Vrijwel elk ‘slim’ apparaat en natuurlijk ook computers, smartphones en tablets beschikken over lokale opslag. Vaak in de vorm van een flash-geheugen of SSD, of desnoods nog als harddisk. Alleen even snel formatteren van die opslag is vaak niet voldoende om er zeker van te zijn dat anderen niet meer bij jouw data kunnen na verkoop of weggeven! Zo kun je alle data wissen van je apparaten.

Er zijn maar weinig Windowsgebruikers die gebruik maken van volledige schijfversleuteling via Bitlocker. Bij Apple-gebruikers ziet dat er een stuk gunstiger uit. Meer recente iMac’s en macBooks beschikken over ingebouwde hardware om versleuteling real-time en on the fly te realiseren. Maar juist de oudere Mac’s hebben die truc niet aan boord. Je kunt dan wel volledige versleuteling inschakelen (net als bij de nieuwe Mac’s via File Vault), maar dat doen veel mensen dan weer niet omdat ’t realiseren daarvan tijd kost. Nu heeft die versleuteling trouwens wel nóg een voordeel, naast het feit dat bij diefstal van jouw computer niemand zonder wachtwoord, vingerafdruk, pincode of wat dan ook bij jouw gegevens kan. Komen we zo op terug!

Wipen

Kortom: veel systemen zullen onversleutelde data bevatten. Verkeer je nog steeds in de illusie dat je door simpelweg formatteren van de harde schijf in je pc of notebook alles wat ooit op je systeem bewaard is hebt vernietigd? Dan is de harde werkelijkheid anders. Via een simpel gratis tooltje als Recuva kan iedere kwaadwillende kneus in een handomdraai ’t overgrote deel van jouw ‘gewiste’ gegevens tevoorschijn halen. Dat dit mogelijk is, is een geschenk uit de hemel als je per ongeluk bestanden wist. Maar het is een vloek bij verkoop of weggeven van je computer. Om te voorkomen dat je gegevens terug te halen zijn, is het noodzakelijk dat je opslagmedium grondig gewist wordt. Dat heet ook wel wipen en komt er in ’t kort op neer dat je opslag volgeschreven wordt met – liefst willekeurige – getallen. En dat liefst een paar keer achter elkaar. Dat zorgt ervoor dat ’t ook met geavanceerde apparatuur nagenoeg onmogelijk wordt om nog iets bruikbaars van zo’n gewipet medium terug te halen.

Ingebouwd in Windows 10 (en 8)

Je raadt het al: dat is een nogal tijdvretende klus, zeker bij grote traditionele harde schijven. Bovendien zijn uren durende sequentiële schrijfacties naar een modern opslagmedium als een SSD erg ongezond daarvoor. SSD’s beschikken dan ook veelal over in de controller ingebouwde optie om dat ding veilig te wipen, zonder dat er overmatige slijtage optreedt. Meestal vind je die mogelijkheid in de met de SSD meegeleverde (of downloadbare) tool. Maak daar gebruik van en laat software van derden dan links liggen. Verder geldt dat Windows 10 – eindelijk – over een ingebouwde tool voor het wipen van schijven beschikt. Je bereikt ‘m door op Instellingen in het menu Start te klikken. Klik dan op Bijwerken en Beveiliging, gevolgd door een klik op Systeemherstel. Klik vervolgens onder het kopje Deze pc opnieuw instellen op de knop Aan de slag. Klik in het geopende venster op Alles verwijderen. In de stap Aanvullende instellingen klik je op de link Instellingen wijzigen.

©PXimport

Pas op met SSD

Zet de schakelaar onder Gegevens verwijderen aan en klik op Bevestigen (zie afbeelding bovenaan dit artikel) om vervolgens de rest van de wizard te doorlopen. Zoals je al in de ‘voetnoot’ bij deze optie kunt lezen, gaat dit proces enkele (tot vele…) uren kosten. Inderdaad: je schijf wordt meerdere malen overschreven met al dan niet willekeurige getallen. Externe software is dus niet meer nodig. Die bestaat trouwens nog wel, voor de liefhebbers die meer controle over het hele proces willen hebben. Hoe je dan te werk gaat, lees je in dit artikel. En – nogmaals – gebruik om je SSD te beschermen tegen oververhitting en (of) te veel schrijfcycli de bij je SSD behorende wipe-tool!

Mac

Ook Mac’s beschikken over een ingebouwde tool voor het veilig en grondig wissen van opslagmedia daarin. Op deze pagina legt Apple zelf haarfijn uit hoe dat moet, weinig zinvol dus om dat hier nogmaals over te tikken. Wees vooral even alert bij stap 8: (Optioneel) Klik op 'Beveiligingsopties' als deze knop beschikbaar is. Gebruik vervolgens de schuifknop om aan te geven hoe vaak de gewiste gegevens moeten worden overschreven en klik op 'OK'. Het is hier dat je aangeeft hoe veilig je schijf wordt gewist; hoe vaker overschrijven hoe veiliger. Een keer of zeven is zéér afdoende, een keer of drie voldoende als je haast hebt.

iPhone & co

Mobiele apparaten beschikken meestal eveneens over een wisfunctie. Op de iPhone en iPad vind je die bijvoorbeeld in de app Instellingen. Klik daarin op Algemeen en dan Stel opnieuw in. Klik dan op de link Wis alle inhoud en instellingen en volg de verdere instructies. Omdat de opslag van deze apparaten geheel versleuteld is, zul je zien dat het ‘wipen’ vrij snel gaat. Wordt namelijk de sleutel die toegang geeft tot je systeem uit de in de beveiligingschip (core) gewist, dan vormen de data op je opslag alleen nog maar een brij aan willekeurige getallen. Precies wat we willen. De versleuteling in deze systemen is dusdanig stevig dat je daar met zelfs de meest geavanceerde apparatuur niet doorheen breekt. Diezelfde volledige schijfversleuteling maakt ook Mac’s extreem veilig, vooropgesteld dat je die optie had aangezet. Combineer het met een paar keer overschrijven van je opslag en je kunt er honderd procent zeker van zijn dat niemand ooit nog enige zinnige informatie van je systeem haalt.

©PXimport

Android

Ook Android-toestellen zijn via de instellingen en geavanceerde opties te ‘wipen’ (zie bijvoorbeeld dit artikel. Maar daar is wel een catch: het blijkt dat bepaalde gegevens toch achterhaalbaar blijven als je telefoon niet volledig versleuteld was alvorens de ‘factory reset’ aka fabrieksherstel uit te voeren. Hoe je versleuteling inschakelt lees je – naast diverse andere tips op het vlak van beveiliging voor Android – in dit artikel. Hou er wel rekening mee dat als je Android telefoon- of tablet nog niet versleuteld is en er flink veel gegevens op staan, dit proces enkele uren kan kosten. Laat het toestel dus aan de lader hangen; een prima klusje voor de nachtelijke uren.

Router, smart-tv, streamer…

Denk verder goed na alvorens je een ander slim apparaat weggeeft. Je router bevat allerlei privacy-gevoelige informatie. Waaronder tenminste inloggevens voor je provider. En bij geavanceerde typen wellicht nog een scala aan andere dingen als VPN-inloggegevens, op interne opslag bewaarde bestanden, wifi-gegevens en ga zo maar door. Een fabrieksreset voorkomt potentiële ellende. Dat je een NAS wipet voor weggeven spreekt voor zich, maar ook iets banaals als een slimme speaker bevat al een hoop informatie over jou. Waaronder tenminste de accountgegevens van bijvoorbeeld Google, Amazon of Apple. Laat je die staan bij weggeven of verkoop, dan kan iedereen via jouw account je hele gebruiksgeschiedenis achterhalen. Geen prettige gedachte lijkt ons. Elk slim apparaat (om nog maar wat voorbeelden te noemen: smart tv, settop-box, mediaspeler enzovoort) moet je echt schoonmaken voordat het jouw huis verlaat. Kan dat om wat voor reden ook niet, dan is het beter om het ding maar gewoon op zolder te leggen of er een andere toepassing voor te verzinnen.

Auto

Een laatste aardige is trouwens je auto. Veel moderne auto’s beschikken over een boordcomputer en in ingebouwde navigatie. Zo kan een koper van je bolide makkelijk je adres achterhalen, zelfs als die auto via een tussenpersoon of dealer wordt verkocht (al mag je hopen dat die laatste alle gebruiksgegevens grondig wist voorafgaand aan verkoopt). Bedenk verder dat veel auto’s de mogelijkheid bieden om via spraakherkenning acties als handsfree bellen uit te voeren. Telefoonnummers van je mobiel kunnen daarbij vaak overgeheveld worden naar de boordcomputer. Handig, want zo kun je vanaf elke telefoon bellen met je contacten. Alleen: die contacten blijven dus wel aanwezig bij verkoop van je auto. Lees de instructies over hoe je die data wist.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Op zoek naar een betaalbare platsenspeler waarmee je naar het volle geluid van vinyl kunt luisteren? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Voor velen is de platenspeler een nostalgisch stukje techniek dat nog altijd een speciale plek inneemt in het hart van muziekliefhebbers. De warme, analoge klank van vinylplaten spreekt tot de verbeelding en biedt een heel andere beleving dan digitale muziek. Voordeel van de modernere versies van platenspelers is verder dat je toch ook de beschikking hebt over bluetooth en usb, zodat je je lp's en singles op allerlei manieren kunt luisteren. Alle modellen zijn voorzien van een drive-belt (snaaraandrijving) en kunnen uiteraard overweg met 33⅓- en 45-toerenplaten.

House of Marley Stir It Up

Wat meteen opvalt aan deze platenspeler is de bamboe behuizing, die hem een warme en natuurlijke uitstraling geeft. Het is een relatief eenvoudige speler met grotendeels handmatige bediening, maar makkelijk in gebruik. Ideaal als je gewoon lekker muziek wilt luisteren en niet te veel knopjes en instellingen wilt. Wel heeft deze platenspeler een usb-uitgang , zodat je de muziek ook eenvoudig kunt overzetten naar een computer. Hij beschikt over een voorversterker en kan dus direct op een receiver worden aangesloten. Bluetooth ontbreekt echter.

💿 Type: Handmatig met auto start/stop
🔊 Voorversterker: Ingebouwd (schakelbaar)
🎚 Audio-uitgangen: Cinch (tulpstekker)
🔌 USB-uitgang: Ja
📶 Bluetooth: Nee

Audio-Technica AT-LP60X

Deze platenspeler is een prima keuze als je gewoon lekker wilt luisteren zonder veel gedoe. Hij is volledig automatisch, dus je hoeft zelf niet te hannesen met de arm. Je sluit hem makkelijk aan op je speakers en kunt meteen beginnen met draaien. De geluidskwaliteit is gewoon goed en je hoort meteen het verschil met digitale muziek. Voor wie zijn oude platen weer eens van zolder wil halen, is dit een fijne start. Kabels worden al meegeleverd, dus je kunt 'm direct aansluiten op een receiver, maar niet op losse luidsprekers.

💿 Type: Volautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd (schakelbaar)
🎚 Audio-uitgang: 2.5mm naar cinch (kabel meegeleverd)
🔌 USB-uitgang: Ja
📶 Bluetooth: Nee

Sony PS-LX310BT

Met deze platenspeler heb je een handige mix van oud en nieuw. Je kunt hem via bluetooth koppelen aan een draadloze speaker of koptelefoon. Zo hoef je niet meteen extra apparatuur aan te schaffen en kun je meteen genieten van je muziek. Het fijne aan deze pick-up is dat hij er ook nog eens strak uitziet en niet veel ruimte inneemt. Ook handig: er zit een usb-poort op, dus je kunt deze Sony ook gebruiken om je oude platen en singles te digitaliseren.

💿 Type: Volautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd (schakelbaar)
🎚 Audio-uitgang: Cinch (tulpstekker, geïntegreerd)
🔌 USB-uitgang: Ja
📶 Bluetooth: Ja

TEAC TN-180BT-A3

Dit model oogt een beetje ouderwets, alsof het van hout is gemaakt, maar ondertussen kun je er wel gewoon draadloos muziek mee afspelen. Dat maakt hem heel geschikt voor wie houdt van de charme van vroeger, maar wel wil dat alles een beetje bij de tijd is. Je kunt met deze TEAC meteen muziek luisteren via bluetooth of je sluit hem via een tulpstekker aan op je versterker.

💿 Type: Halfautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd
🎚 Audio-uitgang: Cinch (tulpstekker)
🔌 USB-uitgang: Nee
📶 Bluetooth: Ja

Denon DP-29F

Deze platenspeler doet gewoon wat hij moet doen, zonder poespas. Zo mist hij een usb-uitgang en bluetooth-afspeelmogelijkheden. Wel is hij is volledig automatisch: je hoeft alleen maar op een knopje te drukken en hij legt de naald vanzelf op de goede positie op de plaat. Daardoor is hij heel geschikt voor wie gewoon zonder gedoe wil genieten van zijn oude platen. Hij is licht en makkelijk ergens neer te zetten. Kortom: een fijne, betrouwbare platenspeler voor een prima prijs.

💿 Type: Volautomatisch
🔊 Voorversterker: Ingebouwd
🎚 Audio-uitgang: Cinch (tulpstekker, geïntegreerd)
🔌 USB-uitgang: Nee
📶 Bluetooth: Nee

Op vakantie met de camper of caravan? Dan wil je vooral genieten van de vrijheid en zo min mogelijk tijd kwijt zijn aan huishoudklusjes. Hoeft ook niet: met een beetje voorbereiding, wat slimme hulpmiddelen en een paar kleine dagelijkse routines blijft alles fris. En dat betekent ook: geen monsterschoonmaakklus bij thuiskomst dus. Als dat geen ontspannen vooruitzicht is!

Lees ook: Brug te laag? Bocht te krap? Met campernavigatie verloopt je reis wél probleemloos

🧳Dit doe je voor vertrek

Een goede start begint met een schone basis én de juiste spullen aan boord. Door je camper of caravan voor vertrek al goed schoon te maken, bespaar je jezelf tijdens je reis een hoop werk. Maak het aanrecht, de koelkast en het kookgedeelte schoon, stofzuig de vloer en neem kastjes en oppervlakken af met een vochtige doek. Ook ramen en spiegels kun je beter alvast schoonmaken: onderweg kan stof er zich dan minder makkelijk aan hechten.

Check daarnaast het toiletgedeelte. Spoel het chemisch toilet door, vul het reservoir met toiletvloeistof en neem een extra navulling mee. Reinig toiletpot en deksel grondig. Nu blijft het onderweg alleen nog maar een kwestie van bijhouden.

Pak vervolgens de juiste schoonmaakspullen in voor onderweg:

☐ Compacte handstofzuiger of kruimeldief (liefst op accu)
☐ Microvezeldoeken en een droge trekker
☐ Setje (liefst biologisch afbreekbare) schoonmaakmiddelen (voor keuken, sanitair en vloeren)
☐ Mobiele lagedrukreiniger met watertank
☐ Vuilniszakken
☐ Bezem of stoffer en blik

🏖️ Dit doe je onderweg

Ook op vakantie is het prettig als je je huis op wielen fris houdt. Regelmatig even schoonmaken voorkomt dat vuil zich ophoopt en maakt de eindschoonmaak makkelijker.

Vloeren en oppervlakken

Gebruik een handstofzuiger om zand en kruimels dagelijks weg te halen. Houd een doekje en wat allesreiniger bij de hand voor gemorste drankjes of vlekken. Leg een matje bij de ingang en neem vieze schoenen buiten al af, zodat je geen modder of zand naar binnen loopt.

Keuken en badkamer

Werkbladen maak je schoon na elk gebruik. De gootsteen en kraan kun je afnemen met een vochtige doek. In de badkamer is het belangrijk om na elke douchebeurt overtollig water weg te trekken en oppervlakken droog te maken met een microvezeldoek. Zo voorkom je kalkaanslag en schimmel.

Ventileren en luchten

Zorg dagelijks voor frisse lucht in het voertuig, vooral in de natte ruimte. Laat ramen of dakluiken even open staan om condens en vocht af te voeren.

Toilet bijhouden

Leeg de toiletcassette op tijd en maak hem ook af en toe schoon vanbinnen met water en een beetje azijn of toiletvloeistof. Zo blijft het fris én voorkom je verstoppingen.

©Kärcher

🏡 Dit doe je als je weer thuis bent

Ben je weer thuis, maak dan zo snel mogelijk schoon – zodat je caravan of camper meteen weer 'vertrekklaar' is. Haal eerst alle losse spullen uit het voertuig. Zo kun je meteen uitzoeken wat weg kan. Gooi afval weg en haal de koelkast leeg en maak hem schoon. Laat de deur van de koelkast openstaan om geurvorming te voorkomen.

Bekleding en textiel

Banken en stoelen zijn vaak intensief gebruikt. Met een vlekverwijderaar kun je – de naam zegt het al – vlekken verwijderen; is dat niet nodig, gebruik dan een textielverfrisser in sprayvorm om alles weer lekker fris te laten ruiken. Laat alles goed drogen, het liefst buiten bij warm weer, om schimmel te voorkomen.

Kasten, keuken, douche en wastafel

Kasten, plankjes en tafelbladen neem je af met een vochtige doek en mild schoonmaakmiddel. De keuken, inclusief fornuis en randen, maak je eenvoudig vetvrij met een stoomreiniger. Die werkt ook goed op kalkaanslag in de douche en op kranen.

Toilet reinigen na de reis

Spoel het toilet grondig door en maak het volledig leeg. Reinig ook het afsluitrubber en laat de cassette goed drogen voordat je die weer opbergt.

Vloeren en hoekjes

Gebruik een stofzuiger met kierenmondstuk om kruimels, zand en stof uit de vloer en hoekjes te halen. Controleer ook de ruimte onder banken en bedden.

Buitenkant van camper of caravan

Gebruik een hogedrukreiniger om vuil van de buitenkant te verwijderen. Werk eventueel met een zachte wasborstel op een telescoopsteel om makkelijk bij het dak te kunnen. Insectenresten, straatvuil en vogelpoep verwijder je het best zo snel mogelijk om vlekken te voorkomen.

©maho