting waarmee je het apparaat vastzet. Dit gebeurt meestal met een paar schroeven aan de zijkant of via het front. De magnetron moet stevig zitten, zonder speling, maar ook niet te strak geklemd. Zorg dat hij waterpas staat, want anders kunnen het draaiplateau of de ovenfuncties minder goed werken. Bij een model dat op ooghoogte zit, moet je extra opletten bij het tillen en vastzetten. Die apparaten kunnen namelijk flink wat wegen. 

©Samuel Perales

Wanneer kun je een inbouw-magnetron zelf installeren?

Heb je wat kluservaring en is je keuken goed voorbereid, dan kun je de montage dus prima zelf doen. Maar als er meer nodig is dan alleen plaatsen – bijvoorbeeld het aanpassen van een keukenkast, het verplaatsen van een stopcontact of het ophangen van een zwaar model – dan is het veiliger en slimmer om een installateur in te schakelen. Die weet precies waar je op moet letten en zorgt dat alles netjes wordt afgewerkt. Zo voorkom je schade aan je keuken of het apparaat zelf.

Voor installatie doen: check de garantievoorwaarden

Wat veel consumenten niet weten, is dat fabrikanten voorwaarden stellen aan de installatie voor het behoud van de garantie. In de handleiding staat vaak dat een 'deskundige installateur' of 'erkend monteur' de installatie moet uitvoeren. In de praktijk betekent dit dat je bij schade of defecten mogelijk geen aanspraak kunt maken op fabrieksgarantie als blijkt dat het apparaat verkeerd is geplaatst. Zeker als er problemen ontstaan met de stroomvoorziening of ventilatie – denk aan kortsluiting of oververhitting – kan de fabrikant zich beroepen op onjuiste installatie. Wie het dus zelf wil doen, doet er goed aan om precies de instructies uit de handleiding te volgen en bewijs van correcte montage te bewaren. Een foto van de situatie of een installatierapport kan dan uitkomst bieden.

Zelf doen of laten doen: de keuze is aan jou

Een inbouw-magnetron installeren is geen hogere wiskunde, maar het vraagt wel om aandacht, voorbereiding en een veilige werkwijze. Zelf doen is prima als alles klopt en je handig bent, maar zodra je moet improviseren of twijfelt over de aansluiting, is een professionele installateur geen overbodige luxe. Vraag eventueel aan de winkel waar je de magnetron koopt of zij een instalaltie-service hebben of je anders kunnen doorverwijzen naar een erkend vakman. Zo weet je zeker dat je magnetron veilig werkt én dat je geen garantie misloopt bij problemen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Nu de vakantie voorbij is en het huis weer volop gebruikt wordt, kan een krachtige en handige stofzuiger veel verschil maken. Steelstofzuigers zijn populair omdat ze licht, flexibel en vaak multifunctioneel zijn. Sommige modellen kunnen zelfs dweilen of functioneren als robotstofzuiger. Wij vonden vijf steelstofzuigers die veel waar voor hun geld bieden.

eufy Clean Robotstofzuiger 3-in-1 E20

De eufy Clean E20 is een echte multitasker. Dit model werkt zowel als robotstofzuiger, steelstofzuiger én kruimeldief. Zo laat je hem zelfstandig door het huis rijden, maar pak je hem ook snel in de hand voor trap of bank. Met zijn indrukwekkende zuigkracht tot 30.000 Pa en een accuduur tot 180 minuten ben je verzekerd van een grondige schoonmaak. Het laadstation leegt bovendien automatisch het stofreservoir, waardoor je daar wekenlang geen omkijken naar hebt. Een slimme keuze voor wie gemak én veelzijdigheid zoekt.

Rowenta X-Clean 10 GZ7540

De Rowenta X-Clean 10 is ideaal voor wie stofzuigen en dweilen in één beweging wil combineren. De gemotoriseerde borstelrol pakt zowel droog vuil als natte vlekken aan. Met een gebruiksduur tot een uur kun je een complete schoonmaakronde maken zonder tussendoor op te laden. Ook fijn: de steelstofzuiger reinigt zichzelf na gebruik, zodat je weinig onderhoud hebt. Handig voor huishoudens die tijd willen besparen zonder in te leveren op resultaat.

Samsung Jet 60 Turbo (VS15A6031R1)

De Samsung Jet 60 Turbo is een lichtgewicht steelstofzuiger die vooral handig is voor kleinere huishoudens of snelle schoonmaakbeurten. Hij weegt slechts 2,5 kilo, waardoor je hem moeiteloos de trap op tilt of boven je hoofd gebruikt. Het filtersysteem vangt zelfs microscopisch kleine stofdeeltjes op, waardoor de lucht in huis veel schoner aanvoelt, ook bij allergieën. De Jet 60 levert krachtige prestaties op zowel harde vloeren als tapijt en komt met verschillende borstels voor uiteenlopende klussen.

Dyson Wash G1

De Dyson Wash G1 is geen standaard steelstofzuiger, maar een innovatieve vloerreiniger die nat en droog vuil tegelijk aanpakt. Twee roterende rollen gebruiken schoon water voor het dweilen, terwijl vuil water apart wordt opgevangen. Met een looptijd van 35 minuten maak je moeiteloos een groot oppervlak schoon. Na gebruik reinigt het apparaat zichzelf, zodat het bij volgend gebruik direct klaar is voor een nieuwe ronde. Perfect voor gezinnen met kinderen of huisdieren, waar vlekken en kruimels dagelijkse kost zijn.

Philips 3000 Series XC3031/01

De Philips 3000 Series is een praktische allrounder. Hij heeft een geïntegreerde kruimelzuiger, ideaal voor kleine klusjes zoals kruimels op tafel of zand in de auto. Het mondstuk is voorzien van ledverlichting, waardoor je stof in donkere hoekjes niet overslaat. De accu houdt het tot 60 minuten vol in Eco-modus, en de krachtige motorborstel levert ook op tapijt uitstekende prestaties. Een degelijke keuze voor wie op zoek is naar een betrouwbare steelstofzuiger zonder franje.