Ben je van plan je pc te verkopen, dan is het verstandig om je computer helemaal leeg te maken. Hoe doe je dat effectief? Wij leggen het uit.

01 Schijf formatteren

Een traditionele harde schijf bestaat uit één of meerdere platters: ronde schijven die eruit zien als dikke cd’s. Een platter is een stuk glas of aluminium dat met een laagje metaal is bedekt. Harde schijven met weinig opslagruimte hebben één platter, grotere schijven hebben er twee of meer. Op elke platter zitten duizenden sectoren die gevuld kunnen worden met data. Naarmate er meer naar de schijf geschreven wordt en er bestanden vanaf gehaald worden, ontstaan er gaten die later weer opgevuld kunnen worden met delen van nieuwe bestanden. Een harde schijf zou deze gaten meteen kunnen opschonen, defragmenteren heet dit. Dit is het proces waarbij dataclusters van eenzelfde bestand verplaatst worden zodat ze niet langer verspreid liggen over het schijfoppervlak, maar in samenhangende clusters worden bewaard. Zo’n proces vergt vanzelfsprekend heel wat schrijfoperaties, en dat is nu precies waar SSD’s niet op gemaakt zijn. Defragmenteren gaat dan ook ten koste van de snelheid.

Een veelgemaakte denkfout is dat het formatteren van een harde schijf betekent dat alle aanwezige data gewist worden, zodat de schijf opnieuw gebruikt kan worden. In feite worden niet alle sectoren gewist. Alleen de referenties naar de bestanden worden weggehaald. Eigenlijk zeg je tegen de harde schijf dat alle bestaande sectoren beschouwd mogen worden als vrije ruimte en nieuwe bestanden dus naar alle sectoren op de schijf geschreven mogen worden. Hoe meer je vervolgens met de schijf doet, hoe meer oude bestanden verdwijnen omdat ze dan plaatsmaken voor nieuwe bestanden. Maar wil je de pc met schijf verkopen, dan is het noodzakelijk dat je je gegevens goed wist. Alleen formatteren en Windows opnieuw installeren is dus niet genoeg. Dan worden uiteraard al je instellingen gewist, maar sommige gegevens kunnen eenvoudig worden teruggehaald met herstelsoftware.

In een ander artikel geven we 9 tips om je schijf gezond te houden. We leggen uit hoe je de betrouwbaarheid van je schijf kunt testen, hoe je deze schoonhoudt en hoe je de schijf kunt defragmenteren. 

©PXimport

Autorisaties

©PXimport

02 Overschrijven

Als je een schijf wilt verkopen, moet je er dus voor zorgen dat je sectoren worden overschreven met nieuwe, nutteloze informatie. Dit is dan ook precies wat gebeurt bij een ‘grondige formattering’. Het programma dat je hiervoor gebruikt, herschrijft meerdere keren je harde schijf met willekeurige data of met een patroon aan enen en nullen. Hoe vaker je dit doet tijdens het formatteren, hoe zekerder je kunt zijn dat bestanden niet teruggevonden kunnen worden.

Er is een aantal niveaus, waarbij de Gutmann-methode het meest complex is. Hierbij wordt een schijf 35 keer overschreven met verschillende algoritmes per overschrijfbeurt. Dit systeem is voor de meeste toepassingen veel te uitvoerig en daarom zijn er mildere overschrijfprocessen. De Amerikaanse defensie gebruikt standaard een zevenvoudige overschrijfmethode, maar voor huis-, tuin- en keukengebruik is een twee- of drievoudige overschrijving voldoende. Voor Windows kun je gebruikmaken van de bekende software CCleaner. Gebruik je dit programma nog niet, klik dan hier op Download Free Version en worstel je door de pagina’s die je tóch een betaalde versie willen laten downloaden. Eenmaal geïnstalleerd, klik je op Tools / Drive Wiper en zet je een vinkje voor de naam van de schijf die je wilt formatteren.

Zorg dat je achter Wipe de optie Entire Drive (all data will be erased) hebt geselecteerd. Achter Security bepaal je vervolgens hoe vaak de schijf moet worden overschreven met willekeurige data. Advance Overwrite (3 passes) is voor de meeste toepassingen echt voldoende en zal ervoor zorgen dat er bijna geen dataherstel mogelijk is. De optie Complex Overwrite (7 passes) wordt geadviseerd voor harde schijven van defensie en is voor de standaardgebruiker overkill. De laatste optie Very Complex Overwrite (35 passes) is alleen zinvol als je toegang tot kernkoppen hebt en veel tijd over hebt, aangezien dit wel een paar dagen kan duren. Klik op Wipe om het proces te beginnen.

©PXimport

03 Schijf formatteren op een Mac

Op de Mac is het veilig formatteren van schijven standaard in macOS ingebakken. Open Programma’s / Hulpprogramma’s en start Schijfhulpprogramma. Selecteer de externe schijf die je wilt formatteren en klik op Wis. Klik op Beveiligingsopties en kies het beveiligingsniveau. Je hebt vier opties, de veiligste methode (rechteroptie) staat voor het zeven keer overschrijven van data. De beveiligingsopties zijn niet zichtbaar als je een interne schijf wilt formatteren.

©PXimport

Eraser

©PXimport

04 SSD

Een SSD werkt anders dan een normale harde schijf en de levensduur ervan hangt in grote mate af van het aantal lees- en schrijfcyclussen. Als je een programma als CCleaner gebruikt om de schijf een paar keer compleet te overschrijven, verkort je dus direct de levensduur van je SSD. Om data op een SSD compleet te verwijderen, moet je een zogenoemde ATA Secure Erase doen. Dit geeft een korte voltagepiek aan de SSD waardoor alle sectoren worden teruggezet naar de beginstand. Alsof de SSD even kortsluiting heeft gehad en zijn geheugen permanent gewist is. Om zo’n ATA Secure Erase te geven, moet je op zoek naar een speciaal gereedschap op de website van de fabrikant van jouw SSD. Voor Samsung is dit bijvoorbeeld de software Samsung Magician.

Een andere optie is om je complete SSD schijf te versleutelen voordat je hem gaat formatteren. Vervolgens formatteer je de SSD vanaf een andere pc en versleutel je de SSD nog een keer. Dit zorgt ervoor dat je eerste versleuteling, die normaal gesproken op de SSD zelf wordt opgeslagen, wordt overschreven. Op deze manier zijn je oude data niet meer toegankelijk. Versleutelen doe je in Windows 10 Pro en Enterprise via BitLocker, dit vind je bij Configuratiescherm / Systeem en Beveiliging. In andere Windows-versies gebruik je bijvoorbeeld de gratis tool VeraCrypt. Deze freeware is jaren geleden als open source opvolger van het om mysterieuze redenen verdwenen Truecrypt uitgebracht. In al die jaren is er aan de werking eigenlijk niks veranderd, maar heb je de tool nog nooit gebruikt dan kun je in een ander artikel lezen hoe je schijven, maar ook bestanden en mappen, kunt versleutelen.  

In macOS vind je FileVault bij Instellingen / Beveiliging en Privacy. Klik op het tabblad FileVault en vervolgens op het hangslot om de naam en wachtwoord van een beheerder in te voeren. Klik op Schakel FileVault in.

Windows 11-pc automatisch opschonen 

©PXimport

05 Opstartschijf formatteren

Een opstartschijf kun je niet vanuit het eigen besturingssysteem formatteren, je moet dus je harde schijf uit de pc halen en in een externe behuizing stoppen om hem te kunnen formatteren. Een andere optie is om een herstelmedium van je Windows-systeem te maken en vervolgens van je pc op te starten met dit medium. Nu kun je je C-schijf formatteren alsof het een externe schijf is, je besturingssysteem draai je immers van het andere medium.

Data herstellen

©PXimport

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare laptop met een groot scherm? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Lenovo V17 G4 IRU (83A2000WMH)

Deze snelle laptop van Lenovo is de afgelopen tijd erg in prijs gezakt. Ondanks het nogal grote 17,3inch-scherm is het gewicht slechts 2,02 kilo. Gunstig voor wie graag een grote laptop meeneemt. Op het ontspiegelde Full-HD-scherm open je twee apps naast elkaar en stream je in vol ornaat Netflix- of Videoland-titels. Op een vaste werkplek kun je eventueel een externe pc-monitor of televisie aansluiten. Gebruik hiervoor de HDMI-poort of usb-c-aansluiting (DisplayPort-protocol). Verder is het morsbestendige toetsenbord een pluspunt.

De V17 G4 IRU is voor zakelijk en particulier gebruik geschikt. Windows 11 Pro is namelijk op een ssd van 512 GB voorgeïnstalleerd. Vergeleken met de thuisvariant heeft de Pro-versie meer beveiligingsfuncties. Je gebruikt de ingebouwde webcam bijvoorbeeld voor privégesprekken en videovergaderingen. Handig is dat je deze camera met een schuifje kunt blokkeren. Zo voorkom je gluurpraktijken. Op rekenvlak staat een rappe Intel Core i7-processor van de 13e generatie aan het roer. Die heeft tien rekenkernen waarvan de twee snelste Performance-cores een topsnelheid halen van 5 GHz. Samen met 16 GB werkgeheugen zorgt dat voor een vlot systeem.

Acer Aspire 3 A317-54-36HD

Deze uitvoering van de Acer Aspire 3 is een grote laptop met een scherp prijskaartje. Het 17,3inch-scherm van 1980 × 1080 pixels leent zich onder meer goed voor videostreaming en het spelen van eenvoudige games. De Intel Core i3-1215U-processor is een stabiele middenklasser. Op deze chipset bevinden zich vier Efficient-cores (3,3 GHz) en twee Performance-cores (4,4 GHz). Voor alledaagse taken is dat ruimschoots voldoende. Dankzij een riant werkgeheugen van 16 GB gebruik je probleemloos meerdere apps en browsertabbladen tegelijkertijd.

Op het touchpad en volwaardige qwerty-toetsenbord met numeriek blok kun je comfortabel werken. Uiteraard sluit je op een van de drie usb-poorten net zo makkelijk een reguliere muis aan. Voor een bekabelde netwerkverbinding heeft de zijkant een ethernetpoort, al kun je deze laptop natuurlijk ook met wifi verbinden. In de behuizing zit een ssd van 512 GB. Windows 11 Home is al voorgeïnstalleerd, waardoor je meteen met deze laptop aan de slag kunt. Neem de Aspire 3 gerust ergens mee naartoe, want met een gewicht van 2,23 kilo is hij niet al te zwaar.

HP ENVY 17-da0020nd

De HP ENVY 17-da0020nd draait op een recente Intel Core Ultra 5-processor. Deze snelle chipset heeft vier Performance-, acht Efficient- en twee Lower Power Efficient-cores. In totaal zijn dat dus veertien rekenkernen! Tijdens eenvoudige pc-taken worden voornamelijk de energiezuinige Lower Power Efficient-kernen ingezet. Je profiteert op die manier van een lange accuduur. De maximale kloksnelheid van de rapste cpu-kernen bedraagt 4,5 GHz. Er is ook een geheugenmodule van 16 GB ingebouwd, waardoor je op deze laptop soepel kunt multitasken. Daarnaast bevindt zich in de metalen behuizing van 2,5 kilo een ssd van 512 GB.

Het ruime 17,3inch-scherm telt 1920 × 1080 pixels. Nuttig voor wie bijvoorbeeld een foto, video of animatie wil bewerken. Uiteraard kun je ook filmpjes streamen en simpele videospelletjes spelen. Wil je meer schermruimte, dan staan er heel wat video-uitgangen paraat. Een eventuele externe monitor kun je aansluiten via HDMI, thunderbolt óf usb-c (DisplayPort). Als je de laptop vaak 's avonds gebruikt, komt de toetsenbordverlichting goed van pas. Deze HP-laptop bevat een voorgeïnstalleerde versie van Windows 11 Home.

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

ASUS Vivobook 15 (X1504ZA-NJ1199W)

Met deze telg uit de populaire ASUS Vivobook 15-serie vind je een goede middenweg tussen mobiliteit en comfort. Het 15,6 inch-scherm is behoorlijk ruim, terwijl je het apparaat moeiteloos in een rug- of schoudertas meeneemt. Bovendien valt het gewicht van 1,7 kilo mee. Het Full-HD-scherm heeft een matte coating, zodat je geen last hebt van vervelende schitteringen. Een ander voordeel is dat je met behulp van vier usb-poorten volop randapparaten kunt aansluiten, zoals een externe schijf, muis en usb-stick. Voor het verbinden van een pc-monitor is er ook nog een HDMI-uitgang.

De aanwezige Intel Core i5-1235U-processor is snel genoeg om processen van alledaagse toepassingen te verwerken. Denk bijvoorbeeld aan browsen, video's streamen en foto's bewerken. De genoemde chipset telt tien rekenkernen. Voor standaardtaken voldoen de acht Efficient-cores van 3,3 GHz prima. Mocht er extra processorkracht nodig zijn, dan springen de twee Performance-cores van 4,4 GHz bij. Dankzij 16 GB werkgeheugen zal de RAM-capaciteit niet zo gauw 'vollopen'. Zelfs wanneer je verschillende apps tegelijk gebruikt, blijft deze laptop snel. Windows 11 Home is op een ssd van 512 GB geïnstalleerd. Tot slot is de stijlvolle donkerblauwe behuizing het vermelden waard.

ASUS Vivobook S 16 OLED (S5606MA-MX108W)

Als je hoge eisen aan een laptop stelt, is deze versie van de ASUS Vivobook S 16 OLED een goede keuze. Allereerst is het haarscherpe 16inch-oledscherm van 3200 × 2000 pixels een lust voor het oog. Hiermee kun je op detailniveau foto's, video's en 3D-modellen bewerken. Vanwege de hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz zie je bij animaties en filmpjes geen haperingen. Zodra je de laptop aanzet, start Windows Home 11 vanaf een 1TB-ssd op. Kortom, je kunt redelijk wat data lokaal bewaren. Voor de veiligheid log je eventueel bij Windows in met een gezichtsscan.

Deze laptop beschikt over nogal veel werkgeheugen (32 GB) en rekenkracht. De zes snelste kernen van de Intel Core Ultra 9 185H-processor zijn afgeregeld op een klokfrequentie van 5,1 GHz. Daarnaast heeft de chipset ook nog acht Efficient-cores (3,8 GHz) en twee Low Power Efficient-cores (2,5 GHz). Alle aanwezige rekenpower maakt deze laptop zeer geschikt voor veeleisende (bewerkings)software. Overige pluspunten zijn de drie video-uitgangen (1× HDMI/2× thunderbolt), toetsenbordverlichting, wifi 6E-adapter, microSD-kaartlezer en 1080p-webcam. Tot slot is het gewicht het vermelden waard: dat bedraagt slechts 1,5 kilo.