Met een mediaspeler of -streamer hebt u in een handomdraai toegang tot uw complete video- en muziekcollectie die opgeslagen staat op uw netwerk of externe harde schijf. Met een simpele klik denderen de HD-films uw huiskamer binnen. De mini-pc heeft zich bewezen als kantoor-pc, maar is ook ideaal om het gemak van een mediaspeler te evenaren en zelfs functioneel te overstijgen wanneer we deze aansluiten op de tv. Computer!Totaal test zes mini-pc’s als mediacenter-pc.

Dit artikel bestaat uit vier pagina’s:

Pagina 1: Introductie (deze pagina)

Pagina 2: MSI Wind Box DE500

Pagina 3: Shuttle XS3510MA

Pagina 4: MSI Wind Box DE220

In deel 2 van dit artikel vindt u het vervolg van de test en de conclusie.

Het grote voordeel van een mini-pc ten opzichte van een mediaspeler is dat u meer vrijheid hebt. U kunt namelijk zelf verschillende codecs installeren die u nodig hebt om verschillende videoformaten weer te geven. Bovendien kunt u kiezen welke afspeelsoftware u wenst te gebruiken en kunt u via uw HD-televisie internet gebruiken zoals u dat op uw pc gewend bent. Vooral dit laatste voegt veel toe: u kunt online fotoalbums, videocollecties of andere zaken bekijken zonder dat u achter een pc moet kruipen. Ook hebt u via internet op uw tv comfortabel toegang tot het laatste nieuws en bijvoorbeeld YouTube HD. Mini-pc’s zijn met energiezuinige onderdelen samengesteld waardoor fabrikanten in staat zijn de afmetingen flink te reduceren. Natuurlijk gaat dat ten kostte van brute prestaties, maar dan nog is een mini-pc veel krachtiger dan een mediaspeler. Een mini-pc draait op Windows, waardoor u de vrijheid hebt om zelf applicaties te installeren. De veelzijdigheid van een mini-pc zorgt er wel voor dat deze fors duurder is dan een mediaspeler. Daar staat tegenover dat het bijvoorbeeld geen probleem is om images van dvd’s en blu-rays af te spelen, en kunnen ook toekomstige bestandsformaten afgespeeld worden met behulp van de juiste codecs. In het optimale geval worden beeld en geluid beide doorgegeven via HDMI. In het geval van een oudere receiver zult u met HDMI naar de televisie en S/PDIF naar de receiver moeten werken. Niet alle mini-pc’s blijken nog van S/PDIF te zijn voorzien, dus dat is iets om op te letten.

Testmethode

De mini-pc’s zijn getest om als media-pc te dienen en zijn aangesloten op een Marantz NR1501-receiver die HDMI 1.3 ondersteunt en overweg kan met de DTS-HD Master Audio en Dolby Digital: de surroundformaten die bij blu-ray gebruikt worden. Een externe Freecom Combo blu-ray-speler is gebruikt om de ondersteuning van HD-audio te testen. Om 1080p HD-video weer te geven is PowerDVD 10 Ultra 3D gebruikt. De geluidsproductie door koeling en samenstelling van het systeem zijn onderscheidende factoren. Design door gebruikte materialen, afmetingen en constructie hebben invloed op de prijs en worden daarom ook meegenomen in het waardeoordeel. De prestaties van de pc’s zijn gemeten met PCMark Vantage. Hoewel deze benchmarkscores voor het doel van deze test niet heel erg relevant zijn, kunt u ze gebruiken om te bepalen welk platform het meest geschikt voor u is.

MSI Wind Box DE500

©PXimport

De eveneens geteste MSI Wind Box DE220 is al goedkoop, maar de Wind Box DE500 gaat nog een stukje verder met het omlaag brengen van de prijs. Hardwarematig is deze mini-pc nagenoeg gelijk aan de DE220, maar er is bezuinigd op het besturingssysteem. Windows is niet standaard aanwezig. Als u nog een Windows-licentie hebt, dan bespaart u vijftig euro, hebt u dat niet dan kunt u beter voor de DE220 kiezen. Voor vijf tientjes koopt u namelijk geen Windows 7 Home Premium. Ondanks dat de behuizing wat gedateerd lijkt, geeft deze een degelijke en nette indruk. Ook staat het model toe dat u het gemakkelijk wegzet tussen uw overige audio- en video-apparatuur. Ruimte voor uitbreidingskaarten is er niet. De ATI Radeon HD 4330 is helaas een lastige videokaart om in te stellen. Op onze televisie is het beeld keer op keer niet beeldvullend, dit zien we ook bij de Dell Zino HD, die dezelfde grafische kaart gebruikt. Dit is niet gemakkelijk te verhelpen: u moet ingrijpen op de tv. Dat is natuurlijk een probleem als u de mini-pc op een receiver hebt aangesloten en alle bronnen gebruikmaken van hetzelfde HDMI kanaal. Ook de NVIDIA ION2 is hier niet de ideale oplossing. Hoewel we met de ION2 minder problemen ondervonden, blijkt het onmogelijk het beeldformaat aan te passen zonder dat de resolutie wijzigt. De enigszins opmerkelijke conclusie is dat de Intel HD Graphics uit de Core i3 zich het eenvoudigst aanpast aan een HDTV.

MSI Wind Box DE500

Prijs € 265,-

Pluspunten

Stil

Lage prijs

Minpunten

Relatief groot

Geen DTS-HD Master Audio en Dolby True HD

Geen S/PDIF

Geen Windows

De specificaties vindt u terug in de overzichtstabel.

Shuttle XS3510MA

©PXimport

Deze Shuttle is supercompact en helemaal stil omdat er geen fans gemonteerd zijn voor koeling. Het hele systeem is passief gekoeld en draait op een energiezuinige Intel Atom D510 Dual Core die wordt bijgestaan door een NVIDIA ION2-chipset voor beeld en geluid. Helaas ondersteunt de geluidschip van NVIDIA geen DTS-HD Master Audio en Dolby Digital TrueHD, de geluidsformaten van blu-ray. Gelukkig hebt u wel altijd surroundgeluid, want het geluid wordt automatisch teruggezet naar het oudere DTS of Dolby Digital. Afhankelijk van de kwaliteit van uw geluidsinstallatie kan dat toch jammer zijn. Op het gebied van video is er niets te klagen, de Shuttle speelt dankzij de Intel Atom D510 en NVIDIA ION2 alles met gemak af. De passieve koeling werkt uitstekend, ook na langer gebruik wordt de Shuttle niet echt heel warm. De grote hoeveelheid gaten in de behuizing die op een artistieke manier onderdeel uitmaken van het ontwerp dragen daaraan bij. De Shuttle XS3510MA moet u nemen zoals hij is, behalve via usb zijn er verder geen uitbreidingsmogelijkheden. Het geheugen is van het DDR2 SO-DIMM-type dat ook in laptops wordt gebruikt en kan uitgebreid worden. Standaard levert Shuttle 2x 1GB mee. De XS3510MA kost 619 euro. Daarvoor krijgt u een uniek stukje technologie, gegoten in een compacte en stijlvolle behuizing waar u verder geen omkijken naar hebt. U stopt de stekker erin en het werkt, Windows 7 Home Premium is al voor u geïnstalleerd. Hebt u een geluidsset waarmee u het verschil tussen het oudere Dolby Digital of DTS ten opzichte van de betere geluidstandaarden bij blu-ray niet hoort, dan is deze Shuttle XS3510MA een uitstekende keus. Helaas is een S/PDIF-poort niet aanwezig, dus hebt u een receiver zonder HDMI, dan kunt u beter naar een andere mini-pc kijken.

Shuttle XS3510MA

Prijs € 619,-

Pluspunten

Compact

Stil

Energiezuinig

Minpunten

Geen DTS-HD Master Audio en Dolby TrueHD

Geen S/PDIF

De specificaties vindt u terug in de overzichtstabel.

MSI Wind Box DE220

©PXimport

De MSI Wind Box DE220 wordt aangedreven door de Intel Atom D510 Dual Core en ATI Mobility Radeon 4330. Hiermee beschikt de Wind Box DE220 over een voor nettop begrippen krachtige grafische processor, die wel lastig is in te stellen voor gebruik in combinatie met een televisie. De audio wordt afgehandeld door een Realtek HD-audioprocessor die geen raad weet met blu-ray-audioformaten en dus wederom het surroundgeluid doorgeeft als DTS of Dolby Digital. Op netwerkgebied is de Wind Box uitstekend uitgerust doordat hij over 802.11n en gigabit LAN beschikt. De behuizing van de MSI Wind Box is van kunststof en biedt ruimte aan vier usb-poorten, waarvan twee aan de achterzijde. Een daarvan is een gecombineerde eSATA/usb-aansluiting. De Wind Box DE220 is voorzien van fans, maar deze zijn nauwelijks hoorbaar. Voor de helft van de prijs van de Shuttle XS3510MA kunt u eigenaar worden van de MSI Wind Box DE220, waardoor dit een uistekende instap-pc is om te experimenteren met een pc aangesloten op uw tv. De verschillen tussen de XS3510MA en DE220 zijn groot. Beide herbergen een Intel Atom D510, maar voor de rest is alles anders. De Shuttle is aanmerkelijk zuiniger dan de Wind Box omdat de Shuttle met uitsluitend energiezuinige onderdelen is opgebouwd, volledig passief gekoeld en van metaal is. De Wind Box DE220 is uitgerust met een 320GB 3,5” 7200rpm harde schijf en discrete videokaart, en maakt gebruik van de standaard Intel NM10 express-chipset voor de Atom Dual Core-processor. De behuizing is van kunststof. Alles bij elkaar maakt dat MSI flink kan duiken met de prijs, en dat ook doet.

MSI Wind Box DE220

Prijs € 315,-

Pluspunten

Stil

Lage prijs

S/PDIF

Minpunten

Relatief groot

Geen DTS-HD Master Audio en Dolby True HD.

ATI Radeon lastig in te stellen voor gebruik op tv

De specificaties vindt u terug in de overzichtstabel.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wanneer je met een smartwatch je gezondheid in de gaten wilt houden en bijvoorbeeld tijdens activiteiten je hartslag wilt meten, is het handig als zo'n slim horloge ook waterdicht is. En met een GPS-functie kun je ook goed bijhouden welke afstand je hebt afgelegd.

Een smartwatch is meer dan alleen een horloge: het is een slimme assistent om je pols. Met een smartwatch kun je eenvoudig meldingen van je smartphone ontvangen, zoals berichten, oproepen en agenda-afspraken. Veel modellen bieden daarnaast functies zoals stappentellen, hartslagmeting, slaapregistratie en GPS-tracking. Dat maakt ze ideaal voor wie zijn gezondheid en activiteiten wil bijhouden. Sommige horloges ondersteunen zelfs contactloos betalen of muziekbediening, zodat je minder vaak je telefoon uit je zak hoeft te halen.

Een ander belangrijk voordeel is de waterbestendigheid, wat bij smartwatches wordt aangeduid met een zogeheten ATM-classificatie. ATM staat voor 'atmosfeer' en geeft aan hoe hoog de druk op het horloge mag zijn. Een smartwatch met 5 ATM is bijvoorbeeld bestand tegen waterdruk die overeenkomt met 50 meter diepte. Dat betekent dat je ermee kunt douchen, zwemmen of in de regen lopen, maar dat de watch niet per se geschikt is voor diepzeeduiken.

Amazfit Cheetah Square

De Amazfit Cheetah Square is een smartwatch met een rechthoekig AMOLED-scherm van 1,75 inch. Het model biedt uitgebreide sportondersteuning met meer dan 150 modi en beschikt over dual-band GPS voor nauwkeurige plaatsbepaling. Daarnaast zijn er sensoren voor hartslag, SpO₂ (het percentage zuurstof in je bloed dat via een saturatiemeter wordt gemeten, en aangeeft hoeveel van je rode bloedcellen verzadigd zijn met zuurstof), slaap en stress. De behuizing is lichtgewicht en de horlogeband is van siliconen. De waterdichtheid van 5 ATM maakt hem geschikt voor gebruik in het water. De batterijduur varieert afhankelijk van het gebruik, met tot 8 dagen bij gemiddeld gebruik en tot 28 uur met GPS ingeschakeld.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 8 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,75 inch

Huawei Watch Fit 2

De Huawei Watch Fit 2 is een relatief compacte smartwatch met een AMOLED-display van 1,74 inch. Het model ondersteunt verschillende trainingsmodi en beschikt over sensoren voor onder andere hartslag, SpO₂ en slaapmonitoring. Hoewel deze watch geen ingebouwde GPS heeft, maakt hij gebruik van verbonden GPS via een smartphone. De batterijduur is met maximaal 10 dagen redelijk lang. De smartwatch is waterbestendig tot 5 ATM en is beschikbaar in verschillende edities en kleuren.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 10 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,74 inch

Fitbit Sense 2

De Fitbit Sense 2 biedt een combinatie van gezondheidsmetingen, zoals een ECG-app, cEDA-sensor voor stressdetectie en SpO₂-metingen. Het horloge is uitgerust met een 1,58 inch AMOLED-scherm en een ingebouwde GPS. De batterij gaat bij normaal gebruik ongeveer 6 dagen mee. Daarnaast is de Sense 2 waterbestendig tot 50 meter (5 ATM). Het model ondersteunt contactloze betalingen via Fitbit Pay, maar mist functies zoals muziekopslag of volledige ondersteuning voor apps van derden.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 6 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,58 inch

Garmin Venu 2

De Garmin Venu 2 heeft een 1,3 inch AMOLED-display en legt de nadruk op gezondheid en sport. De smartwatch beschikt over onder meer hartslagmeting, ademhalingsregistratie, Body Battery, stressmeting en Pulse Ox. GPS is ingebouwd, en de batterij gaat tot 11 dagen mee in smartwatch-modus. Bij gebruik van GPS en muziek is dit korter. Het horloge is waterdicht tot 5 ATM, wat standaard is voor dit soort toepassingen.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 11 dagen
📱 Schermdiagonaal: 1,3 inch

OnePlus Watch 2

De OnePlus Watch 2 draait op Wear OS 4 en gebruikt een dubbele chipsetstructuur om prestaties en batterijduur te balanceren. Met een 1,43 inch AMOLED-scherm, ondersteuning voor dual-band GPS, en sensoren voor hartslag en slaap is hij geschikt voor dagelijks gebruik. De batterijduur is echter niet heel lang, maar het horloge is wel IP68-gecertificeerd en bestand tegen waterdruk tot 5 ATM.

🚿 Waterdichtheid: IP68 / 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur: Tot 100 uur
📱 Schermdiagonaal: 1,43 inch

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.