Als u actief deelneemt aan het internetverkeer, downloadt u vast wel eens muziek of films. En dankzij uw digitale camera puilt uw harde schijf uit van de foto's.

Als u actief deelneemt aan het internetverkeer, downloadt u vast wel eens muziek of films. En dankzij uw digitale camera puilt uw harde schijf uit van de foto's. afspelen van al deze mediabestanden kan natuurlijk met de pc, maar met een mediaspeler wordt het pas echt leuk! Maar: waarop moet en kunt u eigenlijk letten als u een aanschaf van een mediaspeler overweegt?

©CIDimport

Wat is een mediaspeler eigenlijk?

Een mediaspeler is in feite niets meer dan een klein kastje waar u digitale mediabestanden in stopt. Die bestanden worden weergegeven op een televisie en/of een stereo-installatie. Die invoer kan vanaf een usbstick, een externe harde schijf, vanaf een netwerklocatie of vanaf een ingebouwde harde schijf. Daarnaast kunnen veel mediaspelers in beperkte mate media van het internet afspelen - denk hierbij aan YouTube. Aansluiten op tv of stereo gebeurt met kabels zoals die gebruikelijk zijn voor audio/videocomponenten. De beste verbinding is via hdmi, welke aansluiting het merendeel van de mediaspelers inmiddels heeft. Modellen met alleen analoge aansluitingen (component, composiet) kunt u beter links laten liggen, die zijn niet toekomstbestendig. Geluid kan ook worden doorgegeven via een optische of coaxiale digitale kabel; dit soort aansluitingen kent u ook van veel dvd-spelers en geluidskaarten op pc's.

Varianten

Er zijn veel varianten die de naam mediaspeler kunnen dragen. Feitelijk is een dvd-speler ook een mediaspeler, zeker de moderne modellen die ook mp3, wma, divx en xvid kunnen afspelen - vanaf schijven en via een usb-ingang. In dit artikel doelen we op een apparaat zonder een optisch station, specifiek bedoeld om media zonder drager (zoals een cd of dvd) af te spelen. Zoals gezegd zijn er modellen met een interne harde schijf, maar ook apparaten die alleen vanaf een netwerk of usb-gegevensdrager data kunnen afspelen. De eenvoudigste mediaspelers kunnen vanaf slechts één bron afspelen, bijvoorbeeld usb; ook zijn externe harde schijven met een mediachip feitelijk mediaspelers met één bron.

HD of niet?

Het andere belangrijke onderscheid tussen soorten spelers betreft de ondersteuning voor hoge definitie (hd) materiaal. Dat betreft zowel de mogelijkheid hd-bestanden af te spelen, als een hd-signaal te leveren aan een geschikte televisie. Verderop in dit artikel gaan we in op deze beide aspecten. Vooralsnog volstaat te vertellen dat hd-geschikte spelers inmiddels zo goedkoop aan het worden zijn, dat er weinig reden is genoegen te nemen met een apparaat dat alleen standaard definitie (sd) video kan afspelen. Natuurlijk zijn er veel meer verschillen tussen mediaspelers, van welke en hoeveel bestandsformaten ze ondersteunen tot welke aansluitingen ze bieden. Er zijn verschillen in de bediening, in de gebruikersinterface, in de afstandsbediening. Hieronder volgen nog meer punten die bij uw keuze van belang kunnen zijn.

Chipsets

Een mediaspeler heeft een zogenaamde chipset als kloppend hart. Feitelijk is het een minicomputer met een eigen processor en geheugen, met een eigen besturingssysteem. Hoewel er tientallen verschillende mediaspelers op de markt zijn, is er maar een klein aantal chipsets. Dat zien we terug in de praktijk; bij de meeste apparaten is op basis van het gebruikte menu in één oogopslag te herkennen welke chipset is toegepast. Dat is geen goed teken, want de standaardmenu's zoals de chipsetfabrikanten die bedenken zijn niet erg gebruiksvriendelijk of efficiënt. Voor u als lezer en potentiële koper is het onderscheid minder eenvoudig te maken, maar gezien het grote aantal spelers met identieke interne onderdelen is het handig om te weten welke chipsets de moeite waard zijn en welke u beter links kan laten liggen. Met onderstaande tabellen kunt u ook snel een inschatting maken of de basisfuncties aansluiten bij uw wensen.

HD afspelen/uitsturen

 In deze tabel kijken we naar HD afspelen/uitsturen:

Chipset    720p1080i1080pRealtek 1262/1282jaja-Realtek 1073/128x/1283DDjajajaSigma 8621/2/3jaja-Sigma 8634/8635jajajaSigma 8643/8655jajaja

HD-containers en codecs

 In deze tabel kijken we naar HD-containers en codecs:

Chipset    H.264/VC-1Mpeg2 HD/ WMV HDMKVRealtek 1262/1282-ja/-somsRealtek 1073/128x/1283DDjaja/jajaSigma 8621/2/3-ja/ja-Sigma 8634/8635jaja/jajaSigma 8643/8655jaja/jaja

NMT

Een categorie apart wordt gevormd door zogenaamde Networked Media Tanks (NMT). Dit zijn apparaten die zijn voorzien van de firmware en interface van het bedrijf Syabas. De eerste NMT was de Popcorn Hour A-100, welke onder kenners zeer populair werd vanwege de goede bestandsondersteuning, krachtige Sigma 8635-processor en prettige interface. Die interface is nog altijd een positief punt van NMT's, al zitten er ook bepaalde nadelen aan - zo zijn de menu's heel duidelijk toegespitst op het kijken van films. Muziek en foto's komen er bekaaid af. NMT's zijn er ondertussen van heel wat verschillende merken, waaronder e-Great, Digitech (bekend van de HDX1000), Icy Box en Eminent. Syabas en Popcorn Hour hebben eind 2009 een opvolger van het oorspronkelijke concept geïntroduceerd, de C-200, waarnaar door de kenners al een tijdlang reikhalzend werd uitgekeken.

Mediaspeler versus mediacenter

Een vraag die veel mensen zich stellen is: wat zijn nu de voordelen van een mediaspeler ten opzichte van een zogenaamde mediacenter-pc en vice versa? Een mediacenter is ontegenzeggelijk de krachtigere oplossing van de twee. Een pc biedt meer flexibiliteit voor de toekomst, kan worden voorzien van de mogelijkheid tv op te nemen, maar kost ook meer, zowel in aanschaf als qua energieverbruik. Een mediaspeler biedt veel prestaties voor relatief weinig geld, maar zal nooit 100 procent perfect alle mediabestanden kunnen afspelen. Een mediacenter-pc is arbeidsintensief qua installatie en onderhoud, een mediaspeler is dat zeker niet. Wie geen tv hoeft op te nemen, geen heel exotische bestandstypes in de mediacollectie heeft en kan leven met een bediening met ruwe kantjes, heeft aan een mediaspeler een voordelige manier om digitale bestanden af te spelen. Wie ook tv wil opnemen, elke maand de mediacollectie naar een moderner en efficiënter bestandsformaat omzet en een volledig aanpasbare, soepele bediening vereist, kan beter kijken naar een pc-gebaseerde oplossing.

TV ja of nee

Zoals gezegd: het opnemen van tv is een kunst die het merendeel van de mediaspelers niet beheerst. De apparaten die dit wel kunnen, hebben beperkingen op meerdere vlakken. Zo zijn er vooralsnog (het artikel dateert uit medio 2009, red.) geen mediaspelers die én heel veel verschillende en moderne bestandstypes kunnen afspelen, én tv kunnen opnemen. Opname is meer een extra bij spelers van een wat oudere generatie. Voorts hebben mediaspelers een analoge tuner of een dvb-t (Digitenne) tuner, wat de kwaliteit - en in het geval van dvb-t het aantal zenders - sterk beperkt. Opnemen in hd is sowieso niet mogelijk; ook zijn er (nog) geen spelers die van een smartcard kunnen worden voorzien, zoals benodigd voor digitale televisie. Wie tv opnemen en media afspelen met een en hetzelfde apparaat wil kunnen, zal aan de slag moeten met een home theater ofwel mediacenter-pc. Hier gaat overigens verandering in komen, zo heeft de in het voorjaar van 2010 geplande Conceptronic Yuixx ondersteuning voor digitale televisie via de ether, kabel en satelliet. Of deze ook door de Nederlandse aanbieders ondersteund gaat worden, is op dit moment nog niet bekend.

Muziek en foto's

De meeste mediaspelers zijn vooral gericht op het afspelen van video. Muziek en foto's kunnen vaak worden afgespeeld, maar qua mogelijkheden zijn ze een beetje een stiefkindje van video. Zaken als playlists maken of wijzigen in de speler tijdens het afspelen, zijn zelden tot nooit mogelijk, weergave van albumhoezen is eerder uitzondering dan regel, veel spelers staan zelfs niet toe dat door een collectie wordt gebladerd tijdens het spelen (background playback ofwel weergave op de achtergrond). Voor foto's geldt hetzelfde: een eenvoudige diavoorstelling is meestal het enige wat mogelijk is en hoewel jpeg-bestanden altijd wel worden ondersteund, is dat voor andere bestandstypen verre van vanzelfsprekend. Ook worden grote bestanden, zowel qua resolutie als omvang, lang niet altijd goed of snel geladen.

Codecs en containers

Ondersteuning van een groot scala aan bestandstypen is dus een belangrijke eigenschap van een goede mediaspeler. Het voert wat ver om hier alle soorten op te noemen, maar een aantal zaken is handig om te weten. Zo is er het belangrijke verschil tussen een zogenoemde container, zeg maar de verpakking, van een mediabestand en de codec - het algoritme waarmee het bestand is opgeslagen in de container. Een container kan een of meerdere codecs bevatten (apart voor video en audio), maar ook ondertitels en eventuele geluidssporen in andere talen.

Een bekende container is het avi-bestandsformaat, dat dan ook breed wordt ondersteund. Een veelgebruikt modern alternatief heeft de bestandsextensie mkv, populair vanwege de geschiktheid voor hd-video. Qua codecs bent u vast bekend met mpeg-1 en -2, waarmee bijvoorbeeld beeld op dvd's is opgeslagen. Ook Windows Media Video (wmv) zal geen onbekende zijn en tegenwoordig wordt de ooit vooral in het illegale circuit populaire codec DivX ook door fabrikanten als Philips, Sony en Panasonic gewoon ondersteund. DivX is een van de vele varianten van mpeg-4. De voor blu-ray veel gebruikte codec H.264 heet formeel mpeg-4 part 10/AVC, maar een speler die 'mpeg-4' ondersteunt kan zeker niet altijd deze nieuwste generatie van de codec afspelen. Wie gedownloade video in hd-formaat wil kijken, moet zeker letten op ondersteuning voor deze H.264-codec. Tot slot wordt ondersteuning voor nieuwe codecs met enige regelmaat toegevoegd na verschijnen van de speler middels een zogenaamde firmware update. Zo konden de meeste producten geen dts-geluidssporen decoderen, inmiddels kunnen steeds meer modellen dat, na een update, wél.

Firmware

Updates voor de firmware - ofwel de in het apparaat gebakken software en besturingssystemen - verschijnen steeds vaker voor apparaten als televisies en blu-rayspelers. Bij mediaspelers is dit helemaal belangrijk, door de vele variaties in codecs en containers (en combinaties daarvan) is het ondoenlijk alle mediabestanden te ondersteunen. Vaak is het echter goed mogelijk ondersteuning achteraf toe te voegen. Fabrikanten die een goed ontwikkelteam hebben, hebben dan ook een streepje voor op de merken die een product op de markt brengen en er verder niets meer aan doen.

Community

Naast de beschikbaarheid van firmware-updates, is de interactie van de fabrikant met de klantenkring van belang. Mediaspelers zijn in veel opzichten nog experimentele apparaten, waar kopers die er meer tijd in investeren, ook meer uithalen. Die gebruikers wisselen hun ervaringen onderling uit op allerlei fora en websites op internet en spelen deze ook door naar de fabrikant. Merken die goed luisteren en inspelen op gebruikerswensen kunnen zich verzekeren van een trouwe klantenkring en een zekere mate van populariteit. De producten van zo'n fabrikant - Netwerk Media Tanks vallen hier ook onder, ook al worden ze door meerdere merken op de markt gebracht - doen het vaak goed, maar de producten hebben ook meer een experimenteel karakter dan sommige minder intensief gebruikte spelers.

Extra functies en gimmicks

Dat uit zich ook in de functieomvang van die spelers. Er zijn mediaspelers met NAS-functionaliteit, deze zijn als externe harde schijf in een netwerk te benaderen. Er zijn spelers die zelfstandig via bittorrent of van-af usenet kunnen downloaden. Er zijn spelers die als mediaserver kunnen dienen en dus muziek en video kunnen aanbieden aan andere spelers in het huis in andere kamers. Sommige spelers zijn via internet toegankelijk via ftp. En zo zijn er nog veel meer functies waarvan u zich kunt afvragen of die noodzakelijk zijn voor een goede mediaspeler. Er is veel te zeggen voor een beperkter functiepakket, maar dan wel een duidelijk menu en een goede afstandsbediening.

Dit artikel komt uit Computer Idee nummer 21, jaargang 2009.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Een smartphone met een dunne schermrand was jaren geleden nogal prijzig, tegenwoordig vind je ze voor een schappelijke prijs. Wij hebben vijf randloze telefoons voor minder dan 350 euro voor je weten te vinden.

Ramdloze smartphones, ook wel toestellen met een zogeheten full-screen- of edge-to-edge- display genoemd, winnen de laatste jaren steeds meer aan populariteit – en dat is niet zonder reden. Door het minimaliseren van de schermranden hebben deze telefoons een strak en modern design, waarbij het scherm nagenoeg de volledige voorkant van het toestel beslaat. Dit zorgt voor een luxe uitstraling. Bovendien maken fabrikanten optimaal gebruik van de beschikbare ruimte, waardoor zelfs compacte toestellen een groter schermoppervlak kunnen bieden. Voor gebruikers betekent dit een betere balans tussen draagbaarheid en functionaliteit. Daarnaast zijn veel randloze smartphones uitgerust met moderne technologieën zoals in-display vingerafdrukscanners en geavanceerde gezichtsscanners.

Samsung Galaxy A35 5G

De Galaxy A35 5G is een middenklasse smartphone met een helder 6,6-inch Super AMOLED-scherm, een 50 MP hoofdcamera en een krachtige Exynos 1380-processor. Het toestel biedt 5G-connectiviteit en een batterijduur die gemakkelijk een dag meegaat. Met Samsung's One UI 6.1 en een strakke ontwerp is dit een uitstekende keuze voor gebruikers die op zoek zijn naar een betrouwbare en stijlvolle smartphone.

Motorola Edge 40

De Motorola Edge 40 beschikt over een 6,55-inch pOLED-scherm met een verversingssnelheid van 144 Hz, wat zorgt voor vloeiende beelden. Het toestel is uitgerust met een MediaTek Dimensity 8020-processor en een 50 MP hoofdcamera met optische beeldstabilisatie. Dankzij de 68W TurboPower-snellader is de 4400 mAh-batterij snel opgeladen. Het slanke, randloze ontwerp met afgeronde hoeken maakt dit een toestel met een premium uiterlijk.

Nothing Phone (2a)

De Nothing Phone (2a) valt op door zijn unieke, transparante ontwerp en LED-notificatieverlichting en de mogelijkheid om afzonderlijke onderdelen makkelijk te vervangen. Het toestel heeft een 6,7-inch AMOLED-scherm, een MediaTek Dimensity 7200 Pro-processor en een dubbele 50 MP camera-opstelling. Met een batterijcapaciteit van 5000 mAh en ondersteuning voor 45W snelladen biedt deze smartphone goede preraties.

Xiaomi Redmi Note 13 Pro+ 5G

De Redmi Note 13 Pro+ 5G van Xiaomi is uitgerust met een 6,67-inch AMOLED-scherm met een verversingssnelheid van 120 Hz en een resolutie van 1,5K. Het toestel beschikt over een 200 MP hoofdcamera, een MediaTek Dimensity 7200-Ultra-processor en een 5000 mAh-batterij die 120W snelladen ondersteunt. Door het randloze ontwerp en de krachtige specificaties is deze telefoon een uitstekende keuze voor fotografie-enthousiastelingen.

Google Pixel 7a

De Google Pixel 7a biedt een prettige Android-ervaring met regelmatige updates en een uitstekende camera. Het toestel heeft een 6,1-inch OLED-scherm, een Google Tensor G2-processor en een 64 MP hoofdcamera. Met functies zoals Real Tone en Night Sight levert de Pixel 7a indrukwekkende foto's, zelfs bij weinig licht. De telefoon heeft vooral aan de bovenzijde een smalle rand en de cameralens zit daarbij mooi in het display verwerkt. De compacte vormfactor maakt dit toestel ideaal voor gebruikers die een handzame smartphone zoeken.

Automatisch wasmiddel doseren is een functie die steeds vaker voorkomt op moderne wasmachines. Handig, want je hoeft niet meer zelf af te meten hoeveel wasmiddel je nodig hebt. Maar hoe werkt het precies, wat zijn de voordelen en waar moet je op letten?

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Wat is automatisch wasmiddel doseren?

Automatisch doseren betekent dat de wasmachine zelf bepaalt hoeveel wasmiddel en wasverzachter nodig is voor elke wasbeurt. Dit gebeurt met behulp van sensoren die onder meer kijken naar het gewicht van de was, de textielsoort en soms ook hoe vuil het wasgoed is. Je vult de reservoirs één keer met vloeibaar wasmiddel en eventueel wasverzachter. De machine gebruikt bij elke wasbeurt precies de hoeveelheid die nodig is. Je hoeft dus niet meer voor elke wasbeurt te meten of te gokken of met wasmiddel te knoeien.

Hoe goed werkt automatisch doseren?

In de praktijk werkt automatische dosering over het algemeen goed. Vooral bij normaal bevuilde was levert het een schone was op zonder overdosering. De sensoren stemmen de hoeveelheid nauwkeurig af op de lading. Wel zijn er verschillen tussen systemen. Bij sommige merken kun je bijvoorbeeld zelf de dosering nog bijstellen als je merkt dat de was niet fris genoeg wordt of dat er juist zeepresten achterblijven. Bij sterk bevuilde was of speciale stoffen (zoals sportkleding of babykleding) kan het zijn dat je alsnog handmatig wilt doseren of een ander type wasmiddel nodig hebt.

©AEG

AutoDose van AEG.

Voordelen van automatische dosering

Het grootste voordeel is gemak: je vult één keer het reservoir en daarna hoef je er wekenlang niet naar om te kijken. Daarnaast helpt automatische dosering bij het besparen van wasmiddel. Veel mensen gebruiken onbewust te veel, wat niet alleen slecht is voor het milieu, maar ook zorgt voor zeepresten in kleding en de machine. Verder voorkom je slijtage aan je kleding. Te veel wasmiddel kan stoffen aantasten en zorgt ervoor dat kleding minder lang mooi blijft.

Nadelen van automatische dosering

Niet alles is positief. Automatisch doseren werkt alleen met vloeibaar wasmiddel. Waspoeder of capsules kun je niet gebruiken. Daarnaast moet je erop letten dat je de juiste soort wasmiddel kiest. Sommige systemen werken niet goed met dikkere of schuimende middelen.

Een ander aandachtspunt is geur: omdat je het reservoir lang gebruikt, kan dat na verloop van tijd een muffe geur afgeven. Regelmatig schoonmaken en niet te lang wachten met bijvullen helpt dat voorkomen.

Bij sommige systemen kun je niet zelf bepalen welk vak je voor welk type wasmiddel gebruikt, of kun je geen speciaal wasmiddel apart instellen (bijvoorbeeld voor witte was of wol). Dat maakt je wat beperkter in je mogelijkheden.

©AEG

Hoe vaak moet je bijvullen?

Dat hangt af van de capaciteit van het reservoir en hoe vaak je wast. Gemiddeld gaat een volle tank tussen de 20 en 40 wasbeurten mee. Sommige machines geven een seintje als het wasmiddel bijna op is, bij andere moet je het zelf in de gaten houden.

Welk wasmiddel werkt het best?

Gebruik altijd vloeibaar wasmiddel. Veel fabrikanten raden hun eigen merk aan (zoals bijvoorbeeld Miele UltraPhase). In de praktijk werken veel gangbare A-merken ook goed, zolang ze niet te dik of sterk schuimend zijn. Vermijd ecologische of geconcentreerde wasmiddelen die speciaal zijn ontwikkeld voor handmatige dosering, tenzij het systeem ze aankan. Bij sommige merken slimme wasmachines (zoals Bosch en Siemens) kun je met de app de barcode op je eigen wasmiddelen scannen. De app stuurt dan informatie over de concentratie van je wasmiddel en de waterhardheid automatisch door naar de wasmachine, zodat echt altijd de juiste dosering wordt gebruikt.

Test een wasmiddel een tijdje en kijk hoe de machine reageert: blijft er schuim achter, wordt de was goed schoon, ruikt het fris? Zo ontdek je wat het beste werkt voor jouw situatie.

©Miele

Miele UltraPhase-flacons.

Van i-DOS tot SmartDosing

In onderstaande tabel zie je wat de benaming voor het automatisch-doseersysteem is bij de grootste wasmachine-merken.

Conclusie

Automatische dosering maakt wassen makkelijker en voorkomt verspilling van wasmiddel. Vooral bij regelmatig gebruik is het een handige functie die tijd bespaart en je kleding beschermt. De werking hangt af van het merk en type wasmiddel dat je gebruikt. Kies daarom een machine die bij jouw wasgedrag past (tip: bij (web)winkels die wasmachines verkopen kun je modellen makkelijk met elkaar vergelijken) en experimenteer met verschillende vloeibare wasmiddelen om de beste combinatie te vinden.